장음표시 사용
591쪽
σρα DE c. PRIMAE nuper clades limulabat tum concitatior accidens clamor ab increscente certamine. urgent inque alii alios. hortanaturq; signifros ut Oous eant. quo magis festinantes uidet dictatorieo impensius reterint agmen, ac scnsim incedere iubet. Hetrusci contra,principio exciti pugnae omnibus pijs aderant: ex super alios alii nunciant dimtori oesmnes legiones Hetruscorum caphsisse pugna: nec iam ab suis resisti posse. Cr ipsie cernit ex fiuperiore loco in quanato discrimine praesidiu esset: caeterum satis Iretus esse etianunc tolerando certamini legatum,nec sie procul abesse periculi uindicem,quam maxime uult satigari hostem, ut integris adoriatur uiribus psyos. quanqua lente procedunt, iam tamen ad impetum capiendum equiti utis modicum eruispatium.prima incedebant signa legionu,nequid o cultum aut repentinum hostis timeret: sed reliquerat inaterualla inter ordines peditum, qua sutis laxo spatio equi permitti possent. Pariter sei tulit clamorem acies: er imum fus eques libero cursiu in hostem inuehitur: incompos tus aduersus equestrem procellam subitum pauorem Uufundit. I cul; ut prope serum auxilium iam pene circuuenatis,ita uniuersa requies dari est. integri accepere pugnam: nec ea ipsa long aut anceps uit. fusi hones castra repotulit,iturrentibu sq; iam signa R omanis cedunt, er in ut timum cactrorum partem conglobantur. haerent fugientes in angustijs portarum:pars magna aggerem uallumas conscendunt, si aut ex superiore loco tueri se, aut superare aliqua er euadere possient. Forte quodi loco male dens
tus agger podere suprastintium in Ilisam procubuit ut p, ea cum deos paniim uti fugae coclamassent, plures inerames quam armati evadunt. Hoc presio fructae strea Hetru
592쪽
LIBER X. 1q3mento,permissum ab dictitore, ut de pace legatos mitterirent Roma. pax negata:induciae biennij datae. dictitor trii phans in urbem res t. Habeo autores,sine ullo momota rabili praelio pacatam ab di latore Hetruria esse: seditiorunibus tantu Arretinoru copo tu, Cr Lici io geram cum plebe in gratia reducto. c o s. ex dictatura sectus M. Valerius. non petente, atq; adeo clium absente creatu Gediis dere quidam: r per interrege ea comitia scita. id uti u noambigitur confiulatu cum Apuleio Pansa gefisc. N. V Ierio,Cr in Apuleio cos s. satis pacatae frit res f. . JHetruscu aduerse belli res, cr induciae quietum tenebat: Samnitem multoru annorum cladibus domitu haud dum foederis noui poenitebat. Romae quos plebe quierem erexonerata dedum in colonias multitudo praestibat. ene undis tranquillae res essent, certamen iniectu intre primores ciuitatis,patricios plebeiosqGab Tr. ptin. CT cn. Ogulniis. qui undis criminandoru patrum apud plebem occallonibus quaesitis,postquam alia istuctra tentata erat, eum actione fusi erunt,qua non infimum plebem accenαderent. ed ipsa capita plebis, confiulures triumphales que plebeios . quorum bonoribus nihil, praeter sacerdotia, quae nondum pronascua erant,de Fct. Rogationem promulgarunt,ut cum quatuor augures,quatuor pontifices ea terrio pestile essent:placeretq; augeri sacerdotum numeru, quaisor pontifices, quinq; augures, de plebe omnes adlegearentur. Ossemadmodum ad quatitor augurum numerum, nisi morte duoru id redigi collegiu potueri non inuenio: cu inter augures conflet impare numerum debere esse, ut tres antiquae tribus,Ramnenses,Titienses, Luceres suum
quis augure habeant:aut si pluribus sit opus, pari inter se numero sacerdotes multiplicetscut multiplicati sunt,
593쪽
ε DE c. PRIMAE eum ad quatuor quinq; adiecti noue numerum,ut terni in singulus esen expleuerunt. caeterum quia de plebe adleugebanturi. iuxta eum re aegre pasi patres, quam cum conαsulatum uulgari uiderent: sim labant ad deos id magis, quam ad se pertinere. ipsos uicturos ne sacra sua polluanatur. id sie optare tantum,nequa in remp. clades ueniat. Misi ius autem tetendere, assueti iam tali genere certaminu uisci cr cernebant aduersurios non id, quod olim uix ster uerint,asectantes magnos honores: sed omnia ii,in quos ruam stem dubium erat certatum,tamen adeptos,inultiplis es consulatus, censurasq; ,σ triumphos. Certatim tamen
