Io. Baptistae Montani Veronensis In nonum librum Rhasis ad Mansorem regem Arabum expositio. A Valentino Lublino Polono, medicis posteritatique eorum fideliter communicata

발행: 1554년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

671쪽

A C A P. I x. fastum,non esse oonveniens humori melancholico ratione scitatis,cum tamen frigidum fitqvanto minus sonueruiuet calidum ficcum:ideo pro concoquendo humore me ancholico non utamini orupo de fumoterrae,ideo non credatis scripturis,quia multi mendacia scribunt:oportet igitur ut conmquatur cum oppostis, et quia mam teria sunt adustae calidae, et ficcae oportet ut oenoem quantur cum humidis habentibus postea aliqualem caliditatem lavem, ideo maxime conveniunt deoecta exliijs albis,Malua, Liquiritia, quae habent caliditatem remissam cum humiditate, decoctum etiam Violarum,

malvarum, Altheae, et seminum suorum, et poset fieri brupu3 ex his,demta labrodio pulli ad contemAperandos humores melancholloes, immo iubeo Ego saepe fc faciendum, cum uolo mederi fecundum rati nem cri decoctis his pono aliquid olei amigdalini dubcis,cum modico Tuccari, et summo mane exhibeanis tur pro concoquenda materia melancholica, et ubi

per duos, vel tres dies exhibueritis hunc potum cum ratione uictu3 fimili debetis aliquid quod inricidat exhibere, scut fit in humoribus melancholicis

concoquendis exteriud apparentibu , ut in sorrhis duris, primo cum mollientibu3 procedimu), secundo eum re oluentibus, ideo dubitabat Avicenna, et nemsciebat soluere, an sorrhis acetosin uictri, vel brumpus,et acetum conveniant. Videbatur quod sic,quia incidit, et humor crassus indiget incisione. Ex alia parte ulliebatur, quod non collueniret, quia exiccavs s conven

672쪽

DE PLEVRITI DE eonvenit quidem, et se conuenit, conuenit postquam fuerit mollitus humor, non convenit prius: ideo sis rupus de hsopo conuenit ip his maxime morbis, Crin pleuritide potiniinu, imo decoctu hysopi erit conis uenientissimum, quoniam habet uim incidendi humo,

res iam praeparatos, et fiet mutua euacuatio, mpraeparatio, ita quod nonnullis diebus praeparabitis, et postea evacuabitis, et rursus idem facietis, et hoc est quod dicebant, Moderni, paulatim concoqueare, et paulatim evacuare, hoc est faciendum in cru, dis humoribus adustis. Cum evacuabiistis licet Elleborum in pleuritide tradat Hippocr. non tamen cosuto vobis ut tradatis talia medicameta, viares succederet cum vestro dedecore, et morte instrismi: ideo fi uos uultis educere tales humores poliporudium modicum Epithimi accipietis, et casta reliquis est praeponenda, quoniam evacuat humores adultos, sine lafione, et humectat, et jrte non inuenietis meis

dicinam praestantiorem, quam se cognouissent aliis liqui, eam reliquis omnibus praeposuisent. Hae sunt indicationes, qu e a malis humoribus pleuritidis suis

muntur, cum fiunt ratione materiae adustae . Si veropleuritis cum dilenteria copulabitur, morbus est peraimae naturae, quia indicationes sumuntur a malis moribus, est autem pes ima prima, quia in dilenteriast euacuat o maxima, uae resolvit virtutem. Nos uesro plurima virtute indigemus,llim propter maturaationem,tm etiam quia tufii excernendum est, et hoc

673쪽

C A P. IX. 32sferi non potest iis constante uirtute, et haec ratio

conuicit Arretheum, ut contradiceret Hippocraticae

sententiae, qui phlebotomiam usque ad oncopam feri uoluit in pleuritide: inquit Arretheus, hoc fieret,uel

