Io. Baptistae Montani Veronensis In nonum librum Rhasis ad Mansorem regem Arabum expositio. A Valentino Lublino Polono, medicis posteritatique eorum fideliter communicata

발행: 1554년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

491쪽

DE EPILEPSIA facileset cotagiu,ut de lepra diximus,ideo insignis putredo incorpore causa est contagis,ideo omnis aegritudo ex sui natura contagio a est talis ex putredine, quod se poristea ex parte mearum fit etiam putredo puta in medio fit puri tredo e,,ut contagium fiat, et ex parte corporis ascti, et ex parte aeris sunt pestilentiae, e quibus Thucidides loquitur, et tales quales descripst Lucretius in quinto libro. Et tandem sequentur pestilentiae, quae tollunt bomianes etiam quod non sint parata corpora, et haec de secuda qualitatibus,tertia qualitas,quam diximus facere conmtagium est illa,quae consequitur formam, ut deictii scoris pionis, et phalangij, et de illa specie Epilemiae ex mala

qualitate uenenosa et delibutoria,quae tanquam aura amscendebat,quam Calenus, Neque Pelops praeceptor scieribat exprimere, quae esset,quae cum occupabat cerebrum, faciebat ipsum constringere, et Epilemum causabat, et haec qualitas ex aliqua re provenit, quae humano corpori aduersatur,Et haec non solum potest e se in corpore, sed etiam generari in corpore, ut inquit Galenus in quinto de Iocis aflictis, in quo loco asserit uenena posse generari in corpore, nec mirum cum fiant tot adustiones tot putrefrinctiones cibariorum,tot accidentia animi,ex tot mixturis, et tot putrefactionibus diuersorum humorum sunt uerenena, Et empirici ex diuer fis putredinibus faciunt uerenena admodum lethalia, ita etiam in corpore humano exputredinibus diuer fis fieri possunt fimilia uenena, Sireue ergo extrinsecus fue intrinsecus fuerit uenenum cum aliqua mala qualitas innomin ta a Frma specifica humo-

492쪽

C A P V T VII. 22 vli,vel animalis, percontactum alterat partem post parritem, ut ascendat ad cerebrum facit maxima, et saeui, imma accidentia, Epilepsiam, Eoncopam, et interficit pronailira malorum morum, et humorum , de his conta,

g s dicemus, quoniam efficaci, imum est tale contagium, minusq; requirit dis ostionem corporis, diximus ergo primas qualitates ex sui natura non facere contagium,

etiam quod maximae fuit, tac autem licet fit minima fracit, putredo uero medio modo se habet, suscit quod fit

in multa quantitate, et Galenus admiratur de hac qualiatate ita minima, nec reddit rationem, cur id faciat, et recte quia nescimus reddere causas, quoniam nescimus,neque cognoscimus , ideo non possumus cognoscere unde fant tam emaces operationes, Videmug tamen ex in imnimo ueneno scorpionis et phalangis, et ex eo puero, de quo Gai meminit, a cuius pedis pollice elevabatur terenuis aura, et Epilemam faciebat, uantula materia cremditis quod esset in pollice pedis pueri, in quo nullus timor apparebat, tamen tanta vis delibatoria elevabatur, ideo in minima portione facit contagium, quod a primis quam litatibus tam illud quod a putredine fit alterat medium, medium autem infimi putredinem ad corpus , et facit contagium , sed ista talis qualitas non tranfit de uno opis posto ad aliud , iis se con tangat, et ueluti iaculetur, et hoc euenit, quia qualitas illa occulta existit in materia ,

aqua est inseparabilis, quia sequitur formam Pec fricam, quae non multiplicatur in medio , ψ facit intentiorinaliter, sed haec non alterat realiter, ideo cum non pos

493쪽

DE EPILEPs IAP alterare aerem inficit percontactum, sed dicetis quid

de magnete dicis,quae ab occulta qualitate operatur posse sum dicere ex Alier.quod asterat aerem, et statim aer alteratus alterat ferrum, et attrahit hoc pacto, qualis sit autem alteratio illa hoc loco non est discutienda, immo si vellemus Aversequi dicemus contagium hoc factum ab octasta qualitate feri alterando medium secuti ipse ponit exemplum de uirgine illa, quae Napellum comedit, quae interficiebat homines solo a pectu,ut dicitur etiam de Bam

