De simplicibus medicamentis ex Occidentali India delatis, quorum in medicina usus est / [Nicolás Monardes]

61쪽

potes Ilus pinguedo optima, nec facile raneescit, ea eortum ipsius praeparant ad calceos ibi iaciendos. Inuentulitur in eius capite lapides quidam ad caculum mephritidem utiles. H piscis occiditur interea dum herbas in littore depascitur sed

etiam retibus capriuatur iuniores . a ratione paruum fertur cepisse Resu us Carama texi, ouem 6 annis a lacu quodam dicto Guavnabo educati it,adeoque domitum euasisse. ferociam dcposuisse ut de manu cibum caperet, 5 inclamato nomine Mato,quod Magnificumsonat, lacum suum egressum fuiss), in aedes peri eptasse cile sumendi gratia deinde ad lacum remeass., interdumque hommes iueios una parte lacus, in aliam iansuexisse, nec illos mersisse, ua utundusummam voluptatem adferret.

L pis Caymanum. V Nomine De Martilagine, aliis, contineuit oris, lapides interdum adserim ur calculis fluviatilibus smiles,

qui inventricidis praeirandium Lacertorum Caymaiies μμ csto murn tur: feroci 'misint, ingentiore, ut in-:n Itcgrum hominem Ubilire possint, multipu ident tum is inite adeo magni, ut triginta lint pedum Angitudine nitantur. Vir ut magna parte instiniim ripis, nonnunquam in mari, ad uicium ostia pariunt oua in terra, O suos cathlos istic excludunt, testis tuum more: c p;-ur hamis erreis, quia earum cutis praedura, omnes

citas, etiam minorum tormentorum eorum, spuit.

Hos lapides colligunt Indict Hispani, atque adeὸsbi idis ea um Iemavi, ad quartanam tollendam utile remedium siqui . ιμ-i R idem mi ex eis temporibus utriisque alligati, in quartani rum paroximo, ita tostere, aut earum calarem malifesto Vistingere traduntur si eum lapidem temporibus cuiusdam parta, qtM quartana laborat adhibui ct certe ebris orem nonnihil rem isse animaduerti, an vero febrena

seu Crocodilorum meminerunt, inter quos Perius Circa sub finem capitis'. eorum oua, atque etiam carnes urgente fame cuia aliis se e-4isse asserit caca Pauamam , cum eam rezionem primum occupasi

s ci senti

62쪽

L A PIAE NAE VI N A L I s. Ingens Iacem sent. Gomaraca i s .ibidem occisum, tui co pedes longitudinem magnitudo. quaret,in cuius ventriculo multi calculi reperci sint.

Lapis angui natis. Lapis sangui I Sanguinaliis ex noua Hi stania debitus, studii genus est ira coloni sed suturis,maculiis punctis di tinctus sanguineis. sit, a liba Ex his lapidibus Indi quasdam cordiuniformas, a .

. onas ac parua conficiunt

V ALET ad uxum sangmis narium, mensum, M-morrhoidum,ari, erum ac oris Lapidem aqua igida intinctum ager dextra comprimit, subinde i facit. Sic es hi icti: ripiuntur. P E, vi habent Inis, imosi in me rediit,s hoc lapide pars sanguine manans contingatur anguinem

sti, i , verum esse experientia probatum est Vitilis est etiamst 'ebus aut alligatus eidem parti unde anguis es uis,

modo carnem conti Cat. ubinus nonnullos haemorrhoidum

saxuas lictos,remedium en se annulos ex hoc lapide confectos in digito continue gestando nec non menstruum

pi rimaspe in i Davidis genus est, quod rimas in manuum d m, x- edi iuncturis aptiuit alsa prouenientes, curat periimi dantaxat auditu percepi. Armad illo. v mc ex continenti habemus ficulam, udae per grini animalis, quod veluti testis quibusdam totu inte- Arma lillo. gitur penum tenus, cuilugratia Arma filio vocant Hispani, quas cataphractum aut armatum dicas, Iustam

Encubertado. Enc ubertado.

