Io. Baptistae Montani Veronensis In nonum librum Rhasis ad Mansorem regem Arabum expositio. A Valentino Lublino Polono, medicis posteritatique eorum fideliter communicata

발행: 1554년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

51쪽

DE CEPHALEA

RIT. Videatis quomodo Rasis exprimat sectam empiaricam.Dicebamus empiricos nihil aliud facere ad aegrituditium cognitionem n*θndromen idest concursum signorum obseruari, Videntes itaque empirici rubidinem, grauedinem,caliditatem et pulsum magnum concludunt sanguinem proculdubio dominari, neque aliud cinerunt, neque qua ratione aegritudo sanguinea haec, aut illare, media requirat, attendunt ,sed statim dicunt occurrenoedum esse cum misione sanguinis quoniam majores nostriasticientes talem norum concursum, ita Fecerunt, et bene cesit.idem et nos facientes rem feliciter consequerimur,Hanc norunisndromen GaI. obseruauit inquar re de Tum fanit. et octavo Therap. et in lib.de Temp. sed nos ignemus rationem omnium particularem,s quidem rubedo dominium sanguinis testetur,patet ex eo quia sanguis rubens est, unde GaI. arto de Tuensanit.dicem bat rubram colorem in cuti et superficie dominius anguinis denotare: TENSIO, ET GRAvlTAS. Haec

non sunt propria signa domin sanguinisficut rubedo,itas quicunque humor dominetur , solussangust denotetura rubedine.Tensio eti1 ubi absidat pituita reperitu militer grauitas, et ratio est,s multa existit in corpore pituita sed eius plures sunt oecies, naturalis per partes sanguinis disca est,quae nihil aliud est, q sanguis diminute conmcoctus, alia acida, et falsa ex putredine. Alia ex crudita, te,quae uitrea appellatur, et quoniam corpulenta,et hummanae et multae sunt in corpore idcirco grauitatem furi

52쪽

CAPUT I. I t sciunt et tensonemfacile enim inflatur, nanq; materia uiso facile inflare authore Galen. infecundo Progno.destuma in urinis loquente. Haec autem Fgna non sunt parithognomonica, Ten o autem grauedo, et rubedo mi iuncta unum pathognomonicum efficiunt, quod sanguinis

dominium indicat. TAC Tvs CALIDv S. Neque

hoc etiam signum est pathognomonicum, nanque et chois me dominium indicat , est enim cholera calida et ficta, atque etiam mordax,non fuit autem necesse dicere calore vaporosum sicut dixit Gai in secudo de dis 'b.epposuit enim caliditatem sanguinis uaporosam,quonii tota fgnorum sindrome s bilis non abundat cogitare facit. pvLsus, MAGNvs. Hoc num etiamsanguinu redundantiam niscat, et dominium, ut author est Gal. priis mode causs pulsuum, ubi tres causas continentes ponit facere pulsum magnum, primo necesitas tactationis ficta licet castris innati, a maiori enim uel minori euentationis necesitate ' maior,ueI minor pulsus,fecunda obedientia instrumenti requiritur ut fit habile,ad dilatandum,ficcitat .n instrumenti non permitteret, ut feret dilatatio,tertia est, uiasi ustra ne sitas, et obedietia adisset, iis uirtus ualida mouens arteriam esset,His concurrentibus pulsus si magnus,ubi autem est dominium sanguinis haec conis currunt, quia instrumentum molle est,ideo obediens, Crin sanguinis dominio copio ime adsunt spiritus ut pratet per Gal.in libris defimpl. medicamenta secundo uola. tertio sexto septimo de Bog. Hippoc. et Pla ubi vult virtutem esse calorem innatum, et sic cum plurimum si de

B v calori

53쪽

calore ex consequenti plurimum de uirtute, similiter dum tem est plurima neces ita euentandi , haec omnia videtis quomodo secundum rationem sumantur, et Ideo dogmam tuus longe excedit empiricum qui humi serpit, dogmam mus uero ubi deficit memoria, habet rationem, et artem, quare neque deficient instrumenta, sindromen praeterea

complectitur sicut empiricus sed alias superaddit ratio, nes, quare fi debent haec omnia esse mu necessariu est ut

