장음표시 사용
211쪽
ignis urentibus exasperatum est , simul vero febrem habet, eamque subinde graVem cum delirio aliisque symptomatibus, quae periculum adferunt, & aliquando, licet rarissime , jugulant, et Ostere in gangraenam converso s).
i ) Vid. Plinius histor. natur. L. XXVI. c. XI. Scribon. Larg. de compos. med. 63. p. 4 . edit. Rhod. Plin. M. lerian de re meae cap. 33. & 34. a Severin. de reconi absceE. Irat. Secti Io. c. '. f. II.
s) Haec verior mihi videtur ratio quam Plinii Sec. I. c. &Faleriani l. c. qui enecare Zosterem adfirmant, si cinxerit. Quamquam nec hoc sine exemplo esse, ex Act. H n. cit. apparet; nec semper tamen ita evenire, ex Cl. Eui etsi observatione constat; L. de usu aquae marina , Iiist. 33.
g a J . Huic simile aliud genus 2osteris mihi cognitum est,
quod tam latam aream non occupat, sed minorem , florent simplicis aut duplicati, nec febrem tum Vehementem conjunctam habet. Id malum nunquam exitiosum est, licet ob ardentem dolorem , qui nec somnum capere , nec locum affectum contingere sinit, Valde molestum sit. Spurius et0ser appellari potest, ad modum variolarum spuriarum.
212쪽
Exigit autem qualiscunque Zoster diaphoretica temperata & blanda cathartica. Et sanguinis missio interdum necessaria est. Extus vero , quae leniunt, utiliter imponuntur, velut emplastrum saponatum , quod bis profecisse comperi. Lx adverso irritantia & spirituosa plane nociva sunt.
213쪽
215쪽
ANGUINIS e naribus profluvium non omne mombosum est, siquidem ex ple thora, aut retento fluxu sanguinis naturali, vel neglecta ejus artificiali evacuatione, 1ine ullo alio pathemate, praeter narium siccitatem Rleviorem quendam capitis dolorem , ingruit, aut a violenta quadam causa, velut ictu, punctura, casu , contusione , vociferatione, tussi, sternutatione inducitur .
aut in acutis morbis, sive levet eos, sive judicet, erumpit. Quod si vero haemorrhagiam faciei rubor, & aurium tinnitus, & gravativus in capite , praesertimque in frontalibus si nubus, dolor, assidue comitantur, sique largissima portio sanguinis absque intermissione, aut brevibus saltim intervallis interjectis emanat , & Vires languere incipiunt, si denique dolores ventris, aut refrigeratio extremorum & totius corporis se profluvio addunt; tunc quidem opera nostra necessaria est, ad funestum eventum praepediendum; qui inprimis sub perseverante corporis frigore spastico, & in morbis spasticis, atrabitariis, scorbuticis, ac febribus putridis metuendus est i .
Ejusmodi tristia exempla harmorrhagiae narium letaliS oz currunt in Missiceli. Nat. Cur. dec. 2. ann. 2. O . 144- commerc. Nor. I 38. p. 283. Fra chistae tamini. VOl. a.
216쪽
. Ex dictis in anifestum est , non solum haemorrha-giam narium sive Epistaxin quo uno nomine eam Bppellare in posterum mihi liceat) in diversa genera secedere, sed ex diversiis etiam causis & in vario corporiS
Sed aliae praeterea ejus affectiones noscendae sunt. In pueris & juvenibus ea praecipue contingit, & a le- istam a quoque causa externa suscitatur. At masculinus sexus prae sceminino eam frequentius experitur. Suntque inter eos, quibus a prima infantia ad virilem usque aeta em , ob haereditariam dispositionem , obtinet, citra notabile sanitatis detrimentum : etiam, quos statis periodis a Tigit & ab aliis morbis praemunit. Quo frequentius tamen ea repetit, inprimis in virili aetate, eo periculosior censenda est. Non vero ex venis, sed arteriolis videtur pro manare sanguis : idemque rarius ex utraque nare simul, sed edextra tantum , vel sinistra fluit
In vehementi & periculoso profluvio magna pars ejus simul retro ad fauces descendit, nec potest aeger ipsius deglutitionem semper impedire ; quae non solum in se molesta est, sed nunc quoque noVa mala in ventriculo inducit.
