장음표시 사용
11쪽
r o In I. De Generatione. Traia. II. De Alteratione.
praecipua sint allata. hine Tertia Sententia est, intensionein fieri per additionem Deducitur primincum alteratio si motus Continuus, noua qualitatis ad praecedentem. Est Scoti in i distin. inde successivus,eodem modo de illa elle philosophandum, qua l. ritima. Gregorii ib dem quast. . Oc hami qua'. s. quoad modiim incipitat,&desinendi,ac de motuin cum D. Bonaventurae eu aliorum apua Ruuii reati. ι. P Loe Motu non pollit ast ignari prima pars, vel vitum, quae 3arum. i. s. Huriadum,& Aresium uos citatis, quos ipsi simplicitet dicitur produci, vos desinere, sed qualibet ass- sequuntur cum communi recentiorum. gnata alia priori S prior fuerat producta, vel desient, ita Prima Concliasio..in intensione , ct remissione notia
etiam in alietatione. corrumpitur piscedens quatitas. est contra primam sen- Quare contra Toletum qu . 6.conclusione 2.& Aresum tentiam. Probatur unica ratione . non datur agens si eadem conclusione secf. a. non datur aliqua pars, quae si rum productionum, ergo. Probatur antecedens. inten-plicitet producatur in primo initanti, quia non datur pri- ditur in aqua stigiis ut quinque, remittitur calor, ut tria, inum intians intrinsecum alterationi, sed tantum extrinse quodnam agens eum produxit a Non aqua, ut de se patet,
cum,cui nitul correspondet productuin, quia per illud no neque aliud aetens extrinsecum adest, quod illum militincrpit motus, contra communem, sed solum dicit nega- prouucere. Addo frustra fieti lias productiones, ut coimtionem motus pro illo instanti cum connotatione imme- tinuo id, quod producitur, comimpatur. diati este eiusdem post illud; scilicet nune non est alter Secunda Concluso. Intensio non fit per maiorem ratio, i Mim poli erit ; ratio autem est primo , quia omnes dicationem,sed per additionem nouae qualitatis, est cum panes sunt eiusdem rationis, cur igatur prima pars in lim te a sententia contra secundam. prohatur primo aucto-hanti producetur, aliae successive becundo prima pars ritate Artitotelis P0s tex. 8 . ubi dicit, codem modo habet testientiamdicut de c terae, immo maiorem, quo- feri magis calidum,ae fit calidum, sed calidum iit, ut ipse modes potest vinci in instanti ὶ Tertio, iura producta pri- eodem loco dicat,quatenus id, quod erat in potentia redu-ma parie in initanti, eadem dissicultas remanet, quom , citur ad actum , icilicet per eductionem caloris , ergo do etterae produci incipiunt,di desinunt per motum diui- etiam magis calidum fit quatenus id, quod erat in potemsbilem in infinitum tia, reducitur per eductionem noui caloris,ad esse magis Dices. Alterati aliquando vere incipit,&desinit,quo- calidum.
30 modo ineipit , de desinit Respondeo incipere per pri- Probatur secundo. Maior radicatio pertino ad exten-mam patiem ab extrinseco , & detinere per ultimam ab sonem. ergo pet illam non fit intensio, ergo per additi exit in se ,vel gra. Cale actio incipit per cales actionem, nem noti e qua stati vitaque consequentia patet. Aiue-vt unum, quatenus ante illam nulla alaa pars prccessi ca- cedens probatur. Qualitas est agens neccisarium, ergo se Aesonis, desilit percalefactionein ut octo, quatenus opposita aliqua parte vibiecti bene disi sita actuat quan- post illam alia non erit is non tamen calefacto ut unum tum potest,ergo quo ad illam non poterit nimis radicati, est simpliciter prima nec ut odio simplicii et vltima. quia ergo radicabitur, quatenus ad plures partes se extendet, utraque in alias partes primas,de vitimas diuidi potest,n eiso radicatio pertinet ad extensonem. que aliud diei potest de motu successivo, ratio est, quia si Confitinatur,quia magis radicati importat radices pro ripit per aliquid simpliciter primum, & desnit per es, si clius figere, scilicet plures paries subiecti inuadere. quid simplicitet vltimuin ; vel illud ptimum mensuratur Probatur tertio. Virtus agendi commensuratur enti. tempore. vel instanti. Si primum ergo habet plures pat- tati rei,sed per intensionem crescit virtus agendi ergo intestice vafra continuas,ut terepus, otio mensuratur, tenso est per additionem nouae qualitatis. ergo non est simplicitet prima . Si secundum peto, Dicent crescete propter maiorem radicationem. Sed pals quae sequetur.vel fiet in instanti, vel tempore . S in Contra ; quia ab eodem debet prouenite magis operatia instanti tolletur successo, & commilitas motus; cum ea. quo prouenit operati; sicut enim se habet simplicitet ad dem ratio si de cvteris partibus. Si ita tempore, redit din simpliciter,ita mapis ad magis; sed operari non prouenit
seultas, quomodo incipiatis idem dic de destione . a radieatione; quia accidentia etiam separata 1 subiecto
Deducitur secundo, non dati mininiam alterationem , oper3tur,ut patet in Hostia consecrara, sed abentitateAI- qua minor dari non possit , 3c hoc non desecis virtutis so etiam magis operara proueniet a maiori entitate. agentis. sed ex modo quo agit,& licet forsan minima pars Probatur quarto. Qualitas intensa si separetiit a subie- qualitatis .s vltra diuideretur, non posset conseruati, per isto adhue remanet intensa, ergo intensio non est a maiori hoe non sequitur, quin sub illa minotitate potuit praus fe- radicatione, ergo ab ipse qualitate secta maiori per additi . quia in heri continuatur cum c eris partibus, non se tionein, 5 exonsequentie patent. Antecedens probatur. in facio esse, s diuideretur. expendatur benὰ natura iram qualitas ut odio de ut duo differunt numero, ergo si sepa-tus,quia eedem dissicultates, ct pari solutione luendem rata no remanet intensa, Deus non notetit separare idem vitaque quaeitione. accidens numero a subiector qu d si sic quomodo eadem numero accidentia sunt post consecrationem, quae erantes modo Qualisai intendae , O Remittariis. antea in pane a cassis Tertia. Probatur quinto. Actio realis habet terminum realem sed intenso est actio realis, ergo habet terminum realem: et et I Niens o qualitaris aliud non est, nis augmentum illius ergo partem qualitatis de nou mogo vera Concluso. I in eadem parte subiecti .dupliciter namque potest ealor Dicent habere pro termino mar rem radicationem vet.gr.atiget ei e primo ii calefacta manu .calefiat in bra- eiusdem . sed contraptimo ex secunda ratione, quia pri chiumri dicitur extenso. Secundo s calefacta manu O- cipio qualitas suit unita,& radicata quantam Diuit Argodem magis inealescit in dicitur intenso. se qua quaeritur, maior radicatio non potest ei laterminus. Secundo Calor
quomodo fiat 'i dati enim non est cur piobetur.cum expe- intendens calorem,eodem modo influit, ac si primo pro-rientia ipsa demonstret eandem partem subiecti polleta ducei et sed tune non produxisset clam 1adicatione maedi et is,& m agis calefieri. veram emitatem, ergo etiam quando intendit, producit Prima sententia docet qualitatem intendi per corrup- vesana entitatem. Contra temo quia in rebus materialitionem precedentis gradus rem illi,& productionem gra- libus idem est viiiii ae produci quia vatiuntur,eo quod exdus intenti, de e contra remitti per corruptionem intens . t si subiecto producuntur, ergo si per veram acta neu de productionem remissi,vcr.pr. fit calor,ut quatuor quia habetur noua radicatio, de unitio habetur etiam prodimcoriumpitur ut tria piscedens, ut quatuor producitur. cito noua entvatis. Qua plura vult contra utranque sen-Lst Durandi in i .dist. i quo. Gonredi, Alberii Magni, tenti Iro nostra videat auctores citatos,precipue Hii de Micitum apud si tradi p. M. se l. i. radum, oe Aresum. Secunda 1ententia communis Thomissarum est , qua- sed Contra instat ut primo pro prima sententia ex Dimlitatem intendi per maiorem radicationem in subiecto, rando Dcim. 2K. Dco cis. Omn runtis a quo petit aduenien- videt ieet Olcit intendatur ut quantor, quia magis radica- te termino ad quem, forma remissa in iniensione est tet-tur in manu, piam eis et . cum tantiun vi tria erat ii tensus. minus a quo. ergo perit adueniente tonna intenti . ergolixe autem maior radicatio varie explicatur, ut est videte vera prima sententia.
