장음표시 사용
221쪽
iste eonsere, esse ordinarium collatorem bene ficiorum.' si modo is episcopus confirmat usi amelec iis si tum ante confirmatione conset te non potest beneficia, etsi alia es quaedam, ut in eriscopo diximus, permittantur episcopa
3 lis. Caeterum dum de episeoporum potestate circa beneficia agitur, non ualde dii sicile est obseruate haee eadem locum habere in archiepiscopis de patriaretiis, sim mo pontifiee: singuli enim habere dicuntur epi scopatu, in quo tamen alij alijs maiorem dignitatem & potestatem in quibusdam nacti sunt , ut apparebit exs serie dicendorum. summus Depontifex etiam confert beneficia iure proprio solus,ut deuoluta: item si ei subiecta tantum sint: uel transio serendi sint episeopi .' Concurrit autem eum epi pi euiusque potestate summus ponti sex in conserendo,ideo iuri praeuentionis est locus inter provises de uno de eodem beneficio a sumo pontif&ab ordinario, ut potior tempore, sit pistior iures Est enim pastor generalis uniuersi gregis eat holici ci Christiani sim m. pontifex, alii in partem tantum soli tudinis II uoςati, ut dictum est.. Quare&legatus a latere summi pontificis, qui cardinalis est, potest quoque in proii incia uni commissa per cocu conserte beneficia , tamen legatis millis, uel natis ratione adeptae ecclesiae non licti:nisi specialitet concedatur. Qua quς monem latius uidebis explicatam apud Ioannem de selua, per sexaginta duo contraria,
ubi sξ de potestate legati apostolici, de EusI 2 priuilegiis. Summus pontifex in causis beneficialibus habet plenissimam potestatem, is
copi semiplenam. secundum interpretes: m&Pappa conressit collationem beneficiorum epis pas. Estque per cons ruens, reuoca ' ei potestas, ut Ze lege ex arbitrio reuocat.' Quia de tituli beneficiorum sunt de tute positivo. 'Ita tute ordinarios priori concessione praeuenit p&mandatis. Non secus qu1m cum plures eiusdem negotii possunt iudiera, alius alium praeuenirect alij praeferri potest . sieuedo Pappa etiam potui praeueniti per ordina-I3 tium in collatione. Et in Gallia quoque, quando ante mandarum summi pontificis de prouidendo, graduatus conditionis requisitie inte pellauit episcopum uel capitulum uel alium cibi latorem, sibi conlatii beneseium, tiae Pappa,ut P uentus,non potest praeuenire eum in eo. Idipsum quoque uerum est,si ante collati nem Pappae prauem uesit pauonu , quanqua
ptaesentatus post prouisionem alteriis a P. I pa factam institutus suerit. ' Careerat ri eis-tionibus summi pontificis, &Praelatione impe
t tantium,o emadum est, ut impetram sint qualitatis requi suae ua beneficiis coli in uel untdispensati legitim e ab eo, qui potestatem habet. Item nulla collatio pontilicis summi non praeuenit ordinarium, ut ii contra priuil si ade conuentiones alliae , de summi pontificis fiat ' Nec praestat impedimentum quod de tute non sertitur effectum. Et quod nulliam est,estiniim non ploducit. sicuti etiam si praeueniat summus pontifex conserendo co-.trat gulam caneellariae is .deuerisimili notiatia, uessi ex dolo impetrantis pr uentici fiat: puta, qnia ut pCeueniret dc deciperet ordin tium, celauit mortuum ultimum possessitarem, donec impetrauerit. 7 Vel quando fistet solis testulae cance Iariae de publicandit resignationibus. Nec confert iure praeuenti
Liber XVII. 223nlisi minus pontifex quae iure regali ad regeis pertinent. φ Loco episcopi uicarius eius potest conferre beneficia, si episcopus illi specialiter
I 6 concedat α mandet, non aliter. Nec lai non ideo minus potestas penes ipsum epit copiam remanet conserendi, etiamsi sit α penes ut e rium illius: quare poterit is consore.kDer gat namque reipsa episcopus conserendo ma-
dato, geneti rei speciem derogatur. Atque utea ij ossicio suo non sunguntur, nisi absente
episcopo, uel cum is non potest, uel non utilii Iossicium praesens exercere. η Praeter ordinaria episcopum sis eius uicarium, conserunt de alij, uel ratione consiletudinis probata, uel in
uim priuilegii uel praescriptionis. Quocirca co
suetudine uel statutos euiisu, praebendarum
collatio ad alios pertinere potest quam ad epis
copos.' Et aliquando capitulum beneficia confert capitulariter,& ut dicunt, in communi: interdum singulares eius capituli canonici, uel iure capituli, uel iure proprio canoniae, uel ratione dignitatis, uel persimatus, uel ossicij,uel de consuetudine, uel statuto ecclesiae,uel rati ne praebendarum. Eatatione interdum episcopus confert una S coniunctim cum capitulo, interdum de consilio de assensu capituli: ut de eapitulum secundum statuta , interdum
disiunctim sine episcopo, de alias cum conis silio episcopi . . Conserunt ex priuilegio Iaici' imo aliquando & mulier,ut eomitissa Fu-dtiae: nisi eaput quod de ea meminit intelligamus donationem praebendarum, esse praesentationem, ut alibi etiam donatio pro praesentatione accipitur. Resert& Rota ad adbatissas collariones quoque pertinete: suit& aliae,
quae priuilegio conserunt. Et interdum epibscopalibus summus pontifex oeconomum, &uisitatorem ecclesiis uacantibus constituit,qui praebendas eius beneficia conserunt,ut in canone obitumini .distinct.& ibi gloss. penultia: in canoenon liceat, I 2.quaestio. 2. Literis quoque summi pontificis aliquando committitur receptio canonici de collatio aliis, quam bi 9 scopis.' Rex Galliae in celsis ecclesis uacantibbus,quae imis regaliae sunt, pendente uacati ne beneficia uacantia, quae ad eius ecclesiς collationem pertinent, confert,& fructus alibi percipit, ' donec pontifices promoti sacrame- tum iidelitatis ab illo acceperint. Quod otiuiselegium agitatum fuit sub Nicolaoli I. sumni. pontifin curia Romana. ρ Et conseritatu in in Gallia, ut constat constitutione regia Philippi Pulchri, anno 1334 mensis Octobris. Quamobrem in uacatione harum ecclesiarum regalium, manus ei iniucit, ponitq; sub tutela sua, '&oeconomum constituit, qui fructus sede u cante colligat,& recipiato modo, quo uiuens praepositis saceret. De hoc hi te sic meminit cωcilium Basiliense, dum de taxatione 'ilint aerariis valoris habet beneficiorum , excenis benefici s. prurum rus patronatur, praesentario, tot uti prouisio ad regem Wre regalis uelabas pertinet. Et ad hoc ius Hura capita pontificum relatenda sunt.' Habet de ius hoc rex A
gliae in quibusdam ecclesijs cathedralibus sui
regni, ut praebendas earum conserat,& aliaio beneficia incante, ceptis parochialibus ecclesiis,
iaciam Miletide eoniae a. can. Adriami in M
Par. petas. . fura de ori res Corie. in m. Ox de tecta te res i. q. I. ν ioannes A ereas. in eapiti post Ioan nem Monach ibi, numet. 3.
222쪽
Syntagmatis Iuris uniuersi. Pars Il
incipi. quidam habetis solida. na e ex diligen
ecclesi j quae non cadunt in regalia bulo etiam tempore percipiat temporalia, & tinctus , - α eo nationes beneficioriim ad eum pertineant, in irructu Lini, h ut S praesentationes, et ar et iones.& sinialia. Imperator quoque pituit sium habet, quo ei permittitur in qualibet ecclesia Alemaniae iubete recipi unima, appellantur ille collationes illa hodie, prim preces, reste spem tot e. ψ Et lex Apuliae, cui vult datbem: sicia, e . Plangariae quoque Verum plus est regalia in Gallia, qtiam priuilegium ulud Imperatoris,cum de custodiam de sevictus ecclesiarum iecipiat ex permissione concili, generalis: dummodo de nouo in ecclesiis praeter ant L quam consiuetudinem nibu usurpet, quo casu uetantur regalia. . Non enim in omnibus e clesjs ius regaliorum regi competit, sed in aliba: quibus.Vrbanita Secundus, sit inmus ponti sex, Petro regi Auagonio quod Mauros expugnas et ,δ depulis Iet decimas, primitiasque, di. Omnia concellit beneficia tuti spationatus omniuecclesiarum de ciuitatum, a quibos sdei hostes eiecerat,ut ipse & sui successisu in perpetuit m quibus uellent conserre possent, ea ceptis episet a scopalibus. Cur autem potius in aluiuibus, quam in omnibus ecclesiis permissum His it regaliolt m,rationem habere potessivel a sundationis causa, in qua qui sundat, uel dorat, potest hoc sibi reseritare. t adueniente uacatione fructus suos faciat. Itaque in eccles , de monasterijs,quae surdationis regiae sunt, legitima hoc pacto erunt regalia. vel quia selidi r , illiue fit, ut Mime, religiones ct sacri ia hiatur manu. Idipsum apud AEgyptios obtinuille Plato testatur, ' de apud alias quas.
