장음표시 사용
171쪽
est interius naturale, et ius ciuile . et quoniam medium participat naturam extremorum, partim conuenit cum iure naturali, et partim cum iure ciuili. Conuenit cum ius naturali, quia est comune cum,omnibus nationibus cum iα
re ciuit quia fit consent omnium populorum, expressio, Vel taci ; et non in Astinctu naturae. Sequitur secundo; quoctius gentium simpliciter pertinet ad ius
humanum propter rationem modo aia
signatam Sequitur tertio, quod iusi gentium.potest aboleri auctoritate Reip. nam diuisio rerum, ut ante dictum eli; introducta fuit iure genturm o t constat autem, quod in primordio Ecclesuet ta fidelium multitudo habeb*t omnia in communi Rursus ius geutium introri duxit,quod victi serviant victori: at leuge Ecclesiasticassatutu est, quod Chri hiani capti in bello, serui mon sint Vlti Ino sequitur,quod ius gentium in nulloi uri naturali derogare poteta qua proflPter in extrema necessitate omnia sunt communia: in tali enim casu quisque tenetur iure naturali vitam tueris: ideo
diuisio rerum,i ure gentium introducta. huic iuri derogare non potest . ita Me
172쪽
dina, quicquid dixerit Sol. lib. a. de Iust. et iur. q. I. art. .cui optime quidem respondet Medina; ciq. addito notata perstober. Bellarmi. Controuers3. de Matrimo. sacram. cap. 27. tom. a. Sed si inhumano iure Princeps dispenset,nullaeausa subsistente , eius relaxatio tenet, et valet, licet male faciat, eam conce-7 dendo. t Et ratio est illa,quam Doetores post Innoc. in c. cum ad Monasteriude sta. mona et post.glo.in l. relegati. Ede pren.passi in as si gn ant , nempe uoluntas eius , ut late per Dida c. Couar. in
praed.*.9.uum. Io. Huic tamen rationi
restagari videtur Card. Contarenus de Pol est. Pontificis super copo sit. ubi ita inquit: Non igitur pro arbitrio constituat leges Pontifex, no pro arbitrio dispenset: sed sequatur regulam rationis naturalis , regulam diuinorum praece piorum, regula charitatis; quae in Deli omnia dirigit, et ad bonum commune,
quod est maxime diuinum , ad bonum tandem proximi cuius ire secundum Deum . Nec putent, addit, hi Iurisperiti, ius positiuum esse arbitrarium: sed dependere a iure naturali mihilque aliud esse ius positiuum, quam determina
173쪽
tionem quandam iuris naturalis, seu diuinorum praeceptorum ad tempus , ad locos, ad personaS, statumque reru; quae prudenter considerata efficiunt,ut constitui lex debeat, et in diuersis Prou, iactis leges etiam sint constitue dat diuersae. itemque pro mutatione temporis, et rerum status leges debeant abrogari. similiter, inquit, in dispensatione in le-' gibus voluntas no debet esse regula, sed qualitas illius personae, occasio, mutatio rerum,et temporum: quibuS prude- ter consideratis, ratione illainaturali, Dei gratia,charitate, quae maxima de lbet esse in animo Ponti fieis; Pontifex re., a dispensat in lege scripta. ' Sic Aristot inquit in Ethic. lib. , cap. Io. quod aequum naturale est melius iusto legitismo,et quod ut in paucioribus facit co-tra iustum legitimum , illudque corrigit: hoc est ius positiuum; haec est eius
natura: non autem est ius uoluntariu ,,
αρ ut perhibent hi Iurisperiti: ' quoniam
radices uerae doctrinae,et Chriitianae,et Philosophiae ignorant . ita Conta renu S. Verum enim uero, si res diligenter con sideretur, dicendum est, Conta renum de dispensatione recte locutum, ut Per D. Tiro.