apud Huriadum a sitit. Aresum q- t. a s. Tribuit ut Dii linquo minorem, set a remissa sumpta materiali
N.Thomaem ita r. i. terest te titias a quo negatur, sumpta sorti aliter ut re r.r di .ari s .s de vi Iuribus P L i art. r. mi a conceditur,ergo perit, scilicet quoad tot malitatem,
12쪽
Quillio IV. Vinim Intenso sat per gradus homogeneos. I i
quia non remanet illa sorina remissa, concedo, sed hoe sedes.sAsp.s 6.υι. suam tribuit Durando, Ac mnibus qui non fauet illi sententiae, quae volebat corrumpi formainia volunt fieri intentionem , ct remistionem per c rrupti , remissam,quoad entitatem. nem p cedentis gradus. Instat ut secundo pro eadem. Vel intendens qualita. Secunda Sententia docet, ieri intensionem per gradustem addit aliquid diuersum, vel non. Si secundum ergo homogene si& similes. 5equuntur Scotus tu i . di L i . nulla variatio in intensione. Si primum ergo veta prima quast. . Magnus Albertus quast. lG.Ochan .Richardusvisententia. Respondeo producere aliquid distinctum a cilii ex antiquas,& ex modernis aliqui apud Rinmunqualitate pr cedente eiusdem rationis, per quod variarur . Misat. sarum. i L . quos ipse sequatur. ex nostras Mentit qualitas in intens une ; quia quae primo erat ut duo, fit ut PMqualigus. tria, neque haec Responso instingitur instanti s Durandi tertia Sententia distinguit inter qualitates habentes
m. 3 . vide si vis. contrarium, ut calor, stigiis, . de qualitates carentes c in
Instatur tertio pro secunda sententia ex Aristotele text. tratio,vt lumen, impulsus, species intentionales, deca de s . alienato, ubi habetur rex eis da fieri magis calidum , primis dicit fieri per gradus eterogeneos,de secundis per nullosae o in materia calιdo, quod non rear calidum, quan- gradus homogeneos. Pro nostra sententia. as minus eras casuum. Respondeo Aristotelem ibi tan- Prima Conclusio. Qualitates carentes contrario intum velle nugis calidum non fieri per hoc, quAd noluta tenduntur per gradus homogeneos. Probatur pruno:p pars materiae, quae primo non suisset calida fieret calida, sta una candela in cubiculo. si alia apponatur in eadem sed quia quod erat calidum idem omnino fit magis cali- distantia eiusdem omnino rationis, augetur lumen, ergo dum; quod est propria ratio intensionis. Quare ninil im vera conclusio. Antecedens experientia patet , cons tra nos .consule textum . quentia est clara, quia suppono turninosaeile eiusdem t Instatur quarto. Essentiae rerum eons stunt in indiui- tionis. Gili ex 8. Metaphsie. io. ergo nulla potest fieri additio. Dicent esse duplex lumen , non unum intensum. Sed Respondeo distinguendo antecedens, essentio rerum , Contra, ia augmentum est in eadem parte subiecti ver. quoad praedicata essenii a consiliant in indiuisbili com grat. in medio, de sunt gradus eiusdem rationis, ergo est cedo,quo sensu concedo etiam eonsequentiam quoad en- intenso,&ctitatem,& partes integrales, quibus fundantur illa predi. Confirmatur, s sint quatuor candelae eiusdem rationiscata essentialia. nego, de nego consequentiam in hoc sen- eundem essemina pWstant, ae s ex illis virum mnale esset sui in quo tantum procedit nostra Cone lusio ; se quati: i- est echini,sed tunc esset unum lumen intestim, ergo etiamtas sine tui essentiali variatione admittit additionem, ina, primo. tota vis est in maiori, quam qui non credit expe-mo etiam substantiae quod autem est extensio quantitati, tiatur. verum quidem est,cuod non antendunt diis c de substantiae, est intenso qualitati. delae ita, sicut si esset unum luminosum tanti ira ei uidem Instatur quinto. Duo accidentia solo numero differem rationis, ac illae duae candelae sed hoc est,quia non possunttia non pollunt esse in eodem subiecta, ergo non plodii. Omnino applicati eidem distantiae, sicut cum est unielim cit ut aliquid de nouo. luminosum, at pro nobis sui scit, si aliquam intensonem Respondeo negando consequentiam,quia quod de iam effetant ut habeatur intentum. ura producitur constituit unum numero accidens cum pri Probatur secundo in impulsu. Petrus existens vitium cedenti qualitate, tanquam duae partes integrales ; sicut ut duo, non potest mouere lapidem res stentem, ut quadriae partes quantitatis unam numero quantitatem. tuor, si accedat Paulus pariter vitium ut duo, simul pote. In latur sexto. Si plures ponantur panes quantitatis, runt mouere , ergo intenditur in pulsus per gradus eius vel cibilantiae, sinant, non habetur earum intenso, ergo dem rationis, ergo vera Concluso. nee qualitatis. Dicent, non intendi, sed extendi, quia unus mouet v-Negatur consequentia. ratio est, quia quantitas est ad nam partem , alius aliam, sed Contra, quia quacunque extendendum, substantia ad faciendum unum per se: ex pars quatenus non separata ab aliis habet pondus ut qua eo vero quod plures partes quantitatis, vel substantiae oo. ivor, ergo i ta pCtest moueri a virtute tantum ut duo. nantur sinui, non crestit earum esseditis formalis , iueo instabis pii mo aeques accidentarium esset qualitati aug- non dicuntur intendi; qualitas vero est ad reddendum mentum intensuum, ac extensuum, ii vitula sue fit pirquale.quod magis crestit,quo plures eius partes simul po- paries homogeneas,hoc est absurdum,ergo. Negat ui knuntur. ideo dicitur intendi, per illarum additionem . quela, licet enim sit augmentum peryattes similes, diim Addo,quod si hoc argumentum valet. quocunque modo tame fit in eadem parte subiecti, perficitur iuxta modum, aduersarii ponunt intensonem in qualitate semper pote- quem exigit natura qualitatis, ideo non est per accidens. runt impugnari,qui a m modo non ponetur in quantata te, Instabis secundo. Sequeretur posse qualitatem intende substantia . ergo nec in qualitate, quae consequentia de di in infinitum. Probatur sequela, poterit a Diis partes , ab ipsis negabitur. quae sunt in una patre subiecti ponere in alia. postea om-i radiis disp. citata sect. s. probat D. Thoni.&C, nia, quae sunt in medietate illius partis, ponere in alia nam tetanum nunquam fuisse huius nostra sententiae eonti, dietate : de sic in infinitum. Respondeo negando seque-tios, idem sentat Ruuius de Dahoin. -m. I. loca citara. lam. Ad probationem, Deum posse haec omnia praeuare, illotum dicta expendite, loca Dahoniae. quae adducunt sed omnes illas partes esse partes communicantes, ut de se inuicem conserte, iudices estote, non est lue tempus him patet ideo non sole, ut crestat intenso in infinitum. ius examinis. Secunda Conclusio. Qualitas habens contrarium in- ώ. tenditur ner gradus homogeneos. Probatur primo R,
Intensio far per Gradus ei dem, vel diuersa Rationis . dii Solis simul vluti intenduntur, ita ut comburant, ergo
a Massio uuaria. vera concluso. Antecedens experientia patet. Cons: quentia probatur,omnes radii sunt eiusdem rationis,ergo DNilosophi ad explicandam sum ira intensionem sit, producunt calorem eiusdem rationis, sed per cal rem ab I litatis iacilitatis gratia eam diuiserunt in s. partes non Isti productum fit unus calor intensus, ergo intenso est communicantes quos gradus appellarunt qui postea ini per gladus homogeneos est ratio maxime probatio. nitas partes communicantes continent, secundi ina quas Probatur secundo. Quando agens, ut octo producit intendit ut qualitas non enim intenditur secim sum unum primum gradum caloris, vel omnes concurrunt, vel tan- gradunt totum simul,& indivisibiliter, sed successive,&c. tum primus, vel tantum octauus: si omnes concurri tu . quaerit modo quastio, an hi gradus qualitatis snt similes, et o non sunt eterogenei,& diuetiae rationis . si octauus de homogenei, vel dissimiles. de et erogenei , ita ut unus ergo pariter octauus non est diuersae rati nis a primo. Sist alio per se ebor alium supponat.&e.quod autem statue- primus,contra, quia s silus existeret, non posset produc tui de gradibus ei it statutum, de de partibus graduum ; te primum gradum in stigido,ut sex, ergo nec unitus. ideo enim unus gradus erit alio periectior, vel imperi Dicent produci primum a primo virtute cperorum .istior,cuia eius paries erunt perfectiores,vel imperseeti Sed Contra, quia vel ceteri in iluunt, vel non influunt si res.respectu partium alternus gradus. non influunt , i it dii scultas quomodo sint diuetiar, Prima sententia docet intensonem fieri semper per tionis; si non influunt, ergo non pmducitiir in virtute ita lus eterogeneos . dedi ilinules. Sequuntur expres,d e telorum, sed propria virtute. reet in Metaphlai sput. 6.sei .i au- 8. 5e I lut radiis Probatur tertio. Si gradus es erat et erogeneiae secundus
13쪽
Ia In I. De Generatione. Tract. II. De Alteratione.
