Jacobi Cujacij J.C. praestantissimi Opera omnia in decem tomos distributa, quibus continentur tam priora, ... quam posteriora, ... jam a Carolo Annibale Fabroto J.C. disposita .. Tomus sextus vel tertius Operum postumorum quae de jure reliquit contin

발행: 1722년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

31쪽

pag. 3 ra caeae , quae pro ipse.

Hag. 328. κ- p, volutate . conturbare . . soro cedere. decoquere. pag. 3rs. xcit a 'ap a i v rus . tap Ua- , , pro rata pro priorum nominum. pag. 338. ao orare . intermina tu , sine terminis. pag. 3 3 r. . ... v , unitio .

ria . . diar Maerasua . per parum intervalli. pag. 3de. r. ivaeo'. lil rati. I. aequalitas.

r. 'ae. , 8 ra ae ., aequalitasin incertitudo.r a es eo ar, ob aequalitatem.

pag. 3τε. Dil e vaeavi ob aequalitatem .a a et g es . propter aequalitattem . N incertitudinem . pag. 36 . suci aerem, e . ahusive. hs h . vocatus, interpellatus . AD 3 o. cae A Wrsuae. H. et , captiosa ratio , ironia. e. Meti . laritem. euiua . sophisma . cavillationem. r.3-. mentiens ratio pag. 3 I. Morataim, j iis deambulandi tantum . pag. 3Tr. braxis cara re ag π Marat a m. . . mandatum videtur ex negotii approbatione. . u-- , eum laxamento . & amplitudine. pag. 33 . Rara . ex animo anteeepta opinionc . pag. s. aear Meadi ra , per patres tradita . pag. 38r. Hi non. pag. 38s. riar oxae rori . his ea . pag. contentione pugnari, depulsione .

tamv, si reatam imae tr. Pugnacem conica

tionem , oblistentiam , depulsionem .

.eia te , contentio pugnax., obsistentia . depulso .

pag. 38 . ala malo ae , de industria, confusio . pag. 3s s. aeri ci , regressam, relationem . an oor ei riar ue ab Hiari ex duarum legum unitione. pag. 3s6. a ccmvise . antiquo more .

, per relationem . . . in D, regressum , relationem . at ueret . ahusonem . MD 3s . ra x o e. x Maera , ut pluriinua ,

plerumque pag. go . - , sine medio , immediate.

pag. Iq. xara Marearria' , a vir e , praeeipitanter , i consulto.

2 citarat i viventis mulierem ambire .

yag. IT. r. 3-, antiquorum .

pag. Arr. . diati s Miri justum enim dii cum qui favit remunerari . pag. 2 . r.e aura' at arae, ipsorum servos dimiserunt liberos .

li egressonem. pag. qq8. e , apparatus, instrumenti . pag. H 3. --. rei, de qua quaeritur. pag. qi . . r. aca set D H Dae . quod a consuetudine mos incrementum habet. pag. si. Vae Aiae , perperam . perdita .

pae. s. .utarat . bis cad. pag. quae contingi non si ditia.

Dictionum

am rara . quod fieri nequit merit ea ae , verborum circumscriptio ae, M . sine terminis . pag. . 82. Ta ac verarum, Plerumque . Pag. 83. , I a . receptacula. & pudenda . pag. AN. mora Nam cusis tr . Mirari raa dio muris omnia aequalia iacit . metitur enim Dmnia. pag. ASA aAra ., . ratam , rationem . pag. q88. συγ orae . aequalis. Zarai .abae, Charonianus.

pag. Di. Pro se ae . aequalis portionis , aquae dilli ibutionis. pag. soq. tradivi euita, dispinetio mendax.

pag. sis. adimi e Am ro imat. lites recte institui polle. nihilque obsici . pag. sI8. rvtha, . coeco pariete. pag. sis. ira/, si , gratuitoque tibi concedo. I iis . . do . e vis, HYAM , quocumque volueris . pag. 32 . M e . et 'Ne, rare di maris, sine subscriptione . siue consignatione .l ag. 32 s. a ahu aessa. . dirimete,componere lites. pag. Iad. a s in aer cum ladi amento . . inali ominis . a

nee integrum annum redderetur. - et hisah. e. usque ad si nam ad sortem.

pag. sis. -rre virea r ae, intra quinquennium. pag. 336. ris disi xi r. hAh .ia ea dato x . &c. generali testatoris pigneratione aliunde ab nerede comparata non subponuntur .pas, s l. mae xas xae s. fiduciariam cautionem. pax. I S. ri iubam vi ipsa . pag. si I. π,- -- . curatores. xi lxviae. r . ἐν γ astita νγ, μέν-,qui ea quae in testamento sunt scripta , exequi

curant.

pag. is s. mhuam ive . multitudinis liberorum . H.3γώ -ακά . naturalem pietatem, ait

iam via ruatia , minime decet ipsum filium patii prodesse adversus seipsum pag. 3ιI. alii os Mara, . integris dictionibus seriptum.

.ham Move, integris dictionibus scriptos .

pag. 36s. Mara ferax e , per ahusionem . .ata v e. per relationem . pag. s r. st Priere , saltus . possessionunt massa . pag. s d. v m Rhaeram vos . nihil tam gratum .is Oreum M. da mihi fidem . pag. s T. ae iatris, post moram . PD s s. ase r. rum aras , quod ita sectum sit.

32쪽

Interpretatio hactenus desiderata .

ita re,ιν - , per personan suppolitam. ,-. sic visuin eli consu tudini. . tio , in fraudem arae. - . de septi mellti.

- aenias, de carnibus . ara ra togamav . ut plurimum . vii, diminutive. de p. cxtremum senium . ar ae/ eae. . per amplifieationem . . remittuntur.

. ex aequitate . xa r. or Maro/, ira sponte sua enata . his ea . pag. curatores.s x , per voces idem significantes .

suae 3 saeuocis , verborum trajectionem .

ras . gellatum vetitas e

di Aiebora , secundum tellamenta introductiones adoptiuotum ficti , esse .u is it uitias , intra decem dies .aniae .s. injustam .maorum M. et v . sententiam , quae praeter . adversus sus est . reaseo agi adversus jus. Dila iura, , decem primi..i o . . ex consuetudine . aditi ab is, certaminum moderator. HOaene/ν. Antichresim antichresis. eo eis . . forte appolitorum . ataeas. in terram , intactam .

ur H is , sua manu . araa Sagas , vicissim .ae ac a te Mae. Praelatio temporis,proclitonisnus.., aut L . per universitatem .i vponitae . de tenuibus disputationis . . er es 3 divido En xat auri ete a L ima

sam, salium sumtibus saerorum certaminum deputatum a seipso tanquam praecipuum , ad declarandum posita .

Mirathrix, s , declarationi inset viens. Otrae de , mallae possessionum . uyxmtru , MEe Eoo , massa possessionum,

ambitus . . id es . si misereris, participationum , pollet sessionum massam. vasa di is sa . ab M , asta aera , justa . expiatio .

accusationibus.

stare r/ a , oblivionis lex :xoastiuarum a s Misae iurisconsultorum summum. e ut e . summum. Remma rarae, maximus. volutata rasorum rar basis abar si maximum suris-

prudentum kr At rarae . non perfectus.. relationem . tegressum. re vitiata rosi plenissimum. i Eaxv - . malitiose . ax. AM . haud ulenter. , anceps. au Id eriae . rectitudinem .

s. ae uva . bona. qu* extra dotem sunt

ae filiis patris.

g,c. . Muias . filiorum fratrum . a Diovia . mandatum habentes . . . his eis pC. praelationis .ro ..hinas , successionis ineetium. Pag. yro. maeo satisi se . quod in proverbio est . Pag. rs. Maura v/procta sistra aes e diva ne .

omnia fieri Maus consilio .

tia aea - . in omnibus . Mo g. AM . &c. ambigens, imo admodum ali firmans . & iurans. pag. TES. kak'adi ria; . ulti ratione . pag. s. apsis aeos Mee . nos brassam .hisis AS in saxis es, rasi brallieam marinam. pag. Is s. o di Aa ro, vae D. . quod abominor de abs t. pag. T r. ro Za Mareae tueau quod pecunia comparatu est. r. -*rra ararum , quod factum eli . pag. ruas: Aia , o aere ab is, horrea frumenti , horis rea leguminum. pag. ysg. rasae M v a a vobis v . secundorum . meliorum . pag. dA abataeas imo, die. deponil gradu aliquem moveri ante condemnationem, justum non estipas sum Auxae etca aede trahe , nulli causae dicendae obnoxius.. causae dicendae non obnoxius. pag. 8 i. rha He ude , r .ae in e avi n

id in spretum. N injuriam Episcopi est.

commune Thellatiae . commune Achaiae. pag. Tys. A midia Pie alar tartiae. tia, aura libellu accusitionis, accusationum. pag. gor. armo me , ctailius . a viam vos . declarati, perspieui. pag. 8 . a cis' Mia , carnis privit. ira se, deacarnis privii tempus erat. cum ad lautiores epulas, & meraciorem pontum dant homines. pag. sto. me sil r- . clanculum.

g. 8ii. utar Isis erat,isdia iuvarea vi via, praeserentes, ii queant vacare, ut Chlia

sima nuptias, de natalitia celebrare. Pag. XI J. . a dici se .uae . c. ris, qui in ius voccavit . actor est. pag. gis, . . rae, sine medio .

pag. 81 s. duo oo in tia, debitionem , sive debitum.

pag. 81 . oemear, inopem . pag. 8 I. cava iacis , dilationes . induciae . pag. 8 in complexionem . continentiam litis.

pag. 8 3. rhe v apae . membranae .

ias a i membranam .

pag. 8 8. xa rasa, MAE , adnotationis pag. 8so. vi , cominus partibus constitutis

Mya Mime , Una tantum parte praesente .pag. 8s t. amia aetabis, victres, defensores Ecclesiatum pag. 8s5. mTe mari a iis ;e. omnis pater stultus . pag. 8 r. laxi ae ae . probationis . pag. 8 8. pae oviae uas , praelationem temporis . pag. gg . a 3 axe rae . aea e , indiscrete , obscure . pag. 88s. x ara mo im pluries e . E. ex praesumtione. yag. 888. xa a. , , retinens, continens.

ve continens. a

pag. 8yυ . . tare ore ea, aere vetis, o aras , in hominibus omnium postremum. pag. 8M. ma aeta e . perperam. inconsulto. Dan. om. eis a vi quotidie morior pet vestram gliriam . quam habeo in Christo Iesu D. N.

