장음표시 사용
201쪽
18 Disr. XI. De recta Greg. Corr. ordinatione
de Redemptio nostra meretur, ut sua praecipua misteria , quibus operatus cst Glutem in medio terrae , sua die , eodemque modo quo antiquitus computata, celebremug.
Sod inquiunt, Christi Incarnatio, ejus Nativitas, Circumciso, Epiphania , Tranς figuratio, nonne diebus Uagis mensis anniqite Lunaris evenerunt , attamen diebus fixis anni Solaris celcbrantur : quidni in morte ejusque Resus tectione celebranda, eamdem se Et bimur Normam λ quis nesciat mortem & Resurreetionem Christi, eius Ascensionem ad Coelum, & Spiritus Sancti des scensum praecipua Christi miste ita haberi, omnium complementum , fideique nostrae ultimum clie Sigillum. Propterea illorum memoriam accusatioti Z clo suis agere temporibus expedit. Aliorum quippe Misteriorum , nulla temporis apud Sanctos Evangelistas mentione fucita , antiqua traditione corum tempus Ecclesia definivit : cum autem de morte ejusque
Resuri estione, disertis verbis scriptum legimus, Christum , legale Pascha comedisse quatia decima Luna; passum fuisse die parasceve, prima Sabbati resurrexisse, post quadraginta dies ascendisse in Coelum , & cum complerentur die; Pentecostes misisse Spiritum Sanruim in Discipulos suos : idcirco Saltini Patres, ex numquam & nusquam interrupta traditione , Mis tria illa secundum Lunarem cursum semper celebram At. Quam traditioncm mutare nullatenus expedit, imo nefas arbitrarer . Nonnulli orthodoxi mobilem Paschatis celebrationem necessariam arbitrantes , 'Gregorianam correctionem Limarem variis argumentis impugnare conantur. P: incipiis quibus innititur intactis , Lunares dimensiones mensit tuas & annuas, sicut etiam aequationes optimc emensas fatentur ; sed cot- rectionis tempori minus accurate accommodatas suisse contendunt. CO rectores namque Astronomi anno II 8a , Epaetarum Setiem D mi jusci lam ad annum I 599 se extendentem praefixerunt. Haec autem series, tunc temporis
omnibusque futuris Saeculis, suggerit Epaetas a Noviluniis Caelestibus una
die rc troactas, plurics duobus, quandoque citam tribus : quapropter praesentis aetati; Eparias falsas asserunt, ea sola ratione , quia p imam Lunam rectε non indicant. Astronomi , Seriem'D majusc. anno & Saeculo correetio iis . daptantes, aureos numeros ad in Jicandas primas Lunas in veteri Calendario p aefixos, tribus tantiim diebus elevarunt, cum quatuor elevandi suissent: si namque tunc temporis Epactarum Seriem E maj. elegissent, Noviluniis Caelestibus una die proximiores Epaeiae nunc deprehenderentur. Si vero Seriem F maj. adhibuissent, duobus diebus Epaetae properatae Novilunia cae-Lstia reclude signarent. Hinc, corum sensu , allucinatio , hinc nova correetiodos deranda. Haec est celebris & proclamata argumentatio Gregorianae correctioni ad-vcrsantium, hunc siἰpposititium errorem pluries audivi, pluries legi, vulgus cum proclamat, Scmiseri illum extollunt. Epactas cori celas saltis esse , atque Sacrum Paschatis Fesbim octo diebus quandoque accelerari, quandoque utio mense removeri, omnia personant. Hinc nova edita Epae tum Systlienaar a Gregoriano multo imperfectiora ; & quod mirum videtur huiusce. supposi: itii erroris nullum solidum argumentum , speciosum tantum afferunt.
Apud Epheninidcs Dei places sic legitnr, Liber cognitionis temporum, vulgaria
202쪽
Cap. VI. Enodatio Famig. argumenti. I s
garia annua Calendaria Novilunia tali die praeitituunt : Gregotianae veto Epactae una die, duobus aut tribus retroactis ea enuntiant , ergo falsae. Si eque fucato lumine, vulgi oculis caliginem offundunt, quam tamen peianitus dispellere conabor.
