장음표시 사용
231쪽
i udaicum sen planetarium in diuersis describere planis. PEr arcuum diurnorum, tam tropici G, & I . in semicirculo Q A S. notatorum, Ia.. aequale. horas, iuxta radios G, ω filum pertrahes ad occurrentium murorum plana , & per inuenta pulmeta in qualibet zodiaci radiosi promotione lineae rectet ductae, dabunt horas inaequales, seu antiquas, quod erat faciendum.
P R O B L E sM A XXVI. SIGNA ZODIACI ASCENDENTIA in dictis planis horologi, δε ribere.
Possito instrumento in suo consueto situ, quaere ex tabulis prob. 13. horas, quibus signa ante, v ri post meridiem, sole in aliquo ex 4. cardinalbbus constituto, oriantur: has horas quaeres in limbo semicirculi Q AS orientali, vel occidentali, prout tibi tabula monstrabit in literis A. M. hoc
232쪽
est ante meridiem, vel P. M hoc est post meridiem tractoque per radiOS V & d , aut & ad murum usque filo, statim puncta indicabuntur, in quae solis in V & aut in & G. constituti radius diista hora incidet ; sed praxis omnia melius docebit.
DE CONSTIT UTIONE 'SPECVLI s VPRILPLANUM MERIDIANVM
meridiano para elum , in oppo ito Duno
arcubus senorum destruere INstrumentum anacampticum ea ratione collocetur , ut semicirculus Q A S. in plana iaceat aequatoris superficie , quod facile fiet, si prius in plano dicto lineam A B. traxeris ab horiZOnte, iuxta aequatoris altitudinem , & super eam instru- me latum ita collocaueris ut semicirculus, UA.S. dictet lineae correspondeat, hac enim ratione imstrumentum situm habebit circulorum coelestium, dictum planum inter secantium: promoto itaque zodiaco
233쪽
zodiaco radioso su per horas in semicircisso Q A S.
notatas V.g. super hora s. quae in hoc situ semicirculi Q AS. eade erit quae hora 6. d uctoque per omneῖ signorum radios filo, imprimes puncta in muro :per haec enim si unam rectam duxeris, habebis horam desideratam i siue ea fuerit orientalis, siue occidentalis. Iterum promoto Zodiaco radioso ad horam 7. vel 1. ductoque filo per omnes signorum radios, pancta in muro occurrentia diligenter nota per haec enim si rectam duxeris, habebis horam T. Vel s. non secus ages in reliquis horis inscribendis semper obseruando horas orientali, & occidentali plano competentes demum per singulorum radioru 'a cta uniuscuiusque signi propria in muro notata, meae curuae ductae,dabunt arcus signorum. Non secus arcus longitudinum dieru& noctium, item latitudinum ciuitatum , & Regionum circulos delin abis, si tamen prius diligenter obseruaueris, ea quae
234쪽
PRO ILE MA X XVIII. ' id PROBLEMA XXVIII. VERTI CALES ET HORIZONTALES
circulos unκ cum lineis domorum cest Lumborolo 1 m ridiano in cribere.
IN strumentum reflexorium ita plano dicto ap-n licetur, ut circulus Q AS. verticalem mobilem
de semicirculus OSR. horizontem immobilem referat , hoc situ instrumenti, memoratos circulos, eo quo sequitur modo , inscribes. Semicirculus Q AS. mobilis verticalis, ad quos iis quindenos gradus in semicirculo OSR, promoueatur , & per quosvis simul quindenos gradus in semicirculo Q A S, ducatur ad murum e centro instrumetiti salum per puncta enim occurrentia in muro in quali bet promotione circuli QAS. inuenta,
235쪽
rectae, dabunt lineas arimuthales e puncta Vero rimilium circulorum Almi cantarath in diuersis arim athinuenta, & lineis parum curuis coni uncta, dabunt almicant arath, seu circulos altitudinum, qui Quidem circuli in plano meridiano ab iis, quos in verticali meridiano de cripsimus, non discrepabunt lineas porro domorum coelestium non secus describes in plano meridiano,ac eas descripsisti in reliquis planis, sol a di crepa otia erit in situ instrumenti ad praedictum planum applicati, quem babebis , si instrumentusta posueris parallelum horizonti, cita tro spe uti exacte rei pondens: Sc ea ratione dirigas, ut semicirculus Q Α S. semicirculuna mobilem domorum coelestium, &semicirculus OS R. semicirculum Verticalis prima pii reprelentet. Hoc enim situ instrumenti, si opereris iuxta stupra dictas methodos , sine negotio descripseris lineas quoque domorum coelestium in plano meridiano, quod si plana opposita essent diuersa a plano meridiano, institues operationem ope instrumenti optici, ergo lineas domorum coelestium, verticales, & hori. Zontales, inscripsimus quod erat faciendum.
