장음표시 사용
61쪽
Curiuui est nuleia ni liue X ploratu iii, Platonein saluisse res huius universi partier nique rectioininum omnes isa a Deo i ii- rari, ut eius proviilentia nullo unqua in ieinpore cesse aut ilesinat. di quod unu iustiti nullae vel ea docere pol erunt quae si glin
p. 62. B., quibus loci ita de divina erit in teries triuin ei hutnn-
nitru in procuratione disputatur, ideo vel polius Deum ostendatur mini inni uni nique in X tinni iam rerum cura in gerere uli igitur 3 nuin an de in credibile est De uinis Platone ita re inoveri nauundi gubernatione, iis Subinde curam eius innino nullii in habere existimandus sti Enimvero hoc si ita in Politici, faciuili
esse a philosopho, nos quidem sitientur facile Socher esse s- Sensuros, qui in iratu huius Sententiae insolentiam et initioni latent pro lenus solun libruin Platoni ereps uni ivit. At enim vero nostra qui dein Sensentia innium abest ut Plato in hoc opstre providentiam divinam sustulerii, iii eam perpetueti m n Seinpi seminitiesse arbitratus sis. Nn in Deus eius iudicio Subinde recedit quidemn rerum Ruberniiculo, Sed recedit n0n mi incuriosus utundi suauientis liberiale specialibi, Sed ut observaior eiu diligentissi inus, qui eum in iunximo oei Suniem inieri ius periculo praesentissimo auxilio suo iustiur iisque salvum si incoluiueni prasessui uod quid illiud est nisi urguntitii suiu peri ulu ne tu rura lun reriissi iuum Eientiu pie philosophus Sibi persuaserni nil universi liii ius salute in perpetuam Dei curam nullo unqua in tempore non sequiri a vero, iniqui aliquis, nonne huic ipsi sententiae gravissime adversa fur illud, quod niundum secit interduin per Se eunte in ne divina gubernatione plane carentem uno dubi-
stilio sae illime nusseretur, ubi quid philosophus hac imagine stagnis averit, diligentius indagatum fuerit. Degori igitur a Deo dicitur mundus, quum antinus ei inditus,
immemor divinae institutionis, prae nativa imbecillisnto nam rationis praeceptis iisque legibus deflectit, ei prorumpens rorporis vis eius ianquam imperio potitur. Quod certe non magis impedii ne providentiam divinam Saluti eiu constitere existimentiis, litam quod homines quoque praxis opinionibus ut vitiis indulgentes inierduin a Deo deseri iudicantur ideoque miserrima iu
non inodo honesta Sequi Sed ei in in prava p peiere possint, ita ei in in totum hoc rerum univei Sitali nni inal, quia antinum habet ex divinioribus et terrenis partibiis conflatum, ea iiiiiii libet sale, ii quantum visci inperio divino subierium sit, ininen Seine ipsummoventinique vitam degat humanne vitae certe non absimilem.
Apparet igitur, opinor, ex his omnibus certissime, nihil in his inesse, quod a Platonis ratione vel tantillum abhorreat ut uulea pugnet imo omnia micisSi me consentiunt cum iis, quae philosophus in aliis libris de mundi gubernatione ac divina providentia exposuit. t Atque his expositis sequi uir, ut de Singulis subulae nivibus dispicienduli sit. Quod qui dein ita sacere consultum duximus, ut simul de sontibus quaeramus, unde Plato sabulae el0menia depro inserit. Qua re simul efficiemus hoc, ut quid in .
proprie, quid proprie intelligendum sit, facilius perspicia sur.
Videmur autem non iniuria statuere, coniunxisse Platonem uia gares Graecorum sabulas ei antiquas narrationes de priscis rerum omnium mulationibus, fortasse ab Aegyptiis neceptas, cuiniis de rerum natura opinionibus, quas ipse X Jib ag 'reorum hauserat Sapienti; et tanquam adhibito quod a in semperii mentusum sua ipsius senteni in quam aptissime conciliaverni Quod
62쪽
ut Persalis app:irent, nge potiores certe solius narrationis pars es sine ut ali in ex uitet in 1'. Et illud ilia illei ii ii periunt uianius, solius sabula ian 'iuniuin voluerum sumium essem pervulgata illa de variis utundi ueliis ilius narratione deque iactu in priscae boni itatis, quae olini Saeculo nitruo, quod Orniur, igniSSe credebatur. Vunni sui dein :ir ratione ni uuin Oetaeoni ii in odi exornassent, elia in Plato ita ea in tractavis, ut solani Suo Scribendi consilio atteinperaverit. nitiquit in verbis cuni illis consentiai, tamen re ipsa longe alia si ii didit nique omni: scite nil philosophi ii dotrina in retulit. Narint igitur ulique de Saturni ei Iovis imperio ): sed in niuin abest, ut iiiundi gubernetitione ni hiSce dii p0pulari lius cominis erit, ut cogitaverit de uinino Deo, quo in ipse credidit huius rei uin uni- ei Si in iis Sse rectorem nique ni oderatorem. ut si quaeris iacilis sit, certe non St liu nisi νους ille βασιλεις, sive mens divinave fulmina ratio, de quo inier ili: Phileb. p. 2'. C. scribit: παντες γαρ συμτωνουσιν οἱ σοφοὶ, ως νους ἐστὶ ζωσιλεῖς γ μινουρανου τε καὶ γῆς. Hunc igitur vulgiiribus illis deorum no ui inibus significavit, idque secti pro secio rie prorsu nil mirabili '). Nain quum mundi olius exemplo docere ibi propo-Suerit, uni iam esse nique iuri Sani uitannarum civi inluni sor iunani, prouit in iis ini pertu in rationis ut viilent integre aut debilitatum contemium e ii, iudentissime enui universi ne latent, qua vis cupidi in tuu ingruit ac niundus, utpote sibi in et ipsi purniissiis, in dies ut aeris a divini institutis recedit, Iovi nil libuit; niternin nutein ieliorem, qua Oiunia Suininae rationi paruerunt, assignavit Saturno uocirca lierum rationis per omnia vigen-
Quod duas alitum di8iiii xii aetates, Saturii et Iovis, de eo v. Vo ELCKER Myt logie de I et Deflen GeschleeLtes P. 25 sq. coli. BuT TMAΝΝ. in Commentati Academ Scient. Berolin. a. 18 14 18 15. P. 25 sqq. FR. SCHI EGEL. Vober diem stodessehε inelialter pii. III. p. 20 sqq. I. . VOSS. ad Virgil. Eclog. IV. b. VI. I. qui varias poetarum riarrationes uberius sunt Persequuti. ' Plato enim quum dei nomina variis rebus tribuerit, neque EOS populares tollere ausus sit, tamen ηumnium aeternumque Deum unicum voluit esse qua in re ipsi exemplum iniri imis praeivii Socrates, de quo v. XENOPH. Mem. I. 4, 17. IV. , 13. Et iani Anti sienes teste ClCER. N. D. I. 3. Mi ΝUT FEL. c. 19. I. ACTAΝT. Insi. I. I. Dcum naturulemurium, λυPulare mutis e.se tali.