- - . numeri . suam iliavi archium .aeae ramo ap. D rva v. grammatophylacium. rara Marmae int . in matricibus, sive e

thedralibus . passo is

Disi troes by Coos le

33쪽

Graecarum Dictionum Interpretatio hactenus desae rata. 3

pa'. si g. hos , Per voces idem notantes. pag. SEI. ad xv. his ead. pag. insulia . pag. Sr8. ro Moes aea sis , sudicatum constituere legem. pag. y3I. - - . templi vestibulo . pag. ysi. . aequalitatem.

tuum .

pag. M . Mirti ratie s arti adsis. Sc. ad hoc est excogitatum provocandi anxilium. pag. pso. 'ii', a, aera Misce aer X Ak , Oe. nullum extemporis excursu fiat liti praesudicium .

aractae Triviae, per abusionem.

Pag. Os s. imago.pag. Os f. --s travi, in ipse scelere,in facinore.

pag. ys P imo uitiae , una duntaxat parte praesente .pag. Odi. Mavo is pce . una duntaxat parte praesente pag. O58. v. e .s , ministrum . Pas. Oop. p. riba, I , non abscindere pilos nosse .sia Alia, ia . potius autem non viros, sed batalos, de semivires hos oportet vocare .

pag. s i. qui recens Christianam fidem ample

rei sunt. pro Ni. nvia mutethre veto , de singularitate Clericorum . um k rvp. bis ea . pax. exteras, aliunde importatas . ae rarae ae , quae advenerunt .

pag. y s. har lania, per eminentiam. Pag. yget. - γ Mirae eur. Harum , reditu ita, ducens pietatem. HArhusia rise, lihelo . ablatu th . t sapias rata . deficiunt. ita G, e, dioecesiis. Pag. OSI. . V ex teri ae , turpis lueri. pag. s gr. axaAur e , comites . sipari aerati , lectores . Mertiore in . Hi ead. pag. si quelire in pacis .e e in kae . his ead. pag. sequestres pacis . pag. y83. i avosis a , distributiones . Pag. s8s. vax dithaeras . propter penuriam letagitimorum . an emia, G Attois, , ob meliorum ubrorum penuriam . Pag. ys s i axe, di, suos sacere. Pag. ssi. Hiarib av MN o Aaressas, avaritiam

esse Noli cultum. - a turris uti Moxarsis, , avide plura desiderare, esse Idolum colere. rho quia, g eois p. animam , & mentem. Pag. yy2. . populis missio.

pag. I ae maina , personarum acceptio . sive respectus . 63 CA/suo tildi DHM m. prudentiam nobialitatem esse . di virtvi siotrem, . nderata lingua . xam Xu ip . paralysin . pag. Ioa . ra has rue et 'Aore, firmum, ratum,

quod pluribus visum.

x Hrrarum D in D . melius quod plus .maa 'a aio, , inopinabile. pag. Ioas. Eoa ara Ooa, tigillum . . pag. ICa3. ras ae, rarum vara . humentum secundum res v nates . quae in foro cxponuntur , neque carioti pretio

. qui ad diem debet, seipsum com

monefacere debet. pag. IDEO. M. usis Merain. aequalia omnia facit Pag. roso. , antichresis . erra retiae, antiaehrescos. Parum. Iosi. aereo a , cautici . pag. Ta'-. quod reperietur, quod reli quum erit .

nem secerunt, tenentur . . A D. asportabat. pag. io s. ueta urinae, anus . ,rei ore Dei presbyteras . pag. Io v-όν-. pro rata, aequaliter. pag. I g. e. har Qitd s M.A. Mavos O , quae secundum naturam debetur pars . pag. Ios I. rufa -- , opitulari,iisque consensum Drae bere , quae bene a Pontilicibus liatuta iunt.

emones sequi non dedignantur leges . pag. Iosa. har se, per spem . pag. Ioel. usa. v v imp ra ira, argae a-Hr sv . sponsalia segitima nuptiarum vicem . de sormam habent. pag. ros s. - v x v Ag γ. e cis A. M. virum . .ehete .uvate, eodem modo pacta , quae in se monibus , ae quae in Sacramentis.

Aaxiae. malitia , quod deficit aetatis , implente . v. o. sis Mas . r.3 i , ad OD rahis quod parum abesse . prope nihil videtur .

quae ex accidenti sunt, di ad circumstatutas

pertinent. pag. Iog . e Zaraeretis , eucharistia . pag. Io 8. . quae recens pepererunt. distoria ei, quae prima vice pepererunt.

pag. Ioso. Aix, cunae . A his , in cunis . MA . Set , Imbertatem ingressurus .

pag. IO82. Q Hrtar et, coniunctio. commixtio .

I g. Io8ε. Melas Mara Hesis,DO , ornatus arrhae mis ne dati . pag. IOD. i poenae constitutio. aerace mace. per abusionem. pag. I d. aera risu exum risu dir- .v. legitimorum liberorum segeti . procreationi.pag. Iros. sit,uae eas. t Aa 361 Mia . castratos lepra non laborare.

pag. II id. ias irae te os xi vae axasse, , , corpus t pra purgavit. pag. IIo8. arena , harae re re ivsva, cognatio . consuetudo secundum spiritum .

ronae, suste Hor. Tite mam sis dio sua, crimen confitiationis. pag. IIIo. stuprati Hae , consiliatio. Pag. IIII, m ac raras . stoli rix asi compatrem. confisium. Pas. III r. . adoptio in loeum iratiis pag. III Norru eliae . fraudationis. xar' a vere a 'as, per indulgentiam . . A. a . impietas . pag. IIII. Q. , debitum . Pag. III 8. mie a Mai et . secundum sanguinem aer a ,x Irtia . v. v. i ap. secundum consa tudinem . de amnitatem.

pag. II EO. Do tuae, secunda progenies , secundus eo neris gradus. v mmat . tertius generis gradus .ptro dis diae . quartus generis gradus pag. III aen. ros . . vicinus av.Mia, indumentia. pag. II a T. a ius m. per refrigerationem . tiarati Mop. defixiones. O cie, vulva . pag. II ap. visa Dei. bis ead. pag. membranae . O Me, vulvae . pag. iis i. ae siler, ae et Dae, sana , sacella . ae Ata , debitum . pag. III r. so bos as xuisti . solum in Domino .dia uas Mirώ , deo nubere eum moderatione .

de temtaerantia legitimo matrimonio ad talios proe reandos, Sc

34쪽

IACOBI CUI ACII

IURIS CONSULTI

Ad Libros XC. Digestorum SALVIJ JULIANI, RECITATIONES SOLEM NES

t U A M vis id animo fixum, immo- Atumque sedeat, & sit ex utilitate vestra . ut praestantissimi iurisconsulti Salvij Iuliani c cui tantum de serunt caeteri, quantum nemini, si Papinianum excipias eum & nul

lius auctoritate frequentius utantur

a omnia . quae extant opera de iure

scripta v is aperiarer non tamen

ad eam rem ageredi ut mihi quidem videtur debeo protinus . vel antequam de auctore ipso libamina ptima

fecerim

SAluius Iulianus Iurisconsultus emicuit prae limnibus

potissimum Adriani Imp. tempore e quo auctore i &ex Semiustonsulto etiam Edictum perpetuum ordinavit, titulisque dis linxit. Hoc antea quidem lege Cornelia comditum erat, ut Asconius scribit in orat. pro Cornel. & Dios,s d. ita ut praetores urbani quotum surisdictio erat annua . f. t. Intiis. de perpet. O temp. aEI. quique adeo ius dicere solebant ex edictis annuis, quae quisque proponebat init in magistratus sui squa ex re edicta praetorum M.Tull. in verrinis leges annuas vocat ut . inquam. deinceps praetores omnes ius dicerent, non ex annuis. sed ex perpetuis,

di immutat, libus edictis . Sed quia digestiim distinctumque titulis, aut omni ex parte . vel arte plene, persiaeque conditum . & compositum id edictum perpetuum nondum Cerat, Iulianus id digestit, atque composuit. Unde & ii Digellinum libri appellati sunt, nempe Digestorum Edict rum i qui & libri ad Edictum dicuntur in inscriptione l. i. de his, Di not. imam ubi extat pars una edicti perpetui. delus. qui noramur infamia 3 altera , de stirejurando . nominatim ( qui locus notandus est ) faciens mentionem edicti perpetui. Gellius . qui & ipse suit Adriani temporihus.

