장음표시 사용
51쪽
so. Cum hoc tamen fi verum AEquinoctium accidat die Er. Martii , & currat Liliana Epacta XXIT; tunc benE agetur eum Lilio e sed communis Epaeta nos fallet , si i dies v
rae , aut mediae Drygiae antecedat diem xx. Martii . Camenim tunc Epacta communis sit XXIII, quae suam et . diameit ad diem et r. Martii ob ipsius Cycli , Caelio dissensum e celebraremus tum Pascha ultimo Mense perperam: & reeth IAlius Celebritatem in sequentem mensem transferet. si . Ex eadem Epaetae Lilianae distributione non semel cum Hebraeis , di Quarra-decimauia Pascha in ipsa r . Luna cilebraremus ; quod quidem objicit Lilio Clavius cap. ig. nu. 6 Explicationis, in specimen adsumens annum xss8.cius Epa.eia Liliana XXIv. dat Novilunium Cyclicum die s. Asnilis di r . Lunam pariter Cyclicam die x8. Aprilis sabbato , di
Pascha die et s. Quum porab Novi-lunium medium eo anno fuerit die s. Aprilis h. t s. is xx. p. m. , novem fermh horis miste meridiem diei 6. , Oppositio autem media d. Eo. April. h. s.
III 1 .'; sequitur 3 . Lunam Novi-lunii medii , si horarum ratio habeatur, in ipsum diem Paschatis Liliani incidisse; re
Festum cum Quarta demmanis celebrassemus . Idem tam in annis propositis evraire, eadem ratione observabimus.s x. His tamen ita se habentibus, iniuste videtur Clavius tam to rh Cycium Lilianum criminari: qubd sanctum Pascha interdum in ipsi i . Luna Novilunii medit , aut etiam ante ipsam celebret . Cur adeo scrupulost id caveat Clavius, non videor cum, di veros , mediosque Luminarium minus omnino reiecerit . & r . Lunam Paschalem non esse a Novilu nil medii , sed a Cnlici die numerandam magno conamine asseruerit cap. q. num. I, uia diem verni AEquinoetii, di r .Linas Paschales negat ab Ephemeridibus , aut Astro micis m.
ri , aut medii motus Tabulis desumi: sed post pauca ibidem
non negat , Tabulas Astronomicas medii motus , non verit quod hic inaequalis, ille uniformis sit maximo esse usui , ad eligendum Cyclum , qui in olendario dispositus , quam rectistiis Lunas i . Paschales exhibeat . videsis testimonia
Cur , inquam , peccat enormiter adeb Lilius . cum Pascha
52쪽
scha aliquando in ipsa i . Luna Novilunii metui celebrandum dictat ; si Clavius procul Novilunium illud ab hujusmodi Fincto indicendo amandavit 3 Duo certe decernit Ecclesia : Et quod Rischa cum Hebraeis, di Quarta-deciminis non inebr mus in ipsa r . Luna , & quod celebremus post g . Lunam 'imi mensis . Frequentius admittit Gavius posteriorem deisiectum, rarius Lilius priorem. Uerumque L. Moris utrimque decretum irritatur. Ab altera culpa anxih sibi cavet Cl
vius , vix de altera. sollicitus . Ecclesiam , scribit , non e rare veros , mediosque motus et cur ii m , quos ipse non recipit. Lilium alligat p Si itaque medus moribus Lilianam Epa tam eribrat Clavius ; idem de sua fieri patiatur. Eam autem mediis, verisque motibus frequeinter repugnare prop. r. ostensum est . Num non debebit iurulesia in i mense Pucha celebrare , Trando per errorem Hebraei idem in m mensem transferunt : ne illorum talemnitatem praeveniat es 3. Ex altam cap te variationis .aequinoctii pariter Lilius vitium ficiet. Modus quo, defectum inquirere debeamus exari. si deduciture ut novas inire simputationes, superfluum se . Id interim ' aperth ex ostensis colligitur talianum Cyrium , qu m communes Epaetas verismotibus minusalis
d seri motus sint C elorum norema.