Enodatio famigerari argumenti, quo Calendarium Gregorianum
impugnatur. EPocham Lunarem, correctionis tempore non recte definitam , Epactasque una die male retroactas fuisse, in his tota argumenti vis posita est. Primo igitur quatuot diebus Lunae computum extenὸendum fuiste contendunt, cum tribus tantum illi d et Omoverint. Σ' Epactarum Seriem D majuse. anno ge Saeculo correctionis assignarunt, cum Series E majusc. assii menda fuisset. Ecce Se pus in quem omnia adversantium tela conjiciuntur. Sed pace eorum diruim sit, correctionis principia plane correctoribus cognita , op time ab eis aptata , a Solis adversariis perperam esse intellecta. Gregoriani quippe Astronomi quaecumque ex constitissa Epocha secutura forent in commoda praeviderunt quae emendari poterant ; correxerunt et quae minime, quin majora evenirent, neglexerunt. Absque ullo labore Epactas una die maturare , superioresque Seties E aut F, Saeculo & anno correctionis praestituere potuissent, ni deteriora inde exurgenda incommoda praevidissent. Propterea consulto , sapienter, & optime Epactarum Seriem D majusc. ,
Ratio autem huius electionis haec est , unica quidem sed peremptoria atque firmissima et Cyclicam nempe methodum excogitare , quae simul Novilunia & Plenilunia caelestia accurate & civiliter enuntiet , nec possibilem nee humanum esse : quocirca correctores ad Plenilunia & quartasdecimas Lunas unice intenti, eum haec dies in Synagoga & in Ecclesia praecipue commendetur : Noviluniorum Epactas ita disposuerunt, ut certo, quoad fieri potest, quartasdecimas Lunas & Plenilunia caelestia designarent. Quapropter tametsi a Noviluniis mediis dies Epaestales numerare inciperent ,
ncia eos numerari voluere ineuntes, ut solet vulgus , sed completos ut solent Astronomi, & cum completi essent dies Lunares, ut consuetudini se accommodarent , mediam nodiem ad eos computandos expediandam esse censuerunt. V. Gr. Si Novilunium caeleste hora nona matutina diei ao
Martii contingat, ut revera anno II 38 contigit. Ab illa hora nona inei- Cipit dies Lunaris , quae complebitur eadem hora ar Martii : sed quia ablurdum esset ab illa hora matutina incipe te diem, praeterea Festiva dies juxta statuta Ecclesiae a media nocte incipienda ; ideo correcto tes ad primam Lunam computandam mediam noctem 2 a Martii cxpectarunt , cui
diei illius anni Epaeta IX praefixa est ; runcque computatur prima Lunae dies eompleta , tametsi a Novilunio caelesti dies solida, & quindecim horae abietini. Disitigod by Cooste
203쪽
i8s Dissi. XI. De recta Greg. Core. ordinatione.
Ad euius rationis intelligentiam Solares dies , Lunaribus sunt distinguendi:
Solares hquidem juxta vulgare computum ineuntes numerantur, & a media nocte ad aliam sequentem apud nos revolvere censentur. Dies vero Lunaris,b hora dici Solaris incipit, qu1 fit Novilunium , eaque vaga est nunc
matutina nunc serotina : quae dies Lunaris astronomice non numeratur quinsuerit completa, & post complementum media nox futura expectatur ad eam civilitet computandam , horae autem excedentes consulto negliguntur. Quare autem correctores Astronoini talem computandi rationem pro diebus Lunardi Epactis admiserunt triplici ratione Iv Ut Sacrae Scripturae se contatismarent. 2 Ut omnes Christiani ubique terrarum dispersi , eadem die Pase haaliaque Festa Mobilia celebrarent. 3 Ut certius quartasdecimas Limas αPlenilunia caelestia conciliarent, de quibus fusius agendum.
ocham correctionis Lunaris Sacrae Scriptara es truditioni consentaneam esse probatur.
Q Uartadecima Luna praecipiens Deus Hebraeis manducare Pascha, moiamentum a quo prima ejus mensis dies computanda esset, non definivit ; neque dixit primam diem numerabitis eam , qua fiet in Coelo Novilunium , illud enim momentum erat cis ignotum , nec Oculis percipi poterat. Initium primae diei mensis Lunaris siluit Deus, quia videbat hoe
plane notum Hebraeis, juxta consuetudinem Nationum tunc temporis existentium. Quaenam autem erat ea consuetudo Θ eam docet Calmetus Dus de Chroianol. Hebr. menses Lunares , inquit, juxta Rabbinos incipiebant non a die conjunctionis Lueae cum Sole, sed a die suae apparitionis contingentis sero, cum Luna post Solem proxime occidit. Cumque dies a vespera ad vesperam comis putarent ; dies sic habita erat eis revela prima Lunaris, Solari diei consent nea. Quantum autem temporis 1 csnjunsione Lunae ad eius apparitionem dilabatur, lic Et metiri non valeam , attamen admodum probabile est, ut nunc, ita 8c tunc unam diem solidam S ultra quandoque abire; antequam Hebraei aut AEgiptii apud quos morabantur primam Lunam computarent. Eadem est Epactarum Norma ; qua prima Lunae dies nisi a conjuiustione completa non enuntiatur. Verae isitur rectaeque sunt Gregorianae Epaetae tametsi primas Lunas uno aut duobus diebus post Novilunia coelestia indicent. Hoc ipsum traditione fertur, qua ediscimus, pro quartadecima Luna Paschatis habenda , Plenilunium caeleste potius quam Novilunium inspici cndum. Ut enim resere Eusebius L. 7. H , EecL C. 19. Septuaginta Seuiores exodi quaestiones exponentes , dixerunt : Pascha non prius esse immolandum, qu1m Sol aequi noxium vernale transcendat , verum cliam& Lunam quartamdecimam diem habere :, ita ut sit statuta Solemnitas , quando Luna Soli opposita deprehenditur. Hi ne Summi Pontifices atque Alexandi ini Plaesules, controversias ex diversitate computandi primae Lunae
204쪽
Cap. VIII. Epanis nullibi iudaisare. - Ι 8
diem, initio Ecclesiae exortas, dirimentes ; sententias suas pleniluniis caelestibus potius quam Noviluniis conformabant. Hoc idem fecerunt Astro nomi cori ectores, Epactas primarum Lunarum a Noviluniis eaelestibua dis crepare pro nihilo curantes, dummodo quartidecimi ejus dies cum Pleni- Iuniis caelestibus convenirent.
Gregorianis Epactis , Chri Bani per orbem dispersi, Pascha eadem
die celebrantes , nullibi jurifare coguntur.
A Lia non minoris sane momenti causa, moti fuere eorrectores, ad dies Lunae non nisi perfluxos computandos ; horas verb excedentes Deilligendas. Quia nempe Ecclesia Christi quamlumvis dispersa unica est. Cum Paschale praeceptum quartadecima die Lunae primi mensis Israelitis p . estitutum fuit ; Israel unus Populus in una eademque Regione commorans . eodem modo dies horasque computabant. Ecclesia autem Christi a sua origine semper dispersa, omnes tribus & linguas & Populos & Nationes in suo sinu complectitur et expedit igitur ad Spiritum & Signum unitatis se vandum, omnes Christi Fideles tametsi dispersos, una eademque die ab illa Judaeorum tamen diversa . Pascha aliaque Festa ab eo pendentia celeis brare. Hoc autem sine Epactis , Noviluniis caelestibuς retroactis fieri nequiret, quin aliquis Populus aut octo diebus tardius aut uno mense praeia mature Pascha celebrare periclitaretur. Quamquam enim Plenilunium ubique terrarum , uno eodemque momento fiat in Coelo ; attamen non ubique dicitur, eadem hora aut citam eadem die contingere : quia Sol, uno eodemque instanti, horas diversas in diversis locis describit. Cum enim Romae V. Gr. meriedies , apud ejus antipodes est media nox : caeterique Populi orientales aut Occidentales . alias horas ante aut pomeridianas, etiamque dies varios mensis & hebdomadis' cnumerant. Quapropter in Sententia asserentium primam Lunae diem a puncto ejus conjunctionis esse computandam ; si Romae Novilunium caeleste hora ImatutIna 8 Martii eveniret, quod quartamdecimam diem a I Martii indicarer: Ierosolimis diceretur. idem Novilunium, undecima hora serotina ' Martii
accidisse, quo quartadecima dies zo Martii assignaretur: inde, qui mensi; Paschalis Romae, Jeroiblimis Paschalis non esset: Imo tametsi hora matutina Martii 8 , Novilunium Romae fieri supponeretur ; nihilominus apud Indos hora Io serotina Martii 7 , & apud Romae antipodes hora in serotina 7 Martii contingeret. Hinc , quae apud Romanos Lunatio Paselia is , apud alias Regiones nequaquam Paschalis foret , Fcstique Celebritas uno mense esset protrahenda. Praeterea Novilunium caeleste, horai 8 serotini IA Martii , Romae eoua tingat a cujus quartadecima dies 28 Martii assgnatur , qua die supposta Sabbato , postlidie as Martii Pascha foret celebrandum. in eo cini Po-
205쪽
188 Dis . XI. De recta Ireg. Core. ordinatione Iuli Romanis Occidentales ut Mexicani, qui eodem momento Novilunii
oram 3 matutinam I 6 Martii computarent ; dicerent , quartamdecimam Lunam eis et u Martii contingere, quae cum esset eis Dominica dies , ne judaitarent differendum Pascha ad Dominicam proximam y Aprilis. Verum est ergo, a conjunctione Lunae tametsi uno eodemque temporis momento in Coelo persecta, apud varias tamen Regio ies non totum horas, sed & di ex mensis atque hebdomadis varie computari. Cumque Ecclesia Occidentalis, quartamdecimam Lunam 2I Martii, aut die Dominica com putaret, Orientalis et o Martii aut sabbato eam contingere Iure assirmaret rutraque longitudinis suae intuitu verum sane diceret, ex qua tamen varia computatione, tametsi relative recta, evenire posset, & re ipsa evenitet rmenim Lunarem in una Regione primum anni Sacri Hebraeorum ideoque Paschalem, in alia Regione ultimulo fore mensem anni praecedentis , & ideo minime Paschalem. Posset etiam fieti: & revera fieret, hebdomadis diem in una Regione Sabbatum, in alia fore Dominicam. Quam ob causam antiquae controversiae de Paschatis celebratione, quartadecima Luna iis die diebus eriticis II Martii aut Sabbato, contingenti, dissicit E componi poterant ; quia discrepantiae meridianorum nulla ratio habebatur. Huic maximo incommodo obviandi causa , correctores Astronomi Epotham Lunarem atque Epactas a Noviluniis caelestibus dilatas , proposuere, seu verius dies completos 1 Noviluniis computarunt, horasque excedentes neglexerunt. Duo praecipue antiquis Conciliis consona prae oculis habuerunt: primum quidem, ut Christiani per omnem terrarum orbem dispersi, eadem die Sacrum Pascha celebrarent. Secundum vero, ne Christiani Epactas correctas sectantes, ulli bi tertarum judaisare , id est, eadem die cum Iudaeis Paschalem apnum comedete tenerentur. Quos ut vitarent scopulos, Romamnum meridianum deserendum . nec aliis pro Norma dandum arbitrati sunt et eo animo, ne caeterae Ecclesiae ostenderentur, neque cx discrimine Meridianorum Schismatis ansam arripcrent. Romana Ecclcsia Iuri suo. Cedere maluit, seque in leviori Disciplina allucinationi forte committere, quam caeteras Ecclcsias compellete, secum cum gravi errore coire. Sed hinc eveniet , dicent quidam , quandoque nos uno mense tardius , aut octo diebus citius Pascha celebraturos : tardius quidem uno mense , quando quartadecima Luna incidet et o Martii, in quo fiet etiam aequi- ,οηium caeleste ; quae Lunatio absolute loquendo, deberet esse Paschalis. Citius vero octo diebus, quando Plenilunium die Dominica, attamen quar tadecima Luna Sabbato contingit. Vel etiam octo diebus tardius , quando dira Lunares a Noviluniis computati quartamdecimam Sabbato designarent quam Epactae retroactae die Dominica exhibent. Quod primo & te: tio ob- dicitur , aliquo nititui iandamento. Secundum vero vanum est, cum PaΩcl a comedere quartadecima die, Divino Praecepto Hebraeis fuerit pi aescrip tum, sive eadem die sive sequenti , aut etiam praecedenti, Plenilunium contingat, maxime , ut infra exponam, cum Plenilunium caeleste, quandoque tertiadecima die, quandoque quintadecima completa post ejus Noviluniu
Ruidquid sit, hoc certe gratis opponitur . nam ut citius auz tas dius Distrigod by Cooste
206쪽
Cap. VIII. Greg. Dactis nullibi sudassiare. I 8 θ
pascha eoli dici posset; supponendum est et, aliqua suprema potestate, prae Dcriptum fuisse momentum, , quo Lunares dies computandi forent. Quae nam autem suit haec suprema potestaς num divina Majestas sed jam dixi& verὸ dixi, Deum in veteri testamento tantum praecepisse Iudaeis, facerent Pascha die quartadecima primi mensis , sed nihil aliud adjiciendo ,
vidi iIe & voluisse eum primum mensem eamque quartamdecimam Lunam, juxta civile computum Regioni in qua morabantur consuetum, cOS Numeraturos. Praeterea ab hac Lege nos per Christum esse solutos , nemo nescit.
Num forte Sancta Ecclesia λ at nullo Concilio, diem Lunae primam, ii puncto ejus conjunctionis eum Sole computandam , Decretum fuisse legi- mus. Fo: san Astronomicis calculis suppositam inordinationem demonstrari objicietur Sed undenam Astronomis delata est potestas, computationem civilem a Deo praevisam & permissam, 1 Synagoga usitatam & ab Ecclesia praescriptam, invertendi λ suis quidem speculationibus atque observationibus, ad Calendarium corrigendum multum adjuvaruris sed Leges promulgandi potestatem non habent. Perperam igitur & inepte inde colligitur, nos citius aut tardius quandoque celebrare Pascha , aut Ecclesiam die ejus Solemnitati consecrata aberrare , co quod Astronomi quartamdecimam Lunam a puncto ejus conjunctionis cum Sole commensurandam existiment. Sed dato & non eoneeta, nos aut alios Chtistianoς in suis Regionibus , aliquoties Paschae Solemnitatem aut tardius aut citius celebrare quam Astronomicis Regulis congruat. Hoc sane incommodum correctores praevi disse certum est, sed nullum temedium ei adhibere valentes , quin deteriorastquerentur : illud tollerandum potius qu&m vitandum arbitrati sunt. Pejus sane esset, antiquis Canonibuς adversando, . cuilibet privatae Ecclesiae, suam Paschatis praestituendi diem, facultatem tribuere : quam aliquoties eam paululum maturare, ut cum fratribus in Oriente degentibus coeamus: aut eam tantisper protrahere , ut cum in Occidente degentibus conveniamus.
Auartadecima Lua , Dactis correctis indicata , Plenilunia
caelesta enuntiant. A Lia etiam ratione moti fuere eotrectores ad Epocham Lunarem NEpactas a Noviluniis caelestibus tetroactas eligendas ; diesque solidos
a media nocte computandos. Quia nempe illa methodo quartaedecimae Lunae dies cum Pleniluniis caelestibus convenientes, eettius deprehenduntur. Haec dies in computo Ecclesiastico praecipuE commendatur : ea die Pascha celebrare praecepto Divino Israeli praetcriptum fuit : si indaFatuc prima Lunae
dies, ea unica causa est, ut qpartadecima habeatur. Constans autem Astro nomorum assertio est tum veterum tum recentiorum , Plenilunium me
dium Astronomicum fieri, octodeetin horis quibusdam demptis vel additis, A a ij Disitigod by Coos le
207쪽
post quartamdecimam diem completam a Novilunio : per Epactas autem cometas dies solidos numerando, eiusmodi Plenilunium certius deprehenditur. Hinc tametsi correctae Epactae Novilunia civilia indicent uno, duobus, etiamque tribus diebus dii ita ab ea die, qua Ephemerides caelestia Novi- Iunia enuntiant, attamen tam Ephemerides quam Epactae semper in Pleniluniorum die conveniunt, aut quibusdam tantum horis differunt. Quod multiplici probatur exemplo. Desplaces Regiae Academiae Parisiensis in suis Ephemeridibus, anno I 18
Novilunium enuntiat hora 9 matutina 2 o Martii : eodem anno currebat
Epacta IX quae primam Lunam et a Martii exhibuit. Ex quo discrimine ,
Gregorianae correctionis adversarii inserunt, Epactam praefato anno &mense .hinis diebus a Novilunio caelesti remotam, esse mendosam. Sic correctores Increpando , quasi per Epactis diem Noviluniorum caelestiuin accurate d Iignate , m animo umquam habuerint. Diem item Solarem, quo fit Lunae coniunctio, pr a rima ejus die computant adversarii, quod an sit juxta Altronomiae Regulas, sanamque mentem judieet qui recte sipuerit. Dies et o Martii, qua horI se matutina novam Revolutionem Luna init; habenda ne eit pro prima ejus dic crastina a I Martii hora et vel sexti matutini numeranda ne est pro secunda ejus dic cum diem solidum adhuc non compleverit , & qua tadecima dies eo computo numerata erit ne ejus vera quarta-occnna quaenam foret absurditas. Major videretur si hora quarta aut sexta 1erocina Novilunium caeleste contigisset. Tametsi in computo civili Astronomicani omnem praecisionem non observaverint correctores, attamen Epacistariim Epochain ita disposuerunt, ut dies Lunares completi & a media nocte poli coaepi mentum ea numerarentur, neglectis horis superfluis propter rationes jam allatas. V iItasue dicendum, non obstante binorum dierum discrepantil, inter No- vritim una Ephemericum & primam Lunam Epactatem ; Epactam IX anni I V , coagruam esse & veram, quia indieat, media nocte diei et a Martii ' lin . solidum habere, neglcctis quindecim excedentibus horis. Hinca'. cIa α hemerides in Novilunio di isdentes, in Plenilunio conveniunt: 'nun V quartamdecimam Lunam Aprilis 4 exhibet, quo etiam die
lapia merides Plenilunium enuntiant.
Quod de eo anno dicitur , de omnibus aliis dicendum. Anno I ao. Ephemerides Novilunium assignant hora matutina 27 Martii et Epacta Ipo dces, Lunain enuntiat 3 o Martii, tribus diebusta In Plenilunio I 2 Aprilis conveniunt. Anno II I , Epheis erades Novilunium hora 8 matutina Ir Martii ; Epacta vero XII primam - nam enuntIat 9 ejusdem mensis, & ambae in Plenilunio prima die Aprilis gignando concordant. .Anno II et , Ephemerides, Novilunium hora II lotura 6 Martii assignant et dicent adversarii hanc Lunationem non esse -- ..hiqv .ςV ςx s Noviluniorum Paschalium occurrit : Epacta .p m m. Lunam 8 Martii enuntiat, eamque Paschalem exhi-i ra ς ς AF ςaeipste. Plenilunium , & Epacta quartamdecimam p h;. - 'I. V Μ- Dd ς Πς ζ Paschat ique rationem confirmant. Ex hix probatur & detrionstratur Epaestas Gregorianas rectas esse, & cum Ephemeridibus in Pleniluniis plane concordare
208쪽
Quid plura i ad uberiorem probationem, per Io aui. is hempe ab anno I7o ad IIaa , nedum Paschalium sed etiam omnium D. lium primas de quartasdecimas Lunas Epaci des cum novis & Pleni 'uniis Azt o. oriri cis comprobavi ; quas Astronomicas Lunas e Libris cognitionis 'emporom excerpsi, qui Regiae Scientiarum Academiae jussit, singulis annis e liuatur. Intra cautem Comprobatione annotavi, Lunain hoc temporis cui rici. 'o 23s Rcvolu cones complevisse, quae 23s Novilunia totidemque Ple ilunia compleotuntur, Ex 23s Noviluniis ronomicis. . Convenerunt cum Epactis, id est, eadem die acciderunt, qua Epactae
97. Una die citius contigerunt quam Epactae piimam Lunam enuntiarunt. II9. Duobus diebus citius quam Epactae. ΙΑ. Τtibus diebus citius quam Epactae. Ex is Nopiluniis Astronomicis Paschalibus. . Una die citius quam Epam . Ir. Duobus diebus citius quam Epactae.
Ex a 31 Pleniluniis ARronamicis. I AI . Convenerunt, cum quartisdecimis Lunis Epactarum, id est, eadem die acciderunt. 6 I. Una die ineunte tardius contigerunt quam quartadecima Epactatum. a. Duobus diebus tardius quam I Epa Ct. a . Una die ineunte citius evenerunt quam Iq. Epaci. Ex I9 Pleniluniis Afronam eis Paschalibus. I 3. Convenerunt cum quartisdecimis Epastarum. 3. Una die ineunte tardius evenerunt qu1m I . Epae . 3. Una die ineunte citius quam I . Epaei.
Observavi etiam , eodem Temporis spatio .
Ex 23s Noviluniis Asronomicis. I . Ad Plenilunia proxima pervenisse ante I dies completos. 74. Ante Ia horas post I dies solidos. r. Post Iet horas sed ante Is dies completos. 69. Ante Ia horas post Is dies solidos.
209쪽
isi Diff. XI. De recta gregia cirri ordinatione.
Ex 23 s Pleniluniis Astronomicis. I S. Ad Novilunia proxima pervenerunt ante I dies solidos. 7ε. Ante Ia horas post I 4 dies completos.so. Post ia horas sed ante Is dies solido . 66. Ante Ia horas post Is dies completos. 3o. Post Is dies & Ia horas. Ita tamen ut 1 Novilunio ad Plenilunium & vice versa Brevius spatium fuerit 1 3 dierum & a 3 hor. Ptolixiuς Is d 'er. & Is hor. unde colligitur Semilunatio media I dier. I 8 hor. 3o'. Comprobavi praeteris , cum Novilunio ad Plenilunium spatium breviust esset, a Plenilunio ad Novilunium fuit prolixius & vice verta ; amboque spatia Lunarem Revolutionem solidam persectile 29 diebus & quibusdam horis ; adeo ut, Ex 23s Revolutionibus a Novilunio ad Novilunium. 93. Completae suerint ante Ia horas post et ' dies. 24. Diebus 29 & ra horis. II 8. Post χρ dies & Ia horas. Et ex et 3s Risalutionibus a Plenilunio ad Plenilunium.
98. Fuere compIetae ante Ia horas post ast dies. 2 o. Dic bus 29 & Ia horis. Ii 7. Post as dies & Ia horas. Ita tamen, ut , Novilunio ad Novilunium & a Plenilunio ad Plenilunium major Revolutio 29 dies & 2O horas non excesserit et minor vero et sit 5
Ex his inserendum , discrimen duorum aut trium dierum inter Novilunia caelestia' & primas Lunas Epactarum, tametsi notatu dignum videatur, nullius momenti reputandum esse ; cum semper dies una adsit , cuIus pars aliqua tantum computari debeat. Quandoque sunt plures horae , quandoque
una, aut etiam tantum quaedam minuta ; dies tamen appellatur, juxta consuetudinem numerantem diem Solarem a media ninc ineuntem ἰ quamvis duo aut unum minutum tantummodo ex ea haberentur. Unde cum
Novilunia caelestia una die praecedunt Epactas, dies inchoata pro quibusdam horis aut milautis accipienda est : cum vero duobus diebus Epacta progreditur Novilunium : una quidem solida, alia autem inchoata intelligitur. Tai dem cum tribus diebus Novilunium Epactam antecedit ; bini completi sunt ,
tertius autem tantum inchoatus.