ponit lib. ii e .is. Auxit idem Iulianus edictum perpetuum eodem Imperatore auctore novis edictis, quae ct novae clausulae dicuntur . l. 3. de conjtine. ram mane. lib. Li.s pater. de venire in stiris miti Qua ex re, summae a

jtire en . otia raetu . initio Novellae et . magnae exilii mationis vir, atque disertissimus Iurisperitus a Leone , &Anthemio Imp. i. s. c. de hon. quae liberi aeqvir. Quod autem a Diui, statribus in L Divi patres. de jur. Patron. Amicus nosser . di vir clarissimus vocatur et vulgaris laus est: nam, Senator quilibet clarissimus dicitur et de Imperatoribus, Senatorem quemque amicum appellare solemne est: ut Regibus nostris . nostra amb , est seu In nomine autem Sal vis Iuliani valde erraverunt Eutropius, de victor qui Iulianum Imp. eum, qui post obitum Pertinacis turpiter a Plaetorianis militibus emit Imperium . vocant Salvium . eum Didius appellatus fuerit, quem & Iurisperitissimum suisse scribunt salso. nepotem Salvij . Eutropius, qui. inquit. sub D. Adriano perpetuum composuit edictum. Et similiter Peanius metaphrastes Eutropii, ire e La

k- ψ r qui Peanii locus indicat, edictum perlaetuum a Juliano digestum , & ordinatum. etiam edictum Adti num appellatum fuisse et quod & iurisdictio perpetua dicitur in L . de rurisdict. edi La. c. de re R. mi . At nepotem dis xit Eutropius. pronepotem, spartianus. Didium Iulian. Imp. fuisse Salvii sui. nostri pronepotem , Salvium Iulianum proavum Didii Iuliani. Tt nepotem fortasse Eutr pius accepit pro pronepote . Plus peccat Victor, qui Imp. Iulianum edictum , quod varie , inquit, intrandi teque a Praetoribus promebatur, in ordinem composuisse ait: quia certe hoc non est verum. Proavi enim opus hoc est , non pronepotis , Salvij, non Didii Iuliani. Quod tamen quiadam volunt, Imst. Severum postea . ut aboleretur, issatis egisse . nee quicquam ex hisce Spartiani verbis in Se vero . Salvii Itiliani detresa iussit aboleri, quod non obtinuit et ubi tamen malim omnino Didii . pio salvij. sumniam eum Pertinaci Imlaeri subjicit, cui Didius Decessit in Imperio . non Salvius. Et decreta Didij Iulian. accipio pto Iuliani Imperat. constitutionibus, non pro edicto perpetuo , de quo abolendo nemo cogitavit um quam . Ad hune Salvium Iulianum plerique reserunt illud distichon Gladium Theaetheii, quod cxtat Epiet graim A

35쪽

Id est . h e ltiliantim hoe fuit adstriptum imarini Iuliani fatem, O lamen ivr prudentiae ctim vidissent Idma . er

Iero'. Axerunt. Natura omnia Fieri. Id tamen crediderim.magis petetinere ad Iulianum antecessorem novae Romae, qui

Novellas Iustiniani Latinis paucisque literis perquam et adite perstrinxit; quo opera studiosis suris nihil utilius esse

potest: eoque s ludiosus juris nemo earere debet . qUem santecessorem . di Beroeum fuisse ex disticho isto ransieeteii cete eum ad Salvium Iulianum nolitum nihil Beroe sa-ciat . qui Mediolanensis fuit. Porro hie is,se Salvius Iulianus laudat praeceptorem suum Priscum Jabolenum . I. . de mammissisind. Qui quidem labolenus sequebatur familiam. sive sectam Sabinianorum , unde & ipse Iulianus Sabini

A aestimare debet, utrum ipse e noscat, an iudicem dare

debeat. ut ait L ses Ad LN. De surisdictione . MDre maioram ita eo ararum

mi ut ii demtim j- dictionem mandare possit. Di eam sua iure, non alieno beneficio haberet.

S Muitur in hae lege de legato proconsulis, cui sellicet

proconsul mandavit universam iurisdictionem suam . . vel etiam de eo . cui praetor , ut l. 36. di i 8. Me iit. mine masorum comparatum esse . ut quis sibi mandatam iurisdiis

ei lonem, alii mandate non possit e ut sibi deleratam iuri dictionem , quomodo loquuntur alii, subdelegare non possiti quia eam suo jure non habet, sed alieno beneficio, nempe ex mandato, id est . quia non sua, sed aliena iurisdictio notum sententiae ubique plurimum accedit. sed de Salvio B est . I. 35. hoc tit. in l. i. s. i. de Oc eius , etii mans. est suis Iuliano hactenus. ri . qui mandatam iurisdictionem suscepit, is proprium nia hil habet , sed esus, qui mandavit. surisdietione utitur .

Nemo quod suum non est, in alium transferre potesse ma dare est transferre a unde & in d. s. i. more maiorem idi

eum, qui mandatam rutilaictionem suscipit, surisdictionemeransferri, sed non merum imperium . quod lege datur . Ait l. s. More malorum ita comparasam es e quod de si dixis.scet tantum . compararum est, satis intelligeretur . ut T rent. in Comoedia I suam inique eo araitim est, ii, qui minus habent, tit semper aesiquid addani ditioritas, ubi eleganter Donatus et comparasum , inquit . non consilitistim lege et Sic enim ex veteribus samdiu animadverti legendum esse apud

Donatum, recte, influit. comparatum more i non contiit

Ad LVIII. De Offc. praesidia . Saepe audivi caesarem no- uertim dicentem, hae rescriptione, eum qui provinciae praeest, adire potes, non imponi necessitatem proconsuli . vel legaloetu . vel prasidi provinci . 'scipiendae cornuisaeis: sed e masimare debere, ipse cognoscere , an judicem dare debeat.

LIBRO I. Diaestorum Iuliani mitium dabit a. de

o Se praesid. hono auspici a ducto ex Adriano ipso Imp. a quo saepius audivisse Iulianus hoe loco refert . hae rescriptione, hoc rescripto principis. rami qui provinciae praest . ad re potes ; non imponi necessitatem proconsuli. vel legato proconsulis, vel pragdi provinciae. qui de ipse provinciti praeesse dicitur vice proconsulis, vel praesidi provinciae . sive legato Caesaris, ut ea de re cogno-icat extra ordinem ipsemet, non etiam judicem det in eam rem , ut iure ordinario fieri solebat; sed in ejus arbitrio imitti, ut vel ipse cis stat ea de re extra ordinem, vel ex ordine iudicem det specialem, qui eius rei cognitionem suscipiat, quod de in lege seq. ex Cinistrato eonfirmatur. verbum illud . potes . vel prueris odiraesidibus cognostenditum lege. Nam de hoe nugistratus suo, ut notat glossa C jure habet, propter vim i ,erii sui. non ex lege certa, ut alii mandate possit jurisdictionem suam . & mixtum imperium, quod semper comitatur iurisdictionem , non etiam

merum imperium, puta, graviorum criminum anima cluer

sonem. d.l. t. s. i. de Ossc erus, exi mane Et haee disterentia

meri, & mixti imperii notatur in XL i. t. de os eius. quia metum imperium suo iure non habet. sed lege ei datur nominatim . mixtum . suo jure habet sine lege. Id igitur alii mandare potest: eui alii 3 certe vel magistratui, L 3. Ap. e. ejus, cui mand. Hi iuri . ut praetor peregrinus praemtori ut, apud Livium M. N praeses duumviro , i. . s. I. ins de damni inste vel etiam privato homini. Liat. Ap. de osset ejus, tia manae est jurisd. At is , cui mandavit iurisdictionem suam , quae mixto imperio semper cohaeret . eam, ut hic proponitur , de in Q i. tili. alteri mandare non po- tribuit copiam, non imponit necessitatem , ut Symmachus D test, quia eam suo iure non habet, quia, ut est in Ues nonro.Epigh. ad Theodosium ait, constitutionem sudicibus tri- directo . N ptineipaliter ei data est, sed magistratui. quihuere copiam simul cognoscendi de possessione, de de pro

prietate . non imponere. inquit, necessitatem e hodie L r. c. de pedan. ive quod maxime notandum, quibus in causis ordinarium erat, ut magistratus judices darent, non ipsi sudicarent . vel cognitionem iuuiperent, etiam eis extra ora dinem c nitionem suscipere permittit . Denique ea lex E. omnia iudicia extraordinaria, ut sunt, ponit in albitrio magistratus. Congruit autem maxime cum hac L8. lex non

stii quild . ins de judie in tibi quis . Non quicquid judiciae s

tectaui perditititur. id fusi it r imis necessiasti inquit . Judicis autem potestati permittitur . quod S permittit ut liti. ratori , ut possit nempe adire eum . qui provinciae Paest. Nam consequens est . ut de is, qui provinciae praeest, eum