tis dominantisque, niseria in eiusdem per ingruenteni Porpore: Reliit,idinis vim et potentiam repressae ac det, illiniae imaginen Ose oluit; quod quia in primo iis pectu cuin opinioni liu Graecorum convenire videatur, qui Iovis ne intem Saturnia uiuit deterior uisuisse creduliani, unimen re accuras tu pen Si in in longissi in alii is discrepare neminem fugiet. Isque par fere eoruni nitu Ss, quae pili luso plius de daemonilius Saturni in gulisti nanda erunt universi sale nil ministris narravit iii Nani lii quoque quuin vulgares de daemonibus opiniones retinere ac lustri vid iniuria linSquum alibi tum in Apuli g. Suer. p. 27 C sqq. tetigit ), uatnen,
ubi rem accuratius consideraveris, illas facile largieris sententiae ipsius de divina ratione uine niundi partes permeante exornandae declarandaeque inservire Nani genii illi, quos ingulis niundi partibus sque ni innutibuSianquam urniore qu0S-dn in praeserit, non sunt, ui Apuleii uia verbis' ), divinae illaeni edine potes sales inter Sunuuii in aethera et infimas terras in isto iniersi in veri Spatio, ter quas et desideria nos ira ei inertia nil deos contineant, ' nu inter terricola coelicolasque vectores hinc precum, inde donorum, nique utroruinque voluntatis interpretes,
quos Graeci 40iuine δαίμονος appellabant; sed iosius , radii quasi quidani iuniis divinae per ulnin re ruin universi taleii disia fusi atque omnia divinitalis luce collustrantes. diaque datμονας philosophus voluit ibi esse, ubi tuens vigeret iisque ratio divinae originis suae sibi conscia et nil vita in diviniorem tendens iisque pei ducens Quod quidem neutiquam ab eius mento ei sententia
nperium S τον νουν an qua in nemonem liquem dici unicuique huinini additum esse; quani Sententiam coit Slut postea tum PuriS
63쪽
esse, timis irace, μονες luid niti, 'limVido luidulii, quutu alii a triuii ne nitientia deiecerini lii Soli Perinanset in boni ne sapien-ws. une vi, nimii originatio eis lusu quodani scia videtur,
icitii nuutiles da elui ne p0pulate Secundum Platonein existi inaiidi sint, unu ni quem lite edorere DieSi. Quod igitur philosoplius rerum universi initias ulternationem Scribi nescite Saturnia inter suilini uni Diuitii atque ilaemones suisse distribus; in id etsi uti popularibus , pinionibus plani Ssime Videtur conrordare, in ineri magnopere avendum Si ne clitterarum Scriptione interpretemur.
Nati sicuti nomini hiis Saturni et Iovis longe aliud quid signi lieatur, quam vulgaris loliuendi usu serelint, ita ei iam daemones non proprie intelliguntur, Sed dicuntur pio mentis divinae ian- lii alii potes inlibu S, quibuS iura in sque in Iula litemperaverint. Quocirca nostra tu idem Seniensia Plato ioc indicavit, munduluoliti ille sitisse beatiorem, tu in non iliodo summi Dei imperio paruerit, venuin etiam divinae menti rationisque is ei auctori insper omne eiu paries ita viguerit, ut innatae ipsa vis materiau
nihil luid iliani perturba Verii. s. uemadmodum nutem philosophus sabulas illas de aurea et ni genien aetate ni te prorsus Singulari soli narrationi suae au- qua ui landa mensi loco subiecit; ita etiam potiores illius paries, in quibus novi quiddam intulit ei uni vulgari de mundi a dialibus opinione commiscuit, ne illae verisimili ludinis specie ex veterilius traditionibus est in penisus carerent, Similiter illustrandas vel exornandas iudicavis. Nihil nitiem inuosa narrationo, si alinureae et serreae velatis commemoratione discesSeris, graviuSosi et in tuo uingi sani tua in in cardine nil quo reliqua omnia Prsentur, Iunm qui illa tristite mundi ne tali diversum rerum uni versitas is motu in diversamque animantium generationem, orium
Ab hoo Tiniae loco prosecius Pl. OTINUS Enia. III. 4, 1 sqq. daenionem singulis lioni iiiiiiii coluite in additu in apud Platonem signifieare ensuit Persectui a Vitae a virtutis exeniplar, ad quod, qui illud intueantur . Perpetuis euiis elidant o elitiantur. Quod probatur unico STEi Νιl RTU Me tein. 'luitu. p. 20. nullis tui probatur, siquidem Plotinus Pro iure isti a te quoque cuili Iuluuii duclxiii ud opini unes Per-