damnationes Aristoteles. Iino senatus Rc
maria aliquando in honorem IulqCaesaris consiliuit, ut si illi filius itasecreaur, is summus pontifex ellet. Caius Caligula Imper. Ge manici & Agrippina: filius , matrem suania Augustam & Augusti sacerdoron secit, o netque Vestalium honores tribuit, eosdem lm
ioribus quoque sus dedit. ψDe Iuribus Regaliorum. Cap. Vi II.
nisteria,ut aianotare licet in Dauide, Salom ne, Iuda Machabaeo. Verum haec non iussicit authoritas, alioquin communis esset omnibus aliarum gentium regibus, qiubuo tamen id noconceditur. Et P inde rectius dixerim cu dati me,seudo,cosuetudine, aut horitate,& priuilemum concurrere, quod principibus Gallis
ei, ehristianus, utpote in sedem ci fidem armn eam deuosissimis &ossiciosis concessum
1 Regesis durant Upie ad adepti em
3 collatio publicanda. Rexilitia mora colluis te abor raris neu Io,in lactim litigantis subrogatur.3 Re sitiam sim alas arac: tame tenetur corm
s Regrita ccclisis i emitti possunt. Regalia malus, quam reges trossam neque mi,
gii sunt ecclesiae, α ideo mortuo praeposito ad io. Ivia. I 3 an regessia uacatim cxt- . regem seudum rediit,& beneficia quς ex eo seu i 4 in are conferacitam in 'do erecta sunt. x linis libus ad legem deuotu is Rcharta ratio ad ben fiam incus obici non uita collatio beneficiolum ad regem petiinet. rectitur in prae adurum istis rigaborum.
Item etiam latione usus uetantiquae consuetu I 6 Regaliorum c trocios adcumstant supredinis,' cuius in iiij non extra memoria: nam de vias potore M.
illa prescriptio immemorabilis laicis potest co i coi scit in regalijs pr/ndus renisas sit
et cedere ecclesiastica alioquin Prohibita. Vt in nefas. idecimis paret exemplum , quas possidere ne- Ialur, priuilegia indicata, M.queunt: ' de tamen immemorabili Pr scriptim is inalborum ossa, inquilini inlisi is regi non tam: sne tecte habent. PPollet hic regum adserti au- perunt. . . thoritas, & eorum consecratio, quae participes 1 o Collati- Fem Liuia quia stam ecclisiis x illos faciorum quodammodo facere uidetis r. 3 Ini. Sicut Ze apud ludeos regibus citca ecclesatum dio Mahabet lammis et sius, pM ministros concella sede pontificia uacan aut cura habent a matrum , , quando res armabam temploriim es uel mi- ai: Regalori lares co eram x sem am: Otro priuilegia regia, quae regalia dicuntur,plura senti quae colligit Rus iis proptio tractatu - Primum, ut si sedes beneficii non a repleta tam de iure quam desacto, aperi tutura restaboriam iuri: ' unde si collatio alib ursia tam ab ordinatio ea nonice, nec is ar: 6 est. Nee inficias eundum,Chiillianis regibus brehendet it possessionem corporaliter, uacathoe ius concedi potnille,sicuti & ethnicis re , di beneficium iure regaliorum. Aliud, ut bene bus Romanis cocessum interdum sacra Publi- cium pollessuisti in commendam quocunque casacere, tu excincto legio nomine, ex sacris- tempore illiis obtinuerit semper cadat in regaculus eonstitutus est, cuius sacerdotium postea a ilia . Tertium, quod siquis habuerit collatis pontifici subiectum erat: ne nouae libertati, assi nem a rege in uim aintutae, dicunt, rega ditus nomini bonos ossicere ' Regis, hiquit, libriim, di illam non piiblicauerit, sed Dionyiadalicaria. haec ex raminera fuerunt, presserit, secundus impetrans praesemari ae p. imuinita Dcra cur Mi :πDossicia per euam nio impetranti, potissimum quando est in ιγ e silereturq-quid ad placandos Deos pert notabili negligentia per lapsum triennii. net. Mitiae , vi mox μοι patriorum car hinn Quartum , ii 4itigant regalista , de ab o balet et citctodiam, O inrisomenatura ,suus2M dinario prouisas , qui pendent lite cecscripta er pacta contincet, Et de imperatore sit, uel mortuus sierit, regalista cons Dio Cassius, semper, intrat, Imperatorsummum qui tui 1 os, iudicum, sedem, iura is,&em Frua carum sint, crinaugur romu suese lumenta beneficii, perinde ac si nulla lis ni
223쪽
tanisset: quamuis alius si perueniat, noti ὁ, qui ius& litem defunctipto sequatit r. Qiun.
tum, capitulum no potest tesjeere regali iram,
qx in teneatur eum recipere, etiam si constaret
6 ei de iniuilitiare desectu tituli .h 6. In impetr tione a principe facta benefici j regaliorum,n5
uitiat gratiam omissia qualitas, quae expressa re 7 morari posset principe a collatione. Quod ea benefieia Pappa tute praeuentionis non con8 siti sed solus rex. Oetanum,cadunt in regalia non tantum beneficia uel nraebendae, quae in erectione eccletiae fuerunt fundatae, sed ea quaes postea instituta.' Nonum, Regalia possunt a rege Getesiis remitti. Non tame in alio quam reges transmitti possunt,quia hoc ius est anno Io xum diademati, seu corona I Decimum, quM rex apertis regatus non sbium prouidet praebedis& dignitatib' eccletiae cathedralis, permor tem naturalem uel renunciationem, sed etiam si 'illi irregularitatem contraxerit immiscedo se laeuis de enormibus, uel habitu mutato miles seculatis factu erit, uel homicidium secerit,aut periurium incurretit, statim, non exsectata sentetula pilitationis. hri Undecimum, ut ii episcopus uel archic piscopus promini eatiaraa cardinatatum, sta-i: tim in tegalia eadat sedes. Duodecimum, vacante ecclesia iure regaliorum, si is qui beneficium habet adesus collisioneri pertinens, suerit excommunicatus a propontineri seu os icia
li pro debito ciuili ,&denunciatus talis fuerit publies, potest rex iure hoe conserte illita.
