장음표시 사용
41쪽
sensit, sed eodem recidit eius opinio. Duplicem enim sta ca=. . . tuit sympathiam , nam per communicationen, aut aporis , lib. I. aut humoris fieri putat , alteram per priuationem aut faculta ti , aut materici aliunde ad edendam actionem suppetentis. Priorem modum Neotericus scriptor absolute positive fieri dixit : Ei enim materiae conantunicatio. Et ut concedam aliunde aut humorem aut vaporem traduci, tamen par quae per consensum assicitur illaesa dici non potest parte affecta aliquid ad partem quae per consensum laborat transmittitur cum in febre Continua synciput laborat per consensum viscerum male affectorum. Non tamen d c sinit borare calarya qua prima mali labes, & cui alia tantum con sentit Nam quae sunt vicina quaeque propinqua, quae N pqςn
rium morbum nullo modo tollunt. Et alibi ; Pauci morbi . a= . longi fiunt pex sympathiam , absque loco patiente se uiro. 1 locus est notandus. Quod Hippocrates demonstrata dum ra 'tionem reddit cur iis quos gibbositas inferiore spinae parte G, Q.
occupat , renum dolores de vesicae superueniant δε tamen '. Ita.
gibberositas non adlinitur. Id quod intelligendum syncerius de cum Diorismo. Nam si materia tuberculi quod ib-bum, genuit de aluit, alio transseratur, per istam μα σιν humorum morbi ficorum aut Varices, aut dysenteria oboritur, hinc gibbi solutio contingit. uanquam Gabsccsius oboriri potest, gibbum non soluturus , ut eodem loco annotat Hippocrates Sed si dolores renum, aut vesic oboriuntur per sympathiam, ς ratio priorem affectionem, nempe gibbositatem, non exoluit. Quia non fit iu-ῆα ις, humori Stuberculorum spinam intorquentium, parentis Nunc ad reliqua progrediundum Repetendus est enim orationis cursus. Ergo sympathia duplex est, una per communicationem materiae, altera per priuationem me priore dictum est posterior quae per priuationem fit ita a Galeno ex licatur iambus partibus Vel materiei vel facultatis suppeditatio corrumpitur OGraece 2 3φθείρεlφὶ alii legunt, non transmittitur, actionem laedi rite
diXeris, parte ipsam edente illaesa At si a vaporibus ociu-
42쪽
moribus ipsa laedatur, eam non recte lissam dixeris. Facultas porro vel cum essentia ad partes diffunditur, vel sine es sentia. Cum essentia ad neruos visioni dicatos, sine essentia ad crura Id quod controuersia vacare non videtur. Porro in rei propositae causis explicandis multi elaboraue runt. Nec plane constat quae sit vera ac germana istius conuulsionis partis oppositae causa. Ali alia excogitauerunt, qu stamen ad examen reuocari debent. Quibusdam videtur id fieri propter spiritus manguinis partis sanae consumptionem; sdque ob inflammationem sauciatae partis. Et credibile est partis sanae naturam sedulam ac sui diligentem suas copias ac suppetias ad partem laesam misisse, unde ea pars sana postea paupertate spiritus, sanguinis laborat. Quod autem sit inflammatio partis laesar, declarant pustulae ac velut phlyctaenae quae a parte inflammata in linguam exudant. Ni di Xeris eam
saniem quae per os fisi a trans colatur dum mora deteriorem acquirit qualitatem, per choanam seu mελον refundi. Quae dum linguam proluit pustulas in ea sua acrimonia excitare potest. Ea enim cauitas quae Choanam facit, incipit inde ubi duo meatus coeunt, nus ex fundo medi ventriculi, alter a meatu in postremum ventriculum desinit autem in glandulam cerebro laur meningi in clinoide subditam , quae pituitam ex medio ventre per hunc ductum , tanquam per infundibulum transcolat in palatum nares. Sic cum ab imo cerebro sanies exprimi possit, non mirum si in lingua pustulae efflorescant, licet etiam non praecesserit inflammatio. Ita Lib. de enim Hippocrates Si os capitis fissum fuerit, serram adhibe, ne in ossis fissuram sanies influens membranam cerebri putre- faciat. Nam per angustias subiens , nec inde exiens amigit hominem furere facit. Vbi notabis, saniem a pericinnio manantem , aut a Diploe ipsa per os fissum in membranam diffusam posse postmodum trans colari diffundique in cerebrum. Si in corpore ipsius cerebri maneat, furendi occasionem afferet, si in ventriculosiuXcrit,in ab iis per choanam refundatur , in ore pustulae excitabuntur. Quamquam forte ut mors consequatur, aut formidabilia symptomata consequantur, membranas vitiari non est necesse. Ita enim
ante de Euergetae filio explicatum est cui mors obtigit ossibus Iluefactis, sed imputri membrana ut Hippocrates obseruat.
