장음표시 사용
541쪽
TIT.cusent comatum. Eodem jure absolve- Simque inus Simonem, Magum illum insignem, hi 'gq- & Chiisti plagiarium, quem etiam--, 4 hoc est, comatum fuisse constat:&am histio. illum Divorum contemtorem Mezenti tium Virgilianum, cui comti tribuuntur capilli. Quibus addatur unoculus ille P.lyphomo. Polyphemus, laudans hirtas virili in corpore ictas: ut tam huic, quam alteri illi fides fiat proverbio, quo dicuntur labra μ-les habere lactucas. Sane in Capillatos& Comarum nutricones gravissima exstat
D. Pauli reprehenso I. Cor. II. vers. I .
Nonne, inquit, natura quidem ipsa docet vos, quod Viro, si comatus sit, probro fit: cotra Mulieri; si comata fuerit, decori sit peo quod Coma pro velamine illi data sit. quam in rem plura videri poterunt apud Hacli ianum Junium, in eligantissimo tractatu de Coma: praescrtim vero car. . . Ubi praestare docet, carduam s tui cantium crinium syvam tondendo resecare, quam inutili C omae alendae studio divexari. Ad adagium porro istud ait: si1sse vide tur Eneas Platonicus, summae Philosophus integritatis: dum Euxitheum intro ducit Theophrasti commenta deludentem, qui dictitabat, animas relicto humano corpore, id genus bruta sectari,ei Dque inhae ete, quorum opera visae fuerint γρεrbolin imitati. Nam ut Hyperbolum quendam MuscMn. impudentiae notaret, inquit: Musca item trahet Hyperbolam, quippe par si tu triusque impudentia: ac si diceret, Dignum x μβε .su esse patella operculum. Per Muscam e- ' ρο nim hominem importunum & imprudentem hieroglyphice denotari, Joh. Pierius
docet lib. 26. Quantumvis etenim hanc saepius&assidue expellas, Zca te submo- Vere contendas : tanta tamen est impudentia , ut identidem redire, & infestare te nime vereatur, nullamque tuorum commodorum rationem habeat. Sive loquare,sive dormias, sive bibas, sive cibum VIII. 7 7
capias,sive legat, scribas parata semper adstar, ut in iaciem insiliat tuam,infestat,importuna, incommoda, nulli rei nisi fastidio de se concitando idonea.
Qua quamvis de pelle viri sit De re-
ut est apud Homerum. Q Hospestat Plauti jocus in hominem curiosulii , & ad omnia advolantem, Mercatore;
Musia est mem pater, nihilpotest illum
clam haberi. Nemicrum, nec tam profnum quicquam est. quin adsit ibi litico. Hinc apud Ciceronem a. de Oratore,ridicule dictum de molestissimo. Juvene: - . bige AEGIctu puer.quanquam frustra, Opi Mis .nor & incassum. Nam & apud Athenaeum Hegi sander narrat, cum Alexander dixisset, te morderi a Muscis sic vocabat . PAErositoso jumq; conaretur illos abigere: Cinesias unus ejus ordinis, qui forte aderat: professio, inquit, aliae muscar siticulosae magis urgebunt te,semel gustato tuo sanguine. Referente Erasmo Chil. . cent. 7.o g 3. Unde muta vulserbam scite appellatJal. Caes. Scaliger, teste Taubma .au Epidicum Plauti act. a sce. a. verb.
e Iebo. Mihi quidem hercle meditanti haec &scribenti plus quam molestae sunt.
Ideoq; M ivron illum Muscarum De- MuqeνMaum, cui ab Eleis ad avertendam pestem li- μιν u Deus. tarum legimus apud Plinium ubrito. ς'.ay. semper eis iratum imprecor. felicissimis interim depraedicatis Montis Carini Incolis: apud quos nullam omnino muscam comperiri idem Plin. prodidit lib. a I.
Nec verd absimile Parcemiat isti est, quod adagij specie itidem usurpatur: Ua- mrasequitur vibram. quo Ausonius inpra
'tion Technopagni' usus fuit, cum ita scrupsit: Ut invetere verbo est, sequitur Va-
542쪽
ra vib: am, similium nugarum subtexo nequitiam,&c. Quo loco vetus glossa Varam & Vibiam duas exponit perticas, inter se colligatas, quae asserem sustineant. Rara igitur significabit perticam ab summo furcillatam et Hibia autem perticam transversam, quae furcillae illi imposita est& colligata. Quare si vara cadat ,& Vibiam cum illa cadere necessiim est: ut ex Vitruvio tui. o. v. q. Joseph. Scaliger recte interpretatur lib. I. Ausonian. licition c. II.
