장음표시 사용
21쪽
veluti quoddam corrotarium deducit. Hippoc. prius ve- na sectarer proxima derivare quam ad longissima reuellat. quod esse consonum deinde Hippocraticis decretis ipsiusmet verbis. 6. Epid. descriptis. comentariorum autem Gal. in eundem lib. 1 .credit se posse mostras, re,ubi sic ait. Deriuare, cedentem reuellere statim, resio, stentem cedere. quem locum hoc modo Gal. interpretas, tur. Ad derivationem consequens,erat subinferre,reuel
M lere;& postea docerς,quomodo sis optime facere pos- ,, set revulsionem. Hippo. vero praetermisit dicere reuelles, re & statim permenit ad illud quod est cognitu utilissi- ,, hmum bene volentibus retrahere humores male irruerim tes ad aliquod membrum. non enim semper oportet in- ,, sistere in guxiliis reuulsiuis, sed interponere aliquod temis pus vacuum eorum quae retrahunt ut humorem iam si matum, qui ad patientem particulam peruenit, secerni permittamu*,nam in ipsa permanens & reliqua. postqautem satis credidit esse probaturrrhoc fuisse Hippocraticum dogma uniuersam curandarum phlegmonum, Veipse arbitratur, methodum ex Hippoc.doctrina in quatuor partitur conclusones, iuxta tempora quatuor Obseruanda cum materia in membrum aliquod defluit, &illi molestiam suo inseri defluxu. Primum maxime in illis attedendum est,qui assueti quidem sunt desinitis quibusdam temporibus aliqua parte corporis morbo quopiam arripi, nondum tamen laborare coeperunt . hi enim egent sanguinis mistione prquisonis gratia,secta vena, non quidem proxima,sed remota,quae tamen e directo respiciat particulam solitam affici. quod ipse probat authoritate hippoe Vel Polibi in libro de natura humana. Gal.tum 4bidem tu in libello de venae sectione de quibus in sequentibus copiosus sermo nobis futurus est. secundum tempus est, quapdo coepit iam fluere, nondum tamen in aliquo membro decumbere incipit, ut
22쪽
DE VENAE SECTIONE. Iopote,quia corpus egrediatur, ut fit in unguinis fluore', ut per nares effertur,vel per uterum; aut, si non egre
itur, nullam tame adhilc p rticulam occupδt,in qua residere coeperit: quo tempore reuulsione ea misso sanguine egemus, tua possit impetus irruentis succi in contrarium conuerti .Proinde fluente sanguine e naribus venam cubiti non pedum cedimus: ον haec non retraheret, nisi admodum esset copiosa. Tertium tempus est cum in membrum aliquod decumbit & dolorem,vel morbum
excitat: quo tempore in uniuersum, siue morbus incipiat, siue augeatur, & utcunq; materia recepta sit,sive ex maiori, siue ex minori parte,semper ea vena secanda est,
qua possit simul & derivatio fieri,& reuulsio: qualis ea est quae dolenti loco,& laboranti est proxima,ut tamen magna sit: quod credit ipse esse probatum ex verbis Hippoc. Epid. &Gal.ubi ait eorum vero,quae membrum obsederunt,deriuatio medela est. Eo enim tempore nullum, ut ipse arbitratur, locum revulsio habet,cum medici Scopu* sit,non tantum retrahere, quantum citissme,& plurimum Galen. teste a loco dolente euacuare. Quartum autem est cum uniuersa deflμxit: quo tempore si diuturnus murbus effectus sit nec totius adsit plenitudo,ex ipsa laborante particula vel scalpellatione veIVenae sectione vacuamus. Si vero aut diutWrnus non sit, aut corpus si plenum,deriuatione agemus, & haec quoad Hipp. Ad Gal.deinde accedens non mino ibus momentis illum idem sensisse coten iit, multis hincinde cotlectis authoritatibus a libello Therapeutico de venae sectione sumpto exordio . in eo enim ut figillatim venas omnes recenset quae secari solent, ita quibus morbis sectae possint prodesse,& quibus minime apertissime d cet, praedicatq; ab ipsa natura edoctos semper a venis sanguinem mittendulii curare, quq ex directo locum aD
sectum respiciunt, R ex eodem latere. Vnde in affecti-B x bus