ei vitam nitribuit, atque universum eius orpus inde bis sein-pore, quo illud, quippe a divina ratione balienatum, Silo iv peiu g ita tum Sit, contrario niquumnien motu cieri coepissem bi iraius St, Iinque haec ne mero ni bitrio Videretur OA uisse, nil partes vocavit celeberrimas illas narratione de fideiqbus propter sceleris libras reo nil missi atrocitatem retro relapsis ac de terrigenis, qui pristinis lilii temporibus vixisse credebantur. Quas narrationes dum pii SSi me ruit principali subula contexuit, profecto essecit liuo, ut omnia priscae ne salis sile et nuctoritate 'oiuiti uniri videantur. Nec vero quam Sollerter illas nil rem praesonium retulerit, cuiquam obscurum erii. Nun illud quidem, quoi sidera propter immanitalem Atrei retro cucurrisse narrabantur, egregie Sane convenit cum ea Sententia, qua Seliuitius, sicuti postmodo videbimus, Pythagoreos duplicem mundi notuin laluit. Hoc autem piissi inum est nil illustrandum ill uin rerum saluin, in quo homines nitier iitque ceterae ni manies deo cum rerum natura divinae inensis et alionis vi repleia coniuncti vixisse dicuntur, ut cuti illa unu incident lue esseni necduiu tanquam pars aliqua totius naturae, coeco uiis in ore rapit, sibi unice vivere iu- cepissent. Ei enim tunc luidem nonduin solus vinculo illo, quores errenae cum divinis continebantur, nec homine Suuin titue proprium oriunt habuerunt, Sed vi in eorum cum visa totius naturae sui coniunctissima. Haecci itur ni is, pinor, docebunt, quam elegranter philosophus his subtilis nil illustrandus ornandasque principale quas da in sui commenii parte usus it. Ceterum ne reli suis omnibus anticiuitatis commendatio deeSSei, pruilen ier commonuit universe niuilas lin Superesse priscae uetatis tria ditiones, clune ex eo, ciuem deScripturus Sit, rei uin niversitatis Staiu unii explicationem habeant. Qua qui dein dino nitione essecti, ut ne alia qui lini, quae expoSuii, nil quorum temporum ies iiiiiunio carere videantur. Ac furiasse etiani signi
sicare illi sit modo voluit se nec in reliquis emere meris scitonibus indui SisSe.1ique haec quidem de mylliologiae involucris, quibus SuS
philosophus eam sabulam concinnavit, quae priScorum temporum sile et auctori tui e confirmari videi et ui . Veniamu nil eorti in con
diderationem, ritias ex hilusi vitiae penetralibus Sunt repellia,
64쪽
ite ille 'oruni auSSi ei rasi nilnis disquis altius. Facile nuleiii apparet pleriique itinia, quae X ponuntur, eius ni odi SSe, ut non ad inlecticani, Sed nil pitysicain, sive ad philosopli in in naturne, quani hodie V0enni, pertinere existi in unda sint. In qua doctrinae suae parie Platoneni conStai maxilii Pythagoreos duces setiuiliuni SSe, Sicilii e Titiane claruin est atque perspicuuiu. Iam vero eis naturali uin rerum notitiam in inagno habuit honore, inmen inultum allatur, Si quis existimet tanti illa in ab eo aestimulam SSe, quanti ea phili Suphine paries fecit, quae non expetientia et usu rerutu, Sed Sola inenti cognitione continentur. Iino innio intervallo hanc ab illis distri re iudicavit, quanio verisimilitudinem ab ipsa veri inie, opinionein a scientia notiti ne suo dionia. Certissimum huius rei testi munium in imaeo a bovius. Hic enim Timaeum serit perie prostentem, se non veri iniis sed potius verisimilitudini ducti inuin radituruit esse.
rini. p. 35 sqq. ) Quae si tenemus, illam in iis iudicundis
' Itaque tali utitur sane qui quae Plato in Tiniae de originibus
inundi aliisque id geuus rebus exposuit, ad inerae allegoriae specimureserunt, quod nuper fecit D. ZELLERUs: Platonis Ae tu ire p. 208sqq. sumsit enim lillosophus atque Posuit propter suas quasdam rationes quae verisimilia essent; sed non tinus errare existimandi sunt, qui quae ibi traduntur, ab eo putant pro certi et explorati Positu essu
voi subimur prudenti iis, quae hoc Politici loco de iisdeii rebiis similiter ruduntur. Neuii quam enim philosophus putandus sthaec omnia pro veris iisque certi Venilitasse; in ea ut verisimilia innium, non ut certa, prop0Suii nitique ob caussum subulosae ni rationis specie obtexit, ni que deo, ut aliorumque philosophorum usus decretis et opinionibi , liberius immutavit atque exornavit. Sed hi universe praemi Ssis videamus de singulis. Primuinum auteni placitum, unde reliqua sere omnia Suspenduntur, illud pii inmus, quod mundum Voluit aninia nique mente praeditum esse, ut propria undani atque Sua vivendi libertate utatur, ideoque SeSemrbitrio Suo ni overe queat. Qu0d qui dena neino erit quin protenus Viden planissime congruere cum iis, quae loco nobilissimo
Timaei p. 29. D. de eadem re dispulantur. Ibi enini Deus, quippe
intelligens nullam rem mente desiit ulnin SSequi virtutem eoruin, quae inente praedi in Sint, menium Vero Sine nimii eSSe posse nullam, etiam corpori mundano nitimam cum mente tribuit, eoque
illud opus mundi fabricae longe praestaniisSiinum absolvit. Quippe necepit philosophus hanc de anima mundi opinionem a superioris eiulis philosophis, impriinis Pythagotiis, quoruin Sententiatuta inen nonnihil immutavit et ad suae doctrinae rationem conso niavit, sicuti demonstraSSe videmur rolog g. nil ilia. p. 48 sqq. Esdem igitur etiam in olitico usus est nil illustrandum vari uinmundi statuin et conditionem, qualetu pro elatum vicissitudine suisse vel suturum esse arbitratus est. Sed praeterquam quod Iliundum instruxit anima atque niente, eidem ita in nitribuit hoc, ut divinorum praeceptorum meminisse et rectuin cui Suin aliquamdiu enere p0ssit, usque duin i innatae cupidinis pro rumpente lini sui more cupius institutionis divinae prorsus immemor sint et indulgentia sui corporeae materiae vitia latyotiu quam coerceni et expellat. Quae etsi prima specie habere videntur quaedam singularia, in men re diligentius considerata haudquaquam pugnare existimanda Suni cum iis, quae de mundi nitima et nutura in aliis latianis libris docentur. Nam iiiiiii in Timaeo p. 37. A. Sqq. nimae mundi, h. e. ipsi mundo nil quam animali cuidam, hoc propriuin esse dicitur, ut ita tantuin
