장음표시 사용
61쪽
Si CTIO III. PORUMATICA.rietem denominat album; ita iustitia Chriit non remissio pecca torum hominem denominat iustum. g. . Papista formam iustificationis unicam iustitiam insulam statuunt. Sic enim Bellar minus Libr.2. BD iis cap. Iepetit verba Concilii Irid Srs VII. p. . ni j malis tu si aliunis est usilia Dei, non qua ipse justus es, si qua no juso facit,qua scilicet renovamur spiritu mentis, r.e Cujus sententiat falsita ex supra dictis jam patescit, strias nobis hic concessit B. Gerhardus, qui fusius hoc ipsum probat contra exceptiones Bellarmini indicat Tom. IILLL.F. . IUT.seqq. argumenta Vero ejus-rilem accurato cxamini hiblicis pag. tos. eqq. Nec causa erit Pontificiis nostram doctrinam, ob dives ses Theologorum desor majustificationis sententias. traducendi cum ipsi ejus rei accusari justius possint. Id quod ostendit B Gesbudus i. c. patro 3 seqq. eisne rus Para LPbilos Sobr. pag. 709.1sqq.
Christus interventia passionis imortis suae plenissim ac verissime Deo Patri pro nobis satisfe
'p' μ 00qr , firmissimo stabilimus raticini, Quicunque nos redemit interveniente sanguine suo, tanquam pretio soluto, Ma Deo posit is fuit in propitiatorium in V. T. praefiguratum , ille
vere, plene pro nobis satisfecit. Atqui Christus in prasenti nostro textu dicitur nos ederinide per sanetvinem suum , ita a Deo positus suisse proprii itotilam in V.4. ira figuratum, P. as. Ergo De majoris veritate cum nemo se iis dubitet, probationis loco ad minorem notam HS sequentia, quod 3 expreS-
62쪽
o CCTIO II PORHMATICA. expressissime i. dicamur ulullaari per redemtionem seu V - in Christo Jesu, cuius vocis emphasis, cum λυτρου mentionem faciat, iam supra g. III. evoluta fuit. Hinc re Ipectu istius pretii emti dicimur pretio magno . Cor I Lao. semper redemtioni per Christiam facta vel mediis adjungitur g. Osiria . h.
I, s EbrIX, M. Vel mors eius Ebrum Ia μὰ sanguine suo nos redemis asterituro P tr. J, s. q. a. Petr. I, I Lac. I, M. II, SI Gut Lia ita ι . ut exinde ipsa redemtio nostra audiat . r. l. o. .
Tim ιιι ,. Propiti torium dicitur ex ea ratione, quia Deum iratum ob peccata nobis propitium placatum reddiditis propterea a propitiatorio V. T. praefiguratus fuit Conser supra LXIV. . Eum in finem alibi ἱλασμος vocatur pro totius mundi pec-
f. a. Sociniani, sicuti insensissimi satisfactionis Christi hostes sunt, ita omnem OVent lapidem, Ut haec fundamenta sir. missima subruant. Excipiunt enim contra primum a s Redemtion mn de Met.1phoricam esse,qVod probat Baro a Nolaogeia, coiiso ad Matth .XX, S. tium t pio a se. via redimendi Ox f λυγ- , . taphorice pro quaris liberatione fumator C. Exod. XV, U. Deiti. VII, a. ubi nihil aliud denotet qpam liberare aut sibi asserere. t vera veri pretii solutio non interreniat. Resp. i. nulli bi in tota Script S. redimendi vox in sensu metaphorico sumitur, ubi λυτρου , seu pretii sanguinis Smortis Christi simul fit mentio. et exeni plai, tu allata cum nullum Addatur pretium sunt προσδιόνυσα. , licet corporalis redemtio absoluta sine pretio esse possit de
qua locis citatis, minime tamen spiritualis a peccatis ob infini iam Dei justitiam. q. Haec redemtio cum fuerit judicialis ali ter fit in extrajudiciali h& Deo irato mortemque minanti facta, pretii expers non suit, adeoque proprie dicta redemtio. s. ipse
Socinus p.rI de Servat. P.II. Verae propriaeqUe redemtionis quatuor habet requisita, ut adsit α Captivus S Captivum deti nens γ Redemtor δώτρον. ya: omnia cum nostrae redem tioni adsint, eius proprietatem Drealitatem firmissime arguunt.
