Antonii de Haen ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones pathologicas

발행: 1780년

분량: 686페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

411쪽

f. 1243. STIMULANT. Es IcANT MO7Calx viva cum subsicienti quantitate mellis redacta

in formam cataplasmatis , in dolore fixo rheUmatico, nullis remedii cedente, ad miraculum fere curavit dolorem dum adposita ad locum dolentem omnem materiem acrem ad cutem Collegerit.

3 Ad Esic ATORIA; quae pro majori aut minori cantharidum pondere addito, plus aut minus perantur fere ignis instar Si cataplasmati M. g. ab Auc TOR descripto drachma I, 1 pulveris Cantharidum adjungatur, eo est maioris effectus in retrogressa podagra. Datur in extu varia acrium proportio, prout animus est, varie stimulandici oportet cria illa semper esse inviscata corpori pingui, tenaci, UCilaginoso, Ut adplicata loco exacte agere possin calore ejus in actum ducantur: Haec in parte viva agunt, in mortua nihil. Experimenta, ut jam alias dixeram Galli Academici coeperunt in Cadaveribus is invenerunt agere nihil, nisi continuo calida cataplasmata adponerentur desuper tunc enim longis postea horis nonnihil egisse cantharides , deprehensum est. 4 Ad Aiis Tic UM POTENTIA LAI quod quidem ipse ignis elementaris non sit, sed instar ignis tamen agat. Haec adponuntur timidis hominibus , qui in abscessu aperiundo nolunt ferro tangi ferro momento citius dolore Iiberi fuissent Gam caustici potentialis rudem actionem debent sustinere per multaS horas , Uandoqu e dies. Praeter ea , quae dicta in extu , butyrum antimonii, ruptorium commune, aliaque hemica prae- Parata habentur. In loco gangraenoso butyro antimonii, penicillo excepto, pingunt locum sanum in ambitu, ut progressus mali ibi sistatur mortuum sic vivo, urendo quasi separatur.

412쪽

o PATHOLOGIA.5 Ad CAυ si1cU Ac τυ At dissum, ex ferro ignitos jam olim Vobis laudavi cap. 12. lib. 3 RosFERT ALP1N de Medicina gntiorum methodus' modus urendi tabula ibidem exprimuntur intermiscui plura ex his, dum egi de scarificatione. Apud ABΜPFERUM in Itinere aponens tabula integra sistuntur omnes partes Corporis varios ad morbo Mox inurendae. Curationes inauditae' inimitabiles ferro candenti firmi. Videte apud RuYscΗ1υ OV anat chirurg. s. 48 fungunt cariem palati scalpello cauteriis feliciter exstirpatum et M. 6. linguam cancrosam scalpello cauterio exstirpatam Cancrosam in medio linguam vidi praesens cauterio eXstirpatam ; verum in Corpore trabiliari recruduit malum. Vidi praesens haemo hoides vitam Cum sanguine fere profundentes, Ugni magnitudine extra anum semper haerentes scirrhostis, ferro ignito integre curatas r nam, ut jam ante ex Aph. 8

6. HIPPOCRATI monui se quae medicamenta non sanant,

ferrum sanadi, quae ferrum non sanat ignis fanat, quae ignis non sanat, ea insanabilia existimare oportet. Apud IPPoc RATEM pari passu haec eunt, ferrum ignis debent secari, aut uri nisi usseris, vel secaveris. Usus est saepe igneis ferro indiscriminatim : .

CURA PAL LIATIVA

s. 244. a titillando c. Ultimum , quod filii proponebat Therapentice, erat symptomatum mitigatiore sive u

413쪽

f. I 244 CUR, FALLIATIVA. O9 morbis in lirabilibris' lethalibus , quando tolerabilius malum homini conciliabat; sive in morbis curabilibus,

si adessent symptomata, quae nimis ferocia essent, quam ut sibi dimitterentur Symplomata talia nocent morbo curabili, ita ut turbent in coctioneis excretione naturam, hincque morbum, per se Curabilem, reddunt aut incurabilem , aut diutUrniorem , aut pro curatione integra mutatum in alium morbum. In morbis incurabilibus dantur symptomata , quae morbum reddunt pejorom, quaeque Vitam adbreviant. Hinc ubiq datur ratio mitigandi. Est tamen aliquid, in quo edici saepe deficiunt:

