장음표시 사용
211쪽
L13ΕR VIII. C Α p. X. 2D3 dexter humerus ducendus est, dextro, si sinister sinistro brachio, demissiim inter femina ejus,
qui curatur , baculum tenet: medicus super eam
fasciam , de qua tertio loco dixi, plantam ii jicit dextram, si sinister sinistram, si dexter humerus curatur; simulque alteram fasciam minister adtollit, alteram premit medicus: quo fit, ut leniter humerus extendatur.
Fasciis vero, si medium aut imum os fractum est, brevioribus opus est ; si summum, longioribus: ut ab eo s tib altera quoque ala per pectus ad scapulas portigantur. Protinus vero brachium, cum deligatur, sic inclinandum est, ut id, quod adficitur, ante fasciis quoque sic figuratum sit, ne postea suspensum aliter, atque cum deligabatur, humerum inclinet: brachioque sunpenso, ipse quoque humerus ad latus leniter deligandus est; per quae fit, ut minime moveatur: ideoque ossa sic se habent, ut aliquis composuit. Cum ad ferulas ventum est, extrinsecus esse earum longissimae debent: a lacerto breviores ;sed sub ala brevissimae. Saepiusque resolvendae sunt, ubi in vicinia cubiti humerus fractus est, ne ibi nervi rigescant, & inutile brachium efficiatur. Quoties solutae sunt, fractura manu continenda ; cubitus aqua calida fovendus , & molli cerato perfricandus: ferulaeque vel omnino non imponendae contra eminentia cubiti , vel aliquanto breviores sint.
212쪽
aO A. CORN. CELs I MEDICINA 3. De Brachio fracto e . At, si brachium fractum est, in primis considerandum est, alterum os, an Utrumque comminutum sit: non quo alia in ejusmodi casu cu-rucio sit admovenda; sed primum, ut valentiu R 1 extendatur , si utrumque os fractum est; quia necesse est minus nervos contrahi altero osse integro, eosque intendente: deinde, curiosius omnia in continendis ollibus fiant, si neutrum alteri auxilio est, nam, ubi alterum integrum est, plus opis in eo, quam in fasciis serulisque est. Deligari autem brachium debet, paululum pollice ad pectus inclinato, siquidem is maxime brachii naturalis habitus sit : idque involutum mitella commodissime excipitur , quae latitudine ipsa brachio, perangustis capitibus collo injicitur :atque ita commode brachium ex cervice suspensum est. Idque paululum supra cubiti alterius
4. De Cubito fracto. Quod si ex summo cubito quid fractum sit, glutinare id vinciendo alienum est, fit enim bra chium immobile. Ac, si nihil aliud quam do lori occurrendum est, idem, qui fuit, ejus
213쪽
In crure aeque ad rem pertinet, alterum saltem os integrum manere, commune vero ei semorique est, quod, ubi deligatum est, in canalem conjiciendum est. Is canalis ab inseriori parte soramina habere debet, per quae, si quis humor excesserit, descendat: & a planta moram, quae simul & sustineat eam , R delabi non patiatur: & a lateribus caVa , per quae loris datis, morae quaedam crus femurque , ut collocatum est, detineant.
Elle etiam is debet, a planta, si crus fractum est, circa poplitem; si femur, usque ad coxam; si juxta sqperius caput semoris, sic, ut ipsa quoque ei coxa insit. Neque tamen ignorari oportet, si femur fractum est, fieri brevius; quia nunquam in antiquum statum revertitur: summisque digitis postea cruris ejus insisti, ex quo multa debilitas est ; foedior tamen , ubi fortunx negligentia quoque accessit.
6. De Digito fra Io. Digitum satis est ad unum h) surculum deligari post inaflammationem.
214쪽
7. Communes citrationes ad humeros, brachia, crura , femina , digit que confractos pertinentes. His proprie ad singula membra pertinentibus, rursus ista communia sunt: primis diebus fames:
deinde tum, cum jam increscere callum oportet , liberalius alimentum: longa a vino abstinentia: somentum aquae calidae, dum inflammatio est, liberale; cum ea desiit, modicum: tum etiam longior ulterioribus, e liquido cerato, membris , & mollis tamen unctio. Nec protinus exercendum id membrum, sed paulatim ad antiquos usus reducendum est. Gravius aliquanto est, cum ossis fracturae camnis quoque Vulnus accessit, maximeque, si id musculi femoris aut humeri senserint: nam iain staminationes multo graviores, & promptiores
Ac femur quidem, si ossa inter se cesserunt,
fere praecidi necesse est. Humerus vero quoque in periculum venit ; sed facilius conservatur. Quibus periculis etiam magis id expositum, quod juxta ipsos articulos ictum est. Igitur curiosius id agendum est, & per mediam plagam musculus transversus praecidendus: sanguis vero, si parum fluxit , mittendus: corpus inedia in decimum diem extenuandum. Ac reliqua quidem membra lentius intendenda, & lenius in his ossa in suam sedem reponenda sunt: his vero neque intendiner UOS, neque ossa tractari, satis expedit; ipsique homini permittendum est, ut sic ea collocata habeat, quemadmodum minimum laeduntur. Omnibus autem vulneribus imponendum primo linamentum ex vino madens, cui rosae paulum admodum adjectum sit: caetera eadem. Deli-
215쪽
ganda fasciis sunt, aliquanto, quam Vulnus , laxioribus; scilicet laxius , quam ii ea plaga non esset, quantoque facilius & alienari & occupari cancro vulnus potest i) numero potius fasciar uni id agendum est, ut laxae quoque aeque conti
Quod in se more humerove sic fiet, si olla fortate recte concurrerint: sin aliter se habebunt, eatenus circumdari fascia debebit, ut impositum medicamentum contineat. Caetera eadem, quae supra scripsi, facienda sunt, praeterquam quod neque ferulis, neque canalibus , inter quae Vulnus sanescere
non potest, sed pluribus tantummodo & latioribu fasciis opus est: ingerendumque subinde in eas est calidum oleum, & vinum; magisque hoc.