Nassus ocius polluetis LMariambus dein Oetandis excogitari potest , em a
' . omnes tempora admittunt civilis, seu politica iandos nem', di menses diebus in ris constantes, neglectis horariis fragmentis , quas progressu sisi liter a F a sem
53쪽
gentur . Solaris porro , Lunarisque anni , mensium quoquci Synodicorum digerentit cum ita in concordiam adduci nequeant , ut paria faciant f & motus veros , ab Astronomiae observatos ad idem principium reducant : tot inde in Cyclis
mutationes , varietatesque occurrunt ad nostram usque a veis
iustissimo principio aetatem ; ut hujus propositionis veritas nullo argumento labefactari queat . Brevibus rem attinis
ss. Primus inter Graecos Solin Solis . Lunaeque cursus Festivitatum , negotiueumque temporibns indicendis , atque numerandis. introduxit. Sed institutis Tetraeteridibus, quia hus olympica certamina sibi invicem succederent , in eo sp tio fiat dissidere 1 Solari Lunarem motum observarunt . Viatium ataque ea temporis forma faciente , diligentilis mensis Lunaris, magnitudine considerata , introduxit Cleostratus Oetaeteriden anno primo Olympiadis 6 r. sed & hanc a veris motibus aruerrantem Meton quinque armis prcter saeculum post Cleostratum florens emendavit anno , nempe Io. ante Christum , di pro Oetaeteride Ennea decaeteriden dedit et s. annis
constantem . Vixdum 1 oo. anni a Metone effluxerant , remutilam quoque praesiditiuit Metonica Ennea.demeteris . Diis minuit itaque Lunarem mensem Calippus re spatium illud
I p. annorum quadruplum fecit, periodum confingens y6. annorum , adhuc alii a corriniolui indigam . ob non exploratam Lunaris mensis magnitudInem.
so. Quae. 'itiosae temporis positici progressiones , repedatio
nesqne Graecos exercuerunt , Latinos adhuc vexant , sed minori lubricitat' - n rem claraeter , seu Decennouennm Iem Metorris Cychimis quem Eusebium Celaneae Antistitem in Ecclesie usum , & i . Lunae determinationem primum accommodasse , Beda est autor in Ralendario Dionysius Exiguus digessit Cyclus iste ,. seu Metonica mirma rapi c Aiareus vocata est Numerus, sive ob insiaenem ejus in Lunae moti.
bus usum , Festisque Mobilibus determ nandis , quae Calvisii , ' Patavii opinio est : sive ut nonnulli autumant quia Aureis Literis in aero a Grecis , re Romanis prefigebatur ad
54쪽
Dἰonstantia, es Emendatione. Prop.III. 3
Completis interim annis is, totaque Lunaris Cycli periodo insequenti ejusdem revolutione Lunationes iisdem quidem diebus , quibus in praecedenti eveniebant, cum anticipatione tammen hor. r. 2 p. 32. r. , ut supputat Clavius cap. 8. num. 6., sive ut alii hor. r. aret g t.' s s.' , quo spatio 1'. anni solares superant et g s. Lunationes medias, aut hor. .ET. Ix go. IS. ,
retento mense synodico medio Κepleri : qubd si in Decenno. vennali temporis spatio quinque adsint , bissextiles ; disteremtia tum evadet horarum 16, 3 , et V, 2s ', sv versus memss finem; ut omittam alternationes centenariorum non bissem tilium formae Gregorianae .l iIn Annis itaque set. hor. I . anthvertunt Novi-Iunia sequemtium revolutionum horas ES. Sp. 32. s. ' Atque hinc factum
est , qudd 1 Concilio Nicaeno ad annum usque correctionis 1 381. Aurei numeri Novilunia in Κalendario designabant . die ante veram eoruni Tedem . Celebratum autem fuit Nicaenum anno Christi gas, queri perperlim non-nulli faciunt 326, aut 3 18. Eusebius siquidem, di Socrates eum fuisses 36. Alexandraeum , Olympiadicum vero Troo. scriptis tradidere. Legesis Petavium , Emmium , Calvisium, caeterosque annibas . fautores. - ,
is T. Memorato errori eliminando, Aureis Numeris Epactae successerunt singulis anni diebus iii Nalendario di Lilio affixae Harum Cyelus etsi iisdem defectibus obnoxius sit, per art. 8.; facilius tamen correctionem admittit . Constituitur autem ex disterentia quai Annus communis Solaris dierum 36s. Lunm rem communem dierum 3 s . superat, ex. 1 Ii nemph diebus rhoc enim: numero Novilunia imminentis anni Lunationes prae cedentis anticipant . . Numerantur autem Maeliae propositi amni ab ultima cadentis anni Lunatione completa adpo tremum usque diem Decembris . Ad.sumuntur porro dies ti . integri , praeter.missis fragmentis: iidem ergo errorum fomites in Epactis vigent, qui in Aureo numero .s8. His accedit dies AEquinoctii perpetuli diei et r. Martii ad-ligatus, refragantibus seph vero Solis motu, ct anni magnitudine. Non semel demum omitti eo capite Lunam aliquam 1 .
