Petri Caponsacchii de Pantaneto Arretini De iustitiae, & iuris auditione

발행: 1574년

분량: 73페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Αuditione. M

yunt quo voluntas earum conferuetu . de P. I 8 cum

itaque hac aequitatis lenignitate, diuersitatem tum loci tum con uetudinis, qui iurisdiction praee debet ad similia procedendo ius dicere , quod in eius prudentia positumide antiquiores leges a posteriores trahi Uitatum est semper quasi hoc legibus messe credi oportet, ad eas quoque

persona. ad eas res fertineant, quae quandoque similes erunt La 7. f. de. P. unde bona occasii est, . cetera, quae endunt ad eandem tintatem, vel interpretatione. vel certem νιιά ctione suppleri id nusta iuris ratio, aut aequitatis len gnitas patitur , ut quae salubriter pro hominum utilitate introducuntur, ea nos duriori interpretatione contra ipsorum

como umproducamus adseueritatem .as . . de P. O S. Si quapropter cum ius docens bonum ipsum atque in uniuersum consulens utiliati hominu benignius corrigi debeat perius, maequitatem qua utimur,x legislatoris conferuetur voluntas, . aequitas, cuius commendationem non nusti tituli in

ργincipi habet,recte dictum fuit is est ars non tum loni: sed etiam aequi nacum equum, sonum cuius ius est ars, iuris cuiusdam Lege niuersaliter sanciti, aequum sit , m lius ius quoddam est neque tamen ut x. Eth.habetur, quasi diuersum aliquo genus est iure imo melius ius igitur .equum oe bonum idem est, cum enim utraque honeΗasint, aenuum c bonum honestius melius est: nam aequum m lonum ius ese non secundum legem sed legitimi iuris correctio, cuius rei cause est,quo legislatoris iudicium, de Lugulis neque depraesentibus: sed de amisersalibus, destitu. Vis est. Senator aute iudex de praesentibus determinatissp a iu-

22쪽

ir De Iustitiae,&Iuris

iudicat primo Reth. ristot.ad Theositem quam ob rem cum fieri non post itit recte de quibusdam inimuersum δε- finiatur exi sumit quo frequenter c, noni rans sane quod peccatur tamen recte sese habet quippe cum peccatum in lege minime sit, neque in legulatore: se in rei ipsius natura consistat non enim iura in singulas ersonas,

sedgeneraliter constituuntur: lites vero Gius, quo Ptimur, versantur circa singularia infinita continuo enimgenerantur, corrumpuntur,quando ergo fraeter uniuersale quippiam postea contigerit, tunc rectes se habet, siqua legislator omisit ab Olutes, ac simpliciter loquendo eccauit, corrigatur defectus id quod legislator etiam ipses ad se dixi set, oes sciuisset itaper cribentem legem instituisset:

hinc itaque ius emanauit melius quodam ure,non eo tamen

quod ab luteis simpliciter se eo quod absolute loquendo

peccat estque ea aequi in boni natura ut legu, qua farte deficit, uniuersale emendatissit id enim erit causa ut etiam non omnia secundum legem sint: propterea quod ride quibustam exsanciatu eri nulli modo potest quapropter decreto pus eis indefiniti enim indefinita esse quia debet scut ea cationis Lesbiae plumbea norma.quae adlapidisfigurae normam tran mutatur, ne tu immolitis manet sic decretum ad res inas accommodatum, Eth. qui ergo non est exactus iuris executor in fletorem partem esse imminuit potius, aequus O bonus est habitus aequitas quae quidem iustitia quaedam nec diuersius ab ea habitus est. Ex his itaque patet hanc rationem iuris de qua tactum. Icst artem bonis. aequi nihil impropriν,aut imperfecti comtinere :

23쪽

Auditione. 13

tinere: quod enim adiunctu uti, cuius merito quis nos cerdotes appe et nonsectat adpartes definitionis se potius ex ira ita definitione colligitur.

SE 'quonia praeter methodum definitivam datur etia ud non nullos methodus diuisiva ob id non solum iade nitivi sed etia esu ia explicatur natura ruris. diuisio vero quaeprimo ponitur estper ius publicum, periusfriuatum, quod tacitur reficere a singulorum utilit tem frimum vero inscris;in sacerdotibus, mi magistratibus consistere. Sed dubitatur' am in Li.f. de rerum diuisione habetur,res aut sint diuini iuras ut sacrae sunt, retiagiosae, aut humani iuris, quae humanitant iuris aut siunt subucae, auis riuatae quaproster res sacrae quae iam sui de iuresublicos sis lust . Iureii. erunt etiam de iure humano, quod contra diuiditur a iure diuino Tit de diuisione re-νum sic res diuinae non erunt de iure diuino consequens est fusum, ergo. antecedens Zel ondetur rimam diuisionem esse diuisionem iurisci secundam vero esse tuisionem