Descripxis Eare porcelli magnitudine, cui rostrum smile habet, cauda oblonga,ct crassa, Iacerti modo Sub terra vivit, t. Jal i

64쪽

Facultates. Tarioru

s A NOVIS DRACON I s.

Talpa, ct terra sese ostentare insitur, suo foris nihil ed

re conspiciatur. . ,

O sucustas confissirin caudae osculo, mi intena inum puluerem re lip uti, consecta, m. n:tu se

ne capitis cicuti,atque auri indita olorem eius sed e oeri initum fram , cum exigua fui drtate contum cura uti itur Certe dolorem dari multa experientia com dirobatum

ne aequant ali minores sum, eorum aro tenelu est, bonAlii succi Et Bellonius hi, singularitim .cap. l. M., i, i item risciscus Comara in exican historiam hunc modum. Cuca Lacunam quae ex flumine 'apalaxapa oritur: perio Me icano animal inuenit u fele non maius, Ostroit 2 pectibus H stricis aut Trinacei terrestris, calida oblonga natura mu- tum duro cortice in testa squamata veluti loricatura , intra quam se retrahi testudinis terrestris modo similis est haec te x ria panopba:

arm tum aut cataphractum appellam Incli Aiotocbili, id cit, Cum-

culi ut cucurbitae.

etiam descriptionem apud Cesneriam videre licet in Apispendice ad auadrupedum histoliam , ex quo hanc conem mutuari

tumus.

Sanguis Draconis. A fifti ante paucos dies, ex noui orbis continenltia is opus Carthaginens: stu timi arboris, ex qua miniat tryma illa,quam Soraginem Draconi iocant. auten his rubus admirandus nam ublata tu ita tu, integitur pelle ibo odi acinia sapparet, tanto arti ci an eiura ibricanis, ut a perit imo aliquo arti ce marino resisti ire videatur, collo oblongo, ore hiante, stina aculeis horrida, cauda oblonga, sepe ibis consticis . si ii iii, rae A B eo 'uctu denominationem procul ubi sumpst art iis cur si di, vir, ct eius lacryma, quae ex illa per in sonem legitur, qVa

65쪽

cvMMI AD io DACRAM. 1 re ni multorum recentiorum in cura deprehenditur, qui, ut esset sanguis Draconis,aut cory anclaretur, omnino ignorarAnt.

est arbor, cortice sitis emit, ct tufacile nraeonii hiam ii potest: ea vulnerata reicior ille es titi, quem Sanguine βψ Draconis tir Lach9ma, ficunt, ab eo disserens, quent Sangliin m in pane vocant,quod in panes seu massas istic cogatur,quemadmodum rema in Castella. ἡ, I R si M vitro asst impius, alat profumum acultatas. Hit c etiam ratii illitus, aut clysteribus inditus. Sanguinem undequaqce manantem reprii l. Capitis de axetones, ne in partes ii mores delabantur, prohibet tireptiluui pilis vertici in 'erseus: Hirera recentia guttvrat, gin a apurrefactione biberat, ct dotes bibi. Est item color Pictori bis morine expetit: C. TEMPERATVs est,e, pauci caloris particeps.

M ante paucos annos nobis a Francisco Hollebe ue egis Hispaniarum Hortillano diligenti Inao misis fius quosdani fructus Dragonalis nomine.ex ouiluis terrae commissis, notantilli pro Dra rones dierun Bruxelix apud V. D n. Ioannem do Boiso .imm Oatis V δ'' mu in me herbariae peritissimum. Erant ei E foliis Iridis, oblon is viridibiis, per orasmibris squalia in grandi arbore ante nouem anno: Olyspone conspexi sed subsequens hyems abstulit Fructus 1serat Cerati magnitirdine aut Oxymii sines, rotundi tenui pelle contecti ita sublata osseus nucleus conspiciebatur. qualis est in fructu Rusti' sed is nullMn rnnialis , nedum dracunculi tanto artificio fabrefactit guram referebat vertim rotundus erat claritis S ,ut dixi, totus ocseus Alboris, qua lusinone obserua ii S in cuius orate quin cnguinei coloris concietum inueni iconem , in stirpium a me per Hispanias obseruatariana descriptione exilibeo.

