Titi Livii Patavini Opera quae exstant omnia ex recensione G. Alex. Ruperti cum supplementis Freinshemii. Tomus primus decimus quartus

발행: 1825년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

341쪽

T. LIVII

tos, alios perpetrato sacro inermes redeuntes obtruncat. Hominum eo tumultu nocturno caesa plus duo

millia , cum ipso duco Mario Alsio: capta sunt signa militaria quatuor et triginta. XXXVI. Gracchus, minus contum militum iactura castris hostium potitus, Cumas se propere recepit, ab Hannibale metuens , qui super Capuam in Tifatis habebat castra. Nec eum provida suturi fefellit opinio: nam simul Capuam ea clades est nuntiata, ratus Hannibal, ab re bene gesta insolenter laetum exe citum, tironum magna ex Parte SerVOPUmqtae, Sp Iiantem victos, praedasque agentem, nd Hamas se' inventuriam; citatum agmen praetor Capuam rapit β, obviosque ex suga Campanorum dato praesidio Ca-PUam duci, *aucios vehiculis portari iubet. Ipso Hamis vacua ab hostibus castra, nec quidquam Pracleo recentis vcstigia caedis, strataque Passim CorPora SO-ciorum invenit. Auctorcs erant quidam , ut protinus indo Cumas duc cret, urbem quo oppugnaret. Id quamquam haud modice Hannibal cupiebat, ut, quia Xeapolim non potuerat, Cumas saltem, maritimam urbem, haberet; tamen, quin praeter arma nihil secum miles, raptim acto agmine, extulerat, roreo in castra

aettim xit a Campanis, ignoramu . I e pervigiliis vide ad Tae. Λnti. xv, έ. n. a; Lips. Eleei. I, 5, et Wems- dors Polii. lat. min. t in. II l. p. έ26sq. C p. XXXVI. i. Ab munibiale meisitiens. n. nibalem meruens plures,ejipii et editi utile Alduin . qui recto ab Hiannibale sub tituit. Sie metus alei, e . ll. 2έ; metus a Praetor om. XXlli, i 5 eie. LxM. In Datia, titeap. 35. Cons. vii. es. ei XXVI, 5. De nominibus ita utili in adiectivis, pluralibus et neultis, vide ad Sil. iv, 363, et X li. 537. - μοι iri sitituri opinio, plane tit formica honu inriti ae non in illa Itittiri apud Ilor. Sat. I, i. 35. Ita tamen prope. Proi tuum erat dieendum. Proseluti est praeseia, Praesagiens. - Simul , simul ae. u. Ab re ιene Matis; vide ad i , t .

342쪽

A. C. xt S. V. C. 637.

LIB. XXIII, CAP. 36, 37 34i

supra Tisata se recepit. Inde, fatigatus Campanorum precibus, sequenti die cum omni apparatu oppugnandae urbis Cumus redit: perpopulatoque agro Cumano, mille passus ab urbe castra locnt; quum Gracchus magis verecundia in tali necessitate deserendi socios, implorantes fidem suam populique romani, substitisset, quam satis sidens exercitui. Nec alter consul Fabius, qui ad Calos castra habebat, Vulturnum si umen traducere audebat exercitum; o Cupatus primo auspiciis repetondis A, dein prodigiis, quae alia super ulla nuntiabantur , expian lique ea haud facile litari haruspices respondebunt. XXXVII. Hae causae quum Fabium tenerent, Sempronius in obsidione erat; et iam operibus oppugnabatur. Advorsus ligneam ingentem y , admotam urbi, aliam turrem ex ipso muro excitavit consul romanus, aliquanto altiorom: quia muro satis Per se alto subiectis validis sublicis pro solo usus erat. Inde primum saxis , Sudibusque, et Ceteris missilibus Propugnatorcs moenia utque urbem tuebantur: postremo, ubi RPromovendo adiun tam muro viderunt turrem, su-

cibus ardentibus plurimum simul ignem coniecerunt. Quo incendio trepida armatorum multitudo quum do turre sese praecipitaret, eruptio ex oppido simul duabus portis stationes hostium fudit fugavitque in castra ; ut co die obsesso , quam obsidenti. similior osset Poenus. Ad mille trecenti Carthagini cnsium Caesi, et undefcxaginta vivi capti; qui, circa muros et