filisco, qui solo intuitu interficit ,si hoc uerum est possem

dicere feri per alterationem medij, sed de venenis nomyrim et de animalibri nostru delibutores non potest feri contagium ex aeris infictione, Licet dicat Apianus in trigono marino talem esse vim delibutoriam, ut se hasta tangatur, per hastam transit uis ista ad carnem, et tanisdem corrodat carnem, et dicitur apud Turchas feri uerinena quae contagiunt sellam, et ex suo contactu de stati ad uestes, de uestibus ad carnes, et tandem ad memis

bra principalia pertranseunt, fi hoc esset uerum , posse inmug dicere, quod per aerem alteret, et ita de magnete

possemus diceressit haec sufficiant de contagio, Duo vermba dicemus de causi Epilemae, iam satisficimus omnibus causs efficientibus Epilemum tam per essentiam, quam per consensum, Reliquum erat, ut de facientibus praepam rationem, et de disponentibus corpora ut facile suscipe, rent, ageremug, hae autem sunt duae, temperatura sciri licet et aetu quia dicebat Galenus et Hippocr. familitari risima senibu , et pueris est Epilema tam in tertio Am

phoro

494쪽

CHA P V T VII. 228pbor.quam in lib.de locis eretis, senibus quidem prompter imbecillitatem cerebri, et propter multu cruditam tes,quas generant,pueris autem,quia habent humiditatem copiosam,tum etiam propter mollitiem,quam habent, et propter ingluuiem,ac neruorum et cerebri debilitatem,

ideo facillime patiuntur conuulfionem,et Epiteream sed

pueri sanari possunt propter conuenientem temperatumram calidam, et ficcam, enes uero, quanto seniores finunt, tanto ficciores efficiuntur, et ideo commoriuntur cum ea. Quo ad temperaturam humida, et calida etiam quod caliditas iuncta abundat plurima humiditate ex conmse enti plurimum aggregat pituitam, quia caliditas cumhnmiditate associata non est potens,cum uero caliditas sumperat habent illi,qui habent talem temperaturam pluriminum, et optimum sanguinem et mimita pituitae,ideo isti,

quos sanguineos appellatis sunt calidi, et humidi , ideo abundant pituita, et facile incidunt in Epite fiam,illi auis tem sanguinei sunt,qui habent plurimum sanguinem , care Iidi uero et humidi sunt ficut seminae et uenas habent

tenues, Et ita habetis causa praeparantes intrinsecas cauisse licto extrinsecae,quae ejiciunt Epite fiam sunt sex res non naturales,sed aer maxime, ut in tertio Aphor. Vbi Hippocr. ponit constitutiones aeris quae sunt paratae ad

Epilesiam,maxime frigida et humida, et inaequalis

cui est autumnussi' dicebat Hippocr. et Gai in primo Aphor istud esse tempus commodum,cum eadem die calor et frigus fit. Cibus et potin , qui generant excrementa

multa, flamosa, urae coctionis,ut sunt pastilia, lacticinia, F F iiij p

495쪽

- DE EPILEPSIA , pisces magni, ia generant pituitam,uina turbida, direcs,ingluuies crapula,somnu profundus, maxime merita dianus, via replet caput, praeter ea nimius coitus, quia debilitat cerebrum, Excrementas lita excerni retenta, ut haemorrhoides retentae,menstrua, et semen, maxime in mulieribus uiduis, nae solitae erant excernere, et tandem omne excrementum retentum praeter naturam, sunt etiaquaedam cibaria, uae a proprietate operantur, et dicunt

isti de Apio, sed apud Dio cor nihil dictum si de Apio,

Avicen. tamen dicit, quod habet proprietatem pro reuocandi Epite fiam , bendi potest una ratio esse, quia omnes herbae calidae cum multo flatu, et humiditate exm cremento se,ut nasturtium,apium, Rapae,omnes illae per regulam generalem,quia replent caput possunt generare Epite Fi,ergo crededu Aui.ergo Gai. dixit nugas,et tot sapietifimi Graeci. Aduertedu est ut defindamus utro quomsi ipe Gai. non utebantur Apio,quali nos utimur. Et Arabes intelligunt de Apio quod a Graecis non

appellatur absolute apium,sed hippo linou apium, quasi

magnum apium dixeris multav enim herbas appellabant H ppos .i. magnas iceismirnium quod apium dicitur nodis rat magnitudine ab H pposelino, illud uero quod nostri petroselinum,apium dicitur,apium a Graecis absoluiste appellatur, modo id quod nos petroselinum vocamus non habet excrementitiam humiditatem , nec cras fiama folia, sicut apium habet, propter ea non est ita in apio Antiquorum , quod nos petroselinum appellarimu , ideo potest concedi id quod Arabes dicunt de