55쪽
legitimam , quod diem illum a r. pr dat , sirperius ostem
- s'. Epaeiq porro , dies nemph --α. idest additae, seu imtercalares , usum habuerunt antiquissimum : eum ex iis in anno Pompilii componerentur dies Merhedonii ex Plutarcho in Numa , di in Caesare , & Macrobio l. r. c. r . Satur . Bis enim sub Numa singulis quadrienniis Merkedo us memsis intercalabatur ; primi nemph biennio dies at , posteriorix3 ( seu bis xx ) addebantur : cum annus Lunarisii Solari deficeret diebus s. in quadriennio , ct sta in Oetannis.
Non semel Epaete dies tam iram vocari consuerunt, laxi ri vocabulo: eo enim nomine uequentissimh dies intelliguntur anno Solari addui apud AEgyptios ; qui cum mensta omnes dierum so. constituissent , omissas quinque Epagomenas completo anm curriculo restituebant. Evidens autem est , Romanorum Merhedonios ex desectu Lunaris Anni 1 Solari ex Epaetis ne d ii A. sub oriri: nam bis rit. dant a x quibus duplicatis , Merkedonius dierum s. exsingit ; sed ut vitarentur fractiones duos tribuebant quadriennio Merkedonios alterum AA , alterum aI dierum completis bienniis addendos. Pro diebus autem at Numa Epactis dies tribuebat et cum in gratiam numeri imparis
annum Lunarem dierum s sy confinx et .ro rem excessus Solaris supra Lunarem annum , praeter dies intum , horas quoque , di horae minutias complectitur ; nequeunt Epactae ( aut ala quicumque Creti Civiales di veris anni utriusque differentiis correspondere . Scrupuisla enim illa annum Solia cum Lunari paria secere, nunquam permittent . Hanc Cyclorum insufficientiam ab ipso Clavio concedi art. 6 i. & 68. vidimus. Deviatio is a nullum Cyelum intactum relinquit . Ud , si Caesestes lationes asymmetria quadam numerorum , quod diu est quod siqvcor , tenean.tur Sat, nec sine humanarum scientiarum detrimento, reconfusione , absoluti ( seu veri & relativi mollis affectiones
permiscentur . Motuum autem velocitates , ae durationes temporis , . seu numeri , idea in mente vigente , metimur .
Idea autem illa , ut & spatii , di figurae Ammae congenita
56쪽
Inconstantia, es Emndatione. Prop. L
est , quod Augustinus de Ordine l. a. c. I s. asseruit . Nec sine huctu in Analysis Geometricae parte illa , quae magis vulgo Mathematicorum obvia est (quae nemph circa AEquationes occupatur , praetermissa infinitorum contemplatione ) unit iis nomen , dc usum Caelestus intrinduxit. Est siquidem ninmerus idearum omnium fons , de origo ; ut lividE Aristote.les Pythagoram , di Platonem carpserit , hominem dicentes esse Animal numelare sciens ; quasi , qui sublimem animae humanae indolem , & energiam mercatoriis numeria mpedirent; qui vere de notionibus, rerumque ideis, quas
atonici formales numems appcitarant . loquuti sunt. ror. Cum hac tamen ingenti numerorum , rationumquem illos explicatarum in omnes scientias potestate , & usu , ex numeris iisdem a symmetria quoque , caligo illa humanae Intelligentiae, scaturiit. Si Circuli diameter , ut numero coniscepta dividatur in io. partes inter se aequales ; ta ex primae partis termino normalis ad peripheriam usque ducatur ( modia nempe , ex Circuli natura , proportionalis interimmenista diametri hcc numero praefinita erit 3. ; alia ex fine secundae erit . ex fine tertiae vern R et r. Pariter semi ordinata ad diametri parabolicae abscissam . erit et , supposita param tro t ; ad abscissam autem g. erit T I. Est ergo utraque semi-ordinata, si Geometris spectetur, evidenter determinata ; Arithmetich autem nullo numero exprimi potest et cum ad parametrum , di abscissam, aut ad segmenta diametri sint longitudine incommensurabiles : si normales praedictae . si cum suis multiplicibus &c. comparentur, rationales sint; seu, ut dicere voluit Euclides, numero certo exprimibiles. io a. Sed quorsum ista notissima p Ut suspicionem meam , non penitus inanem , sed sincero ratiocinio sustultam ostemdam . Tempus , quatenus motus mensura est ( de ablatuto , seu de duratione ipsa rerum non agimus i numerus est . Amnos, dies, horas mens nostra effingit, di numerat : Sol enim
