장음표시 사용
31쪽
Sed cum ex iis, quae ego supra eXplicavi, aperta cauSa Sit, quare imperium vel mili lare, vel civile existimandum sit a praesidibus, re exigente, legalis esse mandalum; h0c certe dubium esse non potest, quin liciores iisdem flegatis saSces ac Secures praetulerint. Quicunque enim erant cum imperio, ii p0lestatis dignitalisque insignia habebant, et contra quicunque licioribus utebantur, aliquam certe imperii vel militaris, vel civilis partem habebant, Si modo eos, qui erant in legali0nu libera, exceperis. Itaque ego plane dubit0, num praeter eos, qui liberam aliquam legationem haberent, ullus unquam legatus inventus sit, qui lict0res habuerit, imperii partem non habuerit Z Nec vero infirmatur haec sententia et c0nvellitur iis verbis, quae leguntur in orat. pro Ligario habita c. 7, 22:ἡ Varus imperium se habere dicebat; fasces certe habebat . Nam Varus, quoniam imperium militare sibi sumserat et arrogaverat, Verum sive lege datum imperium habere non poterat, quamquam fasces, imperii insignia, habebat. g. D intorta ra inoorris urata in starνInt Quae iam de variis legatorum generibus, de ea rali 0ne et coniunctione, quae iis in munere provinciali erat cum proc0nsulibus et propraetoribus, de
dignitatis gradu, de imperio, de lict0ribus et fascibus disputavi, ex iis quidem videtur p0sse iudicari, qu0l el qualia fuerint eorum, quae illi flegali sustinerent,
munerum genera. 0uae e Si eo loco, qui supra iam a me allatus est ex oratione in Vatin. c. 15, breviter significantur, tamen necessarium eSSe arbitror, SingulaS huius rei paries, priusquam eas eXponam planius, Bd gener3 Sua reVOcBre. Haec autem tria esse c0nstat, ad quae possunt singula munera referri; unum rei bellicae gerendae; alterum iuris dicendi; lei lium aliarum rerum civilium obeundarum. Εa rursus distribuendi ratio non dubium est, quin ad duo illa provinciarum genera accommodanda sit. Nam nemo sere ignorat, in pr0Vinciis consularibus maiorem rei militaris, in praetoriis maiorem iurisdictionis aliarumque rerum
civilium habitam esse rationem; in illis legatos proconsulibus vicariam potissimum in bello gerendo, in his propraetoribus in iure dicendo aliisque rebus administrandis operam I RVBSSO.
32쪽
Jam in provinciis consularibas, in quibus mai0r rei bellicae ratio ducebatur, legali erant, ut est in illo l0co Ciceronis 4n Vat. c. 15.J, bellici consilii auctores, cum pro dignitalis suae gradu in bellico consilio primi ab impera lore vel a pro
conSule rogarentur Sententiam essenique aliis Suasores, quid in dicenda sententia sequerentur. Etenim legatos ideo missos suiSSe a senatu, ut ab imperatore in consilium adhiberentur, perspici potest iis verbiS Varronis, quae Supra memorBla
sunt, de L. Lat. V, 16 fed. Spengel. θ: ἡLegati lecti publice: horum, opera con
Abramius a Spartanis iam institutos esse illos quidem consiliarios existimat, qu0sa regibus additos esse aliquot exemplis a ThucJdide pelitis probare conatur. Verumlumen cum h0c loco n0n unde ortum sit nomen consiliariorum, sed num legali R0manorum eiusmodi consilio bellico interfuerint, quaeratur; eX multis locis, quibus illud confirmatur, hi pauci potissimum comparandi sunt, ut Sall. Jug. c. 62, 5: filia more maiorum eae consilii decreto per legatos Iugurthae imperat Netellus imperator) argenti pondo ducentu millia, elephantos omnes . duo ex loco intelligitur, h0c more valde utili receptum suisse, ut in omnibus rebus gravioribus imperatores, priusquam aliquid statuerent, cum iis, qui cum rei milituris usu ac scientia praeSlarent, tum Vero multum auctoritate Valerent, consilia iusti luerent, in quibus legal0s c0nslat primum ob imperatore locum obtinuisse. Adde ibid. c. 29, 5: ἡIgitur reae, uti constituerat, in caStra renit, ac pauca praesenti consilio locutus de insidia facti sui - transigit; . Cs praeterea ibi it c. 104,
1; Liv. 34, 13, 4; 44, 2, 5, ubi Gr0novius multa Livii exempla collecta praebet ;Caes. de B. Gall. 3, 24, 8; 5, 28, 2; 6, 7, 6; Lipsius de Milit rom. II, dialog.