4. Atispieiis repetendis a vide ad V, 7, n. έ. - Expiant 'ue ea ; vid. ad I, 2O, L. I a. - Lilari; vide ad v,

38. n. Ia

Cap. XXXVII. t. a Mersus ligneam ingentem , scit. turrim , quam vocem additiat cimi, ea edd. ante Cronoν. , sed patiei MSS. Molim iotuen mox etia rem delere . quam L. l. 2. Promo, endo passive . dum illa Propius admovehator : Doer. - Aumille ιreeenti; vid. ad IV, a9, n. s. l

343쪽

V. C. S37.

in stationibus solute ac negligenter agentes, quum nihil minus, quam Cruptionem, timuissent, ex imprO- viso oppressi suerant. Gracchus prius, quam so hostes ab repentino pavore colligerent, receptui signum dedit, ac suos intra muros recepit. Postero die Hannibal , laetu in secunda re consulem iusto proelio Palus cortaturum, aciem inter Castra atque urbem in-Struxit. Ceterum postquam neminem moveri ab solita

custodia urbis vidit . nec committi quidquam tem variae spei, ad Tifata redit insecta re. Quibus diebus

Lucanis ad Grumentum Ti. Sempronius, cui Longo Cognomen erui, Cum Hannone Poeno prospero Ρugnat. Supra duo millia hostium occidit, ct ducentos octoginta milites amisit; signa militaria nil quadraginta unum cepit: pulsus sinibus lucanis Hanno rc tro in Brittitos sese vocopit. Et ex Hirpinis oppida tria , quae a poPulo romano doso erant, vi recepta per M. Valerium praetorem, Vercellium. Vescellium,ot Sicilinum : ct auctorcs desectionis securi Percussi.

3. Otithus di hua Gmne ... iisdema oltis eie. Conset ad 1. 3, n. s. Sed citiisentia diastis . L lemltim prilitis cre diuortii . - Ctim niannone Poen de iis erip. 43. 27. Aemi ronitis Longi aliaud dubie proconsul in hoe nntiosuit. Nee tamen Livius in xia potiori titia tillam linitis rei et prouineiae eius metitionem saeit: cuius generis etiam est. quod cap. seq. classem craechi constitis memorat; DoL. 4. Ver viam . Veseentiam. Meiliaratim e et anet res ele. ex optimi MSs. enm Sirothio revocavi, ut trἱa sint nirpinorum oppida. E qtithias edit res homines , et quidem di os tantum Oeetistit. Vereetitum Suiliamque, et

ima oppida hodie in inita. et no-

ae ollinum dictum fuisse. Forte leg. II P. nivm . Abellinum, A radiantina. oppida Hirpinorum uobis . non libra. riis , notiora.

344쪽

LIB. XXIII, CAP. 37, 38 343

Supra mille captivorum sub hasta venierunt : praeda alia militi concessa, exercitus Luceriam reduetus.

XXX I. Dum haec in Lucanis atque in Hirpinis

geruntur, quinque naves, quae Macedonum atque Poenorum captos legatos Romam portabant, ab supero mari ad inserum Circumvectae prope omnem Italiae oram , quum praeter Curisas velis serrentur,oieque, hostium an sociorum essent, Satis sciretur, Gracchus obviam ex classe sua naves 'misit. Quum percunctando in vicem cognitum esset, consulem Cumis esse ; naves Cumas appulsae , captivique ad

consulem deducti, et literae datae. Consul, literis Philippi atque Hannibalis perlectis, Consignata omnia ad senatum itinere terrestri misit: navibus devehi legatos iussit. Quum eodem sere die litenae legatique

Romam venissent, et, percunctatione sucta , dicta cum scriΡtis congruerent, Primo gravis cura Patres incesSit, Cernentes, quanta vix tolerantibus punicum

bellum macedonici belli moles instaret. Cui tamen

adeo non succubuerunt, ut extemplo agitaretur,

quemadmodum ultro inserendo bello averterent ab Italia hostem. Captivis in vincula condi iussis, Comitibusque eorum sub hasta venditis, ad naves viginti quinque, quibus P. Valerius Flaccus praesectus praeerat, Viginti paratas alias decernunt. His compas. Sta his ea uenierunt; vid. ad IV. 53. n. 4. Nox pro Meeriam in edd. ante Cron. Cumas. Sed ibi Sempronius Graechus in praesidio erat; es. ad p. 33. 35. et in pr. 48. Ckν. XXXVIIl. a. Ab stipem mari ad inferum; vide V, 33. a. Ad nasees XXV, quibus P. Va

Miginti quinque pararas di nam ex XX vnavibus, Valetio datis vide cap. 3et , postea quinque Romam missae te. 34 .

quae h. i. rursus elassi adnumerantur, et hine helli e suerunt, non onerariae; Iae. Gronov. Bis viginti quinqua leg. putahat Peri E. Animas. hist. e. 8. p. 344. Sed Valerium non reeto diei posse tum praefuisse quinque navibus Romani mi sis, et ex hae ratione nou L naves, quae mox memorantur, Aea LV esset, monet Diih.Verhum luetra tias del. monet l. Fr. Gron. , aut leg.

