장음표시 사용
61쪽
qQ i. Liberni min . quantalum aqua in valis subsidat,ut Hirtius lib. 1 tale bello Alexandrino. litteris commendauit. 19d ut cito neret, & aqua deposito limo statim claresceret , solitos veteres infusa aqua turbida in vase, eius orificium dc marginem linere
amygdala, scriptit Leo Baptista Albertus libro
decimo Archit. capite nono. itaque merito. Eustathius lio. i. Od 'si' cum Heliod.lib. 2. AEthiop. Nili aquam dulcillimam esse dixit, & ob eius bonitatem & praestantiam ex ea tantum bibere AEgutui Reges; sicut Parthorum Reges ex Choa-ipe Euleo solum bibebant etiam in longe diC
sitis regionibus,ex Plinio libQ i. c. s. Quare neque mirum ii Ptolemaeus I hiladelphus cum Berenicum filiam in matrimonium tradidisset Antiocho Assyriae Regi, ad delicias magnis impensis curauerit illi ad potum Nili aquam perpetuo sup pctere, ut author est Polybius & Athenaeus lib. 2.c. 1 aut si Pellennius Niger,ut AElius Spartianus scribit, militibus in AEgypto vinum petentibus respbnderit, quasi Nilus cum vino certaret ; P dum habilis,Gr vinum quantisῖHuc pertinet
quod ait Rufius Ephesius , etsi palustres aquae
pellimae sint, in AEgypto tamen elle salubres,nec putrescere, quod Nilus festiuo tempore exundans veteres aquas ex paludum cauernis expellat δε reponat recentes,ut etiam in frigidis regionibus imbres,qui Vere, dcautumno pluunt, palustris vliginis virus nonnihil eluuat. Neque tantum in nutriendo Nili aqua probatur,verum etiam in medendo. Vt enim aquae Abulae,ex Galeno,& Scotussae, ex Theopopo ac
62쪽
De natura se incremenIo Nili. I
Plinio lib. I a. cap. a.& aliae,ex aliis,ulceribus me- Aquarudentur,quia cum sint aluminosae,exsiccent;quae.' GV ς' dam, ut Ciceronianae inter lacum Auernum &Puteolos, oculis profluat, qubdaeratae sint; aliae vitiligines tollant,ut lacus Alphionis, ex Varrone,& Alphaei,ex Strabone,aut podagras,ut Cydni , qui Tarsum praeteriluit, quod ex Plinio, lubphur contineat, quod medetur articuloru morbis, nonnullae arteriam purgent,& vocem canoram reddant,ut ex Varrone & Plinio lib. 3I. c. r. Zamaeifontis in Africa,quod Sandaracha sint infectae; plures laedane caput,& inflamment furore,quoa sint bituminosae ; unde Ovidius, Sihig que lacus, quod si quis faucibus hausit, tAut furit aut patitur mirum grauisate soporem. quaedam vinum sapiant & inebrient,ut Lyncestis aqua,ex Plinio lib. 2.cap.Io 3. Tertulliano lib de anima c. so.& Seneca lib. 3. nai.qqc.2o.&fontis alterius in insula Naxo ; aliae vinum auersentur, nec si illi infundantur,commisceantur, V fontiSDianae prope Camerium,ex Leone Baptista Alberto lib.IO.Archit .ca.& vini taedium iis venit, qui ex Clitorio lacu biberint,teste Plinio lib. 3r. cap. a. aliae necent,ut Styx in Arcadia,ex Plin.lo- , co cit. quod malo succo sint mixtae , aliae biben- res oues nigras reddant,vi amnis Melas in Beotia,ex eodem Plinio ; aliae efficiant candidas, ut Clitumnus in Falisco, & Cephisus; aliae ruias, ut Xanthus iuxta Ilium,ex Seneca lib. 3. nat. qq. Aristotele libro de Admirandis audit. Plinio ita Agricola lib.de his, quae fluunt e terra; aliae confracta consolident ossa, ut fontis in C sica, ea
63쪽
Leone Bap.Alberto loco cit.ubi aquarum miracula prosequitur ε, aliae denique animantes steriles reddant, ut de Tharra, & aliis scripsit Theophrastus; ita Nili aqua adeo iacundas ericit, Theophrasto. Seneca,& Plinio testibus, ut uno partu fetus plures enitantur. Quod etiam confirmat Abhanus lib.3. de animal. c. 3 3. -rmanS, AEgyptias Vaccas quintuplum fetum aliquando edere, plerasq; binu ob Nili aqua ideoq; pastores quibus cura est de augendo pecore, aquam ex Nilo pecudibus infecundis, vel lactis inop bus praebere. Habemus qu8que in quinto Elib. tit.sipatu haredietaeg. .plures mulieres AEgyptias uno partu septenos ferus enixas ; & quandam ab Alexandria Adriano Imp. perductam cum quinque liberis , quorum quatuor eodem tempore peperisset, quintum autem post diem quadragesimum , Publica fama testabatur. Accidit n. aliquando superfietatio etia in humano pa tu,ut Plinius quoque docet lib. 7.c. I .nouIquae ego Genuae nobilissimam taminam tertio mense post legitimum puerperium, nouum masculum enixam.