octavo, de primipilo centurione l0culus bene demonstravit, eX quo hominum genere esset bellicum illud consilium, in quo honestissimum dignitatis locum tenerent legali. Recte Sigonius qu0que s de Antiq. Jur. Pr0vincc. II, c. 6. docet ac Velerum scriptorum testimoniis compr0bat, non imperatores ipsos solum, sed etiam eorum legatos, tribunos, praesectos in illo consilio ius dixisse, ac delicia pro Suae quemque auctoritalis m0d0 castigasse; hoc autem in principiis loco in
33쪽
castris post praetorium et quaest0rium n0bilissimo secisse, in quo essent poenae plerumque de militibus sumptae. Sed quanta erat legatorum laus in dando consilio, lania certe erat vel maior etiam in rebus bellicis et suscipiendis et bene administrandis. 0uod quidem
minime mirum. Nam praesides cum S0lerent e0s a senatu legalos petere, qui rei militaris usu non minus essent insignes, quam Spectata Virtute admirabiles, non sine gravissima causa saciendum putabant, ut iis, quorum consilio considerent plurimum, in magnis rebus gerendis aliquam imperii militaris pariem commillerent. In qua imperii parte legali tantam illam, quam de Se concitaverant, Spem non
modo non frustrabantur, sed etiam ita superabant, ut, cum reS in summo Ver Saretur discrimine, non raro momentum afferrent, ac praeclarissimas ex hostibus reserrent VictoriBS. Ex laniis autem rebus per legatos gestis salis sit haSce paucas commemorasse, ex quibus intelligi potest, quantum legali, etiamsi ex imperatoris mandato agerent, tamen locorum intervallis disiuncti et in ea parte c0piarum, quibus prae essent, suo iudicio usi ad magnas victorias adipiscendas valuerint. Ita, ut Vetera Omillam, quantum C. Marius, Metelli legatus, Siccam missus CSall. Jug. c 57.
in Jugurtha repellendo c. 58. et in Zama oppugnanda cibi d. c. 60.J effecit 3
Cui non succurrit, quid de Murena, L. Luculli legato, Cicero in oratione pro Murena habita c. 9. hisce Verbis commemoret 8 ,Murena fortissimo et sapientissimoriro, summo imperatori, legatus L. Lucullo fuit; qua in legatione durit eaeer
cisum, Signa contulit, manum conseruit, magnas copias hostium fudit, urbes partim ri, partim obsidione cepit. Et ibid. fimaeimo in bello sic est rersatus, ut hic multas res et magnas siue imperatore gesserit, mulam sine hoc imperator . Legali autem, cum ab imperatore alicui parti copiarum essent praefecti, quanto fuerint ei adiumento ad magnas res perficiendas, probare Singulari exemplo suo potest Q. Cicero, qui legatus Caesaris, cum castra eius oppugnarentur a NerViis, summis periculis circumventus maximisque perfunctus laboribus, firmo animo inVictuque constantia omnes hostium Vel acerrimos ac repentinos impetus
propulsavit. CL Caes. de B. Gall. lib. V, c. 39 et sqq.; lib. VI, c 32J. Et quantam Caesari in bello Gallico operam praebuerit Labienus legatus, quamque excelluerit et singulari virtute, et disciplina militari, salis perspicuum est eX innumeris Caesaris locis, in primis autem his, qui sunt de B. Gallico V, c. 58; q
34쪽
VII, 60 et sqq.; ibid. c 57 et 59 sqq. et 62. 0uid Τ qu0d Cicero ipse, quantum
Ciliciae proconsul in turbatis rebus legalis suis, in primis Dululo si atri debuerit,