In principio fame utendum; Vulnus calida aqua fovendum; frigusque omni ratione vitandum est,& transeundum ad medicamenta, quae puri movendo sunt. Majorque vulneri, quam ossi cura adhibenda , ergo quotidie solVendum nutriendum que est. Inter quae si quod parvulum fragmentum ossis eminet, id, si retusum est, in suam sedem danadum; si acutum, ante acumen ejus, si longius est, praecidendum; si brevius, limandum, & utrumque scalpro laevandum: tum ipsum recondendum est, ac , si id manus facere non potest, vulsella, quali fabri utuntur , injicienda est acutae ollis prominentis cuspidi, ab ea parte, qua sima est; ut ea parte, qua gibba est, eminens os in suam
sedem compellat. O Al. numeriS.
ἡ Al. magisque in primo fame Uc.
216쪽
zo8 COR N. CELs I MEDICINA Si id majus est , membranulisque cingitur, sinere oportet has sub medicamentis resolvi, idque os, ubi jam nudatum est, abscindere; quod maturius scilicet faciendum est, potestque ea ratione& os coire, & vulnus sanescere: illud suo tempore; hoc, prout se habet.
Nonnunquam etiam in magno Vulnere evenit, ut fragmenta quaedam Velut emoriantur, neque cum caeteris coeant, quod hic quoque ex modo
fluentis humoris colligitur. Quo magis necessarium est, saepius ulcus resolVere, quam nutrire: sequiturque fere , ut id os per se post aliquot dies
excidat; aut, cum jam ante misera conditio vulta neris sit, tamen id interdum majus diuturniusque faciat. Saepe etiam integra cute os abrumpitur, protinusque prurigo & dolor Oritur. Quare s luere, si accidit, maturius oportet, & f Vere aqua, per
aestatem, frigida; per hiemem, egelida: deinde
Interdum fractura quibusdam velut aculeis carnem VeXat. Quo a prurigine & punctionibus cognito, aperire id medicus, eosque aculeos praecidere necesse habet. Reliqua vero curatio in utroque hoc casu eadem est, quae, ubi plagam ictus protinus intulit. Ρuro jam ulcere, cibjs hic quoque utendum est carnem producenti
Si brevius adhuc membrum est, & ossa loco suo non sunt, paxillus tenuis & levissimi generis inter ea demitti debet, sic, ut capite paululum emineat; isque quotidie plenior adigendus est, donec par id membrum alteri fiat. Tum paxillus removendus, Vulnusque sanandum est. Cicatrix vero inducta fovenda aqua frigida est, in
217쪽
LI HER VIII. CAP. X. IO qua myrtus, hedera, aliaeve si miles verbenae de coctae sint: illinendumque medicamentum, quod siccet, & magis etiam hic quiescendum, donec
id membrum confirmetur. Si quando vero ossa non conferbuerunt, quia Lepe soluta, sepe mota sunt, in aperto deinde curatio eis; possunt enim coire. Si vetustas oc- CupaVit, membrum extendendum est, ut aliquidlbedatur: ossa inter se manu dividenda, Ut concurrendo exasperentur, &, si quid pingue est, eradatur, totumque id quasi recens fiat, magna tamen cura habita, ne nervi musculive laedantur. Tum vino fovendum est, in quo malicorium decoctum sit; imponendumque idipsum ovi albo mixtum: tertio die resolvendum, so-Vendumque aqua, in qua verbenae, de quibus supra dixi, decoctae sint: quinto die idem iaciendum , seruietaeque circumdandae: caetera, & ante, & post, eadem facienda, quae supra scripsi. Solent tamen interdum adversa inter se ossa lo confervere: eoque & brevius membrum . Rindecorum fit; &, si capite acutiora sunt , a L. iidue puncturae sentiuntur. Ob quam causam frangi rursus ossa & dirigi debent. Id hoc modo fit. Calida aqua multa id membrum fovetur, R ex cerato liquido perfricatur, intenditurque: inter haec, medicus pertractans ossa, ut adhuc tenero callo , manibus ea diducit, compellitque id, quod eminet, in suam sedem : &, si parum valuit, ab ea parte, in quam os se inclinat, involutam lana regulam objicit; atque ita deligando , adsuescere iterum vetustae sedi cogit. l) Al. Cohaerere υei coalescere A. Corn. Cels Oper. Tom. II.
