장음표시 사용
31쪽
depuratiis, pauca tinuitate mi tui umbilico tamen etiam imponendumJobiam tritum, se a m deinde clystere
NE pnni Ticis doDribt:s, folia sub incribres, tibi hi isti ante calefacta, ct quam calide feri potest adposita, magnum adserunt leuamen idem remedium quoties opus erit repetendo. Commode etiam clysteribus inicientur, atque etiam omentationibus, ct emplastris admiscebuntur. Pisus secationiblis uteri,soli. probe calefacta, ct in Vieri suffoc bilico,xterii regioni imposta,praesens adferunt remedium
quod risis interdum animi debiqua vi subsequatur, su-
natu illorum naribis obiiciatur ilico liberabitur: quod remedium Indicis mulieribiu adeo vulgare est, ut ea de causa Tabacifolia diligenter adscruent Magni faciant. Sunt per qui odorata umbilico pytis admouent, deinde solitum. Maxime autem conserunt aut Tacamahaca, aut oleum de Liquid in bar,aut salsamum,aut Caracta,ret ex his omnibus empla uni constans, ct in umbilico a i aegestatu. ARTICULORVM doloribus modo humores sin
o i iit, vel saltem non nimium calidio scacissime folia)ό ό '
calida adhibentur,aut eorum succo pannus lineus intinclus: etenim humores re oluunto digerunt,ideo, etiam tumoribus aedematodissoluormn succo calido prius elotis, utili f- me imponuntur. PER Nio Nps sanare, siter aut quater huius planta Diti icentur, deinde pedes ct manus aqua calida cum sale abluantum, perientia docvit. V Ni s O toxico pernici fimo,quo Cannibale rabaeo aleest suas igittas illinunt, re stere, paucis abhinc annis experti phaimacu est. Ut nonniseli nam ante, ubilimatum vulneribit instergere solebant Toxici autem vires instingere hac ratione fictu
32쪽
edusio esse C O quidam Cannibales in suis ibis riendi abaci ad D.Ioam rem deportu diuite nauigarem,Indorum, atque ' ς et an Histanorum sit quos reperissent telis suis venenati con iciendorum causa. Eo appellentes, Indoso nonnustos Hi stanos consciunt, plero que autem vulnerant cum vero subbimato carerent, a quodam Indo edocti sunt, ut Tabaci succum expressium suis vulneribus imponerent, di ipsa deinde folia trita sedati unt ilico dolores, ct eas inplomata quae huiusmodi venena subsequi solent, venenum superatu, vulnera deinde curata. Ex eo, soliis huius plantae aduersta venena vi coeptum est.Rex ipse Catholicus eius vires experiri volens,cant,ubim infigi iusiit in ut ture,2 toxico,qu'venatores utuntur,illini, O paulo post foliorum Tabaci fuc-cumsatis copiose in illari, ct ipsa folia trita ut a vulnus ligari liberatus es canis non in omnium admiratione. o D E M modo venenatis pestiferis, carbunctui. posita crustas inducunt, deinde curationem adferunt: ad imis morsus I vir lentorum animalium praesens sunt
RECENTIBUS Uneribus imposita, ilico sanguinem istunt, ea, bitinant quod sinatuscula sint, vino prius eluentur labiis vulnerum conrunctis,succus folio rum in stergetur, Di si folia trita sit pra vulnus alligabuntur ostridie reliqui se subsequentibus diebus idem ordo sei Eabitur,victu ob ratio necessaria. V ulcera, Gangraenas succus instillatus, folia trita imposita detergent, urant, ct ad cicatricem pei ducunt, purgato videlicet prius corpore ex medici consilio, o missione etiam sanguinis , necessaria it acla deinde
obseruata quae conuenti rictus ratione. Piram o non modo in hominibus eiusmodi ulcera curare, sed etiam tu animalibu ipsa experientia docuit nam per
Recentibus vuln2TbUS. Ganget is, Animauu III ulceribus.
