장음표시 사용
31쪽
Petrarcha in fine Itinerarii Syriaci. Et quidem de Alexandro,Sesostre,& Cambyse testatur Lucanus,cum lib. Io.belli Pharsalici canit: Summus Alexander Regum quem Uue his
Imidii Nilo mishqueper vltima terra Sihbpum letlas, illos rubicunda perusti Zona poli tenuit ; Nilum videre calentem. in Venit ad occasium,mun que extrema Sest is, Et Pharios curam Regum ceruicibus egit.' Ante tame vestros amnes,Rhodanumi, Fadum1, suam Nilum de fonte bibis.'sanin in ortus Cambses longi populos peruenit ad aui,
Defectussi epulis,st pastus eade suorum
Ignoto te Ie redit. Nec aliud percunctatus est idem Alexander,ctim in AEgyptum ad Ammonis venisset oraculum, quam quo loco fluendi Nilus exordium caperet,ut litteris mandauit Maximus Tyrius oratio- . ne 23.Ptolemaei quoque Reges AEgypti, praesertim vero Philadelphus , ut scribit Strabo lib. i 7. qui rerum cognoscendarum studiosissimi fuerunt,plures miserunt etsi frustra) qui fluminis originem indagarent. Quos imitatus est Nero Canar, qui ad eandem perquirendam duos misit Centuriones,quos se alloquutum scribit Sen.
Prima igitur sententia est Herodoti lib. 2.& . Solini c. 3 Α.& aliorum, qui haud sciri posse putauerunt. Vnde Ammianus Marcellinus lib. ri. Originei inquit in fontium Nili, sicut adhuefactum se tera quoque ignorabunt aratra. Pariterque , d Clau
32쪽
De natura es incremento Nili. II Claudianus Epigram .de Nilo:
Secreto de sente cadens qui semper .ani Quaerendus ratione latet nec contigis vili me vidisse caeui. fertur sine teste creatus. Eadem de causa dixit Tibullus lib. r. Nile pater,quanam possum te dicere causa, Aut quibus in terris occuluisse caput 'Et Lucanus lib. IO. Nuliaque non aetas voluit conferre suturis Notitiam, sied vincit adhuc natura latendi. Ad hoc idem allusit Auson Epigr. 1 o. cum ait; Inueniet fontes hic quoque Mis tuos. Omitto Horatium lib. 4. Carm. Ode I . Ouid. lib. 2. Metamorph. Procopium Caesariensem lib.
a.de reb. Gothorum,& alios,quibus condonari dus error,quod ante patrum nostrorum memo riam ob arenarum deserta, immanitatem fera rum, Solis ardores, mercimoniorum carentiam, 'fluminIsque longitudinem interiores, & vltimi Africae tractus minus noti essent. Sed iam Lusitani nauigandi peritia tota Africa circumvecti, extremaque ora occupata,sibi aditum ad Abysesinos,aliosque populos in Africae meditullio aperuerunt , Nilique fontes lustrarunt. Sed unde-
. Est igitur altera sententia , oriri ex Paradiso i. terrestri,ex quo etiam oriantur Tygris, Euphrates & Ganges; quamuis deinde huius sententiae
avrhores no omnes eodem modo explicenimam
Philo lib. de opificio sex dierum,& lib. i. Alleg. leg. Origenes in Genes Methodius in dial.cui nomen Aglaophon apud Epiphanium in Ancora
33쪽
to, D. Ambrosius lib. de Paradi . c. 3.volunt id esse intelligendum allegorice. eos tamen plurimbus confutat Anastasius Synaita q. 14. in Scripturam,Chrysostomus in Genesim, Hieronymus in cap. Io. Danielis, Theedoretus ibidem, Epiphanius in Ancorato, Augustinus lib. r3. de Ciu. cap.M.Isidorus lib. 14. Etymolog. Iosephus lib. i. de Antiquit.c. Σ.Beda in Epist. a. ad Corinth .cap.