ad peripneumoniam, uel ad mortem duceret aegrum, istam autem uirtutem dilenteria dissoluit: praeterea et tota regione habet curationem oppo tam, indiget pleuritis diaeta, et ratione victus humectante, et reis stigerante,quoad restigerationes essent concordes,sed senteria indiget emplasticis astringentibus, et toruta curandi ratio talis esse debet, in pleuritide autem requiruntur restigerantia, et humectantia, tenuis substantiae: praeterea omnia medicamenta, quae conmuemunt dinenteriae sunt aduersa pleuritidi, quia oportet omnia ess,e ficca, in pleuritide humida. Unde reis linquitur illam curationem esse dissicilem, in hoc casu oportet,ut nos declinemus ita ad ea, quae fiunt tenuis

hmae substantiae quoad feri potest, et sc penetrare

bunt, et adiuvabunt coctionem, quatenus punt sicca substantiae faciunt constrictionem,quae non nocet pleuritidi, et poterit corrigere d senteriam, et diuertem re ad uiam uritne, ideo prouocantia urinam sunt ei convenientia, et erit optima methodu curandi, quia quae conueniunt provocationi urinae etiam pectori conueniunt, iis quod quadam tenus sunt humidiora, quae pectori conventulit, ut inquit Galenim quinto inplicium. Requitur autem tenuetas substantiae utrobiisque: sed cavere debetis cum prouocantia hyinam elim

is ij getis,

si tiroci b, Coosl

674쪽

DE PLE TRITI DEgetis, et quae tenuis substantia sunt acria, uel uisa fuit,acria quidem sunt calida ficca, ut semen foeniculi,

apis, petroselini, minum. Haec omnia cavenda sunt, quia prouocant tusim exos erant exiccando, et camlefaciunt, acida sunt sicut acetum,poma granata, via exasperant, licet fimi tenuis substantis, ab fringenistibus etiam cavere debetis quae prouocant urinam, cui est pentaphsson,ideo influxionibus alui convenit. Quare autem hoc facit non est tempus recens ere. Illa ergo observabitis, ubi habebitis oppostas indica,tiones,quae praecipit Galenus in secundo Raerae To,bs.vbi loquitur de dolare capitis uitio stomachi, et diis Itinguit quaedam dicta confuse ab Archigene, et quom modo indicationes sumptae ab oppo tis sint compliacandae, et semper ponderare praecipit, an magis uris geat pleuritis, an dilenteria, sicut faciunt nautae in mari in magno impetu uentorum, declinant modo ad hanc, modo ad illam partem secundum,quod impetus uentorum magis urget. Si vero hoc nautae obseruant, quanto magis medici s Dicam ego unum exemplume quod soleo praeparare, et est elecina, quod saepe, et parum in die, et nocte exhibere iubeo, quod habet succi m rtillorum vnc. q. carnis pusularum, carnis pulmularum pinguium, carnis filiquarum quas vulgo carobas vocant, et componere cum vnc. q. penidiomrum, et ponere ivleb viol. .suos habetis in hoc memdicamento, quae faciunt pro dilenteria, et qua pro pleuritide,et regulam hic habetis,quod licet fiat como- post i

675쪽

po ta fimul emplastica,et quae tenuis sunt substantia

empla,sta ita consecta sunt, ut habeant uim leniendi pectus, prouocandi Piritum. Amrti enim quamuis habeant astrictionem, habent tamen ita moderatam, quod non provocant tusim, immo in aegritudinibus pectoris exhibentur, quia non exasperant, ident etiam est de carne datiorum, astringunt quidem, sed ha bent pinguedinem quandam, quae facit ad leniendum pectus,ideo talia astringentia, et emplastica cum componuntur construnt pectori, et quod dico de hoc exemplo se eritis sagaciores, procedetis ulterili , domnec artem assequemini: stae sunt indicationes cum fuerint complicata dilenteria, et pleuritis.Quando ueraro pleuritis Epidemiast, ita quod occurratis pie ritidi Epidemicae statim apparebunt pustula,quas liuigo petechias appellant, in eo casu facile est prouidem re, quia non imponit nobis, quia id quod est per pratuum in Epidem s, quod cauterietat Epidemia est, quod habet causam communem, quia morbus commvmnis quia abectus communis non provenit, nis a causa communi,causa est vel a cibo, ut refert Galenus in Itabro de his, quae sunt boni, uel mali succi, de quadam penuria,quae fuit tempore suo,ex qua Epidemia cauis fata fuit, uel ab aquis putrefactis, uel ab aere. qui propter famem contingit raro euenit, quia raro fammem patiuntur, nise pauperes, vera autem est, quae omnes occupat,et quandoque diuites magis, quia o castores, delicatiores sunt. Et haec fit ab aere plurum