Quod si quaeras cur huiusmodi aqua faecundet animantes' Respondeo cum Theophrasto, id euenire quod Nili aqua nitrosa sit, unde eam AEgypt in nitrarias infundunt, Vt nitrum essiciant. Etenim aquae nitrose locum conceptioni dicatum abstergunt, & ad conceptum reddunt idoneum. Quod etiam sentiendum est de Sinuessanis in Campania , Thespiarum fontis in Beotia,M Elati fluminis in Arcadia, cum etia has
64쪽
De natura se incremento Nili. I
iminarum sterilitatem abolerescripserit Plin. Solent autem quae aluminosae sunt custodire partum,nec pati fieri ab ortum, ut Lini fontis in Arcadia,eo quod vulvam parum tenacem roborent & constringant, Vt docet Plinius, Seneca, Athenaeus lib. 1.c. 2o.& Georgius Agricola lib. i. de his quae fluunt ex terra.
uantum ad A dipti fertilitatem
CApvT VII. LYRIMUM adiumenti ad sertilitatem Αἰ-gypti Nilum conferre, is facile intelliget, is qui meminerit Nilum censeri cor AEgypti,Vt docet Orus lib. t .Sicut enim cor nobilissima summaque necessaria est totius animati cor poris pars,ex quo omnis Virtus in caetera membra dimanat, ut pluribus docet Aristoteles lib. de som.& vig.c.3.& lib. s. de pari.anim. cap.4.ita Nilus eam vim tenet in AEgyptum, ut tota regio eius opibus & virtute pascatur, ut scripsit etiam Ruffinus liba.histae. ra. Etsi enim caetera flumina, Vt ait Seneca lib. 4.nat.qq. terras abluant, dc quasi euiscerent, Nilus tame tanto caeteris maior adeo nihil exedit,aut abi ad it, ut potius sua pin guedine vires adiiciat, dum AEgypti,quae areno i i quaedam adaggeratio videtur Aristoteli lib. 1. Meteor. illato limo arenas iungit,& saburit, similique agros irrigat & faecundat. Quam ob
65쪽
causam Herodotus lib. 1. Nilum la)α κ, . id est, Propemodaem agricolam,9 aratorem,nomin & VIrgilius lib. 9. AEneid. ἰς Valctius Flaccus lib. s. ST. pinguem. quod innuens etiam Tibullus , ut
alias meminimus,cecinit: cTe propter nudos tellus tua postulat imbres Arida,nec Pluuio supplicat herba Ioui. 8c Proclus in matonis Timaeum scripsit,homines ab inopia N paupertate soluere.. Sed audiamus hac de re differentem Plinium Secundum in Panegurico Traiani. 4 Dptus sinquit) alendis augendi seque seminibus ita gloriata est, in mhil imbribus, caelo sue deberet. Siquidemst pno semper amne perfus, nec alio genere aquarum solita ping esiere, quam quas ipse deuexerat,tautis segetibus induesiMur, ut cum fera' cissimis teiγis quasi nunquam cessum cGrferetur. l crates etiam in Busiride scribit, AEgypti Prouinciam esse in commodi ssima orbis parte sitam, omnisque generis bonorum Dracillimam,& Nilo immortali muro circumdatam, qui eam non tantum muniat sed inlita etiam vi,& liberalitate alat. Gregorius NazianZenus orat. 3 9 .ait,Nilum ptiedicari frugum parentem,spicisque copiosum, dc locupletem,atque ubertatem cubitis metientem. Anastasius Synaita Patriarcha Antioche nus lib. 8. Hexam. amoenissimum frugiferum fluuium dicit, eumque inferiorem regionem AEgypti ditare. Eundem Epiphanius Eustathius, &Cedrenus auriferum eadem de causa nominant; dicta enim sunt haec de Nilo,ut Pontani in Metcoris verbis utar quod sit Hux fruge notia tacund ue uber aristis.
