장음표시 사용
21쪽
Dist. I. De tempore fusique partibus,
exemplo arque praecepto docuit homines, sex diebus, laboribus operam dare, septimo autem ab operibus servilibus corpus levare , ut ad Deum animus erigatur. Hinc ab ipsis rerum ineunabulis, septima quaeque dies Patriarchis &Iudaeis celebrata S sanctificata fuit: a quibus etiam gentiles institutum hocace eptum observabant: umimque hebdomadis diem sacri im habebant, Iudaei, sabbatum ; Turcae, diem veneriῶ; nos vero Christiani, diem Solis, quam D
minicam appellamuς. Diebus hebdomadis varia nomina suere assignata ; Hebraei a Sabbato eoruni denominationem derivabant: Cum enim praecepto Divino praecipuum & sacrum diem, Sabbatum haberent, ne oblivione praetermitteretur, omne; alios ab eo nuncupabant. Primam hebdomadis diem, primam Sabbati, aut unam Sabbati, vel unam Sabbatorum : Sequentes, secundam, tritiam, quartam,
quintam, sextam Sabbati ; septimam vero diem, Sabbatum appellabant &appellant. Quae nomina sacrae Scripturae valde consentanea videntur. Sexta
dies Sabbati parascere etiam nuncupabatur, id est, dies praeparationis ad
Gentiles vero hebdomadis observationem a Patriarchis edocti, illius die septem Planetis dedicaverant, e quibus etiam nomina sortiti sunt; eo ordine, ut primam diem, Solis diem nuncuparent ; secundam, diem Lunae ; tertiam .dicm Martis; quartam, diem Mercurii; quintam , diem Iovis; sextam , diem Veneris; septimam vero, diem Saturni. Gentiles ad Christum conversi, mutatis tantum primae & septimae appellationibuς, eadem nomina retinuerunt: Pi ima enim hebdomadis dies a tempore Apostolorum Dominica vocata est, inmemoriam Resurrectionis Domini Redemptoris: septima autem Sabbati nomen retinuit in memoriam quietis Domini Creatoris. Ad omnia gentilitatis vestigia delenda, Beatus Sylvester Papa in quarto Saeculo, Dominicae & Sabbati nominibuς retentis, reliquos hebdomadis dies, feriatum nomine distinctos appellari instituit, quibus significaretur, Cleticos abjecti rerum mundanarum Cura . quotidie uni Deo vacare debere.
In Calendario Iuliano, etiamque Gregoriano, hebdomadis dies, septem primis Charam tibiis Abecedatii nempe A, B, C, D, E, F, G designantur. Ex quibus cognita littera, primam feriam seu Dominicam quolibet anno indicanti ; aliae , suis quibusque seriis facito aptantur. Porco in Calendario Iuliano, litterarum seriae primae seu Dominicaliuio series, non eumdem semper ordinem servavit, bisque inordinata fuit, ut suis locis dicemus. Quod est omni acceptione dignum , , Deo factum , & mirabile in oculis
nostris, a tot Saeculis a Creatione decursis , post tot intricatas , vari .isque temporum computationes , post tot gentilitatis errores, hebdomadis ordo dierum, a primordiis mundi inceptus, ad nos usque perventus, numquam immutatus
est. Quam nunc primam hebdomadis setiam seu diem Dominicam , septenaria revolutione compura: nus, est ipsemet prima dies operum Creatoris: di quam Sabbatum, est eadem dies, in qua requievit Dominus ab omni opere quod patrarat. Hanc sacram traditionem a Sinagoga accepit Ecclesia, & uti dubet,
i mper custodivit εἰ custodiet.
