장음표시 사용
101쪽
Scipio, non veXationcm vulneris in via iactanti ultra patiens, et collegam iam enim et revocatum ex Sicilia audierat ratus exspectandum, locum, qui prope flumen tutissimus stativis est visus, delectum communiit. Nec Proeul inde Hannibal quum c edisset si , quantum Victoria equeStri eIatus, tantum anxius inopia, quae Per hostium agPOS euntem, nusquam praeparatis commeatibus, mutor in dies excipiebat, ad Clastidium T vicum, quo magnum frumenti numerum CongeSSerant Romani, mittit. Ibi quum vim pararent, spes secta Proditionis: nec sane magno pretio, numis aureis quadringentis, Dasio Brundusino, praesecto praesidii, corrupto, traditur Hannibali Clastidium. Id horDeum suit Poenis sedentibus ad Trebiam 8. In captivos ex tici liis Praesidio, ut fama clementiae in principio rerum colligeretur, nihil saevi-lum CSt.
XI IX. Quum ad Trebiam terrostro constitisset bel-
S. Vexationem Dulneris in Mia ia- . danti ipsum , vel vulnus . Ob asperitatem : nisi legem . metali; ut laetatis ei trieta, vel itineris XXIX . 3α . et ineris XXX. is, et in simila loeo Curt. VI, i Pr. ιaetationem Dulnerumh I Deiti reserantem). Cons. cul cap. 26. n. S. Iactantis multi NM et edd.
6. Nee pro i inde niannibal quum consedisset, intervallo quin pie initI. pass. et Trebia fluvio inter utraque
eastra interiecto. Cous Polyb. III . 68, qui et inopiam eius a Gallis sub levatam dicit. ν. Ad Clastidiam . hod. Chiaolgo . vel Chimremio. Vietis dicitur h. l. et Γαλατικὴ κωμη Plui. in Nareello. p. Mo; sed oppidum Ins. XXXII. 29; ei Pol . I l. 3έ. Ill, 69 , Galliae lithoiiur XXlX. ait XXXII, 3t, et a Plut. Marcell. pag. 3oo, et Liguriae itis XXXu, as; nisi ibi eum Sigotiio et Cellae. Ceogr. aut. II. s. legend. Coris m. Galli eerte Cisalpini a Liguribus distinguuntur XX i , 58 pr. XXVll. έs; XXXlX. a. et M. Sed
Clastidium in disi iis utriusque gentis sinibus suisse positum, vel linne Ligi riae partem luter Apenninum et Pa doni Livii tempore ad Galliae Cisalpinae provinciam pertinuisse. suspi- hatur Cluver. Ital. Ant. I, Io, P. 79. Ad rem eous. Pol3b. III, 65. Mutumilitea, parum copiarum. Dura elli psia, et sorte excidit uua alteraque
102쪽
LIB. XXI, CAP. 49 in ilum interim circa Siciliam insulasquc Italiae immi
nentes , et a Sempronio consule, et ante adventum eius, terra marique res gestae. Viginti quinqueremes, cum mille armatis ad depopulandam oram Italiae a Carthaginiensibus missae, novem Liparas, o in inSulam Vulcani tenuerunt; tres in Detum avertit aeStus. Ad eas conspectas a Messana duodecim naves ab Hiemne, rege Syracusanorum, missae, qui tum sorte Messanae erat, CODSulem romanum opperiens, nul Iorepugnante Captas naves Messanam in portum deduxerunt. Cognitum ex captivis. Praeter viginti naves,
cuius ipsi classis essent *, in Italiam missas, quinque et triginta alia quinqueremes Siciliam petere ad sollicitandos veteres socios. Lilybaei occupandi praecipuam Curam ESSE: credere eadem tempestate, qua
ipsi disiecti forent eam quoquo classem ad Aegates
Cap. XLIX. r. Terrestre constitissee Miltim , substitisseq. quiesceret . ut XX ll. 32, et XXXV, 4. Eodem sensu p. 48 exlr. dieitim, Poenos sedassetid Trelium. Conser Geon. Otiss. IV ιas , pag. 4is. - Mem n es tenue inrtine svide ad I. . n. 8) Liparas, sotie
ting. positus, quoniam insula et oppidovi eius idem habuere nomen. Li. Para princeps est et maxima in ista rum . quae Liparaeae. seu Liparensestiti illa, et propter ventos ignesque stiliterraneos Aeliae et Vuleaniae, vel Hephaestiades v eatitur; et quas plerique numero septem, ut Appian. Beli. civ. V, i 5. quinque, Ptolem. quindecim, et Isidorus novem suisse tradunt. Inlae Liparam ei Stelliam est Hieru . ωατ' ἐξοχηs dieta Vulcani insula . Iaρα Ηρπι-υ, Vulea ira. h. Voleano, aera prae reliquis Vuleano, et tem plo eius ornata: qnamvis et ceterae
rum de argomento huius cap. non nisi perpatio disit Pol th. ilI, έt et fit. a. Nasees, evitis imi elaasia essent ..ida ad eap. 3o, n. 5. 3. Eadem remite, ale, qua ipsi disie-eti forent, dispersi, eum quoque elas
tiam eiici ; at delita , qui summa re
salva vi ventorum . seu tempestateveriantur, et depellantur a cursu, vel a medio mari ad inferiorem partem.
