장음표시 사용
411쪽
D m,morum,uirturiam auctores: bellorum ministros: artium dictatores: scietiarum inventores: sapientiae coditores.Belgae denique matronae faciem unam lono anteferendam Helcnis Indicis universis quod pluribus exsequitur, Merc. yst. adiiboum versus Cardanum. Sane ex coeli Sc regi num diversitate,etiam diversitatem inc
ζ larum nasci,non tantum quoad corpora.
iedet quoad animos & ingenia Levinus docuit de coplexino ιδ. Quod ipsum Insulani cum continentis incolis commune habete quippe qui b. tam virtutes si vilia, certar genti familiaria tribuuntur. De quo apudPlin.lis. .c.a Bodinum in methodo histor. cap. o.&Ccel. Rhodig.us Actio. Mntiq.c.2. Etsi enim pene similis est omnium hominum natura, ut Justinianus ait in
mit. stip. Vel si inter eos considerari solet differentia: intelligendum tame hoc erit de differentia specifica. non etiam quoad differeuliam numericam sive individuale ut loquuntur juxta quam eos& ingenio& natura & doctrina & instructioue longe differre constat ex Linter artificessi spissolui. Quae quide diversitas natur ex diversitate coeli augetur.Ceel.Rhodig.
can. colloq. a. Eo fit ut natio in ea alteri pr stet:& nostra interesse Ulpian. dicat, Satrae alicujus nationem.Prssumpi u enim est, quosda bonos esse, quia natione sunt non infamata,qEosdam malos, qui ex natione sunt, quae magis infamis est l.quodsi nolit.j qui mancipia friadi edict. Hinc proditum est,ex aetate & conditione&natura ingenioq; alicujus statuendum esse, quale artificium doceri debeat L Stichus.la .rilegiu.3.&plerunque robur hominis, aetatem temporis opportunitatemq; naturalem mutare cautam operarum, alibi responsum est. se nonsortem. 26. g. harediis
turae'oc ingeniorum diversiaim re coeli varietate & disparili adspiratione terraruoriri,variis exemplis demonstrasso.Gryphiander in tract. de Insulis c.32.n.6. cum m it eqq. Caeterum, quae novi istius orbis
incolarum bello subjectarum ratio praetendatur alia, si quod fuerint barbari,sive infideles & idololatrae ad melionem vita&fide redigedi 3 Idq; summi beneficii l
co habendum,ajunt:&exinde justam Hispanotacontra Indos belligerandi causam . defendit Joh. Genesius Sapulveda: Cujus Jac. Aug. Thuan. meminit lib. 1 . hist. insin. Eiq; & AUoufGuev de Specul. Princip. c.3 .n.s. & alii praeterea adstipulatur,
ab Hierony. de Crevallos allegati in spo
a8.2lela.Adstipulatur & personatus ille Frideris. Berialiudus, quem nomine AH-dreaeErstenbergeri. furti literarii insimulat Frider. Tileman.in discursu Philologia δείδι. E diverso sententiam illam acria ter&docte impugnat Didac. Covarr.&ipse Hispanus, bellum adversus infideles. eo solum quodinfideles sunt, etia auctoritate Imperatoris vel Papae , juste indici non posse ingenue asserens,&conclusionem istam eue intrepide affirmans, in Apeecatum. de Reg. jur.etu opart. s.Is. nari I. vers. nihilominus er n. a.Nec enim insi-
delitas privat infideles eo dominio, quod in provinciis & regnis iure humano ante
fidei reformatione obtinuerunt.argumeto ejus, quod de Nabuchdonosore legitur : Cui quanquam infideli, ita tamen a Religis vim Daniele dicitur:tu Rex Regues,&Deus ςHς 4.
coeli,regnum& fortitudinem, & imperium & gloriam dedit tibi, Dan. a. Facit quod Clemens III Papa rescripsit:Fidem Christi non habere,qui ad eum non spo-taneus,sed invitus cogitur pervenire.cV. sicut . ex .de Iudaeis & canonicis insuper
412쪽
Met plerique Latii. ct can. de Iudais, Io. dist. Neque enim quispiain bonus potest
esse invitus can.vide nova atque
inaudita est ista praeditatio, quae verberibus exigit fidem ..crano qui aule . distinc Voluntariuenim militem sibi eligitChri
stus. n. non est . q. 1. Quos teXtus etiam
Hieroimus de Caevallos adducit d qua L731. 2 M, Jam quis beneficii loco habebit, aut pietatis nomine depraeditabit tyrannidem illam, in devictos ab Hispanis, insulano xerci-ὸ Cujus detestandam
immanitatem ex arrationibus Tartholomai casei Episcopi Cherpenensis,oculati testis,referenteAntonioBenbellonio
M . d. histori. Atq; eo alludit quoq; Fe
nandus Vasqui tibia ibit r. controverscap. Io ubi quidem AlfonsGuerrerit sententiam se neci probare nec improbare est , non quia non vacet investigare aut scribere, sed quia lictum non erat Hispanodura suiRegis in dubium vocare,ut conjiciendo redita interpretatur Phann Gryphiander in tract. de insulis cap aa. n. σa. Scribit enim manifeste, ditionis &gloriar ampliandae libidine ficti,cui hon litorem aliquam causam praeteXimus. Sic Alexandro Magno alienis Regioni bus bellum inferenti blanditos fuisse assidatores, earum gentium & incolarum ob utilitatem idseri dicentes, quo magis
imposterum cultiorem vitam agerent.