210쪽
Cap. IX. Lunae I 4. Plenil. caelestia. 39,
Itaque Comprobatione praefata, et I 6 Novilunia, qtiae uno aut duobuς dicissus primam Epactatum Lunam praecesserunt, cum mea stippositione conveniunt: caetera vero 29 vel eadem die evenerunt vel tribus diebus discrepantia fuerunt. Praeterea 233 Plenilunia , quae vel convenerunt cum quartis decimis Epactarum , vel quibusdam horis citius aut tardius evenerunt ἔ recte etiam cum mea stippo insitione concordant: ubi notandum, Epactas eadem die vel tribus diebus tam
dius quam Novilunia caelestia contingentes , plerunque in quartisdecimis cum Pleniluniis caelestitius congruere. Dicendum eroo, Gregorianas Epactas veras rectasque esse ad Plenilunia Astronomica de lignanda , quia veI eadem die coincidunt, vel quibusdam horiς tantummodo disserunt. Et adeo veras , ut fidenter dicere ausim , quod si a creatione mundi suissent usurpatae, etiam nostro aevo Plenilunia caelestia tectEdesignarent, quod fusius ultima Disscrtatione demonstrabo. Si autem Epaethverae sint pro Pleniluniis , verae utique etiam dicendae pro Noviluniis , tametsi . ab eis valde discrepare videantur. Quae primarum Lunarum Epactalium discre-ἶantiae, ex Cyclica methodo provenientes, emendari nequeunt; quin Epameleniluniis respondentes perturbentur. Propterea si correctores Asttonomi quatuor dies 1 computo Lunari detraxiisent: aliamque Epactarum Setiem praeter Dmaj. anno & Saeculo correctionis praefixissciat; quartaedecimae Lunae fete semper
una die, plerunque duobus, Plenilunia caelestia praecellissent, quod traditiove Sinagogae & Ecclesiae adversaretur. Undenam , dicet aliquis , tot discrepalatiae λ tym pro Noviluniis , quorum
quaedam eadem die eonveniund cum Epamis, quaedam veto tribus die Sus di Aferunt: tum pro Pleniluniis, quorum quidem major pars cura quattis decimis Epaetarum conveniunt, alia vero quibusdam horis citius aut tardius eveniunt. Unden m tot discrepantiae λ non mirum , ex veri motus Lunae irregularitate provenire compertum est. Epactae juxta medium Lunae motum civilitet si int computatae , atque Cyclica methodo in Calendario , Tabulaque expansa dispositae :suo motu , Luna pati passu progredi & aequali lcmporis In te vallo aequa Ea spatia in Orbita uia percurrere stipponitur; Novilunia autem Pleniluniaque
Astronomica secundum verum Lunae motum computantur, & non nisi multiplici aequatione deprehenduntur. Verus aut Lunae motus juxta ejus postionem in Apogaeo vel Perigaeo , nunc celerior nunc lentior, nunc motui inedio consormis est. Ut patet ex hisypra relata Comprobatione. Hinc Epa tis itidem remanentibus, Luna motu suo vero ad eas modo accedit .
modo recedit ab eis , & cum Epactis in uno Saeculo discrepat , & in alio convenit. Cum autem ejusmodi discrepantiae in Pleniluniis non nisi ad aliquas horas se extendant a propter varias Ecclesiae Catholicae Ion-etudines Orientales aut Occidentales, mςrito parvi penduntur. Ex his omniaus colligendum , Gregorianas Epactas esse vetas, imo nifi ut olim Paschales Litterae mitterentur; nihil potius, nihil congruentius ad habendum Pascha, tavrtatem Lunae venandam, excogitari potest.