Σ. Gen. a quaest is . ad 1 o. intelligunt secundum litteram,& veram historiam. Verum horum albquisontem,ex quo haec quatuor flumina nascuntur, autumant cum Platone in Phaedone, esse Tartarum,voraginem nempe circa medium terrae ingenti spatio porrectam,abundantem ab initio mundi dulcibus aquis, quasi alterum Oceanum , imo eo latiorem, quo plus terra in altum, seu profundum patet,qua Oceanus, qui vix alicubi duorum milliarium excedit altitudinem, ex Scaligero & nautis,qui in medio Oceano bolide fundum deprehendunt ; & ratione ipsa:mare enim occupat eum locum , quem debuisset Occupare terrain montes exaggerata, si terra fuisset perfecte rotunda,ut recte explicat Damascenus lib. a. de fid. c. 9. & Io. & Pliiloponus lib. a. de gen.tex. 37. At vix Vllus mons reperitur, qui duoetum milliarium altitudinem ad perpendiculum attingat cum ipse Pelion Graeciae mons,om nium fere altissimus, non excedat, Plinio teste lib. 2. c. 61. mille ducentos quinquaginta passus ad perpendiculum 1, profunditas vero terrae situsque ad centrum , complectaturque millia-
34쪽
De natura o incremento Nili. I 3
ia 3 s s. ex sententia Ptolemaei,vel ex opinione Riphragani 32 1. cum tamen superficies utriusque elementi pene sint pares. Ita Rupertus Ab - as lib. 2.Com .in Gen .cap. 29.ubi etiam nomine 'aradisi uniuersam terram intelligit, quod etiam cripserat cap. 24. quod etiam putat probabiledugo de S.Victore in Annot .in Gen. Improbatamen huiusmodi commentum de Tartaro exitio flumina scaturiant Aristoteles lib. i.&2. 1eteor. ex eo praecipue, quod si aquae, quae per-nniter toto uno anno ne dum seculis omni-ius,ut ponderat Gregorius Nyssenus) fluit, fato ante oculos receptaculo in quo recipiatur, opiam consideres futurum sit, ut terrae magni udinem sua mole superet. Addit Nysienus in exam. contra eandem subterranei lacus fictio-iem tunc nullam assignari posse causam , qua irsum ad orificium,& fontis scaturiginem aquaiossit ascendere, cum sua natura sit grauis,& de-it a quo eleuetur in altum. suamobrem inquit
rum reperienda sit causa qua prima aqua natura constiuatur,magis consentaneum est eam in ipsos fontes con-bri,quam sub terra lacus confingere. Quorum ratio im commentitia ab aquae natura deorsum tendente laesectetur,cr conuellatur. Quomodo enim Ausumsuet, Mad deorsum is fum naturam habet' &c. Vt etiam mprobari debet in eo , quod sentit Paradisumotam terram esse, neque enim Deus,cum Adam te Paradiso eiecit,de uniuersa terra eiecit,sed de ieculiari quodam deliciarum loco: nec fluvius, pii egrediebatur de loco voluptatis ad irrisans
ium Paradisum,quique in quatuor capita dihi'
35쪽
ditur, alio fluebat quam super terram. Ioannes Novio magus in librum Bedae de natura rerum, fontis nomine mare ipsum esse credidit ; male tamen, Vt inferius euidenter ostendemus de Nili incremento disputantes , eo quod mare sit depressius origine fluminum , quippe quae in mare prolabatur, eademque futura sit prima origo omniviri fluminum,& non solum illorum quatuor, quorum meminit Moyses Gen .c. 2. si mare
sit fluviorum initium. D. Augustinus lib. 8. de
Gen.ad litteram c. . Theodoretus in Gen. q. ἐ9.& Abulentis in c.2. Gen. a quaest. Is . ad 1 o. Scin c. 26.q. 2. scribunt,Nilum etiam cum aliis tribus
ex uno Paradisi fonte oriri, sed terra absorptum post longa etiam maris spatia rursus emergere in Africa. Quae sane sententia superioribus est probabilior,cum idem accidat Alphaeo,qui in Peloponnese mersus sub mari longillimo tractu fluit,& inagro Syracusano in fontem Arethusam desinit,ubi redduntur,quae in Alphaeum iaciuntur.