496쪽

apio, quod scilicet excitet e sepsiam, Credo ego quod Apium a qualitatibus manistitis id faciat, scilicet sua

excrementitia humiditate, et flatulentia, ut nasturtium etiam, et omnes ita herbae,in quibu3, et caliditas, et humiditas excrementitia, sunt etiam alia quae a qualitate dicuntur excitare epile fiam, sed habent manstitu qualia tales. Paulus quaedam enumerat ficut,l hallum,ide F bitumen gagates lapis,cornucaprinum suffitum, et comestum,hepar h inlim,aut odor iocinoris assati, aut cometi, cuae omnia adiuuant ad sciendum an fit aliquis epilepticus. Ista sunt gna ad deprehendendum epilepticum suffumigio eorum,ueis in cibo dentur, Addit Avic.m rrham,galbanum,immo etiam castoreum, et mirum est, quod maxima pars horum faciat epile fiam, et cum hoc etiam sunt na ostendentia, vando adest, et quando licta est, et inter ista Paulus enumerat Asthaltum, quod excitat epile Fam,ac inter facientia parox sinum, et ita operationes ficit diuersis,huius rei facilis est solutio. Excitat quidem,quia evaporatiuum est bitumen uelati Iacimina quaedam, nasciturq; in Babilonia, et in nostris partibus prope Roma sunt quaedam loca,in quibus odor huius bituminis sentitur,foetidum est, et teterrimum harubet odorem, et calidos facit vapores, propterea cu quis habeat causam per essentiam,idest humores pituitosos in cerebro, vapores illi excitant, et attenuant humorem quietum,et faciunt, ut praecipitetur ad ventriculos, etsi parox simus, existente parox fimo, falsu 'tus,uam porta iterum attenuant illum humorem, et eundem ese

497쪽

DE EPILEPSIA fictum faciunt, sed ratione diuerstatis locorum fit exciatatio, via attenuatis humoribus sunt apti ad expulse nem, et ideo deprehendentia figna sunt epilemiae, crsunt efficientia extrinseca, et habent rationem Fgnoru ,

quia ex eis deprehenditur,an fit epilepticus , ideo Pilumlus,re Avic. ponunt haec inter gna, et causas escire,

tes,quoniam habent rationem utriusque. Haec de cavis

sis tam intrinsecis, quam extrinsecis, tam praeparantia bus,quam efficientibus, Restabant alia duo capita promposta uidenda, uiscilicet mores=nt,qui motus, is terminus huius ejectionis, et quomodo disterat ab alijs contingentibu morbis. Mores sunt pes rei, et inter camcoetha,idest inter habentes pefimos mores enumerarim

tur,non solum cum adest paroramus, quia cum adest nopotest imaginari aliquid turpius uisu, quia tanquam tora nitru percussi cadunt,habent et pes imos mores per diis lacida interualla,sunt impotentes, uisu horribiles asperictu,cum priu3 autem essent pulchri, habent oculos toristos,malarum cogitationumsunt, malorum morum, immmundi sunt,ut sues, imprudentes, et tandem esciuntur, ut Arretheus inquit ae vovei γίγγoretare, idest existra hominum mores, propterea morbus iste est psimo, rum morum,qui emit homines in parox fimo, et in inritervallis. Quo ad motum in parox fimo, motus citii immus est, quo ad interualla pes imus, ut tandem inter friciat, Unde quo ad causam morbi diutinus est, quo ad paro fimum et morbum peracutum : Quantum ad terminum in pueris ,sue peressentiam , me per conserim

498쪽

CAPUT VII. agosum fuerit, sanari possunt, Si habuerint bonum medicum in adultis qui est per consensum, si inuenerint bonum medicum curantur fue ab uterosue a stomacho, sue ab hepate, ue ab aliquo alios in re si ab aliqua aura proveanerit. Curantur alitem omnes per consensum in adultis, non autem per essentiam,quia cum transiunt uigesimum, quintum annum , moriuntur cum ea, se quadragetatum, multo magis, aliquando ad melancholiam terminatur,s hebetior fuerit crassus, et melancholicus, aliquando emtiam adparabsin, et notate hic contradictionem minitimam inter Galenum, et Avic.tertio de locis ajectis,inis