cons. B. ellerum Comm. in b. t pa V. ati. Γ Regerit Nolgogenius e D proprie illa Redemtione pretium θ' ἰτρον ei dat, aes,. eo istu redimitur iisti vero his sκnt Diaboli Peccatum, mundisi
63쪽
mors, quorumnulli Chrsus λυτρον dedit Respond. et Redemtio vitiose ad solam captivitatem restringitur,cum etiam redimi a servitute, exilio, morte possimus O adhaec in liberatione captivo Ium capti Vans non semper pretium accipit, cum pius facto aliquo eidem satisfieri possit,quod non proprie accipi dicitur γ in Redemtione poena itidem acceptio non habet locum, quia poenae non proprie accipiuntur, cum earum nemo proprie sit creditor, pretium igitur redemtionis pecuniari mn requirit accipientem, non veropoenale δ Deus tanquam iudex universi sanguinemChri- si ceu pretium redemtionis accipit, cui soli, non vero Diabolo, pretium persolvendum erat; Sicuti Lictori carceri nemo aliqvid solvit. Ille enim solus proprie&principaliter captivum detineti qui ε,οἰως ultimulas plicium infligere potest,ceu loquitur B ScherZerusci . Anti se .pag.Jor. cons pag 199.1sqq. V. Idem objicit a Stephano Mosen Act. GL 31. vocari λυτρωτη foviserim-torem,qPitamen nullo pretio posuiu e manum Phara etiar demerit.
Respondeo l.Ja Mose ad Christum non valet consequentia. Ille tantum a Tyrannide Pharaonica temporali ,hic vero ab ira De per proprium sanguinem redemit. a. Moses quidem fuit typus Christi redemtoris, in tertio tamen sin ilitudinis tantum,non paritatis confer Melierum Uthrop. D ad ill pag. a a. Dy sum Ob istum dici rerinitum a Deo, Val. XXXI. Levi tamen nullo pretio redemtimes. Respondeo; Q si de Davide intelligis, quod multi faciunt, proprie dicta erit redemtio, si vero de Messia, tunc particulari colligis a. a Redemtione nuda ad redemtionem per sanguinem non Valet consequentia. g. 3. Contra alterum fundamentum regerunt: I. Uti Propitiatorium vocatur illudoperculum , non via DEum placarit, sed pia Deus in eo fe propitium praebens restonsa dedit Similiter Ch su dicitur λααφον non aliam ob causam quam pia Dcus ini oplacatissimum se nobos ostendit sper eum voluntatem suam repe- lat. Socinus Para n deferrat. cap. XI S mal2ius in Xam. Error. XLVILIV. U. Responde α Christus dicitur propit, itorium in sane pine suo, qVia offusione sanguinis pcccata expiavit, Deum propitium reddidit falsa i litur minor exclusive sumta. s Sicuti arca placavit typice, ita Chrastus in se realiter Iveret, plus
64쪽
vero in antitypo quam typo esse, saepissime in scriptura observatur γ arca vocata fuit λα ιον propter sanguinis effusionem a Christo factam,quam typice praefiguravit ergo Christus revera expiavit. J9 Sicut sanguis lacrificiorum vere qVatenus verum op ponitur talso non umbratili, videra. Κromayerum Theol. Pos-Pol. art. XIII. b. XIIX. f. 77J. expiavit peccata propterChristum,quod malitiose Sociniani negant, ita multo magis antitypus istud facieticonL B. FranZium Schol. fare . . VI pag. GF.σ XXI pag. 7ῖο.seqq. IIJPropitiatorium vocatur Drzia ita cujuspropria ID in catio es tegere tantum, orire, oblinendo obturare metapha rica, expiare. Ergopeccata expiantur tantum, qria teguntur Gabsconduntur a Deo sive Dei gratia re benignitate. Volchelius Libr. In demerit. Relig. Cap. XXXII pag. illo. Resp. α Tectio cum satis tactione stare quidem optime potest nego tamen,quod tantum tegere significet vid. n. Cato vium Socinis. Prosti fol.GL do o. In te enim verbum istud placandi seu expiandisi initicationem habere inductio docebit. Ergo Vitiose ina infers