22쪽
De Mense. M Ensis, a mensura, vel potius 1 Luna dicitur ' apug Graecos enim Luna
mene & men se appellatur. Quam etymolo 'iam hebraica qusque lingua servare videtur; ait enim Iesus Filius Sirach eccli. 43. 8. a Luna Signum ἡiei festi; mensis seundum nomen ejus est. Antiqui non a Sole, sed a Lunae eu Amenses eomputate solebant; unde quoties in Scriptura quota die meesis aliqua Dictum indicatur, non aliud tempus, quam Luiax aetas designatur. Mensis ergo est revolutio triginta plus minus dictum, estque vel natural svel civilis. Mensis naturalis qui etiam Astronomicus dicitur, motu Solis aut Luirae ordinatur; ideoque vel est Solaris vel Lunaris. Mensis Solaris est tem poris spatium , quo Sol quodvis Zodiaci Signum .percurrit: quod. motu medio Gregoriano ei licit spatio 3o dierum 3 o bor. et ' 6' mensis Ianiaris naturalis
vel est Periodicus aut Sinodieiis : quibus additur tertia mensis species illuminationis dicta. Periodicus est temporis spatium quo Luna a puncto orbitae suae di- messa ad idem punctum redit; quod eodem motu medio efficit et die b. flaor. 42' 36V Sinodicus vero est temporis spatium, quo Luna post conjunctionem aut oppositionem discedens a Sole . eumdem assequitur , eique rursiis conjungitur vel opponitur : quod eodem motu medio ei ficit ast dic b. Ia lior. ' 3' mensis autem illuminationis seu apparitionis est tempori spatium , quo Luna , a die qua post conjunctionem videtur accensa a Sole , extinguitur aut desinit videri ante conjunctionem, quod si spatio et 8 plus minus dierum : juxta quod in Meridionali vel Septentrionali parte , aut in Apogaeo vel in Perisaeo Luna versatur: binc enim mytum velociorem aut tardiorem habere contingit.
Mensis civilis tam Solari quam Lunaris i est , quem unaquaeque Civitas,
Regnum, aut Natio pro instituto observat. Rusmodi menses apud quamlibet Nationem, non solum pro numero dierum, verum etiam pro initio & n minibus varii, dies solidos tantum colligunt. Hinc qui annis Lunaribus D timur, menses suos alternis 3 o & 29 dierum constituunt. Mensis Iodierum, plenus; & 29 dierum, vacuus appellatur. Quibus vero ann1 Solare magis arrident, dive simode mensus suos definiunt. Triginta dierum omnes in cnses AEgyptii constituebant, quorum primus nostro Septembri respondebat; & in fine duodecimi quinque dies addebant , quos Epago me πον p pcllabant. Persae T. gyptios imitantes, 3 o diebus menses omnes desiniebant ; & in fine annorum communium quinque, Bilsextilium vero sex di sAriis raha dictos intere labant, In Calendarici Juli no , quo utimur, menses nunc 3 , nunc 3o, etiamque a 3 diebus contatiuntur ;-r i cauran iusta dicemus. Mense , apud varias Nationes, varia sortiti sunt nomina, variaque initia a principio anni pendentia, aruid nos Lunares mensus supt anonimi cisque solarium nomina ubi suiunt commodantur.
23쪽
. Dir I. De τὸ are, Cap. III. De Mense.
Nomina Mensium Romanorum s Adientiorum , εν Hebraο-rum ex V. Beda deprompta tantum trado.
Romanorum. e. Ianuarius. 2. Februarius. 3. Martius.
4. Aprilis. 3. Majus. 6. Iunius. . Iulius. S. Augustus.
September. Io. OAober. II. November. 12. December. .Fayptiorum. Hebraeoru
o. Adar. 6. Mechir. II. Sabath. . Phamenoth. Ιχ. Thebeth. 8. Pharmuthi. I. Nisan. s. Baccho. 2. Iar. Io. Pancri. 3. Sivan.
