Laurentii Pignorii Patavini De servis, & eorum apud veteres ministeriis, commentarius : in quo familia, tum urbana, tum rustica, ordine producitur & illustratur

641쪽

D. M. OLOPLVTIO SUCCESSO. PRISCUS L. VARI. AMBIBOLIA VIARIVS. ALTILIARIVS&c.

inde est gallina altilis, cujuS meminit Poeta ' Coquus . altile apud ρ Apicium , boves altiles ad publica lacrificia saginati, apud ε Va ronem. Inde altilia apud Matthaeum Euangelistam : ecce pra dium meum paravi, tauri mei , ct altilia occisa sunt. Inde vitulus f pinatus 9 altilis apud Lucam. Qui

autem in marmore legitur A v Ι Α - RIUS ALTILI ARIus, ab fHoratio FARTOR appellatur , cujus ossicium erat aves opimare & obesare in gratiam lautarum epuladum. Romae itidem,

a Martialis lib. I 3. s'. b lib. 6. e p. 3. e lib. a. de re 4 cap. I. d ιap. 22.ς- e . Is 23. f lib. 2. Sat. 8,

642쪽

Et hinc sarripuit occasionem apud η Prudentium Romanus martyr, de

ridendi Praefectum Asclepiadem;

'mum consulatum initis, ut verna

Tudet fateri farre pullos Pa-

AUCUPES enumerat ρ Paulus; &refert urbanos fuisse & rusticos, domini arbitratu : Fundorum enim redditus, ut innuit Celsus , aucupio plerumque , Venatione & piscatu constabat. Narrat Julius Capitolinus , Antoninum Pium curasse , ut mensa ejus per proprios se Vos, aucupes , piscatores 9 venatores iust rueretur. Qui tamen hic urbani viden

tura Terseph. b Leg. 09. S. I. F. de leg. 3.

643쪽

DE SERVI S. s6Itur fuisse ideo, quia instruendarum quotidianarum epularum gratia habebantur, ut loquitur ' PauluS. At cupis tessera apud p Propertium arundo est, Ca spibus impositis venor, sed arundine sumta, Faunus plumoso sum Deus au-

Piscatoris apud Ovidium; Miles erat gladio, piscator arundiane sumpta, Leporarium lepores tantum olima capiebat, sed processii temporis

cervi, capreae , oveS ferae, apri c*perunt includi. Quare non mirum si obvios habebimus VENATO RES. Horatius: Si bene qui coenat, bene vivit, lucet :

644쪽

16a LAvR. PIGNOR Ius Squo ducit gula: piscemur, venemur ; ut olimGargilius, qui mane plagas, ven bula , servos Di fertum transire forum , populumque jubebat. Seneca : nullis animalibus, nisi ex fastidio, pax est: quantulum enim existi epulis , quae per tot comparatis manus , fesso voluptatibus ore libatis 'quantulum exista fera periculo se capta dominus crudus ac nauseans gustat' b Ammianus Marcellinus : pars eorum, si agros visuri processerunt longius , aut alienis laboribus venaturi, Alexandri magni itinera se putant equiparasse vel Caesaris. alienos i

bores vocat operam servorum. ς Sallustius ; nou fuit consilium si cordia

atque desidia bonum ocium conterere, neque vero agrum colendo aut venam do, servilibus ossiciis insentum aetatem Mere. Inter venatorcS LUPA RII

645쪽

DE SERvΙs. 163 fuerunt non obscuri nominis , qui

carnibus veneno tinctis lupos necarent. Servius meminit ad illud ' carmen,

Tum laqueis captare feras ct fali

- MAN sv ET AR1 1 magistri &custodes; & qui callerent, ut cum Manilio dicam, uadrupedum omne genus positi domitare magistris, Exorare Tigres, rabiemque a cym

Cumque Elephante loqui, tantamque aptare loquendo quibus humanis varia ad specit cuia molem. Seneca hunc imitatus : certi sunt domitores ferarum, qui favissima animalia , ct ad occursum exterrentia homine- , docent pati jugum: nec aspe ritatem excussse contenti , usque is A a 6 con