significationem ui et vid. supra g. XV. β)Vo IS e Kal
oris redemtionem vel pretium redemtionis denotat, confer Exod XXI, XXX ta proverb. I. Amos. V n. Psal. XLIX. 8. IIIJ Socinus Part. U. deservat. Cap. XI. regerit hanc tamenpropitiationem, nonsatisfactionem propeccatis inferre e tantum nudam peccatorumptizationem σgratuitam reaim oblationem. Resp. α
Non dicimus, quod expiatio propitiatio formaliter ipsa sit satis- ctio, sed quod illa hujus sit consequens, a Propitiatio praesup- sui; iratum Deum ob peccata, haec Vero ut purgarentur,prius plac: indus Deus fuit. γ' Illa oblatio reatus non fuit implex sed in
Christi morte tanquam intercedente λυτρω fundata Unde I sitiatorium hoc loco Christus dicitur injangrinesum Et Gangrinis fusiune nuta furemissio Ebr. IX. 22. Rom. V. 9. Imo pacem cum Deo non haberemus, si zra calligationem ac poenam proni bi, non istin villat Esa. LIII. I. 6. 7, δ Propitiatio relationem habet non tam ad offensas quae remittuntur, qVam ad offensamoersonam, cujus ira placanda est: Za si placata erit,ium eo liben. tius condonabit peccata bi Vero quis ultro remittit peccata, propitiatio
65쪽
pitiatio locum non inveniet. Propitiatio enim sine pra sui posita indignatione, interveniente placationes satisfacitone non est pro pitiatio vid plura apud L. ScherZerum Gog.Anti c. pag. Iseqq. Meis nerum Hrop. decad II. p. g. asio sqq.
Remissio peccatorum in V. T. quo que obtinuit nec gro ab rudistingui deben, sed pro Synony- in ejus habenda.
s. r. Apisbe ex illis Scholastici Patres antedi Iuvianos perilegem naturae, post diluvianos per legem Mossinos autem tempore N. T. per legem Christi justificari docent. Sic Sociniani divorsas ustificandi rationes sub V. T. comminisciantur. Hinc Sinaicius contra FrantZ solstyo lege nulliu erat remis lanis peccatorum, zae ilicetv repeccata sunt, locis, scd visoque gem Mosis transgrediebatur ei absque misericordia ad tesimonium duorum velis tum testummopiendum erat. Sed falsitas hujus dogmatis ex nostro textu apparet, ubi V. T. assignatur πια ροσα Hisdem cum φεστι naturae significationis. Probant nostram sententiam tam sacrificia in remissionem peccatorum non tantum levium, quod Smalcii figmentum est; sed etiam grandium morte plectendorum , tum promissiones hominibus V,T. factae, nec non clarissima assertiones , sal. XII, I Ezech. TVIJ,ai. Vide Franatum Schol. sacris Dis .XXI. pag.6ST. De eadem vero Justificandi modo sub utroque Testamento legas Brochmannum omII. L. p. g. Io Sche Zerum Cod Antisoc. pag. b. inmis'. de Fide implici a Cap.II. g. S.'r0m3yerum Theoc Pin pag. pi Stegmannum Photinian. Disp. X. fu H .a.Soci
66쪽
SECTl III. PORISMATICA. g. 1. Socinianis frigidam sussul lit Johannes Cocceius mirus novitatum Arti sex', qui re it justificationem ante Legem sub N.T. maxime differrh. Di V. Tisamento inquit, babuerunt fideles Iustificationem gloris fionem inst.i praetermissionis, ideoque ipsorum jus catio non tam fuit gloriosa re cum tanta liberalitate gratiae, qυia causa ipsorum justificationis non fuit tam intcgrare insua plenitudine ac perfectione manifestata Comment. ad Hebr.