vel enim ignorant, quae ratione mitigent symptomata, vel prae inclementia negligunt. Surdos ad miserorum clamores passim invenietis multos, vel indignabundos,

objurgantes. Mitigando symptomata emper etiam aliquid emorbo tollitur. Si dolor pleuriticus, colicus , intolerandus. edictis cataplasmate , enemate, potu leoso, mucilaginoso, opto, dolorem mitigat verum hoc ipso pleuritidem, colicam, minuit si enim ad haec dolor moderatior reddatur, vasa emollita per emollientia faciliorem

transitum dabunt obstruenti liquido.

g. 1245. Unde omniabmplomatasanans simul fo- tum fere morbum fanat. orbus enim quasi variorum symptomatum est adgregatum quid. Si norbus habeat decem symptomata egoque unum tollo, decima parte morbus est minor si Uinque, mediam partem abstilli. In angina kynanche adest febris acuta, putrida, respirandi dissicultas, quamvis e sophagus non sit inflammmatus, tamen deglutitio est inpedita, quia in ultima actione deglutitionis caput asperae arteriae ursum Contra

radicem linguae ferri debet adest simul dolor magnus

414쪽

respiratio inpedita. Quicunque nune internis ex . ternisque remediis febrim minuit, minuit adpulsum sanguinis ad locum inflammatum. Ergo minuit aliquid do dolore , de anxietates respirationis, de difficultate deglutitionis , qui per adplicata Xterna, maXime per Cucurbitulas siccas materiem revellit a capite Sperae a

teriae in derivat ad colli juguli exteriora, mitigat symptomata omnia , mitigat ipsum morbum , quandoqUe integre tollit ut praeseps vidi in juvene, qui ex tali angina orthopnoeicus fere animam agebat: ubebam illic Chirurgum vocariis adplicare eum jubebam octo

vel decem cucuphas an non hic pro cucuphis pone, re volebat ΑΗΝ1us cucurbitulas Τ in circuitu Cossi&juguli intra semihoram redivivus loquebatur, deglutiebat. In angina subpliratoria quondam mihi os erat tam firmiter clausum, ut per quatuor dies nonnisi per diffractorum dentium aperturam tenuis jusculi quid sorbillare potuerim , idque in loco degens, ubi nullus edicus aderat. Dum in hoc misero statu periculum cernerent agistri mei miserunt ad medicum quadriliori 6 inde distantem mox ille cochlea inter series dentium intrusa per vim mihi os aperuitis inter aperiendum abscessus ruptus est exivitque ore inmanis copia puris, Jam Detentis. Voluit bonus ille vir symptomatibus clausi oris, adeoque debilitati ind natae , subcurrere Ore aperto videre, quid sibi circa fauces agendum esset,

ω una hac opera totum mihi Morbum abstulit S. 1246. ' In angina sub cato fere mihi nam juvenis erambis ter in anno anginis obnoxius Lempirico Onsilio ad Donitur cataplasma ex sinapi comestibili

415쪽

f. I 246--5O. CURA SALLyATIVA. II f. I 246. Primaria autem hic considerata sunt,

sitit, dolor, vigilitis nimiae, fothmiae.

f. 247. Sitis habet causas varias singulatim in

expendendas. Sit totum Corpus internum externumque aridum, ob defectum humorum, obstructionem ultimorum osculorum , exsiccationem tunc aquosis farinaceis, nitrosis, saponaceiS, forma nutrimenti, potus, medicamienti, enematis , balnei, latus, haec sitis emendatur.' Latius haec sunt explicata ' caP. DE INDICAT Io-

f. 1248. Si non sit universalis talis siccitas, verum a determinatione materiae phlogisticae in acutis , aut mucosae phlegmaticae in Chronicis, Versus guttur, linguam, uocas , labj gingivas , tunc similia ore Continuo adhibita , gargari sata, deglutita in Ore continuo detenta, extrinsecus adposita sitim leVant. S. 1249. Si a salibus quibuscunque acrioribus sitis fiat, quos , acida, nitrosa, eo quo dictum est, modo omnem absolvunt paginam. Si a muriaticis, pia aquae rem totam Xpedit. l. I 25O. sapone nigro Iotrictimis fermento panis ficillo ana P3ὶ te aequales. Illico symptomata mitigabantur&intra diem Norbus ablatus totus. Si inde etiam cutis inflammetur, dixit 1PPOCRATES, Onum esse in angina, si erysipelas foras fat; quia e loco periculoso in minime periculosum materip ad