43쪽
Ac primae rationis autor de inflammatione partis laesae cuius
occasione sanguis e spiritus absumitur, aliam, rationem astruxit. Ait enim conuelli partem sanam , resoluta aegra si λper translationem humoris morbisici a parte Iaesa in aegram sanam. Hic enim humor cum tete sit, in cerebro aut conis uulsionis aut furoris occasio existit. Si vi naturae in faciem effunditur , Erysipelas promouet quod solutionis moibi , vitandi periculi causa obseruatur Sin pars frustra nititur m I excutere illam saniem di virus , concussione frustra tentata, b. .
motu conuulsitio id extundere ac Xigere conatur. Et cum vulneri
in anum id fiat , consternatur Natura, ac victa morboque superata procumbit Sed de ea ratione postea viderimus.
Aliis aequius esse videtur, rationi conuenientius si ad 'simplicem sympathiam qu sine materia fit saltem analoga,
conrugerint. Diximus enim consensum esse dextrarum par tium cum sinistris. Id quod audiendunt tum de vicinitate loci, tum vasorum communionem operis societate. Et ut
concedam sinistra sinistris sc7 4ιν, maxime consentire , non desinit esse consensus sinistrarum cum deκtris dummodo id non Xtendatur longius. Vt non conferatur dextrum brachium cum sinistro pede, sed dextrum brachium cum dextro pede , inistra pars capitis cum dextra. in credo ita V-tramque consentire ut facilis sit uia τί bri ab una in alteram. Id quod declararit pleuritides Sinistra enim pleuritis facile succedit dextrae ut fiat μεοα mong Quod, in capite su par. 11. uenire potest. ac Hippocrates scripsit Frequentes in phre t si x niticis permutationes significare conuulsionem. Graece, is
πυκνα ματα χθον se. tu locus audiendus est de symptomaton mutatione, ut modo deliret, modo ratiocinetur quis , modo surdus, modo fiat ἄναυδες. Atque ista μευ βολη si 185 Haicus, sit ob humorum φααρibriis trans fluxiones δε demigrationes a parte in partem, etiam in cerebro ipso, ut a neruis in pa/renchyma ipsius cerebri ut si dicam' aut in omentum , id est, in membranas fiat translatio. Si enim causa aliquo loco fixa sit, firma fixaque sunt symptomata , ait Galen. Immo in cerebro ipso fit uet M. ρους -- ρυας, id quod Galenus eo modo explicat . Si alias , ait, ex alia parte cerebri humor scontristans in aliam cerebri partem defluat OGrsce ο θαρ sis ρρων & neruis a cerebro natis incidat, conuulsionem ς
44쪽
anert Quidam tamen in cerebro ipso istum fieri Ἀταρρουν, ' id est, defluxum negant, sed si manat tabum a parte in par- tem, id per expressionem quandam fieri autumant. In cere. bro quippe, vim in toto corpore dcxtra , aut sunt sinistris Valentiora, aut contra. Quanquam notandum est quod Hippocrates scripsit de dextrarum partium cum sinistris comparatione. Mum enim agit e secandis purulentisci iubet ut corpus huc, illuc vertatur , quo audiri possit contentae in Hippocr. thoracemateriei luctuatio& strepitus, deinde subdit Optan , , dum esset ut in sinistra potius parte humor ducendus contineretur Nam dextras urere ac secare lethalius est Quo enim robustiores sunt partes dexta sinistris, tanto etiam fortiores dextrarum morbi Xistunt Hoc paulo incredibilius possit videri tamen est Hippocraticum. Et est alius locus plane similis lib. a. de natur hum particul. 3. Qui morbi ado