suadenda dijuadendus Icge inter Ap. Claudium maxime frunt, er inter Publium Deciu Mur . qui cum eadentyrme de iure patru ac plebis, quae pro lege L icinia quon*4am,cotraq; eum dicta erunt, cum plebeiis consulatus ros gabatur,disseruisent: retulissee dicitur Decius parentis misteriem: qualem eum multi, qui in concione erant, vidorant:incinctum Gabino cultu, seuper telum mitte: quo sthabitu pro populo, ac legionibus Romanis deuouisset. is Publium Decium c o s. purum piumque dijs immortilibri victum, aeque ac sii T. Manlius collega eius deuoueretur:
eundem P. Decium,qui sacra publica populi Romani faret egi rite non potuisse id esse periculum, ne fuas prccci minus audirent dij, quam Ap. Claudii s castius elim sucr priuata scere, religiosius deos colere, quam fe s quin
poenitere uotorum, quae pro re publica nuncupauerint tot cos s . plebe ,tot dictatores,aut ad exercitus estcs, aut inter ipse bellus Numerarentur duces eoru annora π,
quibus plebeioru ductu cr aisicio res geri coeptae βηt numerarentur triumphi: iam ne nobilitatis quidem β plebeios poenitere pro certo habere, si quod repens bc
594쪽
LIBER X. σσσil oriatur , non plussi ei fore senatui populos Romano in , patricijs,quam in plebe s ducibus. Qxod cum ita se bais, bea cui deorum homowm ne indignum uideri potest,ino si qκit,e i uir i,quos vos bellis curulibus, toga praetexta,turudi nica palmata, Cr toga pimi, en corona triumphali, lusios, reas honoraritu: quorum domos spol s hostium aseis a insignes inter alias seceritis, pontificalia ais auguralia, insignia ad cere s Qui Iouis Opt. Max. ornatu decor tus, curru aurato per urbem uectus in Capitolium ascenis deriis constici tur cum cupide ac lituo, capite uelato ui, ctimam caedat: auguriumue ex arce cupiuis cuius imagiae , nss titulo consulatus, censiuras, Cr triumphus aequo ania o mo legeturrisi aliguratam aut pontificatu adieceritis, non
,, suctinebunt legentium oculi equide pace dixerim de in i , eos nos iam populi Romani beneficio esse em,qui sacer
doths non mimis reddamus dignatione nostra honoris, is quam acceperimus: Er deorum magis, quam nostra causa expetamus, ut quos priuatim colimus, publice colamus
' Quid autem ego sic adhuc egi, tanquam integra sit causab patriciorum de sacerdotijs Cr non ia in posbe, ione unius is amplifimisimus acer iij s decemviros sacris faciundis,m carminum Sibγllae ac fatorum populi huius interpretes, antistites eo de Apollinaris sacri caeremoniarum s ullariti ru plebe os uidemus. nec tu patris s ulla iniuria Acta est,ia cum duuuiris sacris sciuris adiectus est propter plebeios numerus: Cr nunc tribunus, vir fortis ac strenuus, quinq; augurum loca, quatuor pontificii adiecit, in quae plebe , nominetur: no Mi uos Appi utaro loco pellunt, sed ut adisse iuuet uos homines plebeij diuinis uos rebus procurari ri sicut in caeteri Hananis pro parte uirili adiuuit. Noli erui, Fescere Appi collegi in sacerdotis habere, que in cectura, P - quem
595쪽
emtoris muginer equitum,quam magistri equitum dimotor esse potes. Sabinum aduenam principe nobilitatri Merast eoeu Ap. Clausim,seu Ap. Claudium mavultis,illi anutiqui patricii in suum numerum acceperui. ne sintdieris nos in sacerdotum numerum accipere. multa nobiscu dea cora strimus im) omnia eadem, quae uos stuperbos Iec runt. L. Sextius primus de plebe cos. est ictus: cuius Licinius Stolo primus magister equitu:c. Martius Rutis Ilus primus Cr dictator,er censor: in . Publius Philo primus praetor.s pcr im audita fiunt eadem: penes uos a usticia cyc:uos solos genim habere: uos solos iu lam inmperium crat ici: domi mutiae que adhuc proste rura plebeium,ac patricium luit, porro s erit. En unqui ando audinis patricios primo esse ictos, no de coelo deumissses Ad qui patre ciere duus possent: id est,nihil ultri quam ingenuos Conctutem iam patre ciere possim,auu piam poterit filius incus nihil est aliud in re Quirites, nisi
ut omnia negari adipiscamur. certamen tantum patrici j petunt, nec curant quem euentum certaminum habeant.
