장음표시 사용
201쪽
r; REX CALICUT. meat,&armatus audacior nudo non sit. Accidere inde videmus,populos armis defensiuis tantum instructos,inbellis agilitate magis quam viribus se tueri, fugiendoque plus, quam pedem pedi conferendo pugnare,quod plus spei in numero , quam in robore ponant, destituuntumque saepe ea re,quae exercitus reddit formidabiles, nempe bono ordi-
PErsiae Persarumque nomen,aliquanto tempore suppressum fuit, primum ab Arabibus qui
Persis subiugatis, ut eos ignavos redderent, lege sanxerunt,ne amplius Persae sed Saraceni dicerentur)deinde a Tartaris,primo ductu Chingis,postea Tamerianis.Sed paulo ante nostra secula, pristinae gloriae restituta est Persia, virtute Ismaelis Sophi, te cuius origine,aliqua tradere,abs re non erit, quod ad consequendam notitiam Status regnique Persiae facere videntur. Cu Mahumetesia quo secta Mahumetana nomen habet apud Arabes, dilutijs sua dominae a qua haeres institutus erato 5 nouo dogmate quod in vulgus spargere incipiebat nomen sibi parasset,duxit in secundam uxorem Ais. sam,cuiusdam Bubaci viri praediuitis, magnae existulationis filiam:illiusque Momari Uttomari, eius parentum favors, collegit magnum Arabum
numerum,cepitque titulo praetextu religionis, multa oppida,quae ei vicina erant, deditq; eo tempore Hali suo cognato, in uxorem Fatimam filiam, ex priore uxore, vitaque decedens, anno sive aetatis
202쪽
REx PERSIAE. 9γε reliqtiit ei suam ditione constituit qua eu caput suae secta cum titulo Caliphae Bubactis aegre ferens, quod Mahumetes sibii cuius fauore magnus factus
erat aetate maturo, iuuenem praetuli flet, eiecit eum
ditione,auxilio Omari: Ottomari,qui ipsum Calipham malebant,tum quod eorum consanguineus esset,lum quod eius aeta iam grandior prouectiorque,spem ipsi cito succedendi faceret, quod accidit,
nam Bubaco successere ordine,dicti Omari Otton . Omar a mancipio occisus fuit Ottomam, in
quada rixa neci tradito, edij Caliphae dignitas ad
Halim, sed eam quiete post tale re non potuit: nam cepit contra eum arma auia, subpra textu, quod mortis sui patroni Ottomari, conscius fuisset:cura-tiitque cum occidiculae, haec ciuitas est in decursu Euphratis, infra Bagdet, diciturque ob id adhuc Masiadal,quod est domus Hali, qui ibi sepultus fuit.
Hali mortuo dixerui incolae Cusi CaliphamicensiIium Fatimae, sedis hic loco deturbatus, lene no necatus est a Mavia, qtii seCalipham absolute dixit, successitque et Iarit filitis. Ocen reliquit post se duodecim filios,quorvinus Mahumetes Mahadinfuit,eum Mauri non mortuum esse aiunt, sed eum expediantes,dicunt tiod ad conuertendumOrbem, reuersurata sit:hanc ob rem in Massa lalla,in qua secundum eorum stultitiam, conuei sionis initium futurtim est equus semper paratus est, qui magna cum pompa in templum,quod illi Moscheam dictit, ducitur offerturque.Ex controuersj quat Hali cum
Bubaco,omaro, Ottomaro Nauia intercessere, remansere grauissimae contentiones cum armor tum opinionum:Volunt enim Persae,Halim ex testamento Mahumetis,uerum Calipham fuisse, sed Arabes fauore tres primos prosequuntur. Cum cir-
203쪽
r; REX PERsIAE. iter annum 3363. Mauri nullum Calipham haberet; quod i finem habuissent anno res8. m Mustacere Numhila quem Allacu Tartarorum Rex occidit surrexit in Persia quidam Baro, cui nomen erat Sci phi,dominus oppidi Ardeuel, qui se sanguine Hali, per Musam Ceresin,em nepotem unum, ex duo
decim filijs cen) genitum gloriabatur, in cuius