Adversus quos invehitur exclamando: Omitis,humana &pia charitas 'quae naturalis inter hominescognationis jura viola re non veretur ;sed praeparat, & praecipiti manu vesana dirabida, omni genere cla dium, tormentorum, incendiorum, in numera hominum millia quasi fulminibό. ad umbrasCerbeii adigere festinat,urbes , incedere,populari campos,virgines vio lare , senes pueros, foemineumque
longe priora magisque nefanda &detestanda non pudet appellare beneficium t ut non immerito usurpari hic possit illud
Terentii e Erras: tui animisi me esse ignarum putas Et quod CicerU I. c. produdit; Totius injustitiae nulla est capitalior pestis, quam eorum, qui dum maxime fallunt, id agunt; ut boni viri videantur. Α- pertior in hoc Antigonus ille Macedonum Rex , qgi Sophistar cuidam librum ide justitia conscriptum sibi offerenti; d sipis nqui mi homo;qui,cum me videas
alienas urbes armis vexatem, tamen apud ime velis de justitia disserere: innuens numirum, illos , qui bellum inferunt nec posse nec velle justitiae isges tueri. Ideoq; , ego hic longius imorabor. Vereor enim, ne idem responsi auferre possinu, clx od Paulus III. quaerenti, quo jure tot Pro- PaulT vincias teneret O te hominem simpli- rest '
cem, lixit, qui de jure quaeris illius, quod
contra omnium vim tot j in annos possidemus L Itaquo ad Pancitolium redeo.
Sed quia infinitum foret, omnia quae in Novo istb orbe reperta sunt,pagellis hisce meis inserere raded ea tantum referre proposui, quorum a Pancirollo mentio.
nem hic factam vides,Lector. Quorum enumero primum se offerunt ι. Galli, ct Mures Gallinarum, quas a loco Indaxvel Indicas appellamus,ri magnam in America esse copiam a Regionis illius traditurScriptori s.Etsi autem candidas plurimi faciunt Barbari ,ut Alba. plumis avulsis , rubroque infectis colore exornent se atque vestiant: ab omnium tamen esu plerumque sibi temperant.. In Mostambucqua insula q*ae nigris plumis sunt Gallinae' , carne quoquo nigra atque ossibus atris esse dicuntur , . ita ut coctae tetro ac fuligineo colore in mensis appareant: caeterum gustu optimo & au- te caeteros praestabili hospites solere re.
413쪽
i vigat. in Orient. e ... Americis quoque vivas viderit. Mortuae enim duntaXat & 'μ nullus ovorum in cibo usus, quippe cum exanimes ex alto decidunt, ac inVentae a haec pro venenatis habeant. Ideoque non pud istos populos in magna habentur ve- obstupescunt tantum , si quis ova coram neratione. Adversus Solem volant conti . illis sorbeat: verum etiam acriter eum in- nub in aere , nullo terrae , dum Vi ni a attingit. crepant: quod minime ferendum sit, ut Q contadiu. Apodes quippe sunt, sine alis Sina aruisquis gallinam in ovo comedens pullatio- capite tantum & corpore, verum cauda peήι. 4. - nem antevertat. Non magi S tamendm maxime nit,ntes,quq longiores penn
Gallinis sitis fiunt licui, quam de avi- incausta sunt, ulmediocris putentur essebus quae vitam in sylvis agunt: Illas, nes- -gnitudinis, cum corporis mole satiscunque fert impetus, ponere di exclude- sim parvae. Quibus cum eleganter con- re patiuntur ova. At gallinaevicissim pul- venit Johan. Langit descrii tio. Sunt in-losedumis 5 vepribus domum deduc utet; quit lim. ' λιθ n. aves albicam ita ita ut ea molestia careamAmericanae mu- bus plumis insigoes, nuper ex ovisi v s, -- lieres, qua Nostratisrin pullis educandis Egud nos in Europam delatae, Apodes fatis fatigantur. Nec inconveniens huic. quae, cum pedibus careant,mutuo asnple loco fuerat ea commemorare, quae. de O- xu, rostro repando , sese in aere librantvorum excludendorum ratione iR AEgy- pendulh; sibi ipsis incubant, defessae te-pto, Scaliger memori rodidit, Ex neriorem arboris surculum amplecten- ωtat. 6.cap. 2.Nam adCairum inquillar- tes, obla,ngioribus caudae pennis pendum nos construunt, alii alio multiplice, tar- lae quiestunt. Harum duas,marem nempQ nice impolito; in quorum tholi supremi' &foeminam, Dia. Doctori Paludano ad medio foramen est: per quod caloris vis, ornatum Musei ipsius obtulisse se aitLinquae immodica posset officere, subit atqῖ, scholanus , & memini me id generis u- exhalat unimo ignem accendunt tempe- nam non ita pridem videre apud Levini- ratum. Ovorum multas