Joannis Joviani Pontani Liber de meteoris / Cum interpretione Viti Amerbachii

161쪽

n ETEOR PONT.

non usis sententia, multa sunt,quae uideripossunt esse e non esse est ientia hurim candoris in Iacho

circulata in culicro. Et hoc intelligipotest exuer bis Senecae paulo ante citatis de Cometarum naturara. Midam ex recentioribus paulo uter de haenia docuerunt,nempe,quod multae r consisti paruaes,ssae positae mi, quarum tantum lamen consum sum utcunq; cernatur, cum propter paruitutem ermagnum di tintium seorsim non postin cerni. eum opinronem Eudit Pontanu in textu Quae ne meo iudicio ualde uerisimilis est,inmagis rutiois ni co entaneu,quam illa prior,nisi quod diximus de

cometa,volumus exishmare, unum quoddam tumetim continens ac varium,flexuo um, ac uelutinant

obscuram Pilam esse hoc cingulum,quod uehemennter mihi placet. Postremo,ut hoc etiam addunt αius uiae talis est situs in coelo Pene in ortu aestiuo non procul ab hoedis incipit, serpit oblique in coelo percupitu nostra, definitia occasium Hibertanum hoc tempore id est ri principio Ombris, ira ciborum mum in principio noctu,magis tamen ad Neridiem pectat filiis eius, quam ad Occiden,

rem principium magis uersus septentrionem declinat,qVam uersus ortum. Vnde etiam nostros hoαmines e nomen dicisse puto uocant enim Germani

hunc tra lam in quibus id locis stim Iacobi uium.

Pros

162쪽

Propterea, quodcum hoc terrestri, erueruntii a coelictis in eundem mundiplagam propemodum tendat ex eodem principio nempe ab ortu aestiuo ad occasim Hilernum. Quodnon inerudite cogitatus nostris hominibus non omnino ingenio curer tibus. Et haec ebl crassa puerilis des riptio huius circuli, ad id tempus accomodula,quo e clarifima est, a multis uidetur. Est enim circulus inuismus, umbit totum terram Mathematici mensi tum eius circuli seribunt uersu Septentrionem secare eum lineum eclipticum Non es haerae a. is graduta ud.α gradum ,versu Meridiem uero abs gradu Tadis .gra eiusdem igni. Et quia ibi utinani ste est cernere in clurinom in duos ruinos spargitur,ai .gradu vada gradum Beundesineam ab eodem diuidi trudunt. Appellatur etiam a Germanis uia regionis dist communis, uel pubis

rica Id etiam'percomode. Est enim is tractia

maxime insignis in toto coelo, C tanquam regiania coeli. Quare etiam Ouidius fabulatur hac iteresse deis ad magni tem Tonantis, Regesemydo,

mum.Praeterea horum uersuum: INebutis insidere cancri c. puto hanc essesententium, ut comparet

interseia partem Galaxiae,quae est in alijs Iocis in xime extra Zodiacum, cream, quae est in cancro,autprope cancrum, eri cum supra dixerit a Sole,

163쪽

M ETEOR. PONT. ros planetis uaporem depest aetodiaco ad latera, scut etiam Aristo docet, unquam diuersu is esse, eruarius causas candoris in istis locis sentiat. Nam si

uapores propter uicinitatem solis, C planetarum.

non posunt consistere in Zodiaco, urdentur etiam in uncro nonposse consistere, cum cancer etiam eis Zodiaco e uidetur hoc ex Aristoteli collectim se, qui dicit magnum partem lactis, ut ipse loquiatur,extrusignistrum constitutum esse. Audiamus

inlinium,qui de hac uiu cscribit libro 8. cap. 9. Upraeterea in coelo,qui uocatur Iut laus circis

Ius,etium uisufacilis. Huius defluuio uelut ex ubereuliquo uta cun late discunt, duorums erum obis seruatione, Aquila in Septentrionalis arte, eriti Austrina cunicula, cuius mentionem suo loco liciamus. Ipsie circulassi tu per Sagittarium,Crgemiano olis centrum insta aequinomalem circulanis cans, commiJuras eorum obtinente hincaquila, ita Inc canicula Ideo lectus utriuri ad omnesstu of ruspertinent terras. Quoniam in his tantum locis Solis terraeque centra congruunt. Igitur horum βαderum diebus,si purus, is mitis uergenitalem italum, tu stumssuccum tran miserit in terris, latua lascunt ata Silana,qua dictum est ratione, osciduin si lusu perserit, admixta amaritudo, ut in D lassici Tmlimn . Expos

164쪽

De sontibus&fluminibus.

