Libri epidemiorum Hippocratis primus, tertius et sextus / cum Galeni in eos commentariis. Jo. Vassaeo interprete

531쪽

COMMrNTARI v I r. ris , ex is constat, quae tum in apiarismis tuis, libro desuccis luscimu . Nam uentri lans uernatur, mediocres quest vacuatio, nihil istose agens Iedicus expies et, quomodos siediocriter sat, quippiam moliatur, interdum quidem copiam retinendo,interdum in quod ma attoni deest excitando, quod ipse nominauit, ram dixit: prodeuntem . υν κλtis et i , id sp,coef undere, XV uructas quidem e.. quae iuvass uni effusiones et vacuationes vocare consis 't. Verbum vero Y acorum , id est,operari i- tum esse constat pro sucor Ahaeth M, id est,muta--,velsui rura es , miscere. i qm incertum rum cum praedicto ordinandum si,an ei quod deinceps diectum est adiungendum. Nempe tro libet modo dici non proprie videtur Vatque ob id miniusti tanquam sequens praedictus in colun-ixerunt, deinde altero principio dixerunt, sini rex dolor dolorem sedat . itis vero princetium sequentium fecerunt Voperari mile. Sed qu inium, ut dixi diectum modo utroque, neutrolimibet est probabile, multi ad mutationem ipsus sunt progrestes veluti in aliorum quaecunquilibo nomine in obscuritatem habent. Nonnul-ili itaque primam syllabam per o,fecundam vel ro per L, i, scribunt Dae, alii vero primam quidem per i oee, fecundam ver; re acor em et .sudiose,id est operari

532쪽

dolor dolorem sedat. Scriptum etenim hoc exemplaribus u litis, sed recte in exemplaribus I ioscoridae scriptum non est V detur si uideri ab aliquo tanquam a scriptum expositioni sed iri risu a bibliographo trans os tum in dictionis cicontextum,quod vero per e,prima Issabaser te isecunda scribitur py ore Pau, id est, rasi, extimular ciue,valde sectatum ess,e longe ab v

Hippocrati interpretatione recedens sue de no- ibi ipsis sue de partistu quae curantur, dicatur, fue de humoribus.Nam per verbum epyi rectas ills 'iscari putant tanquam ad iram humorem ripsum incitares ad excretionem proritare. Sed haec quidem contemptibilia existunt parua, veluti omnia quae dedictione explanantur, si irerum merita feruetur illa moueantur, tales vitare oportet scripturas, quomodo e impraesentiarum scriptura expostorum omnium, Vis satiatioue aliqua interdum per semilia feri, nou perpetuo per contraria haudquaquam improbant. Hippocrates ipse nonnullos

existimasse sui iratus si, no exemplo errorem . ipsorum demon trauit iu aphorisinu scribens: DIU P uiem rubi in dii lentione citra ulcerat me, ii ueni bene carnoso, a late media, Figidae aquam ita persis caloris reuocationem facit calor

autem hac soluit. Nempe figidum exii sentemati sum tetanum soliti auxilioso ui quis arbi

tro cur, fetidum es persunderum o uam,is lac

533쪽

eo ARI, II. h c non ira habet nempe calorem reuocauit a s Niliatur,ita vis non reuocauerit umine dat. autem auxilium hoc quod Figidum videtur, liteianum Figidum assectum uefaciendo inter-ldum iuuat se calefacientia alia per accidens refigerant caliditatem igneam dis utientia criteuoporalitia. D his sane in ista mei hodi me ,- id tractatione scriptum est a me, ubi per contra, ria sectibus auxilia curationem perpetuoseri

demon traui. duraum do rem minore per ma ei em curaripi tantinia imum quippiam perpebam ident. Non enim dolor curati nem opera-

urdo Eri e i pro rquinii remem, . em quo sum dolores empe que sim tu natis nugii iii e primum sat,sed peis eiu i si ibi toma ipsum facientu, didicis in Si ero qui nutiquam quidem primum sed ii iter-Jum per accident milia milium fanatoria esse

ixerit,per media primum contraria, cy verum cit, scientisce hoc conssat, tum persanato iam tractationem, tum etiam per eos qui iust smps confecti sunt commentarios. od as m 'idam inutata coxae vertebra in Ut iudicis olorem doloresanari dicanto manifes Iom ha- absurditatem.Non enim per dolorem curatus asseclii se perinu Zionem in qua dolori orte

una contigit Frangens vero membrum vel

cans, e quouis aliter modo ad dolorem perducina, raequa uam sanauerit, quis dolor re,

