장음표시 사용
231쪽
1is D E C PRIMA Esent. Hoc legatos referre domum hoc uulgari hoc socios dudire hoc hostes quo cu dolore hos quo cum gaudio inlοι Scaptio ne hoc concionali feni vignaturos putarent Ditimos populos clarum hac fore imagine Scaptium nomen populum Romanum quadruplatoris,. interceptoriris litis alieme personam laturam. quem enim hoc priuat rei iudice Mise,ut sibi controuersiosam adiudicaret renis scaptium ipsium id quidem,etsi praemortui iam sit pudois ris,non factura . Haec con ulci,haec patres uociferuntur. sed plus cupiditas, autor cupiditatis Scaptius ualet. noeatae tribus iudicauerunt agrum publicam populi Rom. Je. nec abnuitur ita fuisse, si ad iudices alios itum freti nunc haud sane quicquam bona causa eleuatur dedecus iudici j. idq; non Aricinis Ardeatibu3 quam patribus Roae tuams,foedias atq1, acerbius ulum. Reliqum anni quietuab urbanis motibu er ab externis mansit.
O s secuti M. Genutius CT P. curiatius con utre. Fuit annus domitorisq; itur,lus. nam anni principio Cr de connubio pratrum Cr plebis C. Canuleius tribunus plebis rogationem promulgavit,qxa contariminari sanguinem suum patres, confundis iura gentium rebantur: Cr mentio primo sensim illam a tribunis,ut alierum ex plebe con utem liceret ferceo procesit deinde ut rogationem noucin tribum promulgarent,ut populo pota
testis esset, scii de plebe, seu de patribus uellat, ii ules ficiendi. Id uero si feret,non vulgari modo cum infimi ed prorsus
232쪽
LIBER III1. χαρ or us aucti ri a primoribus ad plebem sit mrum imprarium credebant. Laeti ergo audire patres, Ardeatium poripulis ob iniuriam agri abiudicati descisse, er Veientates depopulatos extrema Uri Romani, Cr Volscos Aeaequoss ob communitam Verruginem tremer adeo uel inis lis bestii ignominiose paci praestrebant.His itas in mari. in etiam acceptis,ut inter repitum tot bellorum contice sterent actiones tribunitiae, lectus haber bellu, armas ut Amma apparari iubent quo ititet ills posit, quam T. Quintio cobule, parat 1it. Tum C. Canuleius pauca in senatu voci rutus, nequicquam territando consules ais vertere plebem a cura nouarum lcgum: nunqua eos si uiriuo delectum habituros, tequam ea, quae promulgata ab
st collegi s essent,plebes scivisi: con stim ad conciois
nem aduocauit. Eodem tempore Cr con ulci lienatu in tri 'bunum, tribunus populum in consules incitabat. Negabant coules iam ultra strei posse furores tribunitios. ventum iam ad finem escidomi plus belli cocitari, quam foris. id adeo no plebia quam patrii,nes tribunoru magis quam con ultimi culpa accidere. cuius rei praeimu sit in ciuitate,
eum maximis semper auctibus cresteresc pace bonos, febello feri.maximum Romae praemium seditionum esse: id cr singulis uniuersiis semper honori si illic Retrani reis rentur quam maiestitem senatus ipsi a patribus acceps stat,quam Iiberis tradituri essent: er quemadmoduplcri gloriari posset,auctiore ampliorems esse Mnem ergo non soni,nec futurum,donec quam flictas ditioncs,tam honorati seditionum autores es t. Quas,quantasq; res c. canuleium qu es colluuione gentium perturbationem
233쪽
α3o DEC PRIMA iato,nec equi quanr, nec suos nouerit. quam enim allam 'vim connubia promibrua habere,nisi ut strarum prope ri itu uulgentur cocubitus plebi patrum s sui qui natus ib, ignoret cutim sanguini quorum sacroru sit:dimidius p irim sit,dimidius plebi ne siecum quide ipse concors. P ru id uider quod omnia diuina humanas turbentur, iam . ad con utatum liulgi turbatores accingi. ex primo, ut aia tire con ut ex plebe sici et, id modo bermonibus tendisse: χ1ullic rogar ut seu ex patribus, seu ex plebe uelit, popuα ti ius consilites creet e r creaturos haud dubie ex plebe b di,ti fimum quens. Canuleios igitur I ciliosq; coules fisi cine id Iupiter optimus maximus sincret, regiae mula istis imperium eo recidere. Cr se millies morituros potius, quam ut tantum dedecoris admitti patiunturi certum hu, bere,in torcs quos, si diuinassent, cocedendo omnia non
mitiorem iuste plebem, scd asteriorem, alia ex alijs iniis qui ora postulando um prima impetrasci uturum: priaino quamliba dimicatione subituros luisse potius, quam eas leges 1 bi imponi paterentur. quia tum concesson ilide tribunis,steram concessum esse. Finem non feriposse:
in eadem ciuitate tribunos plebi Cr patres cspe. aut hunc ordinem, aut illum magictratum tot entam cse: potius sero, quam nunquam obuiam cundum audaciae temerita, tis. illine ut impune primo discordias serentes,concitent finitima bella s deinde aduersus ea quae concitauerint, ara mari ciuitatem destiadi i prohibcunt cum hostes tanis tu non accersierint, excrcitus conscribi aduersus hostes
non patiuntur sed audeat Canuleius in sinatu proloqui, sciis suas leges tanquam uictoris patres accipi sinant,
desecium buberi prohibiturum. quid esse aliud, quam iniis i naribe proditarum patriam,stppagnari atque capi passise li
234쪽
LIBER IIII. Mirum quid eam uocem animorum,non plebi Romanae, scd 'vollicis er Aequis cr Veientibus allaturam es nonne carinuleio duce fel eraturos capitolium atque arcem scandidere posse, si patribus tribuni cum iure ac maiestite daedempta, animos ctiam eripuerint f con alas paratos esse duces prius aduersas scelus ciuium, quam aduersius hostisi . ama. cum maxime haec in senatu agerentur, Canuleius
pro letibus suis, aducr us con ulta ita disseruit: Quanta
topere vos Quirites contemneret patres, quam indignos ccrent, qui una siccam urbe intra eadem moenia uiueretis, sepe equidem Cr ante uideor animaduertisse nunc nesmen maxime, quod adeo atroces in has rogationes notasti as coorti fiunt: quibres quid aliud quam admonemus cianes nos eorum esse:Cr si non eodem opes habere, eandem tamen patriam incoleres Altera conubiam petimusquod initimis,extemiis dari solet. nos quidcin ciuitatem quae plus quam connubium est,hostibus etiam nidus, dedimus.
Altera nihil noui frimus, sed id, quod populi est, repet
mus,atque ιι urpamus: ut quibus uelit,populus Romanus honores mandet. Cnid tandem est, cur coelum ac terras
misceanis cur in me impcius modo pcne in senatu sit foctus negent se manibus temperaturos s uiolaturosq; dedi nunciret sacrosanctam potestitem Si populo Romano liberum ultragium datur, ut quibus rectit consulatim maindet ex non praeciditur stes plebeio quos, si dignus siu momo honore erit,adipiscendi semini honoris,hre urbs haec non poteriis de imperio actumus Et perinde hoc ualci, picbeius ne con ut fat,tanquam sic rutum,aut libertinu alia quis consi lem futurum dicat. Ecquid sentitis in quanto teptu uiuatus Lucis uobis huius parte liceat,adimit.
235쪽
habetis, indignantur. quinetiam dijs placet nos iunt esse conctulam plebei feri. Obsecro uos, ct non admos,non ad commentarios pontiscum admittimur, ne ea quidem simus,quae omnes peregrini etiam sciunt, con is es in lacum regum fiuccollyemec aut iuris,aut mulestiis it s quicqui habere,quod no in regibus ante uerit en unis iquam creditis sndo auditum che, Numam Pompilium inon modo non patritiu, bed ne ciue quide R omam ,ex 4 Sabino agro accitu,populi iussu,patribus autoribus Rota imae regnasses L. deinde Tarquinium non modo Roma, ilae, sed ne I tesicae quidem gentis, Demarati corinthq sis lium, incolam ab Tarquin f, uiuis liberis Anci, regem feturas Scruium Tullii post hunc,captiua Corniculata na natam, putre nuta, matre scrus, ingenio uirtute regnum tenuisse s quid enim de T. Tatio Sabino dicanis quem ipsie Romulus parens urbis in societatem regni ac cepit s Ergo dum nubium Astiditur genus, in quo eniteret
virtus, creuit imperium Romanum. poeniteat nunc uos
plebe con ulis, cum maiores nonriuduenus reges non fctidierint,m ne regibus quidem exactis clausa urbs Aerit peregrinae uirtuti. Claudiam certe gentem poct reges exactos ex subinis non in ciuitatem modo accepimus, sed etiam in patriciorum munerum. Ex peregrino ne patriae
tia deinde eon ut fui sciuis Romanus si sit ex plebe, ori a con utatus es erit Virum tandem non credimus fori posse, ut uir fortis ac Irenuus,pace bellos bonus ex plebe, sit Nimae, L. Tarquinio, Scruio Tuldio filius annesiit quide,ad gubernacula reip. accedere eum patiemur
potiusq; de uiris teterrimis mortaliu, qui tum omnes ex
paribus erit,quam optimis regu nouis hominibus miles cobules fumus habituris Atenim nemo post reges exactos
236쪽
LIBER IIII. xs 3 de plebe con ut fuit. Quid postea nuta ne res noua instiis tui debet quod nondum est Actum, multa enim nonis
tam sunt icta in nouo populo, ea ne si utilia quide sint,
fieri oporters Pontifices,augures Romulo regnante nutili erant, ab N a Pompilio creati sunt. cen us in ciuit te, Cr descriptio centuriara, Eufiumq; non erat,ab Seraula Tutilio est secta. con ulcs nunquam ferant, regibm exactis creati sunt. dictat orta nec imperium, nec nomen uerat,apud patres esse coepit. tribuni plebis,aediles,quaeris lares nulli erant, it litutum est ut fierent. decemviros Ierigibus scribenda intra decem hos annos er creauimus, ere republica ustulimus. Quis dubita quin in aeterna ia be condita,cr in immensum crescente,noua imperia, acerdotia ura gentiam,hominum p in lituantur Hoc ipse ne connubium putribus cum plebe esset, non decemviri tulerunt paucis his annis psimo ex plo publico, caemsti mina iniuria plebis s an esse ulla maior, aut insignitior contu clia potest,quam partem ciuitatis uelut contaminatam,indignum connubio haberi s quid est alia quam exilium intra eadem moenia, quam relegationem pati ne asisnitatibus, ne propinquitatibus imi sic murs cauent ne
societur sanguis. quid,hoc si pol ruit nobilitatem Ulam ueta
Dram: quam pleris oriundi ex Albani, Cr Sabinis, non genere nec sanguine, sita per cooptationem in parecs baisbetis,aut ab regibus Iecti,aut post reges exactos iussu popidi: sonceram seruare priuatis con lijs non potcrati , nec ducendo ex plebe,nes uestras illas sorores s enubcre nendo e patribuas Nemo plebeius patriciae uirginiuima Irrret patriciorum ijdi libido est: nemo inuitum pactiorinem nuptialem quenquam facere coegisset. vruenti mero lege id prohiber et connubiu tolli patra ac pictis, id deri
237쪽
α34 DEC. PRIMA Emum conti melio in picbi es cur enim non confriis, re sit connubium diuitibus ac pauperibus f Quod priuatorii consiliorum ubis semper fuit, ut tu quam cuis foeminae uenisset domum,nuberet: ex qua pactas esset uir domo, in matrimoniu duceret: id uos sub legis sis; crbifimae uitiis.
cul a con citis,qua dirimatis societatem ciuilem,darsque ex una ciuitate faciatis. cur non ancilii, ne uicinus patriciost plebeius ne eodem itinere eat ne idem conuiuium ineridis ne in foro eodem consi tit' quid cnim in re Hl aliud, si plebeium patricius duxerit f se patriciam picbeius i quid liuris tandem mutatur nempe patrem sequi tur liberi. ncc, quod nos ex connubio utaro petamus,quicquam et praeα , terquam ut hominam, ut ciuium numero simus. nec nos iis in contumeliam ignominianis nostram ccrtare tuae luat quod contendati quicquam est. Denique,virum mnis .
dem populi Romani, an uestrum se inton imperium eps iregibus exuctis utram uobis dominatio, an omnibus aequa .
libertus parta est Oportet licere populo Romano, si ueri iit, iubere legem. an ut quaeque rogatio promulgata erit, vos delectum pro poena decernetis mul ego tribrenus uocare tribus in fusagrim coepero, tu stitim con ut scis icramento iuniores adiges s Cr in cactra educes mirinaberis picti, minaberi tribuno' Quids si non quantum istae minae aduersius plebis consim jura ualerent, bis iant expreti csctis s sic licet quia nobis con ultura uolebatis, certamine abstini illis s an ideo non est dimicarum, quod quae pars 'mior, cadent modestior fuit s Nec nunc eripcertamen Quirites. animos uestros illi tentabunt semper,
vires non experientur. I taque ad brila lyti, si uel G stu uera fiunt, confiules parata uobis plebs est, se connubiis redditis, unam hanc civitat: in tandem scitis: si coale
238쪽
re, si iungi, misceriq; nobis priuati: ncc situdinibus pos sunt: si spes, si aditus ab honores uiris prenuis ex krtiribus datur: in confortio, si in sociente reipublicae escis, quod aeque libernio est, inuicem annuis mugi ratio bus parere, atque imperitare licet. Si haec impediet alia quus, ferte sermonibus, Cr multiplicate ama bella. nemo
i est nomen daturus, nemo arma capturres, nemo dimicarii tu rus pro superbis dominη, cum quibus nec in re publicat bonorum, nec in priuata connubq socieἰus est. cum int concionem en conbules procesisent, cirrcs a perpetuis orationibus in altercationcm uertisset, interroganti tria, buno , cur plebei a con vlem fieri non oporteret ut fra i se uere, fc par utilitcr in praebens certamen reston dit, quod nemo plebeim auspicia haberet. ideoq; decemis uiros connubiis direm se, ne increm prole austicia turabarentur. Plebes ad id maxime indignatione exarsit, , quod uulbicari unquam inuise dijs immortalibus negaridi rentur pote. Nec ante strii contentionum Ast, cum cr tribunum acerrimum autorem plebs nacta est ci, acin eo pertinacia certaret, quam uicti nnde patres ut de connubio frretur conccscre: in maxime rati contentiori nem de plebea con usibus tribunos aut tota deposituros, aut post bellum dilaturos contennans interim connu bio plebem paratam delectui fre. Cum cunuleius uictois
de patribus, ex plebis fluore ingens esset, ccensi est
tribuni ad cerrimen,pro rogatione sina summa vi pugnat: cr crescente in dies ama belli, delectum impediunt. Conis sulei,cim per senatu antercedentibus tribunis, nihil agi posset, confitia principum domi habebunt: apparebat, aut hostibus, aut ciuibus de uictoria concedendi esse. i soli ex consularibus Valerii satin Horatius non intereat
239쪽
36 DEC. PRIMAE conflijs. c. claudij sententia con ales armabat in tribuis nos: Quintiorum, Cincinnati s cr capitolini sentenistiae abhorrebat a caede, uioland sq, quos foedere icto cum plebe sicrosanctosq; accepissent. Per haec coit ilia eo deridum res est,ut tribunos militum con utari pote*te prominiscue ex patribus, ac plebe creari sinerent, de consulimbus creandiu nihil muniretur. eos contenti tribuni, conmtenta picbs fili. comitia tribunis con utari potest te triribus creandita in dicuntur. quibus indictis, extemplo quia 'cunque aliquid seditisse dixerat, aut fecerat, quam in xime tribuniiij cr prehensare homines, Cr concursare itoto foro candidati coepere: ut patricios desteratio priri mo i tuti plebe adipiscendi honoris, deinde indignatis, :si eum his gerendus esset honos, deterreret. postremo cori aucti tamen a primoribus, petiere, ne cesisse posse Rone
reipublicae viderentur. Euentlls eoram comitiorum dotacuit, alios animos in contentione libertatio dignitatus, talios secudum deposita certamina incorrupto iudicio esse tribunos enim omnes patricios creauit populus, contenae tus eo, quod ratio habita plebeior siet. Hanc modestita liam, equitatem i, er altitudine animi ubi nunc in uno inis veneris, quae tim populi uniuersei fuit s Anno trecentes ino decimo quam urbs Roma condita erat, primum tritabunt militum pro consulibus magistratis ineun A. Semri
pronius Atratinus,L. Atilius, T. Caecilii Lquortim in mari rgistratu concordia dona pacem etiam foris praebuit. Sunt qui propter adiectum Aequorum V olscorums bello, erArdeatium destellani Veiens bellum, quia duo conlinies obire tot flami bellu nequirent, tribunos inititu tres crea tos dicant, sine mentione promulgatae legis de con ulibus
creandi. ex plebe: er imperio, et insignibus co uluribus
240쪽
LIBER III i. α37 v s. Non tamen pro 'mato iam fletit in fraus eiustas,quia tertio mentie quam inierat, auguru decreto, pera inde ac uitio creati honore abiere, quod C. Curatius, qui, comit s eorum prae uera parum recte tabernaculu cepse, set.Lcgati ab Ardeatibus Romam uenerunt,in de iniuria, querentes,ut si demeretur e in f caedere atqamicitia maes, luros restituto agro appareret. Ab senatu reston um est: iudicium populi rescindi ab lienatu no posse, prictero , quod nullo nec exemplo, nec iure feret, concordiae etiam, ordinum causa. si Ardeates sua tempora expectare uelint, i drbitri iras senatui leuanti iniuriae uae permittant, 'si, ut postmodum gaudeant se irae moderatos sciantq; patriis baa aeque curae *isse, ne qua iniuria in eos oriretur, ac ne orer,diuturna esset. I ri legati, cum sie rem integram relatu , ros dixissent,comiter dimisi.PutricJ,cum sine curuli muta, tilli diu r publica esset, coiere, cr interregem creavere.
contentio, con ules ne, an tribuni militum crearentur, in interregno rem dies complures tenuit. Interrex, ac senari' ius confiu rei comiti tribuni plebis ex plebs tribunorum militum ut habeantur, tendunt. Vicerunt patres, quia erplebs patrisque ficu hunc, ficu istum delatura honorem uis si, a certare supersidit:Cr principes plebis ea comitia in libant, quibus non haberetur ratio siui, quam quibus ut indigni praeterirentur. tribuni quos plebis certamen sine . fetu in beneficio apud primores patrum reliquere. T.
Q relatius Barbatus interrex con ules creat L. Papγrium Mugilanu, L. Sempronia Atratinum. Ηn consulibus cum Ardeatibus foedus renouatu est. I ds monumenti est,cona
ules eos illo anno fisse,qui nes in annalibus priscis,nesi in libris magi ratuum inueniunturi credo, quod tribuni militum initio anni Aeru eo, perinde ac si totum annum . in impe