장음표시 사용
21쪽
MEDICI PARISIENSIS CELEBERRIMI
explisatur, Cur sauciatis dextra cupitis parte , conuulsio sana
partis contingat. VM ea quae quaeruntur eXimia sunt,& cognitione dignissima, in iis ponendum est operae plurimum , cum iniquum sit ulla inquirendi inueniendique dissicultate deterreri. Nil enim est quod improbus labor non assequatur m adeptos spes gloriae solabitur atque deliniet. Acilia non modo quaerenda sunt, sed exquirenda expolien--daque, cum nulla sit tam abstrusa, a sentibus animisve remota veritas quae non labore eliciatur,& disputando timetur. Quae nunc proponitur quaestio, multis negotium dedit, eoruntque ingenia exercuit: Vt in ea graui
22쪽
tractatione quani ah - αν τη φαλη ζωρ ἀτων Hippocra te excoluit , hic unus ad disputandum reliquus angulus videatur. Caetera enim eo libro compraehensa, partim Aperientia, partim ratione , partim editis in id operis commemtariis , satis patent millustrantur. Ad hanc unam de con uulsione partem omnes aspirarunt, hanc unam degustarunt,
nullus est assecutus. Inutilis forte videatur hic noster post tot virorum doctorum onatus, labor, scd si caeteris fuit studium lassequendi desiderium , mihi non deerit diligentia. Est enim in quo industriam nostram, quantulaeacumque sit, ostentare possim. Si forte hic noster labor in quorundam manus inciderit, eos , ut hunc boni consulant rogo. Si non probent omnino, nec eo etiam consilio scripsi ut ab iis probetur , qui in alieno opere nimium sunt ingeniosi Susque deque fero, si aliqua probent , omnia non displicuisse gaudebo. Huc candidiores animos appello. Nitar, daturusque
sum operam, quoquo res vertat, meam de quaestione aperiam sententiam Candidiores non appello , ut errori meo
calculum adiiciant, sed ut post haec lineamenta & adumbrationem, vivos colores addant, appingant. Adblandiuntur, scio , quidam, videnturque meo labori subscribere. Tali laudis aucupio non delector , sed blandiantur , dummodo per hoc mendacium nostrum studium commendetur. Nonis sum qui tantum mihi tribuam, ut nil limatius, tersius N.
Vltima enim fere scriptis omnibus deest linea, nedum nostris,
quae nulla re cum caeteris contendunt. Sed iam in quaestionis arcem ingrediamur. Primum quaercndiana, an id fiat ut sauciata dextra capitis parte, sinistra morituro conuellatur Deinde an sit vera conuulsio. Tertio quando contingat, an solum morituris, cum exigua extremaque spe salus pendet. De nique cur fiat. Quod cum confectum erit, habebit tandem animus in quo satiatus conquiescat. Et ea ratio ineunda est,
alioquin vix veritas appareret. Eaque partitio plurimum orationi lucis gratiae conferet. Nec solum essiciet Ut clarius sit quod dicetur , sed reficiet quoque legentem certo singularum partius fine , non alit e quam facientibus iter,
23쪽
multum detrahunt defatigationis notata inscriptis Iapidibus
spatia. Nam exhausti laboris nosse mensuram Voluptati est& hortatur ad reliqua fortitis exequenda, scire quantuniciti. neris supersit. Ac quod oppositae partis conuulsio aCcidat, idque concla malis desperatisque rebus, propter docilissimi Hippocratis authoritalcm recipitur. Muius verbis etsi demonstratione non roborantur , tamen fidem derogare neptias si Etsi vero nulla superesset authoritas, sensus ipse fidem facit Vbi autem is adcit, frustra de re dubitatur. Soci autem in quibus Hippocratis latet authotitas tantisper lustrandi sunt , donec ex obscuritate veritas eruatur libro vita μά- τη να- φαλη πω Λ, auspicandum, quod illic de laesionibus capitis de instituto agatur Ita Hippocrates Si cui ex vulneribus Capitis moriundum est , nec seruari is potest his signis hoc colligatur. conuulsi quae inter symptomata enumeratur)plerosque invadit in alia corporis parte. Si in dextra parte fuerit vulnus, sinistra conuelletur, contra. Et de Eue ιι setae filio in capite laeso i Liuefactis ossibus sanies Ytit gra E
