장음표시 사용
571쪽
eastris cibaria eius dici deferri iuberent: man uros se ubarmis: Cr auinocte, aut certe luce prima castra hostium inua uros. Nihilo quietior Romanus exercitus imperio ducis continetur. decima erat sere diei hora, cum cibum
capere consul milites iubet, praecipit ut in armis sent, quacunque diei,noctu ue hora signum Dderit. paucis milites Eloquitur: Samnitium bella extollit: eleuat Hetrurastos: nec hoctem boni, nec multitudinem multitudini comparandam ait esse: praeterea telum aliud occultum scituros in tempore interea taceri opus esse. His ambagibus prodi simulabat bofici: quo animus nullium multitudine territus rectitueretur: Cr quod sine munimento considorant uerisimilius erat quod simulabatur. curuli cibo corpora quieti dant: er qκarta stre uigilia sine tumultu excitati ama capiunt. dolabrae calonibus diuiduntur ad ualis tum proruendum, fossas hue implendas. intra munimenta instruitur acies: delectae cohortes ad portarum exitus collocaturi dato deinde flatio paulo ante luce,quod aestiis uis noctibus scpitae maxime quietistopus est proruto valαlo erupit acies: stratos pusim invadit hones: illas immois biici,alios siem: omnos in cubilibus fiuis,maxima parte ad arma trepidantes caedes opprefit. paucis amandi se datuspatium est. eos ipsos non signum certum,non ducem boquentes fundit Romanus, segatos que perseequitur. ad caras, a, ad diluas diuersi tendebant. f tuae tutius dedere reis fugiarn. num castra in campis sita eodem die capiuntur. aurum, argentum que iussium referri ad consul . caete, ra praeda Glitis fuit. caelu aut capta eo die hostirem milis Iid ad sexaginta.'E am tam claram pugnam trans cimianiam fa luam ad Perusiam pugnatam quidam autores sunt: metu que in magno ciuirum uise: ne interclusus
572쪽
LIBER IX. I 73 exercitus rem invo fallit coortis undique Thuscis a mobriis oprimeretur. Sed ubicunq; pugnatum est,res Roα mana superior luit. itaque a perusia,Cr Cortona,CT Amretio, quae firme capita Hetruriae populorum ea lcmperastite erant, legati pacem foedus que ab Romanis petet tes, inductus in triginta annos impetrauerunt. Dim haec in Hetruria geruntur, cos. ulter C. Nartius Rutilius Allifs de Samnitibus vi cepit. multa alia cactella, iliciq; aut delata hostiliter, aut integra inpotemtem venere. Per idem tempus Cr clasis Romana a P. Corne io,qν senatus maritimae orae praefrcerat, in Campaniam acta, cum appul a Pompeios esset: soch inde nauales ad deporipulandum agrum Nucerinum prolicti proximis raptimustitis, unde reditus tutus ad naues esset: dulcedine ut ' praedae longius progrest exclucre hostcs. palatis per avos nemo obuius hi cum occidione occidi posent:reo deuntes agmine incauto haud procul nauibus asecuti grestes exuerunt praeda, partem etiam occiderunt. quae superfuit caedi, trepida multitudo ad naues compulsu est. Prostctio in Fabij trans ciminiam fγluam quantum Romae terrorem ficerat, tam laetam finiam in sumnium adhoctes tularat: intercluctum Romanum exercitum obfiis deri:cladus imaginem Furculas caudinus memorabant, eadem temeritate auidum ulteriorum semper gentem insultus inulas deductam. tam non bonium magis armis, quum locorum iniquitatibus esse. Iam gaudium inuidia quadam miscebatur: quod belli Romani decus ab Sumniae tibus fortuna ad Hetruscos auertist et itaque armis,uiris sad obterendum c. Martium Cos. concurrunt . protinus
inde EIetruriam per Marsos ac Sabinos pctituri, si Muristius dimicandi potestitem non sciat. Obulus ijs c os.