66쪽
De natura es incremento N/b. allusit enim ad Martialem, qui lib. t o. Epig 7 . Nilum spici serum appellac;
n hγbla,nm me t pacifer capri Nil . Addamus de oannem Camachiacnum,qui Constantinopolitanum rexit Imperium circa annum Domini i lib. .c. is .iic scriptit Fretur emingens magna Iacobi hares perimacis ne complexu , tum accolere quam S it unus e gχyra os ι Ms ac me eri
necesse habit, ropterea quod illa Nilum alio otest derivare ; quodsipat, tota et optus cn Ayria, qua indeo fatim aluntur ame funditus ulmeam luvat autem Nilus agros duabus de causis, ex beneca lib. . Dat qq. c. 2. dc qi od inundet eo tempore , quo maxime usta caloribus terra undam altius trahit, tantum hauriens,quantum siccitati annuae sufiicere possit δc quod turbulentus fluens terras oblimet illato limo ac pingui quod secum detulit,unde arenoso & sitienti selo de aquam indu cit,& terram .Eamdem AEgypti sertilitatem Hieroglyphice innuebat Serapidis seu Nili simulacrum, quod modiu in capite, & cubitum mensura aquae habebat, Alexanditae sublatu Theodosii Magni tempore a Iheophilo Patriarcha, ut scribit Suidas . Sicut etiam Constantinus Imp. cubitu quo mensuratur Nilus, non iam in Seia-pids templum annis singulis sed in Ecclesiani
portari sanciuerat, ut docet Rufinus lib. 2. c. io. Socrates lib. i. cap. I . & Paulus Diaconus lib. ii.
Omitto quae de eadem ubertate scribit Philo stratus in Imaginibus, M. Tullius lib. 2. denat. Deorum, Plutarchus lib. . qq. Conuiuat. q. s. Aristides in orat. AEgyptiaca, Iustinus lib. 2. Iu
67쪽
48 - Liber primus millia in fugam dedat. Earum carnes nulla ferin re differunt a bouina. ita de Hippopotami Antonius Fernandus apud Godignum lx. ubi etiam ait magnam torpedinis copiam in Ni
IO qmque reperiri, piscis Philosophorum op
nionibus & altercationibus notissimi, cui experientia conitet tale inesse ingenium , ut si ab aliquo manu toncatur,si immotus mancar,nihil efficiat, sin autem se paululum moneat, adeo renentis corpus co motu torqueat,ut nerui,ZIteria
& quotquot habet in corpore Membra,cum stu- ore ingentem. sentiant cruciatum et ubi e marmim ttitur, omnis illicd dolor stupor recedat. Feruntque cxploratum , ii itatur imvrtuos pisces rorpedo viv* ponatur,.inibi se moueat, eos
quos tetigetit, interno quodam .& arcanomotuita cieri, ut vivere videantur. quod sane rerum naturas sciti tantibus non cxiguum facescit nρο-gotium in investiganda.caula Ruius motuS. Nascitur in eode Nilo Crocodilus bellua sexdecim
cubitorum ex Diodoro liquio lib. .c. 3.& sepe I 8.ex Plinio. lib. 8. c. et s. seue hominis Vitam aequans,dorso aded squamoso , ut dixerit Aristoteles lib. 1 de his h. animal. c. I O. esse contra Omnem ictum inuictam. qui ctiam lib. . de pari. cap.
i I. scribit,carere lingua ,quod cum sit terrestris Ma quatilis, ut terrestris quidem linguae locum habear,Vt Vero aquatilis sit elinguis,pisces enim sale nullam habent linguam,aut inexplicatam. Qinabilis scaliger exercit. 182. scribat, habere qylidem linguam,1ed quae ob exiguitatem multos lateas. Ora parit ad sexaginta, ex Aristotele lib. s. de . histor.
68쪽
De natura es incremento Vita '
histor.anhnal. c. 32.expetit auidissime humanam carnem,ex Plinio libλ. c. 1 O. licet antequana hominem aggrediatur, ex eodem Plinio, dicatur flere; unde natum est Proverbium, Crocouili iaci mae. Illudque inter caeteras animantes habot pu-
cultate,ut superiorem maxillam moueat, ex Aristotele lib. 3.de hist.anim. c. H.& Plinio lib. 8 c. as. Ichneumon exiguum animal immani belluae dormienti extremam perniciem affert, per ossi quidem clanculum ingressiim colaeosis partibus anterioribus Crocodilum interimit, & liberum foras egreditur,ut Plinius lib.8 cap. is. dc Plutar chus lib. de animalium comparatione scripserunt. Referri pyramides, quae orbem terrarum Pylami- impleuere fama, quarum amplissimam octo m- 4ς- gera soli obtinentem trecenta sexaginta ho mi- in ' num millia an nis viginti construxisse produntur, teste Plinio lib. 36. cap. ra. tres factas annis 72.& mensibus quatuor ; nec constat,a quibus Regibus , iustissimo Dei iudicio obli teratis tantae vanitatis authoribus. Reserri A Pptius labyxinthus portentissimum sane humani ingenij opus,
ut vocat Plinius lib. 36. c. 13. Sed omittim is, ne constitutos cancellos transgrediamur. illud om- AEgy'nino mirum , & non omittendum quod refert py: quo
ginti urbium millibus fuiste inhabitatam; quod habitata.
