Tou megalou Hippokratous hapanta. Magni Hippocratis Opera omnia

311쪽

τομέειν χρη, μάλιστα δἐ υπο τυν τιτθόν. συνακ0λουθέει γὰρ Σαύτρο εκ του πλευμ0νος θερμ0ν Πνευμα. χρη δἐ καὶ τὰ κάτω καθαίρειν φαρμάκω η κλυσματι, καὶ τους αυλίσκους παρῶσαι ες Tqν φάρυγγα κατὰ τὰς γνάθ0υς, ῶς ελκηται τυ iob) πνευμα ἐς τυν πλεύμ0να, καὶ π0ιέειν ῶς τάχιστα πτίσαι καὶ ἰσχναίνειν τυν πλεύμ0να καὶ ὐποθυμιαν on ἴ σ-σωπον κελίκιον καὶ θεῖον καὶ ἄσφαλτον, καὶ Fλκειν διὰ τωναυλίσκων καὶ διά των ρινῶν, ἄψ εξίν φλέγμα, καὶ την φάρυγγα καὶ την γλῶτταν ἀνατρίβειν τοῖσι φλέγμα αγουσι, καὶ τὰς φλέβας τὰς vas τη γλώσσν τύμνειν. ἀφιέναι δἐ αιμα

jacet ore hiante salivam effundens. Haec eum laciat, quinto aut septimo aut notio die moritur. Levior angina quae παρακυνάγχη dicitur. Cum vero ex his signis aliquid absuo xit, leviorem morbum indicat eumque παρακυνάγχην vo Cant. Huic Vena praesertim quidem sub mamma secanda est. Hac enim spiritus de pulmone calidus simul sequitur. Quin et per medicamentum aut infusum deorsum purgare oportet, fistulaeque in fauces ad maxillas intrudendae, quo spiritus in pulmonem trahatur essiciendumque ut quam Cilissime spuat, pulmoque extenuandus. Sumtus quoque ex

hyssopo Cilicio, sulphure et bitumine parandus et per sistulas attrahendus, perque nares, uti pituita exeat. Fauces et lingua his quae pituitam ducant infricanda, Venaeque sub lingua secandae. Sanguis voro ox cubitis mittondus, si vi TeS Valeant, Vino abstinendum et piis anae succus liquidus sorbendus. Postquam autem morbus dimiserit, cibosque gustaverit, elaterio recenti, ne in aliud malum incidat pur gundum. Morbus regius. Hujusmodi morbus regius acutus

312쪽

καὶ διὰ ταχέως ἀποκτείνων, η χροιη 0λη σιδιοειδος σφυδρα εστὶ, χλωροτερη, 0- οἶ σαῖρ0ι οἷ χλωροί. παρόμοιος δε καὶ o χρως καὶ τω Ουρω ὐφίσταται Οιον ὀρόβιον πυρρὸν καὶ

πυρετος καὶ φρίκη βληχρη ἐχει. ενίοτε δἐ καὶ το ἱμάτιον

Ουκ ανέχεται πων, ἀλλα δάκνεται καὶ ξυεται καὶ ὁσιτος ἐὼν τὰ εωθινὰ τὰ σπλάγχνα ἀμυσσεται ως ἐπιτοπουλυ, καὶ Oκο-

ταυτας δὲ διαφυγών υγιης γίνεται. χρη δε θερμολουτέειν

καὶ πίνειν μελίκρητον συν καρυων θασίων λεπισθέντων liκαὶ αψινθίου κόμης ισ0ν, ἀνίσ0υ σεσησμένου ημισυ πίνεινολκης τριόβ0λον νηστις, καὶ πάλιν ἐς κ0ίτην τ0 μελίκρητον του 1ο καὶ Οἰνον πα 1O4 λαιὸν λεπτὸν καὶ ρ0φηματα. ὰσιτέειν δὴ μη. τέτατος. ob τέτανοι ozαν επιλύσωσιν, οἱ γένυες πεπηγασιν ώς ξυλα καὶ το στόμα διοίγειν ου δυνανται καιοἱ οφθαλμοὶ δακρυουσί τε καὶ ιλλαίνονται καὶ το μετάφρενον πέπηγε καὶ τὰ σκέλεα ου δυνανται συνάγειν, ομοίως