676쪽

DE PLEVRIT ID Erullum humido,quia proxima, et uera causa Epictamiae est ab aere calido et humido, et tunc sunt pluririmae putredines, ex qua putredine generantur strebres pestilentialis: ideo ubi uidebitis Febrem pestilenistialem annexam pleuritidi fine sit Epidemtalis/ue noin corpore parato ad putredinem quid faciemus in illo casu Debetis esse sagaces, et medicus in hoc dembet esse sagax, quia indicationes sunt opposita, quia febris pestilentialis exiccantibus indiget, quia ibi est

maxima putredo, quae removetur exiccantibus, quia ab humiditate sit, re cum dissantibus, et aperientiabus obstructiones,tam intrinsecas, quam extrinsecu, pleuritis vero sui dicebamus) non indiget exiccantia bus,sed aperieutibu3 quibusdam deo oportet,ut inuetinuatur methodus occurrendi his duabus aegritudinisbud, et dum medemini viri, alteri non noceatis: idis circo eligetis primo ea, quae ita sunt Aca,vi non exa perent,diderunt autem ab exiccantibu3,quae convem niunt in d senteria, quia ficca haec dicuntur esse amismatica, quia venenum occupat cor. Et quo ad victum iubebitis,ut utatur tali victu, Cruere tendente ad magidum, et siccum alteratum cum fregidis, et Acis,

cum aceto,et aqua rosarea et fandalis omnibus,sciis licet rubeis, citrinis, et albis, faciat suffumigiu,et erit optimu pro contortatione cordis, et ad prohibendum obstructiones, oportet autem cauere ab alterantibus aerem, quibu3 utimur in maxima adustione, quia qua ita refrigerantia sunt,ualide poros obstruunt.

Accedaru

677쪽

C A IV ULT. Da Accedamus modo ad indicationes, prae sumuntur. a temporibus morbntempora autem imus morbi maniraiora sunt, quam quod declarari debeant .uSunteium principium augmentum statu8,et declinatio, et sc omnes morbi procedunt per ista quatuor termpora ut patet ex primo de cris, et etiam ex eo libro, quem seorsum fecit Galenus de quatuor temporibus morbi: indicationes igitur,quae a natura ipsius. morala sumuntur eodem modo procedunt, quo etiam relim quae omnes: c quidem in istis natura reiscut etiam in

alijs primo confiderari debet:quia iste est scopus, cui

inniti debemu3.Confideranda igitur est natura istorutemporum, et ut ordinate scut conuenit procedamus.

incipiemus primo ab indicationibus, quae a principio sumuntur imus morbi : quia variae sunt, et Auersarii quae a principio, et quae ab augmento, et quae a flamtu, et quae a declinatione sumuntur, indicationes igiatur,quae a principio imus morbi sumuntur dicuntur confiderando naturam rei, scilicet quid fit principium morbi, principium autem imus morbi a Galeno, et reliquis optimis quibris authoribus tripliciter capi, tur, uno modo ut est principiu indiuifibile,et de prinacipio isto modo nulla prorsus erit mentio, uia ab isto nulla prorsus sumitur indicatio, uia istud principium

nullam habet 'tem,nullams indicationem dat. Reliis qua uero duo sunt animaduertenda, quorum alterum

ab istis Modernis dictuni est principium principians, in quo inquit aliquid fluere tempore infigni, et ne

678쪽

DE PLEURIT ID Etabili, et istud in tribu , vel quatuor diebus, et ut bene dicebat Galenus iere in prima accestone morbi,, quandoq; tamen usque ad quartum protenditur. Aliud uero est principium magis artifciosum, quod dii ininguitur contra reliqua tria tempora morbi, quod suis mitur penes concoctionem, et cruditatem imus morbi, et ubi incipiunt apparere signa aliqua concoctio, nis definit illud principium, et tunc sequitur augmenoetum. Cum uero figna apparent perfictae coctionis,

tunc sumus in statu.Cu igitur duplex fit principium: principium principians, et principium quod sumitur

