장음표시 사용
41쪽
3 se potuIsset in consensu bonorum , si ijs pro me
re pugnare licuisset, cum afflictum excitare potui sent , quorum quidem animum tu noti perspexisti solum, cum de me ageres , sed etiam confirmasti , atquci tenuisti. Qua in caussa non modo non negabo , secletiam semper & meminero , & praedicabo libentCr , vis es quibusdam nobilissimis hominibus , fortioribus in me restituendo , quam fuerant iidem in tenendo , qua in sententia si constare voluissent, suam auctoritatem simul cum salute mea recuperassent. Re Creatis enim bonis viris Consulatu tuo, & constantis.1imis , atque optimis actionibus tuis excitatis ς Cn. Pompeio praesertim ad caussam adiuncto; cum etiam Caesar rebus maximis gestis,singularibus ornatus,& nouis honoribus,ac iudiciis Senatus , ad auctoritatem eius ordinis adiungeretur; nulli improbo civi locus ad remp. violandam esse potuisset. Sed attende quaeso, quae sint consecuta. Primum illa furta muliebrium religionum, qui non pluris fecerat Bonam Deam, quam tres sor Tes , imeunitatem est eorum sententijs assecutus, qui,
Cum Tribunus pleb. poenas a stditioso cive per bonos viros iudicio persequi vellet,exemplum praeclarissimum in posterum vindicandae seditionis de Repub. sustulerunt: ijdemque postea non meum monumentum si non enim illae manubiae meae , sed operis locatio mea fuerat , monumentum vero Senatus in hostili nomine , & cruentis inlustriis litteris esse passi stini: qui me homines quod saluum esse voluerunt est mihi gratissimum: sed vellem , non Qtum salutis meae , quemadmodum medici , sed etiam, ut aliptae , virium , & c loris rationem habere voluissent. Nunc ut Apelles Veneris caput, & summa mel oris, politissima arte,pe fecit , reliquam partem corporis inchoatam reliquit; sic quidam homines in capite meo solum elaborarunt, reliquum corpus impersectu ac rude reliquerunt. In quo
42쪽
mmicorum meorum: qui de uno acerrimo , 3c sortissimo viro , inoque iudicio omnium magnitudine animi , Ee constantia praestantissimo. 4Metello L. F. quonciam falsam opinionem acceperunt: quem post redi--m dictitant fracto animo , & demisso fuisse. est vero Probandum , qui dc summa voluntate cesserit , dc egregia animi alacritate abfuerit, neque sane redire curaret,
cum ob id iesum fractum isse animo, in quo cum
omnes homines; tum M. illum Scaurum, singularem virum constantia, & grauitate superasset. Sed, quod cle illo acceperant , aut etiam suspirabantur , de me idem cogitabant, abiectiore animo me fiaturiun: cum Respub. maiorem etiam mihi animum, quam unquam habuissem, daret: quae iam declarasse se se non potuit se me, Uno cive carerer cumque Metellum unius Tria huni pleb. rogatio, me uniuersa Respub. duce Senatu, comitante Italia, promulgantibus omnibus, referente Consule , comitijs centuriatis , cunctis ordinibus,
hominibusque incumbentibus, omnibus denique suis viribus recuperasset. Neque vino ego mihi postea quidquam assumpsi , neque hodie asstimo , quod 4uemquam malevolentissimum iure possit ostendere.