Proverbium id quadrat in eos, q ii cum uni vitio indulserint, deplorata omni verecundia & prc fli gato pudore ad alia praecipites feruntur, quasi omni jacta bonorum alea. Cum quo plane convenit, quod Hispanis in hoc sermonis genere argutis, familiare esse idem monet Scaliger. Eonuisse euius dem quippe sensu dicunt, Funusquutiuot situlam. Usitulam. Cesn enim situla decidit in puteum , & funis quoque, quo illa apta pendebat,sequitur, Nec dissimile his multum est, quod similes habere labra lactuca, dicimus asello carduos comedente: & quod ipsa oleia olla legere dicitur, quod posterius proverbiali sententia Catullus usurpavit' de Mamurra,quem ob nimiam libidinem, ad infamiam usq; Meutulam appellat,hoc
Mentula moechatur, moechatur Mentula: certe
Hoc est quod dicunt ipsa olera olla legit. Dicitur proverbium in eos, qui, quod se
facere opol tet, faciunt:ut cum libidinosus& salax scortatur & moechatur; ebriosus putat. Olera enim in Olla coquuntur: qVae, cum eis repletur, ipsa legere videtur, id est colligere. Mamurra igitur Formianus, adulter & nequam, cum moechab citur, id faciebat, quod Nebulonem facere oportebat. Hadrian. Turnebus is . Ai
Ampana re'rta suerunt circa annum CCCC. a Paulino Oscopo Nolano. Est autem Nola Campaniae oppidum,in quo Augustus vltim cum morte commutavit. D' fuerunι Campanae, quia in Cimpania inventae. Dictae ct Nolae, a loco, in quo ρrimum fuerunt factae. Harum n aximi μου est ea rum quippe beneficio hora eiram procul auiiuntur sive noctu in kcto cubamin,
siυe interdiu ab horologio procul indissei, siud etiam nubibin obduiam sis
aer. Antea veto uecessaria erat Copclydra, uisupra dixin, us. Praterea iuvitant nos ad diυina officia: exorto incendio auxilium sunt . secum ad arma δε- ventum est, concilium Civitatis convocant: uι Sι solares ad section Iste queo. randas ; Iudices adfus Litigantiuem dicendum ; ac us uno veν bo dicam, omnes
actiones publicas intimant: or De his videri pessimu , quasi depra diti.
V ligaris error est, quo Paulinus Episcopus Nolanus, Divi Hieronymi qualis,&sanctimonia vita spectabilis, primus in suem Ecclesiam Cambanae usum invexisse creditur: quasi priori seculo ignotus ille fuerit. Verius namque est, Virum illum sonetissimum Gentilium sacrorum abusum correxi sic, & ad pia munia transtulisse, ut nimirum ejus strepitu exciri possent semotius habitantes ed con
543쪽
ciones precationesque Caeteroquin enim j isdem, quibus hodie usibus deputatas fuisse priscis quoq; seculis Campanas, Hadrianus Junius diserte docet tib.3. A.
ut hodie etiamnum moris est, ita & olim si quis e vita excessisset, aera Campanaequae pulsabantur , ut per vetus Theocriti Scholiastes annotat: quod eo sono averti credebantur spectrati Daemonum ludibria. Magicas certe incantationes Campianae pulsu inhiberi,non obscure indicat Tibullus,cum ita canit:
Et faceret, nθn ara repulsa ent. AEris enim tinnitu credebant fieri, ut ne magicorum carminum sonus ad Luna perveniret; eamq; hoc modo laborantem
adjuvari. Quo sensu accipio illud Statii Papini), nebaId. .
- attonrtu quo tres avellitur ainis Solis opaca Soror, procul auxiliantia gentes
Ira crepam,fustrassi timent. Quanquam Junius locum illum de vi hostium ingruente intelligat, cujus indicium aeris Campani tinnitu datum olim fuerit. Hinc Livius: Campanorum, inquit, multitudo cum aeris crepitu, qualis in defectu Lunae sieti nocte fieri solet, edidit c morem. Sane deficienti Lunae crepitum dis sonum auxiliari, etiam Plinius innuit lib.a. Naturati histor. cap. a Idque Temeseo aeri nominatim tr bcitur ab Ovid.qui propterea aera dixit auxiliatia Lunae: ut &Juvenalis. Aera laboranti poteriarsuccurrereLΗna.
Seraque in extremis quatiuntur gentibus ara.
Cujus superstitionis eandem, quam nos, rationem adducit,& ex Ambroso confirmat Hadr. I urnebuib.aa. Adversar. c. 2 .Laboramem igitur Lunam cum dicunt,
i ubCre eam prae verecundia Lissi indi intelligunt, quod magico victa carminec gatur cedere Seneca in I post to: Et nuper rubuit, nullai mei dis Nubessordidior vultibu3 ob titit. At nos soliciti lumine turbido, Tratiam Thessalicis carminibuι rati, ginnititi dedimu .
ubi Thessalicis carminibus, idcm est,
quod magicus: quemadmodum N per2DU salam mulierem, Statius magam, incantatricem & sagam intclligit:
- Thusala victrix Ridet anhelantes audiis carmine bigas.
qualis erat Philaenis illa apud Martiat. l. q. Epig.IO. rhobo Quae nune n/ssalonico luna deducere Sciet 8 ubi per rhombum vertigo intelligitur magica, quam turbinem Horat. appellat sd. q. Canidia parce vocibus tandem sicris Oiumch reiro silve ,sime turbinem
Rhombum enim si ve gurgillum,&instru Rhombin mentum illud veneficae silis involvebant, hρ- atq; iis impletum agebant in orbem.The.