Sie esita sedleel per tempestatem
103쪽
insulas deiectam. Haec, sicut audita erant, rex M. Aemilio praetori, cuius Sicilia erat provincia, perscri-hit, ni onetque, Lilybaeum firmo teneret praesidio. Extemplo et circa a praetore, ad civitates missi legati tribuniquo, qui suos ad curam custodiae intenderent β: ante omnia Lilybaeum teneri; ad apparatumhclli, edicto proposito, ut socii naVales decem dierum
cocta cibaria ad naves deserrent: ubi signum iit tum Esset, ne quis moram Conscendendi saceret; perque omnem oram quidam si ex
navali , et XLIV . is . ubi Cron. E
quia elisi pro pr. dicantiar naufragi . Aut qui sint tempestate ablati eo, tibi nondum stierint, nee quo tetendetint Sed obstat ibi vox his. Couser ad Tae. Anu. II. 24. n. v. et de verbo Aisterii ad Tae. An n. I. 32. n. 7; et II, t 3, v. s. Iline et infra XXXVIII. fis.
.Laieeta tempestiale aiatiavi pro membra
taluae diu laeta dispersaque; nisi leg. desteω,aei licet de basi vel monimento. Conser ibi Deah. At Mikere praeis
aluitim ete. XXVIII, r; XLIV. 35 al.
est ei ieere. expellere. - M. Aemilio. Nie ediderunt Drahon b. et Creverius, quum multi dederint rex Messanae Aemilio, aut Messana quod in Cro nou torum edd. legere est. Verum quoniam non modo Flor. omittit Messanae. sed etiam Do t. eonsentiens in suo
per legit M. Aemilio, non dubitando inest . quin ita sit edendum. LEM. - Ae mitio praetori huius apni; Sigon. et Pigh. α Sed Sempronius eonsul hoe in no Asrieam eutri Stellia sortitum . t in Stelliam proseetum seri hutat Liv. p. II. So. et Polyh. lli. 4t, si .utida non ah urde quis colligat, Aemilium
cinno stiperiore Praettiram se sisse. ae
rii ciliam provine iam habuisse, et in
ea ex more Sempronium eonsul. sue cessorem exspectasse. Potest tamen
vera esse sententia Sigonii et Pighii. Livius autem non nisi per occasionem praetores tiliquot huius anni nominat: et sorte. lib. XX , de eomitiis eorum egerat. Verum ne eomilia quidem Praetorum anni seq. memora tr qua in
eo diligentia illius desidetati potest. . Dii L.