in his corporibus fit dominium sanguinis, et ex methodo uidistis, quomodo rubedo est proprium signum, et pulsus magnus, et quomodo tenseo, et grauitas noli sint pro pria et per se coniunctasmiliter caliditas et quoniam rubedo potest esse in toto corpore,addit Rafis, in facie, et oculis,lit innuat aegritudinem esse iri capite, et pendereas inguinis dominio, et huc usque pares sunt dogmatim ci et empirici quia uterque a funguine scopum accipit, sed dogmaticus ultra hoc causas quaerit,ideo dignior. Hahita empirici figuorum Edindrome accedunt ad remedia,

et ideo Rafis ait: FIAT PHILOSOPHIA CEm P HALICAEL LATERIS DOLENTIS. Cirtara hoc debetis scire,s nullus,nec Graecus, nec Arabs net gauit in diuersionibus phlebotomiam sim p feri ex eode alere, eo semper hoc est perpetuum.Et hoc Ausc. var a primi uoluit,turn dixit,semper seruetur diameter, cro ectitudo,quia a Gai habuit a longinquo trahendum esse seruata rectitudine, uoniam facilius est per rectum tram here, et motus ab attracito ad attrahens sit perrectum , squam rectitudinem Graeci Rhi. I ip appetri

54쪽

denis unum deerit non fieret diuersio, sed quomodo Q

difficultas de pleuritide s Et quia in ea Gul. regula non uidetur obseruari, uoniis rect udoseruari debet, uidetur s in phlebotomia pleuritidis non seruetur, immo lucoppo tio est,non autem re itudo,quia multi sunt angulid pleura aduenae or per quam fit sanguinis extractio, ut ex anatho ne apparet,nec etia oppo tio, quia videtur potius oppositumservari, quia se ab hepare quod erum sanguinis fons a inflammationemsanguis drauat, et diuerso fiat per sectionem uerum sanguis magis ascendet per xuacuationem in brachio factam, et potius uidetur attractio ad locum inflammatam, propter hoc dixerunt Arabes non esse faciendunt ex eodem latere,quinimmo Atimoardicebat illud esse mortem infirmi,in alijs autem diuersonibus Arabes ipsi cocordes sent,no tante credatis sArabes dicant, cum volumus diuertere,et evacuare non seruari diametrum, et rectitudinem, hoc idem obseruantemptrici nec dferunt a dogmaticis iis quia ips faciunt enthimematae, et dicunt,est hic colicujus fgnorum,ergo dominium anguinis dogmatici uero hic sunt segna, haec plenitudo sanguinis sed quia cotraria contrarijs curatur plenitudini oppo tur ructuatio, ideo phlebotomia conruueniens est , faciunt analogismum, ui est discursus rem motus i seu bus,de quo Gai in lib.de optima secta. Emmpirici uero epilogi sinum, qui est sensebus cortiunctus.

DEINDE A Q UA ROSATA, ET O L. ROS.

55쪽

x DE CEI HALEAera. opthuc est iste processus, et modiu procedendi. Posti cognouerunt empirici ex Birdrome rinorum dominium sanguinis re ex obseruatione sanguinem mittendum esse,ad repercusiua accedunt, quia augetur semper calor.ex historia, i, repercussiua conueniunt et sh, gida fit,ideo medicaaneniafrigda,accipiunt.Nos autem non sumis contenti hoc solo,ut eligamus frigida , sed diiscimuris hic rubedo capitis ex dominio sanguinis sed ubi dominatur sanguis ascendunt uapores calidi ad caput, m. ita maiorem calorem faciunt, et ita dolor sit,non ex mala temperatura solum, d ex solutione continui, et periculum est, ne ad ob elum capitis deducat, repercutienis dum ergo est,neque contenti sunt hoc,ut solum, instruis menta,quae ab alijs inuenta sunt,adhibeant , sed dicunt cufrigida sunt et crassa oportet accipere quaedam, quae penetrare pinint, quia indicatione a capite sumpta,vident

cutim cragam,Cr crasum craneum, et meningae ambae adsunt, antequam ad cerebrum transeant, ni St,quae penetrent, nocumentum potius faciemus, quia constipareremta potius cutis poros, eri prohiberetur euentatio augeretur caloriet ita faceremus maiorem dolorem, eo penetrativo medicamelo indigemus, ideo inuenerunt quaedam acida, uae in subtili substantia fundantur,licet frigiada fit,postea uolunt ob haec Fbla no snt, quia cum subtia

Iessent, pungunt, et mordicant, et ex consequentis Avunt continuum,ideoaugent dolorem, propter ea Minim

semus acida cum his quae crinioris substantia sunt, ut et crasties obtundat subtilitatem et acrimoniam et subtia Ista