Ο ritus in pharmacutria: ut vertitur iste turbo caeteris & Ovid. --Qua torto concita thombo Licia.
Idque pluribus communit Rhadi r s Jesu ita ad Martiati. Dq.3. In Thessalia e Thus in muniin Magiae studium ci maxime floruisse .gεμ εν μυ vel iis notum est, qui b. Apulej. non igno tus. In cujus Apologiam, qua se ipse defendit publico de Magi a judicio,nuper in lucem prodiit Coment. doctus Jupiter, &laboriosus l) Viri Claris . Scipioni, Genti Scipio Gentis Ita quem si evolveris,Lacior, agnam studiis tuis accessione fecer s. Atq; haec se
pei stitio quae neAnaxagorae quide persuaderi potuit,ut scriptum reliquit Laert. ipsis etiam Christianis quandoq; adhaesit:
adeo ut Divo Maximino causam dederit,
serio populum increpandi Homilia, quae inter Divi Ambrosj exstat LXXXII. Hinc
544쪽
Cimpana tonitrua in seiuguut. Campan lapidea.
Hinc tamen receptum arbitror cur ronante coelo campanarum boatu perstrepatHr et quandoquidem illarum complosuae rem longe lateq; diverberante, vim tΟ- nitrui infringi sit creditum. quibus adde, quae ex Papicularum sententia de campanarum usu&superstitione testatur Martinus des-Rio Jesulta lib. F. in . Magic. c. a. sect 3.q.3'Da s M. Lacones, Rege defuncto, lebetes vice Campanarum complodere, solebant. A
fricani populi, & inprimis illi, qui regi
Praestigant parent, Campanis lapideis utuntur. Judaei Tibicinibus utebantur, ut ex Matth. o. colligitur. Ubi sospitator humani generis Christus, Scholarc hae filiam ex morte invitam quasi postliminio
revocaturus, Tibicines funeris deduetionem praestolantes jubet facessere. . Eundemque morem etiam alijs usitatum fuisse, Statius Papinius libro o. Thebaid. indicat. Cumsignum luctvi cornu grave mugit
Tibia , cui teneros suetum producere
Lege Phryrium moesta. quo loco etsiStatiusTibiam ad puerorum funera restringere videtur : proclivius tamen est, ut eam etiam inadultiorum fune ribus adhibitam dicamus. Docet id Ovid. I. Tristium. Tibia funeribus convenit ista meis. Quanquam etiam dici poterat, Papinium eo loci ad origincm respicere, & velle apud Phryges naeniam ad Tibias primum cantari solitam. in funere infantium .Phrygium enim id inventum fuisse, vel Catullus planum facit, qVi ob id Tibiam dixit
barbaram. Atqui Barbarorum nomine
inter alia,& quidem inprimis Trojanos poetis significari doli.Bernartius ad illum Statij locum recte observavit: licet hac appellatione ipsos etiam Romanos quandoq; notatos fuisse, negari non possit. Al
Plane Apollodorus in libro, quem δε nesi Diu inscripsit, Hierophantam, hisc est, iamsacris. Proserpinae sacerdotem tintinnabulum si venotam pulsareAthenis consi evisse scribit. quod jam antea & Molaicus Sace dos, Pontificio habitu gestare jubebatur
Exodi 2δ. Ad imas enim tunicae fimbrias aurea tintinnabula, malaq; punica alterna appendebantur, ut eorum sonitus, quotiescunque Pontifex ingrederetur egredereturve sanctuarium , exaudiri posset. Significabat id, oportere Sacerdotem Vocalem esse; non quidcm calumniando, &saniorcm, ac necdum satis cognitione perceptatri doctrinam ad imperitum vulgus plenis buccis criminando, ut Gamm Clama ores. roribus illis, quos Philippus Melanchthon Europae decus &ornamentum, ita appellare solebat, frequens & familiai e est: sed
co ore Dei nunc docendo, nunc arguen do,nunc exhortando, epissime vero consolando, atque ea conquirendo opportuna remedia, quae nostra sibi fragilitas vi-dcbitur exp'scere. Itaq; Tintinnabulum praedicationis & institutionis esse hieroglyphicum, Joh.Pier. monet 37. Meminerint tamen verbi divini praecones,nis&ipsimet ad vocis suae clangorem, vivendi rationem instituerint, atq; ita ad normam Illam vitam accommodarim suam, Campanis se vel in hoc quoq; assimilandos fore; quae,etsi clZrissimul A edendo sonum alios cieant, ipsie tamen sibi surdae sint &itupidae.In quos effictum mihi videtur elegans illud 4 heodori Bezae Emblema: Eragraui cunctos veluti CampMna μ-
Ipsa licet penitu sint sibi surda, cient:
Sic es , recta docens alioι, perversa sequute,
ssu λ o*isapiens,non pis i d tibi. Eodemque plane sensu Apostolus: Si vel
545쪽
TIT. hominum inquid vel angelorum linguis
loquar, charitatem autem non habeam; factus sum aes refouans, ac cymbalum tin
Monet etiam Suidas , Excubitores o. n. i-Mu. lim in nocturnis vigiliis Tintinnabula sea in Excu- cum tulisse; ad quorum pulsum ilico fue- N. . rit respondendum.Ιdem auctor est, Tintinnabalis pulsandis exploratos fuisse equos generosos, an constemaces essent,& pugnae tumultu percellerentur. Sed&n seu elu. qui ob facinus ultimo supplicio afficiebantur, tintinnabula sive notas gestares lebant sive ad convocandam plebem; sive
etiam ad eam arcendam: ne quis intereundum illorum contactu contaminaretur,&piaculo se obsti ingeret; ut est apud
Zonaram lib. 2. Annal. quanquam tintinnabula si a non tam Reos ipsos , quam Carnifices gestasse, ex Plauto fiat probabile, in Pseudolo. Scenc, Pseudolo non.
