장음표시 사용
621쪽
TIT. ecti:Diametri autem orbis huius longitudo figurae longitudinem non excedat. Habet autem orbis hie in medio aeneum umbilicum affxum , acleam formam factum, qua diximus regulae medium fabricatum D i sse. Per umbilicum illud igitur styli cuspis immissa orbem hunc suspen
sum continet, qui non modo regulae illius, de qua diximus, vice fungitur, sed omnes ventorum regiones, quorum stati
bus navis impellitur, in conspectu proponit. In charta namque superiore Sept cntrio, & Auster ;& Oriens,& Occidens,&. interjectae inter hos terminos regiones exactissime describuntur. Norma ad hiic modum constituta, hoc restabat in com modi, quod opus erat, quoties navis fluctibus agitata, ut fieri necesse est, ut puppim aut proram , aut in alterutram latus inclinaret , ut illa in profundo subsidens adhaeresceret ;/nenue motu libero in Septentriones dirigi posset. Na autem hoc eveniret, fuit solertissime excogitatum. Nam vas ipsum paulo infra labrum cirisculo ae nco arcte constringitur. Vtrinque autem ab eo circulo virgula chalybea ducta, in foramen alterius circuli majoris &exterioris, modico intervallo ab interiore di stantis, immittitur. Virgulae vero b Drue ita sic ni te quales & opposiviae, ut si ex utraque una & perpetua fieret, circularis
illius spacti diari cirum contineret. EX- terior autem circulus circa duas illas vir-quias quasi circum axem versatur. Riursus ab extetiore circulo aliae binae virgulae pari intervallo ad ambitum alveoli cuiusdam orbiculati intra quem haec machinatio continetur, simili ratione perducun-rur. Ita sunt autem hae virgulae exteriores Interioribus ex adverso constitutae , ut si cluae tantum ex illis quatuor directae fierent, sese ad angulos tectos intersecarent. Cum vero machinatio ex inferiore parte
aenea de ponderosa sit, neque fundum ad-XI. 237tingat ullum, ita undique pellitur,ut medium locum teneat. Et cum pensilis exsistat, pondere suo nixa ea ratione consistit, ut quam vis maximi fluctus navem jactet,
ipsa semper ad libellam directa permaneat. Sic autem fit, ut nihil interveniat, quod normam ab eo motu, quo in Septentriones fertur,impedire quear. Hactenus O sorius. Cui consentanea scripsit P. Bellonus lib. v. Sinoular cap. I6. dc Pet. de Medi
. .P. ubi eorum argumentis, qui chartae
marinae usum in forma plana propterea
rejiciunt, quod Mundus sit rotundus, respondet . Nec vero soluR1 ad polos demonstrandos, nautico usui suam praestat opem ferreus obelus in pyxide: sod fere ad infinita. Maxime cognitus est usus Magnetis inferreis obelis in sciat hericis horologiis.
nam eis quiescentibus , straram lineam ostendit illicda Septentrione ad Austrum:
unde a Gnomone cadentes umbrae diurnas horas dumonstrabunt. Vtuntur&magnetino indice Metallici in venarum extensionibus. Nam subterraneis in specubus, in quo situ index, qui magnetem tetigerit, steterit, ab ea cadi parte extendi
nactallis rimr vena a cogaoscunt. Praeterea
iis, qui aedificior triti ichnographias, imo
Vrbium, im C Regionum describunt, I I risicum ministrant usum, dum situ S anguli capiuntur & in papyrum transseruntur. Vtimur praeterea in aquis ducendis, in a-. quaeductibus, qui stat, terra excavantur
in antris per pandis in excavandis cuni
culis, inque his immissis torimentarii pulveris cumulis, &obstructis spiramentis,
ad excidendas ab imo arces, rupes & moenia, ire rostendente pyxide.S. dZ duarum pyxidum nauticarum opera, qtaae quidem Alphabeto circumscriptae sint,am acci longe absenti, etiam carceribus occluso, poteris in eum bentia nuntiare, ut ampli ess
622쪽
dicam , pendent ex Magnete principia motus & alia mirabiliora: de quib. videa- et ut Ioh. Baptista Porta lib. . Magiae Naturalis.Tanta ingitur eum sit Magnetis p stantia : nequaquam errasse putandus erit Bodinus, quI in tota rerum natura nihil eo esse admirabilius, Scusum eius plane mas ne- divinum dixit. in Methodo historiari cap. 7.tis usus cuJus rei exactam rationem Magnus ille iuvinus. Scaliger aliam non reddit, quam se nescire. Nos enim in luce rerum tenui caligare, in mediocri coecutire , in majore coecos esse n maxima in fanire, ercit. I 3I .ad ejus in- Carianum . Nicander, Sc ex eo Plinius, mutis . appellatum autumant Magnetem ab inventore Magnece,armentario in Ida. In - venisse au em fertur clavis crepidarum Scbaculi cuspide haerentibus, cum armenta pasceret. Plinius cibo 35. cap. ire. Hinc navi. gia Indis ac AEthiopibus nec pice lita dicunsur , nec compacta ferro , sed laqueis arctata. Caussam faceti augurantuc nonnulli quia in sint in eo mari ferrum ad se pertrataeotes petrae. Id haud videtur verum . quoniam Romanorum classibus illic res gerentibus, nil. obvenit eiusmodi. Potior ratio , quae de metalli promit uxinopia. Sed nec aliunde invehi licet,quaR- do ne fiat morte caveri traditur a Coelio 1 φρ) Rhodigi nolib. 18. Antiquar.letilion. q. I. Vrsici ct ia respicierite fortassis ad Marciani ImperatorisConstitutionem, qua capi-
μή βου' talem poenam,bonis etiam Fisco addictis,
non subire ducernitur, qui ne dum cuiusquc
pq HV generis arma, sed& ferri vel facti Jam, vel adhuc infecti quippiam hostibi s ausus
fuerit venundare. Pernitiosum namque
Romano imperio, & proditioni proximum e ih inquit Barbaros, quos mdigere convenit, telis , ut validiores fiant, instruere. l. 2. CPa res export. non deb. Ideoque nec animalia ad hostes licet tradu - base cere, qUamvis labarchia vectigal,quod chiae. pro trano ductione pecorum alioquin in-
ferri solet, fuerit remissum. l. usurpatiε-nem. 9. Cri veriliges. Iacobus C acius lib. 8.Observationum, cap. 7. & nec Vinum,oleum , aut liqua men, ne gustus quidem
causa eo trabias ferre. per tot. in II. Cqua res
expert. Non deb. ne eiusmodi liquoris gustu admoniti Barbari arma in eos vertant; ideoque eas regiones armis invaderest
deant, unde sibi id liquaminis comparare possint. Sic enim Longobardos legimus a Narsete in Italiam pellectos,& Gallos ab Hetruscis, ut ex Livio lib., Andr. Alciatus probe observavit lib. . Distun s.c. u. Memini itie de Navigationis periculo aliquid dixisse libr. i. Tit. de v. Trite. 6
Quadrirem. quibus addendum omnino est, quod Sapientiae I .vers. . dicitur. Na- Navi vigantes exiguo ligno animas suas crede- tium ste. Quod ipsum in memoriam mihi re- ricu vocat illud δriarcharsis a qui, dum inter- Ana rogasset quendam, quanta esset spissitu- oharsido tabularima nauticarum I atque is, quatuor digitoriam , respondisset:Tantillum inquit, absunt a mortu, qWi navigant. Id Pipulo herrimis versibus expressit Iuvenalis a
Satyr. I 2. Inunc ventis animam Domine, olato
Consi ,s ligno dogitis a morte remotus. Uuattuor, aulseptem sit titissima
Idem itaque Anare harsis roganti , Vtrum plures arbitraretur esse MortuoS, RI Vi- .vos' Navigantes, & ipse quYgendo re-ipondit, utro in numero ponis r dubitans
nimirum , an inter vivos Essent habendi, qui vitam undarum ac ventorum arbitrio
commisissent: ut est apud Ottittirchum in Fhther. .Neq li e C nim omnes ok navigandi pollent arte , qlia Exurus Gothorum Eris Rex: qui quocunq; verterat plicii inde ve- tum plosperu eliciebat, & in qua volebat subito asportabatur regione. l . Magis. i. 7. Goth. hist. Ma r t. d cl- Ri o si. 2 dis Agasti. 2 q is IH. Hinc Cato Cens Cato rius dicere consuevit,Trium, quae in vita
623쪽
TI egisset, se imprimis poenitere: quod area nasceminae credidisset: si quis sibi dies absq; fructu effluxisset: si quopiam navigio vectus esset, quo pedestri itinere pervenire licuisset; sentienς periculosam admodum esse Navigationem. Cui qui se commist, de mare turetidum tentavit, nullum
si mortis quantumvis immanem impetum videtur reformidar . Et prope tam lethumquamprope cernit ἀ-
ut canebat ovi clius. Id Navigantium periculum significantius etiam expressurust Vides. Regius propheta David : Ascendunt, inquit, utque ad coelos, & descendunt ussi
' que ad abyssos : anima eorum in malis ta- αν bescit. Turbati sunt,& moti sunt, sicut Ebrius: & omnis sapientia eorum devorata est, 'alm. Io7.vers. 26. 27. Ut merito, qui per mare iturus est, in mortisperiaulo dicatur constitutus , quod tamen, quoad juris effectum , ex iis interpretationem capit, quae tradidit Iacobus Menochius stigat. de inbit G-Iudic. libr. 2. casu 6I .. Pluritam rim namque refert, quo tempore suscepta sit navigatio, utrum cum aperta, an
vero clausa adhuc essent maria. modipsum ex Vegetio , de Mensibus loquen- re, quibuς tutius navigatur, liquido co- e gnoscitur, lib. Et die inquit tertia Idu-- um Novembr.usque ad diem sextum Idni um Martii, maria clauduntur. Nam lux minima nΘxque prolixa, nubium dens-tas, aeris Obsciuitas ', Ventorum, Imbrium
vel nivium geminata sis vitia, non 1oltimelasses a pelago , sed etiam commeantes terrestri itinere deturbat: Post natalem vero, ut ita dicam, navigationis, qui fo-lenni certamine publicoque spectaculo multarum gentium celebratur, plurimorum siderum : ipsiusque temporis ratio ne usque in Idus Maias periculose maria tentantur. Ex quibus verbis collectu facile est, quamdiu maria dicantur clausa. XI. Rursus aperta ea voluit Gratianus cum Ap rta x Valent.& Theodosio a KL.Aprilis, usque ad diem ΚL. Octobris: tutam enim habitam iri , quae intra id tempus sit scepta fuerit Navigatio, satis innuit text. in l.quotιes.
fue 2' au hb 1 i. Qua in re observan- δε 'atabrdum est. vllatronis natalem Vegetio in ' navi telligi tempus Vernum , quo Mare, qUOd tionis. ob live missaevitiam clausum fuerit, naVigantibus primum aperiebatur. quo tem pore quae instituebatut , prima diceba' Navi a tur Navigatio .Docet id Cicero liba. F. 6. tio prima ad Q Fratrem his verbis : Idem ajebant, quae obca- nunciare te prima Navigatione transmis- tur. surum. Nam paulo ante dixerat:atque adhuc clausum mare scio fuisse. Item ep. q. Tu mi frater, simul ac ille venerit, primam navigationem, dummodo idonea tempestas sit, ne omiseris. Licet id verbi aliter otiam postit accipi, ut Turneb.tradidit,lib. x - sc- ω . Nauta Utilis vero cum primis erit illa Temporis distinctio, in condemnando vel absol' merci ovendo Nauta pro mercibus submersit & Jobmὸ, si
naufragis. Nam si pelago merccs i S com conmens miserit, congruo navigationi Stem p. re, aluneulpam commisisse non intelligitur, licet merces cum navi perae rima.Lntiquea 6. f. erravin . secus si tempore adverso hoc est, non debito) navigatum iverit, ct res naufragio perempta sit: tenebitur m rcatoribus ex amissione, non secus ac si imperitum magistrum Navis exercitio praepositi i mei.ael. a. ct d . uti P I6. in m. 'V pe-.
tur. I 3. ibi, vel quo non debuit tempore. Oseq. f. Locari.
Quis si quis tamen vel Naufragum, Poena vel Naufragium dolo malo suppresJerit, suppria
poenam Leg. Corneliae incurret. . ei dem mentis itemis. .ad L. Corn desicar. Est autem naufra.
Naufragum supprimere cita enim, & non gium. Naufragium legit Budaeus 9 homrnem enaufragio errabundum arripere, & in
624쪽
vinculis habere, aut in ergastulo conclu- Dicta enim est Pharus,ex rei ipsius usu. ut dere ad opus faciendum. Id genus hodie ait Hegesippus lib. . cap. 27.. ἀπὸ του φάοῦ sceleris & plagii ab Archipiratis perpetra- quali ηννον, thoc est, lucidum, quodHI.tur: qui homines incautos, in maritimis diurnis ignibus navigantium cursum di- locis comprehensos, in triremes rapiunt, rigat. Quam in rem docte commentatus& ad scalmum alligant , ut sub flagellis re- est Ioli. Gryphiander in trast. de Insutis c. 'Nisti inigznt. Per Naufragi' autem quod ver- si cu seqq. de nota est illa de au-
V sup bi in omnibus fere ita legitur exemplari- plio Palamedis patre historia: qui dolens fi νρ lib. bus) supprei res intelliguntur, qui nau- lium suum factione interemptum, cum
fragio ejectas res occultant. Quibus etsi Videret Graecos tempestate laborare,na5- mortis poena olim inferebatur: cum non tem Capharum ascendit , & elevata fain mediocre flagitium audeat, imo pessimus cula signum dedit vici ni portus : Ea re sit &Lacrilegus,qui se eiusmodi lucro ma- decepti Graeci inter asipercimos scopulos cipat aloe, illos rebus suis defraudat, qui- naufragiam Pertulerunt. Ioli. Camertes bus aliquis misericordia motus , vel de in Notis ad Silium Poly-histor. cap. I9.in'. suo sumptus suppeditet,quemque incor- Q od utinam attenderent Insulani illi. de circumferunt dolorem, leniat; quum q. i se praedae, ut navigia accersantuo co- praesertim graves cruciatus in bonorum rum signa sepe amovent aut corram puntia ilione sustineri, consentaneum sit.
Quia tamen aequum non est, prore materiali de fluxa, materiae expertem & immortalem, animam nempe capere ; Leo
Imp. capitali poena sublata, occultatorem vel litora naufragia fiunt: & tamen post- prore detenta quadruplum dependere ea, veluti barbara& iniqua penitus ab au-s ancivii. Novesi. onst.6 . Pertinet ad hanc la recellit Ioli. de Platea &Lucas de Pen- rem,quod de Piscatoribus,qui cum ad ca- na in l. I. de Naufrag.tib. I tu A ndreas Geil. pessendam praedam Navigantes ostentis lib. I.observat.8. Cum enim nauseagi non nodhurnis ignibus a recto cursu in peri- sponte, sed per vim majorem alienis lit culum deducunt, Vlpianus respondit in kribus illi dantur, Caesari I s. f. de publicaiu. LIO. f. de incend ruin.naufrag. Ne Piscato- nec debeat ipsi hominum iniuria adimi, res, inquit, nocte, lumine ostenso,fallant fati misericordia reliquit, c. I .de euga ct navigantes, quasi in partem aliquam de- de pace.maetb minus amictio a Stistis adlaturi, neque modo in periculum naves, di Divus.13.2 ibi Daede effpras neque ex& qui in eis sunt, deducant, sibique exe- alieno fletu risus captari, cfotestis zo ext-crandam poenam parent,prς sidiisprovin- deprivileg. Vnde ii propter necessitatem ciae religiosae constantia essiciat: scitum adversae terra pestatis expositum onus fue-ἡpha b inamst, est,solere navigantibus e turribus, ris, non deberi hoc commisio Vindicari quas Pharos appellatas fuisse Gothostedus divi fratres inscripsierunt. l.int una I 6.
Uss censet,ad dirigendum cursum nocturnos sipropter. 8 f. de publican. Eiusmodi igitur . ostendi M usillos Statii versus compendium, sicuti Fiscum ex aliena ca-
exordio lamitate sperare inlimnanum Scorvinum trepidis ubi dulci Nautis t est ael. I. C.de Ur .lib. II. Ita nec Fride- Lumina noctivaga tollit Pharus aemula ricus Imperat. Regalibus vel caducis re- lunae bus adscribere voluit in c. umc. Ouae e
idem Grypnand.de Insulis cap. 31.num. Ι 8 IEtsi autem de naufragiorum boniS Cian suetudo apud maritimos invaluit, quia illa in praedam cedunt iis, ad quorum fines Π
625쪽
regalia. Hoc amplius Imperator so. pessu num Sc sacrilegium vocat, qui se istius - modi lucro ancipiat: quia quasi mortuos spoliat Novel26 . quo ipso tamen inventae , vel adversatae rei retentio propter im- . pensas, vel propteι sive inventio- . n s praemia squae etiam Indicina pramia
m cum Apuleio tibro . vocare possis Lot
. creditor. 3.M.q radergo. 9 . Grifurtis minime comprehenditur. Hoc enim statium, ut Vlpianus vocat se l. venditur I . I fi commvn. 8rassior. Inventoribus praestari
utile fuerit, ut Insulam ea spe adferendas suppetias incirentur, arg. in '.de Ruin. Incenae ct Hau . cum rebus suis quas infortunium reliquit, congrua securitate laetentur c. 2. extr de Treuga ct pace. l. 3. C.'de Navicul. Ioli. Griphinn.aec.
t Ur Facit einim Naufragii,quam ob oculos μ μ' versantem Mortis imaginem recte dixe-' ris, periculum, ut compertum sit aliquoin 't- nes, eos qui ex illo praeter spem salvi enatarunt, repente canos evasisset. Hinc Arte-inidorus in somniorum interpretatione, Rasurae somnium ait: Navigantibus naufragium . AErotis, extremum vitae discri-
.men, citra tamen mortem portendere: eo
quod Naufragi, dc a diuturno morbo se colligentes, radi consueverint: ut rasura periculi magnitudinem aliis testatam fisci arit. Ioh. Pierius lib. adferog)ph. Iu dubitatum vero est , nulla re citius promoveri canitie, quam curis, moerore, & metu. Commem Grantur enim nonnulli, qui in praeruptas rupes au pli gratia, ni is ope pervaserant, soluto eo aut delapso,desperabundos praeproperam canitiem ac- cersivisse. Nec indigna memoratu est historia, quam sibi olim a Francisco Dilpho, Caesareae Majestatis ad Serenissimum Anisgi ice Regem tum temporis Oratore narratam scribit Hadrian. Iunius intractat.dec Oma,cap. io. Ea sic habet: Hispanus no . Panciro ib. 2. δε 2 et mine Didacias sive Diegus Osorius, nobilissima familia ortus, aulicae puellae amore
captus, communicato priris cum ea con
silio, in patula labore & frondosa absconderat se ea crescat in Hispaniis intra regii hortis septa. Interim fortuito catelli melit i latratu prodita colloquii fides, Satellitum manui illum objecit. Comprehensus ,carcerique inclusus, quod capitale fuerat illic deprehendi, dictata ultima
sententia ita inhorruit totus, ut Nox unica iuvenem eundem & Senem incanum viderit. Quo spe culo motus Carcerarius, delato ad Ferrandum regem Catho
licum prodigiosis rei indicio,effecit, ut, Capitalis legis rigore in benignitatem converso, Rex illum absolverit, dictitans poenarum satis dedisse, qui piae maturam senectutem cum Iuventae flore commuta Lset. Similem historiam, quantum quidem ad insperatam Canitiem, audivi a quod a fide dignissimo: qui mihi pro certo adfirmabat, quendam fabrum in Hassia, cum Mocturno itinere a Caco daemone saevisit me habitus esse ad auroram usque, it Da nocte caniciem spectabilem contraxisse
Verum ad Navigantes redeo: quibus Navigaeum ille ipse quem dixi Timor, eum etiam te; cur Odoratus inprimis nauseam quoque co- πa eo .citare solet. Odorem enim insuetum graviter sentimus: dequc futiarό amplius soliciti sumus, prae setati haud fatis sidentes tranquillitati, proinde aestirans animus ac fluctuans; corpus simul concitare replet perturbatione. Propterea primo Camonis Avicenna Mari inquit commeantibus plerumq; accidit vertigo & corporis devolutio insimul sed & vomitus, fastidiente stomacho: mox tamen relident omnia. Caeter u eiusmodi baudquaqua vomitum
retundendii substringendum ve, Medicae scientiae decretum est. quoniam adversus agritudinis multas praemunitio sit. quod illi ex Me-
626쪽
ex Medicorum disciplina tradidit Coelius Rhodi ginus lib. 26. p. 13. Ex cujus ins
D AEq per lib. 27. cap. 17. dicimos, Naufragos di f HV ci vel in auita pereuntes , primo quid ς f st petere; mox ubi computrescere coe mcl f ς' petant, emerget re ac fluitare. Tabescens φύς, misit quidem cadaver spirimosum fit ; ae T Veroem Uurit praefare is potis ac meatibus nec non pUlmonis cavitatibus, qua Hic untur, levissimum illud e Iscu, acleo ut supernatare valeat. Proinde mandatum literis est, quendam in mari grassantem , cum id sciret, consuevisse eorum quos enecasser pulmonem concidere, atque ita demums . in a J m projicere, quod ita af estos con- is i , perne in D en ergere. Qitibus & hoc ad-
do, si quando naufraga defunctorum cadaveras iactibus evehuntur; foeminarum prona fluitare; virorum stupina: veluti ipsa Natura pudoris disciplinam inter defunctorum corpora discernente. quod e X Plinio lib. I. cap. 17. de Solino cap. S. Annaeus Robertus Aurelius scriptum reliquit, Magnam quidem esse docens ani domnes castitatis commendationem : pudorem tamen & continentiam in mulieribus & puellis multo potius,quam in Vitis requiri lib., Rerum Iudicatarum, cap. 6. Nec abs re fuerit, si veluti coronidis loco μυρο- & de Natatoria sive natandi arte paucaria.. adjecero: quae vel Aristotelis arbitrio libr.
7.politi or. V. I 7. Veteribus adeo utilis fuit habita, ut ea Iuvenes suos robustiores fore crediderint, ad graviores quosq; labores perferendos. Qui ni nas probri loco eius ponebatur i nscitia: Sic enim in liberos deploratos habebat proverbium: Neque natare, net literas didicit. Et qui- ut Casar dems Iulius Caesar Datandi fuisset imperitus; neqvie vitam, neque commentarios
suos salvos unquam conservas et e dum in mare praecipitem se da re coactus, &nando ultra diacontos passius conficere : ut in
navita propinquam se reciperet, re a ni-
mis . subitaneo ac improviso hostium incursu se in Aldxandria defenderet. Taceo ric Sertorium & M. Scaevolam: quorum uterque sola bene natandi arte, quidem
armis in illiti hostium impressonem eva- serunt. Apud Agrigentinos certe, qui si io Ag Uc/tempore Omnes alios deliciarum cultu & tam sumptuum profusione ita superabant, ut non dubitaverit Plato de illis scribere: Perinde e grigentinos ad care,a vi tuora perpetuo forent temi convivari ac sisiem
per mora uri'. iidem, inquam, Agrigentini ilia honorem cinis dificari curabant mam gnis impcnsis&sumptibus A atatoriam '. . cuius ambitus septem stadia continebat: profunditas vero erat viginti cubitorum.
In quam derivatae multae aquae fluviatiles, Sc rivuli fontanei, ad aquam vividiorem reddendam, decurrebat. Cygnorum pra terera copia, & varia piscium genera adspectu pulchriorem & amoeniorem reddebant locum : ita ut ratoria illa inter miracula mundi eo tempore relata fuerit. a qua non procul recesserit pulcherrima illa Natatoria a Sidonio Apollinari graphice descripta Ep. a. Lb.2. Per cuius ex te Πρμ'
riora latera praeter caeteria cultu dc orna-
tum eximiu) sex fistulae fluvium de su percilio montis eliciunt, canalibus ch circum' 'actis Leonum simulatis capiti b. effundebant: quae temere ingi estis veras dentium 3
crates , mero S Oculorum furores, certas
cervicum jubas imaginabantur. Ex quo, inter alia, de hoc notandum , consuevisse plerataq; matrices d apita fistulatum leomm caprip3 effgiem praetulisse, tuetus a si qrarum eXor vomentis. Ideo fortasso V aquae abundantistane fluunt, lecnb solem transeunte. Plutarch. lik .. mpo . problem. MV S. Plindib.J.c.s. Tale est Epigram. non in c. p legans Ennodii de leone marmoreo , a- quam in domo emittente: serant
627쪽
TIT.'defuit rostro, dens mortis pocula mandit
Naturam perdens bestua, nos satiar. fera dum vitreos e sum ut guttura fontes Di salutiferis cortia lavantur aquis. Quod ad illum Apollinaris locum adducit Savaro. Sed, ut nihil in hoc universo perpetuum , tantum dc illa quoque diu
neglecta computruit & collapsa est. ut ex Athenaeo M. I 2. P. 1. Sc Diodoro lib. II. . 1. Ioli. Quercetan . retulit in suo Diae tetico Polyhistorico, Serition. 2. V. H. Natatori-l nato- bus quam proxime accedunt Vrinatores, quorum Sc Ulpian. meminit in Luovis. . g. ii ad L. Rhodiam.ὐja tu. Oui marss exportantpradas, raptopro
aufragio ais imas avidi Drutantur a
ut describis Manil. lib.3. vel ut Lucan .hb. . Qua norunt animam servare sub undis
Scrutarii fretum si quidmarcessitarenis
Adducitum quoties xon auferat anchora
Cuiusmodi aliquot recenset Alex. ab Alexand likχ.dier. Gema Cata quo Stamen ς' η gratis in praestentiarum vitae discrimen ne- mo induxerit, ex Iohan. Gryphiandri sententia de Insulis c. I.n.I 8. Sane ubicun- que navigia maxima excipi ad navigandum possitiat, humanis oculis penetrarisius hu- maris imum nulla ratione potest. Id enimanus ZElianus scribit, quod ob crassitiem aquae atenus maritimae ipsae sibi plurimam obticurita-arepe- zem pariant, adeo ut humanus visus ne-at. queat interiora eius pertingere ultra passus triginta: ulterius vero, sive quiescant sive innatent pisces, feraeve aliae marinae aut jaceant demersae naves, nulla vis spectandi super est,ura . . At e contra urinatores, &qui natandi peritiam callent, ex imo, quatum vis profundo mari solem, lunamve, aut navigia luminave spectare
possunt. Qua ex re illud efiicitur admira.
bile, ut aquae, tum maritimae, tum fluvi xlas, aut quae lacubus continentur,cUm tamen s olidiore iactu sint, quam nobis ipsae
aut nebulae, orbem Solarem lunarem venunquam iis impediant, qui in 1mo sunt. tametsi a superficie absunt multis passuum millibus cum tamen parva nobis aut
nebula, quae nec unius quidem stadii altitudinem habet, obfecta soli lunaeve , aut cuivis lumini ne spectari ab homine posist,impediat. Res equidem mira i Quod
minora impedimenta 3c longe rari ors,lucem videri non permittant: solidiora vero permittant. Sed rationem eius ex Plinio perquam docte exponit Simon Ma-jolu spart. I.dier. Canticae Eoq. Io. fol. 37seqq. Ex quo dena oribus eorum, qui re- Nauta bus nauticis dediti sunt, lubet conlicere. rum mo- Nautas certe improbum genus homi- resimnum vocari ab Vlpiano constat an l. 3. F. I. probo.sf. uta, Caupones, Stabularii, fures marinos ab Imperatore in Novest. I 34. cap. I . circafinem, ures maritimos a bE ra sim o in colloquio: de quibus Theodoricus Rex apud Casii odor. cap. 183. in I cario portus. Arte placandi sunt , qui mores afferunt venti simillimos. Inde jocus, de tribus nequam juris Civilis in ae Rub. naui. Caupon. fabul. quibus sit δί piscatores adnumerave ras, non mulum forte erraveris. Quippe D nisi a quos & ipsos fures marino S Plautus VO' torum. cat in Rudente aest. 2.sicen. 2. Qui omnes, quia codice circa mare versantur , ideo duri & laborum periculorumq; patientissisimi redduntur. Vnde homines duros &feroces, sive immanes oc alienos ac omni humanitate, Neptuni filios dixerunt,monente id Gellio Dbr. IS. NOBI. Atti . cap. 2I. Plautus quoque mores aggrestes appellat maritimos,imo potius inconstantes , quod mare vicibus aestuariis accedat recedat q ,
verba Plauti habent. Ita me amor lassum animi ludiscat, fugat, Vit,appetit.
628쪽
Raptui, retinet, iaml,largitur,quod dat, non dat,deludit,
Dis quod uasit dissuadet,quod distra- si iis ostensat,
a cariti mis moribus meum experitur, ita meum frangit amantem
Er qua praeterea isse archi adolescen-ris de amore instituta est lamentatio in Ci- staria M.a. m. I. Aeris certe qualitate, quo in p eris quo locis frigidiore & tristiore utuntur quidam, morum austetitatem sive diversua-tem conciliari, indubitanter asserit Polybius Lib. . cap. II. Cum ita sit naim a com paratum, at coelo habitationis conii des rvm nec effario omnes evadamus. Haec namin υ με que, non alia causa ulla em, cur pro vas te' se a M tale nationum,& ut quaeque longissimisynx per c distant in er vallis, ita plurimum invicem moribus, formis, coloribus, maxima deinnique parte institutorum mortales differamus. Divinus quoq; Hato, adstipulante discipulo Aristotele tradit,a vita moribusque singulorum proficisci ut totae nationes existimentur huius aut illius ingenii est e. Appellat enim Thraces Scythas,
deniq; omnes nationes, quae . ad superio rem locum vergunt, iracundas animique plenas. Asiatic qiri ad solis ortum expo mi iunt, ingenio excellunt, artes eximie tractant, facti ad hoc a aettura. Hinc Flavius Vegetius tib i de re militari cap.2. Plaga coeli, inquit, ad robur non tantum corporis,sed etiam animorum plurimum va- let.Et mox omnes nationes,qus vicinς suus oliminato calore siccitas,amplius quidem sapere , sed minus habere sangκinis dicunt : ac propterea constantiam ae fiduciam cominus non habere pugnandi: quia metuunt vulnera, qui se exiguum sanguinem habere noverun n. Vnde & in saeta
pagina testimonium perhibetur Salomoni , qui sapientia sua sapientum omnium Orientalium AEgyptiorum superat ita . Reg. 4... O. Vbi nulla Septent ionalium Occidentalium nulla mentio. Ratio por 'th Physica .st, ut quis est puriu'coelum acutiore sint ingenio: quis actias inentis ex calore nasci ur. Vnde dc aestate ait doctis limus Melchior Guitiniunus professor tan. Patavinus) veriora, quam hycine contemplam rar, quia bruma ex aer in a. intemperie hebetiores sumus, & frigore pinguiores evadimuS. Neque tam n R - gandum, qquod Satyricus cecinite uaguos posse viros, ct magna exempla
Hermecem in patria crasseisub aere nasci. Inde suis.verustissimus loriptor, Quando non in omnibus, inquit gentibu&, varia 'ingenia pro venere i quan stram videntur quaedam stultitia vel solertia superior CS,apud socordissimos Scythas Anacharsis sa piens natus est : apud Athenienses miles idem fastus est in apolog. Idque latius exa-minat D n. Remus in Abii, ad Themistium pag. II. 9s T.
Tobj - digna est Tnographiae inventis: qua in Germania repertae,
ventio. o Bais cum natigantem, in Regionem Chisensium , qui olim Seres dicebantur fu/sse delatum eundems, cui Lusitani cum celocibin sivis sera ad unxe- iis is ita r- , ψ ima verasse , imprimen ι artem sibi exerceri. Visis itas ct probe
629쪽
graphiam roncinna v. qua maximo nobis hodie se adiumento eo se lueret:
quandoquidem olim omnia necess*m esset. lamo ad raberentur. quem in u-- sum multa constitutae erant taberna , in quibus nίhil agebatur aliud, quam
uisriberetur. Id quod multι laboris erat se sumptuum, et praesertim, ut libros bi comparabat. Ego paginas aliquot viri Chinae impressos: e si memoriae proditum non est, unquam ibi Inographiam exsti isse.
QVod de Papyro & Charta scripsit
Plinius , ejus usu maxime humanitatem vitae constare & memoriam , libr. I 3. GF. H. id non minus vere de Typograhia 'AOqMe ustirpaveris. qua Aa mirum typis excudendorum librorum artem, nulli nec utilitate, nec dignitate nec subtilitate secundum Cardanus dixit hbr. I i. de artia bus cir artificiosisque rebus,de c im unam
cum omnibus omnium veterum inventis certare facile Posse, Iohan. Bodin. cen-stiit in QT ethodo histori cap. . qutiurno si
Stephano For catulo credimus, non dubium est, sin pe ratam Rerum naturae fere munificentiam in xcogitata librorum excudendorum ratione: cuius inventum, si verum fatemur, nullo Vitae miraculo posc-po nendum, nec novem quidem Muste aequabunt; licet cui libet suae artis disciplinaeve institutionem Veteres assignaverint.
