Guidonis Pancirolli Rerum memorabilium, sive, Deperditarum pars prior[-secunda]

발행: 1660년

분량: 714페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

641쪽

TIT. IIII. Eustallisas in ad. Ori narrae, rum, quan

do necare aliquem voluerit, in ignem desilire solitum se ise: quandoquidem id s-

ne vitae periculo praestare poterat, qud lineus esset. x aulcm, ubi ita inclavissct, ut canderer, comprehensum morti adjudicatum pectori tuo admovisse exussisse-que. Propius vero est, s reum sive aeripedem fuiste dictum Talum, quod legum in

aeneis tabulis incisarum, & circumlatarum per uni Versam Cretam fuerit obse Ru Zhild. 'antilliinus. quemadmodum de Tagna- an an ' inis ciuidam,d theodori ci Gothorum Regis fuerat pedi- uxorem, N adum unam & anserinis fuis-- Φ. se pedibus fabulata est vetustas mon quod anseris natatiles pedes habuerit, sed quod aquis&fl amini b, mirum in modum oblectaretur,&pessibus praedita esset molliusculis,&anseris pluma candidioribus. Adeo Veteres anxie in singulisHeroidum

particulis pulchritudinem ac colorem notarunt. Huic illud Homeri Iliad. Dea Argentipe . Thctis pedibus argenteis : Ne' 'Sic enim Achilles matrcm suam vocat, Pindarus Venerem. Atque Nicen pulchros talos habentem Hesii,dus posuit in Theogon. Sic quo tempore Alcinani cum Gallis, Conrado imperatore ductante,res r eis tum in Syriam ex Hiero solymam iverunt, Manuc.e Comneno Constantinopolim tenente, Nicetas ait fui se mulieres Germana caS, virorum instar equitantes, martio vultu atq ue habitu, Amaaonica prorsus audacia: quarum illustrissima,altera prorsus Penthel Ilea, Ob fimbrias & limbum vestium auro intc'r- textin1Aurapes vocabatur. Nicet. MnsAZ rq i. Manuelis, anno II . . Unde etiam liquet, extrςma vestimenti aurea vel argentea pedibus olim quandoq; attributa: ita ut existimern ait Forcatulus) Herculem non

'emina an- cum foemina ancipitis natura, serpentem cipuis m- ad femora usque referente, concubuisse,

& Sci tham, qui genti nomen dedit, pr

genu isse, ut putat Nero dot. lib. .sed cuna puella clarissima, quaestolam squamis aureis ardentem & inferi ra corporis vel antem gestarit, quae vera est Stephani Fo catuli interpretatio libo de μper.es Pisi . si h Gallor. Ut vero & de libris ex inte- nis animalias finis animalium iactis aliquid dicam: vi- um, deo horum mentionem fieri ab Malci:o Byzantio Sopii sta, in historia, suam ab Imperio Constantini usis ad Aa 3 simis

de auxis Georglo Cedreno tu compendis historiar. a nauudo condito, visq; ad Isaaceum Coinuentina Imperat. &Johanne Zonara Annati κm tom. I. qu I rignante

Basilisco scribunt Constantinopoli exorto incendio, ipsam Basilicam cum Bibli theca conflagrasse, in qua centum viginti millia librorum fuerint reposita : inter quos fuisse peihibetur Di aconis intestinum longitudine pedum centum viginti habes inicripta literis aureis Homeri poemata, Iliadeat& Odysseam, cum historia

rerum ab Heroibus gestarum : Restat, ut de libris de charta oc membrana cons diis dicamus. D; steri autem Charta a Papyro, ut cffectu & materia. EX p-pyro se richa taenim x. harta efficitur, ut recte ab Ulpia- scriptitatumno responsum iit,Chartis legatis, neq; Pa- pyrum ad chartas paratam, neque chartas nondum perfectas contineri .d Llibrorum Ia. M. chartas. 6 f de legat.3. Papyri autem quae ieccii senter species: altera AEgyptia; altera ei assam stati initima. De hac posteriore nihil hic attinet dicere. At illius AEgypriae descriptio apud Plinium cxstat lib. pa νιώιs.cap. G. his verbas: Papyrum Crgo nascia a ntia. inrit,palustribus AEgypti, aut quiescentibus Nui aquis, ubi evagatae stagnant, duo

cubIta non excedente altitudine glu gitum, brachiali radicis obliquae crassitudine, decem non ampsus cnbitorum longitudinc, triangulislaterib. in gracibi tem--

fastigiatum thyrsi modo cacumen inclum paratis. deus.Hinc Charta praeparabatur in hunc ΚΚ m. -