Lanios accersi duos cum Tintinnabulis. Et in Truculento. Sc. Ego ne tibi. Ne ego bilingues vos necem, nisi Ad Tintinnaculos voltis vose luci viros.
ubi per Tintinnaculos viros ianili alii post I unt intelligi, quamCarnifices:ut ad umebo recte est observatum tib. I cap.2LConstat etiam, Campanar sonitu apud . . Romanos populum in thermis, statis ho- ris, vel advocari,uci dimitti solere. Unde Mattialis. Redde pilam , sinat es thermarum: ω- aere pergis 'virgane vusi is latio abire domum' Monet enim eum, qui in gymnasio est, ut si lavari velit, sonanti Tintinnabulo prOperet: paupulo post erum nullum lavandi locum i tatarunt; sed sola aqua frigida, cui
Vir ni nomen ei at, fore lavandum. Tintinnabulo igitur Romani e gymnasio revocabantur loturi ad thermas mox claudendas.
Graeci quoque in piscatorio soro sub
Pancirotatb.a. IX. Isrcoenam pulsabam Nolam, teste Pluta cho θλιψ.Θmpos ubi heluones obsonatoresque dici notat, qui in foro piscato- Inforo pisca rio esitarent, celeriterque Tintinnabulit M. pulsum exaudirem. Uerlia Plutarchi ita Latine reddidit Hieronymus Mercurialis tib. . Variat. Liation. cap. 2I. Ad haec opsophagos suc obsoniolu amatores minime eos, qui bubulis carnibus delectantur, esse dicimus, qualis fuit Hercules: neque ficuum amatorem, ut Plato, quem virides ficus una cum carnibus edisse notatum est; neque Uvarum cupidum,scuti fuit Arcesilaus, sed eos, qui quotitie tabernas ubi veneunt pisces, circumambulant, exquisiteve tintinnabulum audiunt. Ejus rei non injucunda exstat hist ria apud Strabonem tib. I. . Nam cum citharoedus quidam apud Jossos artem stet taret, iterimq;Nola,quae in cupe diario erat foro, vendendorum piscium signum increpuisset,Ornnes ad piscium ne gotiationern dilapsi solum illum destituerunt; excepto tamen uno, qui Surdasteterat. Accedens itaque ad cum Citharoedus Gratias tibi ago, inquit, qui & Musices studiis hunc honorem habueris, &,
sicus caeteri, audito tintinnabulo me non
deserueris.Tum ille: Numquid tintinnabulum sociuit Vale ergo preceptor,&bene tibi sit.Sicq; & ipse, non secus atq; alii
factitarant,co festim atq; curriculo ab it. Nec vero ignotu est, D donaeum aes, Dodonias illud in loquaces&obstreperos directum proverbium:quod ii Dodona duae essent columnae, in altera pelvis aerea, in altera puer cum flagro pelvim vento impulsam percutiens.Unde tinnitus in multas horas perdurabat.quanquam Plinius tib 36. ca 13. etiam absque flagri istius pcrcussione, tintinnabula alia vel sola vento agitata
longe sonitus retulisse scribit: ut merito eum Iuvenali. daι. At pariter pelves,tot tintinnabula cre-x Queru
546쪽
Quem versum hodie non inepte de sacrificulis N importunis campanarum pulsatoribus usurpare possis. Etsi enim olim solis parochis permissum fuit, eatenus campanis uti: ut populum congregarep sient; deinde Mendicantium fratrum
familiae unica tantummodo pro loco quolibet contentae esse j ubentur. c.um .ue insic. Custod. in extravag. comm. hΟ die tamen tot habent, quod volunt, summamque rei igionem in eo constituunt, sita 1 - VicinΟS,tanquam Nili cataractis quς sunt cia. Praecipitc S&horrida montium angustiae, per quas Nilus ingenti aquarum mole devolutus,non fuere inter occursantes scopulos, ut ait Plinius, sed ruere videtur proximos populos cogant obsurdescere: quod quondam Jovianus Pontanus conqueritur: ut & Alciatus, qui cum Biturigibus aegrotaret, parum abfuisse ait,quin
impedito sum no maxime tum necessario ad Orcum demitteretur. Lδ. parerg. c. M.
