Alexikepus, seu auxiliaris hortus, extemporanea morborum remedia ex singulorum viridariis facile comparanda paucis proponens ... Ad haec, Dioclis Caristii Epistola ad Antigonum, de tuenda valetudine per hortensia

발행: 1565년

분량: 313페이지

출처: archive.org

분류: 약학

191쪽

HoRTus MEDICvs Isscera ex gelu, frigore contracta Noui fi multos arcanorum naturae conscios, qui I fm

ut febrilem cordis aestum compesceret ac TA 'infrigidarent, internum urticae succutar hra teriis illinebant, addito unguenti populei momento Sunt qui folia utaxat trita eam in rem ipsi carpo, necnon temporibus applicent, cum pauco oleo Violaceo vel papauerino. Pene omittebam quod vapor ex decoctione seminis urti cae naribus exceptus, illarum obstructio '

nem aperit. Qu'detiam operatur abro et T. I

tonum,m eius historia nobis ad alia festi nantibus, negligenter, ne dicam imprudeter omissum. Foliati ita&matrici superposita, emplastri modo illa si educta fuerit, reducunt Semen potum cum sapa,si rangulatione uteri aperit, succus foliorum cum myrrha mometo menses

potenter uocat. Caeterum tacendum

non est, quod si quis empyicus scrupulum unum seminis urticina pollinem redactum,cum syriapo pectorali,quasi lambendo paulatim deglutiverit, tenacem humorem facili conatu expectorabit,&summu praesidium hinc explorabit. Hoc sit postremit,ec si parum medicti, Vreic e

192쪽

ic ANTONII MIZAL DI

radices carnibus coluctae, eas celerius coqui impellut o nymphaea radix pisis in

cocta, illa omnia ad unum, veluti extrudente olla, foras eiaculatur. Facili experimento res innotescet. Planta' o medita eius auxilia. i. v.

irvis Plantago nullis hortis non obuia, cuius laudes abunde coplexus esst Themison medicus, Plinio autore diquis eius folia in aqua mulsa macerata, vel contusa, expressa, horis duabus ante accessitone ad drachmas duas biberit, tertianas leuiores ac breuiores reddet. Quod etiam praestabit succus radicis madefactae,vel tusae aut radix ipsa macerata in aqua ferro candenti excalfacta Quidar besti, po terna radices in tribus aquae cyathis podagra, ori tandas dedere tertianariis,in quaternas trophia quaternariis, tota de aquae modulis temperatas. Folia podagra refrigerant,con, ueniuntque in primo calidarum impetu.Succus, oris ulcera collutione mendat: necno folium admotum, aut radi commans etiam si rheumatismo laboretis. Datur plantago cibum no sentientibus,

hoc est iis quino nutriuntur(quos Gr ciore oes vocant interpositis diebus ex

193쪽

HORTU MEDICUS.

Isrquo phthisim sanare traditur in vino co

ctaec pota Comitiales ac suspiriosos iuuat,&strum is cum sale auXiliatur. Eade Et gelica, curantur ambusta cum oui albumine, ita et '' ut cicatrix oculos fallat. Sanguinem clauo iactariguis,dit ex uberet seu viccre fluentem, S carbunculos tus rumpit. EX aceto sale o c eae ici. et a dysentericis ac coeliacis salubriter CX-hibetur vel succus eius de cum alica, vel oryga qui etia subter iniici potest. Cum creta cimolia& cerusa io ni sacro mede elitur, etiamsi medium homine ambierit,sulis , qui Zoster vocatur, sis cinxerit,enecat hii N. Saguinis excreationes, vel ut quidam legunt excretiones,ta ore, qualito, Vltro factas, tritu semen in vino austeroisi febris absit efficaciter sis it, necno, foliorum succus haustus vel iniectus qui etias stulis inditus,priisenti auxilio esse solet.Coquitur u lenticula platago, eo de quo betamore,aduersus hydropa sim:&sicorpori vitila id adhaeserit, cui Leucophlegmatiae nome est, elixa opportune datur: modo pane siccii prius comederint labo