De Anno in Nnus dicItur, vel ab innovando cuncta , quae naturali ordine transierunt ; vel ab Annulo, quia sine ulla mora circumactiis incipit ubi desinit. Estque quaedam mensum revolutio. Duplicis est speciei nempe Astronomicus & civilis r uterque est vel Solaris , vel Lunaris. Annus Solaris Astronomicus est temporis spatium , quo Zodiacum Sol percurrit ; suoque ad alterutrum ex tropicis accessu vel recessit annuam tempestatum varietatemessicit. Annus Lunaris Astronomicus est temporis spatium, quo Luna , post plures revolutiones Sinodicas, attingit Solem prope idem punctum Zodiaci. duplex distinguitur , nempὸ communis constans Ia mensibus Lunaribus
Sinodicis, Colligentibus 3 14 dies 8 horas 43' & 38' & Emboli sinatus seu Embolismicus constans I 3 Lunationibus , Colligentibus 383 dies a Ihoras 32' qi V Cum Ia tantum Lunationes in anno Solari absolvuntur , annus Lunaris communis dicitur a eum vero tredecim, tertiadecima Lunatio Embolismica , annusque Lunaris Embolismicus appellatur; imo etiam illius anni Epacta Embolismica est nuncupanda. Anni civiles illi dicuntur , quibus civitates aut gentes ad sua negotia per Senda , atque praeterita vel futura tempora computanda, utuntur. Ejusi modi anni diebus solidis semper constant, civilis namque Societas in nulla temporis computatione hebdomadum, mensium , aut annorum, horarias , aliatve diminutas stactiones admittit. omnes autem Nationes , Solares vel Lunares annos adhibuerunt & etiamnum adhibent et quapropter duplex Diuitiam by
24쪽
annorum civilium species assignatur, anni nempE solares & Lunares. Anni eiviles Solares sunt vel vagi vel fixi ; vagi sunt illi, quorum initia per omnes Astronomici anni temeestates vagantur, cujusmodi sunt anni Nabonase seraei, AEgiptiaci, AEthiopici , illi enim vel deficiunt vera anni tropici longitudine vel eam excedunt, & quo major est excessus vel defectus, ebmagis per anni tempestates vagantur. Fixi illi dicuntur, qui anni t topici
longitudinem coaequantes, eorum initia in eadem tempestate , & Zodiaci Signa in eisdem diebus retinent, uti annus Iulianus , Atticus , & Gelais saetis esse censebantur : revera tamen solus Gregorianus fixus dicendus. Anni civiles Lunares, Lunae motui accommodati, sunt etiam vel vagi vel filii vagi sunt, qui absque Embolismo, duodecim Lunationibus evolutis . singulas anni tempestates effrenate percumini;quales suere apud antiquas Nati nes , de nunc sunt apud Mahommeticos . Fixi vero illi dicuntur, qui Embolismo in eadem propemodum tempestate cohibentur. Cujusmodi anni Attiei &Iudaici censentur esse et revera autem Lunaris annus civilis fixus tantum diacendus est, qui Gregorianis aequationibus moderatur.
Sicut anni civilis tam Solaris quam Lunaris longitudo varia fuit , Metiamnum est apud plures Nationes ; ita etiam initium anni apud illas variatur. Quaedam a solstitiis : quaedam ab aequi noxiis ; aliae, a quibusdam eventibus vatiis anni tempestatibus respondentibus , annum incipiunt. AEgiptita a Augusti, Mahommetici a I 6 Iulii; qui modo annis Iulianis tempuς
computantes, Gregorianam correctionem admittere recusarunt, undecim dieis
bus post nos annum incipiunt ; ita ut cum trimam Ianuarii diem nos celebramus , illi vigesimam primam Deccmbris computant e dc cum illi primam Ianuarii, ejusdem mensis duodecimam nos numeramus.