Ontes, e flumina sunt ex aere,qui conti, F iretur in cauernis terrae, e condensatur in guttia stigore prorsus eadem ratione, Crmodo, qua ratione, C quo modo supra terrum in inedia acri regione, quae rigidis, pluuia sciatur tu docet Ari dicies in primo lii meteorol. Crprobat hoc suis quibusdam rationibus tum a puri, tu ab experientia sumptis, conlutata prius ultorunt quorundam opinione si Volci facere, quiputuo nerunt non nas i quotidie aquam, sed in terraec tutibum continer alibi copiosiorem, alibipauci cm,eamq; cssili ex aqua pluuiali Fuerunt etiam qui liter degeneratione huius que sentirent taedaliorum omnium opiniones explo ae sunt, apus, obata unitus Aristotelis fontentia est, retentus communis re conssensu a recentioribus, inter quos Pontunus etiam est Tractat autem hic eam materia hoc ordine Poeta Primo dicit qua de re uelit sub

Dem huius operis scribere, biter ibi a persis Loobus locis IExordi , locilitate, attentione Deinde

generationem huius aquae describit complexus est tm duas uulses,materialem, quae est ei seu ua

portere cimum, is est si ius circuit stans, Cr

165쪽

.M ETEOR. PONT- ον cogens uaporem. In ne adiecit militudinem,qua declarat ex aere condensato quam feri. Qua de re

fatis a nobis Apra dicitim est, cum de pluma, Crrore docuimus, autopluribus similitudinibus adabibitis copiosi disputat Seneca detontibus. si minibus, partim Aristitelus tentiam equitur, partim addite quibus significat terram cum perα

mutar inuicem cum aqua, tum continere uarios humores, ut etiam spiritus, instar humani corporis,

illa, iam effundere,iam recipcire. Sedponamus huc

ipsim uerba Placet natura,inquit,regi terram, quidem ad nostrorum corpora exemption quibus Cruenaesunt σarteriae isti anguinis,haelpiritus receptacula. In terra quos sunt alia itinera, per quae aqua Cratia, per quae biritus currit, ideo p. simibtudinem istum humanorum corporum naruturaso ut maiores quos nostri aquarumqpellauerint iter uenus. Sed quemadmodum in nobis non tantum unguis est Ged multa genera immoris, alia necessari , alia corrupti, ac paulo primoris. In capite cerebrum, in o libus me lata, musculi,

saliuae , Iachomae, o quiddam additum p ticulis per quod citius li tur ex lubrico, ficia

166쪽

EYPOSITIO duaritis, ut in lapidem ex liquore uertuntur In locis terra humors liquescit icut bitumen, Crcaetera huic milia Haec est uassa aquarum securiudum legem naturae, uoluntatenis nullicentium cauterum,ut in nostris corporibus, ita in illa saepe huis

imores uicia concipiunt, aut ictus, aut quassatio alti. qua,aut lociscnium, aut frigM, aut .nius corruperire naturum, aut sulphuratio contraxit humorem, qui modo diuturnus est,modo breuis. Ergo,ut in corporibus nostris sanguis, cum percussu uena est, tamdiu manat, donec omnis fluxis, ut donec uenaes jura subsedi uis intercludit,ue aliqua alia causa retro dedit anguinem,ita in terra solutis,ac potesa iis uenis,i iussidui lumen effunditur. EπPOSIT. NAP. XXVI ILMagna flumina e montibus d

fluere. Vod in hoc apstea Pontano scribitur,maαgnu ex parte est apud Aristotelim in fine libri et Meteorolog. ubisunt ex multis haereeius quos uerba: διὰ Riτα Ιευμα Aes πρα