345쪽

ratis doductisque, et additis quinque navibus, quae

advexerant captivos legatos . triginta naves ab Ostia Tarentum . proscctae : itissusque P. Valerius . militi-hus Varronianis, quibus L. Apustius legatus Tarenti Praeerat, in naves impositis, quinquaginta navium classe non tueri modo Italiae oram, sed explorare dornacedonico bello. congruentia literis legatorum

que indiciis Philippi consilia essent, ut M. Valerium.

praelovcm literis certiorem saceret: isque, L. Apustiologato exercitui praepoSito, Tarentum ad classem prosectus, Primo quoque tempore in Macedoniam. iransmitteret; daretque operam, ut Philippum in regno continor i. Pecunia ad classem tuendam 4 bellum- quo macedonicum ea decreta est, quae Ap. Claudio in Siciliam missa orat, ut redderetur Hieroni regi: ca per L. Apustium legatum Tarentum est devecta. Simul ab Hierone missa ducenta millia modium tritici . ct hordei centiam. XXXIX. Dum haec Romani parant nguntque . ad Philippum captiva navis, tina ex iis, quae Romam missae orant, ex cursu refugit: indo scitum, legatos cum literis captos. I linque ignarus de iis , quae Cum Hannibale legatis suis convenissoni. quaeque legati ius ad se allaturi fuissent, legationem aliam cum eiusdem mandatis mittit. Legati ad Hannibalem mi si . Heraclitus R, cui Scotino cognomen erat, et Crito

parari, vel parandas. De viisque viise ad Vlll. n. r. 3. Pretinia ad elaas. mendam ete. ἔψide itis. ad XXXIv. s. n. 6. - Earer L. Amst iam. Aulis tum praeserntit Caul. Lov. quinque Ilori. Ber. Caertii. Id autum non displieel: Apu- filius enim Tareoli praeerat in ilitibus

varioniauis; quomodo igitur pecuniam ex Sicilia Tarentum devexerit '

erat, verba ab aliena sorte inania M.

346쪽

LIB. XXIII. C, P. 39, 40

Beroeaeus et Sosithcys Magnes: hi prospero tulerunt

nc retulerunt mandata. Sed prius se aestas Circumegit, quam mOVere ac moliri quidquam rex posset: tantum navis una Capta cum legatis momenti iacit ad dilationem imminentis Romanis belli. Et circa Capuam , transgresso Vialturnum Fabio post expiata tandem prodigia. ambo consules rem gerebant. Com- pulteriam 4, et Trebulam, et Saticulam, urbes, quae ad Poenum defecerant. Fabius vi cepit; praesidiaque in iis Hannibalis Campani quo permulti capti. Et Nolae, sicut priore anno , senatus Romanorum, plebs Hannibalis erat: consiliaque occulta de caede princiapum et proditione urbis inibantur. Quibus ne incepta procederent, inter Capuam onstra quo Hannibalis, quae in Tifatis orant β, traducto Oxorcitu, Fabius stiper Vesuvium in castris Claudianis consedit; inde M. Marcellum proconsulem cum iis copiis, quas habebat, Nolam in praesidium misit. XL. Et in Sardinia res per T. Manlium Praetorem administrari coeptae. quae omissae erant, Postquam Q. Mucius praetor gravi morbo est implicitus. Manlius,

dila: nam verus ille ακοeatvoc multis aetati luis ante Philippum Demetriis litim et ixit: uisi homo in epius aemuis talione prioris hoe sibi cognomen adscivit; Cronovius. Folle quia ni, eootiundus. - Beroeaetis: in plerixque edd. Berraeus. in NAS. vero me, is, Boetiaetis . As solis . Doretisetis , Arietitotius . et til , tinde ADomi,eius suspicari possis. vel eum Itie. Grono vio Bottiaetis. Oppida Maeedoniae Beroea , Bromiseus et Bottia . CL ad XLII, 58. n. l. 3. Compulle, iam scit. Gmsi I riam)Hol;ten. nune diei putat S. Miariam de Cootitiere. - Treιulum; vide ad