ουδἐ τὼ χεῖρε, καὶ τυ πρόσωπον ερευθει καὶ σφοδρα ὀδυ-

est et cito necat, color totus malicoaetum maxime Tefert, ex

viridi pallescens ot qualis lacerti virides simile quo sorocorpus est, in urina quod subsidet Velut ervum fulvum est, et febris ac horror levis delinet. Quandoque etiam vestes ferre non sustinet, sed ab iis mordetur et pungitur. Jejuno mane Viscera plerumque Iacerantur et si quis eum excitet aut alloquatur, non patitur. Hic fere ita tra dies quatuo decim moritur, quos si effugerit, convalescit. Calida lavare Oportet et aquam mulsam bibere, oiam nucibus thasiis do- corticatis ot absinthii coma pari portione et anili cribrati dimidio, ita ut triobolum ex .his jejunias bibat rursusque cum cubile petit, hanc aquam mulsam Vinumque vetus tenue assumat et sorbitionibus utatur neque cibis abstineat. Corporis distentio τέτατος dicta. Cum invadunt corporis distentiones Tetani appellati, maxillae velut ligna consiguntur, OS apexire nequeunt, Oculi illaChrymantur ac perinvertuntur, dorsum rigidum est, crura neque manus similiter adducere possunt, facies rubescit et vehementex dolet, cum-

313쪽

Ed. Chari. VII. f567.J Fosis. I. 49r. Ed. Lind. ΙΙ. Io4. 1o5. νῶται καὶ ὀκόταν ὁποθνησκειν μέλλν, ἀνεμέει διά των ρινων και τo πόμα και τ0 ρόφημα καὶ τὸ φλεγμα. Ουτος τριταῖος η πεμπταῖος ῆ εβδομαῖ0ς η τεσσαρεσκαιδεκαταῖος ἀπόλλυται. ταυτας δε διαφυγὼν πιης γίνεται. τ0υτω διδόναι καταπότια, πέπερι καὶ ελλέβορον μέλανα καὶ ζωμὸν ὀρνιθείων πίονα Οερμὸν, καὶ πταρμους ισχυρους καὶ πολλους εμποιέειν καὶ πυριαν. ὁκόταν δε μη πυριηται, τά χλιάσματα προστιθέναιυγρὰ καὶ λιπαρὰ εν κυστεσι καὶ ἀσκέοισι πανταχόθεν, μάλιστα δε προς τὰ ὀδυνώμενα, καὶ ἀλείφειν θερμω καὶ πυλλω καὶ πολλάκις. ὀπισθότονος. oταν δε ὀπισθότονος ἴσχ', τὰ μεν ἄλλα Aς επιτοπολυ τά αυτὰ, σπῆται δε εἰς τουπισθεν καὶ βοα ενί0τε καὶ ὀδυναι Aχ0υσιν ισχυραὶ, καὶ συνήγεινενίοτε Ουκ εα τὰ σκέλεα ουδε τὰς χεῖρας εκτεῖναι. ξυγκεκαμμένοι γὰρ οἷ αγκῶνες γίν0νται καὶ τ0υς δακτυλους πυξ εχει καὶ τον μέγαν δάκτυλον τ0ῖσιν ἄλλ0ισι κατέχει ώς επιτοπουλὴ καὶ si0α καὶ φλυαρέει ενίοτε καὶ ου δύναται ἐωυτον κατεχειν, αλὶ Iob) ἀναῖσσεο ενί0τε, οταν 4 6δυνη ulpoταν δε ίνη η οδυνη, ησυχίην εχει. ενί0τε δε καὶ ἄφωνοι quo mortui est proximus, potionem, sorbitionem et pituilam per nareS rejicit. Hic tertio aut quinto aut septimo aut decimo quarto die perit, quos si est gerit, convalescit. Huic piper et Veratrum nigrum ex jure gallinaceo pingui et calido devoranda dato, sternutamentaque Vehementia et niuita excitato et fotus adhibeto. Ubi vero non fovebitur,tepefactoria humida et pinguia in vesicis et utriculis undi que praesertimque ad idolentes partes admoveto et calido Oleo copioso crebro que inungito. Distentio in posteriora. Cum distentio in posteriora ὀπισθ ότονος Graeco dicta detinet, in reliquo fere eadem sunt, Verum in posteriora Con

vellitur interdumque vociferatur, Vehementes dolores OCCu-Pant neque interdum crura adducere neque manUS exteridoro sinit. Inflexi onim sunt cubili, digitos in pugnum contractos habet et pollicem ut plurimum aliis digitis continet, vociferatur et quandoque dolirat neque se continere potest, sed cum dolor detinet, intordum sursum prosilit, tibi vero dolor remiserit, quietem agit. Interdum vero simul ut morbo

314쪽

γίνονται ἄμα ὰiισκόμενοι ξ ματικοί τε καὶ μελαγχολικοί.

ουτοι τριταῖ0ι θνήσκουσι της φωνῆς λυθεί0ης καὶ ἀνεμέουσιδια των ρινων. εἰ δε φθάσ0υσι φυγεῖν τὰς τεσσαρεσκαίδεκα,

πυρ δε τότε μῆ προσφέρειν. 0υτως χρὴ ποιέειν καὶ τους τετάνους καἰ τους ὀπισθοτόν0υς. ειλεοί. ειλε0ὶ δε γίν0ττaι τῆς μεν ἄνω κοιλίης θερμαιν0μενης' τῆς δε κατω ψυχ0μενης. ξυναυαίνεται γυρ τὸ εντερον καὶ ξυμπιλέεται υπὸ τῆς φλεγμασίης, ιυστε μ τε τὸ πνευμα μήτε τὰς τρ0φὰς διεξιέναι, έλλα την γαστέρα σκληρὴν εἰναι καὶ ἐμέειν ενίοτε. πρῶτον

μεν φλεγματωδεα , ἐπειτα δἐ χολώδεα, τελευτῶν δἐ κόπρον, καὶ δίψαν εχει καὶ 6δυνην μάλιστα μεν περὶ τώ υποχόνδρι ὰλγέει δἐ καὶ ποῦσαν την γαστέρα καὶ πεφύσηται, καὶ λυρειωαὶ πυρετοὶ ἐπιλαμβάνουσι. γίνονται δὲ μάλιστα ἐβδομαῖοι. τούτους ἄδε χρῆ o εραπεύειν. καθἀραι τὴν ἄνω κοιλίην ώς τ tστα καὶ αἷμα ἀφαιρίειν απὸ τῆς κεφαλῆς καὶ τῶν ἀr-

corripiuntur, vox eos deficit aut insania et atra bile lentatitur. Hi voce soluta tertio die moriuntur et per nares Te jiciunt. Quod si contigerit ut decimum quartum effugiant Convalescunt. Ut superiorem curato, et si voles ita facito. Post assu sani frigidam plurimam vostimenta idnuia, pura et calida superinjicito, timcque ignem De adhibeto. HOC modo totani et opistirotoni curandi. Volvuli. Oriuntur qui dem volvuli ex incalescente ventre superiore, inferiore Veroxefrigerato. Resiccatur enim intestinum et constipatur ex inflammation si ita ut neque satum 1aeque alimenta transmittat, sed venter durus sit et vomat interdum , inprimis quidem pituitosa, deinde vero biliosa, tandem etiam stercus, sitis et dolor maximeque circa praecordia detinet, totusos iam veniser dolet et, inflatur, sese j ctat, febres invadunt praecipueque septimo die contingunt. His ea curatio insit luenda est. Venter luperior quam citissime purgandus, sanguis ex capite et eubitis detrahendus, ut alvus superior ea-

315쪽

καὶ ἀλείφων ίει, καὶ χλιάσματα υγρὰ προστιθέναι, καὶ si λανον μέλιτος μόνον ποιέων, Zo6J ως δεκαδάκτυλον εξ ρ0υ χ0λnν ταύρου ἐς το πρόσθεν επιπλίσσων πρόσθες καὶ δὶς καὶ τρις, ῶς πάντα τα ξυγκεκαυμένα περὶ τον ὰρχὸν

ἐξαγίγης της κόπρου. κην μεν ουτως υπακοίν, κλύζειν επὸ τούτοισιν ' ην δε μη, φυσαν χαλκευτικην ἐσιέναι καὶ φυσῶνες την κοιλίην, δνα διαστησyς την τε κ0ιλίην καὶ την τουεντέρου σύστασιν. ειτα πάλιν εξελὼν την φυσαν κλυσαι. ευ-

θυς δε ετοιμον ἐστω τὸ κλύσμα, μη πάνυ των θερμαντικῶν, lj ὰλλα εῶν διαλυόντων τὰς κόπρους καὶ τηκόντων. εἰ τα βύσας την ἔδρην σπόγγω, καθοσθω εν ἴδατι θερμωκατέχων τὸ κλίσμα, καὶ ην δεξηται τὸ κλύσμα καὶ πάλιν μεod, υγιης γίνεται. εν δε τα πρόσθεν χρόνφ μέλι τε ώς κάλλιστον λειχετω, καὶ οἰνον αὐγίτην πινέτω εγχω90ν. ην δὲ τοῖ εἰλίου ἀφέντος πυρετὸς αυτὸν επιλύβν, ανέλπιστος.

lescere desinat, partes supra septum transversum eXcepto corde refrigerandae. Inseriores autem partes homine in aquae calidae solio collocato et oleo semper illito calefaciendae et Calefacientia humida admovenda. Collyrium ex solo molle decem digitorum longitudinis summa ejus parte anteriore felle taurino illi tum bis aut sex subjiciendum, ut exusta omitia circa rectum intestinum stercora educas. Quod si sic successerit, postea infusum per clysterem injiciendum. Sin minus, folle fabrili indito, in ventrem

latus immittendus, ut tum Ventrem tum intestinum contractum distendas. Deinde eXtracto folle, infusum per cly sterem injiciendum. Sit autem statim paratum infusum ex his quae non admodum calefaciant , sed stereora dissolvant et colliquefaciant. Deinde intrusa in anum spongia in aqua calida desideat, infusum per clysterem continens. Quod si receperit Tursusque demiserit, convalescit. Prius autem mel optimum delingat, vitiumque hornum vernaculum bibat:

At si remisso volvulo febris eum prehendat, desperatus esu

316쪽

ἀπορίη καὶ ἀδυναμίη καὶ ριπτασμὸς καὶ ο δίνη υπὸ την

τον δάκτυλον, εχεται. την δε ἁπύλλαξιν Tnς τοίσου σημαίνει η γλῶσσα. ἄσπερ καὶ ε ν τη πλευρίrιδι 6μοίως. Trat ria δε πάσχει ημερας τεσσαρεσκαίδεκα τοι λάχιστον, et o πλεῖστον δε εἰκοσι καὶ μίαν, καὶ si σσει τ0ὐτον τον χρόνον σφ0δ9α, και

καθαίρεται δμα τη βηχὶ, τὸ μεν πρῶτον πολὐ καὶ ciψsῶδες

Fortassis enim etiam soluta alvus insorior interficiet. Pulmonis inflammatio. In pulmonis inflammatione haec fiunt, febris acuta detinet, respiratio crebra est et calida, anxietudo, impotentia, corporis jactatio, dolor sub scapulis, ad jugulum et mammam et in pectore gravitas, interdum etiam delirium. Nonnullis vero donec tussire coeperint si iis doloro est, sed illa diuturnior est et gravior. Primis diebus spu tum tenue et spumosum exspuit, lingua flavescit, procedente vero tempore Digrescit. Si igitur circa initia Digrescat, celeriores sunt liborationes, si vero postea, tardiores. Ad ex tremum alitem lingua dehiscit et si digitum admoveas, adhaerescit. Morbi vero liberationem Non secus a C in morbo laterali lingua indicat. Haec autem contingunt diebus ut minimum quatuordecim, ad sum In tam vero Uno et viginti. Quo tempore vehementer tussit, si niuique cum tussi primum quidem copiosum et spumosum sputu in eXpuit, septimo veroot octavo die, cum febris i ii vigore fuerit humida quo pul-

317쪽

μέχρι τ ς τεσσαρεσκαιδεκάτης π0υλύ καὶ πυωδες. ἄν καὶ υγραι εἰσιν αἶ τε φυσιες καὶ δια σφες Του σωματος, αυιὰρ

monis inflammatio exstiterit, crassius procedit, alioqui mini me. Nono et decimo aliquantum cum Virore pallescens et subcruentum. Duodecimo ad decimum quaTtum HS que copiosum et purulentum. Atque Iaaec fiunt quibus naturas otcorporis assectiones humidae sunt, quin etiam morbus vehe

mentior est. At quibus Natura et morbi conditio sicca ossi, iii minus conflictantiar. Si quidem igitur ad decimum quar tum diem reii cca tus fuerit, neque purulentum amplius iussi rejecerit, sanus est. Sin minus, decimum octavum et primum ac vigesimum diem animadverte. Et si qiuidem iuno quieverit, hujusmodi sputum evadit. Sin minus, ait dulcius sputum suerit interroga: Quod si assirmaverit, pulmoneru purulentum esse scito morbumque annuum sore, nisi quadraginta dies pus sursum eduxerit. At si ingraturei sputum esse dixerit , hic morbi status Iethalis es. Verum pri mis potissimum diebus istud in his esit conspicuum. Nam si putridum et purulentum sputum' duobus et viginti diebus rejecerit neque exulceratus fuerit, evadiit; alioqui ver

318쪽

Ed. Chari. VII 589.J Fo . I. 49a. 495. EA. Lind. II. 1os. πλευμονίη ουδἐν ἀπολείπει των εν τω πλευμονι ἐόντων κα xῶν. ην ουν τι τουτων ἀπη των κακων, εἰδέναι χθη υσα eta τω κάμνοντι ἔχειν καὶ τω ἰητρω μεταχειρίζεσθαι. ην δε ολίγα εχη τουτων των σημείων, μη εξαπατατω. επεὶ Ουκ ὀλέθριος περιπλευμ0νίη εστιν, αλλά τις μαλθακζ. 6εραπευειν δε χρητην περιπλευμονίην οἴτως. οὐ μέντ0ι εξαμαρτησει καὶ πλευρῖτιν καὶ φρενῖτιν ουτω μεταχειριζόμεν0ς. ἄρχου τὸ πρῶτον κουφίζειν την κεφαλην, ἶνα μηδεν ἐπιρρίν προς τὸ στηθος. τάς δε πρώτας ημερας τὰ ρ0φηματα ἐστω γλυκυτερα. ΟυΣωγὰρ υν μάλιστα τὸ ξυγκαθημενον καὶ τὸ ξυνεστηκὸς, ario-

πλύνοις καὶ κινέοις. τεταρταέ0ισι δε καὶ προπῖαί0ισι καὶεκταίοισι μηκέτι γλυκυτερα, ὰλλα λιπαρά. ἐς ros την ἄνω πτυσιν υποχρέμπτεσθαι ξυμφέρει. ην δε μ' δυνηται κατὰ λόγον πτυειν, των ὰναγόντων φαρμάκων διδόναι. τὰς δεκοιλίας ἐν μἐν τ σι πρώτ σιν ημέρ σι τέσσαρσιν η πέντε

minimo. Haec pulmonis inflammatio nillil relinquit 'in pulmono vitii. Si igitur de his assectibus aliquid abfuerit, nosse oportet quaenam aegro sint necessaria, et quaenam medico aggredienda sint. Quod si pauca ex liis signis habeat, non est quod decipiatur, cum haec pulmonis inflammatio Iovis sit et minime exitialis. Atque hunc in modum pul

monis inflammationem CUraTe OpΟYtet. Neque tamen pec

caveris, si morbum lateralem et phrenitidem hoc modo Curare aggrediaris. Primum quidem caput levius reddito,no quid ad pectus defluat. Primis autem diebus sorbitiones dulciores esse debent. Sic enim maxime quod in se consedit et coiit dilueris et agitaveris. Quarto, quinto et sexto die, ne amplius dulces sint, sed pingues, cum ad sputum per superiora excreandum conferant. Quod si juxta rationem spuere nequeat, medicamenta quae sursum educunt loxhibenda. Primis quidem quatuor aut quinque diebus, spaulo magis alvum subdiacere Oportet, quo febres Teluti dantur et dolores leniantur. Cum Vero Vacuatus COTpusque

319쪽

Ed. CI1art. VII. f589. 590.J Fosis. I. 495. Ed. Lind. II. 108.ao9. τωμένος τὶ καὶ ἀσθενἐς το σῶμα, την κάτω κοιλίην διὰ τρίτης υπ0κινέειν, ἴνα τό τε σῶμα δυνατὸν η καὶ τῶ ἄνω χω

γίη. ποιέειν δἐ καὶ Γλλως υπὸ τῆς πρώτης ἡμερης ἀρξάμε- τυς, δίδου τρου τοὐ μεγάλου κόγχην χηραμίδα δαύκου καἰ

debile lacrit, tertio quoque die alvus subagitanda tum ut Corpiis robustiam eVadat, tum superiora loca humoris sint expertia. Nam si multus humor per inseriora secedat, post quintum diem mortem adfert. SeCedente enim pex inferiora humore, superiora siccescunt neque sputum per superiora repurgatur. Inferiorem igitur alvum neque nimis sisti opor tet, ut ne febres increscant, neque nimis demitti, quo spu-lum sursum emitti possit et aeger viribus valeat. Ubi autem sextum et septimum ac tionum diem attigerint, jamque ut terius progres morbo, medicamenta quae sursum educant potius exhibeto. Taleque sit medicamentum , Veratrum album, thapsia, elaterium recens cujusque par portio. Quod si sputum probe non repurgetur et spiratio crebra fuerit neque pMrgatio superet, desperatam esse salutem praedicito, nisi ad purgationem susscere possit. Facienda vero etiam quae in pulmonis inflammatione seri debent, si alvus inso rior probe ossicium suum praestet. Aliter autem primis diebus curatio facienda. Dracunculi magni concham majo-

320쪽

rem exhibeto, dauci et urticae unam, sinapis et rutae quantum tribus digitis capere possis et Iaseris succum fabae quantitatem. Quae aceto dulci et aqua temperata et exco lata, jojuno tepida potui praebeto. Postquam autem purum esse sputum coeperit, dracunculi concham majorem et sesamum, amygdalas surgatas, eX aceto dulci aqua diluto propinato. Quod si magis educere Voles, radicis Capparis cor licem his admisceto. Morbus lateralis. Cum morbus late ratis corripit, haec contingunt, dolor Iatus Occiapat, febris et horror detinet, crebra est spiratio, spiritus nonnisi erocia cervice trahitur, subbiliosa colore mali punici putamen referentia per lumin rejicit, nisi quid intus ruptum suo rit. Quod si sic, etiam sanguinem post ruptiones. Est automoruentus morbus lateralis, in quo subcruenta exspuit. Et bilios iis quidem mitior est, nisi aegro ruptum quid intus fuerit, alio qui graVior quidem, sed non adeo lethalis. Cru ontus autem Vehemens et graVis et lethalis. Cum igitur urget, una singultus adest simulque cum spulo sanguinis grumus nigros tussi rejicit. Ilic septimo dis moritur, et si