AN N i , menses, & dies, hi si ab aliquo memorabili eventu , aut arabit ratio puncto incepti, computari nequeunt. Omnem enim temporis computationem , sicut terminum ad quem desinit, ita alium a quo incipit, supponere necesse est. Ille tenninus fixus & notabilis, E quo annorum. mensium , dierumque numerus si imit exordium , Epocha seu aera nuncupatur. Epocha , nomine Graeco dicitur, quod retinere significat, quia per Epo- etiam praeteriti temporis computatio detinetur & sinitur, novaque incipis. Dicitur autem Sta ab Hispatiis, qui Ab Exordio Regni Augusti annos computantes , primas tantum litteras A. E. R. A. scribebant. Tractu temporis litterarum significationem ignorantes, neque ad interposita puncta at. tendentes, Era legebant. Quod vocabulum ad significandum quodlibet temporis exordium Astronomi usurparunt ; quasi Α. E. R. A. diceretur Ab Em
dio Rei Nicujus. Quamplures Epochas tam sacras quam profanas Chronologi
25쪽
recensent. Blevitati Consulens de praecipuis computo Ecclesiastico relativis,
De Epocha Creationis. P Rima, praecipua, antiquissima, & maxime naturalis Epoclia est ipsa
Creatio' orbis ; ubi Coelum & terra , omniaque in Coelo terraqne existentia ex nihilo extiterunt. Hoc maximum eventum, quod in aeternitate Dei occidit, hoc optimum suae Omnipotentiae opus, hoc primum & praecipuum Beneficium aliorum omnium Fundamentum , a sua bonitate hominibus collatum , hoc fuit denique omnis temporis piincipium : aequum Omnino erat ac gratitudini Consentaneum , Adamum ejusque filios a genetatione in generationem, ab illa maxima Epocha tempus computare. Sed
proh dolor i filii peccatores a primo parente piaevaricatore geniti, oblivisecentes Dominum Deum suum , a quibusdam eventibus, quae eis accidebant computando tempus; a Diluvio , , Confusione Linguarum, ab ingressu, si pius ab egressu cx Egipto, a Captivitate aut transmigratione, vel a quibusdam principibus qui eis dominabantur , hujusce Epocliae seriem intermiserunt. Qua injusta & ingratiissima commutatione , hujus Epochae tempus ad nos transmittere neglexerunt. Culpa prosccto irte parabilis i quippe petitiores deinde gloriam Dei Creatoris Zelantes, veramque mundi Epoesiam rella uinrare enitentes, quam plurimis exhaustis laboribus, nihilqtie certi testari ausi , probabiles tantum prodidere opiniones et ex quibus, si forte quispiam veritatem nactus, cum nec evidenti probare valeret argumento, nec ci plenam fidem adhibete licet. Variis siquidem Historiae tum sacrae tum profanae traditionibus inhaesentes, quilibet juxta libitum , annos a Creatione ad Christum arbitratus est. Scd quo haec omnia , ta quid ex his tot sunt sententiae,
Eusebius in suo rationali temporis , p. 2. l. a. e. I. 6Ooo annos ab orbe condito ad Natalem Christi admittit : Orientales maxime Graeci, ex septuaginta interpretum auctoritate, tempora sua discrentes, annos ab Origine 1iumdi sic colicetos pro Epocha habentes, ab initio rerum ad Christima OO annos putant completos . Vulgatis Iudaeorum Epochi , quam etiam
nutic habest , S mille ab hinc annis si fides eis sit ad bibenda γ apud
ipsos viget. Ab exordio mundi ad natum Christum s et annos intercessisse putant. Baronius, 1 Creatione mundi ad Natalem Christi , annos si vocomputat. Ex recentioribus computatoribus vulgatam Bibliae Editionem sequentibus, alii inia , alii 3983, alii 3pso annos computant. Fabricius, in sua Bibliographia i o opiniones de aetate mundi a Creatione ad Christum, compilavit. Tandem fatetur Petavius, ex Historia tam sacra quam prophanantillatenus posse sciri, annos clapsos a primordiis rerum ad nostram Christianam
Aram. Hinc omnes veteriis testamenti eventus incerto tempore habentur.
Cum ergo, veram mundi Moesiam indagandi ad Historiis & Auetoribu , nullus
26쪽
Cap. I. De Dotha Creutionis. smillii pateat aditus ; neque a sola Astronomia inferri posse , cum praeteritarum Astrorum revolutionum numerus ignoretur: aliam viam, usque modo imperviam & ignotam, eam investigandi aperui. Ea autem est, ipsium Gregorianum computum retroactis annis accommodatum : cum enim anni civiles Gregoriani tam Solares quam Lunares, Astronomicos annos perfecte coeteisquent, aut tantisper discrepent ἔ Epactarum series recurrentes, Cyelosque Solarem & Lunarem , EpocsaM mundi designare contendo. Hanc methodum nunc explicare , praeposterus esset Ordo ; postremae hujusce Tiactatus Dissertationi arsumentum erit. Id unum modo dicam, tali computo so a annox Gregorianos Solares, a conditu rerum ad vulgarem Christi Epocham, fluxisse deprehenditur.. Quam creationis Epocham, si non sit demonstrative vera. valde probabilcm cxistimo , roboratque opinionem sequentium septuaointa versionem , ac contrariam circiter ACCO annos tantum admittentem enervae. Licet enim nemini mirum ei sit, uno aut alio Saeculo a vera mundi Epocha, computum Gregorianum deficere , attamen septem aut novem Saeculorum error non videtur possibilis. De his stisius insta.