Mod eratum sanguinis e naribus profluVium nun
quam sisti debet, neque quidem frigida, sive pota sive
217쪽
adspersa, nisi symptomaticum ac simul pernitiosum
fuerit, aut a Violenta causa productum. A praepostera enim suppressione gravia mala , VertigineS , a poplexipe , convulsiones, lethargi, aurium & Oculorum morbi,
inprimisque caecitates, itemque phthisis , haemoptysis,
Enormi autem y periculum minanti epistaxi, cuju quidem patho gnomonicum signum nunquam a certa quantitate sanguinis e X creti desumas , sed ex virium , aetatis, ple thorae & liciarum actionum conditione :quandoquidem homines aetate, viribus & sanguinis copia, quam in vasis alunt, insigniter disserunt; succurrendum est primo aquae frigidae copioso potu , nantispasino dicis ac temperantibus, cujusmodi sunt pulveres ex nitro & cremore tartari compotiti, pulvisitem absorbens medelli, elixi r acidum Dippelli cum tertia parte laudant liquidi Syden hami , & alia. Si
haec nihil praestant, ad sanguinis missionem moderatam veniendum est; quam quidem etiam statim ab initio administrare licet, itemque , si necesse est , iterare ;& ad clysteres relaxantes , iteratis pariter vicibus injiciendos. Et hi quidem maxime exiguntur, una cum inaniluviis & pediluviis tepidis ex aqua fontana , sis pastica cutis affectio & frigus extremorum subest. Si vero nec haec suffecerint, in nares dari debet alcoholvini, aut pulvis radicis Symphyti, vel aluminis cum lac ca pictorum , aut aqua plantaginis , in cujus unciis duabus soluta est aluminis & sacchari saturni drachma, aut tur unda album in i ovorum intincta & pulvere vitrioli Gosarientis inspersa , vel solutione vitrioli albi madida, qualem g. 78. memoraVi. JuVat praeterea
fronti epithema ex aquae verbenae unciis duabuS ,
aceti vini destillati uncia , & nitri drachmis duabus fre-
218쪽
quenter alligare. Neque tamen per haec cuncta morS semper evitari potest, quam animi dili quia & convulsiones supervenientes praenuntiant. Ad epi laxin largam , saepiusque recurrentem prodest serum lactis aluminatum , quod ex lactis ebullientis libra, & aluminis crudi drachma confectum per plureS dies calide potatur. Alvus etiam lotionibus mollientibus solvenda est, & cortex Peruvianus aliquamdiu
Ad refocillandas aegri vires , sedato fluxu , nutrientia conferunt delibatissima , lac, juscula carnis , gelatinae cornu cervi, emulsiones. g. 263.
Dictum jam supra fuit g. 262), quantopere praepostera epiltaxeos suppresso noceat: nunc de eadem , aliisque ejus causis & au Xiliis quaedam adhuc praecipiam , scitu summe necessaria. Primo , praeter aquam frigidam vel potam aut adspersiam , aliae reS , Velut adstringentia incaute adhibita, & refrigeratio, & vehementiores animi adfectus eam non solum, dum fluit sanguis, perficiunt, sed hunc quoque in posterum retinent: idemque & affectus spastici, & cacochymia , &lentor humorum praestant. Ex retentione vero haemorrhagiae , cui pueri inprimis atque juvenes eXpositi, innumera mala proficisci consuerunt , in capite quidem cephalalgia, erysipelas , angia , dolores dentium , aurium , Oculo-TUm , lacryrnete sanguineae, quin phrenitis adeo, &nonnunquam salivatio, in thorace palpitatio cordis,
difficilis respiratio, & haemoptysis; in abdomine toriamina , dolores dorii, obstructio alvi, haemorrhoides
219쪽
mucois; in artubus rigores & scor buticae maculae ; in toto corpore motus convulsivi. g. 264. Quod si ergo juvenis aut puer Unum vel alterum horum malorum e X peritur, silve nunquam adhuc ipsius nares sanguinem plorarunt, sive is non sufficienter fluxit aut vi quadam coercitus fuit ; Omnem operam adhibere oportet, ut epistaXis provocetur aut in ordinem redigatur; sin autem hoc fieri non possit, alio modo mala inde orta aVertenda sunt. ἡ
Provocant autem epistax in res permultae, eXercitatio, potus spirituosus, errhina , millefolium aut marum Syriacum recens coni forma in nares intrusum , aqua tepida frequenter attracta, & artificialis epistaxis per dilacerationem quorundam vasculorum in naribus
mediante penna serratim incisa & fortius intrusa i) , aut per scarificationem, quali iugyptii uti solent ca). Quod si vero per haec fluxus excitari non potest ,
optimum est , sanguinem pertusa vena in brachio evacuare & alvum solvere; pro potu vero ptisanam aut decoctum cerasorum nigrorum exhibere. Venae sectio postea, quemadmodum & alvi ductio, his terve per annum iteratur, inprimisque Vere & autumno, quo homini alias e naribus profluere consuevit.
1) Vid. Aretaeus L. VII. cap. 2. p. m. I 24. Graeci etiam sua instrumenta habuerunt, quibus in nares immissis sanguinem detraXerunt; quorum nomina apud eundem autorem invenies i. c.
et) Vid. Pr p. Alpinus de Medicina Indor. L. IIl. cap. a.
220쪽
f. 26s. EX Ore quoque sanguis regi citur: quae profusio antiquis 'ρουσις , εμπτυσις , ἀιρογρ αγία dicta 1 ; hodie vero Sputum cruentum & Haemopisse appellari solet. Ex apertis palati sauciumve venis, quod frequentissimum est , rarius ex aliis partibus oris a) , sanguis modo par Va, modo magna copia, saepius per intervalla, imo etiam periodice ;), profluit sincerus ),& vel screatu vel sine illo exspuitur. Screatum Sc sputum titillatio plerumque in palato aliave parte praecedit. Rarissime bulla sanguinea, vel plures subito in palato ante oriuntur s . Ubi multus sanguis est, caput grave est y dolet, facies rubet, aures sonunt, vertigo uase stat, & e X inanitione demum ij pothymia incidit, quae letifera fieri potest. Pars sanguinis potest tum in tracheam , tum in gulam defluere ; tumque ii hunc per tussim rejicitur, hic cum
nausea evomitur. 1 Vid. Aretiaeus de caiasis ign. actit. morb. L. II. c. a. O Arnold. Bootius L. de assectili. Omii Α, c. 7. ;) Id. ib. & in nostr. diss. de Vis bis hiarior. p. 23. n. Iq. Non videtur Iuuheetus hanc haemorrhagiam ipse vidisse; alias certe non scripsis et, in sputo Cruento rejici salivam cruore tim iam , aut mucum san vineis striis commixtum, idque ad eo in multo laborioso screatu. ConspecI. Medic. theoretico Praeitc. Tab. IIII. p. 43.