quit Gai disjrre epilemum ab apoplexia, quia epilepsia

non terminatur ad parabsim, Avic.autem dicit,quod terminatur. Dico quod Galenus uerum dicit paris smum epilem e non terminari ad pares fim, bene param simum apoplexiue,quomodo i quid obstat cum parabis fis pendeat ab eadem causastat epilema, quod causa antecedens in cerebro existens, quae non actu facit obstruis ctionem non descendat ad iuncturas, et ad membra, Crfui parabis i potest feri, hoc licet nunquam uidi, sed esto quod mutetur ad parabsim,dico quod nulla erit di,

ferentia inter Galenum, et Aula. quia Galenus de parorummo,Auic. de causa antecedente loquitur , Quantum.

attinet ad ultimum caput, ut sciatis disj etiam inter ipm fam, et alios congerieres morbos, ut Apoplexia et stasmus,Dico quod diistri ab apoplexia, quia epilema non est peracta obstructio uentriclitorum cerebri. Epilema. ideo est cum motu conuulfuo,Apoplexia uero es per Di

499쪽

t : DE EPILEP si Acta obstructio ventriculorum, Ideo longe acutior est, et uel ad parab m, uel ad mortem terminatur, A minori enim materiast epilema, destri secundo termino, quia parox simus apoplexiae terminatur ad parabsin epileis

ma non diffin i spasmo, quia licet epilema fit semper

a mota asinoso,eam dico, quae per essentiam est, licet ea,quae per essentiam fit, non semper sit cum motu conistinuo,sed aliud est ese conuulfonem, et esse cum conreuulfone,Paulta et nonnulli alij dicunt epilemam, croasinum,idem esse,sed improprie,loquendo autem promprie non est sta inussed cum stabo, uti morbus facies

hanc epilemam, est obstructio uentriculorum cerebri, inploma est contractio uentriculorum, non tamen fiscut contractio laseni, quia contractio ueri stafimi est, quoniam corde nerui corripiuntur , sed contractio cereis bri,et ventriculorum fit a natura, ut expellat nocumentum, Ideo non est motus uiolentu3, sed habet rationem eis tum spontaneae actionis, uia natura eligit motum, ut aggrediatur opus, et faciat expulsonem, Spasimus autem uerus inuoluntarivi et bene affinitatem habet cum Pasmo non proportionato ad materiam, praeter ea,quod no

sti a mus, patet ex hoc quia aliquae sunt ne Pasimo, se,

cundum Galenum,et Auic.Et haecsufficiant ad naturam indagandam epilemae, Nunc modo aggrediamur noti tiam fignorum. Quantum attinet ad signa iam si itis caripila,quae non es' opus,ut amplius recenseantur , fi uultus habere locvide segnis autem quae faciunt ad rem nostram quaedam sunt portendentia futuram aegritudinem, sussim dam

500쪽

dam indicantia praesentem, Ista duo membra,accipiamus, portendentia, et confideremsis primo, via in magnis aemgritudinibus,qualis est epilerea, debetis curare, ut non eveniat, ia cum afuerit multoties est vana Medici operatio,oportet ergo, ut cognoscatis eas, antequam everaniant,signa igitur portendentia, quaedam portendunt empiteratam per essentiam, iuedam per consensum, Portendentium sunt nouem,genera, et communia ira, et limcet fini communia pluribu cum sunt unita iunt tam e pathognomonica, imum signum est commune, dolor capitis aggravativus,nec scit reddere causam, imminet indiritium,quod materiis istae frigidae confirmantur in capite, propter malam temperaturam existentem ibi, fecundum quod praeter grauitatem illam dum crescunt cause praemparantes a qualibet leui causa repletur caput fen bilister, maxime cum irascitur, quia fignum est, quod caput

imbecille est, et a leui causa repletur, et excrementa amborum membrorum ad ipsum transmittuntur, et cum irascitur a calore eleuantur vapores, et ascendunt ad caput, et ideo repletur. Tertium signum accedit, et

maior suspitio, incipit in noctes omniare somnia horrenoda, et imaginationes plurimae uidentur, videntur quod imagines illae adoriantur ipsum, et cogunt ipsum uti pondus,ut non posit moueri, et suult clamare, non potest,

et hoc nihil aliud est nisi epilema, quae fit insomnijs, de

qua intellexit Arist. in des miro, et vigilia, quae a nomyris incubus appellatur . Quartum fgnum apparet statim in colli antia mentis,cr morum animi, et cordis, cr

SEARCH

MENU NAVIGATION