646쪽

contubernium mitigant. Leonibus magister manum insertat , osculatur ngrim suus custos, Elephantem autem minimus e thiops jubet subsidere iugenua, ct ambulare per funem. Vrsi porro & Leones placidi domi alebantur , uti etiam nunc fit animi causa. Pars hujus agminis v RSARI Isunt, quorum meminit Edinerus invita D. h Anselmi. Neque vero intra leporarium & vivaria tantum OYOr- Cita venatio est , sed & in saltibus fundorum montibusque, Cum g Venatio ipsa erat in redditu. Ad haec v EsTIGATORE opuS fuit , qui ferarum cubilia, per vestigia indagaret. Servius ad 1lla in IV. AEneid. saltusque indagine cingunt, INDAGINE , inquit, ferarum inquisitione , ct quidam cum vestigatoria

du tam

647쪽

ductam accipiunt. uam indaginem -- stigatorem ipsum tradunt. Alas vero

alatores, qui dextra 2 sinistra plagarum sublata voce yrohibevi feras exire. Idem Servius ad i I. Georg. Non absunt illic saltus --

Venationes, quae penitus in urbibus non funt. At C8humella vESTIGATOREM & INDAGATOREM adapes transtulit. Illius minister fuit canis, qui vestigia odoratur , ut habent leges ' Bajoariorum; cujuS pretium solertia naris est , & industria. nare mereri inquit Gratius. Verum quia villae aedificia stare perpetuo non poterant, ideo h FABRI inter copias rusticas fuerunt, qui villam

sartam tectam praestarent. ARCHITECTI Ctiam, e quorum numeris in veteri marmore CXtat SEX. ΡΟΜ- PEIUS. AGASIUS. ARCHITECTUS. A.

a eu editione Io.. Sichardi. legendus se ortem dorus lib. a. oniroon cap. a. b Leg. 26. f. mandati.

648쪽

v ILLA. sEXT LANA. Crassus

vero Fabros & Architectos ad quingentos domi habuit, quorum operas mercede locabat civibus Romae aedificare volentibus , inquit Plutarchus. Architectum autem fu runt quidam qui sTRVCΤOREM Vocarent, seu potius Architecti mi nistrum. h Abdias : a domino sin

quirens artificem structorem, qui ei Palati apossit aediscare. D. Zeno: Architectus es s attende tibi, ut fundamentum fidei, est Christus I E s v s, i cum omni diligentia jactas ct cautela. Structor es ' vide quomodo adisices:

ne ligna ct foenum , ne stipulam vetpaleas, sed argentum 2 aurum, o

649쪽

DE SERVI . si Zbros CARPENTARIOS nominat' Papinianus , uti & lex Salica; c jus haec sunt ex editione Basiliensi ;l si quis Majorem, Inferiorem, Scanti , Mariscalcum, Stratorem, Fabrum ferrarium, Aurificem sive Campentarium , Multorem vel Forcatarium &c. ubi quid aurifici comm ne sit cum carpentario ego sane non video. nisi dicamus carpenta & v hicula auro & argento consiueviseeXornari, ut si Plinius luculento testii monio confirmavit. Carpenta enim Augustarum primo foeminarum,

Judicum deinceps & Magistratuum vehicula fuerunt: & ideo in magno precio babita. Qui & Qv ALVM & CALCEM portabant ii jus loci sunt ; & quidem illorum meminit IVlpianus. Quatus autem seu Qualum fuit nomen multi usus; nam & Quala fatoria, & Qualum,

650쪽

168 LAVR. PIGNO RIVS panis, Qualos vindemiatorioS, eX. Ceptoriosque legimus. vimineos praeterea & salignos. sunt qui oli tori, qui agricolae, qui lanificis tri

buant. Nostri illum fabrorum, concham appellant, reliquoS paniem, totum 1 parte, cor belle, cestelle. Villata ipsam servabant& CVSTODIE-B A N ae mulieres, ne quid vicini rorum, quae villa continebantur, occuparent. Adhibiti etiam sunt muti' Cus TODES Can , quos illier diu praecipit Cato clausos esse , uinoctu sint acriores ac vigilantiores Servorum enim vigilum vices & irurbe & rure implebant. Petrus Chrysologus; canis dormientibus do.

minis , noste ct custos 2 pervigit, pro

dis extraneum, turbat furem, occurri latroni, ut curam relevet 2 follicis diem servulorum. Fundum uniVer sum tuebatur AE SALTUARIVS Graecl

a Leg. Ιχ. O Is, Jf. de instri vel instrum. legati h colasm, lib. 7. cap. I a. c Serm. C. d Leg. 6O