diu supponeret primum, de supponeretur a tertio, &c. seia
queretur posse dari agens necessari ima appositum materiae dispositaein non agere, hoc est filium, ergo. probatur sequela. sit materia disposta ad calorem, approximetur calidum,ut ocio, a quo Deus abstulerit primum gradum, pet aduetiarios non potest produci secundus nisi suppos. tu pii mo, quia sunt eterogenei, ergo calidum iam poto
Piobat ut quarto,vel octauus gradus frigoris expellitur
ab initio caloris,vel a primo. On a primo, quia octauus ob excelliam persectionis Lipia primum caloris penitus resistet. s ab octauo , ergo producitur etiam ab octauo ramus caloris,ergo non iunt etetogenei. Secunda con:quentia patet. Prima probatur, quia frigus in tantum expellitur, in quantum piimus gradus caloris producitur. Probatur quinto. Si sunt ei erogenei, diiserant specie,
huc est ablui dum,ergo .absut duas probatur quia quae disserunt specie, non pollunt constituete unam qualitatem continuam,&c. Sequela probatur, ea diiserunt specie , quae sub ditietia ratione communi continentur in eodem genete, sic Petrus, ct Bucephalus in eodem genere animesis, alius continetur iub 1.u ione communi hominis, in qua conuenit cum Paulo. statici sto. Sc. Bucephalus sublatione communi equi, in qua conuenit cum iamcardo, Zeibin uace. sed piutius,& secundus gradus,si sint etero. genetic tinentur sub diuersa ratione communi in eodem genere,ergo. probo sequelam minoris . sint quatuor gradus pii tui caloris & quatuor, secundi conueniunt omnes illi primi in hac ratione communi.quod sunt primi secundi vero quod sani secundi quod dicit diuercuri perlecti nem, deinde conueniunt quod sunt secundi, de pilini in
Contismatur, quia non apparet maior ratio, si unus est essentialiter alio persectior, cur veristi homo, es Leo diis ferant specie in animali, de non ptimus, & secundus gradus in calore. Sed Contra in statui primo. Calidum ut duo pio dimctis duobus gradibus caloris, aliud non potest in eodem
subiecto. ergo sunt etet Ogenes. Aliteceden experientia
patet. Consequent si probatur. potest illud calidum alios duos producere in aliud sibiestiam , cur non in idem, si sunt omnino similes 3 agens potest producere passum, recipere cui non a Conti rivatur, quia posset etiam intende. te se ipsum. Est Achilles aduersariorum, de fortissimus . Ad argumentum respondeo ι A. sequenti, quae t o. a. Ad
nsat mationem vero eodem qua 1 3. in statur secundo. Vnus gradus unitam tuna expellitver.grat.primus octauum, ergo sunt et erogenei. Confitiniatur. quia nulla esset ratio, cur unus potius, qu4 m alius corium patur, vel producatur. Ad argumentum respondeo, emlibet grassitin unius cotrarii pugnare cum qumlibet alterius, stilicet , ut non possiit esse si aut paciscE. Quod vero primus caloris. ver. rat. non possit citi sinulcum octauia frigoris,hene cum septimo non autem secundus cum septuno, de se de catem in quia non potest simbiectum astici de una qualitate, ant de duabus contrariis
sitivi supta oclo,ratione, quam assignauimus traia. i. lib. 1 qua9. I. Ad Confirmationem respondeo cum Conin
hi icensibus,& Ruuio esse determinandum a Deo; de alibi diximus recurrete ad Deum in his casibus non eue indignum Philo pho.
Instatur tertio. In membris animatorum datur etermeneatas quia unum ad alium disponit, ergo etiam in 't
ibus. Respondeo , dari eutogeneitatem in membris
propter diuei statem operationum, quare negatur consequentia, pr ipue etiam, quia unus gradus ti an disponit ad alium: sed est, quia agens non potest simul totum terminum producere, ideo est necetia, primo produci prima
Instatur quarto ex Areso octatius gradus caloris. Ooctauu et frigoris , etiam in diuersis partibus subiecti pugnant inter se, non vero primus trigoris, de pronus calo iis , ergo prouenit ex natura ip niria, ergo tum eterogenei. Prima ironsequentia probatur,quia si pugnarent, ut calor . & stigias, aeqi pugnaret primus cum primo, ae auus cum Octauo. Rei pondeo negando consequen tiam . ideo pugnat octauus eum Octauo quia cum calor.& stigiis se propagare amentant, nec Vnum introduci possit, ruin aliud expellatur, pugnant, ut se apsina quodlibet introducat, non pugnat autem pin iis cum primo, quia cum sint in subiecto piri minato a I. gradibus contiatis pugnant cum illo. Dices snt subiecta assecta quatuor gradibus frigoris, dc quatuor caloras,nec etiam pugnabunt simul. Reip deo, tunc non pugnare, quia non habent vitia produeendi quintum gradum, sed s aliquis ipsoriam expelletur, ope, iei ut 1 forma substantiali, cui calor, vel stigiis era naturale reducendo se ad riistinum satum. Immo lue respontiones sequuntur necessario ex do ita Arest, si enim sextus stigo iis pugnat cum sexto cal tis a vel quia sint calor, de tristus; vel quia sextus non primo quia per ipsum primus caloris, de primus stigotis non pugnat, neque secundo, quia sextus gradus stigi iis aque pugnaret citra secundo caloris, s pugnaret vi sextus est,
et oiugnant, ut nostra responsone explicatum . inuatur quinto ex dei calidum, ut quatuor conse uans aliud calidum ut quatuor per verum influxum conseruat, de tamen non intendit, ergo intenso fit per gradus diuerta laticinas. Probatur consequentia, quia producit aliquid eiusdem rationis, non intenditur. R spondeo negando ptimam partem antecedentis, coniuuat impediendo, ne extrinsecum illud debilitet; neque responso Atesii, quod conseruans multoties non ambit totum conseruatum, quidquam ossicit; quia si a principio calidum vi quatuor potuit non obstante contrario extrinseco producere aliud calidum ut quatuor, cur non Imretit conseruare a Alioquin quaero ab Areso, qualitas,qua per consentationem pmducitur eiusdem rationis, est ne acti-uai si sic. quomodo altera parti addita in eadem parie simhiecti non intendit uan ex coniunctioite cum cxteris partibus perdit acliuitatemὶ quis hoe diecit ' si non esta, tua. ergo non est eiusdem rationis. pr tet quam quods primo ante alios gradus fuit ut producta. iiiiilet activa. cui non postea i Addo, per hanc acii nem producit ut aliquid calcitis, ergo subiectum habet maiorem calorem ., quam primo haberetaergo si mapis calidum, ergo magis a latium , contrarium non video Quomodo intelligi
possit. Hi Isbiicientur Acelacntia. a usio et ita. IIb. i. Phis promis me ita laturum hane quaestionem, in his libris. Ecce sto promissis: & omissis variis semientiis,quae videri possimi apuA Ruuium lib. i. cap. qu. de Ares utib. i citis r. r. quast 18. S celeios auctores ab istis citatis. Notandum. duplex esse subtemina accidentium materialium, aliud denominationis, aliud inii senis. Subi etiam denominationis, seti vi cmui,est ipsum compositum, cuius dicuntur actiones; sela tubor faciem hominis ala
prehendat , dici ius homo rubuisse. Subieelum in has ius est . cui inhaei et accidens, & de hoc ea quaestio quosnam si respectu accideratrum. Vmea conchis . Subiectum inhaesonis accidentium materialium est tantum illud. de cuius potentia educuntur .est eum Hurtado in Pi sivi. b.s E .s licet sub aliis et bis in quas innuitura orumbricensibus hie cap qu.
.a r. i. onctas ne r.est autem contra Aresiam, Ruuium, de contra communem,qui disti irauunt duplex subiectum, aliud inhaesonis tantum, aliud Dimul sistentationis . Ecin-haesonis, de dicunt accidentia semper sustentari a subiecto, de cuius potentia educuntur, Gilli inhaerere, pos tamen etiam alicui inhaerere, ex quo non suerant educta, neque a quo sustententur. Probatur primo. Accidens non potest edi ei de subiecto,quin inhare it,et goneq; potest inhaerere, quin educ tur . ergo vera Conclusio. Antecedens patet ex diciis inphys consequentia probatur,ideo eductio dicit in haremtiam sitia eductio est fieri cum de ridentia. quae habeturpet innaetentiam, sed accidens non dependo natui aliter loquendo ab aliquo subiecto,nisi quia educitur, ergo non
potest inhaerere. quin educatur. Confirmat ut primo, ii accidentia non educuntur ex subiectis, allibus inharent, tolleretur velum fgnum cognostendi biecta x quibus educuntur,quod non unum
absurdum pareret in philosophia. Confirmatur secundo. Magis pendent accidentia a subiectis, quana torma iubilantiali, a materra, sed haec non potest
14쪽
QUAE IN HOC TERTIO ANNO CONTINENTUR, Numerus indicat Pagina OD .