I; .pet aeceptationem seeundae praebendaeu eat primum collatum iure regaliorum,& ad tegem reuertitur.' i Benesciaquς uacaruiit ante apertatam regaliorum . si legaliorum tempore uacent, iure regaliorum c. nsem pot- sint. rue. Beneficium uacas u et de iure uel de
facto, non obstante quod possessist possederit
per uiennium,uel uiginti annos pacificε, conserti a rege potest pendente iure regaliorum I 4 16. d&sii annis natis tantum p . Edae metropolitanae ecclesiarum conserant ut, tameiure regaliorum liacante ecclesia, a rege septen II ni possunt conferri. ' i . Dum ius regaliorum regi aduenit δε beneficium pet incompatibilitatem uacet, non notest Romanus pontifex Perdispensationem ruam .rehabilitare persenam Iis in praeiudicium regaliorum. ρ Ι 8. Cognitio S determinatio collationiim beneficiorum in re Falijstiscaturorum ad eurias septemra silas, siue de possetatio aue de petitorio agatur, ρογI7 tinet.' Is. Hoc iure competente, potest rex c sene praebendas unitas desiippressas. ao. R. salista non tenetur in impetratione mentione facere de beneficiis alias iure regali obtentis. 2 I.Rex aduenietinus regalius facit fluctus sitos pendentes,sse uina,sive grana stit,aut reditus annui quocunque nomine censeant uti& est in electione regis, sequi locationem a praemortuo piscopo faciam, de stare colonis. Ec perciperemictus, uel ab ea abite. Si eut est receptum in domino nudi, respectu uassalli sui, deficiente homine, seu uastallo. 4 Constitutiones apostolicae, uel statuta 5e consiletudines eccletiana non impediunt aut uinciunt regem, quin pos st uti & scui pro uoluntate iure suo regalii . 23. Si resignatio facti suit in fauorem erit personae de non alias,aperiis regaliis potest rex co-serre alteri, quam illi in cuius fauorem mutatio facta estae tenet collatio regis. a Colla tio regis potest fieri sub conditione, ii noctiis tempotibus uacauetit benefici si,quando igno-
ratur quo tempore vadatio Metirritilicet ex dis spositione iurisco miminis,aetiis legitimi similes non recipiant diem,uel conditionem 1 rs. In translatione eri coporum uel archiepisci
pinum, non censentur aperta regalia, nili a die
praestiti consensus illius qui vult iransferri, de postqtiam absolutus suetit a priori vinculo epi inpatiis. 26. Per seloniam per episeopum, alitarcniepiscopum commisiam, de per manis stam tebellionem in p. incipem, non dicitur sedes liacare iure regaliorum, ut rex pol sit interim iure regaliorum beneficia uacantia coi seire.' 27. Regalia semel aperia semper durat, neque obitu regis superueniente expirant, d nec praelatus iuramentit m fidelitaris actu ipsis praeiliterit, persena liter, non pei Procur torem. 28. Rex reeipit iri tamentum fidelitatis pet suos legatos inearia Romana existentes a praelatis in ea cura prouisis. η Nee tamen si dilationem concedat pr lato ad pr standum sacramentum, ideo impeditur regaliolium ius ante praestationem in conferendis. 19. Ad eum modum hoe iure conseit rex bene fiet a uacantia in regalijs sede uacante, quoc insert scopus uiuen exceptis ecclesiis pari hiatibus: nisi illae ellent annexae praebendis, quaseonfert. 3 Non potest impetrari beneficium in regalijs, nisi a triginta annis . h. Aperio iure regaliorum, beneficium eius collationis non potest fer res gnationem causa permutationis conserti a semino pontifim ita uacat in regalijs: nisi res alio ea fiat coram rege, aliter semier uacaliat, donec rex prouiderit. 3 In regxliis si rex conserat una die beneficium uacansilue hoc, nec expediatur prouiso sub sigillo regio, de sequenti die idem beneficium conserat alteri eum subseriptione de Millo litteris appensi , potior nihilominux prior. sie de ptior. α si una die fusta duobus iit collatio, presertur. 3; . Rex si nominauerit ex priuilegio Apostolicae trisu in certis ecclesiis metti politania α cathedralibus, si postea aperiantur regalia, potest omissio eo quem collatori nominauit, ilirepturis conferre iure regaliorum, non obstante insinuatione de noniuraIione
prius debit E iactis. 3 . Indultum apostolia
eum de non consecratidis episcopis intia tempus iuris,nosacit quominus uacet beneficium iure regaliorum,si alias eo non existente indulto uacaret. Rex iure regaliorum cons
rendo piaebendam, uel alia beneficia suis libria, tenetur sequi naturam & qualitatem i, neficij achii tandationi appositam . ' 3 6. Licet in regia emulsione regalistae nulla reperi tui, de defectia natalium quem patituraimp tram, mentiosacta, si prius per Romanum pontificem saper praedicto desectu natalium ad obtinenda qua cunque beneficia simplicii fuerit dispensatus, nihilominus ualida est prouisio. P17. Capellanias &alia simplicii beneficia inhospitalibus existentia , rex late regaliae con sert. ' Beneficia peltinentia addecanum, di capitulum, S: archidiaconum eoniunctim seu diuisiti, non coit tui, tur a rege iure regaliorum, s. t tantum illa sede uae te, quae ad episcopum pertinent. Aprili, regalijs rex pensionem si per fructibus dunitatis, tiam quando ad succellores episcopatus uel
dignitatis extenditur, soluere non tenetur. ε- i. Vacantibus regalijs Onon a , recept res,& alii ossiciarit,im procvratores illis eoinia
misIi , non pollunt animalia in caulibus, seu Patigiis locorum episcopatiis intrahere, uel
224쪽
, meminit rias esto. Meae a. via.
ret 6 Syntagmatis Iuris uniuersi. Parsi II.
de illis disponete: quia talia animalia sani conseripto loco data, sicut oves boues, & iumenta cuin pullis, a tesseritantur futuro successori, qtit,d sine illis deterior esset sundi commoditas uel domus. ' i. Custodes, seu exactores regaliorum non possunt uacante sede decimas a thoritate reIs accipere, sed tenentur eas sui ro successori conseruare. h qa. Curatores regaliorum constituti sede vaeante, durantibus regalijs non pollunt incidere arbores c quas, nee pistari in uiuatiis icthiotrophiis praelaturae a te tempus debitum, neque alia agere, per quae deterior fieri posset reditus annuus praelatur φ 3. Durantibus regalijs rex no tenetur ad on ra uel seruitia, ad quae episcopus in uita tenebatur. 4 Ex eonstitutione Philippi , ut pomquam episcopus sacramentum fidelitatis praestiterat regi, requirat ut quM actualis de realis traditio fiat telum temporalium episcopo per ossiciales regios, quibus ipsa temporalia episcopatus gubernanda suerunt commissa: nee sufficit quod tollatur, seu ut dicunt leuetur manus regia pergentes computorum,id est, per praeseci eutiae: id enim ita exigitur, ut praelatus possit conferte pia tundas ct dignitates si ς e cle AE: uti temporalibus sui epis patus. Α
Rex non tenetur electum conmmatum in episcopum,s non sit con sinatus, adiuramentum
fidelitatis admittere: nee regalia cessant per si iam confirmationem. Quia adhue recuti dicitur cate,sed claudentur, id est,expirabunt decessabunt regalia, secuto iuramet Etheeptiuilegia pereonclusiones fatis abundὰ explie uit Ruseus in suo tract.regaliorsi: ut satis mihi factum putauerim delecitaribus,summa capita iudicis loco hie pet elutomen transferre, ne Θ18 liena mihi plagiarius usurpem Plura & uidere potetis apud AEgidium Magistrum, in decisi nibus&tractatu regaliorum. Qui ex registro
emeret rationum seu computotum notat,3 ius hoc regaliorum non competere regi in omnis
bus episcopatibus sui legni: sia tantum in prouincia senonens, de eius suffraganeis, excepta dioecesi Antili orensi, in qua decani & captiulup dicuntur secisse permutationem cum I ge. Item docet ius hoc ei esse in tota plouineia Remens, excepta dioecesi Cameracemi in tota prouincii Bituricensi: exceptis. Lemovicensi, Cathurcens, Ruthenensi, Albiens. Mimalest: de in tota prouincia Tutonensi, excepta Macloniensia orensi. . In prouincia Burdegale si solum:& in tota Normania. At in tota prouincia Occitanens, di Arelatens,&consequentet in tota lingua Oecitana,nihil habere ius res is liorum. Aliud ius regaliae inuemitur, in eccle. iijs quae ad plenam & liberam collationem regis pertinent, in quibus nec summus pontifex, nee alius quispiam ius aliquod habet, praeter tum regem, qui solus ordinarius collator est quale ius illi est in praebendis, seu canoniis sanctarum capellatum Lutetiae,Biturigum,saltus Vincenatum, re in ecclesiis collegialis de lsrv.Sancti Quintini,Virginis Maria: Montis dio soni de similibus. h Singulari notatione tamen dignum est, ius regaliorum, qudit ad collati nem beneficiorum pertinet, no habere locum iii benefici j quae curam animorum habet. Sic enim Ordinatio regia scripta est,in camera tapulorum: Dum episeopus a cicos episcoparus Mido unus rex habet regesiam, ab humavis decedit,
immediaιὸ perobatim sis mortem ipsius en regalia mim episcopatu aperta, O succedit rex joco homo Domi ad maratorism omni temni litare dis episcopulis, confertque beneficia non curata, O hoc durante impore ipsius regalia, . at Consert itaque solum benencia simplicia quales canoniae, praebendae, capellaniae, & similia. Curata autem s. euacante iure communi conserentur, si communis collatio cum eapitulo,
ab illo rapitulo:si solius episci, pi, uel reseritantur,uel a summo pontifice conseruntur. Cut autem non possit curata conserte rex beneficia, ut simplicia, diuersitatis rationem adfere Egidius Magister: qubd is eui conceditur e ta, debet habete institutionem aut horizabselem ab episcopo, quod pertinet ad curam p pulli ,α sacramentorum administrationem. iuuare non potest a rege prouideri in ea cura, quia non potest ea aut horitas conuenire ali, quam episcopo.