4. Extemplo et elisa a praetore sidex IIS. Flor. a. m. aee. reposui tu nStroth. pro h. Deah. ad e Mitates misslegati, eonfer ad i. 4. n. at, et t. Θ, n. r. vulgo eirevi praetorem . id est, ei rea eum loeum . tibi praetor erat ἔSircii L. Cron. iungebat ima ei e rea Praetorem, hoc est, qui ei rea illum
erant, eumque hou ris causa af eela
hantur relictis praesidiis stiis. Conser Inipp. Suet. Caes. 27 . et Beou Ih. ad Tihidi. l. a. u. 8 . Vnlgo tamen ita diei qui ei a aliquem aurit, ut ot malen, Ilux Ioquendi modo apti l
Graecos usitatissimo, monet Drah. S. Otii suos ad Grani custo Hae in-renderent, ud intentiorem custodiam ex ei tarent. - Ante omnia Lilrιneum
teneri; vide ad V, 25 . n. 4. - SotainaMales; vide ad IX, 38. n. r. 6. Per a omnem oram quidam
104쪽
ventantem hostium classem. Simul itaque quamquam
de industria Inorati cursum navium erant Carthaginienses, ut ante lucem accederent Lilybaeum praesensum tamen eSt, quia et luna pernox erat 7, et sublatis armamentis veniebant; extemplo datum Especulis signum, et in oppido ad arma conclamatum est, et in naves Conscensum. Pars militum in muris portarumque in stationibus, pars in navibus erant: et Carthaginienses, quia rem fore haud cum imparatis cernebant, usque ad Iucem Portu Se abstinuerunt, demendis armamentis eo tempore aptandaque ad pugnam classe absumpto. Vbi illuxit, recepere classem in altum, ut Spatium Pugnae esset, exitumque liberum e portu naves hostium haberent. Nec Romani detrectaxere pugnam, et memoria Circa ea ipsa loca gestarum rerum freti, et militum multitudine ac vim
L. Vbi in altum evecti sunt, Romanus conSerere pugnam, et ex Propinquo vires conferre velle: contra eludere Poenus, et arte, non vi, rem gerere, na-
etc.ex emend.Fabri repostii mos. Vulgo inepta pro quidam legitur pia erant , et eo erant ab omni hus sere M M. ah. est. Non male etiam Gron. coni. P. O. c. tiri ax a. Pros cerent, se ille. homi-rim cuiusque orae. vel eustodes ad id destinati Nox proprie dieetidum erat: Simul ae ita a praesensum est Caria inienses aeeedere quod . uiatim vim de industris .... Lia
Meum, praesensiam tamen est, Mia...
Moniebant), axtemplo ete. Haee hee vitia expressit Livius, ne verba praea risiam eat hia ponenda essent. . Luna pernox erat, vide ad V. 28, N. S. - Stillatis armamentis, in liram elatis, ut procul eonspici possent; Sigon. Contra mox frmamenta demere . da Poenis . ad pugnam navatem se expedientibus tit XXXVI, 38;XXXui , ψέ . eo Onere inclinare .
eontrahere. demittere. Armamen sunt autennae, vela. mali, rudentea. rem ἱ. et omne instrumentum Dauit
eum; unde et navis iis instroeta di-etiue armata ns ad IX, έo. n. 32 : deinde instrismetita eniusve generis , tii XXVI. 43, n. a. s. cineri ea ipsa Ioea gestarum re-rtim ; vide ad eap. O. n. 8. CAP. L. t. Vires eo erra' vide ad XXI. r. n. v. - ΕΙ--ε; fide ad lI. 48. n. s. - Sotaia n alatia a vide ad IX. 38. n. la
105쪽
viumque, quam virorum aut armorum, malle certamen sacere: nam ut sociis navalibus affatim instructum classem, ita inopem milite habebant: et, sicubi conserta navis esset, haudquaquam Par numerus armatorum ex ea Pugnabat. Quod ubi animadversum est, et Romanis multitudo sua auxit animum, et paucitas illis minuit. Extemplo septem naves punicae circumventae; fugam ceterae ceperunt. Mille et septingenti fuere in navibus Capti. milites nautaeque; in his tres nobiles Carthaginiensium. Classis Potnana incolumis, una tantum perforata naVi, Sed ea quoque ipsa reduce, in portum rediit. Secundum hanc pugnam 4, nondum gnaris eius, qui Messanae erant, Ti. Sempronius consul Messanam venit. Ei fretum intranti rex Hiero classem ornatam obviam duxit: transgressusque ex regia in Praetoriam naVEm, gratulatus sospitem Cum exercitu et navibus adveni SSO, precatusque Prosperum ac selicem in Siciliam transitum , statum deinde insulae, et Carthaginiensium conata exposuit: pollicitusque est, quo animo priore bello populum romanum iuvenis adiuvisset , EO Sinnom adiutiarum. Frumentum vestimentaque sese legionibus consulis , sociisque navalibus gratis pracbi
4. Priora bello populam romantimatiDenis adiurisset; conser XXI t. 4.et Dola b. I. as. - Griande perietilum L. I Mos esse. iam adesse a Poenis, et, quibusdam Molentibus nosas rcs, ilia umquidam eas optarent vide ad I. SI, u. a ; et XXI. 39. n. 4 ,hre. Mille. xiande perieulum. adhue imminere Lilybaeo. ita exponere malim . quam eum Stroili. M Molentibus duplieiter capere, ut tam ad rim as νου s. quam adfre reseratur . et altera vire signisiseet evientibus, altera non in itis. Idem lamen non male eoni. M a qui suam. Conser ad eap. 39, n. έ. ubi Cron v. mouet. perpernm deleri rasere a Grai-tero . non cogilante se corrumpere elegantiam vel hi υolentutis r quare oes tibias fore iunxi,se vicitur.
