장음표시 사용
31쪽
IN NONUM RIT ASI seopulamus, neces rio inquirimus causis illius,cum enim subiectum cccipio, puta corpus mobile,et debeo scire causas motus, opus est, ut sciam causu corporis, et per definitionem subiecti proprietates, et piniones probam mus, ideo per cognrtionem causarum, et principiorum corporis cognoscere poterimus mobilitate illam. Nanq; essentia subiecti (ut inquit Gale. in secundo de Plac. Omnes fluunt proprietates, quare adeptis caul, et principijs corporis proprietates motus cognoscutur. Id quoq; Aristoteli est obseruatum,qui corpus mobile supis pones subiectum in libris Ph. principia, et causas inm quirit, quibu habitis per illa tanquam per media passi sones probat, et motum de ipso. Ex his autem declaraestis facilis patet res onso quaesto, quod fit, an desubierecto supponatur quid, et quia supponi quidem, conmfideremus subiectum non copulatum fili, non supponi ueros copulatum cum fine fit,necesse enim est ipsus causas principia inquirere. Pari quoque modo dicamus in medicina,Acebat Gai in libro de Constitutione artis meis ditae , quae fuerit ratio, qua homines invenerunt Aristem medicam s nulla alia sane, nisi quia uidentes corporera aliquando aegra esse, aliquando sana, inuenire uoluererunt modumsecundum quem sanitas ipse conseruari posset, et deperdita recuperari, ideo proposuerunt fibi profite sanitatem ipsam, quae cum accidens fit, fundatur in subiecto in corpore scilicet humanonipsumq; cum fanitate coniunxerunt , ut proprium esset in medicia
na subiectum, corpus humanum sanabile, sed hoc subin
32쪽
s R NAEF A T Iio. siectum quod dicunt corpus humanum , s seorsum a conra deratione sanitatis confideretur,neque cum ipsa copuletur, supponitur esse , nunq; probare quod fit philosophi
munus est, qui causas corporum principias inquirere, determinares debet, et habet, et propterea bene diceae bat Ar.in libro de Aen. et sen medicum, incipere ubi deis
fuit philosophus . Ab hoc igitur subiecto sines omnes scientiae,iam quae in oeculatione possit e sunt, quam qua in actione confistunt,esentiam bi suam uendicam, propterea dicebat A r. tertio de anima et in libro de moti bus animalium, intellectum practicum re Peculatiuustisne distingui, unde finis tuerit conceptus sub ratione
ueri,totum discursum,confiderationemq; omnem oeculatiuam essest aute sub ratione boni factibilis,lalem discursum, ii derationem a prorsus practicam haberi. Et haecet tam practicus,quam contemplativus faciens discursu et Edillogismos in rebus et practici et oeculatinis opearentur, ille dicitur practicu3 a filae, quem concipit, crhic Peculatiuus. Quapropter cum concipimus corpus humanum sanabile, uia finem concipimus no quidem sub ratione uerised boni Dcti bilis totus discursus practicu ess,et tota ars practica dicitur, et licet oeculatio noli desinat in opus hoc est per accidens, nec ob id dicena dum est,quin discursus practicviset,ex his sequitur corarolarie artem medicam nobilissima esse nobilitate subiram, et finis, ue per se corpus humanum,intelligatur, ite copulatum cum fine, idest cum sanitates ec enim cum conseruet corpus humanum, et eius operationes custoa t Abib di
33쪽
diat, circo optimum quodda dici debet. Subiectum auteartis medicae duplex est,unum quod appellant,in quo, Crhoc est corpus humanum,alterum,cum quo operamur,et
sunt instrumenta medicinalia, sed de primo hoc loco, intelligendum est secundum,quod proposuimu sfuit, ut de titulo aliquid diceremus, dico igitur titulum ita bscribi
debere.Liber Abo Petri fl* Rafflij Zachdris,ut nihilhliud bi uelit i quod diximus (Abo Petri)quam domini Petri strum Rusiqui fuit Filius Zachariae, et hoc factum
est,quoniam consuetudo apud imos erat, ut nomen paretris,et aui poneretur (ad Almansiorem regem fuit enim Alman ior Rex potentis mus et bello, et in omni genere uirtutum maxime in nis, patrium regnum auxit ad mi anicum usque Oceanum, tota Ap rica occupata Marocum omniu Aphricae maximam ciuitate ad se per