1 collatio beneficior nutribus modis ordinars impeditur. a Devolutio quid. a Deciolutio is ab eo, balatinesti , t perdonationem Lere statis rutientis,non sit perando uoluntati desineti, non petendo hineestatem
Devolatio potestatis conferendi in eligendi ducita causa M. s D Gaio fit adproximum s peris rem, electione facta indigni. 6 Di ens induetrum , priua- A. re elisenia pro ea
DUM mmcausa graduat oram. 8 D stationis iure impetratio ob incapacitatem prouisi odios. Impetrans per incapacitatem alteruti non ad A
9 Deuestitis ob negligenetiam conferensi
Lateranenses buci septem, o unde ita dicta.
2 retii se di,surumi potirificis tempus. ω-
Berengarii error quando damnatus. eod. concit, adorim sacerdotibus eod.
ia Successo in praea missam docibus siduum Turcis arma subminin re prohibisum. Beneficiorum pluralitas prolabita, prem antequam vacent. M.
Epidae lotiores epi' pis p bibitae.eod. kenariones nautis prolabit oti Devolutio Anegligentiam eo Mnesines AH ctum mirum,flaetura in quarta Synodo Lar ramosi. Is Taganorum Viria interdicta. I 6 Germanorum unitas consilio procurata. i Concordata quando peracta. 18 Beneficia intra sex mensius, em c femendata ter devestiantur collus es ad superiore, 23.
19 Optis benefici intra uiginti sim debet,allare
expirar.eto Patronus laicus intra quatuor menses, ecclesiusicus intra sex debet praeseruare, inter deviruit inius.
at M damus ad beneficia acceptare debet beneficium uacos intra decem dio. 22 Elictis episcop, arct,episcop. aliorum mi rum practato. fieri debes intra tres meto: ali qmius deuoluitur.
225쪽
iserum conferre patere. Beneficium D . pontifex eo set, sisd deu Leo iurec enimust,per concursi. m. d. 24 per negligent ordinariorum collatio adsurum. ponti f. redis adora inarium ΠΩ - . . etsi Vominatio regis ad praelaturas fieri debet intra fremensu. 26 I - - renes gentia raris.
2 'gligentia peream habet. 2s.co erendi Hiems eis tuarum habeat sem e
m. 3o Sex menses conferendorum Mincis a. tempore incipiant. I. 3 2.33. 34. 3I II orantia qua exMusa mora, cartadpa. Ignorat a crassa osvisis p . d.
nemia superiorem. 36 Impe enim quod excusata praescriptionemplis temporis semei is cesti vis. 37 Imperim turn initimum piaredo excusa alapsu temporis. 38 Demisio ad quem fiat. 03ς Patrii et Lagdunenses priuiuium in deuolutionsio 4i Deuestitio electioius episcopi ad quem M. a D surma uicino episcopi ad quem fias. 3 Devotitatio ab exemptis co res pum me.
capitia me iratante iure deuoluto constit. 3 Inmtuendi praesenta os dimores utillum definitum tempus episcopo. 6 Tarranatui quia , quomodo summus pomifex derogat . Ria ordinatiorum collationem beneficiorum impediunt, praecipuὀdeuolutio, resecitatio, madatum.
Devolutio ecclesiastica,est translatio potestatis,quet datur in beneficia ab aliquo, in Pteram persenam exta uel negligentia, potestatem habentis. Non omnis potestam translatio,deuolutio est contra tamen, deuolutio uatulatio est, siue in rebus seeularibus, siue ecclesiasticis consideretiar. Exempla breuiser promam ex profanis negotijs. Primum,in petenda de consequenda haereditate: si quis enim uiui ignorantis haereditatem, uel cognati alicuius patrem donauerit bonorum, non potest uti iure successionis,h sed ad alium deuoluitur. Ite si quis salsum accum testamentum, nec obtinuerit ,priuatur potestate petendi in eo test mento ubi relictum. Eo modo ii haetes moniatus seluere legata relicta in te lametuo, ni pserit,anno elapsis successionis petendς ius d uoluinit ad substitutos, ct alias suo ordine personas. 4 ob negligentiam quoque, ii quis ne exerit uindicare mortem deiuncti, cum posset de teneretur,nee praeuentus ab alio est, amittit ius siccedendi. ' Aliud exemplum in bono. rum possessione petenda, cuius ratione gradibus pi tuta sunt singulis certa tempora, qtlς si elabantiit, mroluum ius petitionis ad alios. Ius petendi tutores filiis quoque a matre, in Noximos ob negligentiam deuoluitur . . Pro-
inde ut alienae a benescijs deuolutiones excludantur, reliqua uerba finitioni deuolutionis rei benesciatiae adiecta sunt: auς euoluunt substantiam deuolutionis, quae sit in causa bene 4 Et in primis nos aditionet deuolutionem feti in alium duplici de causa, uel quia i qui priuatur iure collatiotiis, uel alia potestate, puta electione,indignum dedit: uel qu bd intia tempora praesciipta sito munere Doctiis non est. Qui abutitur sibi cocella potestate ignisss est qui eam amittat. Si igitur quis scientei indignum ad beneficia elegerit, potestatem amittet pro ea uice eligendi alium, ex decreto concilii Lateranensis, deii oluiturque potestas ad eum qui proxime praeeste dignoscit ex concilio generali, etiam si de episeopatibus ager tu emendato iure, quo electione iacta scienter indigni praelati ius electionis non deuolu batur ad proximum supeliorem, sed ad sum m. 6 pontificem silum. Porid non redit ius ad delinquente ea uice,ut in eo, in quo deliquit,puniatur . Et quia qui semelesinit . iam functus est officio suo, nec retractare suum sinum p test: sicuti in eo, qui sententiam semel dixit, receptum est. ρ Cuius notio per appellationem et ad proximum seperiorem deuoluitur . 'statutum de in recordatis Gallicis, si episcopus, uel alitu conserendi hiseos potestatem, beneseia Maduatis de nominatis decreta, aliter quali Geatis quam statuitur,conserat nullam esse collationem, de Per resutum eiusdem, graduatum de qualificatum posset Guttere ad proximii s petiorem: de ab eo rursum pari modo committente, ad alium superiorem ad quos deuoluta est ius cum ijsdem qualitatibus, quibus conu 8 niebat, cimserri ab ordinario beneficium . N tabis hanc impetrationem iure deuoluto,ex eo capite, quia incapacist benefici, facta colu tio,esse aliquo modo odiosam, utpote de bene feto umentis. Quamobrem placuit statui r tia huius regni constitiatione, ne impetrans nocture deuoluto per in eapacitatem ingrediatur facto possessionem benefiei j adepti, ali priuetur iure, si quod habet: neque adiudicari sequestrum ratioite illius deuoluti. Nam altero de facto possidente cum titulo, pro eo praesumitur,etsi malὸ possideat. Et esset quintam species spoliationis de initiisoqis,eum ab ea posessione desicere, praetextu tituli adepti,s ouod iura non sinunt . Pori bra negligentiant deuolutio aut horitate concilij Lateranetis, uel alia iuris authoritate, quae ut liquido con flent, annotandum est, inueniri septem synodos,dietas Lateranenses a loco ubi cba et o runt. Nam Romae in Caelio monte erat antiquitus palatium, seu aedes eximiae samiliaen bilissimae Lateranorum,de quibus&Iuuenalis
cturisit, ct ei egias Lareranorum obsidet aeris
siquidem Iulius Lateranus uir quoque egregius,consul desgnatus, iussu Neionis inters tius est. Vbi aedes illae erant, postea diui Ioa fis basilica aedificata est, dicta etiam antea Basilica Constamini, qu bd fuerit a Contiatino magno donata Siluestro summo pontifici, auth te Blondo. Eo loci synodi septem coacὶς sunt: prima sub Nicolao Secundo, Sabaudo sum m. Pontian quo damnatus error Betegat ij, di pseudo pontifex, praescriptaque eligendi summum pomis c. forma per iolos eardinales. h Hie suit Potu mar. anno Domini ros Secuda sub Calixto II bur do, coactis struo. patribus, in qua Pp a contra