23쪽
hus membrorum,quae silpra praecordia sunt si venas cubi. torum internas incidimus quas basilicas iuniores appellant,facile opem ferimus,si modo ille secentur,quae directe partem respiciunt laborantem, & ut inquit Hippoc. κατ' ιξιν. Inferiorum vero partium labbribus venas pedum eodem modo sectas opitulari,&tandem semper proximam venam inter initia cedit. Citat deinde secundo loco eundem Gal. r. lib.methodi medendi. ubi ille cum eorum quae scripta fuerant in libello Therapeu. de venae sectione meminisset,ac omnia co firmasset,docuis setq; in phlegmone oris, gutturis,iecori ,pulmonis, pectoris, renum, & caeterorum viscerum, quae vena incidi deberet,in hunc modum quasi concludit. Ac perpetuo quidem in omnibus, quae e directo est. Vbi iecur phlegmone invadit,quae in dextra sunt manu, ubi lienem contra. Quo loco Curtius pertinaciter affirmat rectitudinem corporis,quae ad medici contemplationem attinet, eam esse,quae longitudini debetur. Ex quo deinde infert, P cum corpus bipartitum sic in dextrum & sinistru duas etiam esse rectitudines,dextram,& sinistram, duasq; Iongitudines.&ea talummodo κατ' Elii aut κατzΘυ' aut
secundum rectitudinem esse sita dicuntur ab Hippoc. &Galen. quo loquendi modo sepe utuntur in libello desectione venae saepius citato in medendi methodo, in. t. ad Glau .in Epidemiis & reliquis, quε in eadem sunt longitudine vel dextera vel sinistra. Et o haec sint Gal. doctrinae consona,probat,ex ipsiusmet v bis. quinto enim de usu particularum,dqm de musculis,qui in vetre sunt, sermonem habet,rectos eos appellat qui per longitudinem protenduntur. Secunduo etiam de tuenda valetudine, frictiones rectas appellat,q sursum deorsum,vel co-tra,& tandem per corporis longitudinem ductitur. Sed& id etiam,quod ait idem Gal. r 3 .lib. Thera .metho. incipientes phlegmones reuulsu euacuare, idest exponit.
24쪽
illo simul reuellere,& euacuare.aperte hoc dogma videtur astruere. sola enim vena interior lateris eiulaempotest hoc praestare ut Gai docet in commentarii S. a.d victu acutorum. ipsa enim a parte affecta & euacuat, μ' reuellit. quare & citissimam illi sere opem. Locus vero
ubi credunt hi qui nouae huic sectet addicti sunt,sis Acmlem latitatem reperiisse,quem quas fatalem ad excidiuveteris consuetudinis deducant,est. I 3 . methodi curatricis: qua parte rationem curandi inflammationem iocinoris in exemplum caeterarum inflammationem inter is norum viscerum proponit,& inquit. Proponatur itaque is
iecur iam phlegmonem contrahere coepisse. & paulo' is post subiungit. ergo pariter tum reuellendus,tum edu iscendus qui ad iecur fuit sanguis,interna in dextro cubito secta vena . propterea s est secundum rectitudinem,& ampla via cum vena,quae caua dicitur, societatem nabet. Ecce inter initia morbi cum fuit materia proxima venam in eode latere secat: corpore etiam pleno. Hoc idem persuadere potest & anginae curandae exemplum propositum. Sed nihilominus.1. lib.Therap. ad Glauc. id ipsum perspicue docet Gal. qua parte eam indicati nem prosequitur,quae a situ partis affectat depromenda est . illa enim est, quae praecipue demonstrat per quae, &quomodo euacuare oporteat. Apertissime enim docet in affectibus particularum que supra praecordia lunt ei levenaS manuum cedendas, pedum vero in his,quae sunt . ut tamen semper ad eas accedamus, quae e directo locum affectum & ex eodem latere respiciunt. Idem etiam in libro de constitutione artis medicinalis euide tissime affirmat, quo loco rationem curandi docet indiscatione accepta a situ & plasmate affectae particula.VI- timo autem eundem citat Gai 3. artis medicinalis. quae omnia posterius diligentius examinabimus, ideo ea nue
per capita tantum percurrimus.