scriptum reliquit his verbis epist. 4, lib. XV: , Quum ante adcensum meum sedi tione quadam eaeercitus esset dissipatus, quinque cohortes sine legato, sine tribuno militum, denique etiam sine centurione ullo apud Philomelum consedissent, reliquus eaeercitus esset in Lycaonia: M. Anneio legato imperari, ut eas quinque cohortes ad reliquum eaeercitum duceret, coactoque in unum locum eaeercitu, castra in Lycaonia apud Iconium faceret . ibid. ἡ Eaeercitum in hiberna dimisi. P. fratrem n690tio praeposui, ut in ricis aut captis, aut male pacalis eaeercitus collocaretur . - 0uae autem rei bellicae potestas a pr0 consule permittebatur
legalis, ea in provinciis consularibus ita desinita erat, ut legali singuli singulis praesici legionibus solerent. Cuius rei idoneus testis est Caesar ipse, qui in Commenlarr. de B. Gallico I, c. 52, haec narrat: ,, Caesar singulis legionibus singulos legatos et quaestorem praefecit - Εt ibid. VII, c. 45: se Caesar raros milites - transducit legatisque, quos singulis legionibus praefecerat, quid fleri rellet, ostendit . Cicero in illa, quam supra altuli, epistola f15, 4.b scripsit: - Distributis cohortibus et auriliis, quum aliis Q. frater, legatus, mecum Simul; aliis C. Pomptinus, legatus; reliquis M. Anneius et L. Tulleius legati praeessent: plerosque nec opinantes oppressimus . Hic quatuor legati , quatuor Ciceronis legionibus praepositi, nominantur. Confer. Manutius, qui fin Commenta r. ad epistol. ad Fam. Τ. I, pag. 69, b.b aliis locis studet et sicere, ut probabile videatur, singulis legionibus singulos legal0S eSSe praesectoS. At nonnunquam tamen accidisse cognovimus, ut proconsul, Si c0geretur, ab exercitu aliquo discedere, absens uni ex legalis, in cuius virtute ac prudentia maximam spem praesidii positam haberet, solito maiorem imperii partem traderet, eumque non uni, sed duabus vel pluribus legionibus pro Praetore praeficeret. duod ideo videtur esse factum, ut, qui proconsulis perSOnam leneret, n0n II Biore modo nominis dignitate ornaretur maioreque esset auctoritate, verum eliam plus opibus, armis, polentia valeret et apud milites, et apud h08les, et apud pro Vinciales. Hoc lumen imperium certis quibusdam sinibus terminatum eiusque digni-lalem, quamdiu Videbatur proconsuli, legatus relinebat. Eiusmodi vero nomine praet0ri 0 qui appellabantur, iure putantur ex alio quidem, sed simili genere suisse, atque ii, quos eodem nomine ornatos relinquebant praesides de provincia dece
35쪽
dentes, ut haberent, qui, donec succederetur, ipsorum munera eXSequerentur. Id autem ipsum legatorum genus, sicut breviter hoc loco alligisse Salis habeo, Sic necesse duco, infra singula lini explicare. Verum illud, quod ego prius nominaVi, genus quale fuerit, ut c0gn0scatur melius, non Omillam, eXemplum aliquod ex Caesaris commentariis Sumptum prop0nere. Caesar in eo bello, quod gerebat cum Helvetiis, necessario coactus in Italiam magnis itineribus contend0re, ad rem gerendam duabus legionibus Τ. Labienum legaliam pro Praetore praeposuit, eumque ad eXercitum regreSSuS relinere