ueoletis, vomitus contigit, iub finem Conuulsiones Membrana imputris erat. In Graeco , , - αασυα δε et et λατῆ, id est, morte instante. Tελευτὰν enim minori, Icdesinere dc et κρώεα, ex Philoth significat Subdit Hippocrates, ita ut ali clangosam Vocem ederent, ali impoten ctes fierent, si in dextris esset vulnus, sinistris conuelle ις rentur. Et hic locus paulo dissicilior. Nam a duobus partu eularibus exemplis ad plures in capite sauciatos orationem transtulit. Et dubitatur an sit is periodorum sensus si in dextris vulnus esset, ακρατ ες, id est, impotentes parte sani e estra fierent, vel, si in dextris esset vulnus, sinistra parte conuellerentur. Vterque sensus e textu erui, elici potest, etsi posterior cum re proposita magis cohaeret. isti alius apud
Hippocr. locus res omito famula capite laesa est i ei fuit in
tereundum prae magnitudine recodiu Ora Conuulsio manum 4
sinistram inuasit, nam in dextris magis ulcus habebat. Hinc patet necesse esse ut alia pars, quam quae vulnerata est, conuellatur. Sed alia commemoranda historia rantonomus X sin L. capitis vulnere mortuu est Suturis inflictum erat vulnus εμ
sincipite medio. Non animaduerti ait Hippocr. eum secari l
24쪽
oportere Suturae me deceperunt. Eleganter Graece, '
: tus dolor vehemen S. Conuulsio utramque manum amixit. In medio enim capite ac syncipite erat vulnus. Hic ratio redditur cur ad utramque manum conuulsio pertinuerit media
cnim capitis pars laesa erat, ut aeque e dextras, sinistras Conuulsio occuparet quasi necessse sit aliam partem sauciari, aliam conuelli. Deinde ait dolorem ad clauiculam S ad latus sed utrum fuerit latus 11on diYit peruenisse. Id quod 1ion contingit citra effusionem seri maligni eo transactis Velut cuniculis , permanantis. Vt etiam de Metrophanti filio Ninbor legere est qui cum in capite laesus esset circa humerum absces- , 3 sus est obortus. Ac quaeri potesta an quae causa in superiore aegro conuulsionis in manibus fuerit, cadem dolorem in hurnero eXcitarit. Accedit quod phlyctaenae quibus lingua perspersa est, ab eodem choro principium duxerint, qui ab in teriore cerebro male affecto expressus est,& tales phlycten emorti praenuntiae putantur. Nisi dixeris ideo utramque manum conuulsam , quod media capitis pars fuerit sauciata: clauiculam humerum aifici, aut per simplicem consensum, qui sine
materia fit, aut per communicationem materiae. Quaeque materi CStumentem faciem reddit, eadem rcfusa ac reiecta deorsum dolores est genitura. Itaque ut pars dextra tuni conuCllitur, cum sinistra saucia est, ita utramque manum promiscue conuulsi attingit, quia mediam capitis partem vulnu ObfCdit. Nec est credibile istam dolentem clauiculam humerumve analogiam habere Cum parte dextra aut sinistra quae Clanguet aut resoluitur, cum Hippocrates ni eminerit doloris in clauicula oborti. Quamquam ibiter quaestio moneri potest, Cur ad manus potius conuulsio peruenerit, cum in syncipite vulnus fuerit At nerui qui motum manibus impertiunt hinc non oriuntur, sed a primis ceruicis spondylis. Id ex Galeno cum CX-plicat cur Pythioni tremor a manibus inceperit, cum in primo intercostali congesta esset mat cries lentain crassa H ECautem ad inferendam spirans dissicultatem satis non erat, ad tremorem manuum 5 conuulsiunculam suffecit : Cum Py-
a thyoni manus tremuerihi, ait Galenus , Probabit e est in
25쪽
primis thoracis regionibus , ubi continuus est thorax vltimis Galenui ceruicis vertebris humorum copiam Xtitisse non multam ut T 'dyspnoean excitaret quanquam primum mira πλευροον, ad Vib. I. Icspirationem non valde confert Et cum esset vitium in βρ i neruorum radicibus qui ad manus perueniunt, nerui gra
luarentur, tremor manUUm Contigit. Nam ex primo meso.