Tantum enitor, Ut neque amicis, neque etiam alienioribus opera , consilio , labore desim . Hic meae vitae cursus. offendit, eos fortasse, qui sipiendorem, δίspeciem huius vitae Intuentur; Qllicitudinem autem,& laborem perspicere non possunt. Illud vero non obscure queruntur in meis sententijs, quibus ornem Cisare', quasi desciverim a pristina catissa. Ego autem cum illa sequor, quae paulo ante proposui, tum hoc non in postremis , de quo coeperam exponere. Non offendes eundem bonorum sensum, Lemtule , quem reliquisti : qui conficinatus Consulatu nostro, nonnunquam postea interruptus, &afflictys
ante te Consulem, recreatus abs te totus est; nunc
ab ijs, a quibus tuindus fuerat, derelictust idqης - ,
43쪽
sol uni fronte, atqne vultu, qu has simulatio facillime sui inetur, ii declarant, qui tum nostro illo statu Op-ximates nominabantur ; scd etiam sententia saepe iam, tabellaq; docuerunt. itaq; tota iam sapientium ciuium, qualem me & esse numerari volo , & sententia, & voluntas mutata esse debet. Id enim iubet idem ille Plato,
quem ego auctorem vehementer sequor ; Tantum Mostrenuere in Repub. quantum probare mis ciuibus possisi vim neque parenti, neque patriae derre opstriere. Atque
hanc quidem ille caussam sibi ait non attingendae Reip. fuiise , quod eum offendisset poplissim Athςnientem prope iam desipientem senectute ; cumque eum nec persuadendo 1 nec cogendo regi posse vidissςt l, cum persuaderi posse dissideret, cogi fas esse non arbitraretur. Mea ratio fuit alia, quod, neque dissipiente populo, neque integra re mihi ad coniniendum, C miserem ne Rempub. implicarus tenebat: sed laetatus tamen sum, quod milii liceret in eadem caussa, mihi utilia, de citiuis bono recta defendere. Huc accessiix commemoranda quaedani & diuina Caesaris in me fratremque meum liberalitas i qui mihi, quascunque rςX gerςrpi, tuendus esset: niuac in tanta felicitate, rantisque victoriis, etiam si in nos non is esset, qui est tamen ornandus Vidprexur, sic enim te existimare umlim: cum a vobis meae salutis au toribus discesserim, neminςm esse, cuius ossicii; .mp tam esse deuin hinni
non ibitim confitear, sed etiam gaudeam. Quod quoniam tibi exposui ; facilia sunt ea, quae a me de Vatini de Crasso requiris. Nam do Appio, quod scribis, sicut dς Caesarei re non rςprehendere; gaudeo tibi con-blium probari meum. De Vatinio putem, primum reditus toxercesserat ingratiam per Pompeium, statim ille praetor est factus; cum quidem ego plus petitio, m grauissim in Senatu sententiis oppugnassem inςquς 'millius laedendi caussa, quam defendendi,axq; ornandi Cainius ; post autem Caesaris, , ut illum defen.
44쪽
derem, mira contentio est consecuta. Cur autem lauadarim, peto a te, ut id a me, neve in hoc reo, neve in aliis requiras: ne tibi ego idem reponam , cum vene. ris ; tametsi possum vel absenti. recordare enim, quibus laudationem ex ultimis terris miseris, nec hoc pertimueris . nam a me ipso laudantur, & laudabunturi dem. Sed tamen defendendi Vatinii fuit etiam ille stimuliis, de quo in iudicio, cum illum defenderem,clixi me facere quiddam, quod in Eunucho parasitusiuaderet militi. Vbi m nabit Phaedriam , tu Pamphilam Continuo. si quando illa dicet, Phaedraam
Comessatum intromittamus: tu, Pamphιlam Cantarum nouocemus, si laua ut hae Imus formam i, tu huius contra denique Par pro pars roerto, quia eam mordeat. Sic pe tivi a iudicibus, ut quoniam quidam nobiles homines, dc de me optime meriti nimis amarent inimia cum meum, meque insipectante, saepe cum in Senatu