successione deuenise ferunt (e E enim haec ciuitas prope
Atlantem montem Aa a Maumethi filio condita anno xxiiij sui imperi .incepit autem regnum Maumethi iam sunt dccccxlix. anni illa exornauit literis,monumentis omnibu3 praeterea rebus,quibis unaquaeq; civitas maxis tma atque amplis ina uideri et esse solet,in ea dijs immortalibu3 templa quam plurima erexit, superba palatia construxit, inreb reliquia centum edidit bibliotechas,omnes conducens viros in omni genere uirtutum, ac scientiarumaxime praeclaros et excellentes,e quorum numero fuit primu3 Reis inter omnes Arabes, deinde successiere ita IR Aveneoar, Aliempaces, Alpharabilis,Allicen. Crauer. sed illud nuquam satis mirandum apparet ita clau
34쪽
reisse botias literas apud Arabes tam paruo sempore,ecquandoque m in Graecorum ingen s ingenia Arabunt imposeuisse, quantum Graecarum Arabum Academias florere contigisset. Numerantur nanque duntaxat clij. anni, quibus primu Rex Almasor bibliotechas aperuit,' innam destructa fuere.cum enim Arabes essent Maumethani, a Christianis non tantum ex moreia depus fuerunt, sed etiam eorum ciuilius Regia Maro cus cum toto regno occupata fuit. estructa Dinna abii Gallia atque in Italia deducta sunt,et iam fluxerunt moeni quingenti quibus floruerunt.Caeterum qua ratione coscripserit librum hunc Ra s(quod caput est tertium nobis propositum declarofane inuenio Oribamin, e maxime imitaretur, praecipuum habuisse,ut enim Oriba Iuliano librum conscripsi in quo sexaginta uolumina Iscripsit,ita imum quoq; imitatus Rainfimile composuit
librum quem continentem appellauit. Et ut ille paruustialium librum ad Edinapium edidit, ita hic diuisorium litabrum qui paruus est,exarauit,et quoniam et Oribasius alium composuerat medium ad Eurumachium filium, ipse etiam Rafis ad huius imitationem medium alium conrefcri fit dece tractatu3 continentem,cuius norium prae mainibus hoc anno sum fimus interpretandum. de quarto
quam sectam in docendo fuerit imitatus, ico quod et 'maximus fuerit dogmaticus Gal. imitator,tamen empirice uoluit librum conscribere, sed uideamus, an hoc fit Metu. Empirici haud quaerunt morboru causas aut eoruessentiam. Arbitrantur enim causas cognosci non posse
35쪽
IN NONVM RHAsiser propterea ad solam seriorum collactionem, quam sindromen uocant, attendunt, sua habita nullam summunt a causa indicationem aut ab essentia morbi, sed stativi ad remedia deueniunt per experientiam in muenta, quoniamigitur , hic liber characterismum emispiricorum habet idcirco empirice scriptum esse diciis ixus, O hoc fecit, quia non omnes intellectisi sunt aere quales. Aliqui enim sunt,qui magis ratione moventur, et aliqui, ut magis experientia duci uolunt cum omnibus itaque uellet Resiis satis acere, unc librum empirice composuit. Erat quintum,quem ordinem seruatierit, circa sdicimus compo tiuum ordinem seruasse,uerum pro ordinum intelligentia, scire debetis, quod aliud est seruare ordinem aliud uiam doctrinae, et per ordinem docendorerum. Tres enim sunt ordine modi uerinulaes doctrimequatuor, nec potest problima aliquid declarari nis per aliquem ex his modis,u s uel per fui tuam, uel diffiitiuum,demonstrativa aut resolutivam. per diuima exempli gratiade felicitate humana uolumus quaerere in quo con 'atfc procedam, felicitas uel est in corpore uel in anima, inmerito quod non est in corpore,ctgo in animis in anima adhuc quaero nunquid in demeratae ut cocupiscibili,aut iudicatiua,inuenio, quod non potest esse nec in defigeratiua,nec in concupiscibili, ergo erit in iudicativa, er se in hac uel in sensebis exterioribus,vel interioribus,
inuenso,quod no in exterioribus,rego in interioribus rem peritur, et ilinc P ero an in imaginativa, aut cogitatium