picuri di vertebris superpositis nerui musculo manuum mouentes nascuntur. Et de alia Agesiis quae Ciam csset anhelosa, manum dolerct ita Galenus: Docuimus si peditoris partes
superiores circa primum .secundum costarum interstitium chmis. laborant, consentaneum esse ut manus in istius affectionis a part
consenium adducantur nerui enim ab istis interstitiis ad ma I nu derivantur. Itaque credibile istam saniem quae dolorem cin clauiculis de latcre peperit, dum GD ον prolueret, conuulsionis in ipsis manibus causam extitisse. Nam partium vicinitas ad id facit, o quae sunt vicina quaeque propinquae primum ac maxime affici sistent. Vnde Hippoc animad Η 't. Luertit in pleuritide partium thoraci superiorum , grauitati akη sensum oboriri circa brachium ad musculum qui vulgo scal nus vocatur, distcndi enim aiunt istum musculum ob plethoram venae illa transeuntis,4 item inclauiculis dolorem. Nec enim abs re cst assignata haec distinctio Dolor enim ob tentionem fit f - iam , quia parte iis continuae qua inflammantui citra ianguinis redundantiam tenduntur. Sed id ob membranarum naturam S continuitatem fieri solet. Vnde
multi decipiuntur qui ideo a defluxione a capite pleuritin oboriri putant quod ad iugulumi vicinas partes dolor cr- tingat. Id enim non contingit ob humoris a lita Xum, sed propter sympathiam Grauitas vero circa brachium sentitur, quia illuc sanguis. repat , ibi coaceruetur Grauitatis cratus plenitudinis ei signum : Et si humoris copia tensionem facit, tensio vero dolorem nil intercsse videatur , siue littensio, siue grauitas, cum dolorifica sit clasio. Aliter tamentes habet . Aliud cnim tensio ob cumulum, congestionem in parte ipsa, aliud rensio per sympathiam in partibus praesertim membranofis . Quamquam in picuritide est, colle otio
systropheque in parte ipsa, Mensio per sympathia partium vicinarum. Sed lis obiter dicta stat licet ab instituto paulo
alieniora, tamen ex iis quaedam elicientur quae .ad rem
26쪽
multum pertinebunt. Ac iam confectum esse puto autholitate Hippocratis in lethalibus capitis vulneribus partis adueri e conuulsioncm Ontingere. Nec refert scire a quo ut ere, & qua in parte inflicto, seu neruus incidatur, siue cranium solum, siue os scina datur aut effringatur , hoc formidandum symptoma eueniat. Omne enim capitis vulnus lethale, in quo mors necessario Consequitur , eam conuulsionem inducere potest. Non quod omnes eo modo conuellantur necessario , sed id ut plurimum euenire testatur experientia. Et cum meminimus lethalis
vulneris , id audiendum vel per se, vel S το συμ ε 39 s. Est enim ubi vulnera quedam sanabilia putantur, quae ex eventu lethalia sunt: Est ubi quaedam toto genere sunt eiusmodi.
Locus postulat ut quaeramus an vere sit conuulsi , an tantum 1παομὼn m. Singultus Conuulsionem quidem refert, Conuulsi tamen vere non existit. In suris tibiarum dolor saepe excitatur , hic a flatu excitatur, Ἀπαγιο φυσαλο dicitur, Z συνολ , conuulsi tamen proprie non vocatur. Et hoῖgia hystericis, συνολγους πασμω ες saepe contingunt, quae tametsi saloniti In veram Conuulsionum familiam recipiendae non sunt , nec enim πασμὶ vocari debent. Vnde Hippocrates cum affe- etionem aliquam vere conuulsionem eme non putat, non αναο - μιον, sed Σασι As m vocare solet S ita a vera conuulsionis
essentia rem separat vidistinguit Et quodani loco ; in-
sectio. i. πος. Vbi notanda est loquendi formula. Et alias affectumi: conuulsuum vocat qui ante mortem necessario conuulsionis
affert periculum. In Prorrhetico autem vocat et Ies)η αασ-μιωδεα , in quibus in principio , aut non multo post quam fieri coeperint connulsiones perseuerant ex repletione ortum habentes. Quae enim ab initio praehendunt , a repletione magis oriuntur Qilo diligenter animaduertendum est. Quod autem ea musculor 1m retractio versus suum principium , in eos saepe incidens qui vi V σωμά, interituri sunt , vere sit Conuulsio, ex ipsa definitione intolligi potest. Sed huius partes omnes hoc loco expendere, non est nostri otii
Caeterum hanc affectionem Hippocrates πασμον non voCastset, nisi vera conuulsio foret. aliis enim locis cum conuulsionem impropriani significat, ita loquitur, πασμώνης ς vel
27쪽
χαιται, quae Vicinitate nomini σπισμιον πινα significare videbuntur. At hoc nomine diuulsiones aut neruosarum propa.ginum, aut membranarum includuntur, nec nomine 'G--.