X, δ. Et quidem ex dicto nostro Paulino nata est ipsi distinctio inter ρε i ωαψε ν, illam Veteri hanc Novo T. attribuit illa statuit Deum praetermisisse aut non compellasse ob debita quibus ipsi obstringebantur, fideles suos hac debitum ipsum remisist e&Chirographum delevisse. Res Vsa, inquit, ostendit,eosqPifuerunt ante risi manifestationem inon pidem minus dilectosfui seproster
Sponsorem1 famem i,quam diliguntur ii,qui habent Sponsorem consummatum,cui nihil agendum a patiendumsuperes,neque minus fuisse in gloriam introductos attamen eam omnem justis cationem glorificationem habui se instar priae termissionisi dissimulationisi silentii c. Etiamsi igitur Deus ab ipsis non magis exigere fatisfactionem, quam a nobis tamen dicitur tantummodo praetermisisse peccata h.e nonpunipisse, non etiam remisisse vid. Comment.ejus in h. i. g. a. pag. 184 Hinc in tractatu de utilitate hujus distinctionis ita disserit Alius es actu Dei destitutus adhuc ad tempus reali ostensione usitiae ipsus re alius qυem exercet extante osten-ssone reali jusitiae suae. Primo actu praetermittit peccata , secundo remittit ita,ut praetermissio,qPast absqrcos Umne justitia,υera remissio non sit. s. p. Ut vero hanc suam novitatem incrustare possit,u ria conquirit. Objicitii. Christus in QT nondum fatisfecerat,
via nondum passus erat. Ergo complete remitti peccata non poterantie santum transmitti Resp. coe)Imo remitti poteran
Conside Fili αφέα uJαι τοιὰ remissa tibi funipeccata,dicit ad Paralyticum vivens adhuc in terris Servator ipse Matth. IX, 2. A*εmς ergo erat, tametsi actu ipso nondum mortuus esset Christus. mnes enim prophetae remissionempeccatorum αῖ α αμα δε- prosdelibus utriusque Testam. praedicaruniper sdem iis C. sum Act.
67쪽
SECT1 III. PORISMATICA. 19 sice, quia nondum incarnatus erat, tamen moraliter invia agn-
mactatus ab origine mundi Apoc.XIV, J. γ Distinguendum inter actum , fructum satisfactionis Christi actus quidem satisfactionis non erat, qui est transiens , tamen fructus eius ieritum, quod perpetuum. 3 in Physicis quidem effectus causa sua prior esse quit, saepius tamen in moralibus. Sic captivus dimittitur, pri-
quod tamen sine absurditate fleri non pote L Resp. α Falso habentur pro oppostis, quae Synonyma sunt ex mente Spiritus S. Interea quae Retriissioni peccatorum aequi pollent, est etiam praeteritio
vide Hos Merum Di I de Pisis Da. quae nihil aliud est quam πώηεm sive praetermissi s. formale significationis in quo qui-
pollent, es non imputatio spindicatiopeccati. Sic enim Balduinus Comm. in Epist ad Rom. III, 2T Poena remittitur, quando culpa non imputatur,qPae tollis remitti h e. infectas riproprie loqUendo non potess. Et hoc notatur voce in M, qvae proprii relaxationem significat metaphora sumta a vinculorum remissione. Peccata igitur relaxari dicuntur, quando ea hominem non amplius gravant, licet adhuc adsint quoad materiale. III. Urget λυ- λογιοι sic in textu Paulino fore quia denuo inculcat .asi justi carionem ejus qui es ex fide Christ. Si ergo antea per meεm intellexisset ipsam ἄφεαν,seu remissionem, adeoque plenam justificationem,qrae factafuerit Patribis, eam nunc denuo inculca tuis r petens, ad demonstrationem justitiae .aΙ ad demonstrationem justitiae sua ., assi Resp. 6 imphatica repetitio non est autologica nugatio β Ostensio justitiae .as memorata uti actum sormalem justificationis constituit, ita p.21 finem ejus sub insert. γὰaron tam transmissio, qVam remissio peccatorum pollulabat demonstrationem justitiae Dei per sanguinis fusionem, quia remisso sine hoc, ceu essectus sine causa esse neqvit. IV. Adducit simile in Comm. ad h.l ga a possum debitorem sepεν praetcr- mittere, se quietum ere, quem non compelio, cui tamen debitum non remitto,ut etiamChirogrophum resiluam σscribam mea πέχω, spe icepto ei feram aes solutum, declaremi um a me nunquam
68쪽
,CCTIO AL PQR SVATICA compellatum iri. Sed Resp. αysolutio Christi solutioni debiti pecuniarii opponitur .Petra, II. redemta es non auro vel argento,
sed pretioso sanguine. Ergo pretium pecuniarium cum poenali confundere non licet S)Detrahit hoc sponsioni Christi f. XL, ρ. io. Hebr.Mi. 7. Ecce venio, in capit Liseri scriptum es de me, ut faciam, Deus voluntatem tuam xxjustitiae divinae, si talem tibi formes in animo sponsionem, ubi necesse est Creditorem jus suum retinere in reum, si forte fideiussio eventu frustretur. γ Retineamus vocem ριενα Ter quatra fideles V. T. non distinguentur a nobis ; cum per χαρε n peccatum in illis non sit punitumis per αφεσιν nobis non imputetur , neutri scilicet tanqVam peccatores judicati ergo in non- punitione etiam requiritur fundamentum,si modo iustitia divina demonstrari debet, quod nullum aliud est quam peccatorum remissio sublata enim culpa, tollitur poenali poena tunc remittitur proprie,quando cuja non imputatur.