Ego hanc legem,quod bonu , funi flixque sit uobis ας
re .uti roganis, iubendam censieo. Vocare tribus exim plo populus iubebat: parebuis accipi legem ille tamen dies est interc ione sublatus, postero die dcterritis tribunis ingenti conjicit u accepta Hl. Pontifices creantur, suosor legis P. Decius Mus,P.Sepronius Sophus, C. Martius Rutilii s, M. Livius Denter. Quinq; augures item de pi be, C. Genutius, P. Aelius Paetus, M. Ninutius Fessus, c. Martius, T. Publius. Ita octo pontificu nouem augura mnumerus Seius. E ode anno M. Valerius Cos . de pro*
596쪽
L1BER X. Tyrreges exactos lata est,semper a finitia eadem. causam reis novandae sepius haud aliam Aisse reor, quam quod plus
paucorum opes,quam libertas plebis poterant. Portia momen lex sola pro tergo ciuiu lata uidctur: quod graui poena,siquis verberasci, necassetve ciuem Romanu sanxit. Valeria lex, cum eum, qui prouocasset, uirgis cieri breuis necari uetuisset,siquis aduersus eastrisse nihil ultra, quam improbe A m,adiecit. H qui trum pudor hominuerat asin credo uinculum satis ualidum legis. nunc uix seruo ita minetur quisqua. Bellum ab eodem coctule baudis quaquam memorabile aduersius rebellanici Aequos, cum praeter animos feroces nihil ex antiqua yrtuna haberent,gedum est. Alter cos. Apuleius in Vmbria Nequinum oppida circumsitast. locus erat arduus, atq; in parte una praeceps,ubi nunc Narnia sita est nec ui, nec munimento rapi poterat.itas ea instctam rem M. Fulvius Paetus, T.
