Sylua. Frutetum. Collis

91쪽

bitrentur,quae foliu habet metapyri, aut quod

resimile habetur, psici: multis calamis ex una radice micatibus,crebris articulo in nodis,fructu quasi grano milij in racemis summatim dependente:sed ista crataeogoni propria sunt. De persicam aute in prato & lacu dicemus queadmodu etia de ambrosia in agro, na haec potius agrestis & ii,segetibus nasces,illa aquatica & pratis familiaris est. Symphyri genera,obiter I hortulo attigim'. nuc aure latius describeda symphyri petraei ra. tio,quado in sylva cadit,& moles poli' amat. Ita* 0mphytu petraeum,vulgo busu dicitur, du fugis. non enim est ea quae media insolida

vulgo appellatur.siquide petraeum, ramos hasbet origani,tenues in cacuminibus thymi capitula, praeterea surculis multis coditu est,gustii. dulce,odoratu,saliua ciens: toga radice habet, minoris digiti crassitudine,flore cgruleo,exili prouenit in petris,unde nomen habet.

Chamrecyssos in hortulo cum laedera de. scripta est. Sanicula quae vulgo appellatur a sanadis ulceribus, du sientcleo idetur esse quartu ranunculi genus,queadmodii in prato describemusrna huic species descriptio saniculae plurimu adsti. putatur, ut nihil discrepare videatur a ranun, Culo,praeteri radice,quae paulo longior est, & quodammodo nodosa:hac herba sylus,luci,ne

mora scatent, ut verno tempore, floribus D,

92쪽

COLLI s. sius,aliquot ex nostratibus 'luis candicent. Folio est vitis aut apij, rubentibus in fine sectio. nu maculis quibusda, surculis quom rubris ad radicem,qus nullis ei capillametis fibrata suta est, capitulis in summo frutice pusillis subni, grsit,floribus albis, succum folioriun senties

ex gustu myrrham plurimum referre. Crataeogonon cum persicariae speciebus in prato describemus,etsi nonnunquam in frutetis atque opacis crescat.

Phyllon, alijs elaeophyllon, in montibus de

saxosis nascitur, duorum quidem generum et mas arrhenogonon dicitur, foemina thelmos non. bryo similis est folijs,colore magis herbaceo Q oliuae,caule tenui ac breui, radice gracisti,flore albo,se e rotundo,maiore q papaueris. Fructu tantum disserunt: masculum enim uvas habet deflorentibus oleis non dissimiles.

Heptaphyllon, vulgo tormentilla dicta, in sylvis etiam & montibus nascitur, septem ha bet circunquam folia, utrinq; lanuginosa, una

de heptaphyllum hoc est septifolia potius qpentaphyllon dici debebit: florem gerit lutes, qui deinde decidens,capitulum quodammodo

aculeatum & rotundum relinquit,in quo semε per angulos occluditur: late ac longe per teraram serpit herba,radicem habet longam,humi haerentem,puniceam, qua pharmacopolae qui dam utuntur pro viperarum came in consesctione theriaces.

93쪽

Pentaphyllon autem cum triphyllo in pra.

to describemus , nam magis pratenses sunt de

aquose quam 'luestres huiusmodi herbae.

ORCHIs siue cynosorchis, vulgo testicul' canis,& satyrion minus, eius radix etia masnu gestata venerem concitet, & eum assectum

quem graeci satyriasin dicunt.in saxosis,petrosis, & fabuletis, atque adeo sylvis frequentius apud nos inuenitur quam in vitibus: folijs est circiter caulem imum in terra stratis,oles molli similibus,longioribus,angustis,laeuibus:causte semipedali,floribus in vertice purpureis, ras dice bulbosa, oblonga, in modum olivae gemisna:superiore quae durior, & callosior est, inse, riore quae mollior & rugosa. Duplicem cynosorchin quidam faciunt.marem non fruticantem,ssore spicato, viplurimualbo, interdum nigris maculis variato, folijs etiam nigra plumbagine maculatis , tribus ad summum: λminam, internodijs pluribus dis

stinctam,ramosiore frutice,flore aa purpuram inclinante. Utrunque genus, radicem gemisnam testes referentem interdum habet, quos tu sinister dextro superior est & breuior, dexster viplurimum oblongior & mollior: inter dum vidi tres, quodam veluti naturae ludicro. Sunt quibus radix lutea ac in manus effigiem ramosa, unde vulgus, manum Christi vocat. Sed hae radicum formae indifferenter utrique

satyrio conueniunt, ut nihil ob hoc differen,

94쪽

propter multas utilitates radicis: frequens est apud nos in pratis, tame etiam in nemoribur, sed ijs novsq;adeo saxosis visitur:satyrion inatus vulgo vocanta folijs est porri, oblongis a. rioribus,pinguioribus,ex alarum sinu emicanstibus & inflexit: ule palmeo, flore quasi puro

pureo, nihil olente e radice interdum testicus lis simili, interdum manum extensam reforente. Certe memini me reperisse pluribus in pratis, & tum maxime circa Medonium pasgum nostrae Lutetiae vicinum, plantam manes has supradictas notas eleganter referens rem, cuius flos delicatissimum spiraret odos rem et sed ab alijs plantis,cum quibus una cresstebat,hoc tantum disserentem, qubd non usi queadeo spicatum florem gereret: erat enim ille rarior,prominetior a caule,delicatius pura purascens, & paulo magis expansus: certe casryophyllon redolebat. In summa,quidam ex nostris suauerubentem hyacinthum de quo tantopere pmdicat poeta esse iudicarunt.Cretera, & folijs, & radice, diceres esse eam herobam quae paulo ante descripta est nempe cys