rerum quaesunt humani iuris; quapropterfullicum ius consistere non solum in sacris,sacerdotibus esse etiam additumsuit in magistratibus, ut de fusti oe iure Ladducta, iactu uit dicere vero, T de diuisone rerum hi haletur, res publica esse de iure humano, quod eo in loco contra di-Hinctum fuit a lure diuinor huius enim sunt res acrae re letisse, O etiam sanctae, ut muri ciuitatis, habet locum in

ipsis

24쪽

De Iustitiae, in Iuris

ipsis mapctratibus ius deinde Ermatum apud in anum Li. f. e lusit. lure subdiuiditur tribin modum aut enim estius naturale, uigetium, aut iuris lus erum naturati est, quod natura omnia animalia docuit: nam ius istud non humanigeneris proprium se omnium animatum,quae in terra, quae in mari nascuntur: atsi omne ius sectat ad intellectum practicum pius enim est tantum in iis, in quibus eis electio. Cum ergo homo sita ratione a ceteris differat animatibus non poterunt ullo pacto iurestarticipare cum itaque ius sit tantum opus rationis ob id omne ius Ponticum,quod ab oeconomico distinctu uit, ab Aristotile diuiditur in ius naturale, o in ius legitimum sita vero dicitur ius naturale, quod est immutabile, idem apud omnes homines at ius legitimum dicitur ius iam scriptum, quod antequam esset

scriptum no differebat, utrum hoc vel in modos erat. sic tale ius legitimum cum accipit a costitutione: nam si situs Hiar singularibus erit decretu in iure itaque legitim inest ius naturale sicut materia naturalis inest in re arti iaciali ius itaque tum naturale, tum gentium de quibus tal. planin .i. f. de tu . . Iure agis,est tantum ipsum ius natu-νale e quo rili. v. Eth sicut ipsum ius ciuile talpiani eritius legitimum apud rist quapropter illa idem quod natura dicitur in animabim irrationalibus icitur im in hominibus in his enim tantum natura ammae vegetatiuae, bestiuae,qua etiam participant omnia alia animalia a ratione dirigitur unde conium maris,es feminae in hominilus matrimonium dicitur . cum ergo operationes irrationalis animae in hominibu solum, non autem in reliquis animalitus. iu

25쪽

. Auditione is

imp sibile in se aliquid eo , quae in no- funis nec estes natura, veluti bile est,ideres oeulis quar cum natura, ipsi quoque culina

tura erunt propter nemo legem, ura , Pam imitatur ars, tam omnibus an maia quiriturius in intellectu q 'eius, rura non nous er immutat: sedeatur es pax conim ui oum M. ius tertia, se se

26쪽

i De Iustitiae, d Iuris

potior fit, feri tamen a m ut omnes m destri antit

tariae mensurae ciuile ii que iurium non natura, se lege in jumrum iura, quaedam lege unt, κορ asingulis interpe ipsi determinata jum rus itaque a quam communequo iam coarctatur e huiusmodi modos ad ius naturale, deguimum ob di xi dictum uir ius ciuile ' quod neque in totum a naturali vestentium recedit, neq. per Omnia Aseruit. Cum itaque aliquid addimus v detrahimus iuri communitus proprium,id est ciuile eris

rimus nam cum ius naturaleia semper sit, atque immo-ίile diuersi catur morio colere enim Deum,atque Heru reparentessunt iura quaedam non scripta, oe communia, quae naturaliter apud a niuersis homines rei mentur: de his enim, ut phro.inquit Alex.neque aciscunturseecum neque leges anciunt se retinem tamquam Palutas, atque is matri ab ipsa natura ae secundum diuersumhonoris modum leges tentnt, si hoc modo, at alis, quibus u re

27쪽

: i s Auditione. II

Ius ius per constitutionem vim poma habet: hoc enim modo colere Deum, velo eruare parentes ius per coctitutionem, . legale desinat,ac perscribit: quod iusgentiu Alex. vocat, quia a diuersis gentibu ancitum est non ab omnitus similiter quare id ius apud alios Auersum es apud omnestamen'semper ut coletur Teus in hominum natura indutum est,atque in Iersum: si icut laqueius naturale est idem, immobile apud omnia animalia cita etiam iusgcntium apud omnes homines cum sit secundum naturam hominis. Ese etiam idem, immobile atu omnes homines sol idab Ariantele non fuit contradi Tinctum a iure naturali ius

itaque tamquam commune quoddam coarctatura iure na

turali . a iure legitimo, sitie analogi decies vi iantur.

