Io. Baptistae Montani Veronensis In nonum librum Rhasis ad Mansorem regem Arabum expositio. A Valentino Lublino Polono, medicis posteritatique eorum fideliter communicata

발행: 1554년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

221쪽

DE VERTIGINE

tam aegritudinem,nec permanentem. Quoad secundas qualitates,' circa tangibiles primos tangatis caput, et corpus totum, percipietis caliditatem suavem. Quam, tum ad colarem rubedinem, praeter ea quo ad tertiam speciem se tangetis corpus mollit imum erit,et humidius

iudicabitur tangenti,quo ad quantitatem,arteris, et u me intumescentes erunt, et facies tumida,Ex quibus omistribus tam claram habetis sindromen noetum it no posseis errare idem de bile prorsu dicetis. sed quoad actio

nes animales attinet,iracundus erit parcit imos somnos, ex turbulentos habebit,igne uidebit in somnijs citrinassflammas, praeter ea quoad operationes uitales inpulsu uelocitas erit,non frequentia,neque magnitudo erit protereaturam,quia neces tu alicta esst euentandi calorem, non autem virtus, irrimo instrumentum inobediens, quia

corpus Acius seipso est factum, et cum non posit ad

debitam quantitatem dilatari propter necesitatem euenistationis, od non potes' in magnitudine facit in uelocit te cum duritie. Quo ad exeuntia,urinae sunt flauae, citrianae,tenues, lucidi, istis,aurei coloris,erunt egestiones biis hose,uomitus, sepe abundabit,uel dispositio ad nauseam, praeter ea excrementa ab emunctorijs, et lachrimae ab oculis calidae, et mordaces erant.Praeter ea pituita e nama lus excreta, et ad os defluens sab amara percipietur, in auribus erit stridor cui venti, et non percipiet gramuitatem. Quoad qualitates,Cr primo quoad habitum, Cre postionem,non erit fixa aegritudosed breuis, et fami se terminabitur, Quoad secundas qualitates, quantum ed

222쪽

ed tactunt expecta,caliditas mordax sentitur,Quoad coIorem,lutei oculi, et color talis omnis uidetur, qvoad tertias durities, et peritas in tactu attestantur super dominio Acitaris,quo ad quantitatem,non erit rumor in venis, et arter ijssed gracilitas in toto empore. De pituita ipissa etiam habet propria accidentia, et quo ad animales omperationes torpidissimas habet operationes uirtutum inisteriorum animalium,somnulenti sunt, et somniantur quas,deterrentur in somno, et uidentur ese in luto, ut uix posent extirpari,uidenturq; habere crura facta,rat somniantur montes alti, imos, quos non possunt ascendere,quia ipsa spiritus aggravat, et minuit operationes.

Quoad uitales in pulsu est paruitas, quia minuta est ii

cessitas eventationis,non habet uehementum , tardus est

ob dominium frigiditatis. Quoad excrementa si erunt cruda,tenuissima erit urinas cocta,erit crassa.

223쪽

DE PHRENITIDE .:

M A L in v EM fibris conclusa contis duo invaserit etc. Postquam Rasis egit de dolore capitis, Crde vertigine,cosequenter,age de phrens in quo ordine,nonnulli uoluerut carpere Rasin,quod ipse non si set utus ordinem compo lusum,ut 'cit Auic. et rationem adducunt,quias ordanatum proce sum esset secutus,ex quo incepit tractare de impedimentis sensuum, et a uitio sensus tactus incepit, de dolore . . capitis agens, debuisset continuare sermonem suum circa impedimenta, et uitia sensuum adhuc, et non commiscere uitium uirtutis motivae sicut 'it intermittendo cap. deuertigine,ideo non fuit consonum rationi,ergo maleficit debebat post tract. tum de dolore capitis de phrenitide adigere,ut compleret sermonem de niti s interiorum sensuused haec reprehensio indigna est,quinimmo Auic/cit longe deteriorem ordinem,ut ostendam, circa cap.de vertigine recte a Ras fuit positum inter uitia sensuum, et pos Equam incepit cap de uit s omnium sensuum, recte deuertigine egit, uti ordo esst,ut i inplicioribu3 in eodem oris dine ad magis composta procedetur, et hunc ordinem sequitur Ra s, cum de tutio sensus tactus inceperit deis bet nunc de magis compositis agere,ideo devertiginesecredo laco,quae est uitium principale in imaginatiua,adquam

sequitur vitium in motu . Nec credatis,ut Avic.credidit,

quod c uertigoset laso principaliter motus, sed sensus

224쪽

C A p v T III. Si Dcommunis imaginationis scilicet ad quam sie jur per aecidens uitium in motu,libi etiam imaginatio falsa imaginetur, sequitur, quod uirtus ad motum corrupte agat, quia quantam vim habeat imaginatiua in Gal. et Avic. didiciis stis,qui tantum tribuunt huic uirtuti,ut in secundo naturalium uoluerit externam materiam posse alterare Ita ,

ut mons posit de loco ad locum descendere ui huius uirtutis, no est mirum igitur,si interioribus tutum praecipiat, ut posit omnes eas facultates alterare, et si ad imaginaistionem ut videatur cadere,sequatur casus,non est ergo dicendum cap. deuertigine fuisse inutiliter interpo sum. postea magis compo tum interponere de phrenitide,quae est uitium in omnibus uirtutibus interioribus,in imaginare illia,cogitativasev discursua, et memoratiua, ut ex se, gnis apparebit. Bene igitur et secundum rectum ordine Raris longe melius, i Auice. posuit in tertio ordine cap. hoc, od autem deberet poni inter capitula Apoplexiae,

et Epilemae ut Auic facit falsum es F, quia non est uitium

factum in motu principaliter,sed in interioribus exterioribusq; sensibus. Quantum ergo ad ordinem satisficimus quia proponendus est ordini Aula. Quo ad nomen dici, mus phrenitidem esse nomen peruetustum, quod quisem imposuere cuidam lasoni mentis eo modo Uectae ut dicemus, Et ideo imposuere hoc nomen, quia Antiqui ante Plat septum transuersum phrenem appellabant,creditererunt isti mentem habere sedem in phrene, et inditium faretis certum habebant, quia ex inflammilitone phrenis uidebantsequi delirium,tanquam figitum pathognomonicum,. M iiij nec

225쪽

DE PHRENITI DE nec non dis rentem anhelitus, et fibres, et mortes etiamaxime cum in posteriori parte phrenis incidisset linus nouaduertentes ideo contingere,quia uena caua sedens, et a radens arteria vulneratur,exqvo vulnere maxima copia sanguinis et Orituum effluebat, et morienbantur. Alrum doctiores, et in anathomia peritiores corugnoverunt septum transuersum tantum anhelitum fracere, et ad membrorum Pritalium separationem a nae, turalibus, ut esset velut i septum diuidens, nomen solum phrenitidis retinuerunt, licet scirent phrenitigem alibi esse. Arabes serabitum persebirs appellarunt, sed nomiana non curemus, et sufficiat nobis solum scire, quodpsrenitis non phrenises debeat appellari, et haec de novimine, omisis his tanquam inutilibus , ad rem deueni mus, et primo quaeramus, quid fit phrenitis, et an debeamus eam ponere inter causis morborum,an inter morbos, et omptomala ut habeamus rectam messodum corandi, Dico quod quando uolumus recte, et exquisem te loqui ( ut etiam ficimus ut apud Antiquos factum est, qui nomen phrenitis causae antecedenti attribuerunt, ahq uando morso,proprie autem se inplomathita nos poterimus facere,quod autem causae attribuatur Galenus in m. prim o, primi prognost. supra illo Hip. textu, ubi .nt,q ul co malo es inter initia fiunt cum capitis, colli etialam b oru in doloribus nunquid phreiistidissigna illa,que praecessee runt,sindromes quaedam sunt,praecedentia phrenites em, et ita dubitat an sit phrenitis , et tunc de causa u itur,cT RUs etiam nomen phrenitidis causae antem cedenti

