Compendium naturalis philosophiae. Libri duodecim de consideratione rerum naturalium, earûmque ad suum creatorem reductione. Per fratrem Franciscum Titelmannum ..

481쪽

ΕΥ voLUNTATE LIBER XII. ris

non creatum, std creator dominus Deus super omnia benedictus qui ad hoc nos sic creauit capacitate infinitos, ut ipsum lui solus in infinitum potest adimplere, requiremus', Mad eum omne nostrum dirigeremus desiderium. Cum enim ni bit ipse frustra fecerit qui est sapientissimus omnium conditor, nunquam utique hominis voluntatem infinitar fecissee esse capacitatis, nisi aliquo modo voluisset bono infinito eam adimplere.Vnde cum solus ipse tale bonum infinitum sit,co-

stat ad hoc illum fecisse nos capacitatis infinite, ut ab eo plenissime impleremur . es Hanc philosophiam non ignorabat ille qui de post foetames assiimptus fuit ad regnum , cum diceret,satiabor cum apparuerit gloria tua. Sic S in alio loco exclamans, Quid enim niihi inquioest in coelo, & a te quid pla- volui super terram Quasi dicat,omnino nihil est,quod inea psal. 72. infinitam capacitatem valeat implere.Et subiungens quid sit quo credat posse se adimpleri ita prosequitur , Defecit cor

meum,& caro inea Deus cordis mei pars mea . Deus meus Psal. 2ς in aeternum. Et rursum alio loco.Credo videre bona domini in terra viventium. Manifeste videlicet significans, non hic in terra exiiij & morientium esse ulla bona quibus possit satiari. sic enim loquitur quasi nulla hic bona videlit. Hinc Se Saluator in euangelio.toties monet thesaurizare non thelai ros in terrassed thesauros in coelo indeficientes. '

CAP. XXVI

eIQuomodo per voluntatem Deum amare, Deoque uniri potest homo. Abet insuper homo ex voluntate ut inter omnes creaturas solus possit Deu diligere,eiquo per voluntatem adhaerere perpetua adhaesione.Nam animalia bruta per sensitiuum appetitu non possunt rusi quae sensibilia bona sunt,& quae sensus iudicat conuenietvia dili gere:Delis autem nullo sensu sentiri potest. homo veto ficut

per intellectum sensui supereminente in potest Deum cognoscere,ita per voluntatem Deum potest amare . Amor vero facit rem amantem adhaerere Iei amatae. Hec enim est natu-

482쪽

ra amoris,ut uniat amantem cum re amata. faciatque unsi ex duobus. Est enim vinculii di quasi viscus siue glutinu, quo couiscantur,coumuntur,& cogi utinatur ad inuice amans & amatu:it a vi eria vulgo qui se multu amant, unam anima in dig. r.c. uersis corporibus dicantur habere. Et sicut Paulus de meretricio amore ait quod duos coniungat in unum corpus Qui adhaeret inquit,meretrici,unum corpus efficitur ita de amore spirituali voluntatis dicendum est quod unum spiritumesticiat.Vnde & subsequenter de amore Diuino loquens adiecit, Qui auto adhaeret domino, unus spiritus est. Haec enim

adhaesio de qua loquitur,non ni si per amorem est. Epotest ergo homo per voluptatem Deum infinitsi amare,& siccum illo unu fierLPer voluntate quoq; potest homo donec abest a Deo ipsum prosequi & desiderare, infinito & infatigabili Iesyderio.& in eo iam habito, potest gaudere,& quanto perfectius ba buerit,ianio perfectius gaudere:& cum persectisnane ipsum habuerit,in futura scilicet patria, tunc perfectissi- ne gaudebit eritque ibi unio perfect;ssima,supra quam h mani ingenij valeat caligo nunc apprehendere. Ecce quanta quam admiranda sunt, quam eximia , quam Praecellentia,quae humana soboles vere coelo demissa ab alto, prae carteris omnibus creaturis possidet,qinbus creatis omnibus praestat& praefertur in immensum.Video homo &attςnde,quam nobile te nobilissimus creauit conditor tuus. Ecce qui cunctas res naturales creauit finitas, te solum infinitum creatrat:& talem te creaim ut ab ipso posses inhabitari.

N. ab ipso infinite bono,infinite beatificari. Conclyi Sed nos iam ab infimis rerum naturalium elementis atq; Mo ubri, principijs,ad id quod in creaturara ordine dignissimum est

atque Omnium supremu Dei adiutoris qui nostrum sic dire it calamum subuecti, quo iam auolabimus longiusZquo proficiscpnuir ulteriusὶPer materiam & formam rerum narur alium, per earum causas per motus& accidentia caetera, per generationes & corruptionet i a peruolauimus, superna impressiones sub nobis relequimus,uiuetium natura& se tieusi dignitate ta quoad externos sensus, qua quoad internos proposuimus aute oculos omnium. Insuper & hominis

intima intros ressi, nobilissimas illas vires cintellectum α

483쪽

tae voLUNTATE LIBER XII xi

voluntatem qualitu dedit altissimus,utcunque lallantes puerorum more & balborum instar magna fari gestietium. expressimus.Quo .ero super haec conscendam tib altius, in or dine rerum naturalium nequaqua poterimus inuenire. Ipse igitur qui nostrae fuit cosiderationis initium, qui ad sui gloriam nollium hactenus calamst direxit atque prouexit,nunc quoque nostri laboris finem accipiat:& cuius gloriam inc ctis praecedentibus spectauimus , tandem in operis conclusione canticum laudis idem ipse accipiat: qui in trinitate oeunitate vivit ac regnat in aeterna saecula benedictus.