106쪽
lurum. Grande periculum Lilybaeo m nritimisque civitatibus esse, et quibusdam volentibus novas ressoro. Ob haec consuli nihil cunctandum visum, quin Lilybaeum classe peteret; et rex regiaque classis una profecti. Navigantes inde , pugnatum ad Lilybaeum ,
LI. A Lilybaeo consul, Hierone cum Classe regia dimisso, relictoque praetore iid tuendam Sicilinc orant, ipse in insulam Melitam 3, quae a Carthaginiensibus tenebatur, traiecit. Advenienti Hamilcar, Gisgonis filius, Praefectus praesidii, cum paulo minus duobus millibus militum , oppiduinque cum insula traditur :indo post paucos dies reditum Lilybaeum, captivique
et a Consule et a praetore, praeter insignes nobilitate viros, Sub Corona venierunt *. Postquam ab caparte satis tutam Siciliam censebat consul, ad insulas Vulcania quia fama erat, stare ibi punicam Classem ) traiecit. Nec quisquam hostium circa eas insulas inventus. Iam sorte transmiserant ad vastandam Italiae oram: depopulatoque vibonensi agro urbem otiam terrebant. Repetenti Siciliam consuli exscensio hostium in agrum vi honensem facta nuntiatur: litoraeque ab senatu de transitu in Italiam Hannibalis, et, ut Primo quoque tempore collegae ferret auxilium , missae traduntur. Multis simul anxius curis,
2. Stil eorona υenierunt; vide ad Il, 37. n. 3.3. Ad insulas Viιleani'; vide ad eap.
liorum. euiun tirha olim, dieta Hippo. vel potius immutos postea Vibo. seu Viann . et Vibona Valentia , hodie Monte Leone et norinar unde Valen
107쪽
exercitum extemplo in naves impositum ., Ariminum supero mari misit: Sex. Pomponio legato cum viginti quinque longis navibus ε Vibonensem agrum, maritimamque oram Italiae tuendam attribuit: M. Aemilio praetori quinquaginta navium classem explevit: ipse. compositis Siciliae rebus, decem navibus oram Italiae legens, Ariminum pervenit: inde cum exercitu suo prosectus ad Trebiam flumen, collegae coniungitur. LII. Iam ambo consules, et quidquid romanarum virium erat, Hannibali oppositum , aut illis copiis defendi posse Pomanum imperium, aut spem nullam
aliam esse, satis declarabat. Tamen consul ulter, equestri proelio uno, et vulnere suo minutus , trahi. rem malebat: recentis animi alter, eoque se PO-
cio , nullam dilationem patiebatur. Quod inter Tr biam Padumque agri est, Galli tum incolebant; in duorum praepotentium populorum certamine, Per ambiguum favorem, haud dubie gratiam victoris spectantes. Id Romani, ne quid modo moverent, aequo satis, Poenus periniquo animo serebat, ab Gallis ac-
positum. Mimiatim hodie Rimini,
opp. Vmbriae trans Apenninum ad ram maritimam altum, ubi mari Hadriatio miseetur Ariminus num.. ho.