226쪽

C A P v T III. cedenti attribuit, Aliquando etiam, et sepsime morbo attribuitur,et ad hunc sensum Moderni, et Aetius, Cr Paulus cum definiunt psrenitidem dicunt esse inflamma,tionem callidam paniculorum cerebri, et morbo attribuerunt hoc nomens uero secundum Hip. et Gah volamus loqui, Edimploma dicemus appellari, inde Omploma tum causs. et in hoc fignificato methodum trademus, et Hip tertio Epid. est author ubi ita desinit phreniti est delirium perpetuum cum febre, dixit perpetuum ad disserentiam omnium deliriorum , quae sunt per consenis sint,concrescunt, et decrescunt secundum augmentum , et decrementum propris membri, addit (cum febre addis rentia manis, et inclicholiae species, ubi est deliriusne febre Cum sic ergo aggregatur delirium perpetuae cum febre phrenitis est, et hoc nomen s inplomatis ea. quam definitionem Gal. primo primi proriticorum adis

mittit,ut bonam,CT. laudabilem.Dicamus ergo cum proinprie loqui uoluerimus proprie hoc nomen foemptomatis erit non morbi,nec cause,est autem hoc simploma actiolas a uentricularu cerebri,quid alij uelint, dicant, in quia bus es' sensus communis,imaginatiua,idem prorsus sunt, et in eodem loco discursus et memoria, quae punt idem

substantia, et in substantia idem prorsus sunt re ire eodeIoco,ratione tantum disrunt, et forte Gai idem vosuit, sed haec est uera mens Arist. dicat Gai. quidquid uelit, hinc est quod in phrens omnes actiones Leduntur, cum magna est,sensus enim exteriores Leduntur, et musca apparent ante oculos, nutur fossus in auribus, imaginan v tuo

227쪽

DE PHRENITI DEtio corrupta est,admirandas enim imaginationes habet, discursus etiam, et memoria teduntur, ut obliviscantur matulam,dum petierint mictum, re in lecto mingunt, cui in manibus habeant eam, quandoque autem imaginatio feruatur corrupta uirtute diis urtiua,aliquando memoria amittitur,alijs saluis,vel ob levitatem cause,aut concurrarente fortitudine unius virtutis potentioris, et haec est timor. Unde benedicebat Gal.cum decipiuntur iisti phrenetici ex discursu optime commemoraritur quod delira,

uerunt. Et Gal. de seipso dicit se uidisse festucas, cryostulas colligere, ut clamaret sibi prouideri,ne in phrenitidem caderet, sed ubi omnes invalescunt, omnes coris rumpentur,postea abolentur,s perseuerauerint. Hactenus quid phrenitis audistis tam quo ad essentiam, quam suo ad nomen, et quod pro causa,pro morbo, et promprie pro fmplomate accipitur consequente morbum, de quo loquemur, est uidendum modo, ut rectam umeramur definitionem,in quo loco fit, bene diximus in ventriis' culis Merioribus cerebri esse,sed quia plures partes ham. bct,uolo ut pro anteriori parte cerebri intelligamus,ubi . antia cerebri,ventriculi, et membranae,in quo ergo irorum locorum sit quaerimus. Dico quod uolumus loqui secundum rationem, et Gal. authoritatem dicemus,

quod in membranis tantum fiet, et quod iste fuit proprium subiectum phrenitidis, morbus autem faciens ea et est inflammatio ab humore calidii imo, qui. cum occupat, uel uentriculos,aut subistantiam cerebri essuit prae tenuitate,et non potest contineri,ut in quinto de usu partium

228쪽

' C AOP v T III. ' Ioquens de pulinonis substantia laxa, quae non facile suis sipit humores tenues,quia fluunt, quae autem solida chrecipit illos humores, crassos alitem non ita recipiet,

fiat ergo laxa membrascut est pulmo, crassos humores facile recipiunt ut pituitam et melancholiam,mebranoMfa uero facile tenuem, et non crassum, ideo ergo distat cum phrenitis a tenui, uno humore procedat, quid in membranis, non uentriculis, neque in substantia cerebri fit, et hoc ex gnis suis ostendemus,locus ergo proprius sunt membrariae cerebri, sed dicetis, ubi est authoritas, quam pollicitus es s omitto Aetium, Paulum, et recenistiores omnes. Gal. in g. de cari s pulsuum , de pii se phreniticorum loquens inquit feri phremtidem ob indiflammationem membranarum cerebri, per consensum uero insepto transuerso, ita quod in paniculoso membro est,ut in subiecto. Dicetis vos habenilis alis oritates opmpostas in primo Epid. in Tempest. g .co. i . ubi in vitGal. non plum membranae cerebri subiectum siuiit, sed substantia etiam, istam contradictionem soluit Gal. in primo prorit. Vbi dicit quasdam phrenitides esse tales d uales febres humorales, quae ubi perseuerauerint divanus, et solida membra inuaserint, fiunt ille febres, quas hecticas appellamus,sta contingit in phreniti primo inclipit in membranis, postea dilatatur in substantia cerebri, iille humor tenuis dii sus per membranas diffinditur in substantia cerebri, et in ipsa imbibitur, et tunc aequali, iter per totum cerebrum, membranas, et uentriculos dissfunditur, et phreniticam hecticam appellauit , c ergo i