416쪽

4I PATHOLOGIA. g. 125 o. Siti vero orta a materie sue inflammaistorie, sive mucose, spissa , aqua , quos saponacea suo cuique generi adcommoda , Conveniunt ut in au

dato cap. de INDICAT CORRIG. FLUIDA dictum.

Quicunque adtente consideraverit aegro nostros in nosocomio, animadvertere potuit symptoma sitis durabile in illis non fuisse etenim, a quo momento ad nos adducerentur, dico summa cura adhibita fuit, ut potus aquosi, farinosi, melliti, Copia tanta exhiberetur, quam ebibi posset unde . 3. menstras,

id est . 1 O. 12. libfas, hujus potus intra nyctheme ri spatium abliguriverunt.

I. 125 I. Dolor, ut bi mina , sedata I De. iterum idem, quod ad sitim ra denuo idem, quod in siti: 3 iterum per eadem oleum lini epotum hic

mira facit: 4 neque hic differentiari generalibus, vel specificis, obpositis x per eadem per evacuationesis optata r6 si resolutio non speranda , subpur3tionem

Promovendorro obtundendo Go haec sunt anodyna sine pio sere; quibus liquor anodynus HosFΜANNI jungi poterit. f. 1252. Symplom praecipuum in morbis vigiliis ideo bene expendendum; quia primo

neglectum morbos indies reddet priores uti enim toties visum, somnus in morbis est ille magnus virium restaurator, dolorum pacator hinc somnus erat bonus ut causa, ut signins ut causa, quia omnia pacabat&reficiebat ut signum, quia notabat, non adesse acrimoniam magnam, aliasve causas irritantes, quae alioqui cerebrum turbent.

417쪽

S. 25 I. 56. ii P A PALLIATIVA AI3 Sedis et vigiliae maturam considerationem meis rentur, quod Medici etiaria methodici vigilias nimias in morbis passim optatis sedare adnitantur quo saepe funestius nihil. an iacis , phreniticis , nunquam somno sopitis, optata exhibita eosdem passim in majores furores praecipitant, causam figendo hinc

S. Ia53. Si ny a siccitate,

Si a ab aeriinonia Si 3 a validiori motu humorum, oriantur vigiliaes erunt haec emendanda, uti mox dictum in siti

nimia.

Si ab acri quocunque denuo medella, ut ni siti dictum. S. 1255. Repercutientibus simul ad superiora a Dplicatis vi possum Vobis id explicare, cur lenia repercutientia plus hic, quam emollientia, praestent; subficit, practice id observatum esse. - Aceta haec

Omnia bona in nos comi vim augemus eorum oumimus placentam ros aceam a destillatione residuam, eamque, aceto madentem, saepius inroratam, Capiti nudo circumponimus. - olea narcotica hic

Textu sequentia rarius adhibentur ob dubium effectum; nisi, ubi nil praeterea uVaret. s. I 256 Opiatii internis spirituum ut in hystericis hypochondriacis sine materie immo

cum materia si nulla ligna adsint materiae hypochondriacae motae, signaque adsint motoruin spirituum ex animi passionibus. Si vigiliae oriantur nimiae ex profundioribus meditationibus , studiisque protractis optum nocet: demulcentia remedia, inquos a Iuniter

418쪽

414 PATHOLOGIA. nutrientia, spiritus restaurantia, e esa si tertia cardiacorton, revulsilo acrium a Cerebro per valida

epis pastica & pediluvia.