573쪽
fuit.dimicatum praelio utritis atroci,as incerto euentu est. er cu anceps caedes uisbet, aduersae tamen rei fina in Romanos uertit,ob amissos quosdi equestris ordinis,triabunos s militum,atq; unum legatu, π quod insigne maxime fuit conssidis ipsius uulnus. Ob haec etia aucta fama ut solet ingens terror patres inuasit: dictatorem, dici placebat,nec quin cursor Papγrius diceretur,in quo tu summa rei bellicae ponebatur, dubium cuiquam erat: sed
nec in Samnium nuncium perferri omnibus infinis tuto posse:nec uiuere Marti u cos .sutis stibant. Alter C o s. Fabius inlinus priuatim Pupγrio erat: quae ne ira obstiaret bono publico,legatos ex confiularium numero mittendos ad eum senatus censuit: qui sua quos eum, no publioca solum autoritate mouerent,ut memoriam simultatu patriae remitteret. Princti lagati ad Fabium C o s. cum S.C.
tradidilbent,ddiecisenis orationem couenientem mandatis:cobul dein is in rerra oculis tacitus ab incertisquidnaesset acturus,legatis rece, it nocte deinde lentio ut mos est L .Pupγrium dictatore dixit. cui cum ob unisu egrogie uictum legati gratias agerent,obninatu flentium obtinuit:ac sine restonso ac mentione acta su legatos dimis tu ut appareret insignem dolore ingenti coprimi animo. Pupγrius C. Iunium Bubulcum magistru equitum dixit: atq; ei legcm curiatam de imperio preti triste omen diem
dissidit, quod Fauciae curiae fuit principium duabus in Agitis cladibus, captae urbis,et caudinae paci :quod utroq; anno eiusdem curiae luerat principium. Macer Licinius tertia etiam clade, quae ad cremeram accepta est,abomianandam eum curiam acit. Dictator po fiero die uiliciis repetitis pertulit lege, Cr princtus cu legionibus ad te rore traducti salua ciminia exercitas nuper scriptis, ad Longulum
574쪽
LIBER IX. ILogulam peruenit: acceptist a Martio C o s. veteribus
militibus,in aciem copias eduxit nec hostesdetrectare vias pugnam. instructos deinde, armatos Dcum ab neutris praelia inciperetur,nox opprefit. Quieti aliquanditi,nec
fus distidentes uiribus, nee bonem sternentes Ititiua in
propinquo habuere. Num ut cum Vmbroru exercitu acie
depugnatu est. lusi tame in is, quam caesi hollas:quia cocptam acriter no tolerarunt pugna. Cr ad Vadimonis lacri Hetrusci lege sacrata coacto exercitu. um uir uisu Iego set, quantis nunciua alias antes senui copijs, simul animis dimicarui tanto in iraru certamine gesti res est, ut ab neutra parte emissi sint tela gladijs pugna coepit: Cr acciri me comissa ipso certamine, quod aliquandiu anceps luit, accensu est, ut non cim Hetruscis toties uictis , bed cum aliqua noua gente uideretur dimicatio esse . nihil ab ullo parte mouetur fugae: dunt antesignani: Cr ne nudentur propugnatoribus signast ex secuda prima acies. ab ultiinis deinde subsidijs cietur miles: adeos ad ultimu Iabo, ru ac periculi uentu est,ut equites Rom. omisis equis ad primos peditum per arma,per corpora euasierint. ea uelut noua inter nos exorta acies turbauit signa Hetruscoru. secuta deinde impetu eorum, utcunq; 4 m uera caeterara multitudo tandem perrumpit ordines hostium. Tunc vinci pertinacia coepta, Cr auerti manipuli quidam ex ut semel dedere terga, etiam certiorem capessere fugam. Ille primum dies fortuna ueteri abundates Hetruscorum fregit opes. caesium in acie, quod roboris suit castra eo iurpetu capta, direptas. Pari subinde periculo, gloriae qVe entu bella in Samnitibus erat: qui praeter caeteros belli apparatus,ut acies sua fulgeret nouis armoru insignibus,
fecerunt. duo exercitus erantscuta alterius auro,alterius argento