neque reputant caussas, cur ea tabularum involucris potius quam argu Dientationibus dialecticis ostensa Sint. -
65쪽
ν ορα τῆς φέρου φυσεο ς, quae niter illi contraria munique minoris persectio,is virtutisque ni unientum. Quae et lisa paritin ex Pythahoreorum doctrina repetita esse non iniuria nobis videntur stetituisse in iis, quae huius loci illustrandi gratia Rcripsimus in commentariis nostris p. I 7 Silli. Quid ire itur nonne quae ibi de duplici Siderum et i;inein rum rursu lividun-inr pliine hic traducti sunt ad duplicem mundi ieinistin, ita qui dein, ut quae coelo exti in nitribuitur conversio, a Saturnio aevo uinquam divino adscribatur, quae autem reliquis rorporibus inlidunis illic propria dicitur esse, ea serreii uetiui vindi-eetur Eni nivem magnopere sillor, aut observatio illa diseriminis inter motum coeli extiini et reliquorum Siderui cursum huic ominent tanquam ansam praebuisse existimanda est. Pergimus ad consideriindas cauSSRS, cur beata illa tempora, quibus oninia divino imperio parueriint, liquando cessavisse dieantur. Repetuntur vero illii ii iiii qui dam necessitate, quo ita destinatu in suerit, ut iunia certo quodam temporum orbe exacto in deteriorem statum liberentur. Qua de re lectu diana
illii in salomin necessitatem iidduciam esse putabimus Nimirum, ego si quid video, hic quoque phil0Sophus Significat, propter te renae materiae concretionem factum esse ut aliquando omnia in peius verterent, id auten inexplicabili quadam ratione ut v nisse. Etenim o ουρανον καὶ ORιον ἐπc0νolιάκαμεν, πολ- λουν μἐν a 3 ιακαρι υν παρα του γενν/ύσαντος ζέετείλqφεν,
Elelites p. 269. E. Iliique corporeae materiae Vi liquiindo ingruente, quum iuniam divina ratione Verterentur, lactu in esse censet, ut lilia temporum periodus initium caperet. Tunc igitur etiam
66쪽
onme genus terremini sonsumtuni erat hoc est, non amplIus nascebantur homine n ut na ore lien et cum divino erunt universi iniis ordine anqui in niurn Sua conoeii, quandoquident unaquaeque anima sim ne per Sol erat generationes innituum debitum liquod, ut iam tandem necesse esset, ni ius. Imisci liquii-nes, alia generari nilimn lia ). Quocirca mali sun nio qui sua ruui rerum Studii unire dediti essent, sua cui, idiicite extiterent, denique Sun Sibi re haberent, evanuisque prorsus beaui illa eius, qua innia tanquam commuit divinitatis vim illo continebantur. Nolumus quaerere quo iure Plato ita de caussis iiiviatorum temporum intuerit illud auteni pro insiliui nostri ratione videndum St, nil lane cuin iis concordent, quae alibi de similibus rebus disseruit. Atque hoc iure quodam noStro affirmare nobis videmur. Nam quae in libris de Repulitica de caussis interitus optimae civis itis et in Phaedro de nimo ruiti lapsu exponuntur, ea r0seeio his deo sitiit similia, ut facile appare; it, unde tu hi minem, qui Sia Scripselit, etiam quae in Politico leguli iur, Scribere posuiSSe. Videntitus igitur, quid sit quod de opitii in civitatis ruina doceatur. Periinet huc notissimus ille locus et pubi libri III. p. 546. A. sqq. quem inmaniea in simili caussa iiigillius. Ibi igitur Diali quadam egeati tuando ita eventurum docetur, ut exacto certo quod in numero annoruit peior parentibus progenies oriatur nique civitatis principes in iuvenibus et puellis ad procreandam sobolem deligendis delinquunt. Quocirca Mu8ae uiroducuntur sic vaticinantes: D
υ/tετέρου ευγονίας τε καὶ ἀφορίας, καίπερ ντες σοφοί,
os sei ιετ' αἰσθέ σεως τευξονται, ἀλλὰ graρεισιν at Looς cia γεννήσουσι roidii πατε, ου δίον. Quid igitur nonne ibi optimae civisaiis ives pariter dicuntur vitiosa natura degenera-
Si enim locus ille p. 272. . inteIli gelidus est. Con . Pliaedrip. 247. 250. H. in . . a. A., ex ilibus locis se ilientia Platonia uam lucem aecipit. De verbis eorumque eonvivetione hie dicere non auiuet.
visse, atque id laetum in blii leo est, ubi aureae hiatis homines iudicauiu ideo esse desiisse, quia tota rerum natura ad vitiositatem vel potius ad deteriorem suitum et conditionem seelinaverit Haec igitur adeo inter sese consentiunt, ut nihil magis possit. Non minus vero huc perlinent quae in Phaedro de animis e coelesti vita lapsis disseruntur. Nain quod animi h0minum p. 247.