H - Ο H Q e partes Gerouenia corporis con tituuntur per proprias
15쪽
IN TERTIUM DE ANIMA. TRACTA T V S VNICVS
De Anil mellectitia. De substantia anima intellectiva. q. t. Au interiZtas in operando pendear a sensu. q. r.
Errores,qui in hoc tertio anno irrepserunt cum sitis correctionibtri .
victor aemu citaemesta subsantia sntus arena producit
16쪽
Tractams Tertius. Qui est de Actione,
potest naturaliter alii materiae inhaerere, quam illi, ex qua
educta, ergo. Probatut secundo , vel idem accidens numero est tmium in subiecto, ex quo educitur, de totum in alio, vel so .cundum partes, non secundum partes, quia sumus extra Λ Ristoteleste v. 23.post Alterationem agit de Augime quaestionem. neque se lidum se totum, quia est tantum tatione; quare Ee nos hoc loco deberemus de illa
rerum spiritualium esse secundam se totas in pluribus paria agere ; quia tamen augeri eii actus potentiarum uiuenatibus distin his ergo accidens non potest esse,nis in subim tiuna optimum duxi He Augmento, R ad ipsim pertinen bis ex quihu; educitur. tibus agere in lib. de Anima; melius enim & potentia eo Conlatinatur, quia ideo quantitas, de extera accidentia gnoscetur ex obiecto,& actu de obiectum, de actus ex pomaterialia secundum diu etias sui patres, sunt in diuersis tentia; quare post Alteratione tractatu instituo de Actio partibus subiecti, ex quo educta. ne in Palsone cum ipse Aristotele tex .vi melius posse Instabis primo cum Arcto. Materia di serma sunt ma- patere natura mixtionis, in ordine ad quam hic tractaturrinis penetratae,& prcseotes, ergo accidentia unius sunt de agere,& llati. accidentia alterius, eis ex illa non educta. Negatur c imsequentia; si enim duo corpora penetrarentur , non per An Aru debeat esse praesens Passa. anastis Prima.
hoe Meldentia unius essent accidentia alterius,quia rema- . . . '
nerent vere distineta .ita de materia,& sorma, quae rema CY haec quaestio proponi etiam sub aliis terminis. Qitient distincta, etsi non disiuncta. O licet an agens possit agere in distans, non agendo fInstabis secundo cum eodem. Prius est materiam lia. dio ; an ad agendum requiratur contactus ; an ex Ope here formam substantialem, istam quantitate, ergo quana ratione colligaturIKsentia operantis .an agens, & pactitas inhaeret etiam formae, ex qua non educta. Negatur lum debeant esse simul, & Qt et tractari a l'hitris ,phi, uel antecedens,quod etiam alibi negaui; hane tamen non se n 7 exo C. Vel hie, quo nos eam remismus .a Thelogis quatur solviam viriti mediate quantitate, Sec. quod etiam Vedi tractatur i. parte qua t.S.Cr in 1. dist. 1. rro qua alias dixi,quia forma penetrat quantitatem de vinitur ma Supponendum tanquam certum cum Aresio seu. s. deteriae immediate, & idem de ceteris accidentibus , quae 5uarea, de aliis: essectum productum intra sphaeram ali supponunt quantitatem, de de Grina etiam respectu acci cuius agentis esse totum a principali agente, non vero a dentium, quae supponit in subiecto, neque quantitas, Ze pari ibus succeisue ad inuicean,ratio est, quia alioquin no ista accidentia recipiunt in se mmiam, sed Grum sunt di rara continuata actio, si principia sint distine a ieci spositiones ad ipsain. liter,nec una numero , quia idem calor non potest elle, detrii abis tertio cum eodem. Dicitur serma quanta , terminus, de principium eiusdem numero actionis, tum uantitas dulcis, alba , &c. ergo verὰ quantitas inhaeret quia non est et ratio differentiae inter sphaeiam unius . ae,mae, eis ex illa non educatur, de dulcedo, de albedo alterius agentis . hoc supposto inhaerem quantitati, etsi ex illa non educantur. Respon- Notandum est yr senti agentis ad passim duplidem
deo sotitiam, de qualitates proprie non esse quantas, sed esse,scilicet Grinalem, & virtualem. Formalis est, cum tantum extentis per suarum partium exiteitatem: immo secundum proprium suppositum est indistans a pacnec in sententia opposta propri/ potest diei; quia quana se . Virritalis, cum di si distet a pasta secundum suppos
titas non inhaeret qualitatibus, sed e contra, de tamen al- tum, est tamen pr sens secundum virtutem. Modo sthedo dicitur quanta; igitur per has proposticines non, Prima Concluso. Agens non debet necessalia eis importatur essectus quantitatis patitet dii quantitatem pHsens passi, , secundam supposatum . haec conclusio estratie non esse dulcemialbam &c. sed ad siminum sum clara, satia illo supposto. & probat ut sic, esse ius pro suat quam ii pro quantiui valet enim quantum est dui Musa tota splicta est ab ipso agente . sed agens secundum , ese contra, dulce eli quantum . quia tantum significa- suppostum non est presens,irce mediis, nee vltimis pani
so itur quantitatem,& dulcedinem esse in eodem subiecto Instabis quarto ex Ruuio . potentiae vitales inhaerent toti eompositoae a bis etiam vitales, de species expressae, de impressae toti potentiae compostet ex materia,ed Qrma;& tamen his accidentia non educuntur ex utraque parte , ergo. Respondeo neganda. quod s non educuntur, inhaereant,an vero educantur, dicetur in lib. de Anima propriis locishus sphaerae ergo vera Concluso. Seeunda Coneluso. Non est necesse, quod Agens sit cipraesens omnibus partibus passi, in quod aetit secundumta -- Ovirtutem, dicit igitur concluso. ouod si splura ver. stat
ignis sit sex palmatis,ut ignis in illam agat. non dii nece se quod secundum sui virtutem coniungatur Diumb. Pa tibus, in quas siccessive aget. Probatur primo. Nulla datur haec virtus, quae sic cona si instabis quinto. Aecidentia illi subiecto inhaerent, per iungatur,eigo. Antecedens probatur. ignis producit ea quod definiuinit,sed definiuntur per compositum ; se smitas dicitur cur itas in nata ergo illi inhaerent, sed non educuntur multoties de toto compost , ergo. Res n- deo negando antecedens,quia definiuntur per subiectum de murationis . patet clarE quia certum eii intellectum,s si Meldens non inhaerete corpori. sed taniam animae, de tamen definiretur per hominem. Instabis sexto ex Aristotel h e rex. . subieetiam altera tioni, est ens actu,scilicet compositium,& tamen acciden- larem in decimam partem passi,modo, vel liax virtus est calor productus in nona parte, vel aliquid ignis in ip ta collocati ad hoc, ut agat in decimam; aliud utique ex . cogitati non potest , quod possit elle hac virtusi sed neutrum dici potest ergo. Probatur minor. calor productus in nona patrie est enectus ignis, de realiter ab ipso distinctus, & potius est vitius calidi in nona parte,quim ignis rrursu, si hic calor esset haec virtus, redirent absuraa notata in supposito, ergo hic calor non potest esse haec virtus
tia educuntur tantum de materia, ergo alteri potest accia quod nec etiam aliquid aliud p hatur; vel est substantiadens inhaerere,1 quo non si educti m. Respondeo, Ari- ignis, de haec non, suta non separatur a supposito; vel aliastotelem esse locutum de subiecto denominationis, quod qliod accidens ab ii δε diffusum in medio, de hoc licinia idem manet sub qualitate corrupta. de de nouo a ita, ad quia non potest dimindi. nisi educatur de singulis parti disserentiam generationis, in qua non manet idem sensi. bus medij; m do vel una pars educit aliam, de si se, intabile vi idem subiectum. easdem difficultates incidimus. vel ignis absens secundum Tandem aduerto, quod s manifeste pateat aliqua aeri- si appositum immediati illam virtutem educit. de sngulis dentia inhaerete sotinae tunc dicendum, quod sint educta partibus, quod s dicatur, ergo sne illa virtute possumus
de illis x potetia ut proprietates,&c.& s pateat etiam ma- dicere.quod educat immediate calorem,quia quod possisteriae illa inhaerere, dicendum etiam de illa pariter se im mus per pauciora,non debemus per plura. dum diuersas partes suille educta. nec intima unici ni, Respondet Ruuius hic cap 6.quast. 1 m. Ist in partes, tetiae ,3e formae tollit hanc duplicem edi ictionem, qui suas se aliteri nis lagit per se ipsim influere esse lum, nee etiam tollit distinctionem . scut persecta unici dira. in remotas venta per virtutem di lusam in proximis, nonium partium continuatum manus, non tollit duplicemia tamen per illam solam, sed concurrendo actuatit et cum eductionem qualitatis ex illis, partialem tamen. De Alte- illa. Sed Contra primo quia redeunt difficultates quid sitiatione satis . haec virtus,suomodo fiat,&e. Contra secundo, quia si es sective ignis absens secundum sippos tum potest concurrere cum virtute extilente ver. gratia, in septima pane ad
17쪽