De Docha Christi. Post Dei nostri Creatoris Epopham, smilitur alia Dei nostri Redempia
toris , quae vulgaris Christi Ara appella ur, a qua annos nostros computamus. Nativitas Filii Dei coaequalis, coaevi di Consubstantialis Patri, hii mana Carne induti , magnum opus fuit, quod fecit in mundo qui potens est. Fuit maximum Beneficium, a visceribus Misericordiae Dei, hominibust collatum , melius nobis finitet non nasei, quam existentes meritis & Gratia Domini nostri Iesu-Christi privari. Vere dignum ergo & justum est inmemoriam tanti Beneficii, annos & tempora nostra ab Illa die computare, qua Salvator noster in mundo apparuit. Amista vera creationis Epoelia 'omnes mundi eventus ad hanc Christianam & Divinam Epoetam redueendo, existimo. Christus heri & hodiE ipse & in Saecula , ait Apostolus , meretur ergo, ut omnes mundi annos anteriores & posteriores ab ipso numeremus. Missiis est in pleniti ine temporis , addit idem Apostolus, aequum est ut omne tempus tam praeteritum quam futurum , ab ipso N ad ipsum referamus. Cumque nobiscum adesse usque ad consummationem Saeculi proumiserit , memoriam , traditionem, hujusque AEtae computum usque ad conis summationem mundi, Christianos servare maxime decet z e qua, tempus quo haec scribo, I7 2 annos computamus. Vcrum quidem est, non statim post Christi Adventum ; hanc Epoeliam incepisse; Gentiles, e quibus originem ducimus, ad Christum conversi , ab Ethnicis Epochis, ab Olimpiadibus, ab Urbe condita, a Consulibus , ab Imperatoribus annos computabant. Ipsemet D. Cyrillus Alexandrinus Epit copus suum Cyclum Paschalem sy annorum , ab Era Diocletianaea exo ditur. Dionisius Abbas cognomento exiguus, in calculis Mathematicis N
27쪽
x o D lis II. De Dochisci seu NEris
Astronomicis peritissimus, qui sexto Saeculo Justiniano imperante Romae sto. ruit, D. Cyrilli Cyclos Paschales prosequens , nostram vulgarem Christi Epoeliam statuit e nolens , ut ipsemet scribit , Cyclis suis Impii Tirinni
memoriam annectere, maluit a Nativitate Christi annorum tempora piaenotare , quatenus spei nostrae exordium notius nobis existeret, & causa reparationis humanae, id est . Passio Redemptoris nostri evidentius eluceret. Quam sane , Epocham libenti gratoque animo Clipistiani omnes admiserunt. Porro quidam adhue contendunt, Dionisianam Epocham, quatuor aut tribus Annis, a Christi natali discrepare. Hanc controversiam Mittam facio
Dicam tantum, ejusmodi Epoeliam, a die Natalis ipsius Christi debuisse incipere : sed habita ratione constituti a Iulio Caelare Calendarii, a media nocte primae diei Ianuarii incepisse. Hujusce Epochae pracipuos characteres hos suisse constat. Annus ei an isterior , veteri quidem stilo, fuit Cycli Lunaris I , Solaris V, Litterarum
Feriae primae C D , indictionis 3 , Periodi Dionisianae y 7 , J ulianae 713,
Ludoviciam 73 3. Novo autem stilo, Cycli Lunaris Iooo , Decemnovalis I , Solaris fioo , Litterarum Dominiealium AB. Serierum P majuscula. Epae- rarum Novilunioruin VIII, Pleniluniorum velo XXV. Hinc sequitur, primum annum Christo posteriorem, veteri stilo, suisse Cycli Lunatis et , Solatis io , Litterarum Dominicalium B, indictionis . Periodi Dionis ae 418, Iulianae 7I , Ludovicia- 737 . Novo vero stilo, Cycli Limaris iocii , Decem novalis 2, Solaris I , Litterarum Do ni-mcalitim G, Secierum P. majusc. Epactarum Noviluniorum XIX. Pleniluniorum UI. quos novi stili characteres praemitto, ex dicendis inserius evi
Q Uamplures aliae Epochae vel saetae vel Ethnicae traduntur a Chronologis. Prin , ut Diluvium, Nativitas Abrahae, egressus Israel de AEgypto . di aliae ex sacris Libric desumuntur. Quia veto ad Gregorianum complitum illas reducere non mihi vacat tempus , de illis minime apam. Ethnicae Epo-chae a tempore fabuloso vel historico desumuntur ; de illis etiam agere s Persedeo. Eas tantum tradam Epochas, quae computo Ecclesiastico aliquatenus
I. Olympiadum Epocha in Graecia pii mordium habuit. anno Christo anteriori 776. Veteli stilo, Cycli Lunaris y, Solaris i 8 , indictionis 8 . Periodi Iulianae 3 38, Ludovicianae 6s98. Novo vero stilo , Cycli Lunarisa a S , Decem novalis 3 , Solaris as , Serietum c minust. Epactarum Novilun. XXV , Plenilun. XlI. Dictae sunt Olympiades , ex Ludis Olympiacis, qui quaterno quoquo anno, circa Solstitium aestivum, ad ripam fluminis Alphaei, propc Urbem Olympiam, ubi Iovi amplissimiliti Templum dicatum erat , in Provincia Pel
28쪽
Cap. III. De quibusdam aliis Epochis. II
pennensi, eum magno concursu & plausu celebrabantur. A Rege Iphito. 4 2 annis postquam primitus ab Hercule institisti fuerant, hi Ludi restituit . . sunt, ut Graeca juventus Gymnasticis certaminibus, Cae:ibus scilicet, cursu .
saltu , & palestra exercita; vero certamini aptaretur. Hujus certarninis quinto
die peracti victores, Olymponices appellabantur, olea coronati, pluribus Privilegiis fluebintur. Hinc Olympiadum computatio Originem duxit ;Christus natus est Olympiade I94. II. Vibis Rotnae conditae Epocha , verno tempore circa finem tertii anni Olympiadis sexta statuitur. 7s 33 annis ante Christianam Tram. Veteri stilo . Cycli Lunaris v, Solaris i 3 , indictionis I , Periodi Iulianae 396I , Ludovicianae 662I .... Novo vero stilo , Cycli Lunatis et 8 , Decem novalis o, Solaris 48, Serierum c minust , Epaetarum Novilun. IX, Plenilun. XXVI. Quapropter ad habendos annos ab Urbe condita, si anni propositi Chii stoe posteriores suerint, cis addendus numerus 7s 3 , summa dabit quaesitum. V. gr. inquirat aliquis, quotus annus ab Ut be condita sit annus 174o, iis additis 733, summa a 93 annos quaesitos exhibebit. Si vero anni Christo anteriores fuerint, ab annis 7s detrahantur, residuum dabit quaesitum. V. gr. sciens aliquis , Iulianum annum, s anno ante Christum incepit se , & e pediat investigare quoto anno post conditam urbem inceperit : 1 734 deintractis s , residuum 7o9 quaesitum notum faciet. III. Julianam Epocham. anno 4s Christo anteriori, exordium habuisse perhibetur. Veteri quidem stilo , Cycli Lunatis I , Solaris a I ., indictionis Α, Periodi Iulianae in sy, Luaovicianae 732ς. Novo vero stilo, Cyeli
Lunaris 916 , Decem novalis I , Solaris 336, Serierum P majusc, Epaelarum Novilun. I , Plenilun. XVIII. Iulius Caesar, Numae Pompilii annum Ia mensium Lunarium , Solari
motui minime congrue te, nec anni tempestates suis temporibus reducere,
compertum habens ; consilio & opera LoZigenis petitissimi Mronomi statuit, Solarem anuum fore 36s dierum de sex horarum et ε quibus solidiis
dies collectus, quaterno quoquo anno, post sextum diem Calendas Mar- . tias interealeretur. Hinc anni Bissextiles dicti sunt. Hoc statuto , a media nocte Calendarum Ianuarii, anni initium desumpfit; quarto sui Consulatos anno, ab Urbe condita anno Tos, tertio anno Olympiadis 18s.