memoriam mutauit Uriam tirbantis gestamen capitis id est adiunxitque duodecim acies, conciliauitque suae sectar nomen&aestimationem: haec successit Guine filius Adar,cui Asambec in tria Persa, potentia celeberrimus Princeps, in uxorem dedit suam filiam:sed cius filius Iacob beg,authoritatem existimationemq; Adar veritus, curauit elint occidi,deditque duos eius filios,Ismaelem S Soli naannum, Capitaneo suo Amanraro, ei iniunges teos poneret in Zaliga is montibus munitus locus est sed Amanaar, sui domini crudelitatem detesta tus,detulit pileros in suam domum, curauitque eos cum sitis si ijs liberaliter educari, cumque in lethala morbum incidisset,veritus ne adolescentes indita crimen venirent, dedit eis ducentos aureos,&equos,consuluitque ut se ad domum matris conferrent.Ismael qui natu maximuxerat, domum reuersus,statim se patris necem vindicare velle proseia sus est, post aliquos felices successus, assumpsit titulum protectoris rerum Hali, qMo ipse originem
ducebat,secit Turbantem altiorem, misitque legatos ad omnes Principes Mahumetanos Orientis,
hortatusque est eos,ut Muna sectam, Minsignia reciperent: hac via,armorumque felicitate, fecit se toti Orienti formidabilem,occiditque Ocen , qui se tuc Persiae Regem inscribebat, decem eius fratres, solus Marabecus elapsus,implorauit in auxiliuSell-
204쪽
REx PERSI AB. mum primum Regem Turcarum Vicit Ismael.magno praelio ad lacum a Regem Tartarorum Zagalaiorum, volentique persequi victoriam , trans. mittereque cum exercitu mutium Abbiano, dissuasum id fuit ab Astrologo, cui multum fidebat, qui ei dixit, se quIdem foetices successiis in progrediendo videre,sed nullum iter ad regrediendum apparere. Reliquit Ismael filijs amplissimum dominita, quod Mari Caspio,Sinu Persico, lacu Si occo,fuminibus Tigri Se Oxo ni malimus dicere Abiano & regno
Cambala comprelaenditur,'ilod pactum est plus quam ro. graduum, ab Oi tu ad occasum 8 a Seiaptentrione ad Meridiem , continentur hoc spacio millia amplaque regna, quarinitam uis non omnia sub eius dominio immediate essent,agnoscebant tamen eum pro supremo Principe, nempe Reges Macram,Patani, Guadet, Ormurij. cui Ormuro nunc
Lusitani dominantum Georgian sequebantur eius insignia:Ismaelis erant multa amplarque ciuitates S
nationes: Media quae nunc Seruan: Iarbecca quon- .dam Mesopotamia:Cusislan quam inhabitarunt Susiani:parsista Persarum patria Stratia quae quondadieta fuit Hircania. Parthia tuae hodie Arac: Carmania nunc Chermain:Sigestat , arassan Sablesta:Istigias, quaru antiqua nomina suntDrangiana, Bactrianadyarapomissis, argiana.Haru regionu)liarumque,quarum nomina non edo,ea pars quae Simii Persico vicina est, affuit omnium rerum utiliu copia,propter flumina,quae ipsas intersecant:inter ea flumina,nobilissimus estinuissimi rus,cuius aquis multum utuntur illi populi ducunt enim illas
fossis ali que quibusda instium cessan suas possessi .
nes, suo magno usui comodo.Prouinciae Mari Caspio vicin tu obfuuiorii oportunitate,tum propter
205쪽
aeris emperiem, sunt eiusdem fertilitatis partici pes,qualis est illa pars, quam fluvius Pulimalo perlabitur is se in Lacum Burgianum condit reliqua regionis parsicca est,quare nec Oppida, nec pagi ibi frequentes sunt,nisi iis locis Squae fluui aut lacus
alicuius beneficium experiuntur. Ampliores ditio
resque ciuitates imperi Persici sunt stigias, caput