b, tissimis membris fiunt, sunt robustissimi, grauissimi. Si ina, parte maneant, necesse est fortissimo laborante, turbari cor, pus uniuersum Si a fortissimo in imbecillum venerint aegre, inluuntur si ab imbecilliore ad fortius , facile soluitur Pro partibus dextris locus est etiam notandus apud Arist. cum
quaerit cur somnus magis accedit cum parte deXtra cubamus. Quia est priuatio motus, solamus : ergo oportet uti partes quiescant, quarum est proprium mouere. DCXtrarum autem
partium mouere interest, ait Aristoti problem. s. lib. 6. Hoc quoque attigit Macrobius Saturnal. lib. 7. cum in succum cibu rcformatur , iam iecoris cura succedit. Est enim iecur sanguis concretuS, habet natiuum calorem quo confectum succum in sanguinem vertit. Munc calor iecoris administratum per venarum fistulas in sua quaeque membra dispergit parte quae eidigestis frigidissima est in lienem refusa. Lien
Vt iecur caloris, ita frigoris domicilium est. Nam ideo omnes delitrae partes validiores sunt, &debiliores sinistrae, quia dextras regit calor visceris sui, sinistrae contagione frigoris sinistra eas partes obtinentis, hebetantur. Ideo Hippocrate I. de morbis mulierum dum loquitur de resiccati uteris,
iusdam humiditatis prurire ac titillari. Quod ut expleant, partes superiores appetunt Hinc suffocationis uterinae occasio. Maxime autem hepar appetunt ἰκμάδεα , Quia
45쪽
p. fons est hepar, id est benigni, gratiosi humoris,
cuius est appetens uterus. Denique Hippocr. a. Epid. Circa naturam Cait plurimam Vim habet mamma deXtra oculus dexter de quae infra sunt nac parte. Tamen id videtur esse controuersum apud Galen Com. ad part sectio. a. lib. 6. Epid. Cum quaeritur de foetu qui concipitur in dextra parte uteri, aut in sanistra. Itaque , si parte cuia partibus conte rantur, sinistrae dextris vi sunt impares. Quanquam Contra
Hippocratem Aphrodis aeus dixit dextram partem sinistra est e sanatu faciliorem, sed de hoc videris. Vt non sit mirum si inter has partes dextrae facile in sinistras id oneris quo gra
uantur, deponant Quare e vicinia operis societate, communione Vasorum deYtra sinistris maxime consentiunt 3 coassiciuntur Vnde illud His Docratis: confluxio una, L θ. 4
conspu alio Vna Consentientia omnia. IUXta quidem corporis naturam omnia Conspirant . 'Iuxta ver partem, partecin
Nam id vel ad magnum partium inter se cons sum refertur, vel ad orgasmum incitationem nati alem quam singulae partes nabent. Nam mutuo se respiciunt d adiuuant. Mincvuhaerato pede, affluit e longinquis partibus sangui spiritus ad suppetias evendas Laeso pedis Calce Cerebrum commouetur Vtero semen concipiente , cerebrum id persentiscit In hysterico strangulatu, omnes parte Coafficiuntur. Et illud est praeclarum Ηjppocratis de mulieribus quibuS cum Lib. .
