장음표시 사용
501쪽
I. Qua snt justae causa belli pro aliis suscipiendi. II. Qua sit prima er maxime necessaria causa. III. cimis innocens ,
qui ab hoste ad exitium deposcitur , deseri possit.
Iv. cu tradi ut vitetur imminens alioqui civitatis excidium.
I. Luae hunt juseae belli causae pro
VI. socii contra spernboni exitus fini defendendi. VII. stua sit tertia causa. VIII. Qua latisma in postrema caissa. IX. )usta sit belli causa pro subdiιis alienis x . . ut ab eis injuria impe- Grol. I. 2.
rantis arceatur. c.2 . . I. X. mercenaria miliis. c. I.
Quae cauis justae sunt ipsi, cujus
reS agitur , eaedem justae sunt ι : iis, qui aliis opem ferunt. erc.
ου. Cura pro subditis, si ve qui fami- 1 liari, sive qui civili subsunt imperio S T, sunt enim quasi pars rectoris: sed ta- : a. amen non semper singulorum, nisi ubi
502쪽
8a LIBER II. id sine ominum aut plurium subdito
rum incommodo fieri potest. Rectoris enim ossicium magis circa totum, quam circa Partes versatur , & quo pars est major, eo ad totius naturam propius accedit.
1 II Ru cisis innocens deseri potes, qui ab hoste deposcitur ad exitium P
R. Si appareat, civitatem hostium viribus multo esse imparem , non tenetur istiusmodi hominem cum exitio suo delendere , sic enim & ipsa peribit, & innocens ille haud quaquam servabitur. Neque ille postulare potest vi tacitae conventionis civium inter se, & cum capite , qua scilicet placuit ab initio, d tim coiret societas civilis , ut una esset salus omnium tu num 3c commune periculum , ut pro se a secum tota civitas Pereat, contractus enim ultra contrahenti tam mentem non est extendendus , quae non videtur fuisse, ut se totam obligaret pro vita unius. Ergo hoc relin
quitur misero, ut quantum potest , sibi ipsi consulat fuga, aut auis qMamvis periculoso. IV.
503쪽
CAs UT XXV. 483IV. An vero tradi in manus hostinmcivis innocens potest, ut vitetur ιmminens alioqui civitatu excidium pH. Videndum ad quid petatur talis i. civis; si certo constet, nec ad caedem g. xo. postulari, nec ad scelus aliquod, puta si vir rerum civilium peritu S, aut CXimius artifeXipetatur, & civitati post traditionem nihil amplius sit metuendum , tradi potest , quia hic eadem est ratio necessitatis conservandae partis, quae esto totius,& unusquisque subditus civitatem S corpore & bonis con- Τ servare cogitur propter imperium, quod civitati in caput ejus competit.
Si petatur, aut ad praesentem mortem, sculpis. aut ad scelus perpetrandum, e. g. mr- mosus adolescens vel virgo ad libidi- Bb. . adnem tyranni implendam , tradi non μοι l. I.
Potest , quia quidem imperans subditi fotuu
caput periculis objicere potest , sed b. c. f. 3. cum facultate pugnandi; subdito quidem mandare potest , sed non quod est contra jus naturae aut divinum. Et si imperans eum tradat de facto, citra
participationem peccati fieri non po-Hh a te
504쪽
p. f. I p. test. De caetero majoris debet esse clac vitati vita suorum civium, quam ut eam declinando periculo incerto, aut acquirendo alicui bono parum necessario prodigere velit, neque in tales usus vitam suam civis offerre te
Gνοι. d. Subditis , ut delendi debeant, ς δ proximi sunt socii, in quorum foedere comprehensum id est , sive in tutelam sese & fidem aliorum dederint, sive Goa,. mutua auXilia pacti sint. Pactiones c. autem tales ad bella quibus justa cau
sa non subest porrigi haud possunt. VI. aeuid si nulla sines boni exitus e
Grat. N. Si meus socius videat, se hosti pa- F rem non esse, etiam adjunctis meis vi-POTI. g. ribus, & tamen perseveret in certamc si f- Α- perniciem ruere , cum liceat tolerabi- libus conditionibus transigere, stolidus forem , si alieno furori me comitem adjungerem ; & nemo ad certum exitium praesumitur se velle obligare, a .,Lb. imo nemo potest. Si hoc moraliter c. certum non sit, sub praetextu quoci
505쪽
non sit spes boni exitus, socius se eX-cusare non potest , quia alias facile omne foedus deseri posset, & socius omni tempore diceret , sibi nullam esse spem boni exitus. VII. est tertia causa' Tertia causa est: amicorum, qui- bus auxilium promissum quidem non 3. . . est , sed tamen amicitiae quadam ratio- G qt. d. ne debetur, si facile &sine incommo- is do exhiberi possit.
VIII. Luae es latissima ct oostrema' ''
Ite. Hominum inter se conjunctio, et ''. quae vel sola ad opem ferendam lassi I ..' cit, & fortitudo, quae defendit infir-ν--. mos , plena justitia est : prassertim cum nostra quoque facillime interesse et in . possit, ne alium populum sine justa
causa alius invadat. Sic homo homi-α .ul nem defendere cogitur ab injuria al-t r. terius: imo sit oppressus nisi morte imvasoris eripi possit, observato mo- . r. deramine inculpatae tutelae,& iis quae supra diximus , occidi poterit, tu ito enim, quod meruit, & satius est, ser--
506쪽
vare innocentem , quam opprimentem , si uterque ser vari non possit. H Oc tamen casu , si manifestum sit periculum,& suam vitam & re, alienis praeferre quis potest, quia prima cura est sui ipsius & rerum suarum.
IX. An ergo jusa es belli causa pro
subditis alienis ; ut ab eis injuria
imperantis arceatur tvt. Quo casu ipsi recte arma sumunt contra suos imperantes, eo casu etiam eos recte defendimus , alias non licet: nam ex quo civiles societates institutae sunt, certum est , rectoribus cujusque speciale quoddam jus in suos saniactum & inviolabile cum a subditis, tum ab aliis a Deo concessum esse, Schuc illud pertinet: Spartam qnae tibi contigit orna,
Nobis fuerint cura Mycenae. Et impedimentum , quod hic est, nocitantum est personale , seu e X personae qualitate, quae in alios non transit , sed est ex re seu ipso summo impe rio , quod aequale habet cum ait Cro ,
& in quod alteri non laeso nihil joris
507쪽
competit. Ideoque hoc in statu subditis nihil reliquum est praeter libellos supplices, deprecationeS, PreceSserias ad Deum, qui non patitur sentari ultra vires , sed aut mutat taliS tyranni animum, aut vitam tollit.
N. I uid de iis dicendum, qui sine causae respectu , mercede conduntimilitant ξφ. Nullum vitae genUS est impro-Grol. e. bius, quam eorum, qui sine causa respectu mercede conducti militant
Et parum quod suam vendunt necem, nisi & aliorum saepe innocentium Venderent : tanto carnifice detestabiliores, quanto pejus est sine causa, quam ex causa occidere. Et bellum non debet esse inter artificia, nam militare non quidem est delustum, sed ProPter μοι. e. praedam militare peccatum est; imo s- ς .& propter stipendium, si id unice aut
praecipue spectetur, cum alioqui sti- jur. viai. pendium accipere sit omnino licitum. Huc referuntur praefecti, qui die sti
508쪽
488 L 1n Εκ 1Ι. pendii solvendi aut lustrationis susci
Piendae alios conducunt, vel etiam suam familiam numerant, imo & de functos quandoque, in suum commo dum interpretantes illud Imperatoris, quod illi qui pro rep. ceciderunt, in perpetuum per gloriam vivere in telligantur.
De causis justis , ut bellum geratur ab his, qui sub alieno imperio
1. Quomodo circa causas belli agere debeant qui sub alieno sunt imperio.
ut militent , ς' causam ιὸlli injustam credant.
rum populo sine reip. periculo edi possint. V. Ω-id si subditorum ais nimis per cause expositi onem satis feri nequeat. VI. Si de justitia belli dubitari non possit, an subditi inriti cogi possint.
ipsum militet. VIII. An justa in bello injusto subditorum defensio esse possit.
IX. ergo hoc modo bellum ab una parte injω- sum utrimque justi N.
509쪽
I Luomodo agendum circa causae belli ab illis, qui in conditione parendi
positi sunt , ut siliis. strvi , Jubditi,
etiam cives singuli, si cum civitatis suae corpore comparentur: R. i aut ad deliberationem adhi μοι. G O beantur , aut libera ipsis optio - , detur militandi aut quiescendi , easdem regulas sequi debent, quas illi, qui suopte arbitrio pro se aut aliis bella suscipiunt.
II. Iuid si edicatur ipsis, ut militent, ubi consitat ipsis injustam esse
causam ΘAbstinere omnino debent, & Deo d. e. potius quam hominibus, qui a Deo tam
suam potestatem habent, eamque con-Mn. Pu
tra Dei voluntatem exercere non pos- e sunt, est obediendum , & patri est parendum & regi, si quidem intra jura, po tρα recte, sin ultra honestum, non convenit. Tantundem erit, si quis persua. iussit, quod imperatur, injustum esse: nam huic tantisper ea res pro illicita est, quamdiu eam opinionem non Potest deponere.
510쪽
c. g. 4. aliter. Horn. I. L. c. ΙΣ. s. s. d. c. 26. f. 4 N. 4. d. c. 26.
'o LIBER II. III. Luod si dubitent res licita si
nec ne , eritne quiescendum an parendum ΘR. Parendum plerique censent, CGntra laudatum illud quod dubites ne feceris; quia qui contemplative dubitat potest activo judicio non dubitare , credere enim potest in re dubia obsequendum superiori. Quae dist mctio Judicii duplicis licet in multis actionibus locum habeat , verior tamen est contraria sententia , quia qui dubitat contemplative, debet judicio activo eligere partem tutiorem , quae est abstinere a bello : nam cum Utrumque incertum sit, caret peccato, quod ex duobus minus est , inobedientia autem in ejusmodi rebus su- apte natura minus malum est quam homicidium , praesertim multorum innocentium. Imo proprie inobedientia non est , ubi enim imperii est defectus, ibi nulla est inobedientia.
IV. Et vero hac ratione perire posset resp. quia plerumque non expedit, rationes conseiarum edi populo. Ut