centurias infor- um Hulfum civem Noribergensem. nicum superiore planitie disponui. Matis risi autem simmus illὰ Aristoteles, diebus erumpit turba: . quos illi non nu- Q geni humanum ingenio seuperavit .mcro,sed inensura venales habent Mo- σοmnes diolum statuunt sine fundo , quem ut co Perstrinxi eluae; mortis uti atherem Selyserunt,toliunt. . Neque haec fabula est, , illos enim versus a Lucretio ob 3 dcEpi aisia. ait: sed fabulae illi ipsi qui negant. Deva- curo sito scriptos, de Sta gyri Peripateti o. iisistisνriss autem avium Americarum generibus corvin antistite usurpare mihi liceat in a- videaturJoh. Lerius in historia inavigar. - vium genere ullam reperiri negat, quae xn Bra iliani cV. II. quibus addendum o- pedibu estituta sit: cum &hirundinesmnino est, quod derata&Inusitata Avis, am A sive kέψια. ι, secundum eundem pe-pukherrimae forma, quam Moluccarum des habeant, quamvis pilosos, & ita mi
incolae vernacula lingua Monoco diata nutos: in hiscarere videantur : Contra
quasi Dicas Avem De Lusitani Passaros rium tamen docet ea, de qua agimus,aVi de i , Latini Adiem Paradisi vocant , at cula, Sed& traditum est a rerum Indica- pulchrittidine plumarum, alias avium 1 rum Scriptoribus, in Mexicana regione plumas lecore exsuperantium. Iohannes, existere aviculas , onzones dictas, quae&Fi Miri Hugo Linschoten inMoluccae insulis A-- ipsae pedibus careant, &rore tantum via' vestias reperiti scribit: quao tamenn o' Mai:ex quarum pennis Chinenses arti si
414쪽
ciosissime picturas concinnant.atque hqc quidem cum eaMonocodiais descriptio-diata, an pe- ne conveniunt, quam ex Melchiore Gui dum cur- landinoSimon. M ol.retulit l. I. Her. can. colloq. O.' χoI. seq. Sed errorem istum quoMonoco diatas pedib.currere.ideoque cotinuo volatu in aere gyros ducere,
creditum fuit hactenus) Batavoru nobis diligentia detexit,a quib. accurata inspectione, pedum vestigia deprehensa sunt. Nec inMoluccis,sedJapona insula,paulo
magis adorientemsita capiuntur. Captis incolae non pedes tantum, sed magnzm corporis partem praecidunt, ita ut praeter
caput,collum, & pinnas nihil reliqui fi lircutem deinde & pennas singulari artificio
conglutinant, & totum corpus ad solem exponunt, cujus calore exsiccatae partes omnes ita coeunt, ut a natura ipsa factae
videantur.Ita impostura etiam quando q; miracula fingit, & vel oculatissimis o trudit,prout C asparus Ems lib.I. Mauritiadoso 331. merito coqueritur. Illud de ave ista in confesso est,ex maris dorso fila gemina,nigra,cornuum instar,utrinq; in rectum extensa prodire: quorum usum peritiores rerum Naturasum esse existi-air, A mat, it foemina, dum ova parit, in eodem si riseriptio. dorso cavitatem eisermate, istis vinculis mari alligetur,atque ita in ipso pullos excludat. Ab hacAve elegans desumsit sy m-bolum doctissimus Joachimus Camerarius,JoachhmF.Ont 3. Em Hem. y quod in eos optime congruit, qui rebus terrestribus ac caducis spretis atq; contemptis, ad coeleitia &atteina semper toto an Imo se convertunt: juxta illud N Zlangeni, ex Graeco ita Latine redditum: Sursum unιme s e la, terrenaque spernito
Ex quo consectum estC amerariiEmblema, quod sic habet:
Eetices nimiui quorum super athera metes
Memoratur in Brasilia quoque magna otia
Avium marinarum copia esse, quae prae-rm .dam e mari pro victu habeant, litora incolentes , ob innumerabilem piscium multitudinem. Hae adeo sunt cicures, ut supra foros funesque navium, imo etiam humeris ac capitibus Navigautium insideant, & manu capi possint, alatis devolantibus piscibus maxime infensae. Sunt autem volucres illi pisces haleci valde miles, paulo tamen & longiores & rotun--iutidiores: habentque sub gutture paleolam, ter. alis admodum Uespeii lionis toto corpore contextis porrectisque; sapore a tem suavissimo & probatissimo. Hi nusquam tuto possunt agere. Nam cum iamari degunt, albacoras pidonesq; ali e piscibus habent inimicissimos. Sin subvolando periculum effugere tentat, prae sto suntAves illae marinae, a quibus gregatim in morem alaudarum sturnorumque advolantibus capti devorantur. Volat autem pisces illi ab aquis ad duas aut tres ulnas elati, siepe etiam ut volatus ille hastam altitudine aequet ; longitudine centum passus:sustentantq; se alis madefactis.Siccatae enim jam ulterius volatum negant: quem tamen repetunt unda mersi. Johan. Lerius cap.3 &Linscholanus capi.ρI. Sed Chlae I