uti paulo ante loqui audiVimus Balduinum in Comm a d. h. l. sol b Plura de hac re vide apud ullium Dec. Theoci poth. parta pag. 7.seqq. coni. Excell. D n. D. Alberii Diss. Inaugurale, de Carte nono coccejanismo CUI .Fl pags. p. I. s. I VJ9. .peculiarem dis do hae distinctione Anno 6Jo habitam. ubi ex profesto hae novitas Socinigans est refutata. Atque haec de praesenti materia sussiciant.
69쪽
DISPUTATIONIS AUTOREM DOCTISSIMUM
D JOH. OLEARIUS. Si a tot i pro labe hominum Servator, sun
Caprinos nullo vindicat aere reog. Ara laborantis Crux es cadit hosia mundo, Et erum meriti victima nomcn habet.
Hoc merito obnixa fides super omne triumphae Legis opim , .loque inserit una pios. I et is hos , mala Secta, logos, veneranda Iete etsi Gratia sub signis sat labefacta tuis. Tu Fidei , AOLUI E , suum decis asseris i tu Docto jussca protegis ore man7ίs. Vera loqui forsan facile es, sed ab hoste tueri, Intrepidi laudem Theiologi esse paro.
Moeta indes, sed dill mantes oppido, Minusq; gratae Numin , sunt asseclis Romae modernae, vel Latini Ve-Jovis; Bona opera nempe, nullibi exacte bona,
Et absque naevos a renis nobis ei des, Qui cum Luthero sacra sequimur dogmata,
Una 1jo, Missis se probans DEO, Qua usui Dalto timus in poli soro. Nam solo Mum Merito JESU nititur, Piacularis factus est qui victima
Mundi protervi pro piaclis omnibus.
jam peribnes Docte atq; recte ad Codla, norma sacri, Tibi accinitiarnassus ad in ara situs, QvinDania omnis , consonis applausibo. Et mori sic applaudum ipsemet sono Hoc orthodoxo 4bia namque inica, merita proeter FILII nihil scnat, Fides in aure Numitis Liae optime, Sed in Mimiai des, que S adurerunt Lupae Latinae labe pleni amasii.
IOACHEMUS FELLERUS, P. P. Acad. Bibliothecam
Adus propugnat miles in arce fidem. Hosernunt hoses junctim e cum Daemone fuso Hinc Papa, hinc cinus, ariettius inde cadit. Oppositaeque ruuvi moles praefanti no abo meritum, sedibus subjicienda Dei Unis
70쪽
Ignis item purgans, indulgens gratia Papae: nae, dum sola alet, GRATIA DIAfugat. Sic objecta DEO vastatur machina quaeque, Arcu permat consolidata poli. Stant, quae nostra ruunt , nec via ea destruet ulla svaem adpersa ruunt vis ea nulla fruet. - H. HIRNKLO , Danus. Dogmata de Merito Chrsi concinnus adumbras KOLDINGI, po flat fu ciente , Salus Psitiam monstras veram, fictamque refessis ut fit nulla hominigloria uota DEO.Hinc pius ipse labor Curioque Soloque probatur Tami Sacros fructus Patria ta videt. REGUEL ERA VI manus. SI felix posthac stimulos dabit aemula virtus Sincere tractas Religionis opuN. Gid tumor incassum meritorum praemias eras Gloria vana soli , Gloria vera poli.
Perge , ut coepist Iesu sis faetrine usui I uso, JESU, Ius es ubique Tibi. IOH FOSSIUS. Danus. Dum per Legis opus Paulo sit Judice nemo
Justus, Papicolis nemo beatus erit. Hine ideant qui facta crepant meritumqre capessunt, Ne meritὰ aemu suppliciumqtae luant. Rectius haec contra meritum OLDINGIll unum
Christi gratificam Justitiamque docet.
Asserto hoc Merito audesque decusqPe meretnrus ibo magis augescens tempus in omne precor.
litae mentis documenta praebet Nosti hic OLDI ego pauca dicam Cuncta pertexit cerebro Minervae Digna labore.