Manlius Torquatus noui Cos s. acceperui. In eum maenum cum in Fabium COS. non petentem omnes diceret
centuriae: ipsium autore t isse Macer Licinius ac Tubero tradunt dii redi sibi conseulatus in bellicosiorem annum: eo anno mulari se Uui resp. fre,urbano gesto magistraritu itinec distin antem quid malle nec petentem tamen, aedilem curulem cum L. Pupγrio Cursore fetum . Id ne pro certo potacrem, vetustior annalium autor Picto ostis est: qui eo anno aediles curules fise tradit C. Domitium, Cn. F. caluinam,Cr Sp. caruilium Q P. Maximum. id credo cognomen errorem in aedilibus Acissese tutus f. bulam trustim ex aedilitiis Cr conbularibus comiths, conavenientem errori.Et lustrum eo anno conditum a P. scinae pronio Sopho, Cr P. Sulpitis Averrione censoribus: tria busq; additae duae, Aniensis ac Terentina. Haec Romae
597쪽
DEC PRIMA Ege'. caeterum ad Nequinum oppidum cum, segni ob udione tempus tereretur.duo ex oppidanis,quora reat aediscia iuncta muroqpecu Acto adstitiones Romanas itinere occulto perueniunt: inde ad consulem deducti praesidia
amatum se intra moenia Cr muros accepturos cosmat. Nec asterna da res ui Mnes inculite crededa. cum altero eoru num alter obses retentus duo exploratores per cuuniculum misi per quos satis comperta re, trecenti dimicti transfuga duce in urbem ingrest nocte portam,quae pro xima erat, cepere: qua refracta Cos . exercitusq; Romus nussine certamine urbem inuabere. ita Nequitiu in ditione populi Romani uenit. colonia eo aduersus Vmbros in sera flumine N arnia appellata. exercitus cum magna prida Romam reductus. E cde anno ab Hetruscis aduersiris inuducias paratum bellum. sed eos alia molientes Galloru iam
gens exercitus fines ingressus paulister a proposito Gertit:pecunia deinde, qua multil poterit, reti,focios ex ho stibus Iacere Gallos conuntur, ut eo adiuncto exercitu cfi Romanis belli irent. de societate haud abnuunt barbari:irmercede agitur. qua pacta, acceptaqcum parata caeter
ad bel lum essent: sequi I; Hetruscus iuberet: injicias tantinercede se belli Romanis in Irredi pactos: quicquid dccc perint accepisse ne agrii Hetruscu uamret, misis laces seret cultores. militaturos tame se, si utiq; Hetrusci uelint: sed nulla alia mercede, quam ut in parte agri accipiatm- tandeq; aliqua sede certa cos ant. N ulta de eo cocilia populoru Hetruria habita: nec perfici quicqhu potuit: no ta,qVia imminui agru, quam quia accolas sibi quil 'gereti distratae gentis homines horrebat. ita dimisi Galli pecunia ingente sine labore ac periculo parata retulari LRomae terrorem praebuit fama Gallici tumultus ad bc Hetrusco ni
598쪽
sLIBER X. 1; Hetru stra adiecti eo minus cunct ter foedus ictum cum Picenti populo est. T. Manlio cos. Hetruria prouincia sorte euenit: qui uixdu ingressus hostius aes,cum exerceretur inter equites, ab rapido cur seu circvagendo equo ψαfusius exteplo prope expirauit: tertiis ab eo caseu dies sita rus uitae C o s. fuit. Quo uclut omine belli accepto, deos pro sie coini isse bellu memorites Hetrusci suctulere antismos. Romae tu defoderio uiri, tu incommoditate temporistrictis nuntius luit, ut patres ab iubedo dictitore confulis subroga di comitia ex bententia principii habita deterruerirint. M. Valeriu C o s. omnes sententiae, centuriae dixere: que senatum dictatorem dici iub urus fuerat. tu ext lain Fictruria ad legiones prolicsci iusit. aduentus eius cois prefit Hetruscos, adeo ut nemo extra munimenta egredi auderet:timor ob ipsorum obsidioni finalis esci. nes illos novus C o S. M tindri agris,urendiis tectis, cum pasim non uillae liolum, sed stequentes quos uici incendi s sumarent elicere ad certame potuit. cum hoc segnium bellu opinione 4bet: alterius belli, quod multis inuicem cladibus haud immcrito terribile erat: fama Picentiu nouorion βοα triorum indicio exorta est Samnites arma, Cr rebellionem stemreses ab ijs bolicitatos esse. Plaetibus gratiae actae: Cr magna pars curae patribus ab Hetruria in Samnites versa est. caritus etia annonae solicita ciuitate habuit uentus ad inopiae ultimu yrettiuiscrimere,quibus aedile uisse eo anno Fabiu Maximu placet ni eius uiri cura, qualis in bellicis rebus multu tepejtitibus uerat s domi tu in annonae distensatione praeparado ac coaebendo stometosuisset. Eo anno nec traditur causa interregii uinitu. inaeterreges fuere Ap. claudius. deinP. Sulpicius is comitia cosularia habuit creduitL. cor. Scipione, cn. Fulviil C O s s.