verbum elegans est, mon fatis, meo iudicio, Latine redditur, corpus disrumpitur, discinditur. Est enim illius verbi vis magis emcax, uγim τέω Tandem per illud solen a. ne axioma concludam Corporis principium nullum est, sed . . , omnia sinuliter principium .finis Circulo scripto princi h min. pium non reperitur Magna est vis ipsius consensus maior saepe dissicultas unde, qua parte prima mali labes. Diximus ante e Galeno quod morbi qui per consensum fiunt, primarium morbum non tollunt dolor capitis in febrema febre febrem non tollit. Sed niaior difficultas in con,
46쪽
sensu aitium , quia pars exigua affecta magnas in corpore turbas concitat. Dcclarat facilὰ punisti nerui. Vnde ignoratur saepe quo refercnda prima mali origo. Et hic dixit Hippocrates dum tacite Consentiendi vires admiratur Omnia principium esse Sc finem. Totum corpus sibi ipsi simile est, parua pars omnia habet, quae o pars maκima Deinde subdit eleganti tens verbo , quicquid minima par perfert,
ἐπιγα φέρει et est, ο/υε ν ἴα/. id est, ad partes affines, lentilitio velat iure Cognatas refert unaquaeque ad suam, si uel num , siue malum , ideo corpus dolet, laetatur , an 'HωS :κροτα τε , id est, ob minimam assinitatem, vel potius ' πὶ Ἀγνεως ob assinitatem πιι υο - , rei, parti minimae, Vigeniti uti tritici referatur ad μώρεως, id est, partis, non ad genitivum ε νειὸς unde subdit, nam in minima, Graece τὸν M a ινφ, suppl. μέθει omneS insunt partes hae ad gen-
tiles 3 csgnatas sibi ipsis singula transferunt Zc denuntiant, Graece aesi 49 n. Sed haec licet praeter institutum dici videantur, ex iis tamen ad ea qu proponulitur, ratione cruentur Declarata enim vis dc faculiaS Cυμιπα. ειας.
Inter rationes allatas ea fuit potissima qua dicebatur natura a parte laesa excutece materiam in partem sanam Et hic conatus est naturae in secernendo eo quod putrefactum est ccorruptum a sano S integro. Sic Hippocrati in vulnere Capitis os liuefactum Warefactum discedit . Sic in ulceribus Li Caro renutrita secernit id quod a medicamento putrefactum .., est, idque iuxta doctrinam Hippocr. Sic dum iste est conatus lib. naturae, species quaedam M πως, resoluta ac ignaua paric: dextra, sinistra aut motu concussivo, aut conuulsivo ea re quam sibi molestam sentit, vuli se liberare. Mocuimus enim ante quomodo saniem istam , natura , tua data porta, Vult amandare a se , unde pustulas in lingua de erysipelata , CXcitat in vultu. In imo longius propelleret si posset, de si via - rura beneficio ac fauore iuuaretur alio pertinet comme
morabilis historia Metropha, fili j Hic in Capite percussus' est ab alio puero idque ostraeo , daodecima die febricitauit.
Oacasso fuit quod cum partes circa vicus detergeret, perfri-''xit labia statina sunt eleuata , cutis ulterius ab Vlcere atte' ' nuata es, cum auten sectas esset non tarde, pus non effla-' Xit , leuationem non sensit. Iuxta aurem videbatur supP
47쪽
rari, in maxilla dextra secirca, tram enim ulcus erat tamen hoc suppuratum nota est, sed cito deYter humerus M suppuratus est mortuus est circa et diem. Non est resolutus parte dextra quae affecta erat, non conuulsu opposita: Quia natura adhuc potens ἴξιν , XCussit deposuit in .sν L. humerum partem materiei Ac Hippocrates aliam superiori attexuit historiam eius qui aurem doluit, deinde factus est αφωνος, 5 deXtrarum partium impotens sinistris distortus est sinister oculus grauiter dolens, collum quoque induruit.
Haec historia aliquid assimile habet ei quaestioni in qua labo
ramus. Nam cum dextra auris dextrς que partes laborassent, ακράτεια quae est germana assinis αυλυοπως in partes prius laborantes tricidit , t is et M ' ποέη in sinistrum oculum, id est, sinistra pars conuulsa est. In quo admirabilis est motus, inclinatio conatus Naturae Inde colligere est in morituris a vulnere capitis partes aestas resolui ac est Geminari: alias vero sanas excussa in illas virulcnta sanie distorqueri ac conuelli matura enim semper conatur hoc Viria amandare; Vnde vidimus in nobili viro illanouano , Cum media cerebri pars ob ictum concussa foret, nil sensim abscessus ea . pari altUS, Onccptus ac nutritus cst , conqucstum illum de intolerabili dolore eoque fugaci ad utrumque tempuS frontem , Cum tamen ea parte non foret abscessus. Vnde id pixcussa vi naturae portiuncula tenuioris saniel a maiore quadam mole puris medio cerebro contenti , desectae manantis.
