장음표시 사용
31쪽
cAP. II. sITVS PROPRIETATES GENERALEs ER TAM 3I
Vbi vero eo peruentum erit, ut iam summi dolores u) excruciare matrem futuram ceperint, attendendum erit, ne, quantum a parte situs, sumtus dolorum ultra modum augeantur, siue noua dolorum genera veteribus adiicicndo, siue praesentes intendendo. Quam ob rem mollia substrata sint, ita tamen, ut ne mollities firmitati cedat.
Partus insuper epigenomena interdiu post se trahit, mali haud raro ominis, quibus adnumeranda sunt animi deliquia, et quae inter maximi aestumanda est rubri laticis profusio. Refert itaque, ne dictis epigenomenis situs non solum non ansam praebeat, Verum ut ipse praesentia cohibeat, futuraque praecaueat. Quod equidem tum praeprimis obtinebitur, quando situs parturientis confestim mutari, et transfigurari in alium possit.
Siquidem partus ratio ea est, Vt pars quaedam contenta eX cauo conistinente ipsam eXcludatur et eliminetur, alia exsurgit circa situm obseruanda cautela; ut omne istud remoueatur, quod in exitu dicti corporis obicem ponere
queat; quod autem tum, quando, cui cedendum est retro, coccygi H locus
Qui porro in mentem sibi reuocabit, partum perduci ad finem haud
posse, ni una cum liquorum, qui utiles quondam fuerunt, nunc autem inutiles et superflui, et eXcrementorum, quorum aliqua perpetua veluti, ut amnii liquoru Ita ut, quod veteri epigrammate e pressum legimus, partus dolores etiam lapissentiat V ωδινων λιθος αιβανεται Floria Iegium Epigramm. Lib. I. c. I 4. - Quantum autem dolorum nimia intensio nimiumque augmentum ad partus insolicitatem faciat, de his audiendus Omnino b. ROEDERER: UPotestis quoque mors puerperam prehendere, si do-olor's pariendi modum nimis excedant, ab se impedimentis partui positis nati. Omnisse autem dolor nimis vehemens et immanis o tandem abit in distention m neruorum qua tum plerumque adhuc magis impeditur, , partus spasmis motus naturales peruem tentibus, vias obserantibus et foetum in ., malum situm compingentibuSὸ Vnde aegro tantes conuulsae, compressis obstructisque , , cerebri vassis, ex apoplexia moriuntur.' de caussis necessario mortem inserentibus in ΕΙ. c. med. T. I. p. m. v) Osisis coccygis in partu retro cedentis dignitatem ante alios bene perspexisse videtur
gynaeciorum scriptorem Vnus: I.UDOVIC.
MERCATI de mulierum affectionibus. Madrid. I 504. SPACHii collection. faciliorem item reddi partum ex optimo parturientis situ, quin immo maxime id parturitioni consere
experimento comprobatum est: nam cum ad
partum faciliorem necesse est, ut vulva dilatetur, idque a parte anteriore quam paucissimum fieri possit, superest, ut caudae os ad posticam partem extendatur.' Lib. IV. cap. 3.
32쪽
quor et sanguineus cruor, reliqua autem aduentitia nec ita perpetua. veluti alui et urinae, insecutura eXpressione et promanatione, quae sibi commissa matrem inquinant, et in squalorem abeunt, hinc quoque operam dabit is, cui cura partus commissa est, Vt in omnibus quae circa situm, mundities seruetur.
Id quod etiam natura sibi exposcit apprime talis, qualis est foeminarum.
Vtpote delicata, munditiei studens, facile sentiens; verecunda, in hac autem vitae ipsarum conditione, si in ulla alia umquam, potissimum in b. Quare cauendum provide est, ne ea qua praestat sexus sequior animi teneritudo, et qua est nostris temporibus indulgentia, ut virorum curae se committat, Illo modo offendatur, aut in malam partem accipiatur. Cura itaque gerenda est, ne quid insit silui, quod terrorem incutiat foeminae, neue quod tristitiam ipsi inducat, neque quod ipsam pudore superfundat. Quae tres quaeque animi affectiones diuersimode detinere partum, aut in peius vertere, et alienaSturbas inferre possunt. Absit dehinc: omnis constructio enormis, quasi pomtentosi aut magnifici, imo horrendi quid prae se ferens. Exul et omnis apparatus rerum, quibus carere facile possis, quaeque siue aspectu siue tumultu foeminae molestias in serre possunt. Accedit hinc ratio noua, quare situs, ut iam monuimus I ai.), firmissimus sit, ne crepitationibus aut corruendi minis parturienti curas excitet aut angores faciat. Ipsa constructio talis sit, ut alienis i. e. adiutricibus manibus vix indigeat. - Νeue in mentem veniat, id maribus velle perficere,. cui foeminae sum ciunt.