die miseehia ). Sisero muri vid. V. 33. n. 3 misiι; eoniae Polib. III. si et s8, qui tamen pedestri itinete
exereitum eo missum tradit unde
Sehiseigh. suspirator . iam Livium apti l Polrb. III. ε . in eodice suo legisse pro ἐαωρνtσa. Veriora ulein eum docere potuisset Polybius, III. ε8. s. Longis naυibtis I vide ad cap. I ,
n. 5. Oram Italiae legens, praeternavigalia , ut 35, 27, n. 3. Confer ad me. Ann. VI. , D. r. Cap. LII. r. Iam ambG consule ...
a. Equestri moe in uno . et Mutiere auo mininiti; staeius animo et viribus: quo sensis Apollon. I et 4. Hvυθom ποθω et αμηχαvdi. Luranius vero demere. eoud. i. 3έα, ροιο θαι dixit ;Gron. Vox tino h. l. parum apta. Via elus eoni. Stroth. et una Sigon. Hoe si voluisset Livius . simul posui et IGron. Forte leg. Mano. 3. Trahi rem; vide ad II. ε . n. s. -- Reeentis animi alteri v. ad IIl, 6a. n. 3. - quid motio moMerent , ut modo quieti essent, nee se iungerent
108쪽
citum se venisse ad liberandos cos, dictitans. Ob eam iram, simul ut pracda militem aleret, duo millia peditum et mille equites, Numidas plerosque, mixtos quosdam et Gallos, populari omnem deinceps agrum iisque ad Padi ripas iussit. Egentes ope Galli, quum ad id dubios servassent animos coacti ab auctoribus iniuriae ad vindices futuros declinant: lega tisque ad
consulem missis, auxilium Romanorum terrae ob nimiam cultorum fidem in Romanos laboranti, orant. Cornelio nec causa, nec tempus agendae rei placebat : Suspectaque ei gens erat, quum Ob insida multa
recentem Boiorum perfidiam. Sempronius Contra, continendis in fide sociis maximum vinculum eSSeprimos, qui eguissent Ope, defensos censebat. Tum, Collega cunctante, equitatum si suum mille peditum iaculatoribus sermo admixtis, ad defendendum gallicum agrum trans Trebiam mittit. Ii. sparsos et incompositos , ad hoc graves praeda plerosque, quum
inopinatos invasissent, ingentem terrorem caedemque ac fugam usque ad Castra stationesque hostium secere : unde multitudine effusa pulsi, rursus subsidio suorum proelium restituere. Varia inde pugna sequente 7, quamquam ad extremum aequassent Certa-4. Quo ad tu αἷios seroassent animos; vide ad II, 23 . n. 3. - Le garisqtia ad eonsulem missis , sellieet Cometitim; forsan quia nihildum de Sempronii advento scitibant Calli ;Siroth. Malim intelligere Sempronium, quia in eastris omnia solus agit eotis. Polrh. loco laudato )r nisi po
tius cum Drah. leg. eonstitis. Consertamen ad XXIV, Σέ, n. t.
vide ad II. 38 n. 3. - ob recentem Boiorum perfidiam; eons eap. 25. Continen iis in side a iis, ad reliquos
asees praeda ; vide ad II, 23, n. 3. . Varia inde pugna sequente eie.