Ex quo quaesitum est, an sicuti fabri fer rarii & lignarii, itemque malleatores alii, qui iuxta scholas aut Doctoris domum arti suae operam dantes, diurno nocturnoque strepitu meditationes Doctorum impediunt, e vicinia expelli possunt; ita etiam immodicus Campanarum pulsus Faber emiet inhiberi queat ξ Et quidem de fabris &
sertim utilitatem & spem, quam de iis, qui liberalibus studiis uantopc rarir, sibi pollicentur impcratores inita AC qui aetate vel ro exciis tib io. ut adco sedulo c ventium censueι it Theodosius, ne quovis strepitu, aut etiam linguarum confvsone permixta aures quorundam, a Cro nil rates a studio literarum avertantur , Lun. in . C. de istudiis libera I b. Romae cati cum certum sit,silentium discendis a tibus non minus, atq; otium esse accommodandum l. de excusat. arti . lib. Io. Idque vel eo magis,si Doctor praevenerit
fabrum, & prae malleatore isto sedem ibi
occupaverit: quandoquidem praeventionis causa injuro potissimum consideretur: prout rationem hanc asis gnat Jacob.
quid in locopub. cum lyotior. Lqui balneis
f. Qui potior. in pign. habeant. Atque ita in facto obtinuisse se scribit Matthias
Colerus, contra vietorem quendam, qui
se illi ad latus ingesserat in vicinia, &sub
mediam noctem surgendo ac compingendo stipandoq; vasa vinaria, latos sti epi tus&clangores excitarat, ut multaS noctes coactus fuerit insomnes transigere. Ideoq; vietorem illum compulsum,ut habitatione ea dimissa, de alia cogitaret, vel operas suas in illa vicinia oinitteret Vat- thias Coler .deprocessbus execut ispar.
I. V nu.S. Campanarum vero pulsum Campana iaquod attinet, distinctum video ab interpretibus. Nam si aegrotanti Do ctori, i temq;Scholari&vicino cuilibet gravis sit immodicus ille & non necessarius Campanarum strepitus:placuit,eum non secus ac gravem & pestilentem odorem coemcendum esset a.g. Mem ait. 2ρ. f. quid in loco publ. Bartholomaeus Caepolla de
Servitut. rusticor fradior. ήρ. de Aere.
Alciatus aeon 16. si quidem salus hominis, cujus gratia Natura omnia comparavit ; in pecudum aό f de Uur. nullo mOdo aestimari queat. ipMter 3. . in . sis donat. & exinde rebus omni bus & cuivis commodo sit praeferenda. Luc. de Penna in Lun C. de studiis tiberat.Vrb.Romae. M. cireca. . At si bene valentes & sani sint vicini:obtinuit Oldradi sententia conssaaδ. existimantis, minime ferendos esse, qui adversantur, ccu nimis delicatos Nam &Demosthenes, Plutarcho teste, sponte
547쪽
νὴ ritψrum procurabat, ut strepitui adsuesceret: damnatique a veteribus Sybaritae, ceu nimis molles, quod artifices omnes obstreperos civitate excluserint, tanquam eorum qui ctem turbantes. Alciat .l δρarerg. .M.
DeSybaritarum porro mollitie dixi quς-dam liba.tit . de Equis Quibus addantur, quae in eandem rem scriptis commendavit claris s. Juris consultus & historiarum scientissimus Philip.Camerar. c. o. Oper. succis ceutur. t.