575쪽
argem caelaverunt. Forma erat scutis mura latius qua pectus atq; humeri teguntur,tactigio aequali ad imum cuneatior,mobilitatis causa)pongia pectori tegumentu:crsinistru crus ocrea tectum.galeae crimi quaespecie indugnitudini corporii adderent: tunicae auratu militibus uersicolores, argen talis linteae candidae. bis dextrum cornu datum illi in pnictro cosictunt. Notus iam Romanisapparatus insignium armor u fuerat: doctiq; a ducibus erant, horridum milite esse debere,no caelatum auro argento ,
sed ferro cr animis fretum: quippe illa praedam verius,
quam arma esse, nitentia ante rem, deformia inter sanguinem er uulncra. virtute esse militii decus, et omnia illa uictoriam ctequi ex ditem hostem quamuis pauperis uictoαris praemium esse. His Cursor uocibus inninctos milites in praelium ducit. dextro ipsie cornu confinit: s lassim proscit magistru equituJ ut est concursum,ingens fuit cubone certamen: no siegnitia inter dictatore ex magistrum equitum,ab utra parte victoria inciperet. Prior forte Iuunius comouit hostem aeuo dextrum cornu, acratos more sumnitiu milires,eos candida uene,Cr paribus candore armis insignes, eos Ist orco mactare I unius dictitans cum
intulisia ligna, turbauit ordines, ex haud dubie impulit
aciem. Quod ubi sensit dimior,Ab Icuo ne cornu victoria incipiet inquit: r dextrum cornu,dictatoris acies Glienam pugna siequetur,non parte maxima uictoriae re heis cocitat milites. Nec peditum uirtuti equites,aut legatoru studia ducibu/cedui. M. Valerius a dextro,P. Decius ab laevo cornu, bo eo Hares,ad equites in cornibus positos euchuturi. ad bortatis eos, ut parte secu capesserent decoris,in trasiuersu latera hostium incurrui. is nouus abditus tenor cu ex parte utras circumua Fct acie,Cr ad
576쪽
LIBER IN. dira terrorem hostium legiones Romanae redintegrato clamoα re intuli sent gradum,tam fuga ab Samnitibus coepta. iamst, age hominum, armorumq; bis ignium campi repleri. ac primo pauidos Samnites cali, actua accepere: deinde ne ea quidem retenta. captis, direptus ante noctem iniectus UmLDictator ex s.c.tri phauit.cuius triumpho longe maximam specie captiua arma praebuere. tantum magniamentiae usum in que,ut aurata scuta dominis argentarioruad forum ornandum diuiderenturi inde natum initium diricitur ori ornandi ab aedilibuscum thensae ducerentur. Et Romani quidem ad honorem deum insignibus armis hois
pium illiunt: campani ab superbia er odio Samnitium
gladiatores,quodste laculum inter epulus era o ornaae tu armarunt, Samnitianis nomine appellarunt. Eodem
anno cara reliquis Hetruscoru ad Perullam, quae ipsa inisducia fidem raporat abius c o s.nec dubia, liec distiacili uictoria dimicat. lnum oppidum navi ad moenia ui, fetor aec it) cepisset: ni legati dedentes urbem exissenti Praesidio Perusiae imposito,legationibus Hetruriae amicieriam petetibus praebe Romam ad Senatum misis, Cos. praestititiore etiam quam dictator victoria triuphans uraebem est inuectus. Quinetia deuictorum Samnitium decus magna ex parte ad legatos,P. Decium Cr M. Valerii , inersum: quos populus proximis comitque ingenti consiensiuCos .alterum,alteru praetorem declarauit. Fabio ob egregie perdomitam Hetruriam continuatur coctulatus: Decisu illega datur. Valerius praetor quartum creatus. C OS s. partiti prouincias. Hetruria Decio, Samnium Fabio meaenit. Is pro statis ad Nuceriam, Alliflesiam tum pacem petentes , quod uti ea cum daretur nolui bent, ematus, oppugnundo subegit. cum Samnitibus acie dimicatum.