599쪽
εoo DE c. PRIMAE Principio huius anni oratores Lucanorum ad novos C O s s. uenerunt quenam: quia conditionibus perliceis re se nequiuerint ad societate armorum, Samnites in 'sto exercitu ingressos sines suos uutire: bellos ad bellum cogere. Lucano populo satis supers Gratiam quondam. nucita obstinatos animos esse, ut omnia ferre ac pati tolerabilius ducunt, quam ut unqui postea nomen Romanu vioαlent. Orare patres, ut Cr Lucanos in fidem accipiant, crvim atq; iniuria ab Ist Samnitium arceat. se, quanqua bello cum Samnitibus suscepto necessaria iam facta aduersus Romanos des sit, tamen obfides dare paratos esse. Breuis coctuintio Senatus fuit. ad unu omnes iungendu foedus cuLucanis,res repetendus ab Samnitibus crebent. Benigne resto Lucanis ictumq; foedus inciales misi,qui S innitem decedere agro socioru, ac deducere exercitsi Antibus Lucanis iuberent. quibu3 obuiam nisi ab Samnitibus qui denuntiareis quod ad bent in Samnio conciliu,haud inuiolatos abituros. Haec postqui audita seunt Romae,betio Iam Samnitibus Cr patres censuerunt, Cr populus infit. Cos s. intersie prouincias partiti fiunt. Scipioni Hetruaria,Fuluio Samnites obuenerui: diuersis adsuum quilis
bellam proficiscuntur. Scipioni segne bellum Crsi leprioris anni militi expectanti hones ad Volaterras inristructo agmine occurrerat. pugnatum maiore parte diei, magna utrinq; caede. nox incertis qua data uictoria esset, interuenit. lux insequens uictorem, uicturas onendit. naΗctrusci silentio noctis cunra reliquerat. Romanus egressus in aciem ubi pro ctione bonium concessum uictoria uide progressus ad castra uacuis cum plurima praeda nacrstitiua trepide deserta fuerant potituriinde in Falisscum agrum copjs reductu, cum impedimenta Faleriis
600쪽
cum modico praesidio reliquilbe expedito agmine adporupulandos hostium fines incedit. Omnia strro ignis ustiniuri psidi undis actae. nec solum modo uas in hosti si
ctis,sed castellis clii uicus illatus ignis urbibus oppugnandis temperatu,in quas timor Hetruscos compulerat. cn. Fulvij C o s. clara pugna in Samnio ad Bovianu haudquaqua ambiguae uictoriae luit. Bovianu inde aggressus, nec ita multo post Aufidena,vi cepit. Eode anno Carsi αIos colonia in agris Aequicularu deducta. Fulvius Cos. de Samnitibus triaphauit. cu comitia collularia inmuti uexorta:Hetrocm,Samnitess ingeres colicribere exercitus: palam omnibus cocilijs uexari principes Hetruriscorum,qu)dno Gallos quacunq; coditione traxerint ad bellu: increpari magi iratus Samnitium,quod exercitam aduersus Lucanu hostem coparatu obiecerint Romanis. itas suis sociorumq; viribus co urgere hostes ad bellum, cr haudquaqua pari defungendu es e certamine. Hic te roticu illustres viri cobulatum peterent,omnes in Q . Fa bium Maximu primo no petente,deinde ut inclinatastu diu uidit, etiam recusante conuertit. Quid sietum bene,ac perstinctu laboribus laborans praem)s,bolicitarent: ccorporis,nec animi vigore remanere eunderer fortunam ipsum uerer ne cui deorsi nimia iam in fico constititior quam uelint humanae res,uideatur. Cr se gloriae sieniorum succreuisse, Cr ad suam gloriam cocturgentes alios laetum albicere.nec honores magnos fortifimps uiris Romae,nec honoribus deese fortes uiros. Acuebat hac moderationeam iusta studia: quae uerecundia tegam re linguenda rari
sulem refici non liceret. uix prae strepitu audita lax est. tribunis plebis nihil id impedimenti futurum aiebant. se ad P I popu