33쪽
per niversam In Lim equentia ulcera vaccas boues, alia animalia se tam, quae acile ob regionis huncit itatem extremam pluresumo vermibus catent quibus solebant in stergere ablimatum, melioribus remedit destitim sed cum Magno i lici aeneat plerimque quod ulceribit instergebatis,pluris constabat,q in animal quod omibatur, ae simari potui et Itaque abacifacultates in hominibus experti, illius etiam, mi a putrida scutida, vermibus
scatentia animalium ulcera transtuler t,atque adeo compererunt, succum erus instillatum, non modo vermes necare, sed etiam ulcera in dare, deinde ad cicatricem perducere .prodest etiam iumentor i exulcerationibus, ideo, Indi Tabaci pulverem semper circumscrimi.
AM nolit narium Placre laborantem, equo Polypo.
sanies manabat, non in contagis stlcione : meo con illo: istam oliorum Tabaci succum , secunda instillatione multa vermes excidet Ini, deinde paucsores, o post alii quot dies anatu est vicus,sed quae eros erant,non restituta. Illius etiam solii impetigines, ct capitis scabies utiliter consi
Hac est celebrata illa Indicis sacerdotibu planta, abie squa ut olebant die 'onsa danda Etenim apud Indos mota Indi, si eris erat Sacerdotes de bellorum euentu, alii , magni monsenti negocit considere. Consultus acerdos, istius plante solia sicca rebat , ct eorum sumum tubulo seu cannula quadam in os excipiebat, deinde quas in exta in quandam raptus,cadebat, omni motu priuatus; sic, permanebat ali- quain iv.Discis itis famifacultate, id se redibat, reser bais negocium cum daemone contidisse, O resson a dabat ambigua, ut, ut inque clientis succederent, illisfacile e suaderet rc praedixisse eool modo barbaros illos homines misere decipiebant. Γ CAE TE
34쪽
Q. ET DR Vm vulgit etiam Didorum eum sumn pcri 9 nares recipit a viri gratia, cum insomnia videre inter um , se extra se qua irapi volunt, ct etiam de uorum nego roram a Iu,ex insomniis quae illis apparascrini,
x non es recens plantas os a nisi emri, manducat e aut utro assumptae, vana species se ivragines obuersarisaciant.Siquidem Diosc. cap. de Solano manico,scusurio se , tu radicem drachmaepondere ex vino potam, a cere pectes ranas imagines , non iniucunda obuersari scribit, e duplicatum iis modum ad tres a que diei, mentis abienationem os e quadruplicat interimere an um et qui dormiturus edat omnia excitari iaci da orsuasita: contra Raphan esu grauaa ct turbulenta. sic deple; que abis. G M a s ab orta resert sangue planta succum his admixtum, mentis acie rationem accie insinrita excitare, ta omnisolicitudine liberare, veluti etiam Opiu, quod Orientabibus Indis admodum amittare est. ct nostri Indi, oneribit ferendis aut assis laboribus defatigati,Tabucifumum hauriunt, ct ilico,quasi mente alienati,cori tinrt excitati vero ,refocillatos eo somno, sevires recuperata sentiunt. Eorum exemplam sequuti Aethiopes pro mancipiis eo deducti, nimis 'equenter eum haurirent quos ut eorum domini egregie eos castigent, ct illorum Tabaco exarant, quo illis ansam auserant saepi:ι illo
est etiam abaci apud Didos, famis sitis, i
da aegratia hoc modo Conchylia quaedam cochlearum Νι-l sem in E it; itum a rant, deinde atterunt calcis modo hicas ct so Gor m Tabaci aequa partes' unt, mandant1, donec ex
utra que mala Zedam sat, quam inpiis a piso maiores
35쪽
confingunt, atque in umbra ccant, ct in usum reponunt.