imperturbata , di iugi latione in ea motus lege , di natura Perseverat, quam Summus rerum opifex Edem in prima distributione partium Universi indidit. Num autem Solaris mintio Lunari comparata commensurabilis sit , an asymmetra ;
57쪽
quis Apollo , quis Apollonius nos docebit 3 Astronom qui
dem vario organorum apparatu proportionem illam venaxi con nituntur: sed minima fragmenta vulgo neglecta rem omis. nem turbant; & conatus irritant ; ut motuum Tabulas vix Coelo dissentientes sperare nobis liceat . sed integro saltem seculo duraturas non item liceat Io 3. Cum tamen Astronomicarum Tabularum 1 Coelo dio sensus fermh in sensibilis Cyclorum vero a Tabulis ipsis discrepantia intolerabilis plerunque sit : liquet Propositionis intentum , motus veros debere Cyclos omnes dirigere, & ad horum correctionem concipicndam adhiberi : Rem aded evidentem nemo inficias ibit.
PROPOSITIO ITI actae Lilianae, es communes eum octo Decem
nodennali stras numeros alternantes crisii illius, nis viris motibus corrigantur , vitia retinent.
io : vTIdimus propositione praecedenti , nullum Cyclum v Politicum li veris , mediisque motibus disicia, tum , quales sunt Aurei numeri , α Epactae Lilianae , de communes posse Coelo correspondere , ipso Clavio in Lemmate a. id asserente . Inquirendum iam est et num alterius Cycli forma , ad usus prcsertim Ecclesie , excogitari queat , quae & parum a Coelo deviet & tuto 1 Fidelibus , cum ad .Lunationes determinandas, tum ad Festa mobilia aptis temporibus celebranda adhiberi possit p. Epaetas , si ve dies, quibus in sequentibus Lunationes supputabimus , ex Tabulis mediarum Lunationum Riccioli deo sumemus , cui Philippus de la Hire assentitur . Accepit autem eas Ricciolus ex Replero ; nec alia est inter utrumque diversitas: nisi quod Ricciolus quinque minutis horariis E. Κ, plerianam Epocham mulctat. Nam quod unum quoque diem a Rudolphinarum Epaetis abjiciat Ricciolus , nullam in Lu
58쪽
nationibus mutationem inducit et erem hae apud Referum in diebus completis , apud Meriolum veru in currentibus supputentur .. In annis caeterum collectis, , di expansis , di in cimationum i Canonibus concordant et mensis emini Lunaris medius synodicus , qui inplero est dierum et'. hor. ia . . . 3 Rieciolo dies habet et'. h. 12. IIV io' so. Io Astron. Res i. t. c. io. , quem sequenti cap. it. maiori Eclipsi uni numero correspondere assirmat . Philippus demum de Ix Hiare rotundam retinens magnituilinem eundem facit dierum et s.
ros. Aureus numerus neque veris , neque mediis motibua
cohaeret ; & si facilior , & vulgi captui . magis sit accommodatus . Cum igitur, Aureorum Numerorum vestigia premane Epaetae Lilianae , ct communes : incerta itaque dege , non minus ac Decennouennalis Cyclus , retro ., dc porro progre,dientur Epactae ipsae ; cum veri , mediique motus negliganis tur , qui Cyclorum errores aut sustollare , aut arguere ponsent , ut in praecedenti factum est . Sed neque hie quicquam adversus: Aureos Numeros , aut Epaetas Gregorianas , Li.lianasve adstruimus. Clavii ipsius sensus hic est ; qui Epactas neque veris, neque mediis motibus dirigi debere in Lemmate
Epaetas easdem repeti in singulis decennouenniis , in uno saltem , eodemque saeculo , ut di ipsi Aurei numeri eg Κaiendarii Gregoriani dispositione liquet ; in qua post annos i s. Aurei Numeri , Epaetae Gregorianae ct Lilianae , si adseri.
