장음표시 사용
371쪽
Quare mirum e SSe non debet, si apud gentos, hae divina religione donataS, progreSSUS adeo ConStan et Securu apparet, Ut sero effectu quidam neceSSariu videatur Ambulabunt gentes inlumine tuo, et rege in splendore ortus tui 1). 0 vero ullagen ad barbariem penitu redire potest ni Silant religionum hane penitu exuerit, ab eiusque influxu se omnino SubtraXerit. Quamdiu enim id non fiat, semper gormen aliquod veri et boni in sento illa subsistet, quod vitam aliquam impartitur, quodque iterum re
Alterum vero, quod diXi, non minori videntia clarescit. Nam si homine incitamento amoris privati abduci se sinant, Studiorum concurS non ad unum et generale bonum ConSpirabunt, cuius omnes in partiei pes, Sed assiduo divertent inter se, utque ad propriam utilitatem omnia revocaro adlaborabunt. Quapropter quo magi inter eo mutua augescit communicatio, o dissidiorum et conflictuum crescit occasio, in quibus nonniSi potentiore callidioreSquo Superabunt. Id vero cum aliquorum tyrannidem, ceterorumque Servitutem adducat, certe non civili culturae incrementum , Sed decrementum et veluti mortem importat. Ut igitur tanta pernicies in Societate humana declinetur, Summopere necessaria est tutela ut influxus divina illius uligionis, quae tota quanta est in dilectione undatur, ae , perpetuum bellum cupiditatibus indicons animos caelesti capitato dilatat ut ovincit In hoc cognoscent omne quia discipuli mei estis, si dilectionem habueritis ad inoicem 2). Haec probo intolliger duberont, si fieri poss0t, inepti illi nostrauaetatis clamatore et rabulae; qui progresSum Semper in re habent, Sed eius vera enuSa et neceSSaria conditione ignorant.
Neapoli, ex Curia Archiepiscop. die Moctobris 1890 IOSEPI Can. CARBONELIA Vie Gen.
373쪽
ART I. De praestantia et tilitate scientiae moralis ..... ART. II De distinctione inter Ethicam et si naturae .... D 11
PARTITIO TOTIUS TRACTATIONIS. Pia investiganda 315 CAP. I. DE FINE PERATIONIS HUMANAR Partiti capitis . . . . D ibi.
ART. . De sine hominis generatim Homo operatur appetitione boni Tendontia in bonum communis S entibus OmnibuS. In homine tamen viget persecto modo, In homine Si duplex appetitus Oni Bonum, in quod quaeque natura tendit, si finis ius Finis proprie est bonum honestum Nihilominus voluptas etiam participat rationem finis Bonum Ultimum appotitionum nostrarum est elicitas Felicitas est ultimus finis hominis Foliditas dividitur in obiectivam et formalem Felicitas ebot esse possibilis Dosiderium soliditatis saepse est implicitum . . . . D 16ΑRT II De sine hominis ultimo. Gravitas quaestionis, Opiniones Variae 322PROP. I. Felicitas non consistit in voluptate v 24, 2. Felicitas non consistit in sapientia et virtute praesentis vita 25 Q. Felicitas non consistit in complexu voluptatis cum virtuι et Sapientia scibi.