226쪽
218 Syntagmatis Iuris Vnluers. Pars II.
contra Tuream constitutum,& decreta contra imperatores Germanoriim a piloribus p
tificibus stabilita δε ademptae concubinae sacerra dotibus & clericis.Tertia synodus Laterani habita sub Innocentio Secundo, circiter annum Domini millesima centesimum trigesinasiquintum,coactis mille patribus, in qua potis limum decretum, ne quis in praedijs sacerdotalibus si hi successotem constituete posset,leste Othonei 3 ptiesule Frisingense. 'Quarta sub Alexatidio ut .summo pGuficheatria Senerati,circiter annum Domini millesimum centesimum septi iares quoque dignitates , ut episcopales, archi piscopales abbati δε similes, intraues menses pastorem habere debet: alioquin ab iis qui rus eligendi habent ad proximiorem potestatem facultas deuoluitur. Alia vel b dignitates inseriores, reliquaque beneficia, ex concilio Lateranensi debent conferti intra lex menses, sue pet electionem, siue per collationem. μ tam aptimo collatore, quam ab alio in quem fit d uolutio. Incipit enim elapsis tramino eius a quo deuoluitur, non ante, dari ius ei, ad quem ni devolutio, quique tot habet mens eadem
sesimum. In qua nequis Turcis arma submini a 3 que iura, ae potior in beneficio uacanti. Ne aut e tempus deuolutionis , saeta collatio aveo, ad quem deuoluitur, ualet: nis&alia Postea fiat. Et ita iudicatum, eis ciuida pugnent .r Neque mutantur qualitates piimae beneficii de personarum, quibus debentur, per deuolutu. ut etiam Pappa semper cum ordinatio, qui,uel sne negligentia, uel iure deuoluto conscire po
est, pos iurer concursum conserte. iure princemus Deo auente, idemque seruaretur, si in- 2qilentionis. Caeletum si iure deuoluto grada straret etiam cautu m,prohibita sacerdotiorum pluralitas' eorundemque ante uacatione pi e e , ει , ει α mi illo. P latis prohibitae epulae latitiores, veri tenore. de I 4nationes eliciti modi plura.' In supra ut pet. vir: . negligentiam colla totum deuolueretur ius coeotiis. 4ς serendi, uel 1b epi seopo ad capitulum, uel a capitulo in episcopum, uel ad superiorem proximum archiepiscopum, &e ut latius postea diis dignum elegissent. Quinta suis maxima syllodus sub Innocentio Tettio, coactis in concilia septem archiepit eis , de i 3oo. alijs praelatis. circa annum Domini milleuma dueeniesima decimu, este Paulo usimilio. In qua plura d creta tunc in ludat Osci Tureas, paganorum os ficia interdicta. h. Iussum Metropolitanis ad mores corrigendos singulis Minis concilia prouincialia cogere:*episcopis, ut synodos petsuas prouincias celebrarent. Et quaedam sta-
tim pei uenerit collationis potestas ad lummilpontificem , impeditur potestas ordinatiorum
iniiti m per unum mensem, ex concilio sene
rati quo elapso, rursum ad ordinatim primos redit potestas. h Sunt tamen quidam qui rausurit, illud uerum elle tantum in benes ins uacantibus in curia Romana, aliter quam iure deuoluto, ut ait Rebustus. Neque summopsi tifici dari posse tempus ad sippiendam eius neglisentiam, quia non habeat superiorem,qnee tuta circa praesentationes patronorum, alia- 2 inlati in corrigit superiorem. sed addamus de pio, I 6 qtie de aliis capitulis plura. Sexta Lateranenies. i. ' ii, synodu, sub Eugenio Quarto Venetia, per acta anno Domini militanio uadringentesimo quadragesimosexto, teste Platina,qua prinspeditam, ut Germani qui nec Romano, nec Allobrogi principi adhaerebant, reducerentur ad r7 unitatem. Septima habita in Laterano sub Ililio Secundo, contra Turcas, quam transtulo runt concludendam Pisis cardinales, ut ictabit 1 raaisiuiis. Paulus Iouius. Dehinc it, sectare, tractatu rue zogia,ad summum pontificem pertinet . Ratio
hodie ex conuentionibus Gallicis de summi pomi ficis, dati sex menses tegi ad nominati
nem facientiam summo pontifici instituendorum in praelaturis,a die uacationis computandos:&u nominatus primum intra sine menses inuentus non fuerit a sim mo potifice idoneus, conceduntur alii ites menses ad alium nomis nandum idoneum, quibus elapsis temporibus, ius plenum conserendi sine nominatione te habito si per derogatione pragmaticae sanctionis in aliquibus, tempore Leonis decimi eius succelibris, & Francisci primi regis eius nominis Gallorum, eonclusum fuit Lateranen se cocilium,& conuentiones seu concordata postea si rebiturin 18 ibi publicita & approbata. Ergo in haedi - sti Aione conciliorum obieruata, di eo in coimcilio Laterane si quarto,statutum suis rine diu praebendae ecclesiasticae leu quaelibet alia osticia in aliqua ecclesa vacent, de ut insta sex meses petibnis, quae digne administrate ualeant, eonferamur. verumtamen ii concilium non derogat breuioribus temporibus, in ben
ficiis adipiscendis speciali iure prastitutis, quae is in tho remanent statu . Siquidem si de benefi
cio agatur, quod per optionem alicui conceditur is, cui optandi ius competat, intra uigimio e m de com rodies optare debet In praeiantatione facienda ii ς uicimium, laicus intra quatuor menses, cleri cus intra sex debet praesentare, alias deuolui-r is dei e ai Girius.ν Mandatarius, i motu proprio man-
- ditum ad beneficium dedit summus pontifex, inita decem dies post praesentationem mandati factam ei cui dirigitur, a die vaeaviis beneficii α scientiae debet acceptare quod uacauerit:
deuolutionis pro diuersitate iuris deuolim diuersa erit, quate de diuersum nec idem in omnibus tempus. Ad deuolutionem tamen , quae fit ex negligentia potestatem habentium, reserri potest ea qxiae est praescriptionum, ad euitan dam segnitiem dominorum, eamque castigaridam indiustam esse. Neve iura ecclesiaru sub incerio sint. h Nee enim licuit inter ethnicos impune uita eam sitam incultam habere,ut Romani eum, qui indiligenter seudum suum arasset, uel uineam pro derelicto habuisset,notainfamiae assiciebam, teste Gelli vinea aute Domini Dei Sabaoth Getesa est: ct Christiano
rum hominum congregationes nesiis, de segetes: operar ij, curiones,de praelati. Et ne diu e
clesiae in suspeis snt viduatae p1storibus de prae
sectis, deuolutiones inductas iura expleis E profitentur: cum diuturna uacatio erit ulosa distipendiosa sit animabus,de ecclesiis. Deficiete enim pastore, lupus saeuit Acilὰ in grege,rapit, mactat,uel dispergit oues. Et postrem ut obuiam eatur auaritiae prelatorum, qui diutius uacare permitterent eccliuias, ut Maias vacantiuusurparent eum permistbm sit illis stinus uacatium colligere,de habere: post collationem,
aliter postea liber ordinarius in collatione est, 27 nequaquam.' Et in plenam negligentiae deuo
iure pontificio.' In regno tamen hoc Galli tum mandaratius non potest requirere, uel interpellare collatorem ordinarium, nisi elapsoar mense a die praesentationis mandati. Mai lutionem quoque inductam conuenit inter inter pietes. r Siculi de iudex ob negligentiam
si am,' administratione si a priuatur, alio in locii metus subrogato.' Et laici, sin est ligant seculares
227쪽
s uiates ius dicere conquerentibus elei Graueniri possint coram ecclesiastico iudice.' ut si uastillus seu dominus esientelatis negligit iustitiam reddere uagallo priuatur iurisdi Aione, quae ad ordinatium deuoluitur. h Sunt de alijs in rebus ne ligentie similiter uel propemoda
nocentes casus,quos Gomesius colligit 2 Iq. ad finem commentariorum regula de triennali possessiae, in Epilogo casuum negligentiae. 28 Cur autem semellae tempus diffinitu in sit eorulatoribus ordinati s ex concilio Lateranesi adeonsetendum, potiusquam aliud, praetermissa forsan ratio a summo pontifice consul id eli:
quia haec quaestio esse ex earum numero uidetur quas arbitrarias uocant interprete siue iuris I siui,s aeuti Accursum, Se Ioannem Andraeam.ψ Quarum nulla ubi alia potest datir 29 tio,quam quod ita nomothetis placuit. ' Pt inde placuit concilio hic terminus sex mensil, dc idmeete uisus est ordinatiis collatoribus. Exempta quoque id esticere aliorum negotiorupotuetunt, in quibus sussiciunt ad negsigentia
conuincendam sex menses, ut in absent clericorum, in aedilitio edictis, s in dilationibus, hin appellationibus de in similibus. Adde a chiepiscopos.&episcopos iure tenetiui state prouinciam singulis annis, saltem bis in a no tute Deciridum. Et ideo quia uisitando in semestri edoceri possunt de uacatione eccle satum, illud tempus sufficiens uisum est ad co3o uincendam negligentiam. Quare&semestre hoc tempus, ues aliud datum ad eligendum,