herentur , in orbem redeunt , nisi cum in centenariis non bissextilibus linea Tabulae Epaetarum , quam expantam v cat Lilius , mutatur . Annis itaque , quorum disterentia estis, ut 16oo, 161s, 1638, 16SI, 16 6, ISys, Aureus numerus est s , Epacta Gregoriana Is , Liliana i6. Anni item et Zoo, iris, II 38 dic. Aureum numerum habent io. Epactam
Gregprianam is . Lilianam M. dcc. Nihil itaque Epactae super Aureos numeros addunt et nisi quod ob mutationem Lineae Tabuic expansae facilius corrigetur Cyclus ; quam si Aurei numeri retinerentur . Et si sorth hoc eodem beneficio , si modi tentarentur, ipse aureas Numerus donari potuisset, G io S. vi.
59쪽
ios. videamus iam , Aureum Numerum cum utraqum Epae a deviare ditionibus Cyclo per secto propriis ; quae aiunt , talem computum instituere; ut Sol, di Luna, completa C est periodo , paria iserunt; aut in sibiliter distent; quod in nona Tabella non succedere observabimus. Quia autem horum N ivit uniorum disterientia singulis de
cennouenniis est hor. r. a TZ31 e patet Cyclum Decennovemnalem nunquam paria facere in motibus Luminarium . Ex quocumque enim Novillinio medio si demas horas T. et II 32' aut si eidem addas horas et A. et 8 v cillarum nempe comi mentum ad hor. a 3 sequens exsurget. Huius res demonstratio i peti debet ex numeris mensim medii Synodici . Cum enim EIS. horum mensium continean
tur in annis as. Iulianis , dies nemph 6333, hor. 16.32 28. t quibus horis ad integrum diem desunt hor. γ. xi I x. se quitur , disserentiam istam quantumdibet repetatur CP clus iste antarum, is , semper promoveri : cum preter dies integros 633s , horae i6. 35I 18' iugiter addantur et numquam ergo in eo spatio temporis Sol , di Luna 3ria fa
ior. Nec omissae in tribus annorum centuriis inimulatim nes vitio huic medelam ullam asserunt : rem enita non ita
stituatur , nisi in diebus integris intercalatio ; manebit semper Cycli hujus medii disterentia horarum et x Iga' ro8. Non abdimili methodo ut Metonicam , ita & Calippicam periodum , mediis probatam motibus , deficere ex Tabella io. videtamus horis s. so. io , quibus Novilunia sinquentis periodi alia sibi correspondentia prioris periodi ante. cedunt in eodem saeculo ( quo mutato in non bissextile , m jor orietur Calippicae periodi disterentia aut earundem complemento ad horas et , horis nemph a 8 , s I so.' postiponun-atur . Ita Novilunium medium Martii is et s. computatione ex Tabulis Astronomicis , aut ex t . nostra Tabella praecu-eio intervallo ei Novillanio 18 . distare disces. ros. Ut autem praecedentia Novilunia ad horas , di nu- nuta prima , ct secunda supputavimus , omissis 3. ' & . ' , quae in mense medio synodico includuntur ( quae causa est ,
60쪽
cur praedictae Lunationes non omninb semper correspondeano sibi mutuo in. belli mistegratia' Luilinionum in annis I s. horarum p. tys 3 t.' iasis est quae tertia , di quarta frumenta negligae In periodo enim is,aonmus si qua' tuor tantum bissextiles includantur disserentia anni cusus, libet I simili Cyeli sequentis est dierum et8. hor. Eo. III 3S
r' 6.- , subtrahens a praecedenti seu , quod idem est ,
differentia eadem est hor. 15. 31 - 'n' supplemen. tum nen ' praedictae ad mensem synodicum Lunarem adsenta . di autem in annis is i quinque Miveniantur bissexti les ; disterentia subtrahenda tum erit is, T. Er gr. go '
tinemus ubique synodicum mensem inpleri , di Mocbam Rieetoli ad Bononiensiun Horirentem. Hin Evidenter ex allatis collismus Epaetarum desectus ad Aurei Numeri normam coordinatarum i Nam praeter qu- , quod frustraremur praecipuo Caeclorum fine , restitutione nemph motuum Luminarium ad idem temporis prii cipium a eo preterea in immodo laborant, quint alterius dicennoueuniorum alterum quatuor , alterum quinque his sextiles annos ineluderent . Ab eo subsultu immunes minerunt Cycli omnea , qui Tetraemissis vinultipliore ma