577쪽
haud magno certamine boms victi. nes eius pugnae mea moria tradidi foret,ni Marsi eo primum praelio cum Roamanta bellassent. secuti Marsorum desectionem Peligni, eandem fortunam habuerunt. Decio quos alteri Cos sericunda belli fortuna erat. T arquiniensem metu subegerae si umentum exercitui praebere,dis inductus in X L. annos petere. Volsiniectum castella aliquot uicepit: quaedam ijs diruit,ne receptaculo hostibus essent: circunferendo pasim bello tantum terrorem fiui feci ut nomen omne Hetruscum foedus a Cos. peteret. ac de eo quidem nihil inmpetratum. inducis annuae datae. stipendican exercitui Roὰ mano ab hoste in eum annum pensium: er binae tunicae in militem exactae. ea memces induci u fuit. Tranquillo resiam Hetruscis turbauit repentina destitio Vmbroru,genae iis integrae a cladibus belli is quὁd transiitum exercitus ager en erat. Ii concitari omni iuventute filia, Cr magna parte Hetruscoru ad rebellione compulsu, niitu exercitu scerant,ut relicto postsie in Hetruria Decio,ad oppugnadam inde Romam ituros, magnifice de sie, ae contemptim de Romanis loquentes, iactarent. Quod inceptum eorum tibi ad Decium cos. perlatum est, ad urbem ex Hetruria magnis itineribus pergit: er in agro Pipiniensi ad famam inteius hostium co edit. Nec Romae sternebatur Vmbrois rura bellum: er ipse minae metum fecerant expertis a Gallica clade quam intutam urbem incolerent. I tal legati ad Fabiu cos. misi fiunt re siquid laxamentia bello sumniatim esset in Vmbria propere exercitu duceret. Dicto paruit cos. magnisq; itineribus ad N euania, ubi tu eopis
Vmbrorum erant,perrexit.Repens aduentus COS. quem
procul Vmbria in Samnio bello alio occupatum credide runt,in exterruitVmbros,ut alij recedendu ad urbes mi
578쪽
him uim bellum omittendu cen erent. Plaga una muta terinam ipsi appellant non collauit modo caeteros in arta mis sed constitim ad certame egit castra uul litem Fabium adorti fiunt. Quos ubi etsis 's ruere in munimenta consul: uidit reuocatos milites ab opere, prout loci natura temae pias patiebatur,ita inlliruxit: cohortatust praedicatione sera qua in Thuscis,qua in Samnio partorum decors,exiguam appendicem Hetrusci belli conjicere iubet ex uocis impie poenas expetere:qua se urbem Romana oppugnataturos minati fiunt. Haec tanta fiunt alacritate nAlitu audit tit clamor sua sponte ortus loquentem interpellauerit duiscem. ante imperia deinde concentu tubarum ac cornuum, leui u effuso in hostem feruntur . non tanquam in uiros, tarmatos incurrunt.mirabilia dictusigna primo eripi cocta
presigniferis deinde ipsis niseri trahi ad con ulAurnitatis milites ex acie in acie trafferri. Cr sicubi est certame, istutis magis quum gladijs geritur res. umbonibus, incus Esas ala sternuntur hostes. plus capitur hominum, quum
caeditur: atq; una uox ponere arma iubentium per totam
sertur aciem. I ns inter ipsum cerrimen fera deditio esst a primis autoribus belli. postero insiequciatibus p diebus creaeteri Umbrorum populi deduntur, Ocriculani sponsisae
ne in amicitiam accepti. Fabius alienae fortis uictor beruri, in suam prouinciam exercitum reduxit. itas ei ob res uni feliciter gestis, sicut priore anno populus continuari .rae eon latrum: in senatus in inbequente annum, quo Ap.