modo seuere se ducprem, modo familiariter, atque hia lare amplexarentur ; quoniamque illi haberent suam Publium, darent mihi ipsi alium Publium, in quo pos sem eorum animos mediocriter lacessitus, leuiter L pungere . neque ibium dixi, sed etiam saepe facio, diis, nominibusque approbantibus. Habes de Vatinio,c gnosce de Crasso. Ego,cum mihi cum illo magna iam gratia eisci, qubd eius omnes grauissimas iniurias' communis concordiae caussa, voluntaria quadam obtruuione comriueram ; repentinam eius defensionem GabiniJ, quem proximis superioribus diebas accerria me oppugnasset; tamen, si sine ulla mea contumelia suscepisset, tulissem: sed; cum me disputantem, non lacessentem, laesisset: exarsi, non solum praesenti , cm' do, iracundia snam ea tam vehemens fortasse nono set,) sed cum inclusum illud odium multarum eius in me iniuriarum,quod ego effudisse me omne arbitraba
45쪽
residuum tamen insciente me fuisset, omne repente
paruit. Quo quidem tempore ipso, quidam homines,& iidem illi, quos saepe nutu, significationeque appel-
Io , cum se maximum fructium cepisse dicetant ex lubertate mea: meque rima denique sibi esse visum Reia puta qualis fuissem , restitutum, cumque ea contentio mihi magnum etiam foris fructum tulisset: gaudere se dicebant, mihi & illum inimicum, de eos, qui in eadem Caussa essent, nunquam amicos futuros. rum ini. qui sermones Oim ad me per homines honestissi os Perserrentur: cumque Pompeius ita contendisset, ut nihil unquam magis, ut ciun Crasso redirem in D etiam: Caesarque per litteras maxima se molestia ex illa' contentione affectum ostenderet: habui non temporum solum rationem meorum,sed etiam naturae: Crassusque,vt quasi testata populo Rom. esset nostra gratia, ne a meis laribus in prouinciam est profectus. Nam lcum mihi condixisset, cςnauit apud me in mei genen lCrassipedis hortis , quamobrem eius caussam, quod it scribis audisse , magna illius commendatione suscep-lram ; defendi in Senatu, sicut mea fides postulabat. Accepisti, quibus rebus adductus, quamque rem,caussamque defenderim: quique meus in Repub. sit pro mea parte capessenda status. De quo sic velim statuas, me haec eadam sensurum suisse si mihi integra omni , nc libera fuissent. Nam neque pugnandum arbitrarer Contra tantas opes: neque delendum, etiam si id fieri rosset,summorum ciuium principatum: neque perma tendum in una sententia,conuersis rebus, ac bonorum voluntatibus immutatis: sed temporibus asaentiendum. 'Nantuam enim praesantibus in Repub. gubernanda et irasia ara es in v sententia perpetua permansio. Sed ut in nauigando,tempta asi obsequi artis est, etiam si portum. 1enere non oveas;cum vero id possis,mutata velificati me,assequiatultum est eum tenere cum periculo cursum uem ceperi potius quam eo commutato,quo velis i
46쪽
men peruenire: sic, cum omnibus nobis in administrada iRCp. propositum esse debeat, id,quod a me 'pissime dictam est,chm dignitate otium: Non idem semper dicere, sed idem sempe petitare debemus. Quamobrem,ut paulo ante posui,si esset omnia mihi solutissima;tamen in Repnon alius essem, atq; nunc sum ; cum vero in hunc se
alliciar beneficiis hominum,& c5pellar iniuriis, facit E patior ea me de Ree sentire, ac dicere,quae maxia
me Cum mih cum etiam Rep. rationibus putem conduceret. Apertius autem haec a mac saepius, quod & Qui ctus, frater meus, legatus est C es aris: & nullum meuni ira inimum dictum,non modo factum, pro Caesare inte te mi , quod ille non ita illustri gratia exceperit, ut ego eum mihi deuinctum putarem ; itaque eius omni i ratia quae summa est, & opibus, quas intelligis esse maxima'