audite. & admittere possit. At potestas illa non est con- n rationem . quae est scientiae contraria . Sensibus autem uti, quod ait Pythagoras , rura vit mur, ut Liamus. Neque sens se eam mandat e de mandat, inquam , non etiam dat. Facit satis proprie in hane tem locus hie Arnobii et .adversus ne

tes a mi fieri, inquit, poli, eli, tit alii praestare id, quod ipssunt. valeant, e re alientim id habeant in maioris polentiae commodatum a Porto quod in hoc ipso tit. ex Juliano refert Ulpian. in Lis. id constat ex I. r. de Ividit esse etiam ex iis Digestor. A partes per ertorem alium praetorem pro alio adierint, puta . L. Titium pro Gaio Seso , D in eum com senserint . ejus si jurisdictioni subiicientes . cum non ejus . sed alietius iurisdictioni sit biecti essent, nihil agunt, aut nihil egisse videntur. Error hie non dat, vcl prorogat surisdictionem quia non consentiunt, qui errant, Leto. dea'. Oaq. Iuv. arc. l. I Id. g. t. de rer.jur. Liror hebet in se igno- iuncta necessitati : & .v- .m si s non hoc est, ut quod possimus . , hoe cogamur facere . sed ut id tantum cogamur facere , quod possumus . impossibilium obligationem nullam esse. Hi ne paratio descendit eorum, quae sunt in obligatione . quae nihil aliud est, quam suris neeellitas, de eorum, quae sunt in arbitrio, sive omeio judicis, Lian ius de eo, quod certo loco In actione bonae fidei ex mora usurae possunt accedere omela judicis ruectus. c. de aci. e . non utique necesse est,tit uir per accedant . potest iudex usurarum rationem non

habere . Li. c. de itis. Elcganter Pastica . . aecura Fa iis,

nia , quis semiit nitidi jhditi, lucta tulere cogitur, sed is

igitur, neque consensis.se dicentur qui errarunt. Certe si non sensisse, neque com

sensisse , Isi tibi. g. itis, de opt. leg. Sequitur ex hoe IRI. . Es.-r . de jussit. Ad L.xxv. De judiciis. Si letationis Impore quis servam.

vel aliam rem enerit,am ex asia lassa possidere coeperite non iniqtie regettir eius nomine iudicium accipere r a lier enim imum, dabitur legatis Itis his specie res a ienas do in av. ferendi . Ad L. XXUII. e . Naid enim prohibet. legastidi mulas nere fumi, O ac tirem c glossia causa in possessione reram

36쪽

In Lib. II. Digestorum SalvijJuliani.

HA leges etiam respiciunt ut superiores, ad tractatum Ade iurisdictione. Certum est, legatos provinciales Romam prosectos ad comitatum Principis, sive Reipubl. causa, quamvis Roma sit eommunis pallia . L simis , admu tip. LV. c Theod. dae pras .ct qviest. tamen ibi conveniri, de respondere pulsantibus non cogi ex causa , quae

ligationem antecesserat . nec in ea re adversus eos ullam

magistratus urbani iurisdictionem esse a sed si ibi conveniatur , ius legatis eae revorandi domum . revocandi s rum , de dema re letim re odi . At si in ipsa legatione R mae contraxerint, in L Lx s. O hpraeced. E . D titiostenditur, ibi eos agentibus in personam, vel etiam ventibus in rem, omnimodo respondete debere. nec posse declinare forum, quod ratione eontractus, vel possessioais praesentis ibi tartiti sunt, ut La. s. omnes audem, L non alias, o I cumscria vi. g. vil . Me tu. ut ( quo exemi lo utitur l. as. o de Bactione in rem si quid ibi emerint, si servum . inquit, vel aliam rem ibi emerint . vel ex alia causi pomere coeperint, ibi eonveniri possunt iudicio in rem: Ne, inquit. Alli specie . Rasilea: amr-auret, anadiariise, ne suo specie Iesationis potestis eis detur res alienas domum auferen di . me obstat. quod ex eodem Iuliano traditur in I. ra. savit. sip. omnimodo denegandam esse in legatum pravincialem in rem actionem 3 quoniam , ut glos L notat recte ita re id accipiendum, quam ante legationem . non de re, quam te' ire legationisqUssidere coeperit . Non obstat etiam quod sequitur in L et de eo, qui legationis tempore sibi Romae delatam hereditatem adiit. Nam At si aditio hereditatis em contractu habeatur. LI. s. vii. ct i. q. qui-haia ex e . in possess erutae r quia tamen hic contractus plerumque multos contractus. multaque negotia in continet; ideo ne abducatur legatus ab Omeio legationis, hoe es remittitur, ne a credit,ibus hereditariis. vel legatariis conveniatur, qui tamen interim rei servandae cautia induessionem rerum hereditarianim mitti possunt, nisi si stat. ut exprimitur in I. 1d. refluit. Quoniam, ut Iulianus

ait in Lam hare res, id est, missio in Faestionem, legatum

non avocat ab ossieto susceptae legationis. Ad LUX. Comm . Ad eos. qta servandisn aliquid c indu

clinii avet aerendum aeripiunt damnvm inruria ab alio dat viscnon obtinere. prorae dubio eae qaa enim rara, aut disremiae seqvi pes msi ne ali is damnum nilis iriuria dei a Forte cum hae de re tractaret etiam Iulianus,lii seripsit. quod ex hoe libro I.refertur in Lis. in .commos. Legatum . etiamsi legationis tempore aliquid commod ito Dacceperit, vel servandum aliquid certa mercede acceptia vel eauta pro custodia, non teneri,si ea res perierit,aut de

ierior facta fuerit sino culpa sua, vi majore,tamen qtii me ridem accipiet pro tamdia affli jus rei . is hujus prelati vim ,- fodiae praxiai. Mi loe. Sed de damno ab alio dato non temetur nis ut Marcell. ait in I. t. set custodire potuit, ne damnum daretur , de tune cum eo agi potest ) qua enim ema, inquit, consedi potias. ne damnvm ab alia iniuria desequi Meus ipso Iuliano in testimonium adducto notatur etiam ab Ulpiano in D. i

In Lib. II. Digessinum SuvII IULIANI B

FcITATIONES SOLEMNES . Ad L.lII. De Lo, ter quem lactum erit, &c. hoe edicto. adversus eum. - setis . qilo minus si s in ivdicivire moerum fidas, in fam actio eo erit, quanti actoris inrem

a eum ium In quo iudicio desititur quid amiserit actor

Meam rem e vel ut si reus tempore dominiam rei interim Mi adquiras , avis actione Liberaras fuerit .

EX libro Digestor. E. Salvii Iuliani habemus tantum

duas leges . L 3. de eo. per svem factum erit, intro de die or. Qium. Qui ordo servatur in hisce Pandin. Iustiniani, non est alius, quam is, quem Iulia: Tum D. Tel. nus ipse fecit in ordinatione edicti perpetui. In illa ponum

tur edicta de iurisdictione, quae occupahant. & in iis Iuliani libris locum primum e deinde edicta de in ius vocando . Ex quibus unum id est de quo agitur in I l. de eo ser quem facturri erit, quae sumpta est ex silito a. ut , qui dolo malo impedit aliquem iudicio filii ad diemqua in sudicium v eatus actori cavit iudicio sisti sub poena certa ex edicto perpetuo, teneatur actori judicio in factum . quanti eius intersuit reum sisti, hoe est, in la,quod actori abest ob id quod reo in judicium venire impedito , cum eo litem conis tessari non potuerit, ut puta, si interim reus rem . qua de agebatur, usuceperit, vel si actione temporali interim Theratus fuerit, si dies actionis qua tenebatur interim exierite quod sola voratione in jus c quod maxime notandum ex initio hujus legis s. Sol a. insuam. vinatione in ius actio

temporaria non porpetuatur: litis contestatione perpetuatur. ita ut neque tempore amplius , neque morte rei debendi perire pollit. l. alliam. inj. de novacardinara n printhi f. de litem eatis L vlt. in , ius de s ejus. tui. I. is s. de regia. j in Sola item conventione . iave vocatione in jus usucapio non interrumeitur . imo nee litis contestatione et sed &pist litem contestatam usucapio procedit ipso iure , ct perficitur, sed fine effectu di quoniam, si causa cecideritis , qui usucapionem interim implevit, rem actori restitu re cogitur , quae initio litis nondum actoris esse deserat. utpote nondum impleta usucapione , hiet. in s. O Ligans de rei vindieat. Non est omittendum . olim cum ante Iustianianum usucapionis auctoritas erat annus in rebus mobilibus, ti biennium in ictu, soli , hac in re fuisse disserentiam inter usucapionem illam legitimam ex duodecim ta-hulis . Se longi, vel longaevi temporis poste monem , quia

nee litis contestatio ipso iure interrumpebat usucapionem. quod tamen , plerumque . ut dixi, erat sine eflectu , quae tamen litis contestatio possessionem longi temporis interrumpit semuer; imo & controversia mota . l. nec hora me. c. de prasci lang. temp. I morae litis . c.de rei vindie. I.r. c. iin rem are exere de Assio longi tempotis post litem

contestatam retro in praeteritum aestimatur morae litis non

explent longum tempus sive longaeva in possessionem post contestationem . quia silentium domini posthssori parie praeseriptionem longi temporis , quod utique interrumpi

conventione itis contestatione, vel controversa mota plus

quam manifestum est . Possessio autem legitimi temporis parit usucapionem, quae utique procedit nec interpellatur, vel amittitur a posse te per litis contestationem .