Sicut etiam quae Athenis in AEsculapij fonte
merguntur, in Phalerico rursus emergunt. qua de te Solinus c. 9. Stobaeus ser.62.Vibius Sequester Plinius lib.2.c. io 3. lib. 3Hc. s. Seneca lib. 3. nai.qq. c. 26. Virgilius lib. 3. AEneid. Ouid .lib. s. Metamorph. & Albiae fluuius in Carniola terra absorptus erumpit tandem in fontibus Timavi, ex volph.Lazio, Abrahamo Ortelio,& aliis: ScTygris eripitur ex oculis,ut ait Seneca epist. IO . di acto per occulta cursu integrae magnitudini iterum redditur Quin & Pausanias lib. 1.asserit,a multis constanti fama Nilum Euphratem credi,
36쪽
De natura se incremento Nili. Is
ui terra absorptus tande scaturiat in AEthiopia. unt etamen contra hanc sententiam non leues
issicultates, ob quas plures viri graues & eruiti negarunt Nilum esse fluuium illum, quem
Ioyses Gen. 2.Geonem vocat ortum ex Paradi- ,ut Augustinus Eugubinus,Hieronymus Olea-er, Benedictus Pererius noster in c. 2.Gen.CO-estabularius Armeniae in litteris ad Regem ypri tempore Innocentii IV .apud Vincentium
elloacentem lib. si .c. si 2.Vbi scribit,se cum exerta Indiam versus iter agentem transiisse Geo-em,qui ex Paradiso oritur. addique possunt ex nilosophis Avicenna I.Can .sen. a. d. 2 cap. I S.&uthor libri de causis & propr. elem. infin. quieonem in Asia ponunt, &in Oceanum Merionalem influere scribunt,contra quam accidatilo qui in Africa fuit, & Septentrionem Veris. Et primo sane sacrae litterae Nilum appellare lent flum L n AEgypti,ut Deut . it. & alibi, non amen AEthiopiae, eoque magis confirmatur,aiasi Gen. c. i. Moyses designare vellet Nilum, xisset potius AEgyptum alluere, quam AEthio am,cum velit per terras Iudaeis notissimas Padisi flumina describere ; Iudaeis autem multo tior erat AEgyptus , quippe qui tunc ex ea .rederentur, quam AEthiopia. Secundo,Niluso prio nomine in sacris litteris,ut Isaiae c. 13. διίbi Sichor vocari solet,& non Gihon. Quod dicas teremiae cap. ae pro eo, quod nos legimus,uid tibi vis,ut bibas aquam turbidam: Septuagintariisse ; Quid tibi vis is bibi aquam G on ' cum
imo sit de Nilo, qui turbidus fuit, ideo Geo-
37쪽
nem , & Nilum eundem esse . quod sine argumentum firmissimum esse putat Epiphanius in epistola ad Ioannem Ierosolymitanum. Respondendum erit, in textu Hebrieo & Chaldaeo eo loco non esse Gihon sed Siciar,quae vox nigrum &rkrbidum signincat ; estque Nili epithetum obturbidam,quam vehit aquam, ut ibidem aduertit D.Hieronymus. unde coniectiara est in trans. latione Lxx. illo loco Ieremiae mendosὸ legi Gihon,pro Sichor.Tertio,Cus regio, quam praeter fluit Geon, quamque ε Ethiopsam transtulimus, est regio Arabiae: nam Madianitae & Cusaei sunt iidem,tum quia uxor Moysis de Madian,Hebraice dicitur Cusith, etsi interpres . Ethiopissam Verterit; tum quia apud Abacuch tentoria Madia nata &Cusara unam eandemque gentem significant. At Madianitae de Israelitae sunt Arabes Schenitae, qui sub tentoriis habitant, ut paulo post dicetur. Quod si dicas,ex Gen .cap. 2, Geon
alluit AEthiopiam ; cum igitur id soaus Niluseraestet, Geon,& Nilus idem fluuius erunt. Re spondeo ex Strabone lib. . Plin.lib. s.Seneca in Hercule furente, scenai. Isidoro lib. I .Etym. cap. s.& aliis,duas esse AEthiopias , alteram Meridionalem vergentem ad occasum , quam Nilas peragrat; alturam Orientalem,quae Arabiam, &Mesopotamiam attingit;& ex Solino c. 16. & Α- bulensi in c. s epistolae D. Hieronymi ad Paulin. est Meridiana pars Asiae, quae versus Occiden tem coniungitur Africae, Sc excurrit secundum longitudinem Asiae ad Orientem, in eaque ni
grescit hominum color ob Tropici Cancri vicinitatems
38쪽
nitatem,ut afthiopum Africae, deque hac tantum loquitur Moyses,& consequenter Geon est prope Mesopotamiam. Et quidem constat ex diuina Scriptura aliquam AEthiopiam esse Syriae& Palestinae vicinam : rum quia, ut dictum est,
Moysis uxor filii Madianitis, Exod .c. a. & tamen Num. ix. appellatur AEthiopassa ; necesse igitur est, ut regio Madianitica in Scriptura Veniat no- .mine argumentatur S. Augustinus q. ro super Num Lyranus,& Valabius in cap. i.
Num. tum quia in Cantico Abacuch A thiopes& Madianitae pro eadem gente ponuntur, tientit etiam Rabbi Dauid , cum in Cornucopiae docet, Madianitas,& ismaelitas eandem gentem esse ,eosque esse AEthiopes ex Arabia, & Sabaeos: tum quia lib. 2.Paral. cap. 2I. dc Psalm. Ti. dc 86. AEthiopes, Arabes Sabaei,& Palestini tanquam finitimi recensentur:tum denique quia lib. 2.Paralip .cap. I a.dc I .habemus, scithiopes fecisse impressionem in Iudaeam,cum tamen id haud pos-
ut intelligi de Meridionalibus,inter quos est maxima distantia. Non videtur igitur Gihon, de quo loquitur Moyses c. 2. Gen. esse Nilus , sed alius quispiam fluuius circa Mesopotamiam.