218쪽
IO A. CORN. CELSI MEDICINA Nonnunquam autem recte quidem ossa conferbuerunt, superincrevit vero nimius callus;
ideoque locus intumuit. Quod ubi incidit, diu leniterque id membrum perfricandum est ex oleo,& sale, & nitro; multumque aqua calida falsa fovendum ; & imponendum malagma, quod digerat; adstrictiusque adligandum ; oleribusque, &praeterea vomitu utendum, per quae cum carne
callus quoque eaetenuatur: confertque aliquid desinapi cum ficu in alterum pariter membrum impositum, donec id paulum erodat, eoque eVocet materiam. Ubi his tumor extenuati S eth, rursus ad ordinem vitae revertendum est.
C A P. XI. De Ossibus laxatis. C de fractis quidem os bus hactenus dieiuna
sit. Moventur autem ea sedibus suis duo hus modis. Nam modo, quae juncta sunt, inter se dehiscunt: ut cum latum os scapularum ab humero recedit; & in brachio, radius a cubito; & in crure, tibia a sura; &, interdum saltu, calcis os a talo; quod raro tamen fit: modo articuli suis sedibus excidunt. Ante de prioribus dicam. Quorum ubi aliquid incidit, protinus is locus cavus est, depressusque digitus sinum invenit, deinde gravis inflammatio oritur; atque in talo praecipue: si quidem febres quoque, & cancrOS,& nervorum vel distentiones, vel rigores, qui
caput scapulis annectunt , moVere consueVit. Quorum vitandorum causa, facienda eadem sunt,
quae in ossibus mobilibus lactis. Ubi aliquid
219쪽
a III 1gER VIII. CAP. XI. incidit, protinus his locis imponenda, quae supra proposita sunt, ut dolor tumorque per ea. tollantur. Nam diducta olla nunquam rursus iliter se junguntur: is , ut aliquid decoris ex loco , sic nihil usus admittitur. Maxilla vero Sc vertebrae, omnesque atticuli, cum validis nervis comprehenduntur, excidiant aut vi expulit, aut aliquo casu nerviS vel ruptis, vel infirmatis ; iaciliusque in pueris & ad. lescentulis, quam in robustioribus. Hique elabuntur in priorem Sc in pol feriorem, in interiorem Sc in exteriorem partem quidam Omnibus modis, quidam certiS. Suntque quzaedam communia omnium signa, quaedam propria cujusque. Si quidem semper ea parte tumor est, in quam os prorumpit; ea linia, a qua recedit. Et lLec quidem in Omnibus deprehendentur, alia vero in singuli S, qu C , limGIatque de quoque dicam , proponenda erunt. Sed ut excidere omnes articuli pois Rit, sic
nori OmneS reponuntur. Caput enim nunquam
compellitur, neque in spina vertebra, neque ea maxilla, quae, utraque parte prolapsa, antequam reponeretur, inflammationem movit. Rursum , qui nervorum vitio prolapii sunt, compulit quo que in suas sedes iterum excidunt. Ac, quibus in pueritia exciderunt, neque repoliti sunt, minus quam c aeteri crescinit: omniumque, siti loco suo non sunt, caro emacrescit, magisque in Pro X imo membro , quam ulteriore , ut puta, ii humerus loco suo non eis, maior in eo ipso ni mi cies, quam in brachio; major in hoc, quam in manu. Tum pro sedibus, Sc pro calibus, qui inciderunt, aut major aut minor usus ejus membri relinquitur: quoque in eo plus usus superest, eo minus id caetenuatur.
220쪽
-I2 A. CORN. CELs I MEDIO IN A. Quicquid autem loco suo motum est, ante alafammationem reponendum est. Si illa occupa- it, dum conquiescat , lacessendum non est:
' ita est , tentandum est in his membris, quae id patiuntur. Multum autem eo confert & corporis & nervorum habitus Nam, si corpus tenue, si humidum est, si nervi infirmi, expeditius os reponitur; sed & multo facilius excidit , & postea minus fideliter coiitinetur. Quae contraria his sunt, melius continent: sed id, quod expulsum est, difficulter admittunt. Oportet autem ipsam inflammationem levare, succida lana ex aceto superimposita: a cibo , si valentioris articulo articuli casus est, triduo; interdum etiam quinque diebus abstinere : bibere aquam calidam, dum sitis finiatur: curiosiusque lucc facere, his ostibus motis, quae validis plenisque musculis continentur: si vero etiam se-laris accessit , multo magis : deinde die quinto
fovere in aqua calida; remotaque lana , ceratum
imponere ex cyprino factuna ; nitro quoque adjecto , donec omnis inflammatio finiatur. Ium infrictionem ei membro adhibere: cibis lati bonis; uti vino modice: jamque ad usus quoque suos id membrum promovere; quia motuS, ut in dolore pestifer, sic alias saluberrimus corpori est. Hice commania sunt: nunc de singulis dicam.
C A P. XII. De Maxilla luxata. a AXILLA in priorem partem propellitur,