174쪽
3 o minime erraile. ' Non enim Iurisperiti aftirmant. voluntatem in dispensa tione in legibus regulam esse debere, sed rationem; uuam in uoluntate esse affirmant; ut late ostendimus in ρ. praeced. Plures enim causae dispensandi, Iuri eritis minime incognitae, habentur in I. q . . ubique; quas distincte ponte Sum. Sylvestr. in β.Dispefatio cum aliis,du quibus per eumnums et docet Pet.
de Ancha .in re et . c. rinum. 2.in a. oppositate constit. Praeterea quia Iurisperitiastrirunt, Principem dispensando absq; causa, et regula rationis,etiam in lege humana .peccare quoad Deum, seu in foro conscientia et quod Princeps no debet uti potestate absoluta sine causa, quam tam cia peccandi licentiam Principem minime habere generatim dixit Bald. in l. r.in 3 uect fide constit. Princ.
Bene veru est, quod Doctores inquiunt,
Principem dispensare posse in lege humana ad libitum ex uoluntate sua, etiasne iusta causa ,hoc est, dispensationem ipsam ualere ipso iure, ut inquit Naua. in suo Manua .pra Iud.9. num. II .et est assertio Caiet .in OPusc.de Auct. Papae, ct
175쪽
31 Concilij cap. m. in fine. ' Nam licet Princeps male faciat, er peccet quoad Deum , has elargiendo dispensationes;
actus tamen ex eo secutus ualidus est, ct tenet, ut diximus, et demonstrat Ia-
te Caietanus Quicquid dicat Gigas
de Fensionibus.q.6.) in Comment. o. I ho in I. 1.q.96.ar. s. in vit dubio,vbi late docet,ratione huiusce rei sudari in auctoritate ipsius Principis;qua potest legem abrogare,& in ea absque causa dispensare;ad quem Contarenus, uir alioquin doctissimus, in Iurisperitos vehementer inuectuS, minime respexit; neque vidit A b. declarantem Innoc.in ca. quoad monasterium de fia.mona. quando in c.de multa n. i o .de praeben. ita inquit: Quod Sum.Pontifex possit supra ius positiuum dispensare ex sola voluntate; procedit qudad Eeclesiam militatem. quia non licet de suo iudicio iudicare,iiue quia nemini est licitum disputare,an Papa licite,& bene dispenset: se .cus tamen quo ad Deum nam no debct relaxare ius fundatum super bono publico,cu teneatur ex officio pascere oves suas, & facere scut bonus dispensator;& quatum potest,se confirmare uo luntate
176쪽
inntate Dei; & declarat etiam in c. per
Venerabilem num. .qui Ieg. et in C.quae in Ecclesiarum, num. II. de Con-ititiis di in c. ad haec num. . de Praeben. cuI adde can. cuncta per Mundum. 9.q. 3.filio etiam modo declarat Fort. Ga
sit causa, idque ibidem se ostendere pro litetur Garaias num. 3oa.Ac ne hoc quidem videtur mihi silentio praetereun du,quod etsi causa iusta praesumi videatur In Principe,etiam in his, super quibus I'rinceps libere disponere non pote it,dc communis videatur opinio, pr ut attestarur Ias in l. si testamentum in
cipali conclusione,& cumulat late Fe nand. Va'. in lib. I . ControuersIllustr. 32 cap. zy-num. I . t Attamen contraria opinio,quod. si usta causa non praeium atur In Principe,uerior est,& meliori b. aratronibus fundata; et cui merito inhaerendum est: si enim iusta causa prassumeretur in Principe,sequeretur, quod per 'indirectum
177쪽
indirectum ius alteri quassitum,etiam sine causa tolleretur,cu possibile sit,causam praesumptam in Principe, uel ab eo expressam in veritate minime subesse, prout recte quidem inquit Felin.in cap. quae in Ecclesiarum 'nu. 89. versi. in quo corrotario de costit. ubi affirmat, quod licet contraria opinio auctoritatibus Doctorum fundata sit, non tamen in iure probatur.et approbat constanter ra tionem praedictam Dec.inibi. nu. Io8. et Rip in c. r. num. 7. de rescrip.ubi eadem