HORMINUM sylvestre nam de sativo in hortulo diximus est quod centra gallinae voscat herbarij,vulgus, auste doultre meri officinae

gallitricum, fortassis pro galli cetro na aliud

95쪽

est gallitricum folio est satis ad salutam accedente,sed paulo latiore,caule sesquipedali,aspero,leuiter hirsuto,in quadragulum striato,nos re subcaesio, ad aquilini rostri effigiem falca,to, calyculis pluribus in terram depressis, in quibus ad summum quatuor grana reperias parua,rotunda, subflauescentia, heuia, quibus nonnulli utuntur ad oculos expurgandoS. R V T A stluestris vulgo, Arabibus & offici. nis nostris Harmel, Cappadocibus c ut inquit Galenus moly: planta, colles amans ac laeta, specie tamen neque odoratu rutae similis, sesquicubitali proceritate,cauliculis teretibus,sostio minuto,rumicis effigie,sed crispo: flosculis ex luteo candicantibus, odore viroso , siliquis tripartito distinctis,paulo quam satius longiostibus,in quibus triangulum semen, subrufum

continetur.

ELLEBORus sue elleborum album,mores & sylvas amativi frequentissimum sit inuem apud nos circa eum Colli tu nemorosum iuxta Lutetiam cui Bruyerae nomen est an tamen id sit certo, statuere vix audeam libere a Itali veratrum album appellat,rustici ta uerare,folijs est plantaginis, sed paulo atrioribus &interdum latiorib' ac minus solidis, canalium dorse rubescentibus,caule quincunciali,ferulaceo, bulborum tunicis obuoluto, radice cepae modo multis fibris capillata.

Elleborum autem Anticyrese dictum ma

96쪽

de prouerbium, nauigandum esse Anticyram cui communi sensu sit opus sesamoide siue sesamida quida vocant:rutae aut senecionis similitudine habe folio paruo,flore candido, radi. ce gracili, nullius essectus : granu sesamae gu.

stu amarum, unde sesamoides maius dictum, nascitur tantum in Anticyra. Elleborum nigrum, etiam veratrum nigrua latinis dictum,ab alijs melampodium, a Mea lapode pastore qui primus ea herba purgauearit sanaueritque furentes et paulo altius fruti. Cat,quam superiora genera,foliaque habet herbacea,fere platani similia,sed minora & spon. dylio proxima,pluribus incisuris,nigrioraq; dc subaspera: caulis illi est scaber: flos ex purpus

reo candicans, & uuae modo racemosus , scimenque in eo vi cnici, quod ab Anticyrensi, bus sesamoides vocatur,purgationibusque adahibetur. Radices nigrae,prstenues,ab uno fastigio pendentes ceparum more, in quibus tans tum usus cosistit. nascitur asperis collibus sic, caneisque locis.

Elleborine, alijs epipactis & borion,frutex est pusillus & minimis folijs, quem Plinius in

Asia & graecia nasci tradit. Non desunt austem qui eam herbam esse contendant,quae aspud nostras bruveras parisinas visitur, quam cilaoorum album esse paulo ante existimauismus iliberum tamen in hac re omnium iudici. um esse velim.

sitir

97쪽

v A L E R IA N A quae hodie vulgo inor, gnominatur, lucis & carduis familiaris est,siti, entib' & ieiunis locis multo minor cubito cossurgit,quamuis laetioribus nonnunquam id ae. quare conspiciatur. Caulis molli lanugine pu.bet geniculatus , laeui purpura candicans , alis quantum striatus .Folia quadamtenus olusatri Iimilitudinem reserunt. flosculi summis caustibus emerSunt,paruuli, aceruatImque coeunstes,& in purpuram candescentes. Radix ex obliquo capillamenta iacit, & in multas sexiles fibras conglomeratur: odorem emittens pinssum, irim cum grauitate potius quam nars dum subolens. Nostrae matronae hanc herbam valerianae nomine agnoscunt,& in febribus ardentibus , carpo admouent, haud scio quam Deliciter. is . .. Valeriana quae maior dicitur, vulgo uertentret,ea est quam DioscoridesPhu,siue nardum creticum appellat: adolescit caule sesquipe,dalliconcavo,articulato, ex purpura candicante, folio olus atri, flosculo lacteo,narcissi essi, gie sed qui magnitudine narcisso tamen cesdat per medium leuiter purpurascente. radisce obliqua, villosa, subpingui, fibris veratri nisgri modo capillata, nardi odorem emittentis bus,cu non ulla grauitate. Colitur hodie apud nos in hortis quamstudiosissime, tum propter plantae venustatem,tum etiam magis quod ad multa medicamenta sit utilis.