hanc dignitatem aliquamdiu passus est. Cf. de B. Gall. I, c. 10: hob eas causas ei munitioni - T. Labienum legatum praefecit; ipse in Italiam magnis itineribus contendit; duasque ibi legiones conscribit . Atque ibid. c. 21, 2, ita narrare pergit: h De tertia rigilia I . Labienum legulum pro Praetore cum duabus legi
onibus - summum iugum montis adscendere iubet; quid sui consilii sit, ostenditμ. Hoc loco illa scriptura filegatum pro Praetore mirifice vexavit interpretes. Alii enim dubitant, num Labienus potueril tale nomen etiam tum habere, cum Caesarium ex Italia revertisset imperiique summam in suos recepisset, ei num legatuS, praeSente pr000nSule, nomen sepro Praetore unquam habuerit; alii negant, illud legatorum genus c0gnitum ante Augusti tempora fuisse. Sunt etiam, qui nosndmoneant. ut meminerimus, Caesarem, quotiescunque deinceps Labieni mentionem fecisset, eum simplici legali nomine appellavisse. Altamen Ursinus Caesaris locum ita defendit, ut scripturam illam, pro qua aliquot editores legi Volebant , ropere,
et optimorum codd. mss. auctoritate, et veterum inscriptionum et argenteorum
etiam denariorum , in quibus M. Bruli pro cons. legatus, 0. Metelli Pii legatus, et Cn. Pompeii legalias legali pro Praetore dicuntur, testimoniis firmari commode
dem0nStraret. Huc accedit, quod totius sententiae, quae illi loco subiecta est, ratio non minus illam scripturam flagitat. Nam etsi Caesar in Galliam redierat et ipse exercitui praeerat, lamen nihil verisimilius videtur, quam Labieno ab illoeSSe conceSSum, ut aliquantulum usque ad anni exilum mai0rem illam rei bellicae polestalem cum ampliore nominis dignitale teneret. Neque enim ita modo Caesar, quantum Labieno tribueret ostendit, verum etiam non ignoravit, quantum rei rati0 postularet, ut maior eidem pars imperii militaris permitteretur. 0uid enim potuit esse pernici0sius, quam ei legato, qui erat magnae parti copi Rrum prae
36쪽
secius, eo ipso temp0re, qu0 hostes appropinquarant, id adimere, quo plurimum posset proficere ad noVa, quae undique imminerent, periculii depellenda ΤΕx iis aulem, quae ego exposui, sacile perspicitur, imperium extra ordinemdalum solitum esse illo nomine ornari, cum, absente imperat0re, qui pro Consule provinciae praeesset, legali aliquo dimitterentur ad rem gerendam. Ex quo exemplo iudicandum est, Labienum a Caesare proconsule legatum pro Praetore esse nominatum. Ex hoc genere suil C. Murena, qui a Sallustio DCal. c. 42. exlr.J legatus praesuisse Galliae ulteriori narratur, quamquam Luc. Murena, et USsrater, in eadem provincia Summo cum imperio fuisse dicitur u Cicerone in orat.
pro Murena c. 47. Eidem quoque generi adiungendi sunt duo illi legali, quos Pompeius, cui proconsuli in quinquennium provinciae datae erunt duae Hispaniae, his cum inlegra iuris dicendi potestate praefecit; de quo Caesar e B. Civ. I, 85, 8J ita queritur: HIn se nori generis imperia constitui, ut idem ad portas urbanis praesidia rebus, et duas bellicosissimas prorincias absens Pompeius) tot
annos obtineat: in se iura magistratuum commulari, ne eae praefura et consulatu,
ut semper, sed per pauc0s probati et electi in prosincias mittantur . Hic etiam observanda sunt, quae Spanhemius de usu et praeSi. Num m.