ratione adductus, inquit: Non sussicit, expressam esse cau sam, sed necesse est, quod probetur, quod illa causa sit vera. Er ad dictam rationem minime responderi posse affirmat Bossi. ti . de Principe num. ι8'.et veram esse ostendit Cra ue.de Antiq.Temp. par. I.in prin.nu. ao. usque ad num.38. ubi ratio ues latius vi. deri poterunt,et in consi. I 31. sub n. 62. di in consi. I7r .num. I I .Et pulchre Fortu.Garai.in d .f. et quid si tantum num. 3Oa. Idcirco tenenda, & amplectenda 33 est isthaec opinio. ' Non enim ex mul. titudine auctoxum, sed ex ratione ius consituendum es i. g.sed neque.C. dcvet.iune nucle.et inquit Dominus. Nec in
178쪽
in iudicio plurimorum acquiesces sen
& pulchre per Pinet.& addit in l. a. in 1. 8' ' cap.4.nu m. 43. C. d e re scin d. vendit. Et i uitius,et aequius est,illi sententiae in-naerere,quae melioribus rationibus fulcitur, etiam si Imperator sit in opinione
contraria. Vt dixit Ang. in consi, IIo.per, Aemilius. fide mino. que refert Nait. In conssil. 32 O. num. Isib. I. & non solum
vntu S, aut alterius do noris, sed commums maiorum sententia, iampridem recepta, deseri debet, ubi meliori ratione conuincitur; id quod iudex acutissimi audi cicar perspiciet, ut inquit Ioan.A . ab omnibus approbatus in c. r. de Constit. ubi Ab num. is. Cui addo Plinium a. adductum a Panor.in c. Ecclesia ve-ltra. 2. de Eleel. in vit. not. inquit enim quod an consiliis non debent solum numerari personae, sed ponderari sententi et cum nihil sit tam inaequale, quam ubi impar est prudentia, sit par ius, cum late, et Iagnanter congestis per Andre.
aD Exea In c.cum omnes. num. 287. de
consti tui. ubi videndum est; et omnino Lancel. Polit in repeta filium, quem a-. bentemh
179쪽
cuia. Et quod opinio communis don sit attendenda, si opinio paucorum melioribus , & solidis fundamentis sit munita, ultra superius adducta, tradit egregie Curt.luni. in consi. 63.num. 3. ubi comunem dicit, late Plaut. in Rub.de ver. Oblig.lib. i .cap. I.num. 7.ubi communem quoque fatetur, de Ant. Gab.tit. de sen
dat autem praedictis doctissimus,& consumatissimus Mart. Nauar. in suo Manua cap. 27 num. 286.ubi ita not. inquit. Non videtur una opinio appellanda comunis ad effectum prasiudicandi alteri, eo solo,quod plures eam sequuntur;t quam oves aliae alias,quae praecedunt sine iudicio sequentes . communiorem.n. ad hoc existimarem illam,quam siex,uel septem auctores classici, rem ex professo tractantes,assererent,quam probata a quinquaginta , sola . fere auctoritate priorum ductis. quin et arbitror utraq; ad hoc posse dici communem, quando utraque habet octo, uel decem asserto . res graues,dc cum iudicio eam delegentes.quo fit,ut non sit mnitum laudanda. diligentia quor udam recentiorum, in
180쪽
quirentium , virum teneant plures; doctrina enim praefata Ioan . Andr. in c. r. de constit. de sequenda communi, intelligenda videtur , cum pauci respectu Iiorum teneant contrarium. verba sunt Nauar.qui idem repetit in commentaro de Usuris num. io 3. in fin .num . Cui addo I olan.late in consit. I.num. 3 .lib.
& in Son sit. Ioi. num. I I .lib. a. quicquid, insercies verba, dicatCoratius in tracta de communi opi.lib. i.tit. Vt enim ait Cic.de Natura Deorum,non tam auctoritas in disputando,quam rationis mo, numenta quaerenda sunt.nocet uero plerumque his, qui dicere volunt,auctoritas eorum. a quibus instituuntur : desinunt enim suum iudicium adhibere elidhabent ratum, quod ab eo, quem pro bant, iudicatum vident. unde probara non soleo id, quod de Pythagoreis accepimus; quos serunt, si quid affirmarent in disputando, cum quaereretur, quare ita esset; respondere solitos r Ipse dixit:
ipse autem erat Pythagoras. tantum O
pinio praeiudicata potuit; ut etiam sine ratione valeret auctoritas. hucusque Cicero.Et Dinon Tarentinorum Dux, vir