642쪽

238 DE CHARTA

modum.Scapus namque, hoc est,caulis papyri, amputatis utri que extremitatibus, utpote min is ad chartas conficiendas idoneis, dividebatur secundum longitudinem in duas partes aequales: a quib. postea abripiebantur singulares phylirae, sive bractcar, quae quo longius ab extimos capi cortice distabant, eo erant praestantiores,& quo cortici appropinquabant magis,eo deteriores. Unde varia chartarum gene ra apparabatur, de qui b.postea. Interim notandum, apud Plinium pro illis verbis, divisiacu, orc. legendu eXGuillandini sententia, diviso Scapo in praetenues, sed quam latissimas philyras, quando & dicatAuctor Schedas, hoc est, bracteas tanta constare longitudine, quanta

potest esse scapi ipsius papyri segminibus,

i c. miremitatibus utrinq;amputatis. Etenim extremitatescaulium papyri amputabantur, quod essent chartarum usum ineptae: altera quidem,quam pomum vo- ' cari ait, prGpter nimiam meatuum laxitatem, qui nec in arefactis philyris coire solent; altera, quae comam inutilem debilemq; sustinet, sive, ut Plinii verbis utar, quae thyi si modo cacumen includit, propter gracilitatem , bracteas nec se mi digitum latas continens ;& ob ariditatem , lioquin dividentibus minius obediens. Taceo, quod opus fuit ferro acutissimo subtilissimoque, tres digitos lato, quo ramenta sive philyrae a scapo divellebantur, acu eam ad rem nihil emolumenti praestante, sed inutili prorsus abjiciendaque. Pω Maho; Ex philyris autem illis sive schedis aut ta-mρυ- , bulis ph lyra enim, ramentis, papyru, tabulis, scheda, cutis, plagula, corarem,statu

demq; in hac disputatione usurpantur a Plinio a caule papyri distractis, ex alteris quidem recto situ substratis,alteris trans versa positione superinjectis, chartae conficiebantur, vel, ut Plinast, texebantur,

praebente glutinis vicem Nili aqua; non illa clara &limbida, sed turbido liquore ,

ac pingui terrarum succo colia quinata. terum schedar, quae prim b supina tabula,i. e. retito philyra situ substernebantur ea longitudine, quam thyrsus papyri, praefectis hinc inde extremitatibus, ut dixi, praese ferebat, cito mox alteris pagellis in transversum superinductis, perfectionem

suam consequebantur,a qua demum accupiebant, ut Chartae vocarentur, essentq;. Porro glutinarae ita chartae etiam malleo tundebantur, & rugatae extendebantur

ictibus atq; complanabantur.Docet hoc t νωδtu idem Plinius,cum de glutino, quo Charta 'μ ρ deterior iterum texebatur, in haec verba scribit: Postea malleo tenuatur,dciterum glutino percurritur; iterumq; constricta erugatur atq; extenditur malleo. Quo a b icirca Ulpian. inter malleatos, ct non mal ait. leatos libros distinguens: Unde, inquit, non male quaeritur: si libri legati sint, an non contineantur nec dum perscripti Θ &non puto contineri: non magis quam v stis appellatione nondum detextam. Sed perscripti libri nondum malleati, vel ornati continebuntur. Proinde & nondum conglutinati vel emundati continebuntur. dict. leg. librorum. 12.6 de.s . delegat.3. Octo autem chartarum species ch krahum exponuntur a Plinio. I. Claudia. quam Jecies. Claudium Caesarem primo confecisse ait ex Augusta,sive Hieratica,adjecta ad bunas ejus philyras , quibus conserta erat, tertia bractea, &ad undecim digitorum latitudinem, aliorum duorum mensura a. Hieratica, sic dicta, quod prisci mortales ea ad religiosa volumnia utebantur: postea vero adulatori is nominibus --

Ua,Livianai appellata:Slauti&ob auctoritatem in epistolis ei relictam, ψο-laru . & quoniam epistolae adscriptam in limine salutem haberent , Salutatrrx Martisti dicitur:

643쪽

Marcus amat nostras Antonim, Amee Muses. artasalutatrix i modo vera refiri. g. Fanniana: a QRhemnioFannioPalaemone, celebri Grammatico: que Suetonius in L de illustribus Grammaticis, scribit ossicinas promercalium chartarum exercuisse. Hic enim poliendo Romae. chartam Amphitheatricam cum ex proletaria,deteriore que augustiorem atque elegantiorem conformast et,visus est novam speciem constituisse, Fannianam de suo nomine appellans, relicta in suoAmphitheatrica non interpoli quaeque mangonium sui artificu experta non erat. 4. Amphitheatrica Mu , ut mavult Guilandinus, Athribitica a confecturae sive praefecturς loco.Inter alias enimAEgypti prefecturas, quarum Sesostrim triginta sex constitui fleDiodorus refert tib a. Rerum Autiq.cV. I erat etiam Athribitica:cujus Strabo; Ptolomaeus, S tephanus, alii meminere. Atq; haecAmph i theatrica charta a Faniniana tantum discrepat, quantum adamus, smaragdus, carbunculus, gemmae

aliae . a scalptis& perpolitis differunt; &quantum mulier, animalium fastuosissimum, surges e strato dissidet a seipsa postquam crines fluentes composuit, vultum lavit,& molli ac splendido amictu induta est.y. itica, ab oppido Satis. Panistica. Guilandinus legendum docet Tanitica,acivitate Tani, quae hodie Damiata vocatur: eo ΦTaeniae locus cui ob angustam longitudinem hoc nome est,& unde Te nioticam chartam dictam putamus) extra Deltam stus sit: Papyrum aut in AEgypto extra Deltam non gigni, Plinius dixerit.

catoribus cognominata: quae, quod scripturae inepta erat,mercib. in volucra prae bebat. 8. Macrocollum: a majoribus coriis seu bracteis cognominatum. Nam καλα,

auctore Hesychio, significat dorsi bovis

XIII.

corium,ex quo glutinum excoquitur. μα - χοἰ autem idem interpretatur Quanquam autem Macrocolla magnitudine reliquas chartarum species longe ex cellerent, quippe quae mensuram sedecim digitorum,nec raro quatuor supra viginti attingebant: tamen quod volentes unam ex eis membranam rescindere, non

sine aliarum injuria taeniarum, &plurium dilaceratione plagularum moliri id post sent, inter illaudatas habebatur. De Mem' ti is Mem branis vero, quae & ipse scribendi mate- branis semp-riam Veteribus suppeditabant, quid di- t m. cam Θ Equidem usum harum antiquissimum video.Nam& Diphtheram sunt qui Diphibera. interpretentur pellem Caprae, qu Ovem lactarit: in qua creditum est antiquitus illum omnia scribere, quae fierent. Unde quae nec in historicorum literis exstarent, nec in hominum memoria servarentur, ea velut ex fovisDiphthera petita dicebatur. Discimus etia ex Herodoto historiae

parente, Jonas olim byblos dixisse diphtheras,veteri i ex consuetudine, quod bybloru,hoc est, papyri sive chartae inopia,

pellibus uterentur tum caprinis,lum Ο-

villis .Prisca consuetudine inquit inTerpsichore chartasJones appellant pelles, quod aliquando penuria chartarum, pellibus caprinis ovillisq; utebantur. Adhuc quoq; ad eam usq; memoriam multi barbarorum in talibus pellibus scribunt,&c. Nec desunt, qui su b pelle velleris aurci, Vectassu μα quod Argonautae ex Colchide advexerunt,intellegant Diphtheram, hoc est, librum ex membranis Veterum more confectum,&arcana a. tis 6 us,quam Chimiam vocant, padentem, q o scilicet auria conficiendi scientia contineretur: Meritoque membranam eam appellatam fuisse auream, propter emolumetum, quod ex ea acquirebatur. Nec enim obscuruna a re' qua

est Veteres ea dixisse aurea, quae magnum t ' suppeditarent emolumentum & redita a tum

644쪽

DE CHARTA

tum,sive agri bonitate, sive pecore aut lanificio.Hinc Martialis de Beti fluvio:

Tetii olivistra crinem redimIte corona, Aurea qnae nitidis vesterati is aquis.

Quocirca factum est, ut pedes Ipsae aurcas pelles habuisse serantur, qualis fuit Argis Atrei, quam sibi Thyesten sub duxisse queritur: ut in Colchide Abeia Rex, ad cujus victis pellem Joh. proscctus cst,& socii Argonautae , regii sanguinis &animi, qui regionem gregibus & opibus

nobilcm invaserunt, si Hrroni credimus tib.2.de Re rustic.cap. I. quem laudat & Ω-quitur Stephanus Forcatulus lib. I. δε--per.9 Ph,lo Gasior. A quibus etiam stare videtur Coel. Rhodi ginus, qui ex eodem

Varrone vellus aureum in ovibus, charitatis nomine intelligendum asserit Antiquarum lection capitia. Recte chari---π, talis nomine .Est em urum hom nibus 'm charissimum , nec ullum ab his pluris fit 'r' metallum. Horatius I Odes. Pyrrha et

stulte nuncfruitur creduliu aurea,

id est, charissima sibi,multumque amabiliti optata. quo sensu etiam Mediocrit tem videre est dictam auream lib. a. Odero. quod charissima nobis, optima & premiis h. ciosissima esse debeat. Oves sane tanto inlim in Dia nore habuerunt Veteres, ut ex iis solu-care. modo opes fieri existimarint:&pecuniam atq; peculium omne a pecudibus & gregum ntuncro olim censuerint: eaque de causa Maronianus Corydon divitias stentaturus suas, dixerite Asie meae Sisulis errant in montibus

Ideoq; fictum, oves olim lanam auream tabuisse. Hinc Aetallaphoros Cereris co-2nomentum est in Maaaride; ab iis forte impositum, qui Moi talium primi Oves

connutrire coeperint.. Siquidem lanam Giaeci dicunt μοδον ex quo & Idam μαλ- Vocarunt, velut id est,

ovibus abundantem. Similiter cum Hercules ex Apbricana victoria mhil praeter

oves abegisset aurem mala secum aspor Aturrit mautasse fabulose dictus ast. ρῶλον enim vete- ia. ri consuetudine ovis capi aque dicitur: &eadem locutione etiam pomum usurpa

tur, quod post Rhod in . itidem & Joh.

Pierius annotavit lib. Io Hieroglyph. Sed ut ad membranas redeam, constat utiquee ose ho,Diphtheras illas, quae antiqui- Diphtheratus ad scribenuum adhibebantur, nihil ae dem , Pergamenis, ex urbe Pergamo unde illis pq SHm ηο nomen) ab Attalo rege missis differre. Sic enim ub. a. Antiquit. Iudaic. c.2. scribit, ex Gelenii interpretatione: Ut vero senes illi venerunt, cuna muneribus a Pontifice missis, & cum membranis, quae legem aureis literis inscriptam continebant, primum de libris eos rogavit. ut velo ex involucris depromptos obtulerunt,multum diuq; miratus membranae subtilitatem, &coma issiuras,quae ita latebant, ut visu dis cerni non pos1cnt ; gratias se istis habere dixit, qui venerint; & majores etiam ei, qui miserit: sed longa maximas Deo, cujus Leges attulerint. Loquitur autem Josephus de LXXII. Interpretibus, quod LXII. Inte tam Graecae, quam Hebraicae linguae peri pret*tos Ptolomaeus, non qu idem LMm,

Irenaeus credidit, sed Philadelphus,tertius ab Alexandro AEgypti Rex, Tertulliano,

Eusebio, Epiphanio, Philone, Josepho

testibus, inflammatus desides io sacrosJu-dteorum libros cognoscendi, curavit in gentibus ab Judaea expensis Alexandriam adduci: quorum studio ac diligentia vetus, quod vocant, Testamentum moneta percuteretur Graeca. Sed veritus, ne,si i vicem consultarent,veritatem absconderen eo omnes in insida Pharo in singula contubernia separavit,jussitq; ut qui que pro se librum eundem,transferret,atque eo in singulis libris ordine servato,opereque perfecto, omnibus mox convocatis per libros singulos interpretatio

645쪽

TIT.

nem suam unoquoque 'roferente ,ita omnium sententiam candem esse constitit, ac si ab uno tantum traductiones omneScmanassent. Idque Philo Judanis,de quo illu/cucumfertur , aut Plato Philoni Zat, aut Philo Platonizat,lib. a de vita Mysiis;

ter assirmant licet August.in stola qua dam au D. Hierou. rem aliter gcstam narret. Caeterum is quoque Josephi locus a nobis adauecus argumento est, non tantum Daphtheras Veterum nihil differre a membranis sive pergamentis, postea sic dictis: verum etiam multo antiquiorem

Membrana - esse mcmbranarum inventionem, quam

rum usius et- Varro tradidit, & Plinius credidit. Nam '' ς Elcararus princeps sacerdotum, per ulOS Lationbm. LXXll. Interpretes libro sacros ad Ptolomaeum Philadelpbum tunc primum re gnare incipientem misit: at Emulatio, quae inter hunc Ptolomaeum & Eumenem

roRymus Attalum vocat ommuni omnibus Pergami Rcgib. nomine sicuti AEgyptii reges omnes Ptolomaei fuerunt indi-gitati ob ll udiorum sunt litudiuem in

conquirendis toto terrarum orbe omnis

generis libris, suborta fuit, serius aliquanto gliscere, incrementrique sum cre coepit, quam sacra volumina in Graecum traducta se erunt. Quo fit, ut serius etiam chamtas Ptol Metas stipp.jmere potuerit, &multo adhuc seri ἰn Eumenes membranarum copiam fieri curarit, qua chartarum penuria peris aret . quemadmodum nec Charta. U- illud verum cst, quod cx Varrone & Ρli- σε - μυι' nio Panci rogus tradidit, fundata ab Ale-ί--., .h. X nrit labe Al anesia,papyrum 3c chartam furisse primum inventam: cum multis reti o secul is hal ic in usu f sse,cvidenti m-mis rationibus evincat Mpla or Guilandius, in doctissimo suo tractratu de Pa-Hro- Eum te, Lector, dii: genter evolvi

XIII. se,nunquam prosecto poenitebit. Equidem me bonam corum pariem , quae ad hunc locum ill Rstrandum facere videbantur, desumsisse, ingenue fateor. illud plane novum est chaitae sive papyri genus, inquam es ementa haec depingo. quae ex linteolis concerpres, nulliusq; ampliuS usus, Pa dirim meIec aqua maceratis, ac postea in lanugin m charta no contritis, coscitur, ita ut plagulae ejus glutini cohaerc stant. Quae quidem confectio in & sat: s dcxue e Joh.RucilioMedico doctissimo descripta sit l. r.de natur. sti c. ost. 8c praeterea passim nota sit, iis praesertim,qui ad chartae id genus concinnandae usum constitutas Molas vel semel tantum oculis fuerint contemplati et idco de

hac requiequam porro Verbo M Gῆς ς riora uis supersedeo. at illud poteriSeXHist Onym diis Benzone Italo huic libro apponere, q Od incognitus. cum Hispani literas Indis ad aliquem perferendas darent, non potuerunt mitelli illi barbari cogitando assequi: qua rati ne charta illa nigro distinista eloqui posset : cujus rei talem ex Bengone libro I. hι- floriar.nov. orbis capti. r. recepisset historiam Gomara: mittebat, ait, Hispanus quidam ad amicum duodec1rnmtias, id est CunicAlos Indiae occidentalis peculia res θ assos, ne aestu corrumperentur. Indum , qui deferebat, cum vel obdormisset fessus devia, vel interqui csset, diutius

morantem in itinere fames corripit: tres Hutias absumir: revertitur, literas ara amico illo ad Helum refert: Quibus ille de novem Hutiis ad se gratias amico ag bat. Hispinus perlaetis hicris irascitux servo , ille duodecim i cilcituisse se assimat: seu cum Indicio Epistolaepio-deretur, rubore persus is verum aperit: δίseos ea de re popularcs commonc facit, Ut

sibi astitista Chariis ejusin: is loquacibu3 caverent. Nec dii par cit, quod de Dr siliensibus scribit Johan Leratas LUrgu dus Navigat. Brasilie cas . o. quod clia

646쪽

Scytala Lais

,s, DE ZIFERIS SEU FURTIVIS. ,

tas atris notis distinctas conspicientes, apud Sim. M olum pari. r. dier. canic. praestigias esse rati sint. de quibus plura colloq.ay.pag. oo.

DE ZIFERIS, SEU FURTIVIS LITERARUM

disseratur, abim repetendum censeo. Lacedaemon=sribendi rationem elati estiniorem tenebaut, quam literarum Notas Idque soti gen- ιυ- τι λην appetiabanr: quod hoc modo febri. Surculi duo erant teretes, oblonguli, pari crusmento, ejusdemque longiturinis, deras atque ornati consimiliter. Vnus Imperatori in bestum pro senti dabatur; alterum domi Magistratis cum jure atque cum siquo habebant. α uando usus venerat citerarum siere liorum , circum eumfurculum lorum modicae tenuitatu, longum autem quantum reiseatis erat, complicabant, volumine roιundo se psi, ita ut ora a juncta undique o cohaerentes lori , quod plicabaιur,coirent. Ille os deinde in eo loco per tran erras juncturarum oras, uramus a sitimmo adimum profescentib- , insit ibebant. Id lorum lueris ita perscriptis evolantum ex surculo, I fratorι commenti istius consio mittebant. Resolutio autem lori liter a. truncas ali mutilas reddebat, membraque earum se opices in artes diversissimas argobat. proptereasi id ιorum is manus hostium inti erat. nihil quicquam conjectari ex eoscripto quibat. Sed ubi iste ad quem erat missum, acceperat; surculo compari, quem habebat, capite ad sinem , exinde ut debere fieri silebat, circumplicabat: atque ita lucrae per ambitum eundem brculi coalescentes rursum cosbant; integramque se incorruptam epistolam se facilem legi praestabant. Hoc visioia genere eodem modo se Imperator utebatur. Tres euim es tornatum lignum Senatui dubet alterum iEi-ρlane simile ipsemet retinebat: ρρstela Moedam oblongam purri aut membranae signo involvebat, circumligans eam: instar fasciae ad irochoissime testudinis illim formam, quae in Traiant columna conficitur: rum pertransversum , seu in longumsicribebat. post schedam illaru dissoluiam Eo

mam mittebat, quam Senatus ligno suo implicans, reri e luebat Sed hiseepyiolae forma Norm non continebat : verum erat clandestinum quoddam scribendi conventum, de interrumpendo uterarum situ, ne a quoquam alio legi possent. Tyro Ciceronis libertu jinmori commenim est Noto, ut pinunam a quam literam praepositio inιtiligeretur, aut adverbrum. Post eum Persannius, Philargim , ct Acium Mectienatis liberim, aliis adiantes T 1 ronis iuventionem ampliarunt. Singulu enim liseris gula verba signi'

cabamur: verbi caussa, R. P. Ressublica; P.R. Populm Romanuι ct i ci

647쪽

T I T. XIV. 2 nus alis, de quibus isodorus libro I. Origin. cap. 22. Sed hac quoque potius abbreviaturae, erant,quam Notae. Caesar ita literarum potestatem commutabat, ut rimo literias quarta quaeque succedens indicaret : Augustus subsequentem pro antecedente ponebaι; ut B. pro A. C. pro. B. se deinc seadem ratione caeteras , ut Suetonius se Dio referunt. Hae verae era ι2 ora: ponebantur enim titerae, sed non intesiecta. C lj hunc excogitarunt modum, quo Numeros pro isteris collocarunt, I. proa,2. prob. L si, Fopro arbit io Alphabetum transmutarunt. lj novos characteres efforma - .runt. Denique Brixiamas quidam upis vulgavi; mo um quendam, quem