Faburi iter per deserta, ubi neque cibum, neque potu sent ros septitant, eas p:lulasse mn deserunt, ex tisinam interii brum inscrtiis in den es reponcntes, eius biquorei t. idue orbent, ea absumpta,abam repon&nt,atqtie item a-bani, donec pere inationem absoluant, triduanam interdum, alit quati et Napram; atque ea ratione toto eo tempoi e
re ne famem ibi molestam se, neque tim a serint: civiucausam est puto, iis sorbentes sit uepῖlulas sim, etiam
humorespital osos e crebro elictui, qui deglutitio in ventriciatim dem i, nast ratem eius caloremit me dant, sed ab eo tandem absimi ni T, autor: in ciborum defectu tumultis animalibi: obseritare licet, si e tota hieme in sim
latibidisse continent ne alicuius abinenti copia, quia calornat liralis occupatus es inpletiguedine absumenda, quam satis tempore collegerunt. HAEC sunt quae de celeberrima hac planta abaco, mi facultatibiis colligere potui.
s, a quibus semen primum in Lusitaniam de Petum. latum Jaaec planta dicit ut Petum, Calli,quod D. Ioannes Nicottur, Regius aliquando in Lusitania Orator, ius semen prinHis ad Reginamma:rem detulerit, illiusque facultates docuerit, Nicotianam, Her NiςQyi I bam Reginae norninaiunt. Ali , Herbam sanctam , ob insigne, tu i ς 'ς Impyirtutes, nuncuparim t. Oviedus lib. Historiae xi. cap. v. in Hispaniola ζx , s Rct 'insula, ubi copiose tum temporis nascebatur Perebecenucio ari tra rQbςςςnuc dit: mihi cum Uyoscyami et tigri descriptione plura nilina intuenti e
videtur. Es vero ea planta trium aut quatuor cubi rotu Tia alta tu linc , ΠΙ- - n
terdum inplior muliis alis crassis ire ramis concaua, folia numerosa, ampla densa seu carnosa, pinguia, graui odore, tervido lacrimi siti alos extremis ramis nascitur copiosus, ex albo purpurascens oblongus S tubae in modum concauus extrema parte latus S pentagonu cuius color frigoribus magis intendi si et Huic succedunt sili- quae Bigitali fere similes,semine plenae ex ratio nigricante, pusillo, Pa
duo sunt g nera Nam unum amplo latoque est solio, in Petum enera terdum cubitali longitudine, pedalique latitudine sine pediculo, cau duo. lem amplectente. Id altius assurgit, S flos ordine per ramulorum lon-ritudinem illi nascitur, liliuior alie antulum. Alterum paulo minore
36쪽
Herba Ioannis Infantis. yius historia
est lio Solano.quod Bessam donam vulgo vocat, simili sed acutio-re,longoque pediculo ramis inhaerens. flores huic veluti per in bellas nascuntur saturatiores aliquanto. Vtriuio ire radix lignosa est e mul
F calidioribus regionibus Iunio Z Iulio, semen Septembri maturescit vidi in Lusitania tota hieme forentem)at hic amense Augusto floret . 1 ubinde senae profert, deinde primo gelu tota; neou. hicinae alterinari potest nisi nouelia admodum, idque dis iculter. N omni solo, senas lita, lenient lue ad maturitarem perducens, seipsam teinde serit nec opus habet alia satione. Si tamen serenda erit Augusto aut eptembri id fiat, quoniam semen exiguum diutissime sub terr latet antequam germinet: Martio aut Vere sata,primum Augusto germinat. A l, et colitur, non tam oraratus gratia, quam ob insignes facta ratim a nobilibus quibusdam matronis rei herbariae studiolis, quae foliis eius recentibus aut in umbra siccatis,ac stillatitio illorum liquore vitreis organis extracto frequenter tuntur ad ulcera antiqua. putrida, maligna gangraenas, scabiem, impetigines,hchenes Oculor uixi nebulas, felici uni succestu multisque miseris rusticis auxilio sint.. qui eius folia singulis diebus mane a ieiunis mandi iubent, ut podagra liberetur, quoniam muliam pituitam in s attrahat,eamque in partes inferiores defluere prohibeat. A Stephanus in praedio rustico Gallico lib. r. cap. 6. experientia comprobatum est scribit, eius soli strum is utiliter illini, eiusque stillatilium liquorem asthmaticis auxilio esse. In summa, Panacea quaedam est ad omnis generis morbos. I eius genus, per Omnia minus, folio rotundiore, nec hirsuto pinguiue, licet succuleto, flore minore,ci per extremum rotundo,palles cete,ante viginti annos Europae innotuit, Dodon Hyoscyamum luteum nuncupauit. Ad pleraque conserre etiam existimatur, verum superiore longe imbecillius.