98쪽

Inuenitur etiam in incultis circa itinera &prata interdum,herbula cubiti ferε altitudine, tolijs nasturtij, lacteo flore, quem pstate fudit, semine in siliqvulis tam exiguo , Ut temere vis suin effugiat, sed una frequetius radice quam duab' nititur, odore nasturtij quamacerrimo, cui rura nullum adhuc indidere nomen, quod

equide potuerim extorquere, nisi qu6d obiter herbarius mihi pratessem appellauit valeriana, quod folium cum primum exit alatim & laci,niatim dissectum spectatur. ARO N,vere nouo in nostratibus sylvis pas,

sin erumpit: quidam a Diij figura pedem vituli appellant vulgo,alij sacerdotis virile,quod pistillum promat exerti ferε genitalis etfgicios

ficinae corrupto vocabulo Iarum vocant, Messues lupha vocabulo barbaro nominatmonuisti dracunculum, siue serpetariam minorem,s sola magnitudine a dracunculo discrepet,caetera sit ei similis. Folia enim promit qualia fere dracunculi,minora tamen,paucioribus sigilla. ta lituris,caule semissem altu, purpurasce em, pistilli facie, in quo fructus croci colore nitet, radice bulbosa, candida . Sed non est omitten, dum,l ante seminis partum sagaci naturae artificio dignu erumpit inuolucria,palmari longitudine, qd mucronata in turbine vaginula plustillii coplectitur,& suo fouet sinu,tam est dili, gens seruandis rerum seminibus natura : sed

ubi fructu prsgnans fati,scit in hiatum,solida

99쪽

pistilli facies dilutiore purpura rutilans emersgit: & anfractu penitus patente, crocea semi.

na spectantur, quae in coronae modum cocinsnh contexta,imam eius partem ambiunt. Dracunculus autem, qui serpentaria maior

vulgo dicitur, sime colubrina, & dracontea ab effigie,nascitur in opacis sepibus,simplici causte binum cubitum alto, laeui glabroque,baculi

crassitudine, versicoloribus anguium maculis variegato, purpureis etiam intercursantibus lituris,ita ut planE serpetis habitum colorM.que mentiri videatur. In vertice comoso folia prodeunt, sena septensve, crassiore pediculo, digitorum ritu propedentia,candicantibus re, spersa notis, micis figura,specie tamen hederacea, sed paulo longiore . A foliato scapi n. stigio vagina quaedam foris herbacea prosilit, cubitalis ferε longitudinis, in mucronem senssim turbinata, velut erupturi partus inuolus crum: quae cum dehiscens sese pandit, purpu, reum cornu in acumen fastigiatum demon, strat.Ea seminis incremento dissilit in rimam,& tandem elanguescens flaccescit,subarescεnsque perit relicto cornu. Cuius imam partem racemosus fructus ambit, acinis prima pubertate virentibus, & per adolescentiam cocci rubore rutilantibus, gustu mordaci, odore viroso, quandiu ianthinum illud exerit cornu: radicabulbosa,tenui libro vestita. Draconteam aliam ostendunt herbard nos

100쪽

stri incultis limitibus & lapidosis apud nos familiarem,subrutila radice,draconis conuoluti modo,iunceo cauliculo,glabrescente, per ima tantum foliato,spicoso florum vertice, quibus dilutioris purpurae color inest. Draconem herbam aliam olitores nostri aps

Pellant, toto genere superioribus dissimilem, quam mirabili quodam modo nasci praedicant ex lini semine,raphanis aut scyllae bulbis incluso, & sic in terram obruto . Herba est pusilla, caule cubitali, nigro & minuto semine, folio tenui & oblongo,acri,utranque originem pro dente , linguam & folio & radice amburens, aceti & salis gustia. Quapropter hanc quoque

inter acetaria olera gratissimam celebrant, quod nec salem , nec acetum exigat,utriusque saporem referens,utriusque parentis dotes ut puto retinuit. P Η Y L L I T I s in opacis & praeruptis nascitur interdum etiam hortorum parietibus quapropter nonnihil de ea in hortulo diximus,sed hic tamen uberius explicanda ) sylvestris ru.mex appellatur a quibusdam cinquit Dioscori, des J Folia enim habet satis ad lapathum acacedetia, longiora, anterius laeuia,posterius qui busdam versibus,ceu liris utrinque exasperata cum adoleverunt: rigent ea quide & in altum surgunt. Caeterum murorum aut saxorum quibus haeret asperginem sentiens,foris pensiles, ceu vermiculos ostendit,interius summum lara