C. Sqq. dicuntur, quum omnes a Deo boni et persecii essent creati, tamen propter naturae quandam labem et infirmitatem a rerum di vinarum contemplatione extitisse alieniores ideoque e beatorum deoruni nique duellionum choro in terrain detrusi et mortali lioc 'orpore tanquam carcere inclusi esse id profecto non aliis nititur caussis utque rationibus, quam quibus firmatur illud, quod in Politico docetur, aureae aetatis snein et exitum pSiu nat irae ad corporis vitiositatem proclivioris necesSitate Me diluctum. Quocirca hic quoque uinia videmu ita SS co inparnia, ut cum Platonis de inlibus rebus opinionibus in aliis operibus explicatis non imodo non pugnent Sed pulcerrime con Sentiani. Sequitur ut ad utriusque netniis descriptionem examinandam laecedendum sis Et hunc 'videtii dubium mon est quin philosophum quam sollertissime ad Si inititudinem eoruiu conii' suem i. quae . a poetis inprimisque ab Hesiodo erant tradita et exposita Verum quantumvis omnia coloris poetici reserant pe- ,
ciem, tamen re accuratius considerinta videbuntur ad ipsius Sen- .ientiam illustrandum esse neconiinudatissima. Distinguit Pluto, ut antea vidimus, duas inundi et ales. marum ulteram voluit esse divinam, quippe qua omnia persectissime obedierint voluntati di vinae, nec quidquam ab ea ita abhorruerit, ut per Se Solum esset ut ni universi natura, plena illa iunc divino numine S i iuncium laesi separatum Quocirca iunc omnia iuno divinitatis vinculo tuam retissime continebantur, necdum terrestri re a divinis erant divulsa nut abalienata, quippe Vi corpori nondum gr. 8-isante petulanlius in rationis imperio perpetuo subiecta. Itaque nec inter homines tunc ullus evnt mur ut, quo a rerum natura divinoque imperio aversi sibi Solis Viverent, ui rebus tu iderent, suis denique cupiditatibus fovendis alendisque ad praviatiuem deducerentur. riuii a nutem regnabat vitae elicitas, quum nullae cupiditates ac lubidines ex corporum necesSitatibus oriundae beatum illum vitae humanae ac divinae concentum turbarent. 8.
67쪽
Unde nee vitatibus fuit opus. Hanc igitur elaleii liliitosol,lius descripsit iis usus inaginibus, qua nil vnn in certe parte in itina poetis iidhibitas videret. Huc pertinent quae de regno Salumieeterorum lue deoruin eius inperio Subditurun narrnniur huc spectant item quae de selicitate illius elatis explicata eminus. qua ita suciuin esse dicitur, ut ipsa naturn, quippe Voluntati divinae in ortu era, ultro ac sua sponte praebuerit quilo duitani sitsieniandani ornandanique necessaria essent; huc denique reseruntur quae de niuiua ni inanii uin generatione tunc quidem
noniliun usi inta disseruntur natu uuin innia tu in univei Ni re
ruin natura coim lata essent arciissi in nihilque reperiretur quod ab ea Seiunctuin oparaluinque sibi soli viveret ut sibi uni indui ret, consequens Sane suit, ui nec genera ni inali uni per
Se vigerent et ab natura erit in coin in uni ses regata, Sed ex di Vinnruiu corporea ruitique rei uin conSenSione vi divina sese ex Ferente sponte orirentur. tque lineo quideli oninia iani ne inini
Obscuruli erit quoni odo intelligenda Sint ei qua in eleganii Sollers in nil ea significanda adhibeantur, quae philosophus de priscae illius aetatis conditione sensit. Ab hac nutem lieriodo distin viii-iu ne Seiungitur altera, qua fatali quadaui necessitate dicitur
itii Dctii in Sse, ut novus rei uiu oniniuin ordo ritetur. Quae
qualis depinguiur, ex superioribus perspicuuii esse debeia Nani discidium quasi quod datu utiturne iunconcium esse iudicatur, Siquidem vis interiae invulescere ac se in libertatem quasi quandam luperio divino inimuneni atque vacuam Vindicare occoepit. Eteni in liminus Deus, ut est in sabula, a mundi gubernaculis recesserui discesserant item dii inseriores a suis qui que talionibus denique inundus suo serebatur impulsu nique impetu, sed serebatur Sic, ut materiae vi ingravescens e Statim ab initio contrario iitque antea motu si ita resur et in diu iungis institutionis rationisque divinae immemor existeret Natu nininniundo indita Deo ipso absente non tantum valebat, ut suras
et exsultantes nanteriae vires in in ne tempus perdoniaret, quandoquide ui ipsa quoque, quia est dividua, corporum naturae L gnatii est. Iam vero facio i Sto rerum divinarum nique corporearum divortio inter ut munies etiam ingruit ista quasi abalie
nati a rerum naturae divinitate repletae communione. viii unum liuit ille genus animantium Per me eoi Suni vigere coepti
sna Potius rupiditati , quam totius mutuus studi et assiore eoru amuni imphili malitii id suum rhinitum constituit ligere; Menique suae indulsit tibi lini, ui vis antionis ledolentim magis ex nitesceret Muuci ea etiam huiuiue tunc non commundui habuerunt parentem, Ianiuram, Sed ex Se Iuuiuo gonernii Sunt. Et quum oli in summa securitate et ranquillitate Si essent re gni Saturni cives tunc ita venit, ut Singulari divinia Procuratione destitui mulio labores et enlumi intes exporirentur. suae omninquum facile inni perspiciatur tua ratione iitelligernici sint, cupiosiore eorum interpretatione linuit quaquam opus esso existimii uius Sed illud ton supiuxurnia eum erit observnsSe, lunEnniuinitia et primordia civitatum fuisse philosopliu ni bitretur Reiu- sit igitur en id hominum indigentiam vitaeque communis utili iniein i Quo irra aureo quidem neculo censet civitates exitiisse nullas, iii ita homines nulla inopia laboraverint; nam ubi De xorcet impelium, ibi una rogita pellacia Reternaque nila, quae sola est si liris vitae caussa c. tutela; Sed condi coeptiis ea iudieat ex quo homines latallinundam naturae lege, divina eusto diu destituit, suo more Suoque nrbitrio vivere coeperint Tum vero,' inquit Elentis, multa mala in os irruerunt Nni irre meliantur artium omnium inopia, propterea quod finita vitii pilori, qua iis innia ultro Suppeditabantur, ae nil vitam sustentandalunecessarias' sibi comparare . nondum didicerant. laborabunt praeterea discordia, rixis , contentionibus Infestabantur deni que a seris, munium inpetu e defendere aegre poterant. Itaque dii eorum misorii istum indigentiam et inopiam levare et avertere dei reverunt Nam ignem iis attulit Prometheus, inries dedoluiit Vulcanus et Minerva, is 'mina atque planias lii largiti sunt. Hinc igitur iuvenia uni denique quae ad vitam in Struendam ornanduinque nierent: nam deerat hominibus benigna deolum procuratio ideo tu ipsos oportebat vitam moderari in lutari sunm eius que neceSSisalibus prospicere, iuemadmodum idem etiam uni' versus mundus sacere iunc coartus suit; cuius imitantes excin pluin in aeternum modo hac modo illa ratione viximus, atque
nascimur') Haec risui Eleates de vita hominum, quae alterii mundi periodo exilierit suae dita non potest quantopere conve-
68쪽
iii: n enni us quae Protagora in dialogo eo omini p. 32δC. - 322. D. de originibus ei vivitum disputat. Nain ibi liomities
item ab initio dicuntur suisse nudi, ineruies, denique eorum
omnium experies, quae nil vitain degendam neceSSarin Sunt, usque dia in denique per Prometheu ni Vulenni et Minervae iii tem acceperint atque a Mercurio, Iovis nuntio, ius et pudorem depit sint, ut essent civitatum vincula ei ornamenta. Itaque utroque loe philosophus poeticas narrationes, in quibus philosophias quasi semina quaedam abscondita laterent, ad Suam ipsius alionem prodendam exornandamque sapienter adhibuit. Ipse enim sibi Persuaserat penitus, civitatuni initia non aliunde nisi ab hominum indigentia atque necessitate repetenda esse , id quod otiani in Politia p. II. p. 369. B., ubi Socrates opilinam civitatean condere instituit, his verbis professus est: γίγνεται τοίνυν πολις ως ἐγρομαι, ἐπειδὴ τυγχανε ημων ἔκαστος ου αυταρκλὶς, αλλα
fessus es iam est Leg. III. p. 678. Quamobrem haec quoque quam solerti artificio sint enarrata, neminem ore putatiiu quin protenus perspiciat. Superest una narrationi pars, de qua aliquidni endum videatur. Dicuntur enim initio cuiusque eia iis, ubi corpus munda-nui in contrariam atque anten partem tigilari coeperit, maximne eruinis nanium mutationes evenisse qua quale Sini, antea
in lolius sermonis enarratione ostendi inus. Quarum descriptio dubiti iri sane potest quomodo intelligenda sis. Non innia tamen hi premenda esse, ut X sin iis liquam Senientiam eruas,
sed pleraque omnia lusu ingenii deberi nique toti sabulae con-Venienter exornata esse, vix ambigere licebit Rudeunt autem
adversatur Aristotela Reipubl. m. s. qui non iam necessitatis quam hon et honesti caussa societaten civileni fundatam esse censet Dotili uiu enteiitia dixit ANG. Italus ad Cicer. De Rep. i. e. 35. p. 0.
eonversione deseribuntur ex contrarii universi uotibus oriundae. Naan ubi agitationis contrariae tempus advenit, ibi dicitur Primum cuius que ne a consistere nec procedere ulterius deinde etiam reverti adiu, entutelix et ii Iaaicain, usque dum evanescat uocirca caii senum
omnia denique eo, ut In rerum natura ostendatur ium maximas Incidere rerum conversiones, quum ipsius mundi rationes commutentur. Puiarunt tamen sancti quidam patres ecclesiae, inter quos Sunt Us Enius Praeparat Evang. c. IS. et M. p. 561. d.