Et talis sanies implacabiles dolores excitabat, conuulsioneSalioqui si in ventriculos cerebit immigrasset, prouocatura. Vnus enim desidem humor varia edit symptomata pro variis partibus quas obsidet, occupat. Obseruatione autem rugnum est quod ille nobilis illonouanus interiit centesimo die a laestione de ictu, cum magna ossis frontis pars abscessisus et vulnus solidatum fuisset Interiit enim ab abscessu cerebri Abscessus autem a concussione crat Mirum cur abscessiis cerebri non illum sustulerit citius. Diximus alio loco cerebrum , quia sedes est humidi frigidi, ipsum per se non facile inflammari ex Hippocrati sententia : Item in partibus carnosis lumidis facile desinflammationem iancrum ab atra indurente bile concipio non facile autem in cerebro, quia temperamentum frigidum tumidum resistit.
Id quod Aphrodis aeus accurate explicauit. Et non ita pridem
48쪽
in Collega nostro, qui abscessu in sim hepatis concepto, se
bie lenta extabuit , idem obseruauimus. Nam cum simum hepatis abscessu detineretur, dolores etiamnum sentiebat circum membrana hypochondri dextro obtentas. Vnde hoc 3 per coecos ductus resudabat chor acer a sim hepatis in gib- bum, in hoc in Vicinas membranas, in diaphragma 'sum cibi dolore acerrimo concitanS.
At obiiciat quis. Si illa sanies in dextra parte cerebri continebatur, cur non prius conuulsionem in parte laborante excitabat, o non paralysin particis e conuulsionem autem sanae afflictis iam rebus prostrataque Natura Faculta enim partis laesar nondum fatigata erat. Sana vero pars facile sese liberare potest cum omnia eius bona sunt integra , aut parum afflicta. At magnus est naturae conatus tum cum morS intentatur .distblui ea debent quae nexu admirabili sociata fuerunt a colligata. Id maxime a Galeno docetur libris de pul-σφοδνότερον υερ M. Loquitur de pulsu qui de peratis animam agentibus Medicos fallit, quia tum editur maiore appul- su venae micantis. Natura enim conatur quasi pugnam instaurare. Et hic bonus pulsus fallax est, de tantum Etreminaturae conatus signum. Vnde illud antiqui authoris :, Acerrima est,irtus quam ultima neces ita excutit.
Maxime vero elucent terrifica symptomata si corpus validius est florens ac iuuenile Id quod vulgus satis apte enuntiat cum hunc aut illum vi violentiaque mori dicit Causa enim morbi morbusque inferiora viribus videntur, sed tandem ea externunt et prosternunt Immo etiam nemo fere sine conuulsione mori dicitur, praesertim si quid est quod resistat. In febre lenta nil est criticum saepe, quia nulla irritatio, nulla lucta quae Ceretamen decernat, nulla maior vi inimpressio, unde sensim fere λυ m aegri extabescunt consumuntur. Ignis enim tandem de in pabuli sontis Τάνι ,a iuxta sententiam Hippocr. Hominis anima semper producitur ses. r. Graeceἰώ φυί- , id est, λέγουο τίνες τελεόζ di alio loco,
βῆ ξανε3M usque ad mortem, in igne incandeat a deflagret, , .i. Vna cum morbo Wanima corpus depascitur. dam m. i pὐίl μ explicant, id est amma incumbit in augendo, CoquCn'
49쪽
do, secernendo. Ali naaiore vi moriuntur, Vnde Tuli Om C eisranis conglutinatio recens aegre, inueterata facile diuellitur. 'G Haec autem fiunt cum inaequaliter partes afficiuntur, cumque 'U' ' 'pars una grauiter assi igitur , aliae partes fere sunt immunes,