intellectu credit impusibilem, nisi quis conira cxemplar ibitin habeat. quod tamen fusum est. quandoquidem siripturam istum 'semet explicari audivio quoi dici solet, quasicum manu tetigi, nustas ese notas ad io difficiles ausobscaras, quae non intelligantur abjis, qui in boc scribendi gcnere exercitati suo M.quoram multiisen Iiis repfriuntur. Atque ipsim et domi meae habui Hieronymum D. Francisci Nani, nobilis Veneri filium , juvenem docI JLmum, dr ariis hum inprimis gnarum: cui nutum Notarum gerim, quam difficile eitum id esset ost rebatur, quin ab Vso inu Pgerentur

cap. 6.comprobari potest. Refert enim ex

M.Tullio olim quendam fuisse, qui universum Homeri poema ita subtiliter in membranis descriptum haberet, ut illud totum levi nucis putamine concluderct nimirum quod signis atq;notis & iis quide valde exilibus,depictum esset. In quibus effingendis Myrmecidem Milesium,&Callicratidem Lacedamomium potissimum excelluisse refert Hilianus tib I. var.

histor. quos fama fuit in sesamo quod minutissimu genus seminis est, milio panicoq; simillimum disti hum elegiacum

literis aureis, ut ad Ti. Io. insin. diximus inscripsisse;sed ut nonnulli hoc interpretantur,Notis quibusdam atq; signis. Raro enim Veteres integris inscribendo ii

teris utebantur. Unde memoratur apud Galen. L . de copo P. Medica. Menecratis quondam Medici liber .A., is is m, , p/quod integris literis exaratus esset. Receptus etiam aliquando est apud Rom. scribendi per literarum compendia m DS,au-

NOTAE, SIVE COMMEN

TARII.

Xpeditum est, & multorum confir- c mali potest auctoritatibus, Veteres Notis & signis plurimum in scribendo iu-

lata veto usos. ut de Hieroglyphicis, qua

si si ' voeant,literis cum de his docte& copiose scripserit Joh. Pierius uti & de Cabala, de qua apud Johan .Langium in Epistolis Medicinalibus,& Picum Mirandulanum passim habetur, nihil hic dicam ,juvat tamen de usitata apud AEgyptios pingendi

scribendive consuetudine Ammianum Marcellinum audire disserentem. Non enim inquit lib. D Jut nunc literarum numerus praestiturus Mac; lis exprimit quicquid humana mens concipere potest; ita

prisci quoq;scriptitarunt AEgyptii Jed singulae literae singulis nomini b. serviebant,&vel bis nonnunquam significabant integros sensus. Quem etiam scribedi mo- , Gracis. rem aGraecis celebratum fuisse,ex Solino

648쪽

niam in D. gibus.

1s DE ZIFERIS SEU FURTIVIS, &e.

tho repotissimum Meccenate, quem scri- describendis olim veterum JC.libris No bic Diotib. s. invenisse primum quasdam tartim compendio usos fuisse Quarum mistis his.11terarum notas, quibus celerrime scribi intelligemia cum oppressis assidua bellaia eup notas posset, eas ne per Acilium libertum pu- riuri rabie literarum & Jurisprudentiae prohibuerit.blicasse: quas in usu etiam suo tempore studiis paulatim obsolevisset: nec eae mi fuisse siqnificat Quintilianus bb. G. cap. a. nus difficultatis& negotii legenti b.exhi- . Et ii quidem Vcteres etiam in Legibus, berent, quam res ipsae Notis descriptae: &Senatusconsultis,Edictis scribendis usos, multi praeterea subtili ac varia harum i unicus Valerii Probi libellus abunde do- terpretatione in fraudem inducerentur, cet. Suorque in hanc sententiam elegam magnaeq; insuper judicivilib. &discentiates Manilii versus, in Astronom. qu. bcis bus tenebrae inde os tunderentur: disertὰ

Notarum compendia qui tenuerit, eum probibuit Justinianus, ejusmodi posthac Leocs & jura populi Romani Liturum, & Notas & signis in describendis Juris pr.

intra domesticos ac pi ivatos parietes qua- dentiae libris uti:ne qua malignis interpre-liter cuique jus redacndum fit, in prona- tibus naperitisve, verborum evertendo-ptu tribiturum significat: rumans a praeberetur. Barrab. Brasionius Hic ei jegum tabulas , ct condita jVra Selici interstret. c a I. Quis enim, si et Ioverit , atque notu levisius penuentia jusmodi velut stigmatum notis deforma verbia, . tos Veteris Juris prudentiae libros Jisti- Et licitiem mel, vetuum quae foena ste, ni an LS aia nos transmisisset, earum sese la- quatur, icr. queis expedire pwtuisset, aut quis in illis Perpetum populi privato in limine irae- reddensa, exprimendisq; litium alterca-Notae auicin illae, non erant literae, Ut ex ti Oirumve sinu fuisset, cum in earum in- PedioPaulus refertini sed cum Latro Vo. terpretatione Tribonianus ipse fic quen- Diboniaris in j ad bonor ρ IogσLLocini .e de ter haesisse deprehendatur. Aliquando error ex test.mil Sed compendia quaedam dicti O- nim Notas male reddidit, aliamque illis Not f. num, ut Cujacius interpretatur lib.3 Ob- quam prae se ferant, scntentiam atti ibuit. strvat. cap s. sthb la cap. ult quaeJustini- AliqUando Notas, pro non Notis, nona nunquam etiam nomNotas pro Notis ac