cIaudius, L.Volumnius Cos s. suem prorogauit motae
rue Appio aduersante imperiu. Appium censiorem petisse consulatu,comitias eius ab L. Furio Tr. pl interpellata, donec se cen ura abdicauit in quibusdam annalibus inutario. creatas con sit,cu collegae noxu bellu sale tini hostes O α decane
579쪽
decemnerentu Romae mansit,ut urbanis artibus opes duo
geret : quando belli dem penes alios esset. Volumnium prouincia haud poenituit. multa fecunda praelia fecit: aliis quot urbes hostium ui cepit. praedae erat largitori Cr beis nignitatem per e gratam comitate adiuvabat: militemsque artibus fecerat er periculi er laboris auidum. . bius procon ut ad urbem Allifas cum Sumnitium exercitu fgnis collatis confligit. minime ambigua res fuit. Fufi hois pes,dis in casti a copulsi. nec cassea yrent retenta,ni exiis
guum siuper uisset diei:ante noctem timen sunt circu essa, nocte custodita, ne quis elabi posset. postero die uixduluce certa, deditio fieri coepta: er pacti, qui famnitius,rent,ut crem singulis uestimentis emittereturibi omnes sub iugum misi. orijs Samnitiu nihil cautu. ad vii .millia sub corona veniere. qui se ciuem Hernicu dixerat, seorsem iucustodia habitus. eos omnes Fabius Romam ad senatiorantist: Cr cum quaesitu esset,delectu,nn uoluntari j pro suis innitibus aduersius Romanos bellassent: per Latinos populos custodiendi dantur. Insis eam integram rem noui
COS s. P. Cornelius Aruina,in. Martius Tremulus ij
enim iam creati erant ad senatiam referre. Id aegre pasi Hernici, consiliu populorum omnium babentibus Andgninis in circo, quem Maritimn uocant: praeter Alatrinate, Ferentinatemqcr Verulanum, omnes Hernici nominis
populo Romano bellum indixerunt. In Samnio quoque, quia decesserat inde Fabius, noui motus exorti. calatia r sor praesidias quae in ijs Romana erant,expugnaruer in captiuorum corpora militum foede euitium. itaque eo P. Cornelius cum exercitu missus. Martio noui hostes
iam enim Anagninis Hemicus alijs bellum iussium erat decernutur. Primo ita omnia opportuna loca hostes intercon ullum
580쪽
LIBER I K. I se . ren ulum castra interceperunt, ut peruadere expeditus nutius non post,Cr per aliquot dies incerti ream omniu, sustensiis dejtatu alteriit , uters confiul agereti. Roma s
is metus manaret adeo,ut omnes iuniores sacramento adi
1 gerentur:us adliubita rerum duo iusti scriberentur exeris .: citus. caeteriam Herniciori bellum nequaqua pro praesentir ten ore,ac uetustite genti gloriae fuit. nihil usquam dictu
dignum aus tritus castris intra paucos dies exuti,triginta dierum inductus, ita ut ad Senatum Roma legatos mitto
rent,pacti fiunt bime ristipendio frumentoq; Cr singulis
in mιlitem tunicis. Ab senatu ad Martia reiecti: cui s. c. permissum de Hernicis eratri s gentem in deditione acceis pit. E t in Samnio alter cos stuperior uiribus oris impe ditior erat. omnia itinera obsim erat hostes saltusq- peris uios ceperit:nequa Dbvehi commeatus possent. nes eos, s euin quotidie signa in uicin con ut proferret: elicere ad
certamen poterat : satus apparebat tres Samnitem cerae tamen praesens, nec Romanum dilationem belli laturaem. is Aduentus Mariij, qui Hernicis abactis maturauit colleae gae uenire auxilio moram certaminis hosti exemit. nam,ut
qui ne alteri quidem exercitκi se ad certamen credidissent pares,coniungi lit': pasi duos consulares exercitus, nisu hil erederent seuperesse Dei: aduenientem incomposito diss gnune M artiam aggrediuntur.Raptim collatae sarcime in s medit :er prout templis patiebatur ristrum acies. clais mor primum in stitiua perlatus einde costectus procul puluis tu multu apud alterum confiulem in castris fecit. Asconis arma capere iusis, raptimq; eductu in aciem nata j litibus transiuersum hostiam aciem, atque alio certamineis occupatam invadit: clamitans seminusagittam fre,si utinis term exercitu utrinis uictoriae compotem nerei scri: