장음표시 사용
151쪽
r DEC. PRIMA Etate in cocordia fre.Hecsententia accepta est. Triumuiros agro dando creat T. Quintium, A. Virginium,P. Furium. lusi nomina dare,qui agrum accipere uellent. Fecit
'tim ut fit) Astidium copia adeos pauci nomina dedere,ut ad explendum numerum coloni Volsci adderentur: caetera multitudo poscere Romae agrum malle,quam aliubi accipere. Aequi a Q . Fabio seo cum exercitu ueneruo pacem petiere,iritam que eum ipsi subiti inrursione in agrum Latinum Mere. Servilius insequeti anno, is enim cum Sp.Posthumis c o s. luit: in Aequos missus, hi Latino agro 'tiua bubuit. intra castra quies necessariria morbo implicitum exercitum tenuit. Extractum intertium annum bellum est, 'ubio er T. Quintis C O s s. Fabio extra ordinem, quia is uictor pacem Aequis dederi
heu prouincia data. Qui haud dubiaste pro 'aus 'manominis sui pacaturam Aequos,legatos in concilium gentis missos nutiare iusit: fabiu cos. dicere, se ex Aeaequis pacem Romam tul Fe,ab Roma Aequis bellum afferre,eadem dextera armata, quam pacatam illis antea diaetarat.quorum id perfidia Cr periurio fat, deos nunc testes esse, nox 're ultoresse tamen,utcunqge si etiam nuc,poenitere sua stonte Aequos,quam pati hostili musicisi poeis nitea tutum receptum ad expertam clementium fre. sis periurio gaudeant,dijs magis iratis quam hostibus gestuaros bellum. Haec dicta adeo nihil mouerunt quenquam, ut legati prope uiolati sin exercitus que in Algidum adis
uersus Romanos mill s. Quae ubi Romam sunt nuntiata, indignitas rei magis quam pςriculam consulem alterum ab urbe excivit. ita duo coctulares exercituη ad hostem a cessere, acie instructa, ut consistim dimicarent. Sed currisne haud multum d Disuperesset, unus ab 'tione bo.
152쪽
LIBER III. ilion exclamat, ostentare hoc est Romani,non gerere bes .in noctem imamnentem aciem instruitis. Iongiore larice ad id certamen quod instat, nobis opim s. crinino die oriente sole redite in aciem: erit copia pugnandi,ne timete. Hu uocibum iritum n les in diem postrem in cui tra mi reducitur ongam uenire noctem ratus,quae moram certamis itini accret. tum quidem corpora cibo somnoque curat x tilluxit postero die, prior aliquanto confluit Romana iocia, tandem Cr Aequi procellcre praelium scit utrinquellcheinens, quod Cr Romanus miles ira odio hue pugnata 4 bar: cr Aequos conscientia contracti culpa periculi, cry de ratio suturae ybi posea ei, ultima audere er expe ' riri cogebat. N on tamen sustinuere aciem Romanam Ata
t siti pulsis cum in fines seuo se recepilbent, nihilo inclina
turibus ad pacem. animis strox multitudo increpare duae t ς' quod in aciem qua pugnandi arte Romanis excellat,il coma lares sit. Aequos populationibus incursionibus v meliores ese Cr multus p sim mangs,quam magnum mo lam unius exercitus rectius bella gerere. Relicto itaque ca rii praesidio, grest tuto cum tumultu invasere fines Rog manos,ut ad urbem quoque terrorem pertulerint. nec opi nata etiam res plus trepidationis βcit, quod nihil minus' quam ne uictus, ac prope in cauras obbejus hostis memor populationis esse timeri poterat. agrestes que pauidi inis
ridentes portu non populationem,nec praedonum parvus manus,lied omnia vano augentes timore, exercitus Cr sera giones a se hostium , er inst sto agmine ruere ad urabem clamabunt. Ab ba proxiαι audita incerta,eo que u i niora ferre ad alios: cursus clamo siue uocantium ad arai ma, baud multum a pavore captae urbis abesse. Forte ab