25쪽
. . VICT. ΤR INCA VEL L. nlane in presentia nihil esse opus arbitror verba facere:
nam & eos fuisse contrarios,aut Omnino, aut magna ex parte nouae huic sectar adeo videtur euidens,ut fere turpe videatur in re tam cIara velle tempus coterere. Transeamus igitur ad octo rationes,quibus praeter authoritates agit,ut dogma istud comprobet. Prima particuIaris est,probat enim a simili in costali morbo partis dextrae, cum dolor ad praecordia descendit, esse semper sanguinem mittendum incisa vena cubiti dextri: quia tec6re Iaborante venam dextri cubiti tundamus ; si quidem hoc clarissime & Gal. & Hipp. profitentur, quicquid Auer. senserit: adeo enim vicinae ambae hae particulae sunt, ut nulla possit rati6 imaginari cur vario modo hic, & ibist agendum. Secunda supponit in phlegmone gignatur, quomodo GaI. tum in libello de tumoribus praeter naturam. & tertio artis medicina Iis docet. turri etiam in lib.de intemperie inqqifali: ut puta quia sanguis
primum maiores replet venas, easq; dissendit,postea minores,& tande minimas. quae dum prae multitudine defluxum sanguinem continere nequeunt, per ora & meatus in exteriores partes collatum excutiui. quo fit ut inter mediis spaciis repletis,phlegmone gignatur. Quae si se hoc habuerint modo,constat incipiente pleuritide succos,si no omnino,magna saltem ex parte,tum ad insanimatum Iocum,cum ad vicinas &circunstantes partes, inter initia,inquam, inflammationis Iateris defiuxisse. At omnes fatentur venam in cubito ex eodem Iatere incid dam cum materia fluxit: igitur inter initia morbi
statim illa cedenda est. 1 uic si addamus,s plurimum latet nos,an defluens materia a partibus remotis feratur,
vel potius a proximis: &an sursum deorsum potius,qcontra similiterana sinistris dextrorsum, vel a dextris
finistrorsum: an ante retro,vel eotius contra, non erit
ablice proposito alienum. Proinde qui venam in opposito
26쪽
DEMVENAE SECTIONE . rxsto seriunt Iatere,ut a remotis fluentem materiam re uellant,eam sibi reuellendam proponiit quam,an fluat,&Vnde fuat,ignorant. Quod si dixerint se hoc posse
ex dolore cognoscere,q, ille increscat,nouerint ipsi colorem non minus posse fomentum,ac incrementum habere ex sanguine a circunstantibus partibus depulso, gex remotis. Tertia ratio ex medici munere, & officio prodit: siquidem videntur illius partes esse, ut semper imitetur naturam recte & salubriter agentem in corporibus morbo affectis. Cuni aut si ab antiquissimis Medicis longo usii comprobatum,nunquam serE,aut crises aut euacuationes maxime sanguinis bene cedere, nisi quae ex partibus prorumpunt,qus ex eodem latere secundum rectum respiciunt locum affectum. Hoc enim testantur Hippoc.& Galen.tum locis superius citatis,tum in 6. Epidemiorum, quare & medicus ipse dum arte sanguinem ducit,idem obseruare debet. Quarta huiuscemodi videtur esse sectio vens in eodem latere ab affecto loco amplius euacuat,& ab eodem vel aeque,vel etiam magis reuellit, quam sectio venae oppositae, quare illa huic omnino priserenda est. od quidem amplius evacuet,latentur Omnes,Pautem squaliter reuellat,probat ex GaI. . de tuenda valetudine libro,ubi de lassitudine ulcerosa,&quasi phlegmonosa habet sermonem. ait enim,*sicut ea fit sanguine propulso a venis maioribus ad minores,& ex his ad minimas donec in vacuiutates pro labatur, ita secta vena retrocedit,& in contratium retrahitur. Sed & ex exemplo fluuiorum ostendit: quod ne aequo longiores sinus, dimittemus tu praestn . tiarum. Quinta,si materia e dextra capiti p*xto propulsa,& per cauam venam de Iata id latus dextrum,plςψritim gignat commode retrahetur si per pandetm viam id fiat. per eandem autem sanguinem,qui a superioribu*
27쪽
VICT. TRINCA VEL L. na secta in dextro latere,non in sinistro; quamobrem illa semper erit praeferenda. Hoc etiam confirmat, quod rarissime fiat pleuritides ex propulso sanguine a dextris ad sinistra vel contra. Impulsus enim is fieri nequit nisi