Ad s.Plane si is, qui dolo fereris. quo minui in judicio lilia.

tur , solvendo non fuerit: ae ivum eria adversus ipsum reum restitvsoriam actionem competere, ne propter dolum alienum reus lucrum facias, ct actor damus adficiatur .

A Dditur in hae l.in s. r. eo. qui dolo malo fecit , quominus reus, qui vadimonium actoti promiserat , in iudicio se sisteret, & litem contestaretur. eo, inquam, non exsistente seluendo, actori dati actionem utilem, sive restitutoriam adversus reum ipsum qui in iudicium venire impeditus est, ne scilicet reus ex dolo alieno lucrum serat. actor vero damnum, quo genere ex aequitate nimirum T stituta actione, quae ipso iure tempore perempta eratiusv- capio,vel praeseriptio legitimi tempotis sine re constituitur, sine effectu . ut tit etiam usucapione impleta post litem contemtam . & reo. qui implevit eondemnato , d. L ig.

Cr ri. de rei vita. inexti, s. ed si quaerat si servit. vindiciguod & Theophilus notiti docet in via. de iuvis si titit.

mnis actio restitutoria utilis actio est, non directa, quia datur contra rigorem iuris, ut Ictivamvis sis eonvenerit eum

delitore, conjuncto F.Marc., I/ mulieri heres. ad Scae, Ad I.Si & stipulator dola niti, O providor dolo Maevili impeditus saerit quo mi s in judicio si uri Meritie adverssi eum cujus dolo impeditus fuerit actioue in factum experietur S Equitur in Me Diane actionem non tantum dari iamri, si quis reum dolo malo iudieio sisti impedient. sed A a etiam

37쪽

Lid ex noxaeam V. Quod pertinet tantum id novis privatas

servorum. puta unum. rapinam, damnum insuria dature

insutiam, sicut & haee verba aedilitiae stipulationis i Dan ho minem,quo de agitur rotas si titum praestari, non pertinent. niti ad noxas pravatas non ad eas, quae publici sudicii exercitionem. & capitalem coercitionem habent .LMi M. s. it.

e M. Servo ac suo capitalis criminis . nomine ejus nulla in dominum eius competit actio noxatis: quia noxalis actio pertinet tantum ad noxas privatas . sed si dominus ultro servum velit defendere solet etiam cavere servum in eademeausa judicio sisti,t. t .supia arras Sieut & quilibet extraneus, qui suscipit delentionem servi publico sudicio accusati . Iuras ex noxaeamar. Ubi tamen de tune ostenditur. separanda esse publica delicta a privatis.

IACOBI CUI AC IJ J C.

In Lib. III. Digestorum SuviI IULIANIRXCITATIONES SOLEMNES.

Ad Lxxxv. Sed di hae , de Proeurat. s. Praeter satisdationem praeurator ita defendere videturis iudicium accipiat. Unde quaesum est apud Itilia m. an esu Iasur . an vero sescui ob rem non desecam . stipulationem committi . DI lavus seri lii lib. s. Diges . competietatim accipere iudiei timetvis S atere cati a coeni a re faverit, vel ex su D raca remotus fuerit. Desendii procurator etiam, qui paligur, quod dominus pareretur . Defendere vide/ur procurator . eis in possessionem venire pariatar, rara etiti damni infecti sis flari, vel legasorum Hesderet.

LIBRO III. Digestorum invenio tractasse Iulianum

tam de ptocuratorihus necessariis , qui ex mandatri alieno constituuntur, quam de voluntariis, qui ultro accedunt ad negotia aliena, de negotiorum gessores appellantur.& specialiter de cautione iudicatum taliavi prauianda ; non tantum a procuratore rei unde petitur. sed etiam a procuratore actoris. cum reus invicem agit, deiicconvenit actorem, quem utique procurator ad agendum di sinit. ollenditur , dolo malo Semptonii reo impias is constitutus debet des dere , si reconveniatur. Neque ve- an sudicium venire , si actor fides ustotem sudiei, alii ro aliter dcfensor esus idoneus esse videtur . quam si sati acceperat in quinquaginta tantum . petitum. autem sue se dederit judicatum solvi secundum redulam jurisi nemo a reo centum lite contemta , si fuisset ei faetilia, tet . ah D alienae rei defensor idoneus cli sine satisdatione. Enim vero litis contestineae . ex hoe edicto actionem habeth in seci ra hoc libro Iuliani primum Ulpianus restri in I.ss. Israe- etiam fm reo,s quid eius intersit, ut si restitutoria actim Ane conventus sit, vel ii pecuniam solverit deductam in sti malitionem judicio sistendi causa sectam . quod etiam probat Li.s in rem p. Item hanc actionem nonnunquam utriisque dari, actori,de reo ut puta si reum,qui judicio fidii Fr misi eum poena,unus impedierit, alter actorem . qui stipuis

latus est judicio sisti,quique de ipse idem sorte promisit re

stipulanti reo. Nam & actori hoe easu eompetit actio in factum in id quod interest, adversus eum, cujus dolo factum es , ne in iudicium ad diem condictam venitet. Quod etsi ipse actor vicissim in iudicio te sisti non promiserit, tamen absurdum videtur, ut quem diem dixit reo, eo ipse judicio abstet qua de causa eum id contingit, protinus dimittitur reus, de sol itur instintia,& reo refunduntur impense,cerrpos et s.f. i.in .de judic. Lproperandum is . eo iit.

Ad 3.Si et stipulator dolo promissori, , O promitor dolo sic '

stitiιoris impediitis fuerit, quo minus ad Iudicium veniret: nexiri eortim Traetor succurrere debebit , ab atraque parte dola compensando.

AT, ut sequitur in s.pem hujus L si actor, de reus dolo

malo se invicem impedierint, ne in judicium veni rent, neutri haec actio competit, sed dolus ab utraque parte compensatu . -. Rasit. de ne in id sis. insae dol. Si duo, inquit, dolo malo fecerint, invicem de

est sententia QMduo: de Symmachus in Epis . in v te timae

dari, si virique commune est. Hoc igitur casu ab utraque parte compensabuntur impensae, compensabuntur damna Cutrinque facta, non quidem exacte pro modo concurrentis

quanta tatis. sed Harur me, ut fit.

Ad s.bi a fides ut re quinquauenta imputatui fuero , se in

diciam revi non venerit,petituras a reo centum ira dolo malo

Sempronii factum fuerit, ne in Iudicium rem νeniat. tentum a Sempronio con eqvar : tanti enim mea intersius νidetur.

quia b rivisset tu iudicium actio mihi centum adversus retim. HI adversm heredem do competebat: veri me usor minorem summam mila promiserae promum . non in quinquaginta tantum , sed in centum. quia tanti actoris intermisse videtur , qui si litem eum reo contestatus fuisset, ab eo , vel herede eius centum abstulisset, quae per Sempronium factum eli,ne abstulerit Haee igitur actio datur. quanto plurimo interfuit actoris reum non impediri. Ubi autem consecutus fuerit a Sempronio centum, proculdubio ( nec in hoc cum Accursio diutius haerendum cite Ait enim actorem poste agere adversus Sempronium in centum, & in quinquaginta adversus fideiussorem & reus, & fideiussor liberatur , eum nihil inter. ter falidaetionem,de prorumpraeter Laisdationem sudicatum solvi , quae tres clausulas in unum collatas habet, de iudia.cato faciendo , id cli,de solvendo eo , quod iudieatum erit. de te defendenda . & de dolo malo . t d.Adic/obi, de proslatur ante litem contestatam , M. eodait. etiam procura torem, qui alieno nomine agit, invicem agente reo praecia se compelli litem conteilari, quod est rem defendere, nec liberari, si offerat, quanti ea res est, quod cautione iudicatum solvi continetur: quo exemplo etiam verius est. venditorem praecise sive a Cras e compelli ad rem tradendam, quae veniit. nec liberari offirendo emptori, quanti interest emptoris rem tradi,ut Paulus docuit I.Sent.tit. ig. v sit amplius . Ait, adremus reum, Mi adversus heredem eius t

riam litis contei latione etiam poenalis actio transmittitur F. . . .

ad neredem. Imo re conventione sola , di tantioue , . rum additur exceptio in d. s. prater fagi Monem . procv.

mota ex constitutionibu , non iure civili, Lgi in oblib. , E lato rem ab se commili ad iudicium accipiendum, id est. Ex haec actio , de qua est nic tit. quamus, relaberi ad litem contritandam, nisi

o . . , 'quamvis rem perse

quatur . id est, quanti interest actoris, resuctu tamen rei, quo cum hae actione agitur , pcenalis est. vel poenae nomiane concipi dicitur, quia factum, sive dolum rei puniti Ad L. . de Verbor. lieni fic. N e stipulatio . Noxis sol tum praestari, non existimatur ad eas voras pertinere, cuctusticam exercitionem,ra coercitionem capitalem habent.