aut leuissimae afficiuntur. Tanto autem magis id fit, quanto pars exquisitius seruit. Id quod in vulnere capitis contingit. Nam exigua sanies , in angusta paruaque capitis parte conclusa, tanti est momenti ut corpus consumat ac distatuat, reliquis partibus integris S intaminatis. Id quod non faciat vicecupla portio sanie in alia parto. Adeo magni est momenti arx illa rationis N animae tribunal. Et Galen rationem redden cur qui repente capite dolent mutique te tente redduntur, intra dies septem pereant, ita ait Partes principes non diu ferunt fortes simul ac diuturna passiones, obis .il etiamsi ad sensum exiguae videantur : unde illud , Nullum Aphori capitis vulnus leuiter conten mi debet Et alio loco Hippocr. hs Parua causa medelis remediisque exolvitur nisi si quid circa ui .f. locum partemque principem laboret. Quo pertinet, ne qui ci p. decipiatur more vulgi magnitudine cuiuspiam rei, praeclarum ebis, 'illud Galeni multa in Medicina sunt, quae licet grauiora esse part Videantur , mitiora tamen reveravi miniis formidanda exi Istant Grauiora enim sunt ea in quibus maiores sympathiae, .consensus eueniunt Nam quae nullam Cum prscipuis
partibus sympathiam afferunt , sed per se ipsa iudicationem faciunt Graece κ 1 -- P κυραν ποιέουm minu sunt perniciosa, licet vehementiora esse videantur Alia enim graui
sunt τη φανώσια , alia τοῦ δ αμ& Illud praeclaro exemplo innotescit sumpto a fractura costarum, aut contusione earun dem Ita Galenus, fracturae quidem costarum cum simplice uatus. sunt, solae speciem grauioris contusioni praese ferunt, Vitamen sunt .mitiores, Mabsque periculo curantur. Mal teX-tus Latinus factus est,in fere sine sensu Verba Graeca sunt, ς ων id si fracturae costarui simplicem solae , speciem quidem dissicilioretii 4 pericillosiorem habent quam contusiones ipsae, tamen vi de facultate mitiorem , id est, is
τη δυνά M alsia 9 4sti mam' in intro impellitur fracta
50쪽
costa aut Contusa est, non iam simplex est affectio , plusque periculi affert contusio, quia communicatur pulmoni, quam Dactura ipsa. . Adeo magni est momenti cum aliis partibus sympathia iis prssertim qu e principeria in corpore locum sortiuntur illud elegantissime Latina lingua egplicauit et sus Dum enim oculorum morbos a morbis aurium distin
guit, quoniam traque pars ut est assinis cerebro , ita affinitate malorum c simplomaton idem Cerebrum videretur attingere, ita scriptita inurium sum proximum a luminibus Cels- nobis natura dedit sed in auribus aliquant maius pericu Ir uita est. Nam vitia oculorum intra ipso nocent, aurium in- , flammationes doloresque , intel dum etiam ad dementia n, mortemque pra Cipitant. . Nam cum cerebro communicatiosi Nota formam loquendi, vitia intra ipsos oculo nocere, id est , alio malum non transfert ur, rurisis intra eos fit, quod Hippocrates , ut supra dixit, vocat εχgi, mi non ασiν, ut legitur male in textu Basiliensi Gθ' ib . Itaque
V concludam tandem multa sunt quae praetασὶ ec grauissima ciICVidentur, quae tamen τῆ δυναμει mitiora sunt . Vt Contra multa quae per se exigua ri, pesbo is videntur . quae tam Cnmultum periculi neglecta sunt creatura Quod Hippocrates G, obseruauit dum explicat morbos qui plerisque contigerunt, lib. s. Glabritiem capitis de nienti ossium denudationem & casum, haec autem quibusdam sine febro; deinde subdit, Io 'sic iis
V 1liensi id es , a pici, o formidandia eralat, sed si, τ δι αμαν, periculi erant expertia , Haec eo pertinent ut adhibita iudici norma, rerum natura diligenter in pecta ac in dagata, non ad sensum res aestimemus, sed rem a re dc morbum a morbo accurrate distinguamus Diximus ante ut reditus fiat unde digressio, exigua puris parte in abscessu particulae cerebri collecta, morti necessita. tem ingruere: Vnde forte alia pars cerebri integra contra immortis se e opponens , trahenti fato it ita dicam cedere non velit. Sic cun una pars extreme laboret, altera tuta iit, Vt sequatur partium alioqui integrarum dissolutio, praescitis in iunioribus, cum febris tantum quaedam symptomatica sit, id fine maiore qua Iani vi renixu fieri non potest Ethanc