. Noliae , si e priore anno vide

347쪽

- T. LIVII

V. C. 537.

navibus longis ad Carales subductis, navalibusque

sociis armatis, ut terra rem gereret, et a Praetore

exercitu accepto, duo et viginti millia peditum, mille et ducentos equites consucit. Cum his equitum peditumque copiis prosectus in agrum hostium , haud procul ab Hampsicorae castris Castra posuit: Ηampsicora tum sorte proscctus erat in Pellitos Samdos N ad iuventutein armandam, qua CopiaS RU geret. Filius eius. nomine Ilios tus, castris praeerat: is, adolescentia ferox. temere proelio inito susus fugatusque. Ad tria milli ad Sardorum eo proelio caesa , ΟC- tingenti sermo vivi capti. Alius exercitus, primo per agros silvasque suga palatus; dein, quo ducem fugisse sama erat, ad urbem nomine Cornum, caput eius regionis β, confugit. Debellatumque eo proelio in Sardinia esset, ni classis punica cum duce Hasdrubale , quae tempestate deiecta ad Baliares. erat, in tempore ad spem rebellandi advenisset. Manlius postdi. In Pelii os Mrdos cita optimi NSS. . non Pinidos. ot edd. ante Dia L. ), qui vel more batharorum. vel potius, quo i montana incolerenta a , frigoris areendi cansa pelli hus

et mastrucis, b. e. νils sis musmonum eu arietum Pellibus, utebantur: unis de etiam pellisi restes, et masia eatitat netiti dieuntur Cieeroni in Fragm. orati pro Scauro, et de Prov. eon . e.

m si me vel Ilampsagorae vide ad cap. 3a , n. 5ὶ filius malus, non Mossus, dicitur.3. Ad Dia millia sardorum ete. In edd. ante Grui. ad XXX mitiis

e esa. treeenti vel mitti trecenti ele. . Alius exemittis, reliquus; vid. od Iv, Io, n. 2. s. cornus. eami eius remonia, Pel litorum Sardorum . hod. Corneto. haud procul a mari, ad Termum flu

men.

s. Tempestate detreta ad Baliares avide ad XXI. at . n. et , et XXi, 43 . n. 3. - In tempore, potiune vido ad ii, 47. n. ad spem reletiondi vide ad II, 4et. n. et) refovendam ad enisset. Ad spem, Pro quoad spem ;Sttolli. CL supra ad librum iX, eap. 6, v. s.

Diuili sed by Cooste

348쪽

v. C. 537.

famam appulsae punicae classis, Carales se recepit: ea occasio Hampsicorae data Poeno se iungendi. Hasdrubal, copiis in terram expositis, et Classe remissu Carthaginem , duce IIampsicora ad sociorum populi romani agrum populandum prosectus , Carales perventurus erat, Di Manlius obvio exercitu abellusa eum populatione Continuisset. Primo castra castris modico intervallo sunt obiecta, deinde pr cursationes leviaque certamina vario eventu inita: postremo descensum in aciem, signisque collatis, iusto

proelio per quatuor horas pugnatum. Diu pugnani ancipitem Poeni, Sardis facile vinci assuetis, secerunt : postremo et ipsi, quum omnia Circa strage a Claga Sardorum repleta essent, susi: Ceterum tersia dantes, circumducto cornu , quo pepulerat Sardos , inclusit Romanus. Caedes inde magis, quam Pugna. suit: duodecim millia hostium cnosa Sardorum simiai Poenorumque. serme tria millia ot septingenti capti, et signa militaria septem et viginti. XLI. Ante omnia claram et memorabilem Pugnam iacit Hasdrubal imperator captus, et Hunno, Ct Mago, nobiles Carthaginienses Mago Ex g nte Barcina, Propinqua cognatione Hannibali iunctus; Hanno auctor rebellionis Sardis, bellique eius haud dubie concito P Nec Sardorum duces minus nobilem eam pugnam cladibus suis secerunt: nam et filius Hampsicora o II io-stus in acie cecidit; et IIampsicora, cum Paucis equitibus fugiens, ut super asilicias ros necem qiloque filii audivit, nocte. ne cuius interventus Coepta impediret , mortem sibi conscivit. Cetoris urbs Cornus Eadem, quae ante, sugae receptaculum fuit. Quam Manlius, victore Oxercitu aggressus, intra Paucos dies recepit. Deinde aliae quoque civitates, quae ad

Cap. XLI. I. Intra paticos dies recepit; vide ad III, 23, n. a.