Viger. et Ausus Tiruus De Civitate Dei X. c. I S. Platonem eo loco, ubi Saturnia aetate denuo exoriente omnia dicit alia fieri
atque homines rursus ex terra prodire, de rei uin omnium restitutione iisque resurrectione mortuorum cogi inviSSe in eaque Sententii exponenda clam usum esse sapientia Hebraeorum ). Et
Diei ur utique hos pses Elenticus aliunde se haec didicisse. Sed neu liquam ille Hebraeos significat, Sed potius eos maiorum, qui primi post antegressam elatem ait suerint' ). Nec profecto quemquam fugiet inter Platonis de his rebus senteni in in atque ea, quae a Sacris scriptoribus de iisdem raduntur, pluri inum disci liuinis intercedere. Etenim philosophus ista adumbravit po-
eapilli, ut ait Eleates, rursus nigreseunt barbae lanugo In genis eorum, qui Iam adoleveruiit, rursus evanescit, ut ipsi repente imberbes evadant et ad pristinum norem aetatis reducantur adultorum corpora Porro Paul- Iatim decrescunt rede tque in naturam insantium marcescentia corpora et Ianguentia brevi absumuntur; occisorum cadavera Paucis diebus extinguuntur. Haec igitur atque alia id genus quis est quin videat rerum naturae quidem convenienter, ut tamen lepide et facete ficta esse Quocirca operam perdiderit, si quis haec omnia ad Vivum resecare vo-Iuerit ideoque quaerendum existimet, cur Millorum Potissimum aut barbae mentio sit iniecta. I usEBius quidem certe c. 18. Hebraeorum sapientes dicit Ipsum oecupavisse, αντον εἶναι προειλ ηφοτας, scilicet probaturus Graecum phi-Iosophum ab illis aliquid discere potuisse. Sed ongius Processit UGUSTINUS. imirum fuit omnino hic mos patrum ecclesiasticorum, ut similitudinem philosophiae Ialonicae cum doctrina religionis Christiana, quae videbatur, exinde repeterent, quod Iato in itinere in Aegyptum suscepto vel libros saeros Iudaeorum Ognovisset, vel cum doctis Iudaeis esset conversatus. Quam sententiam etiam Iosepho, Aristobulo et umento suisse probatam docebunt quae his de rebus disseruit AcKERMAΝ-
τονουν, τῆς δὲ κατ' eχεις φυοντο. Omnino temere veteres su-niunt, quod nullo argumenio idoneo probaveris Platonem, Aristotelein,
aliosque doctrinam suam ab Iudanis aceepisse aut e Iibris sacris hausisse.
69쪽
mitu mi misi litisinem ortim, quae de ori u semigeniti uim in sit,ulis
ssii luit, ad en in Renientia tu per ipSius sabulae argumentu in Graiioneui deductus xi desur. Quanquani fieri posesi, ut lito lilii lue Superio ruit lilii losopli 0ruiu opiniones quasilani ad revisun in traduxerit.
Atque lineo quidem de loci gravissimi ni que disse illi mi Aonientia Oxi,osuisse si iniciei. Videmur enim in in planum serisse, quorsum et univei a narratio pertinent ei in sellae eius pnrtes reserendae sint: st lite i mplius duliis alii iur, opinor, de in triti tune, tua plii lusophus in tota fabula componenda et exornandam transii sit.
CAP. VII. Disputatur de ultimo atque immo Politici proposito et de
sinpreurum libri partim coniunctione. Sequitur, ut quae de singulis Platonici operis partibus hactenus exposuimus, ea nunc tande tu in unum colligamus eoque ninita diei non Stremus, quidnam Sit Summum illud atque ultimuiti, quod univeis operi propositu tu SSe iudicari oporioni. ψuod enitia in 'eus Scenicis merito expectamus, ui tabulae oriatii, elinuisi ex variis et multiplicibus partibus in compositae, intuenin se consentiant et unum quaSi corpus efficiani, propterea quod utentis nostrae a Si indole ac natura, ut quaecunque de quai in 're Sentiuntur nique cogitantur, ea, Si quidem absolutionis nutu erum habitura sini, denique in unum coire cupiamus idem piorsus etiam in dialogis Platonis requiritur, quippe qui iure suo pio phi sectissimis artis operibus et olim habita Suni ei nunc quoque haberi solent. Quid igitur quamnam iandem seruia in cspeciem universi operis dicemus esse, quae menti eripioris observat nisi e nil tuam singula atque cuncta retulerii et quamnam censebimus esse Singularum parsi iam convenientiam, ut is inseritia nc specie eius persecte exprimatur ei tanquam imago quaedam utentis quasi oculis proposita ei naturi Explorabimus, opinor, hoc optime te, Si quaennui si omni uin cogi insorum inii quam Summa, nil cuius explicationem ei illus irationem omniane Singula resea .uitur, Paucis exquisi erimus. Perspicuum est autem e Superioribus, tres potissimum totius libri paries principales discerni portere, quaru in una' ina-ximes in dialecticis versatur,' altera narrationeni continet Vettiundi gubernatione pro varietate netasum ni in ac diversa, ierlia donique in informando persecto civi iniis rectore ne depingendis linis eius imitatoribus occupata est suae quidem parie qua rationeroagmentatae sint ei quo vinculo inter Se contineansnr, uloninia sibi constent et ad unum eundemque silet son dei vidennsur, id si putamus tuti Ssime exploratum iri, si priinum de eo loco viderimus, qui Sine controversia iunium gravissimus censendus est Is vero quinam Sit, neminem profecto fugisti, qui omnem dispus alionis livionem progreSSionemque nccuratius lustrii veri ac secuin perpenderit. Etenim hac re diligentius ideliberasa proienus apparebit, Sum tuam operi maxime in reru in civilium expo-bitione ac diiudicatione cerni, ac ne ea qui dein, quae ad diale clien pertinent quaeque de variis inundi aetatibus narrantur, Si Summam rei pectos, liorsum reserri nisi ad quaestionem de vera et nil ulternia ni te civili variisque eius vel simula loribus vespossessoribus gilatam. Ex quo consequens est, ut scriptori8 consilium in iis potissimum cerni existimandum sit, quae dispu- in niui de rebus civilibus Haec omnia autem quorsum denique pertineant, i Si eam, quam in Superioribus dedimus, singularii in reruni ex liticatione tu videmur verbis paucissimis declarare posse. Depinxit enim Pluto formam ac speciem persecti rivi inium rectori S i gubernatoris, quem eundem voluit esse philosophum stius qui dein iungo quo redderetur illustrior, habitatemporum Suorum ratione, opposuit ei ei veluti e regione collocaxi quotidianos istos reruni publicarum adminis iraioru8, ' qui vulgi opinione se; enii ne civilis laude ac virtute plurimum excellere existimuliantur. Muocirca unum snpientem cense verum