Tom. II, pag. 179 et 180. J de legatis, qui erant pro Praetore, disputavit, qu3mquam pleraque ad id genus legat0rum, qui erant Imperatorum temporibus, rese renda sunt. Et si rem ad similitudinem quandam dirigamus, respiciendum videtur illud genus quaestorum, qui aeque ac legati a proconsulibus non cum una legione, sed cum duabus pro Praeloribus fuerint missi. Nec minus huc perlinent ea, quae
ab Hirtio DBeli Alexand. c 42, 2.J de se. Cornificio, Caesaris quaestore, in
hunc modum memoriae prodita sunt: ἡ ΕΟ in IllyricumJ missus aetate cum duabus legionibus 9 Cornificius, Caesaris quaestor pro Praetore, quamquam erat Propincia minime copiosa - et finitimo bello ac dissensionibus confecta et rastata, tamen prudentia ac diligentia sua, quod magnam curam SuScipiebat, ne quo temere progrederetur, et recepit et defendit . - Maiores tamen muneris belliciparies iis legalis, qui erant a proconsule praesente propraet0riS nomine ornati, tum primum dabantur, cum Pompeius et Cuesar, in maximis iisdemque infestis provinciis negotiorum multitudine quasi obruit non poterunt, quin maiorem rei militaris partem cum iis legalis, quorum virtuti ac fidei mullum tribuerent, Suo arbitratu communicarent.
37쪽
Legati vero ad eorum proconsulum, quibus ob res bello praeclare gestas decretus erat triumphus, gloriam amplificandam cum tribunis militum in equis Sequebantur currum triumphalem. 0u0d quidem videtur eo orationis in Pisonem
loco indicari, in quo Cicero c. 24. ita de triumpho dicit: ἡ uid habet iste currus pquid rincti ante currus duces 8 quid simulacra oppidorum 8 quid aurum Z quid argentum Z quid legati in equis et tribuni Z Abramius quidem non dubitat assirmare, Vix ullum exstare in an liquitate vestigium, quo legali in equis sedentes currum istum Seculi esse reperiantur. Iis autem l0ci S, qui ab eo comparantur,
simile quid leviter modo significatur, non idem confirmatur. Nec Vero minus egregia, quam in bello gerendo, erat in iure dicendo legatorum opera et a divinentum, quo liquet cur maxime utendum suerit in pro Vinciis praetoriis. Quae quamquam pacatae et qui elae esse solebant, nec sere ulla in iis belli administratio quidquam exhibebat molestiae atque negotii, lamen sola iurisdictio erat tanti oneris laniique laboris, ut propraetores sine legalis adiutoribus, rerum forensium usu praedilis, soli agere et tractare incredibilem
quandam causarum multitudinem non possent. Nam cum unus praeSes n0n in una
provincia, sed interdum in duabus Vel in pluribus iisdemque magnis iuris dicendi
curam SuStineret; cumque magni agendi essent conventus, in quibus multae causae ac graves et provincialium ipsorum et civium romanorum vel utrorumque inter se controversiae dirimerentur; cum in disiunctis ac longinquis regionibus quam plurimi simul ius p0scerent: seri non potuit, ut lanta negotia a praetore Sine administris ac vicariis rei gerendae peritissimis conscerentur. Ad hoc Vero iuris dicendi munus in primis legali adsciscebantur, quippe qui Summis saepe in republica hon0ribus perstincti, magnoque usu forensi in causis actitandis Versali didicissent lites controversiasque transigere. Quo lactum est, ut propraet0r nonnunquam, re eXigente, quaestori quidem eius muneris aliquam partem mandaret, mullo autem saepius legalis concederet, ad quos eamdem delatam esse patet eXCiceronis oratione pro Flacco habita c. 21, ubi Gratidius legatus, ad quem est aditum, actionem se daturum negaris; re iudicata stari ostendit placere . Idemque colligi potest ex epist0la ad Q. fratrem data I, 1, 7, 20, in qua scriptum legitur: ἡ Sed tamen parsi refert, abs te ipso ius dici aequabiliter, nisi idem ab
iis siet, quibus tu eius muneris aliquam partem concesseris . At vero etsi controversum esse non potest, quin iuris dicendi aliqua pars
38쪽
legalis concessa fuerit, lamen illud saepius in disceptationem Vocatum eSt, quibus eadem illa terminis esset desinita. Duo in genere hoc Videtur posse pro cert0 haberi, legatos privatarum causarum cognitionem mandatu iurisdictione habuisse, publicas autem quaestiones exercere debuisse praesides; neque legatos, cum fiduciariam lanium ac vicariam operam obtinerent, nisi praesides a pr0Vincia absuissent, animadvertendi ius habuisse Sed sicut ea, quae Schwaraius Lobser
vati. ad Νieup00rt. pag. 187 et 189. et Helveccius fSynlagm. I Append. g. 109, pag. 322b illa de re dixerunt, ne digna quidem sunt, quae commem0rentur, iidea, quae Sigonius fde Ant. Jur. ProVv. lib. II, c. 5, pag. 292. disputavit, tam
egregie exposita sunt, ut haec eius Verba huc transcribere non alienum esse videatur .