Duodecimus

implere potens est humanum desyderium. Vemadmodum desyderat fatigata cerua ad soninin tes aquarum, ut refocilletur in eis Ita desederant ad te Deus animae nostrae, arefactae prae inopia, bc satigatae carnis molestia. Apud te namque sola est fons vitae, c torrentes voluptatis apud te sunt vena tu es aquarum viventium,quibus solis satiari possitnt & inebriari rationales animae nostrae. Quaecunque in hoe ereato mundo sensibus subiecta percipimus,nequaquam implere possunt, vel lecundum partem miluinam.delyderia nostra,etiam si agglomerentur quaecu-que orbis iste continet superna & infima,non valebunt nec unius hominis implere deis derium. Talem enim tu Deus piissime creasti rationalem creaturam tuam: ita magne Deus di nutabilis,magnum & mira i-

lam creasti hominem . . t c

Vt tui capax esset,nec ullo posset satiari bono nisi te, ut lo-io unoquoque te posset impleri, suaeque capacitatis teipsiam accipere plenitudinem. Irrationalium caeterorum animantium appetilus rebus impletur permodicis:pro iuviIo est eorum lauare deiyda-xia.

484쪽

Lupus fame insaniens oue una satiatur aut altera.Leo magiens praedam adeptus modicam, cessat a venatione sita. At vero hominis voluntatem nimia donasti amplitudines latitudo capacitatis eius atque Profunditas non habent ter

minum.

Quantumcunque fuerit iniectum creati boni , non imple bitur immensitas eiusmihilo amplius quam si in ollam menasura infinitam iniiciatur paruula aquae guttula. Infinitatem tamen istam non ad a Sitiionem contuli sti 5omini, ut semper egenus torqueretur atque famelicust multo magis,ut verae beatitudinis N supernae fcelicitatis solus ipse

capax foret,ialem creasti eum. Ita magne Deus nos voluisti capaces facere amplitudinia tuae talem enim tibi complacui creaturam condere, in qua

posses inhabitate ipse secundum plenitudinem gloriar atque1celicitatis tua . Quomodo auteni te caperemus infinitum, immensum de immensurabilem,nisi & nos tu creasses capacitate infinitos nequit enim,ratione monile ante,infinitum a finito concludi. Magnum mare magnum requirit alueum, nec posset mare infinitum finito contineri alueo.

Nequaquam ergo ad malum nobis est infinita eapaeIta, ista quoniam quidem ad infiniti boni passionem Delieissime nobis proficit. O quam dulcis est domine spiritus tuus:& quam bene illis

erit qui dignas niinc tibi faciunt suas animas,ut ad eam tandem aliquando pertingant beatitudinem. Bonum est homini cum portauerit iugum, tuum domine ab adolescentia sua quia in vijs mandatorum tuorum ambulans,perfectam custodierit animam suam. Et quam magna multitudo dulcedinis tuae domine, quam praeparasti filiis hominii quam non fidit oculus,non audiuit auris,lingua non gustauit,imo neque cor hominis valuit

comprehendere.

Ibi conglutinabitur spiritus domini cum spiritibus seria rum suoru mundissolubili glutino charitatis perpetuae erunt conglutinata absque di lucione,m aeternitate perpetua.. Eia domine, quando veniet dies illa ut impleatur nobis

485쪽

beatam unio istar ut tu nobiscum, nos tecum, tu In nobis ac nos in te simus unum suauiter. Ibi erit absque defectu satietas plena ibi absque siti, persecta de dulcis ebrietasaeum sese nobis manifestaverit reuelata facie fulgidissima illa gloria tua. In beata unione implebitur voluntas bonis omnibus quet cunque desyderatierit:infiniti nanque boni talis possessio statum reddet totius boni accumulatione perfectissimum Expectabo te domine, stabo super speculum & custodiam meam ut vigilem .donec tu mihi aduenias, plenitudo omnis desiderii mei. Absque haesitatione tibi fidem,credo videre bona omnia in terra viventium: ad vitae fontes aquarum.in te sperans noconfundar in perpetuum.

Gloria patri,& filio,& spiritui sancto Sicut erat in principio,& nunc,& semper,& in tacula Q.

culorum. ΛMen.

Bussiet. in officina sua Typographica: Anno a partu virgineo.