praesentandum,uel conserendum, initium numeri capiet a tempore notitiae uacationis uerae
praesumptae, rectitante legitimo impedimet 3r to,quo quis ossicio suo singi non potes Si, Oti enim non siic tritur neglisentibus, ita necessitate rerum impeditis auxiliari aequum est: nee morostri quis dieitur,nis sciat, uel scire potuerit,& debuerit quae facere oportet.' Vt scire, descite Posse, paria. t Nee diuinate quis
quam tamen cogitat : 'potissimum siderii alieno agatur, cuius Unorantia excusat,
dummodo ea non sit supinae: deperditi hominis,qvie crassa dicitur de inexcusabilis. Quemadmodum&in assectata ignorantia receptum est, quae aequauit scientiae. Ea enim assectata ignorantia est,ex quo quis flare potuit, sed n luit,vel dissimulauit, 'quod ex argumentis α niecturis liquete poterit: alioquin enim ubi scientiae probatio non est,suis praesumitur potius ignotasse tuam Quisse. 7 Et haec emEu, det ut in episcopo erassa ignorantia, ignorare beneficium uacare, si uacer, inquam, de iurere
de ficto, ut per mortem, eum teneatur, ut dinctum est, singulis annis prouinciam suam uisitare. Quare fit tune deuolutio tempore elapse: contra, si de iure suerit uacatio selum. quailli incognita esse potest impune. sic currit tempus a die quo scire debuit, ut & in alijs collatoribus uel patronis. Et in Gallia nominati
uis potestas α tempus ad praelaturas sex memsium, uel nouem in repetita nominauiane curis
ina e e. quoniam. cum propter,
est regia tempore uacationis, non a tempore seientiae: h quia expressὰ uerba illa a die uac tionis currere dictum est. Sicilii dein benefi-33 ciis uacantibus in curia Romana dictum est, dpost mensem a uacatione Wpta numerandum redite ius collationis ad ordinarios: Eo in eccle-sjx nupertim ὀ aedificatis a die quo coeperunt perfici seu consecrari, currunt conserendi sex
menses,quia ab eo tempore dicuntur uacare. φQuae omnia tamen, ut paulo ante monui, intel
ligi debent, si sui praesentare, nominare, elige
re, nisi re debebat, potuerit id munus ex equi: siquidem impedimento conci mente, non Π
cet lapsus temporis. Vt si fusiliensis uel excommunicatus fuerit episcopus, uel uacet sedes: quo casia non currit rerum reclesiasticarii prae 34 leti pilo. Neque negligentia est, ubi non negligens adest uoluntas: cum potestas requiratur ad perficiendam uoluntatem de actum. . Nee nocet scientia, si potestas non sit exequenas di cognita . , Persaspensionem quidem ecci fastieam,a iudice uel lege prolatam,interdic, tur officium uel exercitium aliquod competes petibnae, ad certum tempus tamen , scuti de per excom numicationem. At propterea episcopo excommunicato culpa, & maleficio suo, nodicitur eius iurisdictio ad episcopum superi rem deuolui: quia hoc in iure expressum non est, sed alia poena imposita. Et suspenses quidem nec eligere, nec eligi potest : ' sed neque archiepiscopus,qui potest Hipplere in causa negligentiae eius omelum, partes eius subit, ob causam delicti: nec casus neglistentiae ad alium
casum extendendus est, ' nec ni deuolutio. '
Et impedime quidem ob praedicta visi opi po
testas, sed non eurrit aduersus eam tempus, de ita restituta perseuerat: ut de seruitute itineris ab alluvione intercepti, & postea restituti, in 36 ditum est. e Subducitur etiam ab omni negligentia, ut tempus lapsam culpa eareat, aliud quodvis impedimentum legitimum inuito eo, qui potestatem habet,adueniens. sic impeditus postulare, uel praelemare, propter pestem intra tempus, non currit praescriptio. Quamobrem nee deuoluitur ius ad episcopum. lde in casu hostilitatis,' uel aliis legitimis impedia 37 mentis. Si tamen impeditus non potui r movete ipsem impedimentum. alioquin non excusaretiit, debet protestati de impedimento, quM per eum non stetit, nee sto, edta aliter post impedimentum sit blatum vim ageret. 3witra impedimenta igitur legitima α ignorantiam probabilem, elapso tempore fiet deuoluistio iuris:ad quem autem fiat, uaria habet quin stio eapita solutioius. Paucis erso e fremeritique in hac princeps de communit regula, d uolutionem fieri ad proximum super uenia, non ad inferiorem. sic si praelati regulares non conserant benescia seo tempore regularia, piscopi locorum in quibus Mnescia sita sunt, conserunt. yisi patroni negligant intra tem pus sibi praestitutum praesentare, uel si alium quam debilia qualiscatum ex tenore Conco datorum praesentem, ius deuoluitur ad eum qui instititere debet. Sic eligentes negli gam,
tis. ω consilet. cap. 3 in fine.
M a. timse ui . in . i. non det excusi. tuta. i. csul,quib. ex
recordationis . de Rip tracta.
228쪽
. pant, ad confirmantem . Etsi ab inferioret ira N: delenda sit coliatio me consuetudine, priuil d gio, statutinuel alio modo,ad episcopum fido: NT: . t uoluitio: de ab episeopo, archiepiscopsi: h ab
driza. . . Pappam,non ad patriarcham Excepto τν . .' patriare Ea Lugdunensi seu primate, ad quem
& fit deuollitio ex consuetudine regni ab archim episeopli. ψ Olim quando ad episcopum de e pitulum pertinebat collatio siue coniunctim liue divisim , altero negligente ad alterum d uoluebatur eo Ilatio: nili in his quae deuoluta sunt ad episcopum . Nam tune ex negligentia episcopi deuolutio fiebat ad eius superiorem. Hodie quoque ex confitetudine totius regni Gallici, ut ait Rebussus, si collatio pet tineat ad episcopum de opitulum , deuoluitur coli tio non ad capitulum , sed ad archiepiseopum: s tamen ad capitulum pertineat solum, in epi i seopum fit deuolutio. Notandum tamen in electione episcopi distinguendum esse, num deuolutio fiat propter indignum electum, an propter negligentiam elisendi. Et rursum, quado electio fit Lenter indigni,qui eligunt, priuantur quidem potestate eligendi ea uice: sed eo easu,deuolutio fit non ad archiepiseopum, sed ad Pappam, quando videlicet omnes electo-ie, siue simul & semel, siue separatim, scienter indignum elegeilii Rubd si non omnes elegerint indignum, in aliqui emum dignum,ad
lim etiam minores numero deuoluiturius, no
ad summum pontis. At si propter negligentis
eligentium, non ex delicto fiat deuolutio, ad uehiepiseopum, non ad Pappam peruenit. Si uicarius episeopi milε conterat, ues si ab eo deuolutio fiat ad arehiepiscimum,non ad epis δε- r pum eius uicarii fit. Ab exemptis epileont ' collatoribus d Pappam fit deuolutio: ab exe εν. ptis regularibus, ad episeopum loci benefieij. E L qui auth intate apostolica consere. r Capitula quoque sede uacante episcopali potest conse sistis beneficia deuoluta ad episcopum ex negligei de ptabe. tua uel delicto inserioris.' Nam s sede vaeante praebendae uacent, illae non confrimitur iure isti deuoluto a capitulo: quia eollatio beneficio 2 - Οε. . rum in fluctu episeopi est, ideo reseruanda su
ins item circa. vem. v fiam, inde collatio. inpiam . cana r.e. nepto de
a. quantiam. N Anthalaia de vide Darma. in s. .de res ad pol . nominax iuvet.comparando
a s .ind. ea in olim, de ma tot te obed. t e. quia tarpe. de Hecti. in ..
iactessoti. Singulare illud est, i/. eiecti. in εἰ stitutione facienda ab episcopo praetentatorii, digniorum nullum definitum est lepus. ideo non sinam institutionem non deuoluitutius ad superiorem,su potest qui praesentauit suo tempore, etsi post prauentationem lapsum suetit tempus ad praesentandum datum, interpellate pro institutione episcvum. Et pinest reculti ad superiorem, qui praefigit terminum inserioli ad institutionem saete m. Et ideo in relatum uel denegationem, tune recurrit ut ad superiorem . Sic& in aeceptatione facta intra mensem ex mandato, negante executore:
quia nullum tempus executori est definitum.yEt ita expressia definit Rota in decisione a tr. 46 incipiente omnes, in nouis. Quare nec lummus ponti sex iuri praesentationis,ante institutionem iacit praeiudicium patrono, nisdixerit deuolutum Lisse per uacationem temporis ad eum beneficium, id est, Draesentatione non tacta suo tempore, uel deiioluto iure ad episcopum de alios negligentes beneficium P tronatum,& quod ita uacaueritruel nisi in pt
uisione adijciatur, dummodo patronorum accedat assensus. Alitet enim non censetur iuri patronorum derogare , ut docetur ex regula camcellaria M.