Turpe' enim Pest, in omni arte nec minus in obstetricia), sine ulla proseau magnam adhibere turbam; magnum spectaculam polliceris ' x θ
Et haec quidem potissimum ad matrem reserenda. At respiciendum quoque ad foetum est. Scilicet ne hic mali quid ex situ percipiat, quando
protrusus huc illucue allidere, unamque alteramue partem corpusculi impingere grauiterque laedere possit - porro, ne ex ipso situ exitus infantis aut retarde
tur praeter modum; aut acceleretur.
w Egregie DE LA MOTTIUs, cui longo usu naturam rimari muliebrem contigit: une semine, qui a de la pudeur, netant a rien plus sensibie, qu'a cette precaution negligee, doni l'idee lui reste uvent plus long-tems, que celle du mal qu'elle a fousTris. VLivr. I. cap. XXV. ed. in q. p. I 36. M HIPPocRATES de articulis.
33쪽
CAP. II. SITVs PROPRIETATES GENERALES ERUTAE.
At enimuero, quum partus naturalis aeque ae praeternaturalis, auxilio obfetricantis carere non possit, curam quoque eo dirigi oportebit, ne aditus obstetricanti. pro ea, quam ferre debeat, Ope, denegetur, isque liber abunde atque commodus sit: Vt ne ea corporis positura indigeat, quae ipsi vim inferat, eumque praeter necessitatem defatiget. Omnis enim, qui siue a parturientis siue ab obstetricantis parte impenditur frustraneus labor, ab operis, quod potissimum intenditur, expedita administratione avocat. In ferenda vero ope aliqua partui propria velutique priua sunt, alia vero communia sunt auxilia. Prioris generis habentur: perinaei sustentatio, solutio funiculi ab infante, et placentae a matre; ut nil dicam de peragendis, quas casus quiuis praeter naturam accidens, sibi sumit, siue manu, siue instrumento operationibus. Post rioris generis ea auxilia sunt, quae, licet in Vnoquoque partu facile obuia, cum ipso partus negotio absolute non cohaerent; v. g. venaesectionis suscipiendae necessitas.
Optimus itaque, postulati modo dicti ratione habita, situs talis erit, in quo Vndequaquam subueniri parturienti possit.
Situs qualis ratio respectu matris, et foetur et illius demum, qui opem serat, habenda sit, exposui: Verum, Ut et de loco videatur, superest; cuius iam particulam modo 6 3 8 sub fin. tetigisse, mihi videor. Bina adhuc addo. Priamum, ne collocatio ibidem fiat, ubi aeris permeantis iniuriis parturiens exponatur, id quod fit imprimis, si inter bina spiracula, altero aerem extus frigidiorem suscipiente, altero calidiorem transmittente, intermedia aut ex aduerso collocetur. Alterum, ut a Iecto, in quo puerperium transigatur, non multum remota sit.
Et his equidem mihi abisluisse videor ea, quae ad generalia situs pertinent; et quae vel alias cum situ sibi volunt g), qui non nisi necessaria sibi sumat; utilia non praetereat, deque eo quod in adiuuando partu commodum sit atque opportunum, nec non de decoro, pari modo passuque prospiciat. Praemissis itaque his generalioribus specialiora tractabimus.
34쪽
Pariunt autem foeminae aut peperisse sunt visae: I. erectae; id ipsum autem genus dupliciter se habet: aut enim pedibus insistentes pariunt, aut g nibus flexis inii nixae. - Video equidem hoc situs genus a plerisque rei Obstetriciae auctoribus enumerari, a paucis expendi et absolui. Ab uno assumi tanquam bonum, ab omnibus improbari. Inter relata tamen lego talem situm fere coniugum barbararum aliquarum gentium esse, quae inter ipsa itinera ambulantes peperisse sunt visae a). Et hoc modo partus antiquitus fuisse celebratos variis, nec prorsus infrequentibus Classicorum Iocis a) fere inducimur. Experimur quoque situm hunc puerperarum negotii adhuc expertum esse; dein earum, quarum partus eX improuiso praecipites dantur; denique furtiui partus tanquam excusationis caussam substerni b).
Neque vero parturientium, quae pedibus insistunt, una ratio est. Sunt enim peragi namque ita haud posse videtur, ut non aliquo modo parturiens in unam alteramue corporis sui partem innixa, aut corpore flexa se teneat): quae brachiis , versus anteriora flexae corpori alicuipiam firmiori c) siue mensa sit isthaeo, siue paries, siue lecti margo, siue lumbi humerique alius personae, partus doloribus sese opponunt. In tali parturientis collocatione quorumdam do consilium est, ut obstetrix genibus inniXa, a posteriori, parturienti auxilium ferat, foetumque eXcipiat. Erant, quas erecto corpore parieti dorso inclinatas, ad partum ingruentiabus doloribus, accinxisse sese videbamus.
norumque dicendi formulae: πιστειν, κατα- η Πττειν vel επι γῆν δ χαμαιπιπτειν, 'χαμ aιπετειν; ODdειν vis4 εἴοDςΘειν παρα μητρος εις την γῆν. - Cadere de matre in terram; procidere in tellurem, humi, proiectum iacere, et his similia, de quibus cf. 61LLER Clino- technia medica antiquaris p. a I 6. 2I7.b L. HE1sTER iustitui. chirurg. Pars II.
35쪽
Quo melius eodem modo i. e. pedibus insistentes parere mulieres possint. constructio excogitata fuit singularis sequens: superiori nimirum aut inferiori hypocausti tabulato bini laquei assigebantur e), quos redeunte quouis dolore ambabus manibus arripientes, deorsum sursu inue attrahere solebant. Eiusmodi constructionem olim in Nosocomio celebri Ρarisiensi miel-Dieu locum obtunuisse inter relata lego
Descriptione itaque hac primi generis situs exhibita aggrediendum id est, ut situs eiusdem diiudicatio ad datas suo loco c*66-29. normas mox subiiciatur. Ad perspiciendum autem facile est: Quoad vires suffulciendas hunc situm non sussicere, adeo ut nullus isthoc minus sussiciat; nam pleraeque partes veluti sibi commissae omni sustentatione, quae extus subueniat, prorsus destituuntur; utpote quae.ad scapulas, potissimum ad pectus et dorsum; id quod vero iis obtrectat, quae 9 18b necessaria duximus esse. Quare hoc situs genus Pluribus D ministris indiget, quae siue dorsum siue femora tenentes, parientem ob vacillationes tueantur et defendant, quibus annumerata nondum est, quae obstetricantis ossicio fungatur, et quae utensilia ad partum subministret. Ita ut absque s aut hominibus partus foeminae hoc modo dispositae absolui Vires aliquae consumuntur ad ipsam erectam polituram, quae non solum violentior est ea, quae sedendo fit, aut recumbendo ; verum etiam musculos abdominales, in eiusmodi corporis habitu, instar Veli tensos, a libera ipsorum contractione prohibet.h). Obstat hoc situs genus: in iis praesertim, quibus propensio uteri facile ad anteriora est , quo minus uteri axis cum ea coincidat, qualem pelvis esse; et diaphsagmatis et abdominalium musculorum, unam eamdemque diximus. Quod secus respondet iis, quae de dirigendis viribus g ao.) expostulauimus. Neque aliter esse potest, nisi quod ex hoc multo, quam ex alio situs genere magis doleant parturientes, quum suffulcimenta et compresssoriae pilae a posteriore ossis sacri) regione absint, ex quibus interdum egregie refici mulieres Obseruamus.
o PYL. praefantia: stas parta g Ita probae ceteroquin notae auctor nequeat. rientium in Iecto. g XXI. .: t quatuop perionaS - usque ad quinque eXpetit , quarum binae quaelibet femora suffulciant; binae brachia, una dorsum.
36쪽
Vti vero commoditati parturientis maxime, ita etiam obstetricantis, obest hoc situs genus, qui corporis habitu non minus admodum ipsum defatigante, verum etiam, ad ipsam opem ferendam, in conuenientissimo uti cogitur. Quod autem praecipuum est: summo non solum parientis, sed et ipsius infantis periculo coniungitur talis foeminae figuratio; tum ob impetuosas sanguianei fluenti ex vasis uterinis effusiones, quorum in memoriam vocanda est maior in statu grauiditatis amplitudo, et ad aortam descendentem vicinitas; tum ob placentae violentissimam a loco implantationis ipsius auulsionem; tum ob insequentem facile uteri in uersionem. Accedit his non absque summo vitae discrimine coniuncta ipsiusmet infantis ex utero eiaculati, in humum proiectio, i)ut hinc facinoris impiissimi ansa excusationis praebeatur h), quod infanticidii est. Verum haec quum ita sint, quod eiusmodi positura iis, quas boni situs proprietates suo loco voluimus, omni eX parte repugnet, ViX Vereor, num aliud excogitari poterit, vitiosius non solum, verum et periculosius.
Ad alterum genus transeundum est, quod et priori dicti loco species: parturientis nimirum in genua pro olutae. Quod genus a paucioribus video incensum referri. A pluribus omitti l) iisque egregiis auctoribus. A quibusdam apprime commendari m). Ab aliis reiici prorsus et irrideri n).Ρossunt autem huius ipsius situs duae animaduerti species, quarum mitior
Mitior, qua foemina aut pror's erecta aut paulum ad anteriora inclinata
genibus suis innititur, caetera eadem obseruans, quae de superiore situs genere annotauimus; ab assistentibus plus minusue adiuta atque firmata. Talis situs est, quem innuunt DE LA MOTTE, DEVENTER, RICHTER O v V. cll. aliique. Violentior altera, qua non solum genubus flexa, sed ita flexa est, uti capite maXime supino, calces fere clunes attingant, et Iermis ad instar recuria
general des accouehemens. p. a I 4. Similis easus videtur infantis, una cum placenta fu- Diculo adhaerente, in flumine reperti ap. ALBEΗΥ1 systema iurisprudentiae medicae. h CL HEISTER loc. est. ι) Ita post alios etiam a Cl. SisIN. m) Sic inter recentiores imprimis a DE
s: Ita de situ, quem praecipit SCIPIO MER-cuMUS, SOLINGEN EmbrFulcia vera, p. 55. quam funambulorum et petauristarum dicit
o Qui huius situs ad corrigendam uteri retrouersionem, quae in grauidis a 3 ad 4. mensem animaduersa est) magnam utilitatem primus euicit Chirurgi sche Biblioth. IV uana pag. 237. Quibus adde obseruationem Clar. ILLICH, qui hac foeminae positura in dicto malo cum felicitate usus est. Chirurg. Bibi. B. V. P. 13ῖ.
37쪽
vata mulier sit. Talis situs est, cuius effgiem exhibere ScipIO MERcuRIALIs p), qui hunc situm potissimum Vrget, nullus dubitauit, adeo laedam aspectu, ut licet haec nostra Omnimode eXornare et perspicue reddere annisi simus, huius essigiem nostris inserere, induci non potuerimus.
Quod vero ad huius situs diiudicationem pertinet. Is similibus, imo ex parte iisdem premitur dissicultatibus, queis priori loco dictus, nisi quod dicas
ob minorem genitalium ab humo dist*ntiam, minus delabentis laetus periculum esse. Vbi vero humi s) partum foemina peragit, hocce modo collocata, ad auxilium ferendum adhuc ineptior redditur priori, licet minus periculosus. Abdominales musculi, quorum vis in partu absoluendo tanta est, nimis quantum tensi a libera ipsorum actione prohibentur. - Concipias tamen ab altera parte, id quod hoc situ effici possit, non parum esse; tensis nimirum s moris iis musculis, qui in pelvis anteriore parte punctorum insertionis alterum habent, neque ipsis parum validis, utpote femoris adductoribus utrimque trinis, pectineisque binis, ut quo magis reclinata hoc modo incurua foemina sit . eoessicaciores fieri hos, scilicet pubis ossium ramos deorsum eXtrorsumque trahenistes, facile assequaris. Ita ut hoc situs genus utilitate sua non careat, ubi petivis imprimis superiorem aperturam ampliorem concupiscis; sive sit, ut foetus capite margini ossium pubis superiori insistat, ad naturam ceteroquin recte Vergente, aut obliquo capite q), aut facie prima sese offerente et fronte ad superiorem marginem ossis pubis allidente, qualem suspicor casum DE LA MOTTII fuisse r), in quo se hunc situm, cum fructu, adhibuisse praedicat. Fuerunt, qui in obesis hunc situm magni fecerunt Q. Vtut tamen sit, multis hic stus peccat, quae nimis non dura solum, sed et dira dicas esse. Ita vinis, quae in communi vita mollia et commoda habere assuescimus, nimium auersetur. Quod autem hoc in situs genere pudicitiae contrarium est, mitigari potest, foeminam in lectum deponendo, suetis ampliorem velis undique obductum, et quem imperialem alias Vocant.
p) La Commare o raceUIolrice. Vero nae. I 642. p. I 50. Fig. A. rediit dein iterum in SED. MELLI Commare Le trice. Venet. Ir66. Tab. IX. fig. III. - in WELSCHII tamen ScipioNis libri versione non extat; licet iste cum ScisIONE consentiat. pag. 433. 434.
ν Obs CXXII. p. aso. Eae in A. s Huius loci historia mulieris est apud
t) Ita imprimis Scipio Mercurialis; et qui eum secuti MELLI; cn.
38쪽
A gg ; a) inde genera situs diximus fere erecti. Nouum nunc dicendum
est, et usitatius longe, et cui suasores praesunt praeclarissimi artis antistites, nimirum, quod recumbentes foeminae sequuntur. Neque ne huius quidem aut unica ratio est aut unicus modus. Sunt enim: Quae supinae i. e. dorso recumbentes pariunt. Situs hic supinus audit. uae ad latera, lateralem hunc volo, qui et alias sub Anglici nomine inclaruit. Sunt demum, quae pronae, i. e. in ventrem procliues parturientis munus
Comparatione autem nunc aliqua instituta uniuersi huius generis, quod ut recumbant foeminae praecipit, cum iis, quae pridem recensui, primo fere obtuitu in oculos cadit, multa ipsi inesse quam prioribus praestantiora, ita ut omne istud, quod dirum et periculosum in prioribus, a parte matris non minus, quam infantis insit, euitari atque declinari possit. Nam neque delabentis grauiter infantis, neque haemorrhagiarum, neque prolapsuum inversionumque neque aliorum huius generis malorum ansam exhiberi perspicies. Vtivero ab hac,λquae periculi minoris, parte integro satis facit hoc situs genus, ita ab altera parte varia se osterunt, quae siue munditiem nam proprio cruore innatantem matrem dicas) siue plenariam genitalium libertatem, siue liberam auxilii undique ferendi opportunitatem spectes, desiderabis.
Ρropositis his generalioribus huius generis, de singulis speciebus despiciamus. A) Earum situs, quae dorso incumbant numerus Varietatum, quas auctores eXcuserunt, tantus est, ut calamo has vix attingas. Binos huius speciei modos indico, inter se notabiliter discrepantes, et quos inter reliqui, intermedii cadunt. I. Eorum, qui parientem iuxta totam lectus longitudinem incumbentem Volunt u . et ΙΙ. qui transversim eandem lecto imponi, ex vetere CEL si v) consilio praecipiunt, quem modum imprimis Galli sunt sequuti. Verum in his diuersimode consilia auctorum ludunt: Sunt enim qui eXtensiS
u) ALBUCASIS P. 2. Cap. 76. PAUL. M- υ Lib. VII. cui assentierunt B. RoΝsgos GINETA Lib. VI. de re med. cap. 74. Cap. a3. DALEcHAM annotations sur Iesoperations cap. 74.
39쪽
CAP. III. SITUS VARIA GENER A.
sis w prorsus femoribus ipsam incumbere volunt; alii dependentibus x retractis g) alii, plusque minusue diductis; et haec quoad femora. - Alii ingenubus flexas parturientes Volunt, imo ita, ut calces ipsis natibus alligentur Σ fere ad eorum modum figuratis, qui, calculo laborantes, methodo Le Catiana inciduntur; alii nimis quantum reflexas et in posteriora retortas.
Quod equidem ad illa diuersa, quibus hac in situs specie ludunt, se
minam collocandi consilia attinet: prorsus ea reiicienda sunt, quae partes, quas suffultas esse oportet, prorsus sibi committunt, quale quid faciunt, qui femora dependentia volunt; neque probandum eorum consilium est, qui vinciri parturientes ad lectum, aut calces natibus strenue loramentis iungi iubent, quale quid foeminarum natura tenera non sustinet; neque boni quid consulunt ii, qui capite adeo retorto parientem collocandam sibi sumunt, utpote causam inde malo porrigentes, foemineam pulchritudinem admodum dedecoranti et defoedanti; bronchiarum puta inflationi; colloque intumescenti, ab aere in thyroideae glandulae foramina impulso.
Multo itaque meliori situ utentur, si quae possint et debeant, suffulciant,
femora dependere non sinant, Verum corpori haec cuidam duriori innitantur, neque eXtensa Irorsus, neque prorsus incuruata; modicum tamen genubus flexis, neque iis adductis et coadunatis, ut ne infanti exitum occludant, neque praeter modum divaricatis: coXam eleuatam habeant, et caudae os liberum sit, capite non retori, verum potius ita disposito, ut cum dorso uni eidemque plano succumbat, et ubi vis niXuum nimia urget, potius ad anteriora inflexo et cernuo. Verum eadem hac corporis dispositione uti possunt siue medium per lectum, siue transversim hoc uti volent.
B) Alia mihi situs species exponenda est, lateralis dicti, a BURTONI maXimi facta , ita ut ab eo inde tempore 17 s i. potissimum inclaruerit et deinde etiam sub Anglici situs nomine venerit, cuius nunc imaginem ad plura virorum, qui in arte praecelluerunt, exempIaria adumbrabo; SMEL Lli, JoΗΝsONII, HA-αiLTONI et cl. demum praeceptoris. Foemina
40쪽
Foemina in latus unum alterum , quod tamen sinistrum a utplurimum amant, oblique per lectum b) incumbito, ut genitalia, qua posteriora lunt, marginem lectus e) attingant, truncus medium cni mauis oblique per lectum tendat, eleuato paulisper capite dorsoque d) femoribus genibusque abdomini approximatis e) aut ita tantillum adductis, ut cum lumbis ad angulum rectum f)incidant; puluinoque, prius calefacto g), diductis ad angulum m 7 a grad. ex praeceptoris cl. consilio. Ipsa parturiens mantile, plicatim circa postem lecti ductum h) manibus arripit. Ad latus lecti tertia aliqua i statuatur, quae pedibus parturientis instar fulcimenti sit, aut, ne turba mulierum, mala haud raro consuetudine, lectum parturientis obruentium, praeter necestitatem increscat; scabellum h) ad inferiora grabati ponatur, cui pedum plantas Obvertat, et, V gente dolore, fortiter impingat. Ipse autem, qui obstetricantis munere fungitur, a latere aut paruo sedili insidet IJ aut quam ipsius corporis posituram praeferunt m), ad marginem lecti, qui ubi sinistro latere sinistrum autem utplurimum amant dexter erit vicissimque, genubus innitens, opem suam praestabiti
De utilitate autem huius situs ipsum, qui alias eumdem maXimo en-comio effert, iudicantem audiamus BURTON: Conferantur inter se binae pelves cum anneXa cuiuis Vertebrarum columna; altera in anteriora proni hominis, altera stantis aut recta insidentis. Facile apparebit in ista quantum sacrum os retro cedat, eaque hinc pelvis apertura, quam inferiorem dicunt, una cum minoris pelueos ambitu, increscat; capacitate itaque caui aucta, cui caput impactum haeret, frictio et ad parietes dolentes pressio non poterit non imminui, ipsa autem capitis protrusio accelerari, cum parturientis levamine haud mediocri. At enim addere iuvabit, quod praetervisum fuisse a BURTONio latendum est: Etsi inferior apertura pelvis ex hac partium relatione immutata augmentum aliquod nanciscatur, tamen ab
pro eminentiam Ossis sacri d. iig. .
altera parte superiorem aperturam, Obintrorsum adauctam, coangustari et coniugatae
commodiorem expertum esse asserit, vir experientiae XVII. annorum.