' Algido Quintius cos. redierat Romam id remedium k s timori
153쪽
iiumri fidi:tumultus sedato, uictos timeri increpans holpes,praesidia portis imposuit. uocato deinde senatu cu ex toritate patrum iustitio indicto propctus ad tutandos βὴes e t, . scruilio praemo urbin relicto, hone in agris non inuenit. Ab altero consule res gesti egregie est. qui qua ueturum hostem sciebat,grauem praeda, si impediariore agn ne incedetem aggrest fune1tim ei populati nem ycit.pauci hostim euus re ex insidijs, praeda omnis recepta est. Sic Anem iustitio, quod quatriduum Ait, rediis
tus Quinti c os . in urbem Mit. census deinde actus, cr conditum a Quintio lustrum. censa civium capita centum quatuor CT X X. ilia, C C X III I .dicvtur,praeter
orbos orbas s. I ii Aequis nihil memorabile actum. in oppida suasere percuri sua populari s pasti. consul cum aliquoties per omnem hostium agrum inno agmine pomputabundus ibi, cum ingeti laude piadas Romam rem
dijt. consules inde Posthuimus Albus,Sp. Furius. Furios Fusios scripsere quidam id admoneo,nequis immutatione uirorum ipsorum es,quae non num est,putet. Haud dum bim era quin cum Aequis alter consulum bellum gereriret.itaque Aequi ab Ecetranis Volscio praesidium petiere, quo cupide oblato adeo ciuitates hae perpetuo in Romulanos odio certauere bellum Mina ui parabatur. sentiunt Hernici er praedicunt Romanis,Ecetranu ad Aequos de
scille fustem er colonia Antium uit,quod magna uis ho
minum inde,cum oppidum captu eset, con*gihel ad AOquos.ius miles per bellum Aequicum uel acerrimus fuit. conpulsis deinde in oppida Aequire,ea multitudo dilapsa cum Antium redise sua sponte iam insidos colonos Rota manis abalienavit. Necdum matura re, cum defictionem
parari delatum ad senatum ese darum negotiam est con
154쪽
Iulibus,ut principibus coloniae Romam excitu,quaererent quidnam rei est ei. qui cum haud grauate uenissent introisducti a collulibus ad senatum ci restonderunt ad interrogat ut magis sustecti quam uenerat,di uerentur. Betitum inde haud dubium haberi Sp. Furius consulam alter, cui caprouincia euenera princtus in Aequos, Hernic rum in agro populabundu hostem invenit: nams multitudinis,quia nusquam uniuersa costem fuerat, impare copi s exercitum temere pugnae conit t. primo concurissu pulsu se in castra recepit. neq; μ finiri periculi fuit. nanque σ proxima nocte σ postero die tanta ui castra fiunt circa ossa uis oppugna ut ne nuntius quidem inde mitisti Romam post et Hernici Cr male pugnatura,Cr coctutem exercituras obsideri,nutiauerunt tantumq; terrorem iraculsere patribus,ut quae forma senatuscobulti ultimae semper nec itatu bubici est Posthumio alteri cobulum negotissi daretur uideret nequid restublica detrimenti caperet. Ipsisn consulem Romae manere ad conscribendos omnesque ma yrre pollent, optima uisum est,proco ulem T. Quintium siubsidio castris cum sociali exercitu mitti. ad eu explendum Latini Hernicis,Cr colonia Antium dare Quintio subirios milites ita tum repentina auxilia adipellabant iusi. ulti per eos dies motus multis impotus hinc atque illinc facti,quid superante multitudine hois spes carpere multifariam uires Romanas ut non ullictuis ad omnia,aggresi sunt.simul castra oppugnabantur, simi pars exercitus ad populandum agrum Romanumn se, urbem que ipsam, siqua fortuna daret, tentandum. I. Valerius ad praesidium urbis relictus: consul Posthu, mus ad arcendas popMationes Anium missus. Nihil reis nil as ulli partς t idboris. uigiliae in urbe,
155쪽
stitiones ante portus,praesidia que in muris distom: re
quod necesse erat in tanto tumultu, iustitium per aliquot dies seruatum. Interim in casιni Furius C o s. cum primo, quietus obsidionem pom ebet,in incautum hostem decu mana porta erupit CT cu persequi psyet,metu substitit, nequa ex parte altera in c ira usi fieret. Furiwm legatum stater idem tabulis erat l giu tulit cursus: nec suos . ii te restates persequendi ludio, nes hostia ab tergo in cursum uidi ita exclusus multu sepest tra conatibus ca iptu,ut uiam sibi ad castra acere acriter din cas cecidit. Et consul nuntio circi uentis atris cauersus ad pugnam, dum sie temere magri quam satis caute in mediam di caritionem instr uuluere accepto,aegre ab circi, tintibus ereptusσsuorum animos turbauit, π prociores hostes frucit: qui caede Iegati, Cr cosulis uulnere accensi nulla deii de ui sit 'ineri potuere, in copus in castra Romani rursus obsideretur,nec be nec uiribus parta: uenilbal in periculum summa rerum, ni T. Quintius peregrinis copi seum Latino Hernicos exercitu bubuenisset. tu intentos in castra Romana Aequo , legatis caput prociter ostentantes ab tergo adortus,si mi ad signum abe procul editu exeastris eruptione acta,magnam uim hostiam circuuenit. minor caedes,fuga estinor Aequorum in agro Ait Rota mano. in quos palatos praedam agentes Piabinius aliis quot locis,quibuK opportuna imposiverat praesidia, impotum dedit ij uagi disipato et ne Agietes in Quintium
uictore cum saucio conctule reuertetem incidcre.Tum corisidam exercitus egregia pugna cobulis uulnus,legati recohortiam ultus est caedem. Magnae clades ultro citros illis
diebus er illatae er acceptae. difficile ad fide est in tam unis liqua re quot pressalierint cecideriurisi exacto assim
156쪽
LIBER III. mre numero. det tamE Antias Valerias cociperes mari Romanos cecidit e in Hernico agro V. mitac C C C. Ex praedatoribus Aequorum,qui populabundi infnibus Romanis uagabatur, ab A. Pliburnis cos . duo milia ero C C C. Vos c. teram multitudinem praedum agentem quae inciderit in Quintium,nequaquam pari defuncti Gisse eaedeuntescta inde quatuor milia, Cr exequedo subtiliter tu erum,c C.α ET X X X. lnde Romam reditum
iustitium remillum est. coelum usum est ardere pluriamo igni,portens alia aut obuersari oculta,aut uanus extiternus onetauerest ira. Hss auerteriris terroribws in triduum feriae indictae, per quis omnia delubra pacem deum exposcetiam uirorum mulierums turba implebatur. cohortes inde Latinae Hernicis ab senatu grati s ob impiis grum militiam actu, irassae domos. Antiates nasse mittes, quia serum auxiliu post praelium venera prope in ignoaminia distini. Conratia inde habita.creati cobulas L.Ebuae iii P. Seruili s cale dici sextilibus, ut tuc principium anni agebatur,co utatum ineunt. Grave tempws et sorte annus Ipsilis erat urbi irris nec hominibus magis quam pecori.er auxere uim morbι terrores populationis, pecoribM restibuss in urbe acceptis.ea colluvio ranorum omnis generis animauu ,σ odore insolito urbanos,er agreae spem confertum in arcta tecta aestu ac uigiliis angebat: ministerias inuice ac contagio ipsa uulgabit morbos. Vix in lantes sustinetibus clades repente legati Hernici numtiant in agro suo Aequos Volscosi colutissis cophs cuis
stupo uise,inde ingenti exercitu Anesctuos depopuIuri, preterquam quod insteques senatus indicio erat soci)s, afflictis ciuitatem p tilentia esse: moenim etiam reDona intuere,ut pcrbς ipsi Hernici cum Latinis res suas tuta k I rentur:
157쪽
r 4 DET PRIMA Erentur:urbem Romanam subita deum ira morbo popul ri. si qua eius mali quies ueniat, ut anno ante, ut simperalias orijs opem laturos.Discessere soch,pro tristi nutio tristiorem domum restreres: quippe quibus pcrbesustinendum bellum erat,quod uix Romanis ulti uiribus sustinuissent. Non diutius sie in Hernico hostis cotinuit. pergit inmde in istim in agros Romanos,etiam sine belli iniuria nam stitos.V bi cu obuiusnemo ne inermis quidem feret: persomnia non praesidijs modo deserta, sed etiam custu averasti,trusirent: peruenere ad tertium lapidem Gabina utitimortuus E butius erat Romanus cosuhcollega eius Seruirilius exigua in spe trahebat animam abrcti pleris princimp ,patrum maior pars, litam fere aetas omnia: ut ii modo ad expeditiones quas in tuto tumultu res poscebat, sed uix ad quietasHtiones viribus sufficerent.munm uirigiliarum senatores, qui pcr aetatem ac ualetudinem poterarant,per se ipsi obibant: circuitio decura aedilium plebis erat:ad eos summa re ac maiestas confidam imper euenerat. Deserta omnia sine capite ne uiribus di, praesides ac fortuna urbis tutata est quae Volscis Aequus prae donum potius metem quam hostium dedit.adeo enim nutalastes no potiundi modosed ne adeundi quidem Roma na moenia animos eorum cepit: rectri procul visu atque imminentes tumuli avertere mentes eor-:ut totis p in castris fretiatu orto,quid in uasto ac deserto agro, inter tabem pecorum hominums, desides sine praeda tempus teis rerent,cim integra loca, Thubculanum agrum opimum copiis petere posciit signa repente conuellerent: trouer sq; itineribus per Lauicanos agros in Thusculanos colles transirent. eo uis omnis tempe'ss belli conuersa est. Interim Hernici Latinis pudore en inon noTicordia
158쪽
solum motis nec obsitissent communibus hostibus, in myo agmine Romanam urbem petentibus, nec opem ullum obsesu sociis serent: niuncto exercitu Romam pergut, ubi cum hostes non inuenibent ecuti Amam ac uestigia, obui1 sunt descendentibus a Thusculano in Albanam uallaniabi haudquaquam aequo praelio pugnatum est, fides psua soci s parum flix in praestritia fui. Haud Gnor Rotantie si morbo stringes, quam quanta Dro sociorum Adhaerari consul qui unus supererat,morituri mortui er alij clari uiri, M. Valerius,T. Uirginιus Rutilius, augures: Ser. Sulpitius,curio maximus. σ per ignota capita late uagaries tita inorbi:inops b senatu3 auxili, humani, ad deos pota putam ac uota uertit. iusti cum coniugibus ac liberis supisplicatum ire, pacem que exposcere deum. ad id quod sua querit mala cogebant, autoritate publica euocati, omnia desubra implent. suratae pasta matres crinibus templa uerrente uenim ιrarum coelestium finems pesti exposcunt. Inde paulatim seu pace deum impetrata, seu grauiore tempore anni iam circumacto,defuncta morbis corpora salutabriora eoe coepere:uersis que animis iam ad publicum curam,c- aliquot interregna existi P. Valerius Publicola tertio die quam interregnum iniera consules creat L. Lucretium Tricipitinum er T. Veturium Gemnum, siueiae Vetusius uit. Ante diem ii l. idus sextiles constulatum ineunt,iam satis ualida ciuitate, ut non solum arcere beti
,sed ultro etiam instrae possiet. Igitur nuntiantibus Beriacis,in mes suos trunticendis hostes, impigre proinini in auxiliam duo consulares exercitus scripti. Vetuis mougin Volscos ad bessi ultro infrendum. Tricis pitinos populationibus arcedri sociorum agro oppositus,m utra et in ric stoi pro dit. Veturitis primo praelio