penes coctionem,et cruditatem. Videamus quo pacto in hiis debemu3 procedere. Nam pleuritis est inflaminimatio, iussammatio autem est fluxus, ut scitis, ex quin uidetis quantum nobis deseruiat conceptus ille coma

munis fluxionis imus, que superiri diffuse declaraurmus,quod scilicet fluxio est expulsio materiae praeter naturam de uno membro ad ahia,cum autem pleuriistis fit huius naturae, et principium principians fit inister quartum diem, et non pertranseat, sequetur quod in principio principiante pleuritis erit perpetua axio praetre naturam de linoimembro ad aliud, quia materia eo tempore est in fluxu, et partim fluxa est,

et partim adhuc fluit, fi igitur necessarium est quod

in principio principiante materiast in fluxu, de irranei itate sequitur, quod pleuritis perpetuus motus a termino, a quo incipit fluxus ad terminum, ad quem terminatur fluxus: ita natura rei exquifite confider

679쪽

ta sequetur indicatio curandi, uod scilicet pleuritis fit

fluxio materiei perpetuo tenderis ad partem inflamamatam: in hoc principio tria facere necessarium erit, primo repellere materiam illam, ne amplius ad illum locum tendat, secundo auertere eam ad partem opis Dinam, tertio euacuare partem iam fluxam, quot

autem set auersonis oecies, et quomodo fiat iam

diximus, quarum una est, quae terminatur necesscario usque ad locum asyctum inclarae, uia debet sequi motus imus naturam, cum autem materiae raptus fit de uno loco ad alium,ita auerso ista debet es e perpeis tua a termino, a quo incipit fluxio talis, et tendere usque ad terminum ad quem terminatur inclarae, ita ut euacuet etiam a Ioco , hoc ita habito apparet in hac instammatione pleuritis quod sanguis semper ab edisdem parte est educendus, quia semper prouidere deis bemug,ut auerso incipiat a loco, a quo trahimue, et terminetur inclusive usque ad locum asyctum:Et ideo benedicebat Hippocrates in secundo de ratione uiactus in acutis, quod F ab opposta parte mittamus sanguinem vel nullum, uel tardum sequetur remedium,ab eodem latere igitur semper debemus mittere sanguianem quia opus est ut iste motus evacuet a loco ejicto, et cito,quod non contingit in auersone primo modo dicta, cum tantum huiusmodi aversone utamur in

praestruationes igitur scitis quomodo fiunt inflammationes ex Iibro de inaequali intemperie, et in de tumoribus praeter naturam, semper sanguis, et humores

a maior m

680쪽

tht DE PLE VRITI DE 1 maioritas venis ad minores, et divinoribus qdhuc ad minores, quousque ad minimes perueniat, cum avin tem iste motus fiat peritena facillime etiam potestellaindri: Quantum uero ad repercusionem,an triceat repercutere unquam in pleuritide in principio , nullis

Tum hoc faciatis stet indicatio quae a Ioco emo sumitvriboc exigeret, tamen caveatis a repercusione in

pharitide,quia plurima damna uobis sequentur absq; ulla utilitate, uias uolueritis repercutere,cum meminbrum ejectum sit neruosum, repercutientia alite sunt inplica, astringentia, et exasperantia mirum in moradum ladetis, Et vos scitis ex Galeno in tertio de meis dicamentis secundum genera cap. primo,quantum fiant inimica huiusmodi neruis, et neruoses partibus, abetis ultra ipsum Galenum, Avicennam etiam qui in quarta Fen cuarti Tractatu quarto loquens de aegritu imbus neruorum transieri dicta Galeni et inquit, quantopere astringentia neruis fiuit infesta: item est alius,quod sequitur,si repercutietibus utimini in pleuristide,quia cum inflammatio prope erit membra nobi

ima facile fiet ortassis lapsus illius materia ad me brum nobilius, ut uerbi gratia ad pulmonem, Crisset de pleuritide peripneumonia,quae deterior est ipsi pleuritide, et se pro cietis hominem de sartagine in ignem,et facillimus est tra' tus de ipsa pleuritide ad

peripneumoniam, ita ut quandoque non posset euitari: ideo bene dicebat Arretheus: cauene ad peripneumoremam uel ad caseum uirtutis deducas pleuritidem custi

SEARCH

MENU NAVIGATION