Bai: trianae,quae inter amaeniores Orientis censetur: Indion caput Margianae,in territorio tam uberi laetoque,ut Antiochus Soteream muro cingi fecerit: Canda har, caput Parapomisi, multique commercij propter concursum mercatorum Indiae Mathai , qui harum regionum opes eo ferunt:Eri,caput Prouinciae Ariae,quae rosis tam copiosa est, ut ab ijsi men operit,Barbarus dicit eam 3 miliaribus am-hiri:Ispaam caput Parthiae , eam aliqui illam esse volunt, quam antiqlia historiciEcatompylas dixere. tantimomenti est, ut Persae de ea hyperbolice dicant,eam medium Orbem esse: Chirmati est Metro
polis Caramaniae, celebris propter excellentiam Pannorum aureorum argenteorumque,qui illic coficiuntur:Eor,'tioque nobilis ciuitas est, nec ei inferior Custra Susianae caput .sed omnes cedunt gentiaque quodammodo deosculantur' quoad pulchritudinem)ciuitati Siras, ad fluuiu Bindi mirum: fuit ea quondam Metropolis Persarum it aliqui volunt dicebaturque Persepolis: Alexander Magnus instinctu sui scorti,tradidit eam faminis cum autem seipsum postea,sui fere puderet, fecit eam
restaurari:Quamuis hodie non sit tantae amplitudinis,quantae olim fuit,aestimatur tamen eam maximarum ciuitatum Orientis unam esse, circini cum
suburbijs plus minus ro milliaria, instruitque o. focorum millia:Persis in prouerbio est.Quando Si-
206쪽
RE PERSIAE. orras,tum Cairus erat eius pagus non habent tamen eatri,pro valde antiqtia, nec accedunt eorum sentetiae, qui ea Metropolim Persarum faciunt Taurisiu Casbii sunt quoq; ciuitates nobiles, de praeter amplitudinem , ilentant se propter Aulam re-
est aequalis alicui alteri populo Mahumetano,nec ullo loco inter hos ea politica regendi forma viget,quae apud Persas Aliae omnes excindunt fere omnem nobilitatem, tuntiarque opera mancipiorum,occidunt fratres, aut excaecant eos, sed apud Persas habetur nobilitas in pretio Meges tractant humaniter fratres, habent in sua ditione multos potentes,opibusque claros Principes, quae omnia Ottomani in suo imperio non ferunt Equi latus apud Persas in precio est, ingenuitas: musica&bonis literis delectantur, student poes, euaduntque sua lingua excellentes: Astrologia quoque Iaudatur apud ipsosci haec omnia contemnunt
Turcae. Vercatura manuariaeque artes forent in Persi a. ut concludam,Turcas superant ciuilitate humanita
207쪽
Huius regni vires consistunt potius in virtute quam numero Sunt ibi tria militum m nera: unu eorum est, quos Rex semper habet stipendiarios&apud se:alterum est Timariothorum habet enim Rex magnum equitum numerum,quibus stipendiorum loco certa loca attribuit
quod&lsurca facit: Tertium est auxiliarioru qui
aere suomerent : Conscribuntur ex Georgianis Tartaris.Sed loquedo de duobus primis generibus quae regino Regique propria sunt duo haec militu. senera sunt equitem Vbi eniti arma sunt in manibus nobilium, ibi peditatus vix ulla est ratio: ex eadem causa sequitur, quod Perse viribus maritimisi instriicti non sunt: Et quamuis Mare Caspiunt ab uno latere, Sinus vero Persiculab alio sit , nunquam tamen classibus nec in uno,nec in alioMari usi sunt.
Mari Caspium quoque quamuis octingenta milliaeria Ioiigum sit,iatumi sexcenta,non transmittitur aut nauigatur,nisi iuxta littora Lusitani imperant MariPersico , suiswlassibus, quas sen er in insula Ormire habent. Et si Persia abundat metallis , temperatura excellentibus,praecipue Prouincia Graiaram:bellicorum tamen tormentorum nullum feremum habent,sicut nec muniendi,oppugnandi,obsidendi, seruandi,defendendique loca,quod hae miliaria partes pedita tu magis propriae sunt, siciae equiritui proprium est, in patentibus campis iustis prae-L; configere , in quibus Persas multum valere negari non potest. Ultra militiae necessarias res, laborat militia Persica adhuc allograui malo,nem .