56쪽

C A P v T r. Iiis adiuvet crestiem, ideoq; cum maiori penetratione indigemus, ipse plus de eo penematiuo exhibent, opis postum, opposito modo faciut et cum distantiast maiaxima maxime acidum adsint,sicut facit Gal.in libris xae:)α γ- , qui emplastrum frigidum ex cicere confectum neruis adhibet, et licet mordicet, cum habeat spatium penetrandi magnum,remittitur in itinere illa frigiditas,et

ideo pita habent dogmatici quam empirici, immo im

uni domini artis,empirici uero humi serpunt, reperinfilium uero ratione accipiunt facta euacuatione, quia statim te multitudDes essetis occupati inrepercussione maior erit impetus ascendens, quavis repercussivi medicamenetti, et periculum esset propter prohibitionem euentatiorenis, ne faceretis Phacetum. ex cephalica igitur Rafis

eiusdeni lateris inquit, ubi est dolor feri phlebotomiam

hoc facto recte accipit reperinflua medicamenta, et itanos faciatis in uestra praxi. A in v A ROS.YE T OL. R o s. Gal tertio de stirpi med.cap.nono de Roseaceo demelarat, quomodo in oleo rosato cum fit etiam medicina temperata ,stiplicitas non solum non impediet penetram tionem , veru adiuuabit, et est uelut uehiculum, et dat exemplum, se corium liniatur oleo ro magis,intrinsecus humectatur, g ab alio oleo, quia tant manu exprimente

utitur hae modicas inicitanest ergo optrinum quia pranetrat,nec habet saporem mordicativum, ideo sedatiuum doloris maxime esst, ideo in inflammationibus membrorerum,capitis habent Chrurgi semper ulnas plenas, ut insaniunt ini uulneribus,cum timent inliminationem,quare

autem

57쪽

D E .r ChM A. LD A vitrum aquam rosmi eat,optime facit, quia subtilior iiii oleo rofato e magis humectabit,di per stillationem crassior pars resoluta est, acetum addit, ut maiorem penetrationem faciat memor itineris. Habet autem Hvrcvlanu hic s quadruplum aceti commiscendum est ad reliquum, sed non est tuta haecsua quadruplicitas, immo nec certa, quin immo potius decimamuc ad oppo tum sed debebat dicere modo maiorem,modo minorem fieri, secundum ruinriorem et densorem capitis texturam, et sui maiorem uel minorem in Pinctam uigiliarum quo casu quadrupluaceti esset summoperi nocua immo quadruplam olei rore

fati esset tutius siuero corpus densum esset, ut sunt corpora fissorum quadruplum aceti possumus addere, et quia sanguis calidus et humidus es' aqua rofata frigida

humida ideo summopere,conveniunt, et ho Omnia colim quassentur optime et unum fiat,' quantitag tum a nam tura aegroti,tlim ab accidentibus augenda , et minuenda

est. Er sv PER NIvEM INFRIC DATAS UP ER CAPUT PONANT v R. Notetis, cum

habetis inflammationem,uel totius,uel partis tunc appomnatis,quae potentia frigida sunt actu stigida, is et talia

cum admoventur loco ex sententia Gai in quinto de minpl.med. uuntur a calore super abundante, ita ut calida efficiantur,er ideo haec est ratio,cur cicuta pota non inmterficit sit longam facit moram in corpore, quia actuatim tur a calore, et calida sit,' non nocet,ideo dicebat Gai

cum frigida applicatis debetis saepius immutare quia calescunt ideo frigiditas actualis coumentior est,ideo in eca

58쪽

venit. Vbi ergo volumis repellere, et intendimus alterare locum medicinae non solum potentia frigidae ese debent sed actu tales, et ideo est quia licet potentia frigidae et set alterare possunt et locu refrigerare quia quae potetia talia sunt ad actu prius deducunturia calore naturali, ut dicebat Gal.in. s .de pl.med.non alite deduclitvr