nere videtur ad edictum,quo Praetor iubet servum,de quo noxa Iis actio eli,si dominus eum sisti iudicio promise nisi ut cogatur in eadem causi sisti, donee lis comes tetur, 'Iustam causam procurator habere coeperit, non agendae, & descindendae rei, ut si inimi emae capitales ortae sint inter ipsum,& dominum , LM. g. u. O llseqq. eonit e procurat. vel nisi ex luna eausa a domino , cujus nominc egit . & litem inchoavit, remotus,& mutatus fuerit, ut L l . Osee se eod. iit. Neque vero huie Iuliani sententiae obstat, quod Sabinum dixisse refertur In t s.mLtit. Procuratorem praecise non costi litem contestari, & sumcere cautionem , sive stipulationem judicatum solvi ob rem non defensam committi, quanti ea res est,si absque iusta causa iudicium accipere recusaverit. nihil , inquam , obstat , quoniam sententia illa Sabini non Pertinet ad procuratorem acton de quo agimus, qui agit alieno

38쪽

In Lib. III. Digestorum SalvijJuliani. I o

leno nomine , & omnino meitur ex reconventione, sive A agat rei vindieatione, merito repellitur exemtione rei iudi-inutua petitione etiam actorem defendere, de iudicium ae ei pete . sed sententia Sabini pertinet tantum ad procuratorem qui cum non cogeretur reum absentem defendere, eius

defensioni se benigne obtulit, praestita cautione iudieatum solvi Ad L.Lov.de Procur. svi absensem emptorem , eundem isqve possessorem fandi defendebas, di iudicum nomine Cis accipietas . pos labat a venditore fundi, tit ab eo defende rerum veniatare desiderabat. eaveri sibi ratam rem emearem habiturum: paeo , rem venditori de raro falassare debere. Quia, s svndum venti restituerit, nihil prohibet dominum rem petere, in ora, veniunrem ramus desensere.catae. ev recte hs .eolaiff.de eadem re agere videri etiam eum,

qui non eadem actione agit, qua ab initio agebat. sed alia, eadem de re tamen: & inde erat illud in formulis solemne. quod Cicero reseri s.ct finis.&. i 3 I ista serue si illae ea dem re erit adio modo. Ait d. .s Inser easdem personas: Nam perinsonarum mutatio aliam atque aliam rem facit, i. 21. de eo erat is itiset Iis si addidero I. sta de negot. Vii. restabit tam tum ex hoc libro I. g.maelit vis propter prolixitatem neces otio reservanda est in diem crastinum. Ad L. XX e Negoiscliis . Ex facto quaerebatur: istiendam ad siliginem emendam curatorem decreto ordinis constitutum, eidem alium Diauratorem constitutum siliginem miscenda

revisse. tque ual rentim flaginis. quae in publicum empta

erat auraiora aliaeum esse: Daive actione curator e vim vh-

curatore experiri pacis . O consequi. id ut et saduum esset.

quod ratio eius damnum cepisset.ualerius Severus respondie, adversus conlurorem nerossorum gestorum actionem iviori dandameidem respondit, tii magistrasui adversus magistratum

eadem actio det re ita tamen, si non Iu estistius fravidis , fecundum quae , in id rarore idem Leendum est . LM 3 o. est de curatore constituto a rerubiad siliginem coemendam in usum Reipub. quo verbo, non ut vulgus existimat, significatur. quod Latini se te vocant, disse te . sed species tritici omnium piaestantissimi. Plinius enim siliginem delitias tritici vocat lib. 18. Celsus lib. E. exirilito firmissimam si uinem e se Iuvenal. yra s. niveae . my a1 lique siligine factus. Galenus pani siligineo primas ut it . venditorem,ut liti substat, remoue defendat. Debet vendi- C secundae similagineo tribuuntur . cum autem decreto vi.

. si hae ipsa cautione est etiam ex hoe litat. s. de pro- B- cum eia tit. cujus species est summe notanda . Lucio Titio faciente emptori controversiam de proprietate emptae rei,amidis emptoris voluntarius e procurator, inquam voluntarius emptoris laete absentis suscepit ejus defensi neci . & praestita cautione judicatum solvi nomine emptoris , lite e testata iudicium accepit, idemque procurator voluntarius venditorem laudavit auctorem . nempe ut liti

subsisteret. de se de deret, a in P il prini latarantie rurcontra venditor non defugiebat auctoritatem . sed desiderabat sibi prius ad nsore emptotis caveri ratam rem morem habituram: de Iulianus justum esse venditoristerium est. Laudato igitur venditori eavendum esse derato;quia re restituta, fieri potes , ut reuersus emptor polleas eamdem rem vindieet a victore,& rursus appellet tot emptori adesse. non tantuin ti ab emptore res empta lilistatur sed de si emptor ipse forte amissa possessione eam rem petat ab extraneo possessore, quia haee stipulatio duplae evietionis nomine committitur in venditorem . si emptor ex possessire petitor factus victus fuerit .evicta id.s. I .ae rata. P in hane rem praecipue haec lex notanda citi in qua dominum, intellige emptorem: quia, inquit,si fundum agenti resti ruerit, procurator scilicet, qui se obtulit desensioni emptoris, nihil prohibet domiram,id et emptorem, rem petere. Domini nomen retinui modo ad servum, modo ad colonum, vel inquilinum modo ad uxorem. modo ad institorem . modo ad beneficiarium. sve seudatarium. modo, ut hoc loco , ad Proeuratorem,sive defensorem. Porro qui agenti in rem reditust rem, etiam de dolo malo repromittere debet. puta, se tutori adversus contutorem . sub eadem exceptione, nisi in ea re nihil dolo malo secisse, se eam rem dolo malo dete- D staudis conseius sit. competit actio negotiorum gestorum dinis. id es . curiae munieipii cuiusdam suisset curator constitutus ad emendam siliginem in usum Reipubl. & fuisset ei datus subeutator , is subeurator coemptam siliginem a corrupit admixto alio frumento, aut novae siligini a lmixta vetete, quo factum et t. ut pretium siliginis, puta quanto vilior facta esset. curatori Reipub. ali igeret, sive infligeret e & quaeritur, qua actione curator possit a subcuratore eonsequi, quod propter faetiim nus damnum cepisset et &ex valerio Severo antiquo Iurisconsulto Iulianus docet . curatori in subcuratorem ex hae causa competere acti nem negotiorum geliorum ob male gestum commune negotium. si non & ipse curator fraudis conscius, & particeps tuetur Constit eiusdem fraudis invicem non agunt. Ste

non seciae .ldi pia aeterium de eri vindieaicut & qui debitori agenti pigneralitia restituit pignus, non satis habet restituere non satis iacit si restituat, sed de cavere debet, de repromittare de dolo editor epigner Q.Idem etiam re promittere dehet qui metum passo agenti quod metus eat se, restituit rem metu extoriam: quod ex hoe Iuliani libro etiam traditur in Ly. g. villa s. quod mer. euus. Haee vero cautio de dolo malo est repromissi id est, nuda cautio sine fideiussere . de eautiones judicatum solvi. vel de talo. de quibus ante dictum est. Otisdationes sunt, id est. dationes desullorum, sive 'ommonen quae fiunt adhibitis ad mmillatibus , id est, fideiussoribus , nisi ut ait L s. s. i. de tro ras. procuratoribus repromittentibus creditum sit. si quid damni ceperit propter fraudem contutoris, i. i. s. ntine iractemus . ct s. seq. de tui. O rai vh Et magistratui municipali,sive duumviro similiter, si quid expenderit propter fraudem collegae , quam ipse non participaverat. N que veto eadem est ratio fideiussoris. qui si solidum crediatini solverit, nullam actionem habet adversus e fidesulisorem . L us fideiussor . demes. in mand quia collegarum .

puta, contutorum, vel magistratuum. sve duumvirorum, vel coneuratorum Reipub. commune eli perieulum, commune incium e consideiussores non sunt collegae. Collegae sunt, qui idem munus publicum simul obeunte collegae sunt, qui commune ossicium Serunt, veluti curatores Reu & tutores, quorum etiam munus est publicum. de magistratus municipales . Singulos fidei uulares obligit

Ad LIIIaee Exceptiret judicaulianiis tris adigia .respondit. A propria obligatio. singulos collegas individua . di commu-

rer easdem persorias revocat tirat ide etsi singiuis rebus petiarii heressitagem petet, vel contra,excepetisne mmovebitur.