Gumi ni ad Podagram. D mihi ideM D copto, Gummi enim cuius Cum mi ad arborem non poterat de cribere ex eodem continenti deIi PQ My m-rum,quo sipodagrici istic pzrgant, in hunc inodum. ignienturii cis pontica maenia acultates, inest titio aqua hi e noctem vite ain macerant,

66쪽

Exhibendi

ratio.

post idie mane percolant, ct exprimum, eam aquam ad duas uncitas fumuiri neque quidquam cibi superingerunt ante meri seni: eo medicamento purgatur humor, qui podagram creat me in olestia. Iis iis io vi esto modorum Calidum videtur in primogra u. Fructus dysenteiicias. H i si A, C quidam adol cens mihi ignotus, ait lit ex Quilostuc tun qu ut ex eius mentis quae altera parte lauta erant, luteo colore altera per asterio a

modum rubra seu rubro Picantia conticere licebat, magna quadam arbore natus videbatur. Dum ille mecum de variis rebus ageret, venit ad me vicinus, medicamentum

curatam filiae quam senteria misereas ictari dicebat.

Ilico adolescens ,eani, inquit, curabo: ad vianum pro ciscitur sta minorum illo a tenuissime tritorum puluerem exstillatitio calicum rosarum liquore, eo die puella hauriendum dedit vestere,tantundem postridie mane alimi isti capit axus, ita ut breui puella sanitati restitutast Eumassole centem, tames diligenter requi uerim, nunquam postea videre ibi contigit itaque neque quis esset hic ructus, aut qua arbore noceretur, scire potui. Coitex ad alui profluuia. P, O F Ei Toroum orbis praegrandem arborem, foliis cordis Die nulli, ructu Pus cortex digiti crasstudine aut amplior olidus, lurus, ct ponderosius, tenui candricante perulicula integitur milis est admodum corti ic 'acan, uti Gentiaria amarus, ad 'lectioni 2 grati seu aromatici cu tu dam odoris particeps. M M N A est apud Indos aestimatiione,ut qui eo tantur disersius omnis generis alui pro fluuia, eius puluerem

achmipondere, aut pardo amplius mane propinantc ex Pa

67쪽

aqua conueniente, aut crasso vino rubro Ter aut quater id remedium repetitur, obstruatur, in reliquis victus ratio, quae huiusimodi morbo necessaria est Ei us corticis fragmento donatis sum ante paucos dies,cuiuspericulum iam bisserim alui pressuuiis inueterari magno accessu.

irra nostrarum Indiarum pr uincias, multapurgantia medicamenta deferumtur, quorum magnae sunt facultates de quibus his mentionem faciam, visim veluti Praefatio quaedam in Historiam radica Mechoacan.

Cassia solutiva. IN svL Diuorum Dominici se Ioannis de Porm Cassia 2lucu inime, tanta quantitate nobis transmittunt Cassanislutivam,ut non modo Hi staniae sed etiam toti Europa atque adeo uniuerso orbis ciat nam ct in Orientem, unde δε-ἴ solebat,plures naues ea num ebutur, quam Cant bri ferrum mittunt. . . Venetiit ad nos ex India Orientali mitti sol bat, cum immatura collecta esset,lemporis diuturnitate itineris longinquitate ad nos ita corrupta perueniebat, ut parum utilitatis praestaret No bavero ex inmisρ-is Pςἰςstv matura est, assa,plena onderosa, me ludosa, ctarior cens,n interdum sexagesimo postquam collecta est die,huc meratur: ct quia recens rati saporis,non tetri xt quae Oriente deferebatur,facilius vires suas exerit. B 'i' e purgato fine pila Hesperturbatione bi Jaςul atra.