producendum calorem in octaua, cur non potest illimia Probatur θ priori Ad actionem in distans natura agen
producere ' ipse estyotens,distantia non impedii, quia ae- tis non exigit concursim Dei, ergo Deus non concurrit, que impediret, ne unius concurreret cum virtute. eigo non potest agere in distans. Vitaque consequentia Probatut secundo Concluso per buat ea loco anfra eL patet. Antecedens probatur. Actio in dictans non eliq9 ὐ---. 1 . Ruuium num i , . Ausum stia. 3. in fine. actio ordinati ,ergo non petitur c cuisus Dei. Antec ad hoe ut ignis dicar ut agere aii ditans agendo in rem dens probatur, quia paries distatues supponunt alias par-dium necesse esse per eandem virtutem age te in utroque, eigo velano illa Conclusio. Probatur crati sequentia,
tus,qua ignis agit in partem proximam, aliud non est nisi forma ignis seu calor, quo potest agere. hac non vehun. tur per omnes paries passi, sed tantum fiunt contigua primae parit, ergo ignis non potest dile praesens secundum virtutem omnibus partibus pasti. Probatur tertio. Si datur haec virtus in T.parte ver.gr. qua ignis fat presens Octavae parti calefacienda,ignis di stans secundum lupposium agit in illam viritatem existentem in septima parte, nulla virtute dii rusa in sexta, qua
mediante fiat pristias virtuti in septima ergo potest etiam
tes proximiores intra sphaeram . in quas ordo exigit viptimo agens agat . CCnsequentia pictatur. tunc tantume igitur Dei concursus, eum est actio iuxta naturam, sed actio inordinata non est iuxta naturam, qua maxime a sectat Ordinem, ergo non exigatur Dei concursus. Dices. Cum medium non eli capax actionis . non est contra ordinem, quod agens agat in distans, non agendo in medium: Respondemetiam tunc esse contra ordinem
qiua per hoc non tollitur. Attin pisum positum iii inedio non si intra sphaeram agentis, es proximius , quam distans. Probatur secundo a posteriora , quia ideo Natura re- producere calorem in illa septima parte, nulla dis sui a vir- sugit vacuum , ut posint per corpus medium transmini
lute in sexta ad illum producendum, ergo ad agendum non est necesse, ut agens sit praesens secundum virtutem, utraque consequentia patet. Sequela antecedentis nitabatur,ignis concituat illam vii tutem productam in septima parte, & conseruat per veram actionem , secundum ad uersarios vel ergo agat media alia vilitate, de dabitur primcessus in infinitum, vel per se ipsum, vi ecce veram soquelam. in istidius ad interroia, ergo non potest dati actio indistas; alioquin vacuum non impediret influxus. Alias rationes a polieriori habes apud Aresiam, Rutilum,& alios. Quarta Concluso. Agens creatum super naturaliter,& increatum postulat agere in distans, non agendo in medium . Eil contra Thomistas,1 uuium, Arenuira, ct alios apud istos. Ei iamen cum Scoto, & cicolistis. Probatur, quia nulla ratio conuincens de contrario ; eu cum agitur Tettia Concluω. Agens creatum naturaliter non po- de Dei potentia ab luta, nihil denegare debemus , nisi
tela agere indistans,nisi etiam agat in medium. in hac con euidenti ratione conuicti, neque tationes pro prccedenticlusione conuenio cum communi .apud Suarea des r. s. conclusione plus probant, quam naturaliter.
seu .num. it. Riturum loco citasa,& Aresum di p. Quinta Concluso. Agens naturale debet esse prcsens t. est conita Scotum,& Scotistas & nonnullos ex Nomi passi, prcsentia formali secundis ira aliquam sui partem . nalibus apud eosdem Probatur a priori diuertis rationi- probatur ex dictis. agens habet determinatam sphaeram, bus apud Aresum s. . 3. quas omnes optime reiicit, tan- quae ancipit, unde existit ipsum agens, neque potest O quam ineis ces, tandem ipse probat, qua a palle, spatii rati in partem distantem intra propriam sphinam . quin habent essentialem connexionem ad inuicem, ut non m agat in partes proximiores , ergo erit praesens pasti exist una pars essectum recipere, quin e& alia prior, scut de stenti intra eandem sphςram secundia primas partes ergo. transitu corporis ad patiem distantem sim medio , ideo Sexta Concluso. Agens potest dici aliquo modo pr ell neeesse vi per virtutem sat pi sens medita sens secundum virtutem passo quoad Omnes partes. ii Sed Contra Primo,quia ex ipsa Aleui ibidem. viiiiis, quas agit. Explicata concluso remanebit probata. Du- quae operatur,ver. grat . in septima parte spatij, est diuersa pliciter potest intelligi agens prς nue se dum virtutem. ad illa quae in sexta, intain cutetis,partibus anteceden- Primn quod ii apit in patrem tertiam, ver. grat. existat intibus, re tamen eli essecliue ab agente distanti, ergo vere secunda parte litus agendi, qua agat in tertiam, di hoc agit in distam, non agendo in medium, ergo mala ratio. i riecimus. Secundo quod si presens. Tettiae patii se- Conica secundo, quia agens est potens in septima par- cundum virtutem, quia virius agentis existens in agente te ver gr. spatii producere essectum diuersae speciei a pro- se extendit etiam ad tertiam panem, & ibi potest Diu L. ductio in sexta , ergo non est talis connexio. Probatur eflectum producere, quia nisi eius virtus eo usque se ex- consequent i a , quia haec connexio uniuerialiter negaret tenderet,non pollet quid quana ibi sacere, & tali pacto in aliquid pio suci in distanti. quin primo in medio. telligenda Concluso. & est vera, ideo enim dicitur talis,
Contra te cito, quia arque connexionem dicit vet. grar. vel talis sphaera agentis, quia per totam illam potest Op tenta pars spatii cum secunda intra aphaeram agentis , ac prima eiusdem cum e te is prς dentab. extra sphaeram,s igitur tenta non potest recipere actionem, quin secumda,nec etiam pii , in prccedentes. Dicent. extra primam pariem non esse agens . quod astat. sed tantum in prima, sed hoc est, quod ovatimus, sest huius di connexio inter paries, quomodo agens hic tantum possit incipere actionem, cum non egerit in pre rati , 5 consequenter toti illi secundum sui vitretem est praesens. modo ad argumenta. Arguitur Primo Contra secundam Conclusonem ex .
auctoritate Aristotelis multis locis,quod agens,& pas una ct 3 debeant esse sinui, sed non possitiat esse sinius supposito,
Respondeo, satis esse quod fiat simul modo explicato. Arguitur secundo. Quod non est hic,est ac si non esset
cedentibus partibus, quare ratio assignati debet ex parte respeiiu huius loci, sed agens Operans in secunda pane agentis. sed vere irrata est ibi,ergo est,ac si non esset, sed quod non est. I Suppono primo , quodlibet agens habere propriamia ciperati non poteri, ergo agens,ut operetur debet esse paeo squeiam . extra quam aeteie non potest, scilicet tantum oris saltem secundum virtutem. Respondeo, quod non spatii. in quod potest effectum producete . non extra allud. est hic nec supposito,nee virtute,& conceditur esse, ac sSuppono secundo. Sphaeram cuiuslibet aetentis inci- non esset, sed negatur minor, quia agens operans in s pete, unde eesistit agens; iam quia ii partes ibatii distan- cunda parte est ibi virtute iuxta lax tam conclusione ita, detes ab agente sint intra sphaeram , inulto magis parte, , etiam hipposio iuxta quintam quatenus secunda pars es
quae proximiores sunt agenta , quia mastis accedunt ad pars untiis passi existentis intra sphatam,&hoc existit si eius vici utem , tum quia naturaliter constat agentia sor- mul cum agente sectandum primam partem. tius agere in palles pmximiores, ergo fgnum est sphi Arguitur tertio. Ergo agens poterit operari ad quam. ram incipere .unde existit arens. cunque distantiam. Probatur consequentia, quia non est Stippon , terti . Diimus. de quo est Concluso ironia necesse,quAd sit prisens neque secundum suppositum, ne- posse reei pete actionem agentis, non esse distans extra , que virtutem, nulla igitur maior ratio, cur dicatiit agereiphaeram illius, quia cerium non posse in illud agens age. ad tantam distantiam non maiorem Sc. Res deo quod .ie; at inquin vel non liabetet determinatam sphaeram, vel libet aeten s habere determinatam sph tam cui est pnsens sphaera non inciperet. vnde existit agens, quare remanet secundum virtutem, iudita tamen sextam Conclusionem,
Onelusici de distrati intra piopriam sph ram, de quaeri- & extra sphaeram non potest apere, quia non se extendititit ratio curui sphaera agentis est spatium Ver.grat .decem ultra illam eius virtus,quod utique aliunde non prouenit, palmare,non possit apens agere in declinam partem, non nis ex limitata natura agentiunt quotlim unum maiorem agendo in alias novem. Nunc habet activitatem quam aliud. Argui-
18쪽
Quaest. II. An simile agat in simile.