ad actum,ni diuidantur ad minima,ita s calor pugnare positi cum istis,s uero aduersatur, et illa uincantur illa frigida esse desinunt, ficut de lactucis,cum reducuntur,adactum calidae fiunt, militer uenena frigidas reducantur ad actum no interficiunt, eo homines frigidioris temperaturae citius interimuntur quam calidioris quia prius greducantur ad actum ab arter si et venis attrahuntur et quia calor naturalis aliquando debilis est, nee potest esse intentus ad actuandum tarde operatur, et fi operam tur deducet ad actum, et calefaciet ideos in niue instigiis dantur habemus refrigerationem in potentia Crin actu, quae cum actu frigida sunt posito occursu agunt, et exatinguunt praeter naturalem calorem, et naturalis inerrtatus melius deducet ad actum frigida medicamenta, ideo optime consulunt medici, quod medicinae potentia frigidae actu frigile applicentur, ut voluit Gai in secundo de compositione med. secundum locos, ubi omnia remedioerum genervitaliter facta et infrigidata in niue conjicit, bene igitur dogmatici post euacuationem , eultent ilia commoda, ut eligunt, quae penetrant, et actu refrigem rut, Dellide tallima ,s noli erat certa ratio ista compo

59쪽

DE CEPHALEAnedi Harculant,quia aliqvado quadruplii acet aliqua do, quadruplu ol.ros apponitur scdm diuerstate naturarii.

ABSTINEATri Post euacuationem in dolore 1 iguinis plenitudine dependente toluit Rafis, ut recte regimine uteretur,secutiet precipiunt Bogmatici quia eosdem habent scop os,dominium silu,quia Empirici inatura rei indicationes paruiseciuiscopus aute est s ubi est dominius anguinis excocursu fignoru cognoscitur ab Empiricis,

a Dogmaticis uero ex rei natura,et rachnis pathognommonicis, ut non nutriamus aegrum, saeundo ut refrigeriremus Empirici non querunt rationem. Nos autem a nam

tura rei edoctis cimus,s tibi adest dominius anguinis, ibi plurimum de alimento est, ut docvit Arist.seundo de arentina, ideo recte factumei' cum non nutriatur,ideo Gal. fecundo de tempe dixit, s calida et humida corpora ex

dominio sanguinis possunt tolerare fame, An uero plus pituitosa id facere posset non esit presentis Peculationis refrigeratione autem indigent, ratio est quia ubi pluriamum est de cadore, et spiritus et struido sanguine ibi parum nutrire debemug,et ad frigidum alterare, ideo dixit Rasis, aeger veto a carnibu3, et a uino abstineat, quia haec plurimum nutriunt, et sanguinem multiplicant.

ET COMEDAT ADES IAM CITRINAM.

Est autem adem citrina, ut declarat ille Andreas Bellurenenses, quaedam confictio apud Arabes, ex croco,aceto et lentibum decoquunt enim lentes in aceto, et crocum addunt,ideo citrinam appellant, lentes enim ultra hoc spalim

60쪽

paucum nutrimentum datit frigidum et fictam praebenti eo usui ,- qualitatibus morbo aduersatur, Acetii additur,quia extenuidi et exiccandi uim habet, et quia rigidum est, ex ficcum,addit crocum, et ipsum, cum tamen Gai in septimo de compo tione mel secundulcos dicat crocum offendere caput ideo cum docet Hularam ex sex rebus conficere inquit, ubi fit dolor capitis, parum de croco apponas,quia caput pistridit, Hic autem Rain comendat ipsum. Dicatis crocum hoc in loco Iaud ad ri, quia parum de ipso uult,ut addatur aliter caput of nderet, quia igitur eius modica quatilitas concoquit, me Iuss faciti penetrare alimentum, adiuuat cococtionem, deo recte additur, ET T A P s I s idesti cibus qui fit exi sentibius coctis ei recte additur. CUM A Q. V A, ET HERBAS FRIGIDA s. Forte sanior esset lectis,

si diceretur. DL Coa v AN TvR LENTES IN A Q.VA, CUM HERBIS FRIGIDI s. Vt aliladeret ad illud mile a Graecis dictum, quod erat lenti cula cum beta conficta, Erat enim eorum usu frigidast herbaes decoquere,ut betam,uel lenticulam, et ita exhibe resue etiam ponantur herbae cu lenticula, uel separate . idem erit rigidae autem herbae sunt,uctuca, elidinia, eri huiusmodi ili frigida resecta sunt. v ENTER A DTEM SOLUAT vR EX MIRA BALANIS C I T R I N I S, ET PRvNIS ET TAMARINDIS, TUC CARO ALBISSIMO . Post evacuationem sanguinis et post usum repellentium docet Rei si,sit uenter sola tur cum his me acumentis lenibas.

SEARCH

MENU NAVIGATION