109쪽
mon, maior tamen hostium Romanis fama victoriac suit. . LIII. Ceterum nemini omnium maior iustiorque,
quam ipsi consuli, videri; galidio offerri , qua Parte
copiarum alter consul Dictus fret, ea se uicisse. R stilutos ac refectos militibus animos: nec quemquam esse, Praeter collemni , qui dilatam dimicationem Oeb
let : eum, animo magis, quam COMPOTe, Geg iam , mc- moria Dulneris aciem ac tela horrere. Sed non esse
Cum aegro senescendum *: quid enim ultra disseret aut teri tempus ' Quem tertium consulem, quem alium exercitum exueretiri' castra Carthaonsensitim in Italia, ac proPe in convectu Vrbis esse. Non Sicili ac Sardinitim uictis ade tas, nec cis Iberiam mvaniam Peti. sed solo Patris, terraque, in qua geniti forent, pelli Romanos. α Quantum ingemiscant. in init, is patres nostri, circa moenia Carthaginis bellare soliis ti, si videant nos, progeniem suam, duos consules is consularesque EXercitus , in media Italia paventos
is intra casti a 3 Poenum , quod inter Alpes Aponiai -- numque agri sit, suae ditionis socisse 2D Haec assidens aegro collegae, haec in Pructorio prope COn-
Cotisor Polyb. III. 69. Sequeme pro
uuls. sequentes Aeripsi ex emend. lae. Cron. Ceuentes sequentesque coni. I. Fe. Gron. Mox iunge: maior tamen
mia Diatoriae hostiam. de victis ho- tibus. Romanis, apud Romanos. Dit; hoe est, Romani tamen de vietis ii kithias magis gloriati stini ; Dode. Durior est Tatio eorum . qui ad hostiam ex geqq. Mictoriae Iania intelligutit. Alii sinee menda non carere saeile pu
tant animadverti. Miaior lamen itiati r que romanae f. s. f. ecini. I. Fe. Iron. ut Livius scita verborum repe
titione luserit ; conseri cap. seq. Dr. m. t. cram Romanis i. o. f. ist XX lli. 33. tertia victoria etini Poenia erat γIae. Gron. Voram eaedes prist hostiam inserebat Buim. Sed το maior ad δε- mam reserendum I conser verba seqq. Cap. LIII. l. Gaudio Uerrί eoepit.
ea palle se Dieisses. Ita et aeeusat. evm
insiti. exeipit verbum gaudere; neque opus est. eum Stroili. ad Gitasse intel. ligere se m reptiliaris eoniae nil l l . 32. i. ei ne ad seqq. quidem vide mox n. 3. Ad seqq. es. Dolrb. IlI, 7o.
u. Non esse eum aegro senescendiam;
110쪽
quum Comitiorum , ne in novos consules bellum di Diarretur, et Occasio in se unum vertendae gloriae, dum aeger collega crat. Itaque, nequidquam dissentiento Cornelio, parari ad Propinquum Certamen mi
lites iubet. Hannibal. quum quid optimum sorot
hosti, cerneret, vix ullam Spem habebat, temero a quo improvide quidquam Consules acturos, quum alterius ingenium Α, fama prius, deinde re cognitum percitum ac serox sciret esse , ferociusque suctum Prospero cum praedatoribus suis Certamine crederet; adesse gerendas rei fortunam haud dissidebat. Cuius ne quod praetermitteret tempus , sollicitus intoniusque erat, dum tiro hostium esset miles, dum meliorem ex ducibus inutilem vulnus saceret, dum Gallorum unimi vigeront, quorum ingentem multitudinem Sciebat Segnius sequuturam, quanto longius ab domo traherentur. Quum ob haec taliaque Speraret propinquum certamen Α, et sacere, Si CeSSaretur, cuperet. speculatoreSque Galli i ad ea cxploranda , quae vellet. tutiores, quia in utrisque castris militabant , paratos pugnae esse Romanos retulissent, IO- cum insidiis circumspectare Poenus Coepit.
3. Crinesonia num agere; vide ad ulli . 33, D. 13. Ah his vertita pendetii itisinitivi praeeed. - Ne in no- Mos eonsules bestiam du=erretiar , hoe est, in proximum annum; vide ad X. 3 a. u. io. Sic legati ad noMoa mngiis atria tis dilati. hoe est. legatio eorum in proximum annuin dilata . XLI. 8, in spem im mirandi honoris diluti, hoe est , apes ei petitio honoris dilata. XXXIX. 32, dilatus per Irtiatralionem, dilatuis responsum ipsi dandum
ia. Conser ad Tae. ADD. XIII. - n. . Similiter reiicere rem a I - ω -- gisti vittis etea; vide ad II. aa. n. 4. 4. Atieritis ingeniam . . . r. Cogni tam ; alii dant timetis vocibus recognitum; minus hene. LEN. - Pervitam, vehemens; servidum. s. Θeraret propinqtiram certamen.