De Resentationibus beneficiorum. Cap. X.
tificis. 7 Tensimus restritationes quantita tem in beneficiit remouiam pem R. 8. Pensio iam cpus, o eius reductio. Ecundo dicebamusIotestatem o dinariam in benencia, impediriret reseruationes: qtiae autem illae sint,&qualea, nune tradendum est. Reler uatio beneficiorum dicitur, uando
quis sibi retinet beneficium, ut alii quam ipse uoluerit,eonserti non possit. Fitque a summi pontificis legato, ab ipso summo pontifice . Legatus authocitate suae legationis apostolica, sibi reseruabat beneficii eollationem in ecclesia aliqua,uel inter ordinarii collationes, quam reseruationem restrinxit Bonifacius Octauus. x A summo ponti see sebant reseruationesnetales,& speciales:& ime uel sum praeter ius, uel in corpore tutu elaus e. Extra ius sunt generales, quando summus pontifex reseruat suae collationi dignitates maiores post pontific Iem, in eati talibus de metropolitanis eccl-sjs. Item ubi lique summus pontifex se immiscuit, uel si ipse contulit ,& quaestio mo
ueatur uel de eius prouisione, uel nullitate, uel indignitate prouui, reseruantur hae notiones 3 & beneficia ipsius potestati. In corporei tis ς uniea tantum reseruatio inuenitur gen talis, nempe beneficiorum, quae dicuntur u care incuria Romana, prisonarum uidelicet existemium de decedentium in summi ponti Scis comitatu, quae conserti possunt a solo summo pontifice intra mensem a tempore uac tionis.&postea ab ordinariis. 4 Pottiabam que hoeius ad beneficia petanarum cuti lium , qui extra curiam mortui sunt, peregritiationis)nfirmitatis, uel rectrationis causa a smtes. intra duas dietas legales: item ad num ei os apostolicosa cutia abomtes, uel ad cu-Φ tiam Romanam pontificis redeuntes.' Speci
lis reseritatio est, quando summus pontifex mbi nominatim collationem alicuius benes vireseruat: uel si in collatione beneficii ex res- gnatione, cum pensonis retentione permittat regressumini non set uanar,ut possit esus auth titate apostolio sine alia prouisone benetas esum tepetrae, uel alio modo. Hodie omnes reseruationes beneficiorum improbatae sent, sexceptis uacationibus incuria, dein ciuitati bus,de uillis mutatis, quae graduatis, de nominatis debentur ut pragmticae sanctionis, de concordatorum item quae uacant ossicialium sedis apostolicie, nisi iure regali vacent tria Gallia, ut pronuntiatum senatu si Mnsulto P risiens, anno i 338. tertio Iuli j. x Sunt de receptae reseruationes, quas sibi fecit do sedi v stolicae summus pontifex in conuenti nurus
229쪽
Liber XVII. 23 IEttio loco, ordinariorum potestas mandatis apostolicis impeditur.
Mandatum apostolicum, eston ne Inscriptum, per quod summi spontifex mandat & iubet alicui de beneficio prouideri. Hoe mandatum ab initiis tantae trofuit es Eeaciae, ae nune est: nam a principio pontifices maximi primum monitorias dabant literas, quibus ut precibus monebant ordinarios, conserient beneficia mandatari , quas cum sacile contemni ab ordinat ijs. collatoribus uid tent, in aenerunt praeceptorias, per quas illud
ipsum iisdem precipiebant: quibus etiam non 3 obstantibus, collatio ab ordinariis alijs fa ,
quam mandatariis, ualebat, etsi punirentur ex interpretatione potius doctorum, quam iii 4 ordinarii commares: inamobreui& iuuens fit. det g.id Galli is, ' maiorum dignitatum de praelatur se hi rum, ut possit solus eas conferre, postquam intra nouem menses rex Galliarum ad eas non 6 nominauerit idoneum . Inter reseruationes in corpore iuris clausas, id est, inter collationes quas ius commune reseruat summo pontifici,
Gomelius h ponit transsationem episcopotu Lprouisionem episcopatus uacantisperdepositionem, ' N per casum cap.quanquam, de ei ctio. in 6.si episcopus captus est a paganis, uel a schismaticis: si prouidendum sit, eoqubd episcopus propter senium, aut impedi mentum aliud corporat verpetuum, non pol si ossicia suum exercere: in summus pontifex dedetit beneficium uacans ante in commendam, idqueris expressa dispositione, ideo non recte sui' rioribus annumeratur. Alius tamen proxime accedit, qu1do cathedralis ecclesia clerodes' pulo Christiano caret, quo casu resecuatur colu
lationi summi pontificis. Sunt ali et resecitatio
est de sese nes in eoi Iasione beneficiocum sadiae pet summum pontificem, quando per ipsam imponuntur pensiones: i ire namque pontificio interdum probate reseruationes pensionis, usque ad mediam, partem fructuum beneficii, a summo tamen pontifice,non alio concesse. in patria tamen consuetudinaria,& in Gallia, ad tertrimu siue partem res mari selet telictis duabus 8 beneseiatio. Quinimo di iusti dicetur penso , qua deducta suprasit beneficiario , unia de se alete,& oneta benefici, possit serro. 3Daturque haec pensio communiter in quantitate fructusi: in Gallia etiam' in pecunia numerat ubi pensio permissa in tribus casbus, si beneficium litigiosum,pro bono pacis: 2. ne dispendium nimium resignans ex resignatione patiatur,' aliter tamen quam ex permutatione
factat uel si permutatum beneficium sit, ratione inaequalitatis redituum in fructibus permittitur pensio. PDe mandatis Apostolicis ad ben scia , & de mandatarisis. Cap. XI.
4 Derae executo ad benesura qua
n eap tusi, de tabendm e. super hosi Ze tende atro.
tae dehinc sunt literae executoliae , per quas mandabatur, ut executores compellerent O dinarios ad conserendum. Verumtamen no
que istae literae ligabant ordinatium , quin posset xlij eui uellet, quam mandatario con sectet nisi mandatum hoc habet et clausulam
seu decretum irritans collationes contrariari tunc enim mandataim ii Sabat manus ordinarii sine alia insinuatione seu praeseimatione s cienda eidem ordinatio: ' uel nisi mandatarius suisset creatus ea nonicus, aut si executor inhibuisset ordinario uel collatori alij collatione, de suae collationi reseruallet. I Si quidem de executoribus per litetas executoriales dederunt summi pontifici potestatem consetendi, sir cusaret eandem collationem, uel negligeret ors dinarius. φ Pet hoe mandatum daturius ad iu- tura uacatura beneficia, per quemlibet R manum pontificem semel in uita dumtaxat, tempore sui pontificatus pet literas in Mima mandati. ' Idque ratione iucundi sui adue rus, honoris gratia. Sicuti proconsulibus prouinciam recentet ingredientibus,quaedam h notis causa olim dari ciebant. V Item a. in signum recosnitionis iuris supremi. Et 3. quia postquam iii minus pontifex grauatur, ut nominationibus academiarum, & principis Galliae, beneficiorum potior pars debeauir alijs, quam antea, ct cum reseruationes illi ademptae sint. aequum uisum est, ut in hac praelogatiua hono
Ea tamen lege, ut ordinarium non possit grauare etiam uno mandato , nisi habeat collationem i o. beneficiorum: habentem autem collationem quinquaginta&ultra, in duobus duntaxat.Ita tamen quod in eadem ecclesia e thedrali uel collegiata, unum coliatorem pro tempore in duabus praebendis non grauet.
s Mandutum a Resuum dat liu ad futura benefi- Mandatum itaque hoc ad beneficia uacatura aselopontifice manare potest, propter eius authoritatem supremam in beneficia α plena alioquin odiosa sint mandata de prouidendo de benescio antequam uacet,lum propter ambitionem eorum, qui postulant: tum etiam, quia odiosum est per se de sui tum , uiue iis beneficium impetrare. Ideo concilijs inhibitum sacrosan Ss, ueluti uoriam mortis captandae habens . Proinde de semel permi titur pontifici summo hoe iure uti tempor sui pontificatus, nec potest iam grauatam uel bis pro modo beneficiorum ordinariam potest item iterum grauare mandatis. Non licebit ergo legato ei iam a latere mandata hoconcedere.Quamquam iure communi si collationi uacaturum beneficium possit reserua. te, excepto regno Galliae, in quo placuit ex
Mandata a summo pomime ad beneficia dum tis semel in rura quando. φ re ossis Mamdatis qui ora Minyroaripo t. 7 Manda tacur solus pontifex dat. s. Manduri forma in G M. s mandatis quae beneficia censentur excepta,
ro Mandaturiis non debentur beneficia ruri nnu Monisi Murris. II M Muta praeferunti regraduaris nominalis.12 Manduratio beneficia non debentur, nisi a praesem tutione DII mensem. I 3 Modanio tantum beneficum petitu a ceptatum prius uacans debetur. I Mandatariis ex duobus grus praeferam .a, Mandari uis quom mmatur.
de pracbe. in .e duota de te seri in s resin. in Q ad audietitiam eos. venuleio non danerim
vide de hix, tisuperio. Slo. intuti de res rati vide superi
x α si apostoliis ea, ue his. in
prata Felin. in mamiara. de malum.