208쪽
ram ΡΕRsIAE. Ospe discordia , quae duabus ex rebris oriri solet una est Principum potentia, citi plurimum superbia Se
contumacia conitincta esse solet : alia est itinerum,& ducendi exercitus difficultas,quae ex aquae fluuiorumq; nauigabiliu penuria nascitur.Flumina enim Persae non nauigantur, aut a parti nauibantur, ut quod praestat, nullius fere mometi sit ones in Sinu Persicii mannuunt, aut in Mare Caspiti,ut regiones quae in medio latent, relinquantur aridae aquae inopes: quam ob rem vires regni iungi no possunti regni enim dimidium siccum est,nec flume aliquod hic est,quod toti regno seriliat, sicut Ligeris Fran-cim Padus Longobardiae Vistula Poloniae: Scaldi,vIandriae, alijsq; alij regni faciunt. Terra desertae quoque hic sunt, quae Prouincias a se inuicem disiu-gunt montes etiam,qui eas a se uicem separant. Has obres, mihi hoc regnum Hispania simile vide- tuir, ubi nec futia commercio Vtiles sunt,pra terquam in finibus prouinciarum: 5 montes ac regi ne propter ariditatem, inculta sunt. Sed natura, ut commercia ad illuaret,commoditatique vitae humanae,in locis aqua nauigabili indigis,prospiceret, dotauit Persiam, regionesque vicinas Camelis, qui
ibi commodissimi sunt. ferunt enim onera grauiora,quam equi aut muli ferre possent,perdurantque diu in Iabore ferunt onus init Iepondo, continuabunt iter . pluribus diebus & in locis siccis sabulosis iis sicut sunt Lybia, Arabia, Persia, in quibus aqua lascua desunt, bibunt tantum quinto die semel, si opiis sit, ferent sitim, per decem&plures dies quod ad pabulum attinet, onere leuatis, datur pro pabulo modicum herbae, spinae,aut rami arborum. Non itaque ullum animal
est,quod laborem diutius ferat, minorisque sit im-
209쪽
pensae propter has conditiones accommodatisti inum est regionibus aridis Iccis, Asiae Africa; in quibus homines summa inopia quae 5 ciboriuri Iaborant: Cum enim Camelo parum sumciat,potest
tamen in aliorum,sum , magnam commeatuum quantitatem ferre Tria sunt Corum genera, minoribus insident homines: mediocres, duos gibbos habent, rendis' mercibus valent maiores crassioresque onera mille pondo ferunt:Haec de Camelis dixisse sufficiat: Quem equitulinumerum tex Persiae educere possit, visum fuit bellis inter Ismaelem&Selimum primum Regem Turcarum: Inter ID maelem: Soli manum , inter C abendam&Amuratem tertium gestis: nemo horti Regum habuit,uo in loco, contra TurcaS, Ultra Io equitum millia,sed armis adeo instructos equites, ut multae maioris exercitus impetum non timuerint:Equites
Persae, quibus suppetit res, quique ditiores inter ipsos sunt,armati se fere in modum nostrorum cataphractorum , alij qui duas ac tertias equitatus partes conficulni cotenti sunt galea, lorica, scutoque: utunturque lancea arcuque alternative.Sed dicamus pauca de Reditibus, quibus auxiliarios conducere possit Profiteor me praecise non scire,adruam summa eius Reditus accedant,duo enim, qui edita opera,eo profecti sunt, Vt explorarent, quae Regis Persiae opes sint,inter se disientiunt, diuersa φie loqui audius: Unus re alius quinque aureorum nulliones annui reditus ei attribuit hoc autedico, ex duob is argumentis colligi posse, ipsiim
opulentum csieci num est, quod Tamasus, eius qui nunc regnat pater, toto suo regno sustulit vectigalia omnini exportatarum .importatarum incrcium. Id vectigal reddebatici Toma
210쪽
RET PERSIAR. oenorum millia,quae conficiunt Miltionem, octinia penta an reorum millia virus enim manus valcitro. aureos:Vt autem id faceret,induci non potuisset, nisi alij reditus, ei animos dedissent. Aliud argumentum est,quod status Persiae in septem Prouincias diuisi sunt,quarum ea quae Ipsaam dicitur, retadit septingenta aureorum millia: tantundem dat Siras,nec tamen inter ditiores censentur hae dum eas enim longe superant Corassan,Di argument, quaruilla fodinis Cyrneorum, metallor nnutile, haec serici praedives est. Sed unde percipit suos reditus , si se vectigalibus, inuectarum .euectarum mercium spoliauitγEx territorijs sui dominij ex decimis fructuum:ex fructibus minarrarum:ex officinis invia quisque enim officinam,aut tabernam quarumcunaque rerum ponere Voles,certi quiddam Regi quo tannis pendere debet ex donis quoque particula rium,& donationibus communitatiun :confiscationibus, alijsque rebus talibus:Adferunt quoque ali quid tributa Principum,corona subditorum,quales sunt Principes Far Candor,ali)q; quos supra n
AB Ortu Mogororum , a Septentrione aga.
talorum fines attingit Sophi:abi si longissim tractii, Periit conterminus est Turca,ad Meridiem habet regnum O murij cui corona Lusitanica dominatur. cum Mogoris nihil fere ne