Arguitur quart .se aeretiar contra dicta in Phu. posse productionem forniae suostantialis esse ab alia forma sub stantiali, si prisens eos: non pollet. Pmbatur sequela riquia per nos lati est, si sit intra sphaeram agentis , quod utiq; contingit in productione torinae subitantialis , quia
agens pote it dissonere ad formam substantialem, ut d mus ergo tota illa distantia est intra sphaeram ipsius agentis. Respondeo negando sequelam. cuius probatione coim cessa.ilegatur,quod illa distantia in qua pmducitur forma sub iantialis si intra iplueram agentis, neque disponit petpropriam virtutem, sed mediantibus accidentibus, quae pvisum. Consequentia probatur, quia maior potentia pisuenit,vel ex notori intensione Grinae agentis, vel ex uen state materiae, pluralitate partium,&c. Probatur 5ecundo, ali quin calidum ut quatitur pocset producere alios quatia ibi gracius caloris in aliud calidum , ut quatuor, & ad calorem ut oecto illud teduceret
contra experientiam , neque responsio PMqualisi saluat dii licuitatem, ut alibi diximus. Quarta Concluso. In eisdem qualitati ita agens, ut agat, requirit passum dii simile secundum potentiam, ct acinii tatem , ho conviviis est aperia Atiliotelis rex. R ubi di inita propriam sphaeram produxit, inde patet, quod N ii cit,agens & passum non polle dite Omnino simile; sed non primum agens disponens, penitus corrumpatur, adhuc est neccillaria dii similitudo secundum gradum producetur effectus subitantiatis, qui utique es lenon pOLset. si a disponente produceretur , quia quod nullo modo habet est e. e lectum reale producere non potest. discurre per prodire i nem formatum maneralium, quae dicuntur esse a bole.& patebit doctrina. Arguitur quinto. Contra tentam Conclusionem pro Scotia viginta quatuor experientiis , quibus naturaliter comprobatur Milo indillans, ad quas omnes respondeo, vel eandem qualitatem etiam repetiit in medio, quamuis propter diuertim dispostionem idem non sequatur eis
eius,vel salse essem has expetientias . videte Aresiunia,
qui omnes aiseri,& soluit Arguitur se ito. Contra quartam Conclusonem,secundum communem sententiam: non potest Deus trans serie corpus de loco ad locum ; si per medium, ergo neq; pini est operari in distans,ius primo opereturin mediunt Re-
cundum densitatem,ergo secundum potentiam auae coit surgit, vel ex diuella intensione .vel ex densitate, o . Probatur etram ratione . quia niti adsit haec dii iiiiiiiiiii do, ut dixinnis .ito p test tequi arato ergo vera Concius . Quanta Concluso. In qualitatibus carentibus contra ria agen Milest agere in omnino smile. Me Conciusio est cum Areso,Pas ualigo. S aliis. Sequitur precedentib. ideo enum agetis :n illis non poterat agere in i mile, quia debebat vincere iesuentiam passi: luc nulla adest letilientia ergo.
Probat ut etiam experientiis de duobus luminibus omnino similibus,quas a ibi attulimus,cum de intensione,eo
Ueducit ut responso ad argumentum liue remissui . quare si intensio fit per gradu, homogeneos, calidum, ut quatuor non pollit agere in ca idum ut quatuor, Sc. quia
spondeo,quod eo modo, quoi es tu pissens in dii tanti , si videlicet non est maioris poteruiae, s sit in materia aeque etiam in medici , ideo qυia corpus per i cara, lationem fit densa, si vero si actituus, vel ratione dentitatis, vel dopresens loco distanti .debet it in 1 set ii etiam per medium, at agelli et patet ex dictis , non fit pretiens per operati
nem, quare negatur consequentia.
ineas agat in D smile. Quaestio secunda. e Totandum Priatio. Similitudinem quadruplicem es I J IN se. Primo secundum sormam, seu speciei ia ; sic duo
calores. Secundo in gradu intensionis, duo calore, amisho, ut quatuor. Tertio in teris circi stantiis, ut densitate, rat itate, magnati ine, paruitate, Sc. sicut calor in
duabus imiet in X ue densis. Quyrto in potentia, se scalor iit activus ut duo ac frigus resistitii uni vi duo. Notandum secundo. Qualitates actiiras alias esse, quae
catenet contrario; alias. quae comi iam iobent. S in ius
tantum habet ii, in quarta similitudo, vel dii iiivilitudo, quaa calc habent quod eis resistat. his notatis. Pimia Conciulio. In qualitatibus habentibus contrarium agens potest agere in simile secundi ina speciem, dis
s. nile ira gradibus. Probatur, quia calidum vi octo potes intendere calidum,ut unum, ergo vera concluso.
Neeunda Concluso . in eisdem cuialitatibus agens p
test agere in simile sibi in nradu, diuimile in dentitate , receteris circumstantiis. Eii Marsiissoti.& aliorum apud
Toletum lia. itati Generarisne conclusi. contra Arenum disp. sp . Rutiliam cap 9. P. s.f. dubium es tandum. Probatur calidum, vi quatuor ver. gr. Da notetia densa fit maioris virtutis ad agenda quam in rata,ergo vera Concluso . Antecedens probatur, quia per condensitionem
eidein patri passi imprimuntur Omnes illae partes qualit iis, quae imprimebantur in diuersis parcibus, dum agens
erat in materia rara, ergo essetius i estill .it intensor, ergo agens in matelia densa est maioris virtutis.
Tertia Concluso. In eisdem qualitatib. agens non potest age te in simile sibi secundum gradum, densitatem ,&
teras circumstantias. In hac conclusione conuenuint omnes qui dant gradus Et erogeneos immo Maistius. 5
alii apud Toletiim, qui simpliciter dicunt simile agerem
simile, semper probant per exempla de agente exiliente in materia densori ita apud Toletum j altera opimo Est ta men contra P. Pa squaligum . qui existimat si uice rediiii militudinem in pasto, ait ad ic tiaram recipiendam. Probatur primo. Agens debet excedere passimi,ut agat secundum potentiam, ergo vera C in lusio. Antecedens patet ex communi modo loquendi, iationem ese secti itime, cissum maioris inaequalitatis, i sic et quod agens in vir
tute superet passum; patet etiam rarione, quia si si maior resistentia palli,non superabitur; item s iit aequalis activi
tati agentis etiam te liuet, ne agat, ergo debet excedet
modo potem in illud agere iuxta secutidam concius in
in statur Primo . Densitas non dat activitatem, ergo si
calidum. . ut quinior ita materia rara non pi)test agere in calidum, ut quali r,neq,na materia densi poterit. Restionideo densitarem per accides dare maiorem actiuuate, luatenus in puncto medii trestri utent plures patres agens initatur iecundo. Nulla cauta potest producete eitatu se intensioremdeu hoc tequeretur,5 c. ergo. Responde illuitiei sectum elle a pluribus panibus agentis, quantia quaelibet sulitii satiralem effecium produxit . quare negatur conse litet ira , quia non est una causa totalis secu Mdum intent Onerra.
lnitatur ieitio, ex Aresso, sequeretur duo calida aequilia te posse intendere vique ad summum. Probatur seque la Calidiam densius,ut quatuor v. g. ri ducit quintum gradum, in calidum uti uatuor ratiam, postea illud ratum producit quintum in calidum densum, illud po1lea serium in rarum,de sic deinceps. Respondeo negando seque iam, adprobationem dico, lidum ut quatuoi dei suit: non posse producere in rarum, nisi quantum eum excedit in potentia. statim ac erunt aequalia iii aciuinate, in uno rata an densitatis,in altero ratione intensonis, cessabit actio.
In statur quario. Pasiam non patitur, ius ut in potentia ad recipiendum; sinite in gradu non eli in potentia respectu alterius similis .etro. Reh indeo simile habere potentiam pallii iam ad gradu , alios non habet, de est in poterim tia te specili sinisti excedentis in activitate; quia ratione excessus potest illos gradus p ducere ratione qui iti etiadicitur contrarium pastis; neq; tamen hinc sequi tui quodlibet pati a quolibet, sed tanti m ab excedente in potentia Intiatur quinto contia quartam Conclusionem. Cali dum vi tria in subisitam, quod fit calidum manus, quam
ut tria,potest agere , ergo agens ut agat, non requitii excessi impotentiae supra passum. Antecedens experientia patet. Si manus sit tristi a ut sex ponatur in aqua calida vidi .Consequentia priabatur .' quia potentius cst si igidum ut sex, quam calidum ut duo.
Respondeo, quod si calidum ut tria apit in m idum ut
sex erit.suia illud superabit in potentia, vel latione densitati ,maioris materiae,&c neq: contrarium est liuelligibile,quod resistens si potentius agente,& tamen actionem recipiat.quare quoties calidum agit in minus calidimi potest etiam in simile, quia ita simili est minor te silentia.