230쪽
232 Syntaginatis Iuris uniuersi. Pars II.
praeseripto co nciiij Basilientis ultimi, tollit re-.-d 8 set uationes. Quocirca hodie certa sor inania-datotum praescripta est in Gallia, secudu quam oportet omnia mandata de prouidedo , sitie ad tegularia, siue secularia beneficia pertineant, , 2 eoncipi h per quam remittitur expressio bene--, ' sciorum ab impetrate possetarum, in alijs gratiis necessatia Exigitque in Gallia mandatum
s pro neni . esse generale,alias non ualet,ut placuit lenatui
mota fioziat Parisiensi licet olim & alibi hodie, quam in
R. Gallia,mandata diligerentur singularia uel ad ' dignitates tantum,uei ad canonicatus,' pro cra persona&certo beneficio, di incerto.s A Wand. mam αν. que in ea istina in Gnima omnes tarmae anti-e etex emoti quae, quibus Ordinarius ad conserendiim cog batur,toiuinentur quae diuerse erant, quas uises ea ex iis tri de collectas apud Ioannem Andream Petus de
G alios in eap.si soli,de praebend. Rebuilam in co
.cm d , mentarad, Ide manda apost in concordat. ad 'ν uerba, inI mandat.Verum ab illa sermage, nerali, ut non contineantur mandato, censen is i. ti Pie tur excludi beneficia electiva in Gallia, Aquae ad regis nominationem pertinent, &quae in
'ida . curia Romana uacant, quia reseruantur Palmpae: ut de beneficium similitet specialiter retet 1 Aesiis e . uatum dicitu on comprRhensumJ Sieuit nee eis viis tari compraehenduntur sit, mandato idest,non d diisti uir his bentur mandatariis in uim madati litigiosum.
isti ης regularia seculatibus, de contra. diuersor&ritioni. d. eoi nis quam sit impetrans, amtum,taternum,u L petr mutationis, non liberum ut Laues latum absenti, de nouo sundatum uacans per mortem episcopi praebendaraiij, quod optioni tracta. de lux, subiicitur: quae omnia probat Rebuisis in Mer . clarantes,in uer comprς nenia, de manda.in co
in az ., corda, item nec comprahenditur patronatii. Nec ea. ad quς impetrans erat inhabilis tempo.. et a i , ,2 redati mandati: hoc enim tempore capacitas nume o . a. ec exigit ut . 'Quod si dispensatus ad liaeelut late Fod uide apud Ruseum.' Continentiit tamen sub
inia It ax mandato ea, quae pure, libere, di simpliciter iu
x par nu. t. di manibus Ordinaria renunciata si in die quia haeeν ibario. resignatio pura inducit uacationem, de morticam, it et ν ε io aeq ii pollet.' At non debentur mandatariis bere de is rivi, neficia uillae murata , si non sint qua litatis r ς - . in P . cui sitae. Nee ea qua sint iuris patronatus lai'
ε explesi or. corum, de quibus Pappa non intelligitur uelle disponere: ut neque compraehendunturtea,r Ribu i quae uacanteliae cadunt in regalia, Squam ii iure a principe in Gallia cons latur. Carem .dei in tum tanta est horum mandatorum v de proui- quis icia. de dendo, in forma legitima impetratorum poteranisitaria ut mandararit praeserantur alijs ex pristin Fore. Mo- tibus benescia, quia apostolici expectatotes, ea . eum di. sent praeserendi. Et proin Ie i. de in de pt Mistut etiam in Gallia in beneficiis, quςz'oo; inc sub mandatis continentur, ordinariis collat i& gradualis simplicibus & nominatis: γUnto . 4e- quaquam gradunt prius acceptauerim, quam i tus . ni. mandatarius, ct quamuis beneficium uacans regati ni-ν- eius generis est et, quod destinaretur gradu m. a.& m: ia tis. Vetum obseruandum hic est, mandata- antequam uti possit tute mandati,deberer ouci mandatum ordinario semel pr sentare.' Nam . . T ibnub a praesentatione, post mensem tantum vacans muro salma debetur beneficium:h dummodo petitum ama
r ; datario & acceptarem suetit. Tenetur enim in in c. allia requirete α acceptare ad summum intra sex menses beneficium primo uacans, post praesentationem mandati: alibi , quam n ν ωedo de Gallia iitra tempus ad acceptandum sibi praestitutum.g Et quia tenetur ita acceptare primo cord beneficium uacans. si illud in vim mandati ei conseratur, extinguitiit mandatum. verum si illa collatio non teneatur, aut s non possit eisu britis. Diir ctum socii ri, ea non obli ante poterit aliud accer piare Ouod si duo mandat alii concurrant, e e. si in a. de qui diuerta impetrariim mandata, tempus da- πή , II 'in inspiciendiim, s&potior tempore potior tit iure: et lain sin seeundo esset clausula d Irid. a. oeli irritantis, in primo,non quia pi senta' titio asticit praebenda in primo, unde secundus e connii M
eam non notest obtinere, etiamsi secundu pri : .. et
mus praesentaverit, nam ideo primo mandata ui s.
rio non praesertu ci nisi secundum ius commune, iti tecundo rescriptotoneretur clausula Π ,πὸ ei, tui ieserti. x vult enim ius, iecundum primo tunc de eonees rixanteferri qui acceptauerit, si tamen conatio adhue ei secta noti suerit, tollitque haec civis de pix nd. inlatiis ad rem , non ius in te.' bod in Gallia non obtinet, quia costitutio regia declarat Pappam praeueniti per solam requisitionem man ea . . deconia datat ij,&nominatorum:'praesertetur nihilo. P --. minus secundus, si primus mandata ius esset m ea. tibi quu
negligens, e uel incapax beneficii suetit post
mandati insinuationem iactus puta, quia non det A d. msit capax tari benencit 'si sit mortuus, uel si intentii va-
is duxit uxorem. Et quando olim sermul exant r. . ' a 'n
uariae&speciales mandatorum ante conuen- uidense rime
tionem Gallicanam, mandati fines erant dili, siis. .iz
demerinspiciendi: neque enim mandatum de beneficio uacanti comptaehendit uacanitum. ' disin: Neque expectat tua uel natia sub causa, causa
cessante uim habet: uel conditione aprosita, qua alia
adhue ueniente uel desciente: uel renunciante impetrante mandato, quia renunciare ρο- nu ouen.
test expresse uel tacite id agendo,quod coit i. i. tium est suae professioni, ut si ducat uxorem, ut v di xunam ct tune quae habebat beneficia amiγ iritit , Ict uidetur habete proderelicto. item si fiat miles Se enormibus crimini v se misceat, irimae pioisis. quibus amittit clesieatus priuilegium. Item si alio modo amittat hoc ipsiam, ut in cap. I .de unioni 2 ii ita& honest. clerican Sex.& clemen. IAE M.tit. 2 . ista taVel si ante assequatur beneficium, quod est cil Ws
eo quod expectat incompatibile. Item ii ii an .ii flossi. a. de
datu expirauerit luta morte mandantis re intesta: nam si ui madati procςlsum sit ad alique V i. actu tendentem ad est immandati, non p ea iuro tibi pirat. 4 Staphileus dicit ante prouisionem rem taviil esse integram, & motis ante Hatuueniente ct iis in pirate mandatum: nis executot cui praesentarum est mandata,vel bulla expectitiua, proces io mi ut ii . sectit adsulminationemlminest iis . Natu no
dicitur res integra inquit, post Dominici
pum, ter . de terim 'evit. Rota, domo. tit. nota quod ubi. anti s Felis in rapiti actitatu perivit. eoi de te scrip. op. postulisti det seripi de ea si pauper. Optabe L in s. v r notan cap. i. in finali colum deteridie facii Lodere diem. devm .s nis. in .sipat de re p. x PanormL in x.no ab ea ad audientiam de te serip.reatui ea.veniens,&ς is ne de renuntiati y eap. .de caerim eo usa Ἀ- νε argumen. carit exuati illa, de texuntiatio. capitulo, eum renuntiatione, iet.