De Natiuitate Domini nostri Iesu Christi ex secundo capite D. Lucae euang. docta et pia explicatio. Authore Henrico Luytenio ... Item De septem donis Spiritus sancti, De quatuor virtutibus Cardinalibus, & De octo beatitudininibus cum libello De Spiri

61쪽

ci DE VIR TYT. CARDINA L.

San quia cosilium esse non potest,si intellectus AE: ideo

a consilio ad intellectu ascendanuis oportet. Donum igitur intellectus habitus est infusus, per quem potentia intellectiva capit & penetrat profunda Dei nobis per Spiritum S. in scripturis reuelata. In eo autem quod arcana Dei penstrat,metis nostrae tenebras illuminat. Eam ob rem bene dixit Gregorius cap. 32. primi libri moralium: QPod intellectus in die suo conuiuium parat, quia in eo quod audita penetrat reficiendo cor tenebras eius illustrat. Ea propter huius doni effectus est esse mundo corde,modo loquamur de illa cordis

munditia, per quam mens & a prauis phalasmatibus & aperuersis purgatur erroribus: & qua essicitur ut ea, quae de Deo proponuntur,per modu corporaliu phantasmatu, & per haereticas prauitates non accipiantur. hanc inqua cordis munditiaessicit donii intellectus. Proinde donu intellectus ablatis co dis tenebris metem illustrat,vi homo etia in hac vita positus praelibatione futurae manifestationis accipiat: ut clarὁ & limpidὸ intueatur ea,quae ad diuina & stupernaturale creatoris &creaturarii cognitione pertinent. Exepli gratia,Fides facit videre,non quin manifestὸ,sed quasi per speculum & in aenigmate: donum aute intellectus aliquo modo lii dὁ & cla . Idcircb donum intellectus virtute theologica fide, cum qua

in materia conuenit,perfectius est.Quod quamuis verum sit, quantum ad maiorem manifestationem,non tame quantum

ad certiorem inlissione: quia tota certitudo doni intellectus procedit a certitudine fidei, quae est principium eius, sicut Areliquorum donorum Spiritus sancti. nec Altim fides,verum, etiam spes de charitas,prqced ut omnia haec Spiritus sancti d na. Eapropter donum intellectus, non nisi in homine charitatem habete reperiri potest .nam spiritalem intellectum eloquiorum Dei,quae dulciora sunt super mel &nuum,cor im- . mundum penetrare non potust. enim participatio iusti, tiar cum iniquitate λ aut quae secietas luci,cum tenebris8 Aut quae conuentio Christi ad Belial Θ Quare impossibile est immundam animam,quantumuis lectionis instantiae desiidau .rit, adipisci intellectum scientiae spiritalis. Et similiter omnia alia Spirituitanisti dona non acrimonia ingeni j,sed munditia cordismon legendo,sed orando: non reuolutione librorum, sed continua virtutu exercitatione & Spiritus ncti unctione acquis

62쪽

acquiruntur. Vnde & nos i s iesius intellectum,non ipsius lectionis industria, sed magisterio & illuminatione Spiritus s. quotidie desideramus adipisci,dicentes ad Dominum: vias

tuas Domine demonstra mini,& semitas tuas edoce me. Et, reuela oculos meos: & considerabo mirabilia de lege tua. Et, doce me facere voluntate tuam:quia Deus meus es tu.Et iterum,qui docet homine scientiam .Hac de causa no quicunq;

intelligit,donum habet intellectus: sed qui ex habitu gratiae

gratu facientis,qui praerequiritur,arcana scripturae sacrae ap-- prehendit,donum intellectus assequutus est,nec quisquam,

qui hunc habet gratiae habitu, quin habeat id intellectus do

num . d nunquam in homine in gratia existete se stibducit in necessarijs ad salute. Interdum aute bene in non necessarijs,ut materia superbiae subtrahatur.Caeteru quamliis potentia intellectiva habeat duos actus, scilicet percipere & iudia care tamen donum intellectus dutaxat ad priorem,nimirum ad percipiendum ordinatus est. Sapientia vero & stientia ad iudicium. Proinde dici potest quod sapientia & scientia sunt pr ceptoris: intellectus vero discipuli & auditoris. Quare ut docens spiritum scientiae dc sapientiae, discens vero spiritum intelligentiae accipiat,rogandus est Deus. Denique quia valde inutilis est intellectus,si sapientia non subsistit;ideo iam restat ab intellectu ad sapientiam ascenda. mus,ut hoc quod acute intellectus apprehendit,sapientia maturὸ dis nat. Est igitur donum sapientiae rerum di inarum cognitio .Vel si matris,habitualis quaedam perfectio metis humanae, per quam potentia intellei sua recte iudicat de rebus diuinis. Proinde de rebus iudicare diuinis doni est sapientiae, non autem fidei, cuius actus est auditis assentire:quod natura prius est quam iudicare. nam iudicare, est determinare illud sic est vel esse debere,quod non facit nisi is,qui natura prius assensum praebuit, & seipsum determinauit ad altera contradictionis partem. Quare & sapientia natura posterior est fide: nec selu fide, verum etiam spe & charitate: quemadmodum

63쪽

Igitur & sapi entia, cum opposita circa idem fieri nata sint, in intellectu esse statui debet. quod autem Ecclesiastici primo,B, dicitur: Dilectio Dei honorabilis sapientia, causaliter exponi debet hoc pacto: dilectio causa est honorabilis sapientiae. m uis igitur donum sapientiae causam habeat in voluntate,nimirum charitatem: tamen essentiam habet in intellectu .Similiter quanquam delectatio & suauitas qua in cognitis delectamur,& quam essicit sapientia in affectu sit: non tamen ipsa sapientia. Rogabis sortassis an ne sapientia etiam circa res creatas versetur ρ Respondeo quod sic, modo id fiat per regulas diuinas. nam per regulas diuinas de rebus iudicare creatis magis sapientiae quam scientiae est. Hinc donum sapientiae dici potest habitus infusus per quem intellectus seu potentia intellectiva dirigitur ex instinctu Spiritussancti ad recte iudicandum, de rebus quidem diuinis principaliter, sericundario vero etiam de alijs, modo id fiat per regulas diuinas. Vel capientia est habitualis animae dispositio, qua mobia lis est ex instinctu Spiritust aucti ad iudicandum de rebus creatis &increatis secundum altissimam causam. Ex quibus in nifestum est quod priora tria dona hominem bonum & santium essiciunt, caetera vero prorsus diuinum atq; c testem.

PLANT IN Vs ANT VER PIAE, ANNO M. D. LXV. IOI. ID Vs I AN VARII.