hac tamen piscium captura, quae a Mari-
nariis fit avibus,toge jucundior est illa pi-
scium capiendorum ars, quam Chinensi- bus oblectatiois ergo usitatam intelligo. Praegrades ac domesticos habent corvos, ejusmodi praedae assuetos. horum colla
nodo ita laxo costringunt, ut nequaquam interclusa respiratione, cibos tamen trasmittere ac deglutire non valeant. Ita e caveis dimissi, admirabili solertia sese ina quas immergunt: pisciculos minuὴosorec Oceptos, majores autem rostro comprehensos,domum, unde abiere, identidem referunt,quoad solutis omnino faucibus,
ad satietatem ipsi quoq; pascantur: ut est pud
415쪽
apudIob.Petrum Masseium,histor.Indie. rati scit. ab amicis & cognatis tanquam
nuntias ad se mitti: Lerius c. II. non secus atque Pharomon Francorum Rex aves praepetes proDeorum habebat internuntiis: obaugurandi,credo ritum veterem Scstudium , quod praeter caeteros Galli inprimis calluere: ut ex illo Sidonii tib. Nmin. cap.f. colligitur: Sidera Chaldaein sinessalus elicit fibras, Fulgurapi Thusivi novit , sigramma ci
lib. I Porro volatiles illi pisces faciunt,ut mi nus mirer, et lana cancros & pisces terrestres rcperiri. De Cancris certe ita Lerius cast. ι i. n D. Habet quoque, inquit, Americana regio Cancros terrestres, qui turmatim ad maris litus& palustria loca conveniunt;sii quis ad ea loca accedat,hac illac fugientes videat. In truncos arbΟ-rum rauicesq; sese recipiunt,e quibus extrahi tuto non possunt: digitos quippe & Si lacia sortes sapiunt ,si moesta volats manus comprimentium forcipi bus com- Fata loquuntur aves,oe . primunt. Marinis longe sunt macriores; Sane praeter ea, quae de columbis ex& quiajuniperas redolent radices, pala- Amphitheatro domum aRomanis missisto minime graIi. Pisces vero terrestres, erudite & docte scribit Lipsius: prodi- qui &μxatiles dicuntur , quoda; tinet, tum utique cst, illarum ministerio Tur- Aristoteles libro de Rel iratione, memo- earumCaesarem ex vagis & spaciosis insum rite prodidit, inveniri pisces fossiles, qui lis brevi temporis spacio certiorem redi mobiles intra terram degunt.QuemPhi- di de omnibus, quae per universum gemlosophi locum Interpretes alioqui sicco runtur imperium. Per totam enim Tum pede pertranseunt, non animadverten- ciam aluntur columbae: quae annulo S petes, quae de his piscibus in literas retulit dibus adjunctos habent:hat Bassora acA- Theophrastus, qui in libro de Piscib. tra- leppo Constantinopolim feruntur : dc dit, in Paphlagonia effodi pisces gratissi- contra. Ubi autem negotii ratio postumos cibis terrenis altos scrobibus, in his lat, epistola annulo adfigitur , emisia ad locis, ubi nullae restagnant aquae. quem- vo 'atum columba. Illa celere tum pennλadmodum eum locum expressit Plinius suetos repetit lares, & rerum Internuntiaob.ρ.cap. II. & Polybius lib.3ή Historia- epistolam ad destinata loca fert,confectis rum, citate Athenaeo lib. I.principio, G ita brevi spacio mille milliaribus. Muiarat, in ea planitie, quae est inter Pyrenaeos modi columba in India se vidisse testatur montes, & Narbonem fluvium,copiose Joh. Hugo a Linschoten, in descriptiovo e terra erui pisces,esui suaves.Similiter& Insaia OrmG cap. 6. Tal; s fuerit colum- Apulejus in Apologetico gloriatur, quod ba Aratullae a Martiale descripta Digr. in Getuliae mediterraneis montibus pia 32ib. I. detractat Frontinus iso. 3.si rara sces invenerit. de quibus plura videri po- gem. de columbis per Hircium c u literis terunt apud Mel chiorem Guilandinum, ad Brutinum Mutinae obsessum missis,
intractatu de Tapyro, membr. . mih o
illud observatione dignum est, esse in America aves quasdam columbi magnitudine, colore cineritio , lugubri voce, quarum cantum sive gemitum Barbari ubi plure de mittendo &recipiendo nu cio. Mirrhesdigyptiorum Rex Corni
cem nuncia habuit. Allian. lib. 6 animal. cap. 7. Alex.ab A lexandro lib. I.Geniat. Her Lap. ar. Et Plinius refert Caecinnam hirundines habuisse vi ctoriae nuncias. Lia noctu praesertim intentissime exaudiant; psius i. 2.Saturn.c. o. Atq; tat in hac rena
416쪽
elegans Anacreontis carmen., de colum ibanuncia. , cujus initium Amabilis collumba Quo pertinet illud Salomonis E clesiaest. ro. ὶΙn cogitatione tua Regi ne detrahas,& in secreto cubiculi tui ne maledixeris diviti , quia &aves coeli porta--bunt, vocem tuam , & qui habent pennas , annuntiabunt silentium. Inde que est puto , quod Angelis alae attr1- νβ μζbuantur, quamvis corporis sint pertes. ni. Etenim alas habere dicunturHieronymo in comment .a. o. propteLVeloeitatem,& celerem in cuncta discursum. quae ratio haud dubie vera est. Etenim vento alas, quoque adsi unt, ob eandem causam: quod docuit , & Scripturae testimonio confirmavit idem , quem modo nominavi;Hieronymus.Sic enim scribit:Neq;
illud quod de ventis dicitur υα ιυ Qui
ambulatseuper penses ventorum oec. vere ventos juxta fabulas poetarum 3 pictorum licentiam , pennas. habere testatur: sed celerem in cuncta discursum Edeadem credo ratione plerisque simulachrisDeorum,ut Victoriae,ut Fidei,uibamae, veteres Romani adfingebat alas, ut Deos statim praesto esse indicaret Ennius .ficies alma apta pinnis. Sed Sc alae , quas poetae Mercurio tribuunt, aliud nihil quam c Ieritatem ac diligentiam in obeundo munere significant; quemadmodum recte.&erudite annotavit Joh. Drusius lib. . observat. c. ιρ.Quod ii quis alatorum Angelorum pictura adeo oblectetur, non ine: pte fecerit,ia candidam h is attribuerit v - ἡ .m stemmam & in sacris literis Angeli sem- messis cau- i per apparuisse legutur candidati, id quod in t illorum cum innocentiae, tum beatitudinis est argumentum, vel Pythagora quoque auctore, qui ad natra boni doc bat album pertinere, & nigrum ad mali. Quo spectat illudo vidit /1. Metamorph. Mos erat antiquis, niveis atrus lapisiis, His damnare Reos, illis absolvere cu=β. Et laeta atque auspicata vocari alba, docet Erasmus Chil I.cemur. I. adag.7J. Si qui gloriosae Christi resurrectionis priniuHi erant testes atque praecones Angeli, albis vestibus induti dicuntur Sc ornati. Nam i & Matthaeus Angeli illius i se nivis im: star M, ἡό fuisse scribit cap. 2δ. Marcus cum stola candida amictum perhibet cap. in Joannes duos Angelos candidis vestiabus indutos fuisse testatur c. go. Et Chfi-:stus ipso in monte Thabor vestitu candido , instar lucis; sive nivis, sese discipulis suis conspiciendum praebuit. qiii habitus
cumpuritatis , tum victoriae,atque beatutudinis aeterne fuit symbolum. Quo sensui illud oca 3 exaudio: Ambulabunt mecum in albis, qui digni sunt. Qui vicerit, sic vestietur vestirnentis albis:&non delei bonome ejus de libro vitae. Et c.26. Martyribus dantur albae stolae, ceu insignia il-uorum victoriae , libertatis atque beatitu- .dinis. quaevictoriae etiam per equum es- lictori bum, cui eques corona insignitus insidet, ρεπιν. inducitur: non secus atque illo irgilii
mondentes campum late candore nivali.
Etsi enim Anchises hoc de bello interpre-tMurtabella armantur equi,bellum haec ammenta vinantur:paulotaetrien phstiis pacem candidam significari ait,&victoriam latenter portendi , ut Servius interpretatur, allusione scilicet facta ad quatuor iulas equos candidos, triumphalem Currunt apud Romanos ducetes. Sic certe e- . qui illi albi. Zach. o. v. 3. Hieronymo in- terprete,Maccabaeoru sub Antiocho R ge victoriam, aliisJudaeoruni felicem sta- . tum sub Macedonibus, aliis bonos ange
los significant. quod & docte & plene
. pertractatum habes apudJohan.Guillelmum Stuckium lib. a. Antiquit. coxvi via c.ao. ab isto aute albi coloris symbo,
417쪽
Io, sive innocentiae, pietatis & integritatis argumeto pro manavit haud dubiae, quod candida velamina fidei a veteribus fuerint areributa, Symmachus diserte scribit bbro . Epist. δ a. quod Horatius libro I. Odest. Fortunam ita alloquens expres- Ab serat. m mme. Tel es, Gr albo rara fides colit
Sed&canam fidem vocatVirgil. I. Eneici. illo versu
nasides ct Vesta Remo oum fratre Qui-
Quam tamen Antiquam interpretatur Nonius eodem sensu quo idem notat, Varronem appellasse veritatem Canam Attica Fhilosophiae Alumnam. Servius 8 v eana. vero adjicit, Canam fidem dici,vel quia in canis homini b. inveniatur; vel quod manu albo panno involuta illi sacrificaretur; ut nimirum ostenderetur quodam aenigmate,Fidem secretam esse debere, ideoq;
velandam,&ut arcanam,tegendam: sicuti relatum est a Jureto in Notis ad Symmachum Ep. a. lib. I. 9 .υ eoaelib. 8c Gualtherio apud Horatium lib. I. carm. Odegi. . diibm In i Adeo autem avibus ut e diverticulo, inme oble- in viam redeamus oblectari solent Indi, Π μ . ut harurn cantum inter praecipua luxus genera reponat, quae quidem Indici praesertim Regis luxuria, quam tamenBarbari magnificentiam interpretantur, tanta est , ut gentium reliquarum vitia facile transcendat. Siquidem ubi visendum se publice praebet, apparent argenteiS thuribulis ministri perplures conspicui. Itere se Indici universum, quo vectatur, odoribus va- ' poratur.Ipse aurea gestatur lectica, margaritis hinc inde propendentibus. Amictus auro interlucet, ac purpura lecticam obmuniunt coiporis custodes, e ramis cantillantibus aviculis, quas ita demore imbuunt, ut inter seria instrepant cantu. Pancirost. lib. 2. Regiam auratae suffulciunt columnae, auro vi te caelata obambiente. Inter haec avium,quibus praecipue oblectantur,argenteae nitente iligies. Regia nulla non hora
volentibus patescit, Ubi capitis curat &ornamento incumbit; tunc admittuntur
legationes,&redduntur populis jura. Odoribus perfluunt liti pedes. Si quando
in venationem prodire collibuit,ferar leporariis occlusae inter pellicum vota &cantus transfixae conficiuntur. Hic illis non contemnendus labor. Si longior incumbat expeditio,cilrru vectantur, quem instrati auro elephantes ducant, assectantibus agminatim pellicum lecticis.Subsequitur & Regina;sed seorsum,nec minoia ne luxu.Ubi somni tempus appetit, regem vino gravem dormitantemque cubiculo inferunt pelliccs,noctium Diis patrio ri
. Mures Indici Mures duorum potis et δε- simum sunt generum . Aut enim domestici sunt; aut sylvestres. De domesticis illis bestiolis,penori infestis, omniaque corrodentibus , nihil hic attinet dicere, eo quod omnibus plusquam notae sunt.praeterquam, quod etiam docilitatem illis inesse legi. Murem enim Albertus pro com- Horum perto ponit,in conviviis candela discum- docilinu.
bentibus praetenta Lychnuchi mi nisterium praestitisse, ut credere jam possimus, Simiam olim latrunculis ludere didicisse. quod Castilionius in suo Aulico prodi dii ; & Elephantem literarum Graecarum rid i ' ductus in pulvere scriptitasse:cum& - un. nocephalorum quoddam genus literas callere existimarini AEgyptii, seq; illis obharam cognitione cognatos esse. Simulac enim Cynocephalus in templum inductus erat, eorum titu educandus colendusque sacerdos illi albiolum, calamum,& sepiam adponebat, exploraturuS, an ex eo genere esset,quod in cultum recipi de e borct:
418쪽
beret: quippe si quid scribendo cognationem suam approbasset : ea de caussa Mercurio sacer erat,qui literarum omnium auctor habebatur. Pierius lib. F. Hieroglyph.in C noceph. Quinimb inter caetera animalia bruta,quae nimis superstitiosentia AE- colunt AEgyptii, AElino sive His tantumr peto is tribuere,ut in eos, qui alia quidem anil malia sponte volentesque interemerant, decretu fuerit capitale luppli ium. Quod si casu aut certe nolentes fecerunt, scelus' praescripta melota posse expiari putarint. Sola Felis inter quadrupedes; inter Avitianis nominatim excipiuntur. Has nolens volens ve qs letho dedisset,crimen nonnus capite luebatur. Cujus rei tanta religio fuit,ut Diodorus a. Bibliotheca , fido atq;
oculos suos in testimonium adducat.Cuaetate Ptolomaei inita nuper amicitia cum Romanis,Romanus quidam,praeter animi voluntatem AElurum occidisset, facta impressione AEgyptii agminatim ejus domum obsederunt , eum ad poenam poscentes: neque magnitudo Romani nominis,neq; amicitiae recentis necessitudo
ei satis praesidio esse poterat,ni Rcx Praefectiq; Regii eu magis praesenti periculo subtraxissent, qua deliberassent. Quod si
fato,aut natura diem obiisset aelurus,universa domus non secus funesta fuit, ac sint ιι b. p terismilias cecidisset.Neque modoAS- - ρνο m. gyptii, Verum Arabes etiam aelurum, &entis. eam quidem auream pro Deo habebant in Rehadita. Nec sane mirum:cum
ritu naturae numeros Lunae ostendat, &lunaribus incrementis oculos etiam habeat grandes. Quidὸ quod PE pus nobilis ille fabulator, puellam fuiste aelurum scripsit,& quidem ita praestanti forma, ut invidiam in se Veneris concitarit. Qua Venus percita pristina formam abstulit,
novam intulir, nec eam tamen degenerem aut deformem , utpote quae vegeta
atq; agilis sit, & Leonis formae simillima. inae in AEluri sue Felis commendati
nem literis ita prodidit CoeliusCalcagninus lib. . E.3δ. Quem quide Apologum de Fele ipse etia Erasinus ita recitat, quod sci Venus eam belle adornata in pedissequarum ordinem adsciverat, ac satis apte doec mure e cavo quopiam procurrente ; declaravit sese nihil aliud esse quam Felem: non secus ac Simiae illae ab AEgyptio Rege ita institutae, ut saltandi rom perdiscet et. ut cum nullum animal ad figuram hominis propius accedit; ita
nec aliud actus humanos aut melius aut
libetius imitatur Arte itaq; saltandi pro . m 4 s itinus edoctae, saltare coeperunt, insignib. indutae purpuris ac personatae. Multoque jam tempore in ,jorem in modum placebat spectaculum,donec a spectatori b.fe- cetus quispiam nuces, quas ciaculum in sinu gestabat, in medium abjecit. ibi simiae, simulatq; nuces vidissent,oblitae choreae,
id esse coeperunt, quod ante fuerant acre- .pente a saltationibus in simias redirent: M tcontritis'; personis, dilaceratis vestibus, 'pro nucibus inter se dimicabant non sine maximo spectatorum risu, ut est apud E
Calcagnino concludam: Alo ego inquit,aelurum,qui adversus mures soracesq;perpetuos Palladis,ut Homer. scribit. Id est Musaei ac Bibliothecae meae hostes excubet & stipendia faxit,genuinae sisteret naturae impetu Mordaces morsu holitud consumere mures Invisum ct domibus perdere dente geus. ita enim Catum describit Petronius Afranius; cui non delitias modo,aitCalca g. verum et,si gratus esse volo,dimensum &animae authoramentu debeo d ep. 3δ.bb .
Sylvestres autem Mures intelliguntur ιserae illae bestiolae,pellib. tantopere com-H- 'mendatae, quo in genere suntMatres ct Herme ,ni,quib.nobiles hyberno tepore pellitas gerunt pecias. Senec.lib. I F.ρI. Num
419쪽
, Num hodieq; magna, inarum pars tero gis vulpium induitur ac murium: quae ta-
,, etu mollia & impenetrabilia venti suntλο &Iusti .lib. a. ita de Scythis scribit:Lmaeq;
usus ac vestium ignotus,& quanqUa continuis frigorib.urantur, pellib. tamen ferinis aut muranis vesti utur. Hodie quoq;
e Scythia, gidissimisq; regionibus lautissimas pestes Muriam afferri Magistanum hiberno cultui, vel pueri sciunt: &Adr. Turneb. meminit lib. II. Advers. c.
U. Atq; pellium istari m usum etiam Chine libus familiarem esse, Jo. Pet. Maffeti stibo .histor. Indic. testatur, du Chinenses vestimenta per hiemem preciosisMurium Scytonicol ii pellibus, quas vulgo Marias
velZob simas vocamus,calore admodum
suavi, & ventis impcnetrabili densitate suffulcire ait. quibus tamen haud scio an non & cuniculorum pelles in Batavia sua
merito exaequandas putarit HadrJunius.
c./s sol ao'. Sunt qui opinantur, Murum illum peregrinum ab Hieronymo quandoque dici Afuscum, qui in delicatiorum usum habet:rr.Mam Muscum, id est, ,murum parvum indicare. Sed hoc odoris genus Priscis fuisse incognitum, vi Hermolaus putat. Nec Muscum dici, sedo mochum,Haberi autem ex arboribus a- μ rentes pannos muscoso villo, praestantes
odore: quod genus Bryon dicunt Graeci,
nos Muscum. Moschos autem apud Aetium & Paulum capreae sanies creditur, quam Dorca dicunt, ex umbilico aut vomica.Nam circa umbilicum solet temporeNovilunii huic capreolo,siive capree Indicae quam Scaliger vult Gadelam esse
abscessus quidam protuberare:qui maturus vel sponte rumpitur, vel ob quendam pruritum terrae aut saxo affrictus, saniosum humorem emittit hinc a quibusdam
pus aromaticum vocatur evacuataq; hac
vomica rursum sanguinem quasi me, stetitum colligit, & iterum suo tempore
emittit. Existimant autem peritiores, hunc tam pretiosum succum capreolam illam producere, & tanquam liberalit te uberiore compensare quod accepit, propter pascua odoratissima herbarum, quae insataginem convertantur, & hunc odorem illi concilient: ut est apudJoachimum Camerarium Symbolor. cent. 2. blem. H.Sine in India maximum Mo- eolle ias hi proventum esse, inter omnes conve- eis.
nit, cujus historia ita describitur a Scaligero, Exercit. a/.In regno Peril inquit Gage, simile animal album est: cujus ex inferiore mandibula aeque dentes utrin- λque singuli exseruntur. Sub cujus ventre fit singuinis collectio in tumorem; quod apostem a Graeci vocant. Capta fera, eam partem cum corio simul abscindunt. Quae inter secandum guttae sanguinis essivunt, caduntque; eae pro MO-scho optimo atque excellentissimo aut excipiuntur, aut colliguntur. Hujus minimae portiunculae beneficio ad caeteri
cruoris condimentum utuntur. Ubi secuerunt,hirudines admovent, tamq; diu, quo ad earum suctu cruor universus cum ipsa vita detrahatur. Eum sanguinem eX- siccatum, atque in pulverem redactum,
prioris illius per pauxilla quantitate,viribus vere efficacissimis perficiunt; quippe centesima satis esse produnt.Tum illud in folliculos hoste, qui ad nos importantur,
inditum servant. Adulterationes aut sinceritatem ita vel deprehendunt Vel prO- Eimpra bant.Sincerum narib. admotu illico san batio. guinem elicere, &c.Porto alia rursusMo- a. Moscialchi proventus ratio a Regni Chinensis Q 'Gtraditur Scriptoribus: quae sic habet. Bestiolae ibi sunt vulpeculae, aut catellorum magnitudine atque imagine. Hae ad nece verberatae ac plagis mollitae putrescunt sium carne pariter &sanguine. Tunam
420쪽
uncialesque pilas sive crumenulas conficiunt, quae filis undique consutae venduntur. Caeterum optimum ac praestantissimum Moschi genus ex testiculis horum animantium colligitur. Alterum etsi Moschi nomine & ipssem prostet,eandem tamen virtutem non habet. Unde Climenses, omni in re ut sunt elegantissimi, ita &crumenas has rotundas testiculorum forma essingunt, quo Acilius ementibus im- ponant. Animal ipsum naturali instinctu,
ligat,de fuga alias desperas, eosdem dentibus ac morsu avellit, &in Iytron veluti libertatis abiicit. Ita occupato collectione testiculorum venetore necem aliquando evadit. Quod ipsum & de Fibro sive
Castore proditum accepimus, quem urgentibus venatoribus & canibus sibi ipsi partes genitales amputare, gnaru se propter ipsas peti, cumGraeci tum Latini tradiderunt i .icet Dioscorides S Sextius quidam apud Plin. & plures etiam recentiorum hoc fieri posse negent,propter testes ipsius spinae admodum inhaerentes, ut exinde dubia reddatur eoru a senten- is fidia sum illius , tum aliorum quoque tabo=ι, i animalium invidia, qua laborare putantur,id fieri existimant: Sic enim stellio, invidens, ajunt, homicium utilitati, deglutit exutam pellem, quae morbo comitiali laboranti auxiliari dicitur,sApuleio credimus in Apolooia, &quae ibi adnotavit scipio Genii is n. 1 2. Sic cerum dexterum cornu defodit, bufonis venena alia- que multa perutile. devorat Hippomanes ex pullis ad nescio quae utile. Phocatapienda,evomit coagulum, quod etiam eomitiali morbo medetur. Tcrrestris E-ehimu pellem urina inquinat 3c corrum
pit. ωnx desedit urinam, quae ad sigillar& alia res prodest. Caeterum animalia haec per invidiam non sacere; sed homi-
i e propria sua opinionc hoc crimen ib
i is adfinxisse patet.Unde enim brutis animalibus tanta scientia, quam homines multo labore vix discunt. Phoca quidem, timore forsan turbata coagulum emi tit , de stellio pellem deglutit a Natura,
quemadmodum canes & sues & pene omnia quadrupedia. Comedunt enim a partu partus involucra seuMembranas. Echinus timore, vel alio quodam naturali adfectu urinam mittit; sed non ut comrumpat pellem. Multa alia fiunt a brutis quorum rationem reddere no possumus: ut quamobrem gallina cum pepererit paleas circumiicitὸ quare canes elevato crure urinam mittant Θquare capra, cum Leryngum comedit,sset,& alias stare faciaspquodque de Lynce & cervo narratum est, eodem modo dijudicandum sicut ex Theophrasto haec ita decerpsit. Photius in Dabibis: thecasLII7- seq. Chinen - abis es multa sane versutia id odoramenti genus quod Moschum vocari diximus,uendunt.Jecinora enim boum seu vaccarum siccata & contusa admiscent,quibusMoscho imbutis crumenas impleant.Et fraus co idiano experimento agnoscitur. Moschus si tempore corruptus sit, & odoris expers,crumenulis eximitur, ac in mortario tunditur minutas in partes: deinde
puerili urina adspersus, ac plumbeae ollae inclusus, obturato probe ore, pristinam Gdoris virtutem si modo aliquis etiam vigor subsit, adipiscitur. Johan.Hugo a Lin schoten cap.u 27O. Feles quoque nutrit India, Zbetum, A alba ive Ambarum ferentes, unde& nomen Catorum Zibethinorum fluxit, qui ad nos etiam vivi deferuntur, &cum ipsi, tum pelles eorum in gynaeceo summis habentur in deliti is . Nascitur a tem Zibethum in posterioribus animalculi crumenulis, loculis scilicet genitalibus exactum ,ut Cardanus putavit: quem Scalig. refutat Excrcitat. au. c.a. ineptire