Ex eodem quoque libro Juliani refertur in L 3 de except.

iudie.excepi ionem rei judicatae obllare etiam age claus alia actione, si modo eadem quaestio de re eadem imeter easdem personas revocetur: & ideo si is, qui egit acti ne in rem speciali, & victus est, pollea agat petitione hereditatis, qua etiam de re una expetiri licet etiam minima.

quam quis possidet pro herede, ves Pro posseabre. I. ditiae petii res. vel e contrario. si is, qui egit petitione hereditatis, de succubuit. Postea de eadem te cum eodemnis obligatior di inde fit, ut collegarum sit commune periis tum e eonfideiutarum non item . Ad L. Me Negot.serat pupilli rei ne tia gessero non mam data tuo sed ne iuuia sussitas tenearis negotiorum retiorum te

habeo ob datum i sed rapvisum . modo si lata, lar fueru

VLnio ad interpretationem I. s. quae lata superest ex

litas. Tota ea sex Iuliano tribui videtur in Florentianis. At in Noricis . de in Basilicis initium tantum e in quia his haec verba , Iulianas lib. 3. D eorum feriait, iunguntur eum I. . quae praecedit, & lexi quae sectuitur, qvi tantumlim HI L6.Quae distinctio cane verior esse videtur: at ext

39쪽

plicabitur tamen tota, uti perseripta est in Florentinis. Ini- atio ostenditur mihi competere negotiorum gestorum acti nem , si negotia eupilli tui gessero, tui contemplatione, ne tutelae judicio relisareris . sorte cum negotia pupilli tui

tractares nimis ne igenter et mihi, inquam. competere D Totiorum gestorum , non tantum adversus te, cujus co

cemplatione ea negotia gessi, sed etiam aduersus pupillum euum et liberum mihi erit hoc judicio expetiti . vel adversus ete. vel adversus pupillum tuum et quamvis tui tantum grattia, non pupilli, ad ea negotia aecesserim: quia etsi non pinpilii gratia, non pupilli assectione, nomine. contemplati rei tamen te ipsa i gestu ipso pupilli negotia gessi, tu mihi teneris directa . e usus contemplatione gessi, pupillus tuus utili, cuius reapse rem gessi. Quod omnino congruit euineo, quod dixit in prex. l. superiori . si negotia Sempronii reipsa gessi, ouae putabam esse Titii, mihi in Sempronium leompetere actionem negotiorum gestorum , habita rati ne veritatis potius . quam opinionis meae, de cum L in Meiudicitim. s. i. versic. t . vi cum piuo , iris remm vidia negotiorum gestorum actionem dari, ut ait illo loco, adversus eum , cujus negotia curavi. cum putarem ea asterius e c.

Congruit & cum L si Thii ferram , is hae ipsa L ε. de cum

. quae titilitem . s. vlt. Me tit. Ubi additur etiam ratio aequitatis, ne in damno moretur gestor. ne damno aniciatur, aut

ne cum damno pellaris lucro adficiatur is . ad quem nego tium pertinet. Haec ratio utilem actionem negotiorum gestorum parit gestori , de parat. Qua ratione etiam additur in hae si te initio huius leg.ita demum pupillum, cuius re ipsa neetolia procvrata sunt, ditiori teneri actione negotiorum gestorum, si ex ea re locupletior tactus suerit. Et quia etiam insuper pupillus . neque civili, neque naturali jure . iobligatur, cuiuscunque aetatis sit. intra pubertatem . sine tu totis auctoritate r nullo, inquam , iure obligatur, aliter

quam n lorepletior factus sit ex rescripto Divi Pii. l. p

pillati de aura. tui. l. s. s. pupillus. Me th. l. s. commod. Dices . imo videtur pupillus indisi iacte obligari. non quidem

ex contractu, quem inierit line auctoritate tutoris. sed quasi ex eontractu. L stirio M. de Mug. o aet Turiosus.& pupillus obligantur sine tutoris auctoritate, vel euratoris, ubi

ex re actio venit, id est, ubi ex ipsius rei, vel negotii gestinatura actio venit, id est. ex gestu ipso, ex tacto ipse sine

conventione expressa, id est , quasi ex contractu . N negotiorum alienorum geritio, sive genio. quasi e tractus est . Dieam, sateri me quidem pupillum oblieati tutelae iudiei & eommuni dividundo, & familiae erciserandae , quae acti Des quasi ex contractu sunt , ut ostendit tit. Iurei. do ob ia. rquia quas ex contria . nasi. Imo obligari etiam judieio nepotiorum gestorum, sed non aliter, quam a locupletior factus sit. G. s. s. pupi ius. Me ih. Legendum, putili, in illos. non pupillus, ut docui obfer. 33. c.' Nam de Florenti in

illos. ita legitur e pupillas sane si negotia exserit, ps rescript.

D. vii etiam conveniri potes et pupillus sellicet, in id, Dodsam. es lora eliori pupillus, ac si diceret, pupillum , quod est . pupilli sanes nesoria tesserit. Nam de tutes ae . communi

divid. non aliter obligatur pupillus quam re utiliter, & h me gesta . Qua in caura. etsi sex ciuis 3 .ias Me m. dicat spectati tempus litis contestatae . puta. an eo tempore locupletior factus sit pupillus, tamen ex L in 'pilla , ius de folia. intelligitur etiam eum tempore litis contestatae, quasi locupletiorem factum videri, qui semel ab initio ante lite nacontemtam locupletior factus in . quamvis locupletior ex Lea te esse desierit, sorte re laetempta fato quodam, quia nec videtur . qui semel factus est locupletior, desiisse locus a tior esse , nisi pauperior factus sit. Atqui habita ratione prioris patrimonii. non videtur pauperior factus . qui id . quo auxerat patrimonium. postea amisit. quod ita iubtiliter proponitur in a. l. in pillo. His igitur consequens est, retroduci tempus litis contestate di recurrere ad id tempus, quo auctae facultates pupilli sunt sacto negotiorem gestoris. Ad g. Item si precuratori itio m tuam pectiniam dedero itii

contera laetione, vi creditorem tuum, vel faentis tutim liberetra ivrestis te negotiorum gesorum halebo actionem r adversus etim, clim qtis contraxi, nullam. suid linea, si a procurarare tuo SDiuitis stim e poten dici, superesse mihi addi Uu, id

neditorum gessistim a ionem et quia ex abundansi hane

Ripularionem interposui. SI procuratori tuo pecuniam mutuam dedi tui contem

platione, puta, ut creditorem tuum, vel pignus tuum liberaret, ut sudicatum pro te faceret, t. s. msi inf. amdo ex facto ius. te habeta eo nomine religatum actione negotiorum gestorum s e dictione autem ex mutuo . neque te habebo obligatum, neque procuratorem tuum . cui mutuam pecuniam dedi tui contemplatione et atque ita

evenit, ut contrahatur mutuum . de ex mutuo tamen in

nullum actio siti non in procuratorem , quaa non ejus gratia es credidie non in dominum , quia eum eo mutuum non contraxi et conira vero vice flexa . si non tui contemplatione procuratori tuo pecuniam mutuam dedero . licet eam procurator verterit in rem tuam . hoc casu nullam in te actionem habeo e in procuratorem haheo condictionem ex mutuo, L is. c. s cert. petat. l. rem c. de oblig. o MI. Liviores. F. adversis, de ad natii. Seneca sese Aene .ea Is.

Ab eo exigi quidque debet. inquit, in quem confertur . Stirpetvnia ab eo petitur . exi credita in e quamvis illa ad me aliquo modo venerit . verum in superiori ibocie, ubi procuratori tuo pecuniam eredidi tui contemplatione, ut curaret tua negotia. an etiam mihi in te competit actio nego

tiorum gestorum, si eam pecuniam mihi a procuratore tuo ted si stipulatus sum 3 quod videtur dicendum omnino . quali,ut ait in Me s.ex abundanti, G ae, interposita

illa stipulatione: stipulatio. sive cautio, inuod praeipue est

notandum ex hoe s. o quae abundat. non novat Principalem obligationem , ut ven. s. uli. de in rem vers. LEcet. s. ea obligasio , de proetiris. Duplex igitur actio mihi competit in te, negotiorum genorum . in proeuratorem tuum ex

stipulatu . Notat glossa siguram illam loquendi in hoc Cut creditorem tuum liberaret . Creditorem liberare diei tur, qui alium vel se a creditore liberat, ut hinni vero ad.

s. rem q idam . de Dei m. libera. L i. s. sed p ab alio . daaxere. act. I. . spem ad Senas c. Maced. Et ita Attici qumque loquuntur. De in h. Mae r T. . ia , in Maedos a vi exporrae A arara loe . id est . ad hune mistam ereditores absolvit inpartiritis. Nam creditores Attiei rae vocante via in aha v e X vorae, id est i liberavit, vela obig ereditores: Nam de simili spura absolvere et it rem dicitur . l. ct in contraria, de id ur. Et Ten in Comoed. Ibo ad foram . tit tam abvolvam . ara que te se Noe , hune hominem avolvitote . In idiotismo absolvere creditorem . est pacare creditorem . .r oti varat se mi de Pser. Ad s. Si quis pecuniam . vel aliam quandam rem ad me temferendam viae erit: quia metim negotum gessis , negotiorum resortim mihi actio aesversus eum compegia.IN seq. ostenditur, eum, qui pecuniam . vel aliam rem

quandam ad alium Miserendam accepit. quia negotium eius gessi, ad quem Miserendam accepit ( Locus est notandus ) quia scilicet id oneris ex re Mus in se recepit,ei

obligari actione nepotiorum gestorum , si quid perhde in

ea re seuerit, de sudicio sine furti poenali in eain rem interis verterit , LArae seret. Non tenebitur tantum, qui ex causa teneri potest ei. qui dedit rem perserendam ad alium . sed etiam ei, ad quem rem perferendam accepit, quia, inquit, eius negotium gessit. id est, re ipsa eius negotium gessit , licet non ejus potissimum gratia , ut si mandantis potius, quam ejus, ad quem rem perserebat, negotium gerere cogi laverit. Res ipsa spectatur potius, quam cogitatio gestoris. Ad s. Sed etsi quis ne ita mea ressu, non mei contem a. tione, sed si laret eausa: Iabeo seripset. Atim eum poeius, quam metim nermium gessisse e qui enim depradandii raca accedit , Do luero , non meo commodo . Iudei, sed nihilo mintis , imo magis . oe is tenebitur negoriorum actione. Ipse tamen . s Area rer meas aliquid impenderit. non in id. 'odet ab , quia improbe ad netoria mea accessu, sed in id, quod ego lac plegior sum , habet contra me actionem.