cum fidem omnem superare videatur, colligeretur enim tanta hominum multitudo, quantam
ne ipsa quidem Europa capit, aliqui putant irrepsisse mendum in textu, lege:ndumque duobus urbium millibus. sed Diodori tempore ad buc. E rria
69쪽
quantulum aqua in valis subsidat ut Hirtius lib. 1 de bello Alexandrino litteris commendauiv. au'd ut cito neret, dc aqua deposito limo statina claresceret , solitos VCteres infusa aqua tur bida in vase, eius orificium dc marginem linere
amygdala, scripsit Leo Baptista Albertus libro
'decimo Archit. capite nono . itaque merito. Eu
stathius lio . . Odyss' cum Heliod .lib. 2. I illi op. Nili aquam dulcillimam esse dixit, & ob eius bonitatem & prati tantiam ex ea tantum bibere AEgvoti Reges icur Parthorum Reges ex Choa-ipe dc Euleo selfim bibebant etiam in longe dic sitis regionibus ex Plinio lib. si . c. .Quare neque mirum si Ptolemaeus Philadelphus cum Berenicem filiam in matrimonium tradidisset Antiocho Assyriae Regi, ad delicias magnis impensis curauerit illi ad potum Nili aquam perpetuo stippcteret, ut author est Polybius δc Athenaeus lib. 2.c. 1 aut si Pellennius Niger,ut AElius Spartianus scribit, militibus in AEgypto Vinum peten tibus respbnderit, quasi Nilus cum vino certaret , ' dum habetis in vinum quantisῖHIuc pertinet
quod ait Russus Ephesius , etsi palustres aquae
pellimae sint, in AEgypto tamen este salubres,nec putreicere, quod Nilus festiuo tempore exundans veteres aquas ex paludum cauernis expellato reponat recentes,ut etiam in frigidis regionibus imbres,qui Vere, dc autumno pluunt, palustris vliginis virus nonnihil eluurat. Neque tant sim in nutriendo Nili aqua probatur,verum etiam in medendo. Vt enim aquae Abulae,ex Galeno,& Scotussae, ex Theopopo ac
70쪽
De natura se incremenIo Nili. I
Plinio lib. 3 r. cap. a.& aliae,ex aliis,ulceribus me- Aquarii dentur,quia cum lint aluminosae,exsiccent; quae V ς' dam, ut Ciceronianae inter lacum Auernum &Puteolos, oculis prosint, quod aeratae sint; aliae vitiligines tollant,ut lacus Alphionis, ex Varrone, & Alphaei ex Strabone,aut podagras,ut Cydni , qui Tarsum praeteriluit, quod ex Plinio, sulphur contineat, quod medetur articuloru morbis, nonnullae arteriam purgent,& Vocem canoram reddant,ut ex Varrone dc Plinio lib. 3 i. c. r. Zamae fontis in Africa,quod Sandaracha sint infectae; plures laedane caput,& inflamment furore,quod sint bituminosae ; unde Ovidius, Ethigoque lacus, quod si quis faucibus haustu,
Aut furit,aut Raιitur mirum grauitate soporem. quaedam vinum sapiant &inebrient,ut Lyncestis aqua,ex Plinio lib. 2.cap. io 3. Tertulliano lib de anima c. s O .& Seneca lib. 3 .nat.qq. c. 2o.& fontiSalterius in insula Naxo ; aliae vinum auersentur, nec si illi infundantur,commisceantur, ut fontis Dianae prope Camerium,ex Leone Baptista Alberto lib.IO.Archit .c. a.& vini taedium iis venit, qui ex Clitorio lacu biberint,teste Plinio lib. 3r. cap. a. aliae necent,Vt Styx in Arcadia,ex Plin.lo- co cit. quod malo succo sint mixtae ε, aliae biben- res oues nigras reddant,vi amnis Melas in Beotia,ex eodem Plinio ; aliae essiciant candidas, ut Clitumnus in Falisco, & Cephisus ; aliae rutas, ut Xanthus iuxta Ilium,ex Seneca lib. 3. nat. qq. Aristotele libro de Admirandis audit. Plinio de Agricola lib.de his,quae fluunt e terra; aliae con fracta consolident Osa, ut fontis in Corsica, ex