sic fruor, ut meis nec mihi aliter potuisse videor hominum perditorum de me consilia frangere, nisi cum praesidi is iis, quae semper habui, nunc etiam potentium be- 'neciolentiam coniunxissem. His ego consilijs si te pra sentem habuisse, ut opinio mea fert essem usus eisdem: novi enim temperantiam, & moderatione naturae tuae: noui animum,cu mihi amicissimu,tum nulla in caeteros nialevoletia suffusum; contraq; cum magnum,& αceb. sum,tum etiam apertum,& simplicem, vidi ego quosdain te tales,quales tu eosdem in me videre potuisti: quae irae mouerunt, mouissent eadem te prosectb. Sed,quo- .crinq; tempore mihi potestas praesentis tui fuerit, tu erisOmnium moderator consiliorum meorum: tibi erit eide cui salus mea fuit,etiam dignitas curae,me quidem certe
tuarum actionum,sentetiarum,voluntatum, rerum de
Diu; ornnium sectum, comitemq; habebis: neque mihi in omni vita res tam erit ulla proposita, quam Vt quo die vehementius,te de me optime meritum esse laetere. Quod rogas, ut mea tibi scrista mittam, quae post diascessum tuum scripseri sunt orationesqtiaedam, quasi Icnocrito dabo; neque ita minae,ut pertiniescas. Scripsi
47쪽
etiam inam etiam ab Orationibus disiungo me sere, reia, seroque ad mansuetiores Musas , quae me maxime , , sicut iam a prima adolescentia delectarunt) scripsi igitur Aristotelico more, quemadmodum, quidem voliri, tres libros in disputatione,ac Dialogo de Oi arore : quos arbitror Lentulo tuo fore non inutilcs; aborrementiria communibus praeceptis, & omnem antiquorum &Αristotelicam , & Isocraticam, rationem Oratoriam complectuntur. Scripsi etiam versibtis tres libros de temporibus meis: quos iampridem ad te misissem, si esse edendos putassem: sunt enim testes, & erunt sempiterni meritorum morum erga me, meaeque in te pi tatis . Sed quia verebar non eos, qui se larios arbitrarentur, setenim id feci parce, & molliter j cos, quos erat infinitum , bene de hae meritos om ncs. nominare. quos tamcn ipsos libros, si quem cui re- committam inuenero, curabo ad te perferendos, Atque istam quidem partem vitae, consuetudini tuenostrae totam ad te desero; quantum litteris , quantum studijs ,veteribus nostris delectationibus V conscqui poeterimus, id omne ad arbitrium tuum, qui haec seimperamasti libentissime c5feremus. ad me de tuis rebus domesticis scribis , quaeque mihi commenda&λ ea tantae mihi curae sunt , Ut me nolim admoneri, rogari vexti Lne magno dolore vix possim.
ω de Quincti Fratris negotio scribis, te priore aestate , quod morbo impeditus in Ciliciam non ti anseris, conficere non potirisse; nunc autem omnia fa- Grum , ut conficias ; id scito este eiusmodi, ut frater meus vere existimet , adiuncto isto fundo, patri iramnium sore suturi per te constitutum . Tu me det tota re bus omnibus, &de Lentuli tui, nostrique studiIs, &exercitationibus velim quam familiarissime certiorem,& quam saepisssime facias ; existimetque hominem Cui- quam 'ue cariorem, neque iucundi em Vnquam inisse,quam te mihi : id emae non modo Uz tu sentias,
48쪽
ed ut omnes gentes, etiam ut posteritas omnis intelli Rat, essem facturum. Appsus in sermonibus antea di-Aabar , postea dixit etiam in denatu palam, sese siliis citum esset legem curiatam ferre , sortiturum esse cum Collega Prouinciam si curiata lex non esset, separati xviri cum Collega , tibique successurum legem curia- stam Consuli ferri 0pus esse , necesse non esse: se quo niam ex s. C. Prouinciam haberet, lege Corneliata