et ita indagamus rei huius ueritatem uel per dissitiuum
36쪽
PRIE FATIO. sexepli gratia uolo scire, id sit homo, uideo quod moueitur,et animalis opera exercendico quod est animal, sed quia uideo quod discurrit, ratiocinaturs, dico, quod est rationale,video quod moritur,dico mortale esse,cet , homine animal rationale mortale definio.uel per demonstrativam,ut uolo scire an passo aliqua in t subiecto, id per demos ratione consequor uel per resolutionem exempli gratia uolo scire, ex quibu3 constat homo, primo uideo quod ex partibu3 homogelieis constat, omogeneas resolvo in nervos, venas,arteriag,et quia uideo partes hasce alterari,inuenio hominem ex primis princi ijs esse corripo tum.Hae sunt quatuor uiae,modiq; doctrinae. Ordines uero alio modo intriligimu3 exepli gratia quis uult doricere aliquam artem per methodumjopug est uti liquo horum trium ordinsim procedat, uel ordine definitivo quo usus est Gata in Arte medicinali cum definiret meis dicinam esse scietiam salubrium in salubrium, et neutrorerum,omnes partes,in definitione cotentas declarans Artem tradidit uel resolutivo,in quo se procedimus accipio sanitatem et a finis notione procedens dicosi uolo inducere sanitatem oportet primo uidere,quid fit sanitas, inriuenio quod nihil aliud est,quam aequalitas quaedam humano corpori comeniens, aequalitate inventa, volo videre ubi consistat inuenio quod in diueri partibus confistit. pari quoque modo in aequalitatem iuuenio tunc volo causas in aequalitatis indagare, hae autem et ab intrin cocetque ab extrinseco posunt procedere , ab intrinseco,tanc uel erunt ili toto uel in partes in toto febris erit et . A v tunc
37쪽
tu No N vn RHAs Istaene faciam tractatum de febribus f in parte uel homoge
nea,vel eterogenecet tuc inuenio omnes aegritudines paret ulares et de imis tractabos uero ab extrinseco tuc,vel uenena erunt, uelsolutio cotinui ergo incipia tractare de uenenis,deinde faciam tractatum de his soluunt conti lnvu, his omnibus,quae ad inaequalitatem pertinent,uiuenta,remanet aequalitas ipsa,quae conseruari debet in quoremnq; dcirco eos,qui iter faciunt,uel naui uehuntur, doaeceo,quomodo fini regedi,uel quaeram,ut pulchri degant, et, tractatu de decoratione compono. Tandem devenio ad aequalitatem intrinsecam conseruandam,quae caput Crfundamentum est. Supersunt subiecta,cu quibus,quae duo fiunt,cibi medicinaeq; tunc dabo uobis tractatum,in quo ea dica quae ad haec duo instrumenta pertinent,deinde de sceludam ad subiecta,in quibus,et confiderabo quid corpus humanum fit,eiu s membra omnia, et organa examinans,
aedam de Anathome libros deinde de temperaturis, et de principi',ex quibus constituitur,atque hic erit ordo reis folutorim, cui opponitur compo tiuus,ubi enim definit resolutio,ibi incipit composito,igitur uel ego procedam ordine copo tiuo uel resolutivo in ordine enim resolvi ilio diximus primu tractatum esse de febribus,secundu de
particularibus aegritudinibus, tertiu de uentam,quartude chrurgicis quintum de aequalitatibus, et iter agentibus,sexto de decoratione, septimu de conseruationes an talis,octauum de instrumentis,cum quibus, et in qllibus, nonum de partibus membrorum,ultimum de temperamet componamus modo primo faciemus tractatum de tela
38쪽
peramentis,secundo de partibus membrorum, tertio de instrinentis cum quibus et in quibus,quarto de confer uatione sanitati quinto de decoration exto de aequalia talibus,stres agentibus,septimo de chrurgicis, octauo de ueneni nono de particulariblas .egritudinibus,decimo et ultimo de febribus,quo igitur ordine horum trium utitur Raris in hoc libros compositivo. In uno tamen inmuertit, quoniam cum deberet a complexionibus incipere, ipse a partibus corporum incepit,non temere tam nam cum a notioribus inchoandum fit ut est praeceptum omnibus concessum, ut si notioribus nobis procederetia