ἡ Praesides, inquit, cum legalis iurisdictionem mandarunt, non publicarum
quaestionum eXercili 0nem mandarunt, Sed privatarum controversiarum cognitionem,
quae pr0prie iurisdictio dicta est. duae quoniam a magistralia prosecta est, neque cum quaestione , id eSi, publicarum causarum cognitione coniuncta suit, quae a lege tota pependit: sane intelligendum est, praesidem, ne si Voluisset quidem, quaestionem mandare puluisse, nisi sorte lege, quae de quaestione illa scripta esset, nominatim caulum eSSel, ut is, cui exercitio eius quaestionis obligisset, posset eam mandare. Erant enim de singulis - criminibus latae leges, ut de adulteriis, vi, falso, peculatu, quibus quid cuique observandum esset, qui aut Romae quaereret, aut pro Vinciam oblineret, sciscebatur. Ex quo intelligi potest,
cum iurisdictio mandabatur, privali tantum iuris cognitionem esse mandatam, publici vero iuris eXercitionem nec mandalam esse, nec mandari licuisse, nisi id nominatim scriptum esset in lege. Atque hoc mihi videtur voluisse Pupinianus titulo de officio eius, cui mandata est iurisdictio, quem locum durisconsultos lorquere plerosque audio μ. - Haec Sigonius. Perlinent huc, quae sunt in Dig. lib. I, Tit. XXI: ἡQuaecunque specialiter lege, rei senatusconsulio, rei consillutione principum tribuuntur, mandata iurisdictione non transferuntur; quae Mero iure magistratus competunt, mandare possunt. Et ideo ridentur errare magistratus, qui quum publici iudicii habeant eaeercitionem lege rei senatus consulto delegatam, Heluti legis Iuliae de adulteriis, et si quae sunt aliae sim/les, iurisdictionem suam mandant. Huius rei fortissimum argumentum, quod lege Iulia de si nominatim caretur, ut is, cui obtigerit eaeercilio, possit eam, si prosit iscatur, mandare.
39쪽
Non aliter itaque mandare poterit, quam si abesse coeperit, quum alias etiam iurisdictio a praesente mandetur. Et si a familia dominus occisus esse dicetur, cognitionem praetor, quam gae SenatuSconsulto habet, mandare non poterit. g. 1. Qui mandatam iurisdictionem suscepit, proprium nihil habet, sed et eius, qui mandarit, iurisdictione utitur. Verius est enim, more maiorum iurisdictionem quidem transferri, sed merum imperium, quod lege datur, non posse transire; quare nemo dicit, animadversionem legatum proconsulis habere mandata iuris
dictione. Et item 4 it. XVI. Pomponius f 13 : ἡLegati proconsulis nihil proprium habent, nisi a proconsule iis mandata fuerit iurisdictio μ. CL 1 r. 4. 3 6; 1 r. 5, 6; pr D. 10, 3. 1; fr. 11. 12. 13. 15. ut illa in re, quam Sigonius et recte percepit, et bene eXplicaVit,
tractanda versantur, breviter admonendi sunt, ut Videant diligenter, ne nominum similitudine ducti ea, quae a iurisconsultis tradita, magna eX parte ab eo, qui erat Caesarum aetate, rerum statu petita sunt, ad ea, quae valebant in republica, transferant. 0uis est enim, qui nesciat, quantum differant inter se utriusque aetatis proconSules, quantum legali, quantum e0rum munera, dignitas,