Quanqua id nobis in hac disputatione haud iure negotium facere possit, quippe qui eam Nili
indagemus originem,quae est in Africa veteribus occulta,Vt supra docuimus, non quae in Asia , si ulla sit. cum Nili incrementum nobis praecipue
in hoc libro propositum,non possit ex Asia, sed
solum ex Africa prouenire ; aliis eodem simul tempore,ac modo etiam alia flueana Asiae, ma-
39쪽
xime vero Euphtates,Tygris κ Phison,quaecumGς ne in origine communicant Gen. c. 2.in e
me'tum paterentur, quod falsum est; quod dixerint contra opinionem Abulensis in Gen. cap. . 26.q.2.existimantis Nili incrementum & decrementum fieri ob virtutem aliquam naturalem, quam consequatur in exitu Paradisi de quo profluat. Sed inde ortus est error, quod existimet in partibus Meridionalibus Africat nullas fieri pluuias,nubes nullas ob summos, quos fingit calores: Undecam Zonam putat inhabitabilem,quod a vcritate alienum esse,ut deinde etiam dicemus, expericlia comprobauit: tu Abulensis videtur si- bi ipsi contrarius; nam Gen. cap. a. q. I 8.ita scripserat Notandum tamen quod licet Nilus in aestate --.. geatur ; non tamen in omni terra , sed in εκοριο μ-
'o semier in Libya, non autem in Oriental bus partibus decurses sui in P sia,Or Paklus Orosius innuis libro priamo iue, O mesta mundi. qine sane non cohaerent cum cap. 26. q. 2.nobiS tamen plurimum fauent.
Quin etiam Philon,qui terra Euilath circuire dicitur , iure videri potest non esse Ganges, tum quia inter Gangem, Euphratem & Tygrim immensa est distantia,cum hi,teste Q. Curtio lib. s. Strabone,&Plinio,in Armeniae montibus Driano 1 ur, ille autem in Imita ex Imao seu Caucaso, cum tamen Phison reliquis vicinus este debeat,
At qui ex eo nae flumine flueret, quod Paradisum irrigabat. tum quia Euilath quam Phi- seu alluit,non est regio in cultima India, ubi est Ganges, sed est vicina Palestina: dc Syriae, cum lib.I.Reg. c. V tamus , Saulem persequutum
40쪽
De natura se incremento Nili. I9
esse Amalechitas ab Euilath usque ad Sur: cono . stat autem Amalechitas Palestinis fuisse vicinos; & Gen. c. 23.legamus,Ismaelem habitasse ab Euilath usque ad Sur,quae respicit AEgyptum introeuntibus Assyrios. At Ismaelitas Palestinis fuisse c/is. propinquos constat ex pluribus sacrae Scripturae G r 8. locis. Idem colligimus ex eo quod Chauila,quae G Π 3 corrupte dicitur Euilath , a Cauila qui eam habitauit,dicta est. At Gen .cap. io .Cauila&Ophis erc 3. fratres dicuntur habitasse a Mcssa usque ad Se- per montem Orientis. Messa autem regio est in Arabia deserta; unde Ptolemaeus Messanos, ME sitas , qui & Hus star, cuias fuit Iob,ut dicitur initio illius libri: Vir erat in terra Hus nomine Iob; ponit in Arabia deserta Idem colligitur ex Lxx. in cap .vli.Iob.Eusebio lib. i. de praep. cap. .Pli- rnio lib. 1. cap. I s. Olympiodoro initio Catenae in Iob,Abutensi in cap. 2 o. Num. Sepher autem mons est Babyloniae , quare necesse est,ut terra
Cauila,1eu Euilath, a Caulla fratre Ophir dicta, sit regio, uae ab occasu habeat Messam, ubi attingit Euphratem, & ab ortu montem.Sepher. Consentit etiam Strabo, qui Caulataeos,qui sunt Cauilacaei, Nabathaeos, & Agraeos inter gentes Arabes recenset. Non igitur Cauila, seu Euilath est India, aut Phison Ganges. Quare cum Euilath in Asia sit, non in Africa, ut ex dictis con stat,manifeste falluntur Rabbi Salomon,& alij qui apud R. Moysen Mairnonem,& R. Abenezra Phisonem Nilum esse putaueruiit Sicut etiam Vt hoc quoque per transennam attingam minus recte tristim vitair alioqui, da Cosmographia C a optime