r. Est aute Nola Campania Oppidum. Oppidum hujus apud Virgilium quoque olim fuit mentio: si vel una est, quod G ellius prodidit Attic. c.2o. Scriptum enim in quodam commentario reperiisse se ait, versus istos a Virgilio ita
primum esse recitatos atque editos: -- dives erat Capua, ct vicina Veseυο
ut duceret in piop nquum rus : Nolanos beneficium petitum non fecisse: Poetam offensum nomen urbis eorum quasi ex hominum mi moria, sic ex carmine suo derasist e,inas 'ro Abia mutasse,atq; ita reliquisse. - vicino Vesevo Ora iugo. Idq; &mcliuia& suavius ad aures esseGellius adserit. Nolanorum Nec Vero dassimulandum hoc loco turpitudo. est, Campanos, & ex his Nolanos , inprimis oris impuri & immundi fuisse habitos. Unde deosci a quibusdam dicti, quasi obscoeni,ut Porphyr. ad Horatium notavit: ex Festo fortassis , qui Oscis ait frequentissimum fuisse usum libidinum spurcarum. Hinc lucem accipit illud de
In triclinio Clodia usurpatum aenigma: In triclinio 'Co im Μb Coa, in cubiculo Nola. Eo ipso enim Clodiae ob icitur oris obscoenitas, & omnis
infanda libido, qua notati sunt Nolani; vel, ut Ausonii verbis, Crisipae foedissima Venerem objicientis,utar:
quam Nolanti Cay folis luxur inusitirut cum libidinosa & l isciva in convivio esset Clodia,& quaedam Ve nas Coa ; in
cubiculo a nulla obscoenitate, quae Nolanis familiaris erat, abhorreret. Turnc bus lib. 3 Adversar.cap ιρ. scio hoc aliter explicari apud Ludovicum Caelium Rho
ub.ay cap t. aliter stem ab Alciato tib. 2. parerg. cap ta de Cytemnestra muliere balnearia loquacissima, proverbium illud accipiente:quae praeter linguam nihil meretricium habuerit: ideoque in triclinio seu convivio fuerit oa , tanquam clai-. tum petenti nemini abnuerit; in cubicul ero nola, a negando, sed nihil causa est, cura Turnebi intcrpretatione disce- Tu nobi ondendum putem. Capitalem igitur lu- modefensa. xum cum dicit Ausonius , videtur oris, Cup tat lu- quae praecipua capitis pars est, spurcitiem M & obscoenitatem notare. Eodem certe sensu Catullus, Capite demusr, dixit in Capite δε- Gellium inccstus infamia notatum: muso. Nam n ιhil est quicquamseleris, quod
Non si aemiss. se ipse voret ca
ubi, demiis; capite, male audit, 3 de oris foeditate illa erit accipiendum : ut apud Ciceronem, deSexto Godio: Sed si te quiri jusseris, invenient hominem apud Sororem tuam, occultantem se capite demi Lso. Quibus verbis quid innuatur, ii intelligunt, quibus notum est,' 'id Phorm s p friijiis amaiare dicatur Ueteribus; & qua nota Phoenicissantes secernantur a Lesbiantibus. L brare. Neutrum me explicare sinit pudor meus. vel Linocerii illius exemplo, quem Petron. Arbit. ita inducit disserente: cetera nisi eloquera Tmantis siletio, dicere pudor nossu tinuit. Quotus enim quisque cst, qui ejusmodi ne quidem antea cogitata semct tamen lecta stupefactus non admiretur, & inter admirationem & incredux a litatem
548쪽
titatem fluctuans ad aliquid turpe, caeca quadam cogitatione ebrius,non pellici tur 3 ut gravis est P. Guirandi Alosiani
censura in quadam ad naudum iso-ιa. Quodsi quis tamen utrunque illud c gnoscere tantopere gestit, adeat sanes ieronymi Mercurialis L . Variar est. . 3. Nec me latet,Lugov.CCA.Rhodig.aenigma istud aliter explicaret ι b. 1ρ. Antiq.ledi. cap I. ctbb. ιρ c. I. Sed illaTurnebi interpretatio & argutior,& vero mihi propior
Luxuriam vero illam exRegionis istius fertillitate promanasse, quis dubetet λquandoquidem totum illum Campaniae
tractum, locorum omnium, quae uspiam
vidi,fertilissimum esse, mecum fatebuntur, qui & ipsit Neapolitanum Regnum peregrinando collustrarunt.Aded verum omnin5 deprehendi, quod Polybius jam
.impania ante L . seri pseret di nempe Campanum sentibim se agrum esse&copia rerum, sertilitate re-- -- - g1onis,clan i que S amoenite ac pulchritudine situs excellentissimum. Scripserat id ipsum&Florus lib. I. cap. Is.liis Verbis: Omnium non modo in Italia , sed toto orbe terrarum, pulcherrima Campaniae plaga est: nil mollius coelo , nil uberius selo: denique bis floribus vernat: ideo Κiberi Cererisque certamen dicitur,&c. Plinius etiam ipse lib.3.cap. s. Campaniae felicem illam ac beatam amoenitatem depraedicaturus; palam esse ait, eam uno in loco gaudentis opus esse Naturae. Jam. vero addit) tota ea vitalis ac perennis lubritatis coeli temperies est,tam sertiles campi , tam apricicolles,tam innoxii