Nec ab re dubitatur an sit proprie conuulsio an non. Frustra enim quaereretur cur resoluta part Vna conuellatur altera, si non esset conuulsio. Atque ita primo in verbo lataborandum fuit nec abs re id inter primarios Medicos Controuertitur. Ali enim credunt eam retractionem oppositi musculi, partis aduersa oppositaeque musculo aut praeciso, aut resoluto, vere conuulsionem esse, sed id fieri ex evcntura ut pars quidem conuellatur , sed veram conuulsionis causam in se non contineat. Nam cum conuulsi aut inanitionem, aut repletionem authorem suum agnoscat , si par proprie conuellitur, causarum alteram praesentem habeat necesse est. Sed
paralysis partis oppositae, conuellendi e euentu alteri parti occasio existit. Id autem solenni Homate corroboratur. Quoties in diuersis partibus musculi congenere pares virtute existunt, resolutio unius conuulsionem alterius afferre solet. Alij id non conuulsionem propriam, sed retractionem reuia,sionemque quandam, aut rigorem potius crediderunt. Quorum opinionem Vt nimis supinam facile Hippocr. authoritas labefactabit. Nec credibile esset tot locis Hippocratem Verborum proprietati studentem Jomine is inoμις in Ulneribus capitis sum fuisse, si aut rigor tantum, aut revulsio, aut simile quid uis et non autem conuulsio. Et verborum Hippocratis proprietas est potitus amplaetenda , quam quorundam Latinorum non satis plausibilis diligentia Licci Tetanum rigor cm Celsus verborum lenocinio verterit, non desinit tamen Teianus vere esse conuulsio. Specie enim Verae Conuulsionis putatur. Et quod de Teiano dicitue, idem de ea conuulsione dici potest, quae sequitur alteriu partis re solutionem. Quia enim parte altera resoluta , sana pars sese contrahit, eam vere conuelli negant. Aliquando enim ea pars contracta velut immota manet Omnis autem conuul sionis mentia in motu consistit. Si motus deest, vera quoque conuulsionis deest essentia. Atque hoc se praesidio satis
tutos putant. Quod si verum est, nec Tetanus, nec εμ αρο-
28쪽
Q όπνος, nec moΘοανο vere conuulsio est, nec ea retractio quae
paralysin alterius partis sequitur quia immota manet, ne Caconuulsio quae inciso oppositae partis musculo incidit Sed
admittamus in Teiano totum velut rigere corpus &immotum manere, item praecis musculo oppositae partis partem alteram retrahi deinde quies dere, tamen in morituri a vulnere capitis pars quae conuellitur non ita immota maneta sed alias Contrahitur, distenditur, riget, alias subsultat de conuulsorie mouetur tandbmque appetent morte tota immobilis rigot. Idem oculis, salpebris, laurium fibris contingit. Conuulsio enim in eas partes incidit, tamen est potius quaedam accis, quam ii ηας ut potius Conuulsio consistere videatur quod doctrinae gratia dictum velim τη πατει, quam cis του σαν mi Id quod etiam Galen ab de explicauit , Dum enim exponit quid sit ὀ vino ueri ni ' Hippoc. ita ait FiXus concretusque fit oculus ob mouentium ocu- los musculorum imbecillitatem legendum est, immobi- litatem cum Chalcographus imilitudine vocum deceis fiso plus fuerit immobilitas autem propter omnium oculi mus sectio oculorum vel resolutionem , vel aequam quae in neutrams partena vergat, tensionem fieri solet, vel ob exactam mouen iis musculos potentiae imbecillitatem. Hic vides immobiles fieri oculos L CVm ι ορρο γνδε hoc autem a l conuulsionem
refertur , 5 tamen immobilitas uigor quidam est Et in Prognost. Cum agitur de aurium fibris quae prae siccitate inuertuntur, ita Gal. Ab inanitione .siccitato aurium fibrae
in uertuntur. Xtenuantur , siccantur sic retrorsum tenduntur versus originem musculorum sensum illis praebentium. Etenim corrigiis exsiccatis conuelli proprium est Tensio itaque fit: conuulsi id autem absque motu non est. Motus at tem est quia a termino a quo ad terminum ad quem fit mutatio. Et licet pars postea rigeat in eodemque statu maneat, non desinit tamen conuelli, ut non sit amplius αντο γιγνε , scd G τὸ γ Facile autem siccatis musculisin neruis contingere solet. Accedit ad supcriora de conuulsione palpebrarum notandus locus. Cum palpebra peruertitur aut distrahitur, aut contrahitur significantius Grece,
, sionem conuulsificam , aut ob resolutionem in altero ex nauseculis
29쪽