Forcatui. lib. de Imper. 9 Philos . Castor. Ipsemet quoques liti ippus MelanchthonLoc artificium ait esse donum divinitus, generi humano communicatum, hoc senescentis mundi, vel potitis aetate jam ei faeti ac fatiscentis saeculo, ut renascentis, in Ecclesia sincerioris doctrinae & aliarum necessariarum artium stlidia, prolatis'm lucem e tenebris omnis generis codicibus vetustis, instruerentur cespios a supellectile optimorum Scri torum, quorum fuit auctoritat , & sublevat vi imbecillitas Ec ignavia hominum fatali languore torpescentitur br. . Chre-λuc. sub. Friderico III. Orca'. Effectiam etiam hac industria est ut, qui semel in lucem prodierunt libri , non possint deinceps oblivione posteritatis prorsus e X-ttingui. Vt non desint, qui artem hanc Omnivmi artium conservatricem dicant
Sibyllino carmine jam olim praedictam, in quo vates illa Antichristum lino periturum, cecinit: dignam mehercule, cui non minus, imb vero magis et tam parcatur, quam Protogenis tabulaea quam necr aret Demetrius Rex , Expugnator cognominatus; ab ea muri parte jocatam,
qua excellens pictitra nimis patebat obsidionis violentiae, Rhodum incedere noluit Plinius lib. 7 cap. 8. Sibyllarum a Utem quod probe notandum censeo carmi-na, ut & libri Isracsm TrD megisti, amultis aestimantur plurimi, & vel eo inprimis Domine, quod de m sterio ancta Tria vis - σας κωπων του λογου; de ossicio Christi, de
reciem8tione hominum, de regeneratrone , Orde altu Christian e fidei oracusis multa diserte tradunt, ut judica re licet ex singularum vaticiniis a Iosepho passin expressis ,
briisti suspecti su sit. Qiues an Sibyllis a-m
liisq; in igentilitate tam profunda myste- ιria Deus claritas exposuerit, quam Iudaeis peculio suo λ Nemo dixerit. . At vero hi per umbratiles rei iam futurarum typos ad Christum ducebant ore nec tam perspicuis verbis audiebantur de mysterio T ria dos, redemptionis nostrae, de nivi ilibus:
630쪽
i eucius Quod si hisce Ethnicis divina mysteria clari us affulserunt : quod igitur fit
Paulo qui tempora ante Christum vocat χρόνους ἀγνοίας Act. 17.νό3O, quibus Deus Q. 1Ivit Omnes gentes suis ipsarum . viis Incedere. AIE. .v. 1ymmis v. 29 Secundum Evangelium inquit, meum & praeconium Iesu Christi, ex revelatione mysterii, quod a temporibus secularibus tacitum fuit: nuc vero taehum est manifestum Col. I.Piri. Secundo : Mysterium illud, quod absconditum fuit a seculis & aetatibus, nunc autem factum est manifestum Sanctis eius, quibus voluit Deus notum facere, quae sunt illae divitiae gloriae huius mysterii inter gentes Eph. 3. v. 9. My steri uiri quod erat absconditum in Deo a seculis. Contra oracula, quae passim Sibyllis &
Mercurio tribuuntur, mysterium Evange
lii de Christo longe ante Christum nam
Mercur. 9 e Mercurium ante Mosen vixisse scripti-T H -ν. tant) genti b. futue revelatum ostendunt ;anteMo- Et ita Paulo aliisq; scriptoribus N. Testa-sen. menti contradicunt. absurdum certe &impium. Inde ergo concludimus is Tecmannus noster) quaecunque huius generis
Mercurio 3c Sibyllis assignata leguntur, nec ab illis ipsis, sed a Christianis, sub alieno nomine fuisse edita. Omnino, nunc ad Tvp0graphiam redeo si praeclarum est& laudaebile egregia aliorum in veta ingeniis, labore, sudore, de vigiliis parta ad posteros tras mittere, ne tempus edax omni bus a, exota senectus&oblivio semper in-
vida memoriar no verca, scientiaeque fraudatri', ea nobis ex animo eripiat: non vulgarem profecto laudem. merebitur ars Typodraphica, per quam res laudabiliter
gestae, artesq; plurimae, praeclarae item animi nostri cogitationes literis consigriatae, de cum his memoria conseIvatur. Corum, qui retro actis floruerunt seculis: . quae tamen absq; artis huius adminiculo jam diu
fuisset deperdita. & multi haud ita graves
cum in literis, tum in almis ex antra tuti essent labores, nisi sperarent, eos CalcΟ- graphiae beneficio immortali rati consocratos, ipsa etiam vita longe fore diuturniores. Quod si clarissi inventorum solertia divinitatem olim quibusdam Mortalibus, communi gentium cosensione Lon- . ciliavidi, quia persuasae, ducem vitae animur coelitus defluxisse, & ab eo aliquid eximium ad communem hominum societatem inductum contemplatae praestantis alicujus inveniendo industriam &curam stupentes venerabantur, ipsumque autorem
vel deam, vel Dei cuius id principium
est, juvare mortales) internuncium fatebantur ac praedicabant : cuius multa exstant exempla apud Ioh. Langium L, a. E- quo honoris titulo dignos censebis, Lector, Germanos nostros. ' quorum sa- Dp gacitate & solertia inventum est ann. O. phia a supra mille & quadringentos, artificium: -- hoc Typographicum imprimendi libros characteribus ex rnatello nigri cinereique plumbi, aeris Sc stabit con satis, Moguntia
gi' , ut quidem Iacob. V Vimphe ling. iu, Epitom. eri sierm. c. 63. Polydor: Virgil. libr. 2 de Rer invent.c. 7. Palmerius in f h nisis. Melchior Guilandinus Uri Ei. Papyro,memb. 26.& C fias sanaeus in Catalogo gloriae Mundieart. U. Vonsider. . eum nominat dicet ab Petro Ramo bbr. a. Scholar. Math mates oh. Fust. appelletur. Cui adstipuletur exemplar Officiorum Ciceronis in membrana Moguntiae primo, ut putatur,impressorum. Id in Bibliotheca Rugustana adversatum hanc in is ne continet inscriptionem: Praesens s Cyclari
fimum opus Ah. st. Monguntinus civis,nou. atramcnto plumali Canna, ne i area ,sed arte quadam, perpulchra. b, manu Petri Gerns
heim pueri me eliciterae in Anitum anno I 66. die . Me/s Feb. Quod si primum