40쪽

In Lib. III. Digestorum Salvij Juliani.

a Dditur in hoc F. eum, qui negotia mea pesserit, non A sub finem orat. In referenda ratem aram Me vini reprori mei contemplatione . non ductus amicitia, qua plerumque voluntarii procuratores moveri solent, L se net itum . de privileg. creae vel de reb. auctor. mae possiae Lum. inquam, qui negotia mea gessit. non mei contemplatione, sed sui contemplatione commodi, de lucri sui, studio rerum

mearum deprecandarum, non servandarum rauci . mulisto magis mihi teneri directa actione negotiorum piam tum, quia dis ei animus non fuerit gerendi negotii mei, imo longe a re mea animus estis abhorruerit , tamen re vera meum negotium gessit , de ob id mihi tenetur negotiorum gestorum et ob id nihilominus, inquit. imo magis tenetur negotiorum gestorum actione e at ex diverse . siquid ille impenderit in negotia mea . ad quae improbe ac eellit . id a me recipere non potest contraria actione ne-

migra, emperque Iras uso, mihi neque in eo his, o de repubis capiendis diligentiam . nique in periculis a verti, pro sa dis . animum . neqtie in sententia simpliciIre referenda mea

destituram. Demost h. contra Timocratem :- - Π

edi aede. Id est , ne hae ipsa Didem pliciter. atii citra statidem seripsisse deprehenditur. Ulpianus

interpretatur . 'ge , quod est simpliciter, isse. et a raece,

R M. vapso e , alias simpliciter. id est . generaliter, .hine avarietuae . de pecti . Item sinis liciter . id eii . sine tignore . l. mica. Cesiam ah chirograp. pri. s n. retim posse, sine dilatione . L hcta . de res. Oeae sine ui satione . a d Da . 2.fem. th. ex empta . sine satisdatione , l. s. s. ntinc videamus. Dccat. Ioripi. Et hoc ubi negotium metim gessi, quod ex iasii maham esse tuum . nepotium . inquam . meum proprium xotiorum hestorum . & claudet hac in specie hic contra- B ex toto. quod existimatum esse tuum. At si meum tuum Ausi quandoquidem ex parte domini parit actionem, non ia. ex parte gestoris, o uia improbe ad mea negotia accessit, nempe depraedandi studio. Ergo non datur ei contraria actio negotiorum gestorum . in solidum scili et, ut id omisne recipiat, quod impedit in mea negotia, sed eatenus duntaxat, quatenus impensis, quas fecit, templetior factussim . Quo argumento Doctores rectissime. etiamsi tutor, vel curator depraedandi studio gesserit tutelam. vel curam

praedonio more . non tutorio . eum non posse expensas,

quas serit, villo repetere contraria actione tutelae, vel negotiorem gessorum. Hoc est veri reum . Et in hae specie igitur, quod easu fortuito accidit, nec profuit domino negotiolum, id respicit negotiorum gestorem . sicut dein specie proposita initio hujus legis, ii negotia pupilli

gesserim. N aliquid perierit casu fortuito. Me conversum Can rem pupilli unquam suerit. Idem accidit in aliis pleri que causis, quae notantur in is negotia. ins in quibus stiliocri gestor non tantum praestat dolum & culpam . lad etiam asum fortuitum. Argumento etiam huius vinotandume stifortiter. imodi vere desendi polae . quod Martinus scripsit:l alvi fidei possessorem non tantum habere retentionem expensatum lactariam in rem alienam per exceptionem d ii mali, ut L multis resiponditi. de dat. edites . sed etiam h here repetitionem per Mionem negotiorum gesorum, non quidem expensarum omnium . quas fecit temeae in rem . quam sciebat esse alienam . sed earum tantum . ex Quibus ominus locupletior iactus est, de ex aequitate . ne in damno versetur. dominus in lucro. Certum est etiam malae fidei possessori. si rem domino per errorem restituerit. sner . . commune negotium gem . quasi meum proprium in s lidum , pro parte quidem tua nasitur actio negotiorum gestorum, sed non etiam pro parte mea , sicuti ut subsicit, ni mandavero Titio . ut meum negotium gerat, quod crat commune inter me . S te , idque Titius gesserit sciens esse commune inter me. de te . Titius non tantum tenetur mihi

actione mandati, sed etiam tibi actione n mictum rum: F, inquit, sciens , in tuam negoti m gessis et proponit eum casum . qui earet euhitatione. Idem tamen dice dum . ii igorans, S tuum gessit, ut probat evidenter l. liberio . s. inter . ins hoc iti. quia re ipsa tuum negotium gessit e S ita tecte Aecursius notat. S probant communi ter Iuris Doctores . Plus res ipsa valet , quam cogitatio,

vel opinio preolis. Sie in specie L s quis, qui sequitur .

Ad s. Si quis . quas fervivi metis ne titim meum reserit, cum esset, vel liberius . vel ingenuus, dabirer negoιiorum resorum actio .

SI ingenuus, aut libertinus , eum existimaret se es

servum meum , veluti ex necessitate servili negotia mea gesserit . ultro citroque nascitur actio negotiorum

sessorum . quia plus valet , quod est in veritate , quam quod est in existimatione eius. L ai qum . s. fi libero, dii. fi liber homo , hoe ni. At alia vidcaur reddi ratio in L s. slibera et quia . inquit. di getendi nerotii mei aflectioncm habuit. N is fuit . quem obligare potui. Sed haec ratio eadem est cum supellati, quia scilicet vetitas potius specta-

tur, quam opimo, quae tamen ratio non effieit . ut ii quasi

tentione sumptuum competere non quidem certi conditam D servo meo mandem, ut aliquid agat , quem exissimilam cistnem . l. in area tot. ex Pitas, de canium At quae sic ac- servum meum, qui sit liber homo, non essest, inquam, uteipiendae sunt 3 sed condictionem incerti, id est . e dictio rem possessionis, quam retinere potuit, donec sibi sumptus

redderentur . de per errorem non retinuit.

sit inter nos a io mandati . d. s. s liberi, et & etficit et

men . ut sit actio nepotiorum gestorum . Cur tam varie pAn quia mandatum in contractus, qui in hae specie ab initio non constitit, cum haberetur cum eo , quem servum meum esse arbitrabar. Negotiorum gestio est quasi contractus, in quo exitus rei, sive effectus spectatur potius . quam initium. Sie videtur: Mandati actio ex mutuo consensu oritur. ex conventione: negotior. Re r. actio ex negotio e

sto. L 3. IIaec autem, Ap. me gig. Mandati actio non nastitur ex negotio gesto. Nam de nullo negotio gesto competit actio

mandati ob id solum , quod quis mandatum sustepit. t. c. s. r. ins maia. Itaque non quod gellum, sed suod conven-A PHMipio l. g. de neve. peg rem perduxi usque ad s. tum est, in mandato spectaturi at in negotiis gestis id se, hune, quem nunc explicabimus , & sequentes ali- n sum spectatur . quod gestum est. & in specie proposit avi orae . Et s. si quis ita. intelligimus, ut sit ultro citroque pectum inuat . conventum nullum exllate nec enim con-

Ad 3. Si quis ita simpliciter verssui est. vii sitim nego timin iis honis. Pati meum testerii r nulla ex vir tia laurenasei lup actio: quia nee fidei bona hoc patiaris . PMd s institim di meum quas metim gesserit: in metim tene iure nam in seia mandavero . tis metim inmitim gerat, avid mihi reetim erat commvner dieratam esse Dira ocet. 3 ct iuvim

re si sciens, negotiorem gesturtim rem tibi teneri.

actio negotiorum gestoriun , non satra esse negotium geri eo templatine, di affectione mei. nisi & reapse meum. egotiora fuerit e Nam si ita simpliciter versatus es in e re dis negotiis . de honis tuis , ut ea mea existimares esse. non tua, atque ita mei contemplatione ea negotia gesseris.

nulla vitio citroque, vel, ut ait. nulla ex utroque latere

negotiorum gestorum nascitur actio a quia nec bona fides.

Quae in hoc iudicio ( quod bonae fidei est a potisimium v

Iet. hoe patitur. Simpliciter hoc loco est, imperite, mille e resupinai di stulta existimatio . ut loquitur l. . aed . . vitia clam simplicitas est et alias simplichra. hi est , bona

fide , I. r. c. de aediti act. M. Tullius post reditum ad inhic

venisse videtur , qui tanquam servus mandatum sustepit pro imperio domini . cuive tanquam dominus mandatum dedit. Hoe enim mandatum non eu precarium , ut vulgo omne mandatum est precarium. verbum rogo . facit mandatum. I. r. mand. Maias. idem est, quod rogo . Denique hoc mandatum , quod consertur in servum nostrum , aut in eum . quem existimamus esse servum nostium, non est precaritim . non est mandatum proprie . sed imperium .

Ad g.Sed si ego filii netolia gessero . vel sertar videamas, amictum negotiorem Psortim habeam iniciam 3 D mihi vid

tar verum, quod Labeo mingvit, o Tomponias si, et proe

SEARCH

MENU NAVIGATION