534쪽

messii causa esset perpetuo Isbiada curasset me dem pariter modo in dentium dolore, dolentem dentem ibi quisse talerit tominem absque dolore fecit,sublato non ob concitatum dolorem dentestsed propter ablationem cum qua simul dolor coepit. Nam abfilii dolore irati potuisset . pari modo agere absque dolore fuisset, uom do ei citra extrae Itonem Ffrangens uiis ipsum vvel dimouem quis dolorem concitauerit ut dolo rem quidem vehementiorem fecit nihil attulit iuvamenti. Esd igitur modo utroque do- Io doletibus,quantum in se est, inutilis exi Iat, neminem latere puro 'Nempe per anodyna rem di dolentes partes imultae curantum ais in alis lfaepius magni dolores iit per forinsecus adhibita ifunt, quietem nullam ob meectionem aliquam idolentibus inserunt. Inum quidem est fanansa quod prorsu os sectum quouis modo extirpaue irit, fue citra de rem,sue cum dolore Aatio ne eadem dolor dolorem sedare non est nativi, quin potius contra prorsus exacerbare. Hocitas exemplam consticu est adulterinum. aliud autem eorum quae dixerunt regentes,prauitatem ipsus cantemplabimur. Nempe aiunt vomitum vomitus eius curari, mordentes s eied licites bylere. aut hoc in loco sana si dina, asseclum scilicet prorsus extirpare ira suo vel nauseabundi exi iunt,vel continue morsi consurgunt .Fit autem hoc bisariam,v co Iani

535쪽

MI TVRI r. Irso quidem modo vacuantibu nobis humores, qui tum nauseam uni morsum inre imorum faiciunt: altero vero edo, tum coquentibu ,tupe mutantibus in qualitatem commodam, e cotem erantibus. In m autem sanationem a con-

Arariis seri est demon iratum. Nam humoremitum alienum,tum praeter naturam vacuare, er

ipsum tenere inter se contraria exiliunt: ars ea quae in qualitate est mutatio per contrariam ese scitur qualitatem sed impraesentiarum persi,i-

rere non oportet, cum per totam curandi meth,

dum sanationem per contraria perpetuoseris: demon iratum. Sed quoniam saepius rationiblis,ltum empiricis,tum methodicis adducti quidam calumniis premere ipsum conantur,similes nuper dictis a Ferentes rationes forsan satius est vi atas soluta praesenti enarratione librum componamus, in quo coiitraria cout rariorum remedia sola pri- . mum re per se esse demon Irabitur. Nempe per accidens aluus Medicii caluum agrum,s- miles similem sanare potest oequi acuminato est capite acuminatum habentem caput, clasam claudum Liber autem componendus inscribetur: Quod bene ab Hippocrate diectumst,combaria contrariorum remedia esse. Nunc rur-

tionem,in qua primam syllabam per x, squis in exemplaribu scripta esse dixi, et quam eiu isim expostores in hunc norunt modum.

536쪽

yx IN SEXTUM APID. HI P. Obseruauit earu Dioscorides, quanquam antiquas scriptura nitur. permutauerat. Scripsit Iitaque sibi tanquam in commentario Hippocra

tes, ut alias multas, tum conie Iuraliter, tum breuiter sce orationem P et orae uices ore tan

ti est, peraris mile Praefatu squidem,quod iii aierdum melius stiis quae vacuantur opitulari, intulit is acoeae miscus eroes, id est ara isse , id es ,humor qui probe vac turpermisceres miser i

licet , quod ab ipso insertur, disii milia,sensus

eodem explicare. Nempe dissimiles humores cum hi sil probe vacuatur effundere conuenit.&uod si v a recto quu accipere voluerit pros ciae ali xs f id est,permutare es Ahalaeam, i est,alterare, Wi m,id est,coquere, ita quoque ita medicinalem sensum habuerit diectio. Nam si

probe quis excernatur humor,eos qui vacuatione indigent conuenit rupiunt visco id est,clas pio

crat, id est,asyimilare , OPPMusirm,id est, mulexcernere sue militudinem aliquam ad ipsum habuerint,sue dissimilitudinem.Potest. Hippocrates orationem diuis se ita ut operari sini-leeriori suemfecerit, posterioris vero primipiis huiuscemodi fecisse: is milia sublime lata deorsum soluere,ut sensus talusi: lissimiles partibi tu totum humores sursum quidem latos soluere vero deorsum repant ursum reuellere, intelligeratibus nobis similia dicta esse qua loci, propria non sunt.Eavd facimus expositionem e m

537쪽

dum scripturam aliam, in qua prima syllaba ere, 'o scripta est Nepe v tractata Te μοιον

anilicare dicimum,oportere numquemque ex,

ibis humores qui funduntur similes his qui va-ituantur reddere Pari modo miles simi- sfaciendi. Potest forsan ut munusii exi tam auerunt, verbum py ore da dictum esse per in eaphoram ab animalium turgore. Nempe ita disti videtur Hippocrates cum inquit: Iedicari in malJe acutis oportet, si turget materia eodem die. Nempe in promptissimis ad excretio nem properantibu)q ad vacuationem humorisbus,tum hie,tum in alijs aphori ni voce, ast id est,turgere fit vinetur. Sic murumue par esse inquiunt, y ep i recto de humoribus dictum id,

pro Tapae re pacata, id es , facile ipsos ad excretionem apparare Au UM autem prancipio alterouid commoliam quippiam veluti pronum ducatu sermone. Nempe quonia inquit ra ira