236쪽
ΡROBLEMA XXIX. PROBLEMA XXIX. HORAS AB ORTU ET OCCASU
pl netarias, seu antiquas una cum a sicendentium morum lineis, plano meridiano iusiubere. R Elicto instrumento in situ priori, horas ab ortu, dc occasse inscribes: si promoto Zodiaco radioso ad horas arcuum diurnorum in limbo sena i circuli A S. notatas, per radios tropicorum , dc aequatoris filo ducto puncta in muro opposito irnpresseris: per singula enim tria puncta , in singulis promotionibus inuenta, lineae rectae ductae, dabunt horas ab ortu & occasu, Ex quo etiam patet lineas horarum ab occasu in horologio orientali, eundem
237쪽
, i LIBER II. prorsus situm habere quem lineae horarum ab ortu in occidentali horologio, quod idem verum est de horis ab ortu in orientali, & de horis ab occasu in occidentali. Vnde horologium Italicum orientale
in facie opposita plani horologi j descriptum , ita Vt IIbis Delum lineae lineis pondeant erit Babylonicum Occidentale: Sic italicum occidentale , erit Babylonicum orientale, & contra, dummodo singuli horarum
ad 2 . & in is . & 3. in Q. porro Oras planetarias duces: si promoto Zodiaco radioso ad horas 12. in quas Vtrumque tropicum, seu eorum diurnos arcus diuisisti, dc per radios utriusque tropici, Maequatoris filo ducto , puncta in muro duxeris, per haec enim rectae ductae dabunt horas antiquas Ex V
quo apparet lineas hasce eandem positionem habe- ais rνη. rei & situm in utroque tam orientali, quam Occidentali horologio. Quo circa viro descripto si in opposita facie e diem lineae depingantur prioribus omnino respondentes , & quasi parallelae, haberi
quoque alterum horologium, numeri tamen hor, rum commutandi sunt in earum complementavique ad 12. vi prima in Undecima Sc L. in Io. De- , mum ascendentia signa in plano orientali descri- - η tabes non absimili modo quo ea descripsisti in superioribus ope tabularum in Iue, probi. descrip
238쪽
1 1 1 PROBLEMA XXIX. EPILOGUS OPERIS.
Absolui naus tandem auspicante numine, horologioria res ex Orum, aliarumque cςlestium re rum iis inscribendarum, rationes & methodos: quas iuxta quadruplicem speculi positionem horizontalem, nempe Venticalcm, pc larem, meridianam expe- ου luimus. De positione quidem speculi ad horiZOntem parallelo, actium est fusissime a probi. 4. usque
ad probi. is. de positione vero speculi ad verticalem paralleli, tractatum est a probi. Is . Vsque ad probi. 2 o. de positione porro speculi, potari plano equi distantis, a probi. re. Vsque ad probi. 27 dc de positione demum speculi Meridiano a quid istantis a et 7. prob. Vsque ad finem ea qua fieri potuit breuiatate 5c claritate , tractatum est: Quae quidem speculi positiones, abunde ad dictarum rei tam faciendam descriptionem iussicient ; adeo , ut nullum dari possit planum adeo anomalum, Mirregulare,in quo non, super Vno dictorum planorum collocato si, culo, descriptio dicta horologiorum expediri possit. Verum qua ratione in quovis dato plano, collocato speculo horologia omnis generis describi possint, Cu ea res plus temporis,& Otii requirat: imo limites compendii, squale tantum hic tradere intendimus
euadat, consulto eam in magnam nostram cato ptricam distulimus. Nihilominus, ut beniano lectori
239쪽
in omnibus satisfiat , libellum hunc finire noluimus quin prius etiam methodum traderemus qua dato quo iis plano speculoque super id a sexo in quibus- planis oppositis horologia dicta delineari pollinicit autem ista quς sequitur meo Eodus,
psitione, γ qao iis plano, quoivis horologium in quibuι
uis interioris alicuius domus o positis parietibus, uuatum uis irregularibus 2 quovis imperito , ne ullo labore , aut di i cultate, fine v o iustrumento , nulla lineae meridianae, declinationis murorum altitudinis poli, aliarumque circu-
stantiarum ad horologia in cribenia reclusitamm habita ratione , sola obseruatione duobus diebus sectia, qua ratione delin ari sto sit demonstratur. CVm pramiderem multos sorsin, futuros qui nostras halce in construendis catoptricis horologiis methodos sine sufficiente altronomicae disciplinae cognitione, percepturi non essent: Vtpote eX- penitissimis reflexi rad ij, ac spheterie mysteriis erutas: ne solis doctis scripsisse viderer coepi continuo ad uniuersalem aliquam methodum inueniendam, animum adiicere, qua quivis imperitus id pr stare posset facillime, & sine ullius subsidio instrumenti, quod nos memoratorii instrumentorti ope hactenus
non sine difficultate praestitimus, horologia nimii u
240쪽
eatos trica quouis in loco obscuro & tenebroso de- describere posset, quam tandem non infelici succes su variis experientiis indagacam inuenientes, hic eam publici iuris facere placuit, cum siti facillima δίomnium maxime in fallibilis. Est autem sequens. speculi fragmentum m aliquo obscuro loco siue ille murus regulates habeat siue irregulares, 5 discontinuas, superficies perinde est) collocabis super id planum, sis per quod positum speculum, radium
restexum sol is fac it ius Si commodiu in praedicta plana interioris domus proiicere possit. Est aut e perinde siue illud plana fuerit horiz5tale sive verticaleuue inclinans inclinatumVe qualecuque tandefuerit, habito itaque plano horologio, delineando conta niente . cera Hispanica , vel alia pertinaci aut glutinosa , speculum dicto plano ita a figatur, ut loco climoueri nunquam possit. His rite sic expeditis ad obseruationes faciendas sic progredieris. Certo die ad eam operat ipsa em electo , obseruabis in horologio aliquo scio terico exacti sit me facto, vel in eo quod magneti . ae aciculae beneficio horas passim monstrare solet, quando mane horam septimam stylus monstrauerit, aut quamuis aliam praecedentem p r commoditate plani, nam umbrastyli, ho-ret dictae lineam obtinente, diligenter nota quem
νη- se locum in opposito muro radius reflexus in eodem' ' momento obtineat, eumque rubrica aut alia mat 'ria notabis, adiuncto numero horae, quem stylus in altero horologio monsti at. Iterum cadente Vmbra