167쪽

verbo συναγουσι, cuius uim biterpretes fere non maduerterunt, aut expresserunt, cum ad derio Nationem hoc retulerunt,non ad collectionem aquarum, quae fit ante derivationem Pontanus quodam addit, quando dicit illum quam ita in monte collectim ex uapore augeri umiditate,quae interrura undecuns est, e colliquutione niuium, item ex nebulis,quae multaesolint esse in montibus, si qua sunt similia . constit autem terrum nunquam ita aridum esse, quin aliquid inim humoris contineat etiam ex pluuia, ore, pruina, Chidgenus alijs reabros Seneca utitur hoc argumento, non esci lumitia, e fontes ex pluuialiaqua,ut nonnulliputauerarunt,quod quidum fontes in summo montis cacumirine redundent, cum pluuialis aqua decurrat contra,

168쪽

siculis Sequentia omnia in cognatis quibusudarii rebus con simuntur, Craut ni S, La

vertita exeunt, aut in js, quae in cauernus rec ἰAnutur. Ex it autem ex cauernis uenti,scurio; in sum est, cum tractaretur deuentis, exeunt etiam

putes cir lumina, id quod paulo ante viditatum est, Crbi tanquam repetitum Ili cauernus autem intran C absorbintur nonnunquam lumina, aut fontes, ut est Nilus, Alpheus, Iocuser multi ut , de quibuscum in alijs locis scribit Plinium, tum in secundo bro, ubi de mirabilibrisuquarum docet, Seneca in s. natural quae h. Videtur idem ex aliqua parte accidere Danubio in eo horribiti uortatice,qui elisupra ViennamAulbiae ad Occidentem. Tarentum autem ideo uocari Herculeum a Poeta arbitro quod in D locis ex Hi panis rediens Heraculis diuersatus sit, unde etiam Ouidius Crotonem uicinum ciuitatem appetat urbem Herculei ho piatis . Non enim ab Hercule condita est Croto eda Lacedaemonijs, ut scripsit Ephorus esk Strabonne insexto libro, erculsus uocat Turentum Laα

169쪽

n ETEOR PONT. cedaemonium Scribitur ab eodem authore,quodin Tarentillis terra celabret plumierculis Aerit. lneo conuentum Graecorum lilius mortis celiobrari aliquandobolitum βisse. Item ex ea ciuitate imaginem Herculis ex ma lasippo famini Roamum in capitolium translatum Solinus etiam dicus 'daedificatum tu Heraclidis Tarentum, ita, ut merito ab Herculenomen habeat. EXPOSIT AEAR L. De fonte CormI. Vae cautes sit cornu, c fons ex ea desPLlunc, nonputo esse apud ueteres script

res Sicut nec Praecutiliorum montium a

quibus harethossuram cornu appellatum meminii se liquem ex ueteribusputo. Ego foedera nimhιl meminime legere. Sulpicari tamen facili est hunc locum non procul a Neapoli esse, er nomina illi onus,cautis, e montium esse recentia. agemadmodum ipse de caute dicit. Indigenae uocitant cornu, 'in suis alijsso aris talia musta usurispat Nisi quis uelit hic intelligere montes uicinos

egr Praetutiano, cuiuου Plinius mentionem facit pau&him commutata voce Praeter conieci&ras niis

hil habeo, cur hoc disimulem sata autem describi P hunc

170쪽

EπPOSITIO hunc fontem, utprim situm indicet, deinde generationem eius,postremo addit conclusionem qumdum generalim. Ideo ontes C flumina perennia est quod aer, unde generuntur, sit perpetuus. Porro istiusmodi ontes,quorum aqua guttatim ex rupibus decidit , in quibuidam etiam alijs locis est cernere. Et uocantur ii e Germanis Trompristinen, id se,

aquam suppeditare C tanquam iuuare edulsuidas naturales eorum. Est autem hic locus admodum copiose tractuus per quandam distribuotionem Varia enim oscia,uariae actiones, moatus,vari gestus tribuuntur mini bis,tum in augenda aqua,tu inexercendis ludis,ut infultando,canendo, natando. Atq; haec distributio est generalis: Deciusior est ea n qua tanquam diuidit inter Nmphas natantes lue .s illos gestus. Ex hacparte ausiam amplificationem in e ducit, ubi butitur liquando uorum aliquem in 'picientem ita luden