An idem posse Agere in se in m. Quaestio Tertia .
Jotandum Primo, duplex e te a cs,aliud viiii orna, IN seu formale quod producat ei sectum euislena latio io: Morandi Annus il l. B a nas
19쪽
16 Ini. De Genera tione. Tract. III. De Actione,& Passione.
nis cum forma, ut calidum quod producit calorem; aliud oirrit ad et erogenestarein graduum, sed praecipue non xquivocum, seu virtuale,qui=d producit effectum duret se valet in doctora ipsius Pasqualisti, qui ad actionem requi rationis , quem tamen virtute continet, ut Gima aquae rit selam dissimilitudinem,quod pallimi careat sorma pro producens trigus. duoeda; haec autem dissimilitudo recte haberetiar, si idem Notandum secundn reuocato in mentem, quod sopius ageret in se ipsum. diximus,quat itatum alias habere contrarium alias nequa. Contra secundo, quia per nos ex dictis virtus motiva quam,ex quali talibus carentibus contrario, alias indigere intendit se ipsam, dum graue tendit deorsum, cur non de
continua agentis conseritatione .ut lumen ; alias habere , qualitates habentes contrarium.
Q. aliquo modo permanens t virtus impressa proiectis. Respondet SuareZ di sint. i. . sita. 7. num. . aut quali Notandum tertio. Actionum alias esse directas, alias tas est naturalis agenti, aut violenta. Si naturalis, fit petreflexas . Actio dilecta est cum agens dilecto per totam cmanationem a forma, O sic est per actionem aequiuOsuain sphaeram agit. cam. Si violenta, non potest per qualitatem naturalem Renexaxum aliquo obice impeditum agens,ne pert, virtualem se ipsum violenter alterare,verbi gratia aliquid tam ipti ram agat, retrocedit actio in medium,S quasi ro mixtum per calorem virtualem Brinaliter se calefacere silit ad modum pilae de pariete resilientis . his notatis. violenter. Prima Conclusio. Agens AEquati cum, seu virtualo Sed Contra, critia quis dicere poterit, postquam mix- c, potest agere in se ipsum. Probatur mille experientiis,aqua tum violenter alteratum est ab extrinseco per eandenticale tacta se reducit ad pristinam frigiditatem .& non nisi qualitatem violentam se alterare , verbi gratia aqua vio. a sorma aquae fit haec reductio, ut alibi diximus : potentiae lenter calefacta per eumdem calorem se ipsun intendere. animae producunt in se ipsis sitos actiis. vinum, piper quae Respondent alii rationem esse,quia si qualitas ver. grat. habent esse virtuale tantam incompletum si ab aliquo ex- calor est naturalis, ut dicebat Suare z.st per causam aequi. trinseco adiuuentur, producunt in se ipsa calorem; ratio uocam; si vero violenta, debet esse in subiecto cui conn, conclusionis est , quia ideo aliquid non potest agere in se turali sit frigus, veta grat. verum quilibet gradus frigoris ipse n. ne sit si nul in actu ac potentia. stilicet simul habeat in subiecto tibi connaturali est potentior quocunque cruillam firmam N etiam possit illam habere, quod implicat, lore violento, ideo quia agens debet esse, ut nos diximus sed hoc non accidit in agente aequivoco . quod habet Q potentius piab, non potest agere. niam, qua ii producit tantii m actu vitiuali, ergo potest il- Se d Contra. Frigus in con naturale aquae,si tamen una Iain formaliter recipere, ergo agere in se ipsum. aqua violenter cale iacta alteri aquae, ut Octo frigidae miti Secunda Conclusio. Agens uni vocum in qualitatibus, steatur, frigus in partem remittitur, ergo stigus in quo- quae non habent contrarium, & indigent conseruatione, cunque gradu, non impedit omnimodam actionem cal 1 t,n potest agere in seipsum actione directa. Patet expe- iis violenti. rientia si sit lumincisum, ut quatuor nunquam experimur Respondent alij rationem esse, quia si qualitas est na lumen intensius habere, quam ut quatuor. Ratio conchi- ratis fit per causim aequivocam, ut dicebat Suarea ; si vi sonis patebit in labiis de Anima,cum videbitur, quid sit lenta, violentum prouenit ab extrinseco,& hoc quia vi lumen, & quomodo producatur, de pendeat a corpore , lentum semper agit actione corruptiua. nihil autem nat luminciso. raliter corrumpit se ipsum. Tertia Conclusio. Agens uni vocum in qualitatib. quae Sed Contra primo, quia animal ab intrinseco corruit non habent contrarium, & habent esse aliquo modo per- pinar, nec interest quod una pars agat in aliam, quia vere manens potest agere in se ipsum actione directa. paret Co animal denominatur corriimpens te, se aqua denomin clusio ex dictis liae. P0s de vim te mari . Rationem ve- tur se calefaciens. ro, cur idem postit agere in se ipsum secundum has quali- Contra secundo, quia virtus motiva, oua lapis sursumtates .non secundi im qualitates, quae indiget conseruatio- fertur, est violenta, & tamen lapis secundum illam augmne assignat Aresius, quia agens conseruans,id,quod et lice stit. Ad violentum igitur satis est, quod qualitas primbre deberet se intendendo, insumit in conseruando, dum producta sit ab extrinseco . autem non conseruat utique potest agere intendendo. Pro responsone recolite, quae diximus, clim de vacuo, κ, Sed contra quia pe i ipsum Aresum, Ut diximus in assi- quamlibet rem diit licem habere inclinationem, alteram gnanda ratione , cur motus naturalis si velocior in fine, ad bonum uniuersi, alteram ad bonum particulare: ideo etiam vitius motiva producta , serma mobilis. ideo mul. aqua astendebatAc. modo respondeo, si qualitas sit vi, tum durat .&continuo augetur . quia conseruatur ab ipsa lenta ide qua Glum est dubium, quia si sit naturalis , ut Drma, ereto conseruatio non impedit noua productione. dicebat Suarez, fit per actionem ae litiuocam vel est ac
Contrabeundi, quia lut qualitates non habent contra timor contraria, vel non, si secundum non aῖit , qui rium, ergo non debent conseruari per veram actionem , omnis actio, ut diximus, fit secundum excessum maioris per quam insumatur influxus. inaequalitatis. Si primum non agit, quia bonum vniueis uaria Conclusio. In qualitatibus habentibus conm petit, quod non agat, ne nimium faciles sint rerum cor trarium agens Umuocum actione directa non potest agin ruptiones,5 per hoc patet responsio ad argumentum liuere in seipsum. Est Aristotelis rex. 9. ideo enim negat si- temissum de initio quaestionis relatum. mile amete in senile, quia etiam ageret in se ipsum. Loqui- Dices, est e rationem voluntariam. Respondeo. sim tur autem de qualitatibus iuxta nostram conclusionem , datam esse in experientiai experimur enim, ut diximus, quia de illis loquitur, quae destritiunt ad generationem, cum de intensione, gradus elle homopeneos,*lia per eos
cuiusmodi sint solam. quae habent contrarium, de agunt dem fieri potest intensio. Secundum igitur inclinationem actione corriti tua . Est etiam lixe conclusio communis particularem nulla est ratio,cur calidum ut r. quod viiiiiii omnium apud Aresium disp. s i sect s. & 'latet ex- eradum in aliud producere potest, non producat in se ip. perientia , quia nunquam calidum, ut quatuor fit se ipse sum; precipue cum omnes rationes excogitatae ad hoc nocalidum,ut octo.&c. alioquin omnia essent calida in sum- tollant dii cultatem,ut vidimus, & cum in qualibet re fitino, quia semper aeterent in se ipsa, Fr sic se intenderent illa inclinatio naturalis ab bonum totius, quod petit. nevs ite ad summuin . quae doctrina ,&ssit verissima, di m adeo facile res corrumpantur, rationabiliter dicimus non cile tamen est eam aliqua ratione demonstrari, supposita posse agere in se ipsum, quia in illo casu agentia non sunt zraduum homogeneitate, quod ideo huc remis mus illud activa. arnumentum si gradus sunt homogenei, sequi idem age- Dices si darentur gradus Et erogenei adesset optima te in se ipsum. ratio cur idem non agat in se ipsum. Respondeo hoc ve- Respondet Pasqualigus idem non posse agere in se ip- tum esse, si et erogeneitas saliuari possEt, sed de experien sum, quia ratio actumis viri cae importat agere in aliud, tiis. de rationibus iam est exclusa. quia agens viti vocum est in actu Grinaliter respectu effe- Quinta Conclusio. Nullum arens actione reflexa astit Ectii; nim pe, test autem esse simul in actu, in IV tentia. in se ipium. Probatur, per reflexionem intenditur quali Conica Ptimo quia dc ii calidum, vi quatuor sit in actu tas in medio . sed qualitas in medio non fuit, quae pmdu- formali respectit quanior graduum , tamen xς pectu alim xit illam qualitatem ex dictis, sed ipsum agens piincipa rum quatuor. quos adhuc potest recipere est ac si non es te, ergo vera Conclusio .sent . qiiod ideo Aresius allata illa raIi ne propter hanc Dices , idcirco accidit reflexio , quia corpus o instantiam, eam reiicit tanquam non quieta tuam,&rm , ne per totam ULCram agentis diffundatur actio;
20쪽
Quaest. IV. De Actione per Antiperistasi
quod ideo, quae debebat usque ad finem Ohytae produci. qualitate affecta sentit A state aquam putealem aliis sit i.