Xatis lusa folia dolores ac tumores tollui, ' 'si,

addito sale modico . Crassa ulcerum labra et , T M iiij

194쪽

is ANTONII MIZAL DIp rigant,ac nomas astunt, medenturque omnium generum ulceribus. peculiariter foemmarum sinua infantium sed

igne emollita meliora sunt. In quo usum prodest etiam succus cum cerat, qui in

uteri strangulatu per se utiliter bibitur,ac aurium doloribus apposite instillatur, talippitudini necno ophthalmiis incollyrio perpulchre additur Prodest etiam collutione gingiuis sanguine praegnantibus: in vellere subditus locosa mulieres strangulatu liberat vulvarum qi fluxiones sistit, etiam si fuerint sanguineae. Tr . Radi, Ommasa aut masticata, dentium

strumae. l. dolores sedat,perinde atque decoctioniscera, rami eiusdem ablutio: oue etiam ad ulcera ve- modius lacae, de renum illa,cum foliis in patio et-ficaciter praebetur Tradunt nonnulli, Psi quis radicem licio alligatam e collo suspenderit, strumas discutiet, ac crescere prohibebit. Redeo ad folia, quae ulcera vetera: in qualia,si apponantur, persanant, ad planum reducunt: adhqc sinus glutinat, morsibus canum rite medentur: dc ex lana, pessi modo indita, uterosv - ,- purgant Sementusum,& in vicus, aut

vulnus sparsum,cito illud curabit. Et suc-

nus, quar

195쪽

cus cum mulsa exhibitus duabus horis h=ui, -- ante accessionem quartanae, illam emon P ' mdat,&repetitione facta tandem abolet: sicut a multis obseruatum intellexi Folia minoris plantaginis cum sale trita, cataplasmatis modo imposita, tumorem dolorem neruoru in arthritide sensim demulcent Emplastrum quoque ex eius succo, ac albumine otiorum S bolo Armenis fronti impactum,fluorem sanguinis e naribus compescit:& succus haustus vel utero iniectus, motu menstruorum

continet.

Ille idemsi mrect inare idetur suod iuxta nares A lumina nascitur lius, '

Ssuperaddatur cum antis mollibus illi: . Perque noue cataplasma dies hocce renovetu= Si tu longa pedum mouet, misis olorem, 'mire cra cum ino superaddita, ita iuuabit. Uvhi si Vis foliorum in refrigerado, abstergendi siccando mira est,ut testantur Dio.

scorides Galenus ideo ad ulcera quae

cacoethe vocatur, Melephatias in stelici successu illinuntiata conueniuntque ad ea

quae humore madenti, ob sordes scatu-

rientes facile purgari nequeunt. No poss tum hic tacere nec dissimulare, , planta-

196쪽

ginis vires sane quam eximia saepenu mero cxperti sumus inque pestifera, quire V .c buscunque administraretur modi su ad-

haec vermes in ulceribus exortos interlici plantaginis arefacti resperso puluere.

Aliacam ni rem auxilia certa S probata leges in nostris naturae Arcanis. Artemisia, , Tanacetu ei Athanasia, cum medicis nitrii que auxiliis.

Vini M vis in plerisque hortis diuitum

matronarii Artemisia curiose plantarit diligenter excoli,ob praeclaras utilitates, quas ut mox os edemus xillis ad ferre solet Quae res me mouit, Vt de medicis eius auxiliis pauca hic adsuere. Duplex apud nos visitur artemisia Vnaab

et sinthi modo fruticat, &foliis maioribus

elui nomen , nigro virescit, Armo ibi vocata Altera,

' - circa aggeres cliuos nascitur, necnon in frumentaceis agris foliis minoribus vestita,quam Gallicum vulgus herbam S.Ioannis nominat. Vtraq; Dioscondi Galeno,excalfaciendi, resiccandi, extenuandi vires habet, adiiciturque utiliter ad et . Illi muliebres defessus, ut educantur messes,

197쪽

candos menses qui fuerint remorati, ef i-caciter pubi appontitur calentes artemisiae fasciculi ad quos etia coma eiusdem trium drachmarum podere utiliter propinatur.Folia minoris diligenter trita cuoleo amararum amygdalarum sistomacho adhibita,illius vexationem sedat: csuccus cum rosaceo, neruorum dolores sinit.Vtraque ex oleo irino tus cum fico S myirha,vuluis optime medetur, easq; repurgat intromissa,vel apposita. Succus cum oleo violaceo concrctus: spina inunctus, febriles infantiu calores emedat.