Imperium habiturum , quoad sn Urbem intrGIsset. Ego, quid ad te tuorum quisqile necessarioruni scri- , bat, nescio varias esset opiniones intelligo , suist qui putant , non posse te decedete, quod sine lege curiata tIbi flaccedatur: sunt etiam , qui si decedas a te relinqui posse , qui Proulaesae praesit. mihi non tam de tute ce tum est, squamquam ne id quidem valde dubium est quam illud , ad tuam summam amplitudinem dignitatem liberalitatem, qua te scio libentissime solere frui, pertinere,ie sine ulla mora prouinciam successiori comcedete ; praeserism cum sine si1spicione tuae cupiditatis non possis illius cupiditatem resutare . ego utrumque puto meum esse : & quod sentiam , ostendere ; & quod liceris, defendere. SCRIPTA iam Epli ola superiore, acceps tuas isti tas de publicanis i quIbus aequitatem tuam non potis non probare. facIlitate autem, quod vellem, consequi potuisses , ne esus ordinis , queni sempet ornasts, tenas aut voluntatem ostenderes . E quidem non desinam tuam decreta defendere; sed nostis consuetudinem hominum: scis,quam grauiter inimici illi ipsi Q. Scaeuolae fuerint. Tibi tamen sum auctot, ut , quibus rebus possis eum tibi ordinem aut reconcilies , aut mitiges 3 id etsi dissicile est , tamen mihi videtur esse prudentiae valus
49쪽
μ ε P Is T. LI B. LARGUMENTUM.
nam hanc subesse caussam video , emr barie epistolam scripserit, vi certiorem faceret Valerium de Gratiis Lentulo , Cilicia proeonsuli a se per litteras eius nimine diligenter actis . nam cietera iocationes mera unt , famu em consuetudinem , ct mutuam bremo, indicantes. Actio igitur iratiaram, O ioca
tota condita est epistola ad morale gem: FAinet . nam ct iocosadicta subiecit moribus Arrusoteles Rhetoricorum lib. I. ct Cicero in tradenda ossciorum doctrina facetias quoque prbsecutus est.
M. CICERO S. D. L. VALERIO IvRIS CONSULTO. Io
CVr enim tibi hoc non gratificer nescior praesertim cum his temporibus audacia pro sapientia liceat uti. Lentulo rvistro egi per litteras tuo nomine gratias ldiligenter: sed ru velim desinas iam nostris litteris vic& nos aliquando reuisas: dc ibi malis esse , ubi aliquo numero sis,quam istic,ubi solus sapere videare. Qua quam qui istinc nunc Veniunt, partim te superbum esse Munt, quod nihil respondeas: partim contumeliosum quod male respondeas. Sed iam cupio tecum coram iocari. Quare fac, ut quamprimum venias: neque in Apuliam tuam accedas, ut possimus , saluum, te enisis, gaudere. nam illo, si veneris, tanquam Uds.ses, cognosces tuorum neminem. Vale.
50쪽
DIstribuitur hoc Argumentim in quatuor partes . morales omnes. in singulis enim tum Ulaij, tum amoris quadam elucet significatio, negoti, prorsus abest mentio. quae sit autem curusque partis sententia , νide mus. In prima, accusante Ciceroclem Curione, quia raro admodum litteras mitteret, ita se purgat, ut culpam, dse remotam, in eum transferat: σciumque suum si noue temni d Curione senserit, in eo genere pollicetur. Iusecunda, abesse tamdiu CVrionem dolet, quod eius con fuetudine careat; latatur, quod absens maximam laudem consequatur. In tertia, cum in excitando, O acuendo plurimum valeat , si laudes eu , quem cohortere; aditum sibi aperit ad cobortandum, laudatisne prsosita. O quoniam naturae bona summas res gerentibus adjumento maxime sunt, laudandi materiam rapit ab animi, ingeni quepraestantia: quae cum omnibus cognita sit, expectationem concitatam non tueri turpismum ori excu- Iantur enim, quibus desunt instrumenta natura: at, qu hus abunde ad tint, ritio datur γ. visi volunt em cum nam D tWa