Litus,tam opaca nemora, tam munificaffluarum genera, tot montium afflatus, tanta frugum & vitium olearumque se dilitas, tam nobilia pecori vellera,totopiam aetauris colla , tot lacus, tot amnium Kntiumque ubertas, totaimeam perfuniana mimaria,poIins,, gremium que te
rarum Commemo patens undique: Ω tanquam adjuvandos mortales ipla avide in maria procurrens. Idem Plinius, cum de totius Campaniae praestantia, utpote quae universie terrae intestaret, satis multa disseruisset lib. ιδ'.cap. t. Sigillatinae iam de Lab riis, Campania scilicet pam Z Poris. te subjungit : Quantum autem uni r-
fas terras campus Campanus antccedit: tantum ipsum pars ejus,quae Labor .e vocanturia Cujus verbi rationem ipsi quoque Itali observasse videntur, quibus tractus ille Ter ra di lavoro etiamnum appel- Terra di latur;sive quod in agro colendo plurimus Πρη exsudetur labor, quod pingue solum visea molientium manibus reluctetur: sive
quod hoc inprimis selum dignum fit, iniquod hominum industria & labor ins
matur, neque unquem a cultu cesset: ud
Ubertus Folieta de laudibus Urbis Ne politanae interpretatulat his quidem deliciis magna etiam sit accessio foecunditate &fragrantia Citri arboris hetissimae, fructum cum floribus suavissime miseentis Quid multismutes te spcchare Alcinoi Regis pomaria,in quibus ver quotannis nou renovatur , sed quae jugi perflantur
in adulta pyriis edunt, malaque
ut Homerus tradidit Odris . Possit pra sertilissimo hocCampaniae tractu vel ipsa etiam sordere Hymettos Attica isti mos Ephyraea, & Taenaros Spartiaca :quamvis glebar selices has. tantopere Apulsus depraedicet. Sordeat etiam Eresus DracissimaLes bi civitas,Theopb ra1ti patria lket cives ipsos Eresio ,simulachi si Cereris ἐρμιχου. quasi tu es ereu iveham dicas Delphico apollini consecrasse A thenaeus fabusetur, libat . Dynoseph. ed, quod ager Eresius praestantissimucan i, dissimumq; frumentum producere,cujUS
pollinem Mercurius ad Deos, si quando
549쪽
pane vesci voluerint, subvehere fingebatur. Quod ipsum& Archestratus pCcta expressit iis versibus, quos ex Graecis ita Latinos fecit Hadriad. Jun. II. Ammad
Vbere agri dives Eresus cir sua poto
Fert nive canor Gustumentum,atque
inde frinam, Si quana. ι' usus Superis, C Penim
Possit etiam foecundissimus ille Campaniae tramas, o innigenas cum segetis, tum arbores pomiferas suaviter eduεans, refractum ab Hercule Acheloi cornua appellari, copiae omnimodae Pulchritudinem ostendans.Nam Hercules, Dum tenet, insegit; trunca' a fonte
revellis, tum AJajades hoc pomisct odorosiore reple-
Sacrarunt, divesque meo bona Copta cornu es ut ait Ovidianus Achelous tib. ρ. Metam. ex quo tamen loco notat Forcatulus,non
aliunde indu elum a poetis fuiste Herculem cum Achitoo Tauri specie prae se serente critasse,quam quod ipse in Calydoniorum gratiam fluvium Acheloum in Milum cursum devertens, plurimos agrOS
irrignos fertilesque reddiderit,& per salebras mugientem in Decundos campos traduxerit. Nec enim novum auditu est,
Herculem flumin ibus aliorsum labentiabus modum praestituisse, & quasi repugnantibus imperasse,atqueipsi etiam Urno Gixuria lusio eluti leoni, ita enim Arnus A gytio vocabulo appcllabatur per devia loca no sine murmure currenti limites salubriter dedisse. Idque pluribus manifestum facit Steph. Forcatulus libo de imper-2 philosoph Gallor o ψ13. De
hac autem tum Campaniae ubertate, tum
vero de aliis quoque locis tam inEuropa, quam Asia atque Africa vel ad miraculum foecundis.erudite disserissoli Truyerinus de re cibaria ἱδ e. p. 9 1 .Vet .m qu - m admodum agris fertilibus plerunque zi si ρη
sima illa ubertate & abundantia, videre in Campania est maximam perditissimorum quorumque, & contra Naturam luxuriantium improbitatem: ut tritum vvugi sermone ibi circumferatur proverbium : II regno Napolitano . un delicato pa radiso, ma haustato da gli Diauoli. quod Philippus Camerarius itidem annotavit Operarsuccisiv.cII. Adeo, ex Poetae sententia, Luxuriant animi rebus pleruis rudis IPabuli certe ubertatem,quae geniturae re- Ex uber Iedundantiam plantis etiam, nedum ani- MAE'ri
matitibus affatim subministrat, in homune quoq; salacitatis causa exsstere, Empedocles tradit. Quo pertinet illud Euri- picis: Vult crapulatii CVris, haud*me-ocῆ. quod ab Achaeo fiamptum,qui multo ante dixerat: Amara pris est Uinrien tibusvLatim dixerunt: Sine Cerere S Bacho rigetnnm. Hinc est, quod AEgyptii sacerdotes, victus luxum & lasciviam ex Porci simulachro,ob animatis istius mul. Porci marmtiplicem & assiduam voracitatem atq; ing*phim gluviem significabant. Sic enim Thebis AEgyptiis olim erecta erat columna, in qua plurimae in Me in Regem exsecrationes descriptae erant: quo d primus omnium Abgiptiosa parsimonia ad lux
riam , a modestia ad intemperantiam, a virtute ad effoeminationem ilicxisset , quapropter simulachrum ejus Porcum esse voluerunt. Sic & Plotinus, esim ania mal hoc maxime voluptarium agnosceret,ubi dissertat de Palin nescion id cos reverti dicit, qui vitam omnem in libidianibus & volaptatibus egerint- Joh Pierius tib. . Hierogl'ph. Et Epicurus, qri felicitatem in volptuaria vita positi, scite notatnr ab Horata sectatores eIus P
550쪽
Me pinguem 2 nitidum bene curaccute vises
Cum ridere voles, Epicuri de grege
quippe cum sectae istius assesce ita se in
voluptates abjiciant,&prosternat,ut immundi sues in volutabra. Non ergo intelligo inquid Cicero ex Epicuri dogmate l. a. de FinibJ quid sit, aut ubi summum bonum praeter illud, quod cibo & potione, aut aurium delectatione & obscoena voluptate capiatur. Luxuriam. Plane Luxuriae causam ipsemet quoq; Ψοβus. Berni ardus rerum abundantiae adscribit,
dum triumphantem illam graphice in hunc modum depingit: Luxuriae currus, ait, quadrigis volu tur vitiorum, ingluvie ventris, Libidine coitus, Mollic te vestium , Ocii soporisque resolutione: trahitur Equis aeque duobus. Prosperitate vitae,& rerum abundantia:& qui his praesident,duo ; Ignaviae torpor, & infida SecuritaS. Quanquam non tarn ipsa rerum opulentia, quam abusus reprehensionem debebat incurrere.Recte enim Hieronymus Θ Non usus rerum, sed libido utentis in culpa est. Quae si semel hominis animum invaserit, tam altas inibi radiccs solet agere, ut vix ac ne vix quidem exsi ir- pari inde possit:cum certum si eam Gangrenae instar latius subinde serpere.Nam, ut verissime dixit Cicero in Curi. Major. impedit consilia voluptas, & rationi inimica est,ac mcntis,ut ita dicam,perstringit oculos. Et aradox I. ait: Quo major voluptas est, eo magis mentem a suas de statuque dimovcr. Gradatim & diserte hoc docet IrcgoriHS mMoral. chmita scribit: Ex quo luxuria semel mentem alicujus occupavit; vix eum bona cogitare permutit. Suntn.deside laviscosa, quia ex iuggestione oritur cogitatio, ex cogitatione affectio, ex L ffectionec: electatio, et dela ctione consitasses, ex co sensu operatio, ex operatione consuetudo, ex convsuetudine desperatio , ex desperatione peccati defensio, ex defensione gloriatio, ex glotiatione damnatio. Quocirca Seneca 28. Epistoc monet, indurandum esse animum , & a blandimentis voluptatum procul abstrahendum. Et quidem libidinis initium continebis , si exitum cogitaveris,ut idem Sspiens scribit libro secundo de Moribus. quanquam adco blandum malum Luxuriam dixit Valer. Maximus ιθ.ρ ut accusare id aliquanto sit facilius, quam vitare. Est scilicet malorum esca voluptas, qua homines capiuntur,ut hamo pisces. Cicero in Cat. Major. Est itidem imitatrix boni, mal rum mater Omnium : cujus blandimentis cor umpiantur, quae natuta bona sunt.
Cicero lib.a de Legib. Tc statur id di serte de Campana Luxuria qua de nobis potiss. sermo esto Valerius Maximus: quam
perquam utilem Romanae civitati fuisse scribit. Eis enim Ciceroni ι. cior.non est consentaneum, qui metu non frangitur, eam frangi cupiditate; & qui invictu se a labore praestiterit, vinci a voluptate: Invictum tamen arans Annibalem ait
Valerius) Campana illa luxuria illecebris
suis compi cxa, vincendum Romano mi- vidim.
liti tribuit. Illa vigilantissimum ducem, illa exercitum acerrimum dapibus largis, abundanti vino,ungue torum fragrantia, V Dei is usu lasciviore, ad somnum &delicias evocavit. Idque etiam expressi Seneca Ep. 1 t. his vel bis : Vim Hannibalis hyberna solverunt, & indomitum illum
nivibus atque Alp)bus virum enervarunt fomenta Campaniae: Aranis vicite vitiuvictus est. Atq; eo allusitSidon. Apollina
Hannibal ad Capuam per idit cum Fr-tia bello Inter debita. mollirent corporia Baia.