CT, A vero curuslibet rei quattuorsint causae, tradiata diuisis iuris f. e lust γ' ture l. i. non videtvrfrae tereperfectam scientiam iuris, cum sit tantum traditaser unumgenus causam: idcirco restondendo dicimus, is innesque per omnia quattuor genera causarum natura iuris nobis innotesceret, ponquam iam sic adducto diuisum fuit ius per causa formabisfdeinde de Z Lx diuisio ruris tradit uit per causas e cientes: Nam omne ius aut consensiusfecit, aut necessitas constituit, aut firmauit con uetudo in L eν xli eiusdem T. tradita fuit diuisio her causas finales, inquiens totum autem ius consistit, aut in ac quirendo, aut in conservado aut in mi endo aut fiam hoe

28쪽

r De Iustitiae,&Iuris

agitur,quemadmotam quid uins fiat aut quemadmodum ais r uam vel ius fau co eruet aut quomodo ali net, aut amittat at de statu lominum L hosiit urtam, uper causas materiales exphcans enta ilisusiectam ma te iam iuris,lis fuit, omne ius, quo utimur, aut a per ovaπρὸ timet , vela re vela actibu esse cum cuiuslibet Gaia cultatis num subiectum tantum esse debeat , ratione curus dinatantum est acultas. i. cur ergo tria hic onuntur,oc' u illa tria reducuntur ad unum, id est ad ins ' nam per

Ionae, res, Nactiones considerantur,ri veniuntsub alio.

ne iuris sed cum ius pluribus modis incutur . e lud Cy lure lai quo pacto vica desinitione , quae explicat tantum unam natura, explicarapotuit . i. oec Xestondetur ius omne sicut etiam bonum,m auum n eodem genere esse noergo aequivocum ect eatim enim eius eis ruti iuxta iuris nomen simpliciter: nam siue sit naturale, aut entium, aut ciuiler quatenus tamen ius est semper est or malis quaedam communis ocietatis at si diuersa numerentur iura oc euenit, diuersa di ferentias aduenietes, neque, ut id quod dictumfuit praetorem etiam ius reddere cum inique decre uerit propterea quod, ut habetur in dicta lius tunc dicitavredditum Vraetore relactione facta non ad id quo praetor

ita iecit sed a id quo praetorem facere conuenit . istud amtem semper bonum est, aut omnibus aut plurimis c hae de causa iustitia est constans. perpetua voluntas imitam cum multipliciter dicatur est tumenae usu ita ' ροrius analogum omnia enim significata turis reduci possunt adynu ratione uitas mus primi illa culti dicitur,na :

29쪽

Auditione.

οι id alia etiam significatione ius dicitur loc in in quo ius revitatura pestatione coeata ab eo quo fit in id ubi te ilia autem, quo iure factum in habet. emper rationem boni , aequi ficu etiamsi uinius cognationis , vel a nitatis : de hac de causa impro necessiturun etiam dicimus quapropter sicut cibus, inexercitium dicuntur sana relatione facta ad veramprima in talem, vel*bcet quia cissa

SI ver hom ex visa animaepotentia costaret, notosset nisi secundum Lam sua te aturavere; unde legitus non opus esset ad irigendam stam humanam se quoniam uersae , atque contrariae inter se in ea animae facultates coincataefuerunt: homine inexistente repugnas sutus insitat ibera potetia in eius manu tradita sit . boloni' mali , itaque homo principium existens suae actis nis, abuteretur a fotentia qua raestantior omni sonis mantilus seripotest, . iniquior redderetur, inuentaeue runt leges, quibus elictas ante, aut ignorantia contracta corrigerentur insic homo arma tenemper innatam ru-

30쪽

ro De Iustitiae,' Iuris

dentiam, atque virtutem, quibus si in cotrarium Heretur, 3m ivissimus ' de=etur . Folit.nonsolum lonum huma num consequi valet esse ad uinam etiam fencitatem ais summum bovum ab omnibus expetibile euehitur se cum xt inquit ristoteles vii Polit. duo sint in quibus omnis c men iatio bene arendi consistit,hinum utpropositum ac finis avena recte subiaceat aliud, t eas quae ad ilia sne erant actiones inueniamus: idcirco, sinem legum ipsendon, qui est, ut ciues boni, 'felices reddantur An us aeui r inuenienda erat a Legislator , ut hoc nesare o set. quamobrem cum felicita animae fer virtutem perfectam

operatio 7uaedam is i Eth. bene enim agere, e felicem esse idem est 4 idiatae fuerunt testes iuxta quamlibet Irtute rhac ergo de causa f. de lust. Iur l. x. omnes Uixtutes tris spraeceptis complectes dixit DLianu raecepta iuris esse. iterum noreiadere . honeste vivere, ius scium nimis tribuere numero itaqueperfecto comprehenis est iuris mniapraecepta reficientia iustitiam ipsam niuersalem, ampefectam, haec enim sola virtutes complectitur,es . Eth. nam si quis, animi abiectam vilem natura cutum aliecerit aut fugiendo ordinem in acie deseruerit, hunc iniuste fetis escimus etiamsi in fortitudine, quae timiditati ars audacia contraria existit peccauerit: ita etiam γ ν Eth. habotu si quis ob incontinentiam stuprum commi erit ic, Mis muste feci se sicut etiamsiquis ob avaritia aspιeprodigalitatem liberalitati oppositam lucrum damnum inde consecutus sit iniuste tam sit cum vero nusta rim

i ste Hsi. HEU sitsi Mepim Antia Ui mistinim cum irma dentia

SEARCH

MENU NAVIGATION