229쪽

DE PHRENITI DE non dissidet Gai et tunc quid sequatur, quae accitariatia habeant dicemus,cum de causes, et rinis agemus, Et haec fini dicta de nomine phrtnitidis. De essentia quid fit, re in quo lacos modo discurretis per nugas gentilis, et

Nicoli ita confundent vos,vt tandem curti legeritis, ne latis,quod legistis,ista erant praenoscenda.Declaremus modo textum Ra s. CuM ALi a v EM febris contianua inuaserit etc. Hic ponit duo RUs in totos oc .primo proponitondromes indicantes phrenitidem, fecundo curationem, Et hic notetis ficut et in omnibus alijs cap notastis,quod Ras in toto hoc capservavit oris dinem empiricum,im aute non habent in F duo in suis gritudinibus,ideo illa exequitur, Nos autem quia dogmatici sumus tria habemus, ideo dogmatici omnes in suis cap. et curationibus confiderant cacasAna, postea ad

indicationes, et tandem ad curationem accedunt, ideo innuic. et in omnibus habetis tria cap. primum de essenistia morbi, et de cauinfecundum de nisi tertium de curationibus , Diuidit ergo in duo primum est de gnis; secundum de curationibus. Quantum adfigna omnia sunt

fecundum Galenum ad mentem Empiricorurri, et collis cursu euondrome apparet,ex hac concludebant talem

aegritudinem,duae hic sunt fondromes, ima ea pbreniatidis proximae futurae,re de sindrome prognostica,alia est quae indicativa dicitur insitans praesentem pbrenitim dem,cum ii facta est. Quantum ad eam quae praenuntiati futuram diceret aliquis, cur non ita fecit Rafis in cap. de V ertigine et de Dolore cap.notetis domini praecepta

obis

230쪽

C A P v T m. 'phbseruatum,quod ubi sunt aegritudines valde acutae, quae

inualuerinthre nunquam curantur,ficut vera phrenitis, et vera pleuritis ideo non debemus tantum eam, quae adest,quia tunc milius esset dicere,quod moriuntur,qvam curare sed antequam accedat,cogitare quia poterimus cuhonorem eam curari tamen praeuidendo,tum praecaven

do,ideo Rafis in hoc cap.hoc facit, ut posit remoueri tanta calamitas futura, quod non fecit in alijs, et sicut dicit Galenus infecundo proret. debemus nos ita facere in bis aegritudinibus, cui agricolae et herbar , qui cogno ut

tritioum, cum oritur, et herbas cum incipiunt apparere, et pullulare, et earum cognitionem in omni tempore, ita nos debemus imitari eos,et non solum cum sint in confistentia debemus cognoscere aegritudines ipsas,sed ante, quam accedant, Et cum incipiunt apparere uestigia, ut fecemus radices , neque permittamus crescere gramentam lethale in humano corpore,Et quia enumerauiton is dromen hanc Ra is, non intelligatis ut Herculanus, qui

uult Rufini per illa ostendere phrenitidem pendentem a sanguine,hoc non intendit Res, neque praesupponatis hoc, sed loquitur de quacunque phrenitide et concursus

iste gnorum sussiciens es' ad prognosticandam phreni, iidem per essentiam in capite, antequam fat. Sed possetiuis dicere, et ideo figna sanguinis et febrem in in a m etc. nonne ista erit febris sanguinis, sciendum est onocham febrem non esse ex sanguine, quia nost febris propter sanguinis putredinem intclligendo proprie sanguinem, sicut bile' et aliquem alium humorem intelligi,

SEARCH

MENU NAVIGATION