auctoritas 3 Relinquitur autem, ut de tertia eorum, quae a praesidibus deserebantur adlegatos, munerum parte exp0namus. Ea aulem tota in celeris rebus praeter duas illas, quas supra diximus, adminiSirandis c0ntinebatur, quae et ad rem frumentariam, tributariam, Vectigalem, et ad publicam disciplinam regendam, vel ad securitatem cum proVincialibus, tum civibus romanis praestandam reserebantur. 0uae omnia cum legibus non comprehenderentur, a propraetoribus per edicta repentina ac peculiaria constituta esse dicebantur. Haec lamen ita erant instituta, ut propraetores ad eam partem munerum, quae perlinerent ad curandam rem pecuniariam sive vectigalem, ut ad porturia Vel ostiaria imponenda, ad Dumenium aut emendum, aut vendendum, ad Varios sumplus saciendos, ad conficiendas rationes et accepit et expensi plerumque, ut usque quaque eX Verrinis apparet, quaestorum auXilio uterentur. - Altera Vero munerum pro Vincialium pars, quae praecipue cernebatur in luenda publica salute atque incolumitale, in moderanda disciplina civitatis, in securitate praeStanda, t0l tantasque res c0mplexa est, ut ad eas expediendas legalorum potissimum opera ei prudentia requireretur. Illarum quidem rerum, in quas conserre omnem curam debebant praesides, quanta suerit
40쪽
varietas et magnitudo, perspici optime potest ex Ciceronis epistola ad 0. fratrem
data, I, 1, 8, 25, ubi haec leguntur: fi Cuius quidem generis fetus animi, qui
civium sociorumque utilitati serviat constare inter omnes rideo abs te summam adhiberi diligentiam: nullum aes alienum contrahi civitatibus, retere autem magno et grani multas abs te esse liberatas; urbes complures dirutas ac paene desertas - per te esse recreatas; nullas esse in oppidis seditiones, nullas discordias; propideri abs te, ut ciritato optimatium consiliis administrentur; sublata Mysiae latrocinia; caedes mullis locis repressas; pacem tota provincia constitutam; neque solum illa itinerum atque agrorum, sed multo etiam plura et maiora oppidorum et fanorum furta et latrocinia esse depulsu; remotum a fama et a fortunis et ab otio locupletum illam acerbissimam ministram praetorum avaritiae, calumniam; sumptus et tributa ciritalum ab Omnibus, qui earum cinitatum lines incolant, tolerari aequabiliter ρ. - Ad haec tanta tamque praeclara melius conficienda non incertum est quantum Valuerint legati, cum eos, qui proVinciis praeeSSent, qua cunque ratione possent, iuVare opera et conSilio deberent. - Atque etiam ut in procuranda re Viaria propraetores a legalis adiutos esse videamus, hoc Fontei anae praelurae documentum adiungam: ἡ M. Fonteius cum maioribus reipublicae
curis impediretur, et cum ad rem publicam pertineret, riam Domitiam munire, legatis suis negotium dedit; itaque praefuerunt, imperat erunt pro dignitate sua quod risum est et probarerunt . - Quod Si praesides in una alterave muneris provincialis parte, ut in re pecuniaria, tributaria, Vectigali aliisque eiusmodi rebus, saepius quaestorum, quam legalorum opera uti Solebant, tamen inde non efficitur, ad longe pleraque negotia curanda legatos non maximo illis adiumento fuisse. . Rexisti uisitio eonaitioni ira* Prouran DRtortaria, PUD 'Unotorum,
Pro onmis tam nominis antiis QPint Jam restat, ut videamus, qui factum sit, ut legati non magna solum neces silate coacti solito plura et maiora munera susciperent, sed etiam sol ulius ea liberiusque exsequerentur. Hoc aulem tum accidere solebat, cum illi vel eorum, qui erant dignitatis gradu superiores, ut quaestorum, Vel eorum, qui cum imperio et potestate provinciis erant praesecti, ut proprael0rum et pr0c0nsulum, pel Sonam