IV. Hispanica Epocha, Regno Augusti initium sumpsit, ν 38 anno ante Christianam Tram. Ucteri stilo, Cycli Lunaris et , Solatis a8 , indictionis II , Periodi Iulianae 4676, Ludovicianae 7336. Novo vero stilo, Cyeli Lunaris 963 , Decem novalis et , Solaris 3O3 , Sericrum P. majust , Epaetarum Novilun. XIX, Plenilun. VI. Diviso Imperio Romano, in sortem Augusti Hispaniae devenerunt ; cujus rei memorabilis causa, illum annum pio Epocha assumpserunt Hispani; acta consignantes, ut jam dixi, ab cxordio Regni Augusti ; quem Titulam ,
brevitatis gratia , suatuor primis Litteris Α. E. R. A. scribebant. Quarum significationem posteri ignotantes , neque ad puncta litteras dividentia attendentes, Era pingebant. Hinc Epocha etiam aera dicta fuit. Rex Alphonsus eam Caesaris. Eram appellat. Plura Hispanica Concilia suos Canones hac AEra consignant. V. Mahommcticam Epocham, quam Turcae & Arabes hegiram vocant,
29쪽
11 Diss. II. De Dochis, seu AEris ,
a fuga Mahominetis ab Urbe Mechae in Urbem Ietrib , incepisse eonstat. Quae accidit I 6 Julii anni 622 ineuntis , vel 52i annis & I xs diebust completis post Christianam Epocham. Veteri quidem stilo , . Cycli Luna ris I s, Solaris etiam Is , indictionis Io , Periodi Iuliam 1 33s , Ludoviacianae 79ys. Novo aurem stilo , Cycli Lunaris I 6a a Decem novalis i ς , Solatis ara , Serieriun H majust, Epaetarum Novilun. IX, Plenilun XXVI. Quo tempore Pleudo Propheta ille pravam suam Doctrinam disseminare ecepit, quam humanis aifectibus faventem , Arabes , Mauri, aliique Ocientales Populi, sponte aut coacte su ceperunt. VI. Gregorianam Eeocliam, quam etiam Pontificiam appetit De licet, anno 'Is 8a mense Octobri incepisse, neminem latet. Veteri quidem stilo istinei,utili, Cycli Lunaris 6, Solaris 23, indictionis Io, Periodi Iulianae 619s, Ludovicianae 89ss. Novo vero stilo ab ipsornet Getegorio XIII. statuto Cyeli Lunaris 8a , Decem novalis is, Solaris 38a , Setietum D niajuse Epaetarum Novilun. XXVI, Plenilun. XIII. Ille praeclarae ac immortalis memoriae Ponti sex , vetus Calendarium lain in anno Solati suam Lunari, pluribus & manifestis erroribus in fretum perpendens ; adhibitis perit illimis Astronomis illud correxit ac rcformavit. Detractione decem dietum ab anno Solari , & saltu trium in anno Lunari . utrumque ad normam Coeli, terminosque Concilii Nicaeni reduxit. Neque
luposterum similes errores in novum Calendarium irreperent, quasdam aequationes certis temporibus ad bibendas statuit ; quibus civile computuin Asiatronomi eo calculo, motuIque Coelesti, coaequavit. Hujusce correctionis explanandae , dilatandae, propugnandaeque causa , praesentem Tractatum suscepi.
De Dclis ad Temporam computationem sepe tantibus.