per cauam venam,cuius Vires sunt loge maiores, st venarum minorum,unde facilius potest sanguinem in illas repellere,quam ab illis recipere. Sexta id nititur improbare,cui fere videtur uniuersa aduersiariorum vis inniti; quod scilicet materia fluens,quae reuellenda est, a remotis sit reuellenda,ipse vero monstrare conatur non semper medici scopum esse a remotis defluentem materiam
reuellere,quia si ponamus sanguinem in summo verticis capite,dextra tamen illius parte comprehensium in sini stram depelli,& si hoc rarissime eueniat. si vena secanda esset a praestantissimis medicis vlputa Gal. Hipp. Rasi, humeralis sinistra secaretur: 9, tamen nunci agendum esset s semper defluens materia esset reuellenda ad contrariam partem: nam ad dextrum potius esset retrahenda, e sinistrum. Proinde constat satis esse si a circunstantibus partibus reuellatur,vel potius derivetur. Septiama ratio aphoristicae illi sententiae innititur, quam citat
etiam Gal. 2. lib. de viet. acuto. morb. commentario. .
quae ducere oportet ait Hippo.eo ducere . quo maxime natura vergit,per loca conferentia. si ergo sanguis detrahendus est,per eam maxime partem detrahendus, inquam ipse vergit, dolore ergo ascendente versus brachium dextrum,cum eo sanguis detrahedus vergat, per dextrum detrahendus est, no per sinistrum. Octaua ex Avicennae authoritate deprompta est,in qua pricipit esese sedandum dolorem antest in contrarium reuellatur.
pleuritide primo experimur, si sementis dolor sedari
possit, illis vero non conferentibus, aut pharmaco, aut
secta vena sedari volunt Hippoc.& Galen.non sedatur autem a vena opposita, si secetur, quia illa ad diuersum trahit
28쪽
trahit,quod non est agendum,nisi sedetur dolor prius.. ros autem, quibus in hoc commentariolo hoc tantum propositum statim a principio fuerat, ut
a se omnibus recte perpensis.& examinatis,eam comclusionem pro viribus eliciamus, quae maxime esset rationi, sentetiisq; probatissimorum a uiliorum, praecipue . Gal. ac Hippo. consona, omissis multis, quae a iunioribus antiquae consuetudini consentientibus sunt literis mandata: magna enim ex parte dum explicauimus opinionem, S rationes Curtii,& Brissoti eorum fundamenta,& responsiones sunt recitatae, rem ipsam aggrediemur, Vt interdum tamen faciem,ut aiunt fricemus. Si enim liberὸ Ae ingenue sensum eu proferre voluerimus, quem ex his omnibus collegimus quae sunt nobis,vel audiendo,vel legendo vel cogitando oblata, necesse erit,''& contra eos viros dicere qui his teporibus lammii sibi medicorum nomen summamq; authoritatem vendicauerunt: ut enim varia sunt hominum omnibus fere in rebus iudicia. ita etiam eorum variae sunt opiniones. Dabimus igitur operam nos vi cu rationibus agemus , his Vtamur,quae ex propriis,& intimis medicinae principiis deducuntur: his enim maxime haerendum ubiq; Gal. &Α risto .praedicant; Cum vero authoritatibus, Gal. praecipue R Hippo. testes citabimus. Itaq; cum omnes,qui medicinam rationalem profitentur,hoc unum tanquam praecipuum decretum habeant omnem inueniendorum,& administrandorum remediorum ratione ab ipsis indicationibus depromendam e Te,quae ex qualitate,& natura earum rerum Oriuntur,quae in ipso,vel circa ipsum morbosium corpus,consistentes, sese medico curaturo offerunt considerandae,ille talummodo recte statuere poterit quibus maxime auxiliis opportunu sit inflammationibus cum viscerum omnium, tum pectoris occurrere,qui particulatim recte nouerit discernere ea omnia ,
29쪽
VICT. TRINCA VEL L. qua possunt in corporibus male affectis quidpiam indicare,oniniumq; indicationum vires sigillatim primo, &seorsum, mox inuicem conserendo perpendere. eumque
in ordinem digerere,quem vel necessitas vel rerum ipsarum natura poscere videtur. Quare huiusce quaestionis dissolutionem ab hoc ipso tanquam sonte meo qui, dem iudicio derivare opus est IVicimus igitur . in cumri in omni morso indicatio illa sit quae ab ipsa mor- bi essentia vel natura prodit . ea enim caeteris commu- aior est,& in quem aliae omnes veluti Scopum diriguntur ut i 3. libro methodi curandi morbos scripsit Gale.