M. Felicitas consistit in Deo γ 26 Solvuntur illicultates , 28 ART. HII De ne hominis proaeimo, seu de destinatione hominis in hac
vita. Quid vita prasesons in consideratione morali 32 LIBERATORE AEthie et ius naturae. 24
374쪽
PROP. 1. Finis 1 roxistis seu destinatio hominis in hac vita est, it ad consequutionem Nitimi sinis se rite disponat ac dirigas Pag. 33 P. Praedicta directio et dispositio hominis ad ultimum sinem in ordine morali procurando et promovendo sita est ibi. Q. Ordo moralis, quen diximus, constituit felicitatem myperfectam, tiam in hac ita SSequi OSSumus .... '35 Solvuntur di cultates s ibi. CAP. II. DE OPERATIONE HUMANA PROUT ORDINATUR IN FINEM D 39 T. I. De moralitate actuum humanorum. Quid m0ralitas Errores varii v ibi. PROP. 1. Actioritim humanarum moralita non pendet ab ostri ne po
2. Actionum humanarum moralitas non pendet a lestibus humanis 41 Q. Non omnis actionum humanarum moralitas pendet a libera Dei voluntate , 42 4 Actionum humanarum noralitas im=nediate pendet ab ordine obiectis rerum, per rationem a rehenSO mediate autem ab ordine divinae sapientiae et bonitatis, seu a leo aeterna 43 Solvtintur dis cultates h 44 Anm. II. De facultato ritia actionum moralitas internoscitur. Homo cognoscit ordinem moralem y 46 PnoP. 1. Absurda est Sententia, quae iudicium, moralitatis sensti cuidam corpore adscribit ibi. 2. Judicrum moralitatis ad sensum quemdam virittialem pertinere nequit 48, Q. Iudicium moralitatis nonnisi ad intellectum et rationem pertinet 49 Solvuntur di cultates , 50 ART. III. De facultate, a qua actu morales escitiritur. Quid actus voluntarius Partitio actus voluntarii Ouid involuntarium et unde oritur , 52 PROP. 1. Neque ignorantia coHSequens, Hegla lynorantia concomitans 90nit involuntarium h53, I. Ignorantia antecedens omnino tollit Oluntarium ... 54 Violentia inferri nequit actibus elicitis inferri autem potest actibus imperatis, in iisqtie perimit rationem voluntarii. y ibi. M. Concupiscentia, Si St Omnino antecedenS, auget voluntarium, sed minuit liberum , 55 i. Concupiscentia consequens ita auget Doluntaritim tit non minuat liberum ibi. M. Otiae eae metuitini, quamqtiam Sub aliqtio revectu involuntaria dicantiir propterea quod, nisi metu tiryeret, minime Ferent tamen absolute et Simpliciter sunt voluntaria. ibi. Solvuntur di cultates y56
375쪽
PROP. 1. Actus humani moralitatem desumunt eae obiecto, eae sine et eae circumstantiis , ibi. 2. Etsi dantur actus rιmani secundtim speciem et abstractam considerationem indiferentes, nullus tamen datur actus humanus indiferens in individuo, seu concrete spectatus 59
Solvuntur didicultates , 60ΑRT De imputabilitate actionum humanarum. Quid imputabilitas G1PR0P. 1. Homo praedittis est libertate s62 P. Actus, sive bonus sive malus, homini libere agenti iure imputatur u ibi. Q. Eae imputatione actus iure laus aut vituperitim emeryit G3, M. Etsi imputabilitas cum moralitate semper coniunctatur, ab illa tamen distinoti debet , ibi. Solvuntur dis cultates , 64ART. I. De merito et demerito. Quid meritum vel domeritum i5 PROP. 1. Homo actibus suis potest apti l alios mereri vel de)rim em ibi. I. Homo actibus suis meremi potest vel demereri etiam apud Societatem h66 I. Homo actibus suis mereri potest vel demereri apud Deum. ibi. Solvuntur illicultates h 67ART. VII. De passionibus. Quid sensibilitas, Quid passim Concupiscibilis et irascibilis lassiones partis concupiscibilis Passiones partis irascibilis irrores duo h 68
PROP. 1. PaSSiones, per e spectatae, nec bonae nec malae sunt Orat lar Sunt vero, quatenus imperitim rationis sequam tur T2 ri Passiones in homine eoent moderamine rationis ... ibi. Solvuntur Upicultates χ73ART VIIl. De habitibus prout ad mores spectant, seu de virtute et vitio. Quid habitus - Quid virtus - Quid vitium .... T4PROP. 1. Homo ad perfecte operandum indiget virtutibus ... 76 2 Virtutes naturaliter non acquiruntur, nisi per frequentiam actuum s ibi. Virtus moralis consistit in medio, seu in adaequatione cum restrita rationis , 77PROP. . Virtutes cardinales in moribus sunt quatuor videlicet prudentia, iustitia temperantia et fortitudo h ibi.
Quid rudonti Quid Iustitia sui Fortitudo, Quid
Solvuntur discultates , 81 CAP. III. DE NORMA OPERATIONIS UMANAE Argumentum et partitio. 84 ART I De conceptu et exsistentia legis naturalis. Quid ex Divisio
376쪽
I. Admitti in Deo debet eae aeterna D 90 Solvuntur dispicultates s 92ART Il. De sanctione legis naturalis. Quid Sanctio n94
PROP. 1. eae attiralis sanctionem aliquam necessario sibi vindicat ibi. 2. Sanctio Sis naturalis futuram vitam respicere debet . v 96 G. Praemium bonis et poena impiis retribMenda consistitu stissimum in adeptione vel amissione Mitimi sinis ibi. Solvuntur dispicultates hsTART. III. De proprietatibus Sis naturalis eiusque fundamento Argumentum s99 PROP. 1. eae naturalis est immutabilis, univerSalis, aeterna ibi. 2. Fundamentum lepis naturalis in domini resonitur, quod Deo con etit, tamquam Supremae causae et auctori naturae 100 et Leae naturalis fundamentiam est leuis positivae .... ibi. Solvuntur dispicultates , 101ΑRT. IV De primo principio Sis naturalis. InvestigatiOmS utilitBis, 103PR0P. 1. Illit haberi debetati turimum estis naturae principium, quodeS Simplicissimum, niversalissimum, irreducibile ad aliud et velut implicita ratio ceterarum praeceptionum ibi. I. Primum Dyis naturalis princisium sic enuntiari poteSt LO-HMm Si faciendum, almi vero vitandram .... 104 ivriritur dispieultates , 105ART. V. De applicatione est ad casus peculiares, Seu de conScientia. Quid conscientia tuo consociari. Partiti De Ou- scientia recta et Pronea me conscientia dubia et crupulosa te conscientia probabili , 108
INTRODUCTIO ,1 13 CAP. DE IURE ET OFFICI GENERATIM Partitio Θ115 ART. I De notione divisione et proprietatibtis iuris. Quid ius clus dissor a vi physica Inducit moralom obligationem in aliis 'ubio tum o terminus iuris ibiectum iuris Ius in Deo concipi sequit tofinitio iuris aransfertur etiam ad alia tartiti iuris, et primum in reale et perSOnale Incinnatum et acquisitum attributa iuris
377쪽
ART. II De natὶιra et partitione osciorunt. Qui ossicium , Quid praecedat Ius an ossicium issiciorum triplex genu Num in homino dentur ossicia erga bruta, aut cetera entia ration destituta Ossiciorum alia sunt connaturalia, alia adventiti Ossicia iuridica et puro moralia inde diiudicatur ossiciorum praestantia Pag. 12l III. De necessitate eximente ab olli io. Quid hae necessitas Νocossitas absoluta et hypothetica, Piplex genus neceS-sitatis abs0lutase, o quodnam ex his exeuSa P poteSt Quodnam ex ossiciis patitur quandoque excusationem. s 126 CAP. II. DE OFFICIIS 0MINIS ERGA DEUM. Pgumentum ' .... D 129
ARΤ d. De religione seneratim Quid eligio h ibi. PR0P. 1. Ospicia eligionis praecipua sunt in iure naturae, et ceterisOmnibus anteponenda , 130, 2. elisionis alia pars est theoretica, alia practica utraque Nero a iure naturae praecipitur , 131 G. Relisti potest in superstitionem degenerare eae duplici capite; vel quia inhibet cultum divinum, cui non debet, vel quia exhibet cui debet, sed eo modo, tio non debet ... ibi. M. Amor Dei, tamquam obiecti summe boni, non modo possibilis
eSt, Sed etiam est iure naturae praeScriptu .... 132
Solvuntur di cultates , 133ΑRT II De cultu interno et externo. Cultus interni ab externo diver- Sita Error nonnullorum , 135 PROP. d. Deo debitus est iure naturae cultris non modo uteruMS, Urum etiam aeternus , 13T I. Deo debitus est cultus etiam publicus, qui nimirum ab ho minibus societatem formantibu celebretur .... D 138
Solvuntur dispicultates B 139ΑRT III. De debito amplectendae revelationis. Revelationis 10Pversa notio , 140
PROP. d. Praeter veritates, tias naturali lumine detoe HS aliae ad- Surit, ad qua mens rimaria per Se assuryere equit 141 2. Nomen revelationis, stricte Sumptum, proprie convenit verita tibus, ad quas homo naturali lumine assurgere nequit 142 Q. Homine ad supernaturalem Statum evecto, ne ESSarium Omnino fuit tit ipsi credenda revelarentur, quae naturalem rationem excedunt , 143 M. Conveniens fuit divinae providentiae, ut veritate etiam naturaleS, quae Deum et more respiciunt, homini revelarentur ibi. i. Homo scio adstringitur amplectendae revelationis, quae facta sit, et eam inquirendi, Si nondum agnoverit 144
Solvuntur di cultates , 145 CAP. III. DE FRICIIS OMINIS ERGA SEIPSUM. Unde Piuntur ... 148
378쪽
Sam, mortem indirecte θλ'o tirare, ut nempe quis in periculum se coniiciat, eae quo probabiliter, vel etiam certe, seperitMrum noscat , 155 3. Non opponitur, immo amice concorda iuri naturae, conues-ris moderata castigatio, ad frenandam concrιyiScentian et animi in corpus imperitim expeditius spiciendum v 156 Solvuntur dispicultates ibi. ART. III. De iniusta Dressione repellenda. Duplex quaesti 158 PROP. 1. Licet vim vi refellere, usque ad iniusti avreSSoris necem, Senuato ta=nen moderamine in ulsatae tutelae. . . . cibi. 2. Duellum , seu privatum certamen , insant m est et illicitum iure naturae , 159
Solvtintur dissictiliates , 161 CAP. IV DE ORFsCII ΗΟΜlNIA ERGA ALIos Ratio tractationis et partiti s 162 T. I. De amore aliis debito. Unde ritu Convenit eum amore, quo OS pS0 prosequimur, qualitate O quantitate. s 163 PROP. 1. Eae amore, aliis debito, primum resultat ut neminem laedamus, idque eae spicio perfecto seu iuridico .... 164 I. Eae spicio non laedendi alios ita prohibetur mendacium, ut Semper et natura sua sit illicitum , 165 I. Eae amore, aliis debito, resultat etiam ut promimo benefacia-mMS, idque plerumque eae ossicio imperfecto seu stire morali, 16T, M. Quae dicta sunt de spiciis ero alior, tum Sativis tum positivis, etiam respectu inimici intelligenda sunt ... 168 Solvuntur dispicultates , 169ART II De iure proprietatis. Quid sit Duo elementa mominium dividitur in perfectum set impor elum Quid hic tractandum SSumimus h 171 PROP. 1. Iu Stabilis proprietatis non oritur eae pacto η 173 I. Itis stabilis proprietatis non oritur eae legibus intimus v 174 G. Itis acquirendi stabilem pro elatem immediate Oritur ariatura , 17 M. Factum primigenium, quod ius proprietatis determinat, Sthumanae activitatis exercitium , i. es propriae possunt a parente siliis haereditate transmitti QT, Solvuntur didiet tiates , 1 9
379쪽
ART. III De contractor s. Quid sit contractus, Conditiones equisita Contractuum diversae species te solutione On- tractuum te usura Quid sit pecunia mirum in pecunia separari p0ssit usus a domini Usura absoluto
spectata est illicita, Dissicultatibus satissit - In locum usurae licito substituitur lucrum logale .... Pag 182
INTRODUCTIO , 189 CAP. H. DE SOCIETATE DOMEATICA Est societas composita ... 192ΑRT I. De natura matrimonii. Quid matrimonium s 193 PROP. 1. Matrimonium requirit, quasi fundamentum intimam dilectionem et perfectam coniugum amicitiam B ibi. 2. Nustiae honestae sunt et naturae hominis consentaneae 194 3. Caelibatus, virtutis amore susceptus, praeStantior St Onnubio ibi. M. Polyandria seu simultanea coniunctio uniti feminae cum sitirib/ι viris, attirali ii ri repugnat γ 196 5 Polystynia, seu simultanea rim viri coniuncti cum pluribus aeoribus, etsi absolute iuri natet rae non repusinet, tamen ab ipso non parum dissidet y ibi.
Solvuntur dispicultates , 197ΑRT II De mutuis coniugum obpiciis Conditiones requisitae-Partes utritisque coniugis . h 199ΑRT III. De indissolubilitate matrimonii. Erro protenstantismi tuo advertenda , 202 PROP. 1. Divortium imperfectum, seu quoad solam cohabitationem, Gcitum quandoqtie esse potest ibi. 2. Divortium perfectum, in quo non solum cohabitatio removeatur, Sed vinctilum etiam coniugiipereat, a perfecta Otione societatis coniugalis prorsus eae luditur. ... 203
Solvuntur dis cultates , 204ART. IV De relatione matrimonii cum potestate civili. Pro politi- eorum , s 205 PROPOSITIO UNICA Mat= monitιm, eaeceptis,fectibus mere civilibuS, in ceteri sotestati civili non subditur , 206 lauritur spicultates , 208 RT V. De of ciis parentes inter et liberos. Quid societa paPentalis, Educatio prolis spectat ad parentes accipit meni Suram in in Electio ratatus mom subia et auct0ritati parentum Ossicia parentum erga liberos Ossicia li0Γum erga parentes , 10 ART. I De societate herili. Quid societas horitis moti proprie P1tur a natura Mutua ossicia into famulum et dominum Quid de servitute, proprie accepta s 15
380쪽
CAP. II. DE SOCIETATE CIVILI. Quid societas civilis Tractationis partitio lag. 21TART De naturali hominis socialitate. Pro protestantium Sy- stoma obbosi Systema Rousseau , 218 PROP. 1. Hobbosi systema absurdum est , 20 ra. Absurdum est systema ousseavii , 221, I. Homo socialis est natura sua , 222 Solo niti di cultates 1 225 Anm. II. Quid socialitatem hominis ad actum reducat. Exquiritu sa-
tum aliquod : h 28 PROP. 1. Homo per factum ipsum eaeSisigntiae, quam recipit, in Societate cum aliis aliquo modo conStituitur ...... ibi. I. Factum naturale et primigenium, a quo societas civilis in concreto originem ducit, est ipsa familiarum eae eodem si
pite propastatio , 29 Solvuntur discultates h 30
Anm. III. De sine societatis politicae Gravitas qua0stionis Opiniones Variae 31PROP. 1. Finis politicae societatis reponi nequit in mutua coarctatione et ha= monia libertatis , 233, 2. Finis societatis civilis est bonum commune eaeternum, ordinatum ad internum, et Stibordinatum ultimo ni v 235 Solvuntur discultates , v 236ART. IV De structurg Societatis soliticae Argumentum .... 239PROP. 1 Elementa essentialia societatis sunt multitudo et auctoritas, seu subditi et suferior ibi. P. Multitudo socialis proaeime non constat perSonis Separatis,
sed familiis . h 240 G. Constitutio naturalis societatis debet esse Oryanica non mechanica , 241 Solvuntur di cultates , 242ART De suprema potestate civili Quid potestas suprema Error protestantium Theoria Rousseavii , 44
PROP. 1. Theoria otisSeavit, civilem auctoritatem ex contractu er DariS, abSurda est , 246
I. Civilis potestas, per e spectata a Deo immediate procedit , 248 Causa, quae Subiectum politicae iactoritatis determinet, serse est praevalentia iuris praeeaeSistentis, respectu multitudinis Ordinandae per ocidens vero est sociorum consensus s 249
Soluuntur di cultates , 52ART. AI De Scholasticorum sententia quoad subiectum Suprema potestatis politicae. Eius explicati sontentia Rousseavit
maxim diffsP - Satisfit obiectionibus , 55 VII. De diversis reuiminis formis. Quid forma regiminis Quot Species , 59