Praeter decoctorum emulsionumque copiosam exhi-hitionem, multum quoque hunc in scopum facere vidi aegrorum erectum situm frequentiorem in lecto, aut sedili saepius postea levis blandusque somnus obrepit. S. 12S8. Excretiones iamia Sc. Vidimus antea, quomodo nimii sudores, nimii vomitus, nimia

Phthisici senaper volunt purgariis accelerant mortem derivatione humorum versus alvum facta rhinc monendi sunt ne id ultra tentent. Sed breviante mortem puta cessantis alvo dissi uunt vix hic quid possumus tamen opi grana 2 3. drachmatherebinth. Vitellus vim unc. vj. lactis, simul ista tepide ano injecta, quando alvus intra sex horas

copiosa redit repetita, leUant utcunque. s. 259. Haemorrhagiae magnae raro ex vena turna fiunt videte, ubi magna apertur Uenae

Chirurgus eduxit densam columnam sanguinis solvit ligaturam, saepe sanguis fluere cessat saltem , levi inposita digatura, cessat.

Hinc dico , magnae haemorrhagiae raro e venis externis fiunt, nisi varices adtat venas tamen jugu-iares inde excipias. In varicibus autem Venae a longa dia diametro auctae duriores redditae vulnere facto emittunt fere sanguinem omnem; quia pressus sanguis ex arteria hic semper viam aperiani invenit. In vulneratis autem venis non varicosis vulnus illico

quasi est aut saltem conpressis supra cuti panniculo adiposo, facile clauditur.

419쪽

Arteria ero vulnerata, a vi cordis a tergo directe urgentis manet semper aperta, quamdiu columna sanguinis eam tenet apertam. Hinc ad animi deliquium emuit nonnunquam ita, ut arteria ViX ultra possit columnam sanguinis conprehendete unde circulatio plane Cessat. Sedatur haemorrhagia ligaturd dum enim venae ligantur versus inguina axillas, minus sanguinis potest ad cor venire hinc minus Veniet e Corde sinistro ad arterias ad X trema pergentes. Ligatura sit supra vulnus , ut ligatura Venae ulneratae fit infra. Ex notitia anatomica noscendus est truncus

major arteriarum, ut ibidem possit ligatura idonea feri loco cognito inponitur conprimens aliquod corpus ligatura desuper. Sedatur haemorrhagia conpre1su , ut soror Principis Arausiaci vitam fratri servavit premendo jugularem Olim narravi vobis, quomodo industria Medici amici mei

homo a morte servatus fuerit. Ceciderat caementarius

de tecto oracto brachio mali arteria brachialis

Iaesa erat. Natabat homo mo in sanguine suo. Forte fortuna edicti pertransiens, nihilque ad manus habens, exuit de manu sua Chirothecam, quam apte convolvit, tum subligaculum a suo crure auferens, chirothecam bene convolutam ligat ad internam humeri partem, ubi truncu arteriae est, unde pro temporesistebatur haemorrhagia, donec Chirurgi adessent, qui instrumentum tornatile to Urnique adponerent.

Dum sic truncus arteriae interceptus est , poterit tentari, an ipsi Vulneri adplicata charta masticata stratum super stratum Posita, ita ut stratum primum sit Gnimum, stratum feeundum πῖju , tertium maJus seCUndo C. , uinaque bona ligatura saepius circum ducta chartaceus ille conua inversus adprimatur arteriae. Arti

420쪽

416 PATHOLOGIA.tifices excogitavere bonas machinas Teientes, ut ligatura bene remat in arteriam, vicinos Iocos non nimium premat. conbusione vasis si non nimis magni dum enim crispantur omnia solida obturaculo sunt factae escharae Palliativa cura est, nam eschara decidente renascitu haemorrhagia sed, dum eschara adest sistit pro tempore fluxum, poterunt alia auxilia adhiberi.

In spissatione uidi per spiritum herebinthinae,

alliolies vini calefactum; unde coagulato cruore throm-bus innascitur; quem vidimus hic olim in cadavere in unum corpus Coivisse cum arteria, ita ut crassus 1accus formatus esset. Verum saepe thronabi exsiliunt vi , ut suberes e clausa lagena, in qua fermentans

liquor est reduplicat haemorrhagia. Interim, dum thronabu adest, possunt alia auxilia adhiberi r juvatis vitriolum ungaricum vulneri inpositum. Lycoperdon, crepitus lupi, mirus ille fungus, lamellatim adhibitus, absorbendo forsitan alia virtute, magna stitisse haemorrhagias deprehensus est.

Proetictionum pathologicarum

SEARCH

MENU NAVIGATION