ccpit. quod post Anton. Foquclinium ad Ti. ae vulga/ ι si Nu. multis exemplis demonstrat oli. Thomas Freigius in Epist. Pantae, Sed ut ad exempla a Panci rollo nostro eum: Et quod ad te de de eem legatis scrip- proposita deveniamus: constat utiq; Scy- Sotatisi, parum intellexti credo : quia talam illam Laconicam totidem, quot di L- ρη seripseram. Adeo autem familiaris fuit il- xii, vel bis descriptam esse a Gellio tib j . iis temporibus Notarum usus, ut harum Noct. Attic. cap.ρ. De eo autem scribendi peritia etiam ancillae censerentur ; men- modo, quo V.Caesa in epistolis usus est ad C. Oppidum&Balbu Cornelium, qui Coruserires eJUS ab lentis curabant, exstat Probi siemo iis. Grammatici satis curiosus commentarius. Et de literarum commutandarum ratioRe, Augusto frequentata, circumvaga- Augustj.

ani temporc Sula ciccbantur, hit appa: et ex epistola ejus ad Antcccssores M. illud autem f. Graeci, dicunt : ut G y m

scribere : quod cst Notis, sive 'rnotas scribere . quod dicendi genere &

tionem pete sertim fac ienteMarcellino a cillae cujusdam,q ae Assyriae nomine literas Notis ad Barbationem pedestris milliatiae rectorem scr ipserit. Quo minus e iam mirandum est,Scribas & librarios in

649쪽

etur eiusdem haec ad stium conscripta epi-Bola: Quia innumera incidunt assiduἐ,

quae scribere alterutrum, & secreta esse oporteat: habeamus inter nos Notas , suis,tales,ut, quicquid scribendum sit, pro unaquaq; litera succedentem scribamus hoc modo,ut pro A ponamus B; & C pro B; & de reliquis in hunc modum & pro Z duplex AA, ut a novissima ad duplica- Cieermis. tam redeamus, &c.Aliter Cicero, qui ex quorundam sententia, instar Dictionarij librum conscripsit, in quo singulis verbis singulas notas, quibus illa fignificarentur;

praefixit; tanta ine erat Notarum & vemborum copia, ut quaecunque Latino sermone scribi possent, suis notis exprime rentur.Sed haec qualia sint videamus. Scytalam certe ingeniosissimus Scaliger Laconica appellat nugalia. Nam tametsi, inquit, nulla mihi Scytalast: tamen pusillo temporis momento unam dimetiar. Etenim prima quaque notula de praehensa, Oseη- - , cxterae ad jussa veniunt, ExercitatHag-μd F imbri uri Cardan m.Notas vero&literarum transpositiones , quam artem idem Scaligerimposturam decebat 2 delirium, qui aliter aestimabo : quam vanissimas, & quae vel a pueris facile agnosci queant ξ Observata enim Characterum potestate, qui saepiusi repetuntur , nemo est quin videat, parum admodum ad scripti obscuritatem facere Characterum potestatem immutare, aut etiam figuram: siquidem ne latens scriptum mentis inquisitione eruatur,nihil interest, characterem vel barbaricum esse , vel aliam quamvis formam pro Charactere depingi; modo compe tum sit, quo sermone charta concinnetur , isque sermo interceptori minime obscurus exsistat. Ciceronis denique inventum quod attinet: quis tantum laborem in ejusmodi notis perquirendis citra nauseam subibit, ut tot sibi Charactere- eisingat, quot rebus singulis, quae usu ve-Panciro .ub. 2.

iure possunt, ut singuli aptemur, sussciant. quibus quamvis tuto scribi possit,

quomodo tamen paucis diebus, ne dicam horis, idem conscius interpretabitur, quibune vςrborum indicem retineat; Abcant igitur cum sua vetustate tam copiosa:& frivola Veterum commenta. Longe alios astus,longe aliam vafriciem aetas haec videtur exposcere: in qua vel infantes cum

balbutiunt adhuc, & quaedam sub dolae sὸZtio su mentis signa veluti primitiae illis ingerun-as M.tur, quasi e nutricis uberibus simul cum lacte illam suxisse, inad a matri S utero contraxisse videantur. Etsi autem in clandestina hac scribendi ratione docenda, diligentem operam praestitit Robertus Ual

turius lib. 7. de re militari, C. I multo ta

men diligentius ca omnia conquisita &pertraetata sunt aJohan. Baptista Parta, M ahi. Ain lib.ὰe Furtivis Literarum notis LIN. tractatio Magia i t. quibus in locis rem omnem duorum geoduo in membra partitur : quorum altero 'ς --

de ijs tractat characteribus , vel notis &Ziferis, quae sub aspectum quidem cadat, scd technis aliquibus implicitae sunt, quominus a quolibet possim intelligi: Altero

modos explicat. quibus Notae prorsus in- conspicuae fiant, & delitescant, nec umquam, nisi arte quadam adhibito, cerni queant. Utriusque exempla subjicit satis multa: quae tamen sido pectore cotegenda monet, ne passim per manus ignari &gregari, hominis pervagantia vilescant. Eum tu,lector, adire poteris.Nam singula huc transcribere mihi non fuit integi u,

cum res peculiarem etia ira tractatum desideret, & extet de hisce literarum Notis gravissimum Lipsij judicium ita centur. I.