Hanc adipi mne tam trumis apponere laudat

Pliniis,atque iubet cum dinosumeretritam. Radix pota mulieres in tantum p Urgat, stomachiu, ut partus etiam nectos extrahat Folia neru/,' u

si mulieris in partu laborantis umbilie

es foemoribus decocta calentia appo OP rarum . nantur, miraculo quod foetum eductit. Dantur decoctiones eorundem in vino

dulci contra calculos, stranguriam A

198쪽

1 2 ANTONII MIZAL DI

temisiam secum habentibus negantio cere mala medicamenta, ac bestiam ulla, imo ne Solem quidem Et qui ea tulerit viator alligata, dicitur lassitudinem nullo modo sentire. Quod pulchrum est ac valde notandii,hic omitteba. Artemisia inter digitos trita, vel si ter contusa,& inpudendum mulieris, pessi modo detrusa,plurimum cofert resiccandae detergendae matrici, quae nimiu humida erit Asilabrica Eadem,ut diximus,cocta

imo ventri,necnon foeminibus admota, etiam ac secudas accersit sed hinc illico est aufer eda, alioquin uterum Vna etiam euocabit. Si succum artemisi cu aliquot ovorti luteis coctis triueris, addita Xungia sciamino,eaque omnia utero superposueris,dolores qui partum sequuntur, demulcebis. Non desunt qui contendant Tanacetum seu Athanasiam tertiti esse genus artemisuae,& iisdem pollere viribus. Quod a multis praeclaris medicis negatu video,

censentibus tanace tum potius esse par-Vriri us thenium masculinum. Cuius facultatesssis receptae ac probatae sunt, ut ventriculi,

alui flatus discutiat,ac lubricos ex ventre

199쪽

pellat. Vtuntur etiam plerique praestati admodum remedio ad comminuendos senum calculos, ciendam urinam. Sed ut viris magis commendatur tanacetum, ita mulieribus artemisia, Tetri buci, aut matricaria sic dicta quod matricis dolo res sanet Vulgus Parisiense baro outre Vocat a guttis spargedis quod eiu folia trita Acori ac auribus admota in dolore dentium, guttas pituitae spargant saliuam tenuando eliciant.

Chelidonium , , medica eius auxilia.

CHELino Niv, maius ita de eo potissimum hic agimus in parietinis hortorum multorum,&opacis nascens locis, a Gallis, clera vulgo appellari solet: quod caligatibus oculis aciem videndi reparet Ab hirundinibus,qua Graecis Ch si 's'λ ris Vocantur,no mcclaturam est ad et Teptum. Nam Theophrasto autore illa 'nde , rum aduentu suum excitat florem ac vi rescit discessu vero, marcescit Alij, ut Arist. mPlin contendunt,plantam h nc ab hirundinibus inuentam fuisse quod oculis pullorum suorum, qui caeci na-

200쪽

scuntur,illius auspiciis visio accersatur: res in nido puncti fuerint, ctia restituatur. Nam si quis nuper in luce ditarii hiruna dinu oculos coligat, tacti ea herba a mactre,rursum incolumes redduntur.In qua sententiam nonnullos venisse autor est Dioscorides Sed commentitium id esset putat Cornet Celsus,tradens huiusmodi

avicularum acies extrinsecus laesas,inter

posito tempore in pristinum statum sen sim redire. Vnde,inquit,locus fabulae tus est, per parentes id restitui herba,

quod per se sanescit. Huic,nimirum,colo

lectum est hirundinum sanguinem, no- sthi quoque oculis ab externo ictu mederi non secus, quam palumbium molumbarum,si hirudine caruerimus. loribus chelidonij succus exprimitur in vase mundo,cum melle optimo feria enti cinere leniter decoquitur,singulari remedio contra oculorum caliginem Ra- Icterrumi, te ra aniso, vino albo pota regio morbo&iecoris obstructionibus medetur,ac ulceribus quiserpunt, utiliter imponitur necnon iis quae inueterata sunt

S in fistulam abierunt. Quod Ierenus hunc in modum confirmat,

SEARCH

MENU NAVIGATION