nobis potissimum de pleuritide acturis illud primum constituendum est,ut quid sit pleuritis intelligamus: exs ipsius enim definitione caetera omnia ordine quoda de-Ρ duci facile poterunUEst ergo pleuritis phlegmone, vel Minflammatio internae membranae, quae costas contegit, illis adnata est. Et quia phlegmone quaecunq; , ut idemGaI. eodem libro resert, gignitur ex decubitu in aliqua corporis particulam, sanguinis copiosoris,quam illi stopus,iccirco,s contraria contrariis curari oporteat, prima in phlegmone indicatio est evacuationis,cum morbus is sit ex plenitudine factus, teraemoes in eo indicationes, quae, aut quid,aut unde, aut quando, aut quantum,aut quomodo evacuandum si praemostrant, in eam feruntur eamq; veluti finem proprium respiciunt. Haec vero omnia maxime locum habent cu praesens est morbus s futurus sit,aut aliquid imminere videatur,quod morbi futuri periculu minetur, idq, velit medicus prohibere,alia indicandi ratio insurgit: neq; enim ulla adhuc loci repletio est ipsas functiones laedens, a qua sumenda sit indicatio ; Sed illud tantum ne locus repleatur,eo tempore procurat medicus,ab his pr sertim sumpta indicatione,quae causas omnes,& occasiones remoueant ό quibus succi ad debiliores partes moueantur, &
30쪽
propellantur. yt aut liqc indicationum ratio tutrici medicinae methodo propria est , ita illam curatrix sibi pro- /priam ascivit. Venitan utraq; simul quandoq; coiungitur εc inuicem periniscetur: ut puta inici initia morbi, cum fit adhuc nec omnino vel maxima ex parte factus est: tunc enim ut Gal. in Therapeuticis docet aliquid factu est aliquid vero futurum est. quo morbus cotinue est ais gendus .unde etiam indicationes sunt commixtae, quae scilicet a facto morbo ex oriuntur, Ze plenitudinem labo rantis particular esse euacuandam indicant: S quae testastendum admonet remotis causis, ne quid amplius fuat, quod particulam quampiam repleat, & morbum indu-
ut 3uae cum ita te habeant,non tamen semper utriusq, eit χqualis,& eadem conditio. imo plurimum quandoque aluersa. qu6 enim propinquior est principio,eo Virri . maiorem habent indicationes, quas deseruire magis prC α servatrici, ut iuniores aiunt parti diximus: quo vero magis ad morbi vigorem accedit, eo languescit magis
harum indicationum vis,& inualescit vis earum,quae ad cura tricem partem attinent. Et ut melius id, quod concipimus exponamus.dicamus phlegmonem quae est reumaticus, hoc est clefluxorius morbus, hoc modo ideo a
pellatus,quia gignatur ex defluxu sanguinis,Vel succi alterius a parte quapiam propulsi ad aliam partem,neces se est fieri,ium ob propelletem partem,tum ob recipiesitem, hoc est,a Uuid in causa esse cur A illa propellat, & Iliadi recietat Causa vero cur illa propellat,duplex est: --
primum robur excretoriae facultatis, & expultricis, cu-ius munus est id excernere, Si expellere,quod utile membro non est: & deinde praesentia cuiuspiam rei molestae,
qua facultas illa irritatur,& excitatur Molesta vero est duplici de causi invia vel multiiussi ne grauis est,uel quapiam mala qualitate affecta: In causa vero cui haec recipiaLimbecillitas est facultatis: quae non potest repelle-