159쪽
hostes funditygas. Lucretium dum in Hernicis sedet,
praedonum agmen sollit, supra montes Praenestinos durictum. inde dissum in campos,uhtiuere agros,Praenestimni Gabinamabi ex Gabino in Thusculanos flexere cotiles.urbi quos Romae ingens praebitus terror, magis in re subita, quam quod ad arcendam uim parum virium esset. Q. Fabim praeerat urbi is armata iuuentute, distosinis praesidiss tuta omnia ac tranquilla scit. I iis hostes praemia ex proximis locis rapta appropinquare urbi non ausi cum circumacto agmine redirent,quanto longius ab urbe honum abscederen eo solutiore cura, in Lucretium incidunt consulem amante exploratis itineribus suin infimo λα ,CT ad certamen intentumi. Igitur praepareatu animis repentino pauore per fos adorti, aliquanto pauciores multitudinem ingentcni undunt fugantq;: Cr compulsos in eduus ualles, cum exitus haud in facili est, circumueriniunt. ibi Volscum nomen prope deletum est. X III. ratilia CCCCLX X.cecidisse in acie ac fuga, M. C C L. uia nos captos,signa X X v II. litaria relat in quibusdam
annalibus inuenio. ubi es adiectum aliquid numero sit, magna certe caedes fuit. Victor consul ingenti praeda poαtitus eadem institiua redhi. tu constules castra coniungui, et volsci Aequis affictus uires suus in unum contulere. Tertia illa pugna eo anno fuit. eademstrtuna uictoriam de t. lusis hostibws etiam castra capta. Sic res Romana in antiquum stilum redhiscudaeque belli res extemplo urbanos motius excitauerui. c. Terentillus Arsa tribunus pleribu eo anno sui is consulibus absentibus ratus locum triabuntlijs actionibus datum,per aliquot dies patru superobiam ad plebe criminatus,maxime in consulare imperium quam nimum,nec tolerabile liberae ciuitati inuehebais
160쪽
LIBER III. furinomine enim tantum minus inuidiosum, re ipsa prope atrocius quam regium essetquippe duos pro uno dominos acceptos immotirari,infinita potestite quisoluti atq; esstaenati iri omnis metus legu,omnias supplicia uerteret in plebem quae necterna illis licetia sit ege se pro graturum,ut quinqueviri creentur Iegibus de imperio eonsulari scribendiiquod populus in se ius dederit, eo cons lem usu mon ipsos libidinem ac licentiam suam pro Iege habituros. Qua promulgata lage,cum timeret patres, ne absentibus consulibus iuga acciperent senatus a praefeeto urbis Q. Fabio uocatur. qui adeo atrociter in rogotione Iutores ipsum est inuectus ut nihil,si ambo coctules infesti circumrent tribunum,relictu minaris atq; terrearis sit. I uidiatum eum,er tempore capto adortum rem publicam.si que similam eius priore anno inter morbum,
bellumq; irati dij tribunum dedissent,no potuisse stimor
tuis duobus consulibus,tacente aegra ciuitate in colluuione omniwm rem ad tollendum e rep. consulare imperium la
turum leges vise ducem Volscis, Aequiis ad oppugnandam μrbem luturum. Quid tandem illi no liceres siquid cofulessuperbe in aliquem ciuium, aut crudeliter fecerint, diem dicere:accusare his ipsis iudicibus,quorum in aliques iturus h. non issim consulare imperium, sed tribuniistiam potestitem inuisam ntolerandamque facere: quam pacatam reconciliatarus patribus deintegro in antiqua redigi mala. neque illum se deprecari quominu3 pergat ut coeperit. Vos,inquit Fabius, caeteri tribuni oram ,ut primam omnium cogitetis, potestitem istim ad 'gulais duxilium, non ad perniciem uniuersorum comparatam ese: tribunos plebis vos creatos, non hones patriabit nobis nAscram,inuidioson vobis est,desertam rempuis