349쪽

T. LIVII

IIampsicoram Poenosque defecerant, obsulibus datis, dediderunt sese. Quibus stipendio frumentoque im- Perato, Pro Cuiusque, aut Viribus, aut delicto, Carales exercitum reduxit. Ibi navibus longis deductis η, impositoque, quem Secum advexerat, milite, Romam navigat, Sardiniamque perdomitum nuntiat Patribus: ot stipendium quaestoribus , frumentum aedilibus , captivosque Fulvio praetori tradidit. Per idem temptis T. Otacilius praetor β, quinquaginta navium ab Lilybaeo classe in Africam transvectus, de Populatus- quo agrum Carthaginiensem, quum Sardiniam inde

Peteret, quo fama erat Hasdrubalem a Baliaribus nuper traiecisse, classi Africam repetenti Occurrit, levique certamine in alto Commisso, septem inde naves cum sociis navalibus cepit: ceteras metus haud secus, quam tempestus, Passim disiecit. Per eosdem sorte dies et Bomilcar, cum militibus, ad supplementum Cavthagine missis, elephantisque et commeatia , Locros accussit. Quem ut incautum opprimeret Ap. Claudius per simulationem provinciae circumeundae Messanam raptim exercitu ducto. aestu suo Locros

tios Prosectus erat, et Locrenses portus Romanis clauserunt. Appius magno Conatu nulla re gesta, Messa

exstitare, ei sorte ex cap. 38 ad marginem ad seripta stii, , mouet DLA. 4. Romitiar eram militibus eie. CLOI'. i 3 exie., unde etiam in edd. ante D L. rnox numerus additus elephan.

viciisque est aesitique stio, unde l. Fl. Cron. cotii. Oseeutim dua l. aestuque suo Locros traiecit, et Iae. Grou. oes rautiaesiis, h. e. exspectato, donec aestus illue ferret, impetrato, lem ex Pectabat, aestu. tit qtiaerere XXV.

350쪽

V. C. 531.

LIB. XXIII, CAP. 4 i , si a 349

nam repetit. Eadem aestate Marcellus ab Nola, quam praesidio obtinebat, crebras excursiones in agrum hirpinum et Samnites Caudinos secit: adeoque omnia serro atque igni Vastavit, ut antiquarum cladium

Samnio memoriam renovaret.

XLII. Itaque extemplo legati, ad Hannibalem mi si simul ex utraque gente, ita Poenum alloquuti sunt: M Hostes populi romani, Hannibal, suimus primum

a per nos ipsi, quoad nostra arma, nostrae Vires nosis tutari poterant. Postquam iis parum sidebamus, ,, Pyrrho regi nos adiunx inuas; a quo relicti Pacem. II necessariam accepimus , fuimusque in ea per an-υ nos prope quin quo ginta, ad id tempus, quo in ,, Italiam venisti. Tua nos non magis virtus fortuna-γa que, quam unica Comitus' ac benignita j erga cives a noStros, quos captos nobis remisisti, ita conciliavit,a tibi, ut, te salvo atque incolumi amico, non m O- do Populum romanuin, sed ne deos quidem iratos ,, si dici fas cst timeremus. At, hercule, non Solum ,, incolumi et victore, sed pracsente te, quum Plo- γγ Tatum prope coniugum ac liberorum nost Porum 1, EX audire, et flagrantia tecta posses conspicoro, itabo sumus aliquotios hac aestate devastati, ut M. Mam a cellus, non Hannibal, vicisse ad Cannas videatur;

C p. XLII. I. Parem neeessariam cepimus ann. Vrh. 48o. - Ad iuremptis, quo in Italiam Denisti, au. V. 53 . Iliue h. l. legendum videri per annos prope LX, latia monti it Sigon. , idque eo probabilius esse, qnum a legatis omnia oratorie in maius ortieritur , ut mox t per centum Prom annos cum populo rom. bellum gessimus ele. Tam bellom illud fuit tib au. Vib. 4 2-48o, adeoque per annos Pirere

LXX, ut tecte dicitur XXXI, 3 i.

a. Vniea eomitas; vide ad I. M. n. 3. -- Non modia Populum roma, sed ne deos quidem. ei mox non aniam in Itimi, sed praesente te; vide ad I. O. D. I. - tim Ploriatum Prope niugum eie., plerique MSS. et edd. titile Drah. qui duilii: praesente te comploratum prope. . . conspicere ) .itti stinatis ete. Livius amat quidein eiusmodi parentheses : sed ita potius dixisset poteras conspicere, quum Pos

SEARCH

MENU NAVIGATION