eSSe rege in erui Principem, Verum virum civilem, civitatem
que eam, in qua talis vir reipublicae gubernacula teneat, longe Optimam sque persectissimam, quippe quae mentem atque rationem legibus nutibus potiorem habeat rei uin suarum magi Sira in
et gubernatricem illos autem qui vulgo artis civilis laude celebrabantur, nihil aliud esse vult nisi perseel illius principis n- nos quosdam imitatores eosque ab illius laude iisque virtute innis maiore intervallo rei notos, quo magis iuriis civitatibus, quibus
70쪽
pretist sera sint, neglectis ratio iii praeceptis, vis tui id in is ei pra a cupiditatum studia gliscere coeperant. Hoc is iiii illud esse puta ritus, quod Plato in hoc opere ostenidere posisSininui ac deiiionstrares Ilii proposuerit, nec ullo pacto iis SSeni iniur, qui id in axime spe- eiuri iudicarunt, uinuidialecticae ni iis quaedam exhiberetur infli tui iuraus illi eas ligarentur ac reprehenderentur, qui vulgo in iractanda republica versabantur. Atque illam ipsam Senientia ui, qua in diximus, quum philosophus iraeclaro arsilicio summa quo elegantia illustravhrit, nostro quidem iudicio simul hoc consecutus est, ui redarguerentur voces eorum , qui philosophos, a republica lienus, ve maligne carperent et reprehenderent vel etiam prae alii fastusse contemnerent ac despicerent. Quod quam conveniens iis fuerit temporibus, quibus librum litteris consignatui atque editum esse Verisimile est, antea videmur nais dei nonstraxisse. Haec igitur principalis Si operis Seniensia, in cuius illustratione atque expositione reliqua innia linquam in cardine liquo versantur. Cum hae ipsa igitur etiam conveniani
neceSSe est, quae praeierea in hoc Sermone disputantur. Naiualioquin profecto de eius maxima virtute actum uerit. Ei profecto conveniunt proi Sus egregie. Cohaerent enim pri inum uincivilium rerum disputatione a relissime quae de varia mundi gubernalione et sortuna narrantur. Quae eis prima specie alior Euni videntur pertimere, tamen Sapientiissi in cum primari dispulationis argumento nexa ut coniugata sunt. Nam quo clarius
aphni eat certiusque intelligatur, quantum ad civitnium Salutetuasque felicitatem reserat, ut in iis regendis ad ininistrandisque mens et ratio valeat, quae omnia ad eius, quod optimum sit, normam et regulam exacta moderetur, illarum regimini nique fortunae anquam e regione collocatur totius mundi exemplum, quippe in quo eadem naturae lex dominetur, quam in rebus publicis observare licent. Itaque pliina illa civitas, in qua unus sapiens imperium exercet, cum neu inundi Saturnio comparatur, quo ob id ipsum, quod ratio divina per omnia viguerit, summi regna vetii beatitas; reliquae autem civitates, quae ex humanae naturae imbecilliini dicuntur duxisse originem, eo iu-Ponuntur uin ea aetate, qua per uicitia reruin universi intem,
ingruente vi niateriae, rupiditatuin inpotentia et coecus amor Sili divinarum remuli communione aversus invaluerit ei quum ubi
que tum etiam inter homines grassari coeperit. Nun si evid
tius etiam explanandum ii quomodo cum primario peris niqnto connexa sint, nientem et Sententiam philosophi sic sere declaravisse iuvηhit. Persectus geri innuSque erum public Ir 1' gube nator unus est verus Sapiens, Sque in ' reperiesue civitate, in qua exculla tque persecta Sapienti ratio pro unantque Summa lege valeat, sicuti divini rerum universitatis imperii praeStantiam et virtutean credere sus est ea tantuin mundi netate eluxisse, qua culicia divinae titionis impelio Pasumini qui au- tein in iis civi intibus publicis unguntur muneribus, in quibus nunc sex xivi iur, ii, quoniam non ratione pro no rina et regulangendi utuntur, sed ex legibus, illa multo inseriolibus e nunc. sapientius nunc imprudentius Scriptis, Sunila poteSintem exercens, aut illis adeo contemiis instro ni bitrio dominantur, seri non potest ui veram recinnique nrtem civilem tenere existimandi sint; imo etiam civitates ipsae, qua ruin illi res administriint, tanto Runt deletiores atque Ilii seriores, quo magiS, li8eensibit partii misiuiliis atque cupiditatibus, rationis iussa neglimntur atque contein nuntur prorsus ut divinare licet etiam tota rerum unive sitate inde ab eo tempore laetum esse, quo rupio communi di si inici inperii vinculo, corporaria viis potentia Sese iactante pe--.tul;initus, omnia atque ivgyla tanquam sui iuris seri cuneus verint ideoque non inplius vitae divinae praesidiis munita in dies ningis corporeae materiae lubidini indulserint. Ita igitur si haec
inter se copula velis, facile opinor Seniles qualu rite omnia inter ipsa cohaerentit, ut prorsus ad unam e rationem referre existimanda sint. Verum singulari ortificio lutosophus sic insitatuit, ut interposita illa narratione, simul aliud quid significaverit, quod et ipsuin ad rem praesenteni gravi imum censeti debet. Nam sicuti huinanis civitatibus totius eruin univerSiuiti exemplum proposuit, unde quid de sapienti illarum gubernatione fiat uendum sit cognoscatur ita vicissim illamin uni remiurantura comparatione obscure videtur indicavisse, quid liceat divinare de temporum quasi orbibus illis et circuitibus, quibus antiquitatis testimonio et prudentissimorum hominum iudicio res divinae pariternique humanae niagna Subinde conversiones ac vicissitudines eXperiantur. Etenim vitam humanam Plato censui tanquam repereuSSam quandat imaginem esse communis illius vitae, qua tot rerum niura