Ire, id est, sublime lata deorsum soluere, at s

savcror ire, id est,irruentia ae et impetum capien- . i. gliscet,est exii mandum,m de prima a Liseelus generatione agat,ad contrarios loco confestim repellere iubens Deorsum quidem tu huiqui esursum habent generationem, sursum vero in hiis quae deorsum repunt, veluti curationem ratio te eadem dis molimur, ad diuersos autem simuis locos. Nam si fluxionem ad pedes cir crura

538쪽

sis IN ET TUM EPID. HI P. decurribere senserimus, ex venis cubiti satin inem auferenim, aut per vomitum purgabim

non quomo si quidam putant nullo pacis sursunreuellendum esse, se ad inferiores partes irrue iii, is humoribus magnus quidam futurus ii ipsis sita se flu3. Pol unius ' νωθὴν γ Eppi

intelligere, de humoribus sursum imienti bis Jdictum sit,ut verbum apo pia proprius diecturusit. Intelligentia vero eadem vi nunc mane Ivempe humores arae avemra et des , si Titii uiuini et id est, quod est sublime petentes, deorsum

reuellere oportet,quod non probe ruant:contrario ivero contrario modo vis in caput repant, peridet Iorium medicamentum eo festionem in cis Ibito vetiae retrahimus Nempe utra que deorsum itum vacuant,tum revellunt mersmile est a rem contrarios locos ita diectos esse ab eo in ta It isodam sensu morbos,tum sursum latos, timi inibi gentios, deorsum quidem statim ab initiit retrahere conuenit, ic ad contraria hi deinceps regere quod est localiter Pacuare, ut in capite Dolentem enim parte capiti po Ieriore, secta in fronte e direecto vena iuuat, topicum exinen 'remedium l

a Abscessus veluti bubones, signa quidem

sunt germina habentium, tum aliorum, tum praecipue viscerum Maligni auteni sunt hi.

539쪽

Spiritus parui crebri magni rari: parui tu rari, crebri magni:extra magnus, intra paruus, intra magnus extra partius hic quidem tardans,ille vero festinans:duplex intro reuocatio veluti super inspirantibus, calidus item frigidus.

HAEC AEXPOSITIO EX m de spirandi difficultate.

cultatum jurandi diu leuem in te e

. hoc se scripsit Hippocrates, quae secun cum magnitudinem paruitatemque, Tu irasci dum densitatem C raritatem exsuli Cnempe oppos-tiones u. maiis e conne hi tum eam qua magnitudo paruitati aduersatur, tum eam qua frequentiae raritavfaciis primum quatuor delicultatums irandi coniugian unum quidem quo minor frequentiorque naturali est res iratio a

terum quoties maior rari sique mox tertium quo minor es rarior . quartum quo maior densiora

Primae autem illi disicili rei irationis

rentia, totius sint res irationis, quae ex duabus conflatur partibus,expiratione scilicet iratione, O neutrit spartis In alitis aut editabus P dicterentii quae consequuntur si inquit extral metum introparreus, intro magnud extrapari uiuearte duae resi irationi, coparasis inspiratio

540쪽

et expiratio. Duae ver sequentes differentia in quibus dicitum hic quidem tardans, ita vero se-yinans, alterius partium res irationi propriae esse putandae sunt,quae maxime in essentia mi ius exi lunt nulli siquidem praeserquam motu . propria sunt velocitas , tarditas. Quod meridi deinceps dicitur,duplex intro reuocatio,velutis te in irantibu , tuaqualitatem denumia in is irationis quae quidem in equalitas similem in expiratione efflagitat,quam non ab Hippocreat sed scriptore praetermissam exi Iimauit Gale nus. Non aliud autem Miscat nisi stiritu intercisum,quem alii ostendentem dicunt, ab Zi . plicatum,ali descientem, alii velut reuocatuni, albi reuulfum Mu omnias altim percontari volueris uertium de difficultate stirandi ib,

eundum arbitror Deincet ad calcem orationis

scribi dificultati s irandi os pastionem hoc pa- Io lidis ditissus. Asempe ut magnus inpar umbra densus rarusque ita calido es figidus est Diritu , e quibit sussime in prognostico legitur.

AVASUS INCIPIT

Galeni commentarius.

Spiritus autem frequens quidem cum ex lspit,iolorem vel phlegmonem in locis septo irans uerso superioribrum inlcat Magnus autem e ex longis interuallis delirium figi tu meros, naso ore prodierit ethali admodum iam est