memmbris corporis uoluit exordiri, quia nobis notiora sunt quam temperaturae, cudo de temperaturis est. De sexto qualem nossemus seruaturi ordinem,nos ita procedem mus,primo cap. Rusis declarabimus empirice tam circa modum operandi curandi,quam circa foendromen mgnorum,completo aut oris cap.iterum idem cap. re sumemsis dogmatice atque per methodum fungula diligentis me declarantes, utpote de dolore capitis, et quid fit dolor capitis, an fit res praeter naturam, an secundum natura m morbus,uel si toma, tandem dogmatice et ex methodo omnia perficiemus.ultimum,quod proposuera
mus fuit, ut declararemus, qua is debeat esse discipulus erga doctorem suum. Dicimus itaque eum, esse debere,
et ut nec prece,nec pretio,nec gratia motus ad hunc magis doctorem quam ad alium accedat,sed illum bi eligere
um,unde ualeat veram doctrinam assequi. erga uero aut orem exponendum ita disto ius si, ut ipsum hau
39쪽
IN NON.cRHAS. PRAEFAT. quaquam barbarum esse credat,licet Arabs fit . Nanque inter Arabes Rafs longe praestantisimus est: et pririmas obtinet et artem quam optime callet, Aulc. enim artem non exercuisse doctraimi tradunt , sed tantum fuisse collectorem. Sed iam expilaata sunt , quae proposuis
CO M p E R et v M iam esse omnibus arbitror in hoc libro agi de aegritudinibus particulimbug. Vtetit Raris hac doctrina ordine traderet,qui facile posset acquiri,eum, qui a fitu partium esst, elegit, is autem summitur secundum gradus superioris et inferioriis, et quomnia in corpore ius superior caput es F,de aegritudinibure capitis primo agit, inter quas primo occurrit Cephalet Hic tria uidenda sunt, primo nomen Cephaleae, secunis do eius essentiam, quidve per rei essentiam intelligenis dum fit, tertio cap. exponemus . de primo scire debetis quaedam nomina ab istis recentioribus appellari 6non ina icet falso, vae idem importare dicuntur,ea sunt tam phalea,cephalalara, Soda, dolor capitis. Sane ce batiligia et cephalargia ni fi litigua diserunt, Attica enim per
p communis uero per A pronuntiat, cephaleam autem et sodam in communi capitis dolorem appellant.Sed cera
phalea a cephalargia causis, et segnis non disterunt sola magnitudine dijerunt eo quod maiorem partium capitis imbecillitatem escit dolorems instri, diuturnum,
40쪽
LO A P V T I. et difficulteri solubilam, qui a parua occasone facile excitatur , uehementess habet accestones, hoc habetis tum a Galea in tertio de loc. f. et secundo de compo tionemdfecudum locos , etiam ab Aretheo in primo de Chronicis aegritudinibus uel allinibus circa fine. Duo alia nomina sunt hemicrania et hemicraena , sed utrunque idem
uult hoc est dimidis caep:tis dolorem, fi mitior est subcephalalaias contumacior, sub cephalea coimetur. Sunt et aliae tria nomina Avicein ouum,galea, nux, fignificat dolorem consuetudinarium totum caput occupantem. Obiter corrigendus est textus Gal. in antiqua translatione in tertio de lac. effloco citato,ubi legitur galea legamus cephalea,sic etiam habet nova traductio,et recte. Quare autem olivm,aut nux,aut galea dicatur, se uidistis unis
quam galeas Arabum, aut Turcarum facillime id potereritis cogitare. habent enim illi suas galeas acutas ad his militudinem dimid3 oui et nucis, unde quemadmodum galea iras occupat circums tegit, ita huiusmodi dolor uidetur occupare, circums tegere et opprimere , sed denominibita satis, iam ad rem accedamus. cephalea dolore rem capitis notat,dolor autem ipse foemptoma,idet inlabefa est sensus,tactus,qui secundum diuersos locos, quos
invadit,alias et alias accipit denominationes. Veru antem quam ulterius procedamus, quoniam caput ipsum emptarice prius sumita tractaturi deinde dogmatice in quo processu oportet nos causas inuestigare, et ab itfis indicam tiones sumere, ideo prius debemus inuestigare, quae ut se doloris, tanto magis quia et summi, et antim