Helba Ioannis Infantis. H termittenda non videtur ea planta , quai si sunt i qui H 'antam nouam nobis aperuerimi , iucuraudis vulneribita Culus sum primus olendit Indus quidam Hi stant fames: s, nomine Ioannis Infantis, aqlso planta denominata est. Ex i cu A est planta, olii Oxalidis, aliquantulum
ta angi cm stit, eas congiminat. Ner oram aliarum,
37쪽
partium villaera gerito mundat, ct demum ad cica cem perducit Iis e viribus pollet icca in pollinem redacta.
Radices venenis ad iter antes. Ex Charcisprouincia Persiana, radices iratam a Radi venenis
vehantur Didis radicibus valde miles, sed minores, culneisoli odore. I Ni Indias inhabitantes Contra erua a sommyer a. pel ait, qua ii cas alexipharmacum, ruoniam earum p Luis ex albo vino sumptus, aduersius omne venenum, cujuscis illi tandem rigeneris, praesentisinum est remedium, ire sublimato excepto, quod sola lactis potione extingui tur vomitione illa freticere faciens, aut per sudores lia creans Sedo amatoriapocula, opi uere bat lo reticis
rant. V ris etiam animalia pellit. G radix aromaticum quiddamsapit mi Temperanter acrimonia contancImn: Ea re calida videtur ecun gradu.
ni Aeae Occidentali India deseruntur hodie toto orbe celebrat ima , quoi mi in Medicina acultates adeo in i vcs repertae sunt,ut nunquam auditum fit,iam incurabiles morbos vilis aliis medicamentissanatos uise nempe, Lignum quod uastacum vocant, Radix Chinae,Sarsapari a. De China, qreae a Lusitanis ex India Orientali adferri putatur, suo loco dicemiis Austicabimur itaque a Gua aco, velut iprimo medicamento ex In iis delato, ct omnium optima, ut ipsa experientia ct multorum annorum ou comprobatum est. GuAYACAN, a nostris lignum Indicima dictum, Guaὶ acan abundanterna citur in Insula S. Dominici, uit prima non orbis ab H 'anis occupata uariis suprimum hac r. iione nobis innotim. doloribus morbi Gallici quem ab Inda Lues venerea.
38쪽
Metiliere nactus erato Hi stantis qui in torque trer eius famulas Indus, in ea prouincia Medic in agens, quam .fac illipropinauit, qua non solum ma gnis illis crucia tibiis Iberauit se pri tinae sanitati eum re ni it civi e
emplo, pii r iasi II 'ani mili morbo insecti, curati sit. Eius morbi ci ramis paci statim eat gata est,ab iis qui ex ea
infula redierunt An per totam Hispania=n, O inde per v miser una orbem, quem haec; abies occupar t. Et certe in hoc morbo curando, Hlt m est medicamentim eo prae s. tius aut certet: s navis, ut decet, procedat in ratio,
suo tempore ista a ita pro iretur, eri inium es, ei morbo sanitatem persectam adferri nec recidiuam eum pati qui
tali morbo laborabat,modo in idem coeno non se prouo uat denuo. Si j Deo, im est,r unde manavit morbus, inde adferretur remedimu uiam ex Occidentali India primuin huc perlata est eius morbi origo, promim autem ex in D .Dominici,a bi hic morbus adeo familiaris est,a elatino is aut a laeseu morbillii, neque euo conta rvm m gnopere tu quam reformidat.In hunc autem modum /pagat insertur. A, mi latis humanae 43'. eo bello quod dire ob gestum est Rege Catholico aduersit Galliae Regem Carolum cognomine magno Capite, Christophoris Colonus , prima illaprosectione,quam nota orbis conquirendi cat si usi erat,rediti O inuentis S. Don inici abi infidis, in Neapolim xbitu Γ ex Catholicus erat pace cu Galla
fac a inroso mulieres dedi it Comm antibiis ultro G- rori exerciἰibiis, Distiani primum cum dies is miseribus,
39쪽
bernet hanc scabiem ad se manasset: lentes, Scabiem Hi-stanicam in starunt, alij et piginem Indicam, eamj xe Serpigo Indis rijunio nomane, cam indeprima it huius mali origo. Inter primarios tamen im aetatis Medicos, raria opiniones; ue brunt de huius morbi a fas origine. Noum ii ex cibis cor ori ine mox mpti , accum , melancholicum iunio erantibus, 'li se quibus in summa rerum inopia exercitus vesti solet, quales sunt planta luestres olera,radicta,caro astruma, q&lna,Originemsumpsisse existimabant. Alis derum Saturni Martis contim tironibus accepi aferebant; earns ob causam varia non ina indiderunt exti Leprae, Lichentini, Men Og ,Sphaceb, Elephantios ct imi certam morbi qua litatem assequi non o sent nouam morbum esse ignorantes ad praedictorum morborim a veteribus de criptor rgenus aliquod reducere conabantur. ut ad institutum reuertam i , Gu a Guayacan cata nomen est Indicum, sed per i mitersem orbem coenit lim , tames etiam nonmissis Lignum Indicum is 'Π'
D, hoc gno multi multa fri ere, aut Ebenum esse
dicentes,aut Luxi oeci ni, aut aliis nominibus appellantes. Sed ut nouum arboris genus est , re in his regronibus, aut vilis abis toto orbe Veteribit de cripto conste tam sed unuper inuentis ob inmodo sic nobis noua erit arbor vlit si magna est arbor abicis magnitudine, ramos: matris Coavacan hi-Nia ua,u ricante, materte quam Ebenum siriore cortice
crasso, uinin olei pingui ct, pinsccimi est lignum, facili decidente foliis ex ruso duris, ore luteo, qu vi tib equitur sit cou rotandus solidus, femina in se con nen
40쪽
Me lili modo. Frequens in insula sandi Dominici. .
Giva acande A L I Vi eius genus in vi uias Ioannis deportu diui-nψ se citi ma postea reperti in est, reperioris e mile, si min s omnino, o propemodum in matrice, odoratius amarius uperiore, quo relicto, huius nunc usus est O obi seta iran os scitus Ligi una sanctum nuncupatur, nec
suta ' ab re, quandoquidem ipsa experientia teste altero prae flantius est attamen utrius ne facultates sint in ignes iucurando uorbo Gallico, atque adeo utrius que coniunctimaret separatim pro ' natur aqua, chm ad morbi m iam doctium tum a cibos pleros ,hac ratione. Gua1 ac deco . minutim concisi, aut ejus cobis unciae duode cim, corticis ei: dem ligni contusi unciae duae in tribus a ius extariis macerantur fictili nouo alitquantidum capaciore, viginti quatuor horarum stacto simili bene obturato, lento se luculento igne coquantur ad duorum aqlsae sextariorum consumptionem quod inde colligi poterit, i, dampri num aquae sextarium infundets, bacillo aquae altitudinem metia ris. Coecta aqua re irigeratur,colatur,o ictili nouo asseruatur. Statim supra idem lignum, quod decocti fuit inj-Gantur denuo quatisor ali, quae sextari, coquanturq ad Imus consumptionem coletur hac aqua, seorsim a sei Petur Sumitur autem hoc modo. Deeocti sti INFIRMUS, ptirgato corpore ex medici consilio,cu . bicinum debigit apricum , quo neque rigus neque aer pen
trare potest. e. tum ingresus, ditiuulo, q prioris calidae Insias ecem sumat, regre evertatur ut sudare positi duarum horarim: 'acio deinde piutore absterso industium
cale aclum induat,atque truleamina mutet quatuor dein
de post horis, passa illi dabunturo in I ala panis j ij
coctus, nequeas luenter, neque parce o de aqua ecunda bibet quantum sitis erit,etiam inter in Octo horis postqua