quasi repelli tui in medium , sed poterit dati casus, quod diorem. hoc inquam supposito , quod pluribus probatur ita prope agens ponatur corpus obstans, quod medium apud auctores citatos,de Conit licenc cap. s. piastis. i. non sit susticiens ad reflexionem, ergo tunc etiam ipsi c. q. agens intendetur. Respondeo negando consequentianti Tota dissicultas ess in assignando , quomodo fiat his quia si erit possibilis cassis , achiis proueniet a qualitat , intenso.an a contrario ambiente; &hoc non . quia viruinquae erit m summo in agente , iden non erit eapax intem contrarium aliud non producit; an ab ipsa sorma,quae iii nonis per reflexionem, sed tota actio detinebitur in mea tenditur;& hoc non, quia nilias agit in se ipsum, vi vid4dio,per quantum erit capax illius. mus . quomodo igitur fit intensio 3 Sexta Concius . Ne dum Lumen, sed etiam qualitas Respondeo cum Ateso, quod in antiperistasi si intena habens contrarium potest intedi actione reflexa. Est con tra Aresium qi- λ rse Iion. 9. quoad qualitates habentes contrarium; & de his citum probatur. quia de Lumin nulla difficultas. Probatur sic primo . Qualitas habens contrarium impeditur per corpus obiectum, ne pet totam suam sphaeram agat, ergo actio reflectit in medium, ergo ventriculus in Hyeme, quia a frigore constipantur pori, intendetur. Antecedens experientia demonstrat. Prtitia & impeditur, ne spiritus calidi exeant.
α e I : Secundo fit intensio, quia contrario ambiente extrahi-so,primo quia a contrario impediuntur, ne exeant almi ς qualitates, quae retentae alterant subiectum, se in Hyeme aqua est ealida quia a frigore impediuntur quaedam exhalariones calidae. quae extrahebantur a partibus interioribus terrae 1 Sole, quae detentae calefaciunt aquam, sic calet consequentia probatur,quia eadem ratio, ac de lumin , quod enim habeat contrartum,no impedit quin reflectat, Secunda consequentia sequitur ex prima. Probatur secundo, eandem vin nabet calor,ver. gratias obiiciatur corpus impediens actionem, ac si non obiici
tur qualitas,quae violenter alterabat sibiectum, & post illam extractionem, res reuertitur ad suum statum naturalem; sic a calore ambiente A state extrahuntur ab aqua exhalationes calidae, & ipsa se ad naturale frigus reducit; tur, ergo eundem esse tim producet, sed non potest per se pepones paululiam exposti cili stigescunt, quia extra- totam sphaeram propter corpus obstans, ergo resectit in luamur exhalationes calidae , sic ventriculus stiget Acta
Confirmatur, quia vere sentitur in medio intensor c, Tertio fit.quia ad presentiam contrarii partes subiecti OTloridum corpus impedit,ne per totam sph rana ignis agat, Obsessi constipantur , &condensantiat ex nacccindent i ac quando non impedit, ergo. tione magis tit activa illa qualitas, modo explicato qu. r.
instabis primo Cum Areso, quia hae intenso illico vel etiam quia in ista condentati ne partes aliquae magis
seruiretur,ae obiicitur impedimentum. Respondeo,non intensae agunt in alias minus intensas ,&eas intendunt, statim sentiri.quia cum adsit contrarietas vincenda, pau- unde sortiot euadit illa qualitas,& ex hoc modo poterunελ- expediri multae curiositates naturales. hoe pacto mi ei hapama aqua in serrum candens, ii sol nacem magis intenditur calor quia partes subtiliores intimius detrudiantur,& condensantur,& sortiores evadunt.
Quarto.& es proprium viventium fit, quando obsistentatim reflectit. sicut & paulatim productus suisset in sphira impedita.
Instabis secundo cum eodem, posset aliquando prodimet ignis in medio. Respondeo,si tanta sit reflexio, & iri, teria existens in medio sit combustibilis posse ignescere. Quates a quonam producatur qualitas, quae per restis te vehementi ntrario,concurrunt spiritus vitales calidi xionem producitur; vel mira producitur a principali age in auxilium panis Obsesiae; sic calefit manui in medio ni te; vel a qualitate in medio; vel a qualitate existente in uis . his Omnibus modis si intensor qualitas per antipe corpore reflectente, vel ab ipta corpore, quod refleetici ristas m. Respondeo eumesimuniori produci a principalioti pro- Adhuc tamen remanet dissicultas, an etiam sat per reducente . ex eo patet, quia tanta fit reflexio, quantum de- flexionem, videlicet impeditur a contrario ambiente ali-bebat extendi actio ipsus at recta per totam sphcram estis quod agens. ne agat per starn sphaeram, subitatur an tunc sic , quod ideo etiam achio reflexa est uni sormiter dictoria agat in se ipsum . se autendendi, sicut diximus emone mi sae quo magis recedit a tot te reflectente minus lim precedenta, dum impeditur per corpus obieeti in resarci tenditiir. quia hii iusmodi etiam fuisset, si recta egisset; ve- 1e sua in aetionem agendo an medium. De qua sit
rum quidem . quod nisi adiit corpus opacum obstans non fiet reflexio,& quo magis erit tersum eo erit aptius ad reflexionem. non tamen est causa luminis; sed tantum conditio reqvista ad causandam reflexionem quia minus dic spatui virtus agentis . sicut de pila,s impingat in lanam, non restit. ne in corpus selidum. nec tamen corpus ii, lidum est caesa restientiae, ut diximus, de docet Aristote. Unica Concluso. perami peristasim qualitas non imtenditur agendo in se ipsam actione te fiexa. Est cum Su
Nostram eone lusionem probat multis rationibus Suareet, Aresus ,& Ruuius, quia tamen omnes seluuntur ales s. ph f. text. a. Aduerte autem quod non in omnibus Pactualigo;&etiam quia procedunt nixta eorum princi- quadrat tirrulitudo, quaa pila eadem numero retrocedit, pia,Omnibus Divitiis probo eam sic.vel qualitas obsessa est suae accesserat,at non sic qualitas, quae, cum educatur de connaturalis subiecto, in quo est, vel violenta. Si cono subiecto, duietia numero educitur in reflexione ab ea , turalis intenso siet a forma naturali S sc non fiet per r
quae per actionem directam, quate dicitur reflexio potius flexionem,s non si in summo, si in summo, Don patietur metaphotice quia in illa, quas reduplicata aetione agens maiorem intensionem . si vero est violenta, idem dicite agit a pallibus remotioribus ad se ipsum accedendo scut quod de aetione in se ipsum. pila dum resse est,non recedit a proiiciente, sed ad ipsum c Q- Confirmatiit qui a s esset violenta dupliciter oppugna- bitur intrinsece, de extrinsece, ergo non poterit se imei, O odere sed insumet suam vim in pugna. Probatur secundo, vel qualitas obsessa aliquid agit in
contrarium obsidens, vel non. Si secundum ergo non est
ulla reflexio,seu actio directa in se ipsum, ut redit quaestio praeterita, i aliquid agit,ergo etiam totam suam actionem eliciet. Probatur consequentia quia aliquid agit m subi elum,ubi contrarium obsidens, ergo est illo potentiusa go totum suum esse bina producit, quia subiectum est ea. pax : ubi enim unum contrarium de aliud esse potest: imitatiuin est etiam magis debilitatum, ac ciura primo in eo 1 3 -m ratio salet vocari aliquid produxit .ergo nullo modo sequetur reflexio. Exactio per anti peristasim , de qua supposito per illam vetes hactenus disputatis. intendi qualitatem contra Cardamina, & Galenum apud Deducitur inter agens . & passum non semper requiri Ruuium . de Pasquabgum, quod satis experientia pet a- distinctionem realem ne dum csdum suppostum, quia tum est. dam in Hyeme aqua putealis est calida, Astate , una pars potest agere in aliam sed nec etiam inter princi- frigida neque saluat quod illi respondent, primem re a di- pium acturum,& passivi im, ut patet de aqua se calefacien- uersi a lectione sensuum, etenim eadem manus, ea lenia te; aliquando autem requitatur & semper in causa viaium
io. Moraudi Annos III. B ca ii cedit. De hae materia possint videri SuareE duptis. 18.
Quid sit Actio per Antiperi sim, o quid per ipsam
cumsistentiam potentioris cotrarii, ut tradit Ruuius quas . .num. I. quia autem ad presentiam contrarii sor. tioris solet qualitas roborari , illa α