culis oculos audentibus fieri solet. Et Galcn semper surpat mcGως nomen, cum dicit in cm σπισμια se , fieri istam συποφlta , vel συγλlta quanquam ἀλλεα , υτρεφεοῦ idem. Et iste cotericus qui magnum quid se effinxisse putat cum ait preciso musculo opposito , aut paralysi partis opposita non contingere eram Conuulsionem , sed quandam potitas retractionem uigorem, Cum pars quae Ctrahitur, dcfana siit de immobilis maneat , hallucinari nobis videtur. Hippocr. enim Galen indifferenter tuntur Vocibus, ατα- θυμφιένον , Θωε λ υθμον, Ἀμπυλον η λιγνον. distorsio , retractio, peruersio, tensio conuulsifica, nomine conuulsionis includantur praesertim si motus inuoluntatius praecesserit. Non quod per se seni; ροφη, s πιλο π1s , aut ii υ Πλη sit o Immouος, sed quia illa quae convclluntur x απυλοία uir έφον M,
Κ ΟυέλλονΤου Nec ita Neotericus in vocibus ludere debuit
Ut nomen conuulsionis in praecisione musculi oppositi, aut Vulner capitis obruere dc obscuraret. Vnum sebiter monere oportet. . Diximus ante peruersionem palpebrae . contingere solere , tum ob conuulsificam tensioneam , tum ob resolutio nem quae contingitvni musculorum oculos claudentium. Hoc multis mirum videtur quibus es potius credibile istam comtorsionem a tensiora conuulsifica esse , quam a resolutione
musculi. Sed quaestionis huius solutio ab interprete Q
AC iam an non vere conuulsio esse possit, uti est visum istineoterico, aperiundum est; vere, inquam, conuulsio nisim
nifestus sit motus. Definitur enim motus k πυα ρετο mus: Culorum versus suum principium. Ac arguit Fallopium S eos qui resoluta parte na alteram proprie conuelli putant, quod conuulsiones quasdam immobiles comminisci videantur. Ac priminaD: ex Celso citat aliud esse rigorem, aliud distensionem DCruorum V in Epitcpsia dc to aura oris vere sit conuulsio
S distentio nerui inaciano autem Daliis duabus speciebusinon sit vere ratos ut Teianus aliae duae species ad rigo- Icm , non ad Conuulsionem rcvoccntur. Indeque id consequi putant quod non sit motus. Quod si motus desit in ea con tractione quae accidit ex vulnere capitis interituris, aut in eaquc e praecisione musculi euenit, desinit quoque vera esse conuulsio. Praeterca argumentum nectit ex etymo ipso a
30쪽
x. Did. ita ubi itaque immobilitas est, ibi abest conuulsio. Contra licet bbiicere illud Hippocratis Ille enim eam inter paralysin& conuulsionem statuit differentiam, ut conuulsio oe τό i τάσει existat , inparalysis αν τῆ λύ uti Cum auis praepetibus alis G ς' in ei e subnixa volat, dicitur esse ob τη τα ει Galen autem ι ἰ e lib. de motu musculorum hoc proprio nomine vocat τονον , Π γα νγ αντονι - eiusmodi actionem. Contentio enim aequalis esti 'I' facultate animali vegeta ac recta sed cum telo icta praeceps devolat, λυθε esse dicitur. Tacultatum enim est obituS de ruina. Illaque contentio naturalis penitiis sublata est. Item cum aegri decumbentes rectam figuram retinent, facultatis integrae signum id existit , cum vero ad pedes deuoluuntur r. Prago a proiiciuntus, non iam ana ius actio est , sed morbosa affecti , inclinante ac occumbente facultate. Vnde ista ερριψις υβι α , aut interitum , aut magnam perniciem praesagio quodam indicant. Tollitur enim ἐ-- in partium, αλυ- ας Jede rei succedit. Ista autem αιας, quaeia et Tmlina,
derivatur aliquando naturali est, aliquando contra naturam, V 'κινυ τηνικη, ut in conuulsione , nec desinit motus aliquis es e sed subobscurus. Insegio autem corporis duplex est, una malaru summae infirmitatis signum, hesciente aegro qua figura sese componat. Vnde licριψις rλεIlυ -
νον υ κον Alia est infleXio roboris naturae inde per Ontentionem quandam musculorum. Et ea bona est , immo facit ventriculos quosdam eYcretioni ventorum Z CXcrementOIum
idoneos. Ideo Aristoteles dicebat melius este cubare inflexo Corpore quam intento InfeXo corpore, locus daturiatibus. Extento nulla cauerna eiusmUdi potest adigi Locum nini omnia viscera complent inflexo lagantur de sinuantur. LOCUS
etiar: hic praeclarus probi. 3. lib. 6. Probi Arist. Et apud Gal. Jε
νεοθο conuelli proprie significat. Id non animaduertit neote riCus qui ἐν τετάνω ψ motoro , negat motum esse, sed tantum τομὴ μόνα, ideoque motum abesse , sic conuul-