Illud luc placet adjicere, Notas istas,

praeter occultianda animi nostri sensa, et muri. -- iam ob scribendi celeritatem fuisse cx- eoisitat . cogitatas. Sic enim Gotarios dictos con- Mia j.

stata notis, quibus adscribendi compen-

650쪽

da utebantur.Marcus Manilius libro ..Hic ct erit 'lix scriptor, cui titera ver-btim est, Qui Notis tinguam superet, cursymbloquenIis Excipiat ongas nova percopendia voces.

Tanta quippe horum in 1cribendo erat velocitas,ut sensa nostri pectoris vix dicta jam ceris tenerent: quemadmodum de Atas commendat, sed & memoria ait Ci- shν ast cero pro 'sta scientia, & consuetudo. quisita. inprimis vero Fides Eratque apud Veteres olim satis honorificum Scribae munus. Nemo enim,ait AEmilius Probus ad id admittebatur,nisi honesto loco natus, & cujus cognita esset fides atq; industria: cum Munm h necessum sit, omnium cum consiliorum πρη/μηm. esse participem. Ut eos interim taceam, manuense suo, quae libet velocissime exci- quos Lasius refert maximo inhonore spiente, scripsit Ausonius Epigram ta38. 3e pud Reges fuisse & Principes. de qui b.ai-Prudcntius in Passione Cassani, literarij Magistri eum sero literas Cornel .docentis

-- agmen tenerum 2 puerilegubernat, Fim, notata verba Aenis imbuens.

ubi signa ficta sunt dictionum in scribendo compendia, quae & verborum furta di-M uiatoris. cuntur,& Breviaturae. Unde & Breet latores in Nove de consulibJ rutantius de eodem Cassiano:

Verba noris brevibus comprendere concta peritus

Raptimi punctis dicta praepetibusequi.

Hinc Seneca .ρo. quid verborumNotis, quibus, quamvis citata excipitur Cratio,&celeritatem lingus manus sequitur.An vero sequebatur tantum verba ρ imo etiam verba antevertebat, quandoque manus: Hieronymus incνnsolatione ad Iubam: &tamen ille apposito Notario cogebat i hic hic dicam ambitiosius, ne homini b.id genuspro animi meibadfectu nimium indulsisse videri possim. Videatur tamen, si placet, Hieron. Cagnol. in pr. l. a. f.de o-

Haec quae de scribendi celeritate dixi, inmemoriam mihi revocant L am, nobita Lada cele-lem illum Alexandri M cursorem:cujus& Solinus meminit his verbis: Frimam patimam velocitatis Ladas cynidi adeptin est, quotaskpracavum pulverem cursitavit,

ut arenis Pendentibuι nulla indicia retin-

queret vestigiorum. quo haud dubie respexit Juvenalis, cum ita canit: -locupletem optare podagram Haud dubitet Ladas-De hujus celeritate lib. . Epigr Graecorum exstant eulogia. At tib a. luditur Pericles quidam ita tardus cursor, ut dubium rellia qui, quo velociter edita velox cosequere- querit , sederitne an vero cucurrerit. Sanetur mainis,& linguae celeritatem praecede- dum ipse adhuc funit, qui ad carceres s tent signa verborum Cui respondet illud lebat esse, nitum exaud iret, quippe a candi artialisia Curraι verba licerimanus est velocior illis, Nonduιm linguasku dcxtra Peregit opusia

Qua in re singulariter quoque excelluisse Titum Vespafianum, memoriae prodidit ceribus nondum latum progressus digitu, interim jam alium confecto cursu coronatum fuisse. de Phitarchus:Ladam ferunt carcerum funiculo adhuc in auribus a laxatione sonante, decurso stadio cor Tranquillus: Epluribus cinquit) compe- nam reportasse. in praecepi. gerenda Rei ri, Notis quoque excipere velocissime si SedLadς illi celeritate cursuq; pedumprε-litum ,& cum amanuensibus suis per Iu- vertere ventos. Adsueta merito certarit dum j ocumque certantem , imitari chiro- Canilia Volscorum regina: de qua apud G ita v grapha , quaecunque vidisset , &c- Scri- Virgitansin. Enrad. ἐπέ με. tam autem non tantum scribendi celeria Ilia vel inta ta segetis per Fimma volaret.

SEARCH

MENU NAVIGATION