ANNORUM quidam numerus in perpetuum revolubilis, Cyeli nomine
appellatur. Cycloruin notitia, ad compuli temporarii ac ratam ratio-kem, etiamque ad Auctorum intelligentiam, quibus placuit juxta temporum consuetudinem aut mandatum principum, adta, scriptave pcr characteres, annosve Cyclorum consignare, necessaria est. Inter vetetis stili Cyclos, Lunaris , Solaris , atque indictionis praecipue connumerantur. Veteri Lunari Cyclo : qui etiam, Decem novalis, Metonicus & aureorum numerorum Cyelus dicitur, duos alios , novus stilus adjunxit, nempe Lunarem Gre orianum et scio annis absolvendum , & Cyclum 3 o Epactarum a correctione Celebrem. Veteri etiam Cyclo Solari 28 annis perfecto , alium vere Solarem quadringentis annis perficiendum , substituit. Quos omnes in hac Dii sertatione explanabo.
30쪽
Cap. I. De Cyclo Decemnovali est de Epactis veteris siti. et I
De Cyclo Decemnovali es de Epactis mereris stili.
L Unaris vetus Cyclus, novemdecim annorum curriculo perficitur, Mitetrum revolvitur. Hunc Meton Atheniensis peritus Astronomus, anno
io ante vulgarem Christi Epocham Commentus est. Fuit autem hic Annus..cteri stilo , sui Cycli Lunaris I9 , Solatis etiam I9, indictionis 8, Petiodi Julianae s Is 3 , Ludovicia uae 693s. Novo vero stilo, Cycli Lunari σ362, suimet Decem novalis Io , Solacis 36a , Setierum b minusc , Epacta. rum Novilu'. XXVIII, Plenilun. XU. Suo Decem novali Cyelo, cursum Lunae cursui Solis accommodari atque ad aequalitatem perduci Meton dictitabat : ita iit IV annis Iulianis evolutis. ad idem Zodiaci punctum Sol & Luna redeuntes, ab eodem similem cursum
inciperent. Quod quidem propemodiim contingere experientia docet, cum tantum una hora circiterque media, Solis cursum per quemlibet Cyclum decemnovalem, cursus Lunae transcendat. Hinc numeri aurei diebus mensi iun annexi a Novilunio caelesti retrocedebant ; haec autem retrocessio post tria Saecula cum Iet annis & sex mensibus ad diem solidum accedebat. Hie Cyclus I 9 annis Lunaribus, totidem Solares fere eoaequantibus perficitur. Quorum duodecim sunt communes, id est, Ia menses Lunares colligentes, septem vero Embolismici, hoc est, I 3 menses complectentes ; omnes simul a 3ymentcs Lunares tam Astronomicos quam civiles conficiunt. Quo temporis spatio , eadem Luna bis in eundem diem numquam eoincidit.
Cyclum idealem minime proposuit hic Auctor ; sed in Tabulis, quibuς
primae Lunae recte designabantur, eum Atheniensibus tradidit. Quod ut. portentum demirantes Cives , in foro. publico characteribus aureis exaratum , utilitati publicae eum exposuerunt. Hinc numeri hujusmodi Tabulas dirigentcs, aurei Titulo donati, eamdem nomenclationem huc usque retinent. Nunc vero aurci numeri, nisi secundum Epaetarum Gregorianas regulas ordinentur, primas Lunas indicare nequeunt. Epacta autem , nomine Graeco dicta , aliquod residuum, alteri additum vel addendum, ut integrum evadat, significat. In computo Ecclesiastico, sumitur Epacta pro numero dierum, post absolutam, mensis aut anni Lunationem relicto , ut diebus mensis, annive sequentis ad absolvendam Lunati nem addatur. Cum revolutiones Lunares vel 1 Novilunio ad Novilunium, vel 1
Plenilunio ad Plenilunium aequὰ computati queant, hine duplex Epactarum species tam civilium quam Astronomicatum distinguenda ; scilicet Epasta Noviluniorum & Pleniluniorum. Utraque est vel annua vel menstrua. Inter Astronomieam & civilem Epactam ea interest differentia , Astronomica praeter dies solidos post ultimam anni Lunationem residuos, horas minutaque etiam colligit; civilis vero dies solidox tantum computat. Veteres, ctiamque correctores Gregoriani, alias civiles Epactas praeter Noviluniorum in computo Ecclesiastico non adhibuerunt; cimi autem ita