I priserum, deindepituitam, poste qua is meatibus se

68쪽

Pructus bilem facultates.

intestinis in arcta sunt,euacuata peratos illos escit,' dea linitur sanguinem purgat; Vtin imoinm morborum Wenere, sed ma Denum, inmae, duabi horis ante .aenam umpta. De luxionibus prodest, duabus a leui caena horis Ouotidiamu eius usus est ad pectoris laterumtta,eclamatis modo. Conuenit ebrium ardoribus, sitim extinguit uus illius visit ante prandiam atticaenam, calculigenerationem prohibet. Fon ici cum amygdalarum dulcium oleo illita, graxes pulmonum o renum θlores mitigat. Dis i s u .e ejus est decem drachmarum M M- unciam, que non exempta verio, ratuor Unciarum Lenit,r obsit a n Plinem depurat, is em iusi calyrem iu-

,ringit. Humii: est in primo gradu, ad calorem,sed mitem

tendens.

I istis infulis primum coli coepitisquam in nostram

potestatem venerunt.

No, I sint qui huius Auctoris iud cium in nrobent siquidem Orientalis cassia caeteris patibus, longe praeierenda est.

Fructus ad bilem. Ex multini: Nicaragua Nata qua sunt in noui

orbis continenti inuebit invi paniam Medicamentig nus purgans, bilam praebertim. Fri et arboris cuiusdam vastae, castaneis=milis e calli elaret,non,ut illarum,echinato eo calicestu eius continetur castaneis non multis absimilis, se fine cortise, O fere qυ ratus,qui in duas partes divisius est, i rei cursante mediam, o totum deinde ambiente pellicula. Ei hic Dctus viridiis,aut contufius rinoem

plui: siccus, eius putas ex vino aut a maiuscue sum

69쪽

AVgri ANAE PURGArnic ps estur, datur etiam sus ut minus purget quocunqze tandem modosi mptus, sine nolastia purgat,ob eruatis us,qua a purgatis obfruarisolent, O praeparatis r ut decet hi uroribus Illud vero numme praetere dum est pec cui mi in exteriorem internam ab endam esse,alioqui grauius inplomata excitaturam , veluti ingentes vomitus, ammt ehqm, periculos abii rni Laia Calida ei in primogradu.Auellanae piri gurices.

' o orbe primu inuento,bisida Dicit Dominiit quod dis emis uellanae misit, quast Indisam rariterpurgabat. Postea Hi stam neces tate, pulpi, illis etiam purgarese cae-

perut,no inevit discrimine.Coloreb orma nostris Auel Au llunatu, lanissmiles int,putamine tenui coloris 'a isei, triumla histori/res, medulla interiore alba ct dulci, scit musti. Pedine ille Ii, decepti v

nam en est duor i generum Paruum autem ciceris 1nagnitud ne est, o ex eo tali odoratum iss oleum, quod de seu nuncupant,conficiunt, quo bi caesariemis barbaminum untdeliciarum gratia. A' Di pituitam ct bilem si eme jacultates. in eme purgant. Nonnulli tamen earum vehementiam Uatione in ringebant Coli Aloribus praesens set rem dium, at in discutiunt, O cIUeribita iniectae, mediocriter

euacuant.

70쪽

Pinet nuclei purgatorij. Descriptio. raeultates. cata mihi fuit ab illustri viro . Ioane Brancio rei herbariae tura si nec vili parcente sumptibus ut suum hortum Ommp 1egrinarum plantarum genere excultissimum red t. Caeterum uessanam hanc, cuius conem hic exhibeo, lentus in b, i egit cortex partim ex cinereo candicans,parina nigricans:

i e se uili putamen minus lidum quam in vulgiribus Aun', id nucleum ontinet auellanae magnitudine candidum,solidum, uellanae vulgaris alit iligneae glandis sapore tenui membrana Obductum Vntegra ux alter parte sessilis est. d coniunctim binae nasci

videntur,ut interdum castaneae.

Nuclei pinei purgantes. TRANs MITTIT etiam noua Histantia, Pine in nucleorum genus, quo Indis purgabant quos imitati uni plurimi harum regionum. N. . ni neis istae sunt, nascentes instrobilis magnis,quales uni Ma sticae musica mo fori putam: ne, O nisi iore quam nosti pinei nuclei rotundi, intus albi, Angues,ctgustu Ni L EM, pituitam, o aqvravata fime purgant:

licet Auellariis